110.0257.120511
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«12» 05 2011 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 11011220
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՀՐԱՄԱՆ
30 մարտի 2011 թվականի N 257-Ն
ՆԱԽԱԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉՆԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(2-րդ մաս)
|_____________________________________________________________________|
| ԻՄԱՑԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Մտածողություն և տրամաբանություն |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան հետազոտում և |1.1. Օգտագործում է առարկաներն ըստ իրենց|
|համեմատում է առարկաները: |նշանակության: |
| |_______________________________________|
| |1.2. Ճանաչում է ծանոթ դեմքերը |
| |նկարներում: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Արձագանքում է իր անվանը: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Ցույց է տալիս մարմնի տարբեր մասերը|
| |տիկնիկի վրա: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Օգտագործում է առարկաները մտավոր |
| |խնդիրներ լուծելու համար: |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան հասկանում է |2.1. Կրկնում է անցյալում տեսած |
|իրադարձությունների |գործողությունների հաջորդականությունը: |
|հաջորդականությունը և պարզ |_______________________________________|
|պատճառահետևանքային կապերը: |2.2. Գիտի, որ առարկայի/անձի |
| |բացակայությունը չի նշանակում, որ այն/նա|
| |ընդհանրապես անհետացել է: |
|_____________________________________________________________________|
| Ուշադրություն և հիշողություն |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան մտապահում և |3.1. Կատարում է իրեն ծանոթ պարզ |
|վերարտադրում է որոշակի |գործողություններ: |
|ինֆորմացիա: |_______________________________________|
| |3.2. Կրկնում է պարզ նախադասություններ` |
| |մեծահասակի ասելուց հետ: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Կրկնում է մեկ կամ երկու շաբաթ առաջ|
| |իր կատարած գործողությունները: |
| |_______________________________________|
| |3.4. Լսում է կարճ հեքիաթներ: |
|_____________________________________________________________________|
| Երևակայություն և ստեղծագործական մտածողություն |
|_____________________________________________________________________|
|4. Երեխան դրսևորում է |4.1. Կատարում է պարզագույն |
|երևակայության պարզագույն |գործողություններ տարբեր առարկաների, |
|տարրեր: |նյութերի հետ` ինչ-որ բան սարքելու |
| |(ստեղծելու) միտումով: |
| |_______________________________________|
| |4.2. Առարկան օգտագործում է տարբեր |
| |նպատակներով: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Խաղալիս կատարում է նպատակային |
| |գործողություններ խաղալիքների հետ: |
| |_______________________________________|
| |4.4. Նմանակում է ուրիշների կատարած |
| |գործողությունները: |
|_____________________________________________________________________|
| Կողմնորոշում տարածության և ժամանակի մեջ |
|_____________________________________________________________________|
|5. Երեխան կողմնորոշվում է |5.1. Փնտրում է իր տեսադաշտից անհետացած |
|տարածության մեջ: |առարկան: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Կողմնորոշվում է սենյակների դիրքի |
| |և դասավորության մեջ: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Հավաքում է 3 մասից բաղկացած |
| |աշտարակը: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալ-մշակութային և կենցաղային կողմնորոշում |
|_____________________________________________________________________|
|6. Երեխան ունի գիտելիքներ |6.1. Ցույց է տալիս ընտանիքի անդամներին |
|(տեղեկացված է) իր և իր |և ասում նրանց անունները: |
|ընտանիքի մասին: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|7. Երեխան ճանաչում և |7.1. Կատարում է մանկական երգերից բառեր |
|կարողանում է կատարել մանկական|կամ տողեր: |
|ստեղծագործություններ: |_______________________________________|
| |7.2. Ծանոթ մանկական երգի ձայն լսելիս |
| |ձայնակցում է: |
|_____________________________|_______________________________________|
|8. Երեխան ունի գիտելիքներ |8.1. Ճանաչում է նկարներում պատկերված |
|շրջապատող աշխարհի մասին: |մրգերը, կենդանիներին: |
|_____________________________________________________________________|
| ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈՒԶԱԿԱՆ ԵՎ ԱՆՁՆԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
| Փոխհարաբերություններ շրջապատի հետ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան սկսում է շփվել |1.1. Խոսքային և ոչ խոսքային ձևերով |
|ծանոթ մեծահասակների և |գրավում է ծանոթ մեծահասակների |
|հասակակիցների հետ և |ուշադրությունը: |
|հաստատում է վստահության վրա |_______________________________________|
| |1.2. Փնտրում է ծնողների կամ ծանոթ |
| |մեծահասակների աջակցությունը ինչ-որ բան |
| |անելիս: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Կրկնօրինակում է մեծահասակի առօրյա |
| |վարքը: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Մասնակցում է պարզ խաղերի կամ |
| |շփումների ծանոթ մեծահասակների հետ: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Պատասխանում է մեծահասակի բարևին: |
| |_______________________________________|
| |1.6. Ինքնուրույն խաղալիս երբեմն փորձում|
| |է ներգրավել իր կողքին խաղացող երեխայի: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Ծնողի հետ խաղի ընթացքում, նրա |
| |աջակցությամբ սպասում է իր հերթին: |
| |_______________________________________|
| |1.8. Հաղորդակցվում է մեծահասակի հետ իր |
| |կատարած գործողությունների վերաբերյալ: |
| |_______________________________________|
| |1.9. Դրականորեն է արձագանքում |
| |մեծահասակի ուղղորդմանը: |
| |_______________________________________|
| |1.10. Կրկնօրինակում է երեխաների վարքը: |
| |_______________________________________|
| |1.11. Կողք-կողքի խաղալու ժամանակ |
| |ուշադրություն է դարձնում հասակակիցների |
| |գործողություններին: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական վարք |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան դրսևորում է |2.1. Հասկացնում է իր որոշ ֆիզիոլոգիական|
|ինքնակառավարման |կարիքները` քաղցը, ծարավը: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |2.2. Ենթարկվում է անվտանգության պարզ |
| |պահանջներին: |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան դրսևորում է |3.1. Փորձում է ինքնուրույն հոգալ իր |
|ինքնուրույնություն: |պարզ կարիքները: |
| |_______________________________________|
| |3.2. Մասնակցում է պարզ գործերին: |
|_____________________________________________________________________|
| Անձնային զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
|4. Երեխան սկսում է ցուցաբերել|4.1. Ճանաչում է իրեն հայելու մեջ: |
|սեփական անձի և ուրիշների |_______________________________________|
|մասին իմացություն: |4.2. Գիտի իր անունը: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Անվանում է իր մարմնի առնվազն 3 |
| |մասերը: |
| |_______________________________________|
| |4.4. Ճանաչում է ծնողներին և ընտանիքի |
| |անդամներին: |
|_____________________________________________________________________|
| Հուզական զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
|5. Երեխան սկսում է ճանաչել |5.1. Ժպտում է կամ ծիծաղում է |
|հիմնական հույզերը: |ի պատասխան դրական հաղորդակցությանը: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Դրսևորում է ուրախություն, |
| |ջերմություն մտերիմ մարդկանց նկատմամբ: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Դժգոհություն է արտահայտում, երբ |
| |իրեն ինչ-որ բան անհանգստացնում է կամ |
| |անկարող է ինչ-որ բան անել: |
|_____________________________|_______________________________________|
|6. Երեխան արտահայտում է իր |6.1. Ճանաչում և արձագանքում է ծանոթ |
|զգացմունքները երգի, |երաժշտությանը: |
|երաժշտության, շարժումների և |_______________________________________|
|պարի միջոցով: |6.2. Պարբերաբար երգում է: |
|_____________________________________________________________________|
| ԻՆՔՆԱՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ, ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Ինքնասպասարկում |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան դրսևորում է |1.1. Հագնվելիս և հանվելիս փորձում է |
|ինքնասպասարկման |ինչ-որ բաներ ինքնուրույն անել: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |1.2. Ինքնուրույն ուտում է սննդի որոշ |
| |տեսակներ: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Ինքնուրույն խմելու փորձեր է անում:|
| |_______________________________________|
| |1.4. Կատարում է կենցաղային տարրական |
| |գործողություններ: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Հետևողական է այն |
| |գործողություններում, որոնք կրկնվում են |
| |ըստ ռեժիմի: |
|_____________________________________________________________________|
| Առողջության պահպանում |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան սկսում է հետևել |2.1. Կատարում է հիգիենայի որոշ |
|հիգիենայի տարրական |գործողություններ: |
|կանոններին: |_______________________________________|
| |2.2. Ճանաչում է հիգիենայի որոշ |
| |պարագաներ: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Փորձում է հանել թաց կամ կեղտոտ |
| |հագուստը: |
| |_______________________________________|
| |2.4. Նշան է անում, երբ ինչ-որ բանից |
| |դժգոհություն է ունենում: |
|_____________________________________________________________________|
| Անվտանգություն |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան սկսում է հետևել |3.1. Դադարեցնում է վտանգավոր |
|անվտանգության տարրական |գործողությունը` մեծահասակի օգնությամբ: |
|կանոններին` մեծահասակի | |
|ուղղորդումով և հսկողությամբ:| |
|_____________________________________________________________________|
| ՎԵՐԱԲԵՐՄՈՒՆՔ ՍՈՎՈՐԵԼՈՒ ՆԿԱՏՄԱՄԲ` ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Հետաքրքրասիրություն |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան հետաքրքրասիրություն|1.1. Խաղում է խաղալիքներով, որոնք |
|է ցուցաբերում նոր բաներ |առաջացնում են ձայն, լույս, շարժում և |
|սովորելու և նոր |այլն: |
|փորձառությունների նկատմամբ: |_______________________________________|
| |1.2. Ուսումնասիրում է միջավայրը: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Ուսումնասիրում է շրջակա միջավայրը |
| |ինքնուրույն, սակայն ծնողի |
| |ներկայությամբ: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Կրկնօրինակում է մեծահասակաների |
| |պարզ գործողությունները: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Հետաքրքրություն է ցուցաբերում |
| |մեծահասակների աշխատանքային |
| |գործունեության նկատմամբ: |
|_____________________________________________________________________|
| Նախաձեռնություն |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան նախաձեռնություն է |2.1. Փորձում է ինքնուրույն կատարել |
|ցուցաբերում: |առօրյա որոշ գործողություններ: |
| |_______________________________________|
| |2.2. Ցույց է տալիս, թե ինչ է սիրում կամ|
| |չի սիրում: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Ներգրավվում է նոր փորձառության |
| |մեջ: |
|_____________________________________________________________________|
| Մասնակցություն և հետևողականություն |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան մասնակցություն և |3.1. Պարբերաբար կրկնում է իր նախասիրած |
|հետևողականություն է |գործողությունը: |
|ցուցաբերում իր տարիքին |_______________________________________|
|համապատասխան |3.2. Ավարտին է հասցնում իրեն ծանոթ որոշ|
|առաջադրանքներում: |գործողություններ: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Կարճ ժամանակով ուշադրությունը |
| |կենտրոնացնում է, երբ իր համար հեքիաթ են|
| |կարդում/պատմում: |
| |_______________________________________|
| |3.4. Անհրաժեշտության դեպքում իրերը |
| |փնտրում է այն տեղերում, որտեղ դրանք |
| |սովորաբար դրված են լինում: |
|_____________________________________________________________________|
| 3. ԿՐՏՍԵՐ ՏԱՐԻՔԻ ԱՌԱՋԻՆ ԽՄԲԻ` ԵՐԿՈՒՍԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ԵՐԵՔ ՏԱՐԵԿԱՆ |
| ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԵՎ ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉ |
|_____________________________________________________________________|
| ՇԱՐԺՈՂԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Խոշոր շարժողական |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան տեղաշարժվելիս |1.1. Ինքնուրույն կքանստում է` պահելով |
|կոորդինացնում է շարժումները: |հավասարակշռությունը: |
| |_______________________________________|
| |1.2. Ինքնուրույն վեր է կենում նստած |
| |դիրքից: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Վարժ քայլում է: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Վազում է վստահորեն: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Բարձրանում և իջնում է |
| |աստիճաններով: |
| |_______________________________________|
| |1.6. Թռչկոտում է` հենման մակերեսից |
| |չկտրվելով: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Ինքնուրույն մագլցում է ոչ բարձր |
| |առարկաների վրա: |
| |_______________________________________|
| |1.8. Կռանում է առանց |
| |հավասարակշռությունը կորցնելու: |
| |_______________________________________|
| |1.9. Տարբեր դիրքերում պահում է |
| |հավասարակշռությունը և կատարում զանազան|
| |գործողություններ: |
|_____________________________________________________________________|
| Նուրբ/մանր շարժումներ |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան դրսևորում է |2.1. Կառուցում է պարզ շինություններ` |
|ձեռքերի և մատների |ուղղահայաց և հորիզոնական դիրքերով: |
|շարժումների կառավարման |_______________________________________|
|հմտություններ: |2.2. Գծում/նկարում է` օգտագործելով թղթի|
| |ամբողջ մակերեսը: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Ինքնուրույն հագնում և հանում է |
| |հագուստի որոշ մասեր: |
| |_______________________________________|
| |2.4. Երեխան կատարում է |
| |գործողություններ` աջ կամ ձախ ձեռքի |
| |գերակայությամբ: |
|_____________________________________________________________________|
| ԽՈՍՔԻ ԵՎ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՄԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Բանավոր խոսք |
|_____________________________________________________________________|
| Խոսքի ընկալում և օգտագործում |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Ընկալում է իրեն ուղղված |1.1. Կատարում է մեծահասակի պարզ |
|ուրիշի բանավոր խոսքը: |հրահանգները: |
| |_______________________________________|
| |1.2. Հետևում է 2 քայլից բաղկացած |
| |հրահանգներին: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Հասկանում է բառեր (նախդիրներ), |
| |ինչպիսիք են «մեջ», «վրա» և «տակ»: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Համապատասխան ձևով պատասխան է |
| |տալիս «ո՞վ», «ի՞նչ», «ե՞րբ», «որտե՞ղ» |
| |հարցերին: |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Օգտագործում է 3 և ավելի |2.1. Խոսքում օգտագործում է օժանդակ |
|բառերից բաղկացած |բայեր: |
|նախադասություններ: |_______________________________________|
| |2.2. Օգտագործում է պարզ ընդարձակ |
| |նախադասություններ: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Նախադասության մեջ օգտագործում է |
| |«և» կամ «ու» շաղկապները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան բանավոր |3.1. Բառերով արտահայտում է իր |
|արտահայտում է իր մտքերն ու |ցանկությունները: |
|կարծիքը, զգացողություններն | |
|ու զգացմունքները: | |
|_____________________________________________________________________|
| Խոսքի հնչյունաբանական և քերականական իմացություն |
|_____________________________________________________________________|
|4. Երեխան կարողանում է ճիշտ |4.1. Կրկնում է առաջարկված պարզ բառերը` |
|արտասանել մայրենի լեզվի |ճիշտ արտաբերելով հնչյունները: |
|հնչյունները: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան կազմում է բարդ |5.1. Խոսքում օգտագործում է համադասական |
|նախադասություններ: |նախադասություններ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|6. Երեխան հետևում է |6.1. Օգտագործում է գոյականի հոգնակի |
|քերականական որոշ կանոնների: |թիվը: |
| |_______________________________________|
| |6.2. Ճիշտ կիրառում է բայի ներկա |
| |ժամանակը: |
| |_______________________________________|
| |6.3. Օգտագործում է դերանուններ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|7. Երեխան ճիշտ օգտագործում է |7.1. Ճիշտ (տեղին) ձևակերպում է «ո՞վ» |
|խոսքի տարբեր մասեր: |բառով հարցեր: |
|Գրավոր խոսք | |
|_____________________________________________________________________|
| Հետաքրքրություն գրքերի և գրվածքի նկատմամբ |
|_____________________________________________________________________|
|8. Երեխան հետաքրքրություն է |8.1. Դիմում է մեծահասակին, որ իր համար |
|ցուցաբերում գրքերի և |գիրք կարդա (պատմի): |
|ընթերցանության նկատմամբ: |_______________________________________|
| |8.2. Ունի իր սիրած գիրքը կամ գրքերը: |
| |_______________________________________|
| |8.3. Տարբերում է գիրքը այլ առարկաներից:|
|_____________________________________________________________________|
| Վաղ գրաճանաչություն |
|_____________________________________________________________________|
|9. Ունի որոշ պատկերացում |9.1. Ճանաչում է շրջապատի որոշ |
|սիմվոլների և դրանց |գրաֆիկական սիմվոլներ: |
|նշանակության մասին: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|10. Հետաքրքրություն է |10.1. Խզբզում է` օգտագործելով մատիտ կամ|
|դրսևորում գրելու/նկարելու |կավիճ: |
|պարագաների նկատմամբ: | |
|_____________________________________________________________________|
| ԻՄԱՑԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Մտածողություն և տրամաբանություն |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան հետազոտում և |1.1. Գտնում է երկու առարկաների կամ |
|համեմատում է առարկաները: |երևույթների նմանությունը: |
| |_______________________________________|
| |1.2. Համեմատում է առարկաները ըստ մեկ |
| |հատկանիշի: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Գիտի առարկաների նշանակությունը: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Պտտելով բացում և փակում է իրերը, |
| |առարկաները: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Հավաքում է 2 մասից բաղկացած |
| |պատկեր: |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան հասկանում է |2.1. Գիտի կենցաղում կրկնվող պարզագույն |
|իրադարձությունների |գործողությունների հաջորդականությունը: |
|հաջորդականությունը և պարզ | |
|պատճառահետևանքային կապերը: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան կարողանում է |3.1. Խմբավորում է առարկաները ըստ մեկ |
|ընդհանրացումներ կատարել: |հատկանիշի: |
|_____________________________|_______________________________________|
|4. Երեխան դասակարգում է |4.1. Տարբեր տեսակի (3-ից ոչ ավելի) մի |
|առարկաները ըստ կոնկրետ |քանի նկարներից առանձնացնում է միատեսակ |
|հատկանիշի: |առարկաներ պատկերող նկարները: |
| |_______________________________________|
| |4.2. Նկարները համապատասխանեցնում է |
| |առարկաներին: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Դասավորում է առարկաները` ըստ |
| |ծանրության: |
|_____________________________________________________________________|
| Տարրական մաթեմատիկական պատկերացումներ և գիտելիքներ |
|_____________________________________________________________________|
|5. Երեխան ունի մեծության, |5.1. Անվանում է մեկ-երկու հիմնական |
|չափի, ձևի մասին գիտելիքներ, |գույներ (հնարավոր է շփոթելով): |
|ճանաչում է գույները: |_______________________________________|
| |5.2. Գիտի շատ, քիչ հասկացությունները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|6. Երեխան ցուցաբերում է |6.1. Գիտի, թե ինչ է «1»-ը: |
|հաշվի, թվերի, թվանշանների | |
|իմացություն: | |
|_____________________________________________________________________|
| Ուշադրություն, հիշողություն |
|_____________________________________________________________________|
|7. Երեխան մտապահում և |7.1. Վերարտադրում է նախկինում կատարած |
|վերարտադրում է որոշակի |որոշ գործողություններ: |
|ինֆորմացիա: |_______________________________________|
| |7.2. Մտապահում և վերարտադրում է |
| |հատվածներ մանկական |
| |բանաստեղծություններից: |
| |_______________________________________|
| |7.3. Վերարտադրում է իր հետ տեղի ունեցած|
| |դեպքերն ու իրադարձությունները: |
|_____________________________________________________________________|
| Երևակայություն և ստեղծագործական մտածողություն |
|_____________________________________________________________________|
|8. Երեխան դրսևորում է |8.1. Կատարում է տարբեր նպատակային |
|երևակայության պարզագույն |գործողություններ պլաստիլինի և թղթի |
|տարրեր: |հետ: |
| |_______________________________________|
| |8.2. Ներկում է վրձնով: |
| |_______________________________________|
| |8.3. Նկարում է շրջաններ և խաչեր: |
| |_______________________________________|
| |8.4. Տարբեր անուններ է տալիս իր |
| |նկարածին: |
| |_______________________________________|
| |8.5. Իր խաղալիքներին դարձնում է |
| |երևակայական մարդիկ: |
|_____________________________________________________________________|
| Կողմնորոշում տարածության և ժամանակի մեջ |
|_____________________________________________________________________|
|9. Երեխան կողմնորոշվում է |9.1. Օգտագործում է «հեռու», «մոտիկ», |
|տարածության մեջ: |«այնտեղ», «այստեղ» բառերը, սակայն դեռ |
| |լիովին չի հասկանում դրանց |
| |նշանակությունը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|10. Երեխան կարողանում է |10.1. Օգտագործում է «ավելի ուշ», |
|կողմնորոշվել ժամանակի մեջ: |«վաղը», «հիմա», «շուտով», «երեկ», |
| |«այսօր» բառերը, երբեմն շփոթելով դրանց |
| |նշանակությունը: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալ-մշակութային և կենցաղային կողմնորոշում |
|_____________________________________________________________________|
|11. Երեխան ունի տարրական |11.1. Ճիշտ ասում է իր անունը, սեռը, |
|գիտելիքներ իր և իր ընտանիքի |երբեմն տարիքը: |
|մասին: |_______________________________________|
| |11.2. Գիտի իրեն շատ մտերիմ անձանց |
| |սոցիալական դերերի մասին: |
|_____________________________|_______________________________________|
|12. Երեխան ունի գիտելիքներ |12.1. Ճանաչում և անվանում է առնվազն 5 |
|շրջապատող միջավայրի և |ընտանի կենդանիներ (շուն, հավ, կով, ձի |
|բնության վերաբերյալ: |և այլն): |
| |_______________________________________|
| |12.2. Տարբերում է որոշ կենդանիների |
| |ձայները: |
| |_______________________________________|
| |12.3. Ճանաչում և անվանում է իրեն |
| |շրջապատող բնաշխարհի որոշ տարրեր (ծառ, |
| |ծաղիկ)` շփոթելով դրանց տեսակները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|13. Երեխան ճանաչում և |13.1. Գիտի մի քանի մանկական |
|կարողանում է կատարել մանկական|բանաստեղծություններ: |
|ստեղծագործություններ: |_______________________________________|
| |13.2. Հեռուստացույցով ծանոթ |
| |երաժշտություն (գովազդային |
| |տեսահոլովակներ) լսելիս արձագանքում է |
| |բառերով և ձայնակցում ու (կամ) պարային |
| |շարժումներ կատարում: |
|_____________________________________________________________________|
| ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈՒԶԱԿԱՆ ԵՎ ԱՆՁՆԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
| Փոխհարաբերություններ շրջապատի հետ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան շփվում է ծանոթ |1.1. Շփվում է ծանոթ մեծահասակի հետ խաղի|
|մեծահասակների և |ընթացքում: |
|հասակակիցների հետ և սկսում է|_______________________________________|
|հաստատել վստահության վրա |1.2. Անծանոթ միջավայրում շփվում է ծանոթ|
|հիմնված հարաբերություններ: |մեծահասակի հետ: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Ընդունում է իր համար նշանակալի |
| |մեծահասակների (բարեկամների, |
| |հարևանների) ընկերակցությունը: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Խնդրում է մեծահասակին խաղալ իր |
| |հետ: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Սկսում է խոսակցություն մեծահասակի |
| |հետ: |
| |_______________________________________|
| |1.6. Նմանակում է իր հարևանությամբ |
| |խաղացող երեխաների խաղը: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Հասակակցի հետ խաղի ընթացքում, |
| |մեծահասակի զգալի աջակցությամբ սպասում է|
| |իր հերթին: |
| |_______________________________________|
| |1.8. Մասնակցում է հասակակիցների հետ |
| |խմբովի խաղերին: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական վարք |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան դրսևորում է |2.1. Հետևում է պարզ կանոններին |
|ինքնակառավարման |մեծահասակի հրահանգով: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |2.2. Հետևում է խաղի պարզ կանոններին: |
| |2.3. Կանխատեսում է կանոնների խախտման |
| |հետևանքները: |
| |_______________________________________|
| |2.4. Մեծահասակի օգնությամբ հարմարվում է|
| |առօրյա կրկնվող գործողությունների |
| |անսպասելի փոփոխմանը: |
| |_______________________________________|
| |2.5. Սկսում է գիտակցել սեփական |
| |հնարավորությունների սահմանը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան դրսևորում է |3.1. Կատարում է ինքնուրույն (անկախ) |
|ինքնուրույնություն: |գործողություններ` ստուգելով թույլատրելի|
| |սահմանները: |
| |_______________________________________|
| |3.2. Որոշ գործողություններ կատարում է |
| |իր ձևով, իրեն հարմար արագությամբ, |
| |չընդունելով օգնությունը: |
|_____________________________________________________________________|
| Անձնային զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
|4. Երեխան սկսում է ցուցաբերել|4.1. Գիտի իր անունը, սեռը: |
|սեփական անձի և ուրիշների |_______________________________________|
|մասին իմացություն: |4.2. Տարբերակում է մարդկանց ըստ սեռի: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Գիտի ծնողների և ընտանիքի |
| |անդամների անունները: |
| |_______________________________________|
| |4.4. Գիտակցում է, երբ իրեն |
| |ուշադրություն են դարձնում կամ |
| |դիտարկում են: |
| |_______________________________________|
| |4.5. Ինքն իրեն զբաղեցնում կամ |
| |հետաքրքրություններ է գտնում 10-15 րոպեի|
| |սահմաններում: |
| |_______________________________________|
| |4.6. Նկարներում տարբերակում է պատկերված|
| |երեխաների սեռը: |
| |_______________________________________|
| |4.7. Երբ խնդրում են, ցույց է տալիս |
| |մարմնի 6-9 մասեր: |
| |_______________________________________|
| |4.8. Ճանաչում է իրեն պատկանող իրերը, |
| |խաղալիքները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան սկսում է դրսևորել |5.1. Ուրախություն է արտահայտում որևէ |
|ինքնավստահություն: |բան լավ անելիս: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Ցուցադրում է իր կատարած |
| |աշխատանքները: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Հաճույք է ստանում տան գործերում |
| |մեծահասակին օգնելիս: |
| |_______________________________________|
| |5.4. Կատարում է գործողություններ, ցույց|
| |տալու համար, թե իբրև կարող է անել իր |
| |ուժերից վեր բաներ: |
|_____________________________________________________________________|
| Հուզական զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
|6. Երեխան սկսում է ճանաչել |6.1. Ձայնի հնչերանգով, ժեստերով կամ |
|հիմնական հույզերն ու |դեմքի համապատասխան արտահայտությամբ, |
|զգացմունքները: |արտահայտում է ուրախությունը, |
| |տխրությունը, զայրույթը կամ վախը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|7. Երեխան սկսում է կառավարել |7.1. Ուժեղ զգացմունքների ժամանակ |
|իր զգացմունքները և |փնտրում է մեծահասակի աջակցությունը |
|մղումները: |կամ գրավում է նրա ուշադրությունը: |
| |_______________________________________|
| |7.2. Հեշտությամբ բաժանվում է մայրիկից |
| |և հայրիկից: |
|_____________________________________________________________________|
| ԻՆՔՆԱՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ, ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Ինքնասպասարկում |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան դրսևորում է |1.1. Ուտում է ինքնուրույն` մի քիչ |
|ինքնասպասարկման |թափթփելով: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |1.2. Օգտվում է սպասքի որոշ տեսակներից |
| |(գդալ, պատառաքաղ, բաժակ): |
| |_______________________________________|
| |1.3. Հագնում է հագուստի բոլոր |
| |տեսակները` մեծահասակի օգնությամբ: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Ինքնուրույն հանում է հագուստները: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Օգտագործում է անձնական խնամքի |
| |առարկաները` մեծահասակի օգնությամբ: |
| |_______________________________________|
| |1.6. Ինքնուրույն կարողանում է |
| |հաղթահարել որոշ խոչընդոտներ: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Նեղ սափորից հեղուկը լցնում է լայն |
| |տարայի մեջ (երբեմն կարող է մի փոքր |
| |թափել): |
|_____________________________________________________________________|
| Առողջության պահպանում |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան սկսում է հետևել |2.1. Ինքնուրույն հետևում է դեմքի |
|հիգիենայի տարրական |մաքրությանը: |
|կանոններին: |_______________________________________|
| |2.2. Օգտվում է պետքանոթից մեծահասակի |
| |օգնությամբ: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Կատարում է առողջության պահպանմանն |
| |ուղղված հիմնական գործողությունները` |
| |մեծահասակի օգնությամբ: |
| |_______________________________________|
| |2.4. Ճանաչում է և գիտի, թե ինչի համար |
| |է ատամի խոզանակը: |
| |_______________________________________|
| |2.5. Կրկնօրինակում է մեծահասակի որոշ |
| |գործողությունները: |
|_____________________________________________________________________|
| Անվտանգություն |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան սկսում է հետևել |3.1. Ուշադրություն է դարձնում |
|անվտանգության տարրական |անվտանգության հրահանգներին: |
|կանոններին մեծահասակի |_______________________________________|
|ուղղորդումով և հսկողությամբ:|3.2. Խուսափում է վտանգավոր առարկաներից,|
| |երբ մեծահասակը զգուշացնում է: |
|_____________________________|_______________________________________|
| ՎԵՐԱԲԵՐՄՈՒՆՔ ՍՈՎՈՐԵԼՈՒ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Հետաքրքրասիրություն |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան |1.1. Հարցեր է տալիս անծանոթ առարկաների |
|հետաքրքրասիրություն է |վերաբերյալ: |
|ցուցաբերում նոր բաներ |_______________________________________|
|սովորելու և նոր |1.2. Կրկնօրինակում է մեծահասակաների |
|փորձառությունների նկատմամբ: |առօրյա կրկնվող գործողությունները: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Հարցեր է տալիս լսած հեքիաթի |
| |վերաբերյալ: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Մասնակցում է նոր գործողություն- |
| |ների, խաղերի: |
|_____________________________________________________________________|
| Նախաձեռնություն |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան նախաձեռնություն է |2.1. Մասնակցում է ուրիշ երեխաների |
|ցուցաբերում: |խաղին: |
| |_______________________________________|
| |2.2. Խաղի ընթացքում միաժամանակ |
| |օգտագործում է մի քանի խաղալիքներ: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Խաղալիքներից ընտրում է մեկը: |
|_____________________________________________________________________|
| Մասնակցություն և հետևողականություն |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան մասնակցություն և |3.1. Դժվարության հանդիպելիս մի քանի |
|հետևողականություն է |անգամ փորձում է հաղթահարել: |
|ցուցաբերում իր տարիքին |_______________________________________|
|համապատասխան |3.2. Խնդրում է, որ իր սիրած գիրքը |
|առաջադրանքներում: |(հեքիաթը) պարբերաբար կարդան, պատմեն իր |
| |համար: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Իր ընտրած խաղով խաղում է որոշակի |
| |կարճ ժամանակի (8-10 րոպե) ընթացքում: |
|_____________________________________________________________________|
| Տեխնոլոգիա |
|_____________________________________________________________________|
|4. Երեխան հետաքրքրասիրություն|4.1. Ջանք է անում վերցնելու, զննելու, |
|է ցուցաբերում տեխնոլոգիայի |շոշափելու իր տեսադաշտում գտնվող |
|հետ կապված փորձառությունների |խաղալիքները/սարքավորումները: |
|նկատմամբ: |_______________________________________|
| |4.2. Մատով սեղմում է (նաև ոչ ճիշտ) և |
| |փորձում է միացնել/անջատել տեխնիկական |
| |որոշ խաղալիքներ/սարքավորումներ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան ճանաչում է ծանոթ |5.1. Անվանում է որոշ տեխնոլոգիաներ |
|միջավայրում օգտագործվող |համապատասխան բառերով, երբ տեսնում է |
|տեխնոլոգիաները: |դրանք: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Խաղում է լարովի, մարտկոցով կամ |
| |հեռակառավարվող խաղալիքներով մեծահասակի |
| |օգնությամբ: |
|_____________________________________________________________________|
| 4. ԿՐՏՍԵՐ ՏԱՐԻՔԻ ԵՐԿՐՈՐԴ ԽՄԲԻ` ԵՐԵՔԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ՉՈՐՍ ՏԱՐԵԿԱՆ |
| ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԵՎ ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉ |
|_____________________________________________________________________|
| ՇԱՐԺՈՂԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Խոշոր շարժողական |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան դրսևորում է խոշոր |1.1. Ցատկում է մեկ ոտքի վրա 2 և ավելի |
|շարժումներով պայմանավորված |անգամ: |
|հիմնական հմտությունները` |_______________________________________|
|ցուցաբերելով կոորդինացիայի |1.2. Ոտքերը միասին պահելով` կանգնած |
|զարգացող կարողություններ: |տեղից ցատկում է առնվազն 20 սմ |
| |հեռավորության վրա: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Առանց որևէ բանից բռնելու կանգնում|
| |է մեկ ոտքի վրա առնվազն 2 վայրկյան: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Ուղիղ գծով քայլելով` անցնում է |
| |առնվազն 1 մետր տարածություն: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Քայլում է` շրջանցելով |
| |խոչընդոտները: |
| |_______________________________________|
| |1.6. Քայլում է ոտքերի մատների վրա: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Վազում է առնվազն 8 մետր |
| |տարածություն: |
| |_______________________________________|
| |1.8. Ինքնուրույն բարձրանում է |
| |աստիճաններով` հերթագայելով ոտքերը: |
| |_______________________________________|
| |1.9. Մեծահասակի օգնությամբ իջնում է |
| |աստիճաններով` հերթագայելով ոտքերը: |
| |_______________________________________|
| |1.10. Ցատկում է մոտ 20 սմ |
| |բարձրությունից երկու ոտքի վրա: |
| |_______________________________________|
| |1.11. Վարում է եռանիվ հեծանիվ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան դրսևորում է |2.1. Նետված գնդակը երեխան բռնում է |
|գնդակով խաղալու տարբեր |տարածած (արմունկները բացված) ձեռքերով: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |2.2. Բռնում է մեծ գնդակը մոտավորապես |
| |1,5 մետր հեռավորությունից: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Նետում է գնդակն ընկերոջը` ճիշտ |
| |ուղղությամբ: |
| |_______________________________________|
| |2.4. Ֆուտբոլ խաղալիս` ոտքը ետ տանելով |
| |հարվածում է գնդակին: |
|_____________________________________________________________________|
| Նուրբ/մանր շարժումներ |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան ցուցաբերում է |3.1. Կատարում է պարզ գործողություններ |
|ձեռքի և մատների շարժումների |փոքր (մանր) առարկաներով: |
|կառավարման հմտություններ: |_______________________________________|
| |3.2. Կառուցում է միջին բարդության |
| |շինություններ: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Ծեփում է պարզ` կլոր, տափակ, |
| |պարանաձև առարկաներ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|4. Երեխան դրսևորում է |4.1. Բռնում է մատիտը ձեռքի առաջին 3 |
|նկարչական հմտություններ: |մատներով` թուղթը մյուս ձեռքով պահելով: |
| |_______________________________________|
| |4.2. Բռնում է մատիտը ծայրին մոտ: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Արտանկարում է երկրաչափական |
| |պատկերներ: |
| |_______________________________________|
| |4.4. Նկարում է մարդ, որն ունի գլուխ և |
| |մեկ գծով պատկերված վերջույթներ |
| |(«փայտիկներ») : |
| |_______________________________________|
| |4.5. Կրկնագծում է (եզրակ է քաշում) |
| |նկարի ուրվագծով: |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան ցուցաբերում է |5.1. Մեկ ձեռքի մատներով բացում և |
|մկրատով կտրտելու պարզ |փակում է բութ ծայրերով մկրատը: |
|հմտություններ: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|6. Երեխան կատարում է առօրյա |6.1. Արձակում և կոճկում է մեծ |
|գործողություններ |կոճակները, հագուստի մեծ շղթաները, |
|ինքնասպասարկման նպատակով: |քուղերը: |
| |_______________________________________|
| |6.2. Արձակում է կոշիկի քուղերը: |
| |_______________________________________|
| |6.3. Ինքնուրույն օգտվում է սպասքի որոշ |
| |տեսակներից: |
|_____________________________________________________________________|
------------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում