Սեղմել Esc փակելու համար:
«ՄԱՅՐՈՒՂԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ Շ...
Քարտային տվյալներ

Տեսակ
Չի գործում
Ընդունող մարմին
Ընդունման ամսաթիվ
Համար

Ստորագրման ամսաթիվ
ՈՒժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
ՈՒժը կորցնելու ամսաթիվ
Ընդունման վայր
Սկզբնաղբյուր

Ժամանակագրական տարբերակ Փոփոխություն կատարող ակտ

Որոնում:
Բովանդակություն

Հղում իրավական ակտի ընտրված դրույթին X
irtek_logo
 

«ՄԱՅՐՈՒՂԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱ ...

24.04.2023 -ին ուժը կորցրած ակտի տվյալ խմբագրությունը գործել է   26.06.2008  -ից մինչեւ   24.04.2023  -ը:
 

(ուժը կորցրել է 24.04.2023 թվականից` 22.04.2021 թիվ 634-Ն որոշում)

i

040.1438.171207

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

ՈՐՈՇՈՒՄ

 

8 նոյեմբերի 2007 թվականի N 1438-Ն

 

i

«ՄԱՅՐՈՒՂԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ» ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

(1-ին մաս)

 

«Ստանդարտացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 8-րդ հոդվածի դրույթի կատարումն ապահովելու նպատակով, ինչպես նաև հաշվի առնելով մայրուղային գազատարների շահագործման ժամանակ մարդկանց և շրջակա միջավայրի անվտանգության ապահովման անհրաժեշտությունը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել «Մայրուղային գազատարների տեխնիկական շահագործման կանոններ» տեխնիկական կանոնակարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվանից 6 ամիս հետո:

 

ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ

2007 ԹՎԱԿԱՆԻ ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ 17-ԻՆ

 

Հավելված

ՀՀ կառավարության

2007 թվականի նոյեմբերի 8-ի

N 1438-Ն որոշման

 

ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ «ՄԱՅՐՈՒՂԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ»

 

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

1. ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏԸ

 

1. Սույն տեխնիկական կանոնակարգի (այսուհետ` ՏԿ) պահանջները տարածվում են գազի տնտեսության կազմակերպությունների ենթակայության տակ գտնվող մայրուղային (մագիստրալային) գազատարների վրա և պարտադիր են մայրուղային գազատարների օբյեկտներում աշխատանքներ իրականացնող բոլոր կազմակերպությունների համար: Սույն ՏԿ-ն սահմանում է մայրուղային գազատարների շահագործման, անձնակազմի աշխատանքի կազմակերպման և տեխնիկական փաստաթղթերի վարման հիմնական տեխնիկական, կազմակերպական նորմերը և պահանջները: Մայրուղային գազատարների կազմի մեջ, որպես առանձին օբյեկտներ, մտնում են`

1) գազատար խողովակն իր ճյուղավորումներով (լուպինգ) և փակող արմատուրով, բնական և արհեստական խոչընդոտների միջով անցումներով, մաքրման սարքավորման բացթողման և ընդունման հանգույցներով, խտուցքի հավաքման և պահման հանգույցներով և մեթանոլի ներածման սարքավորումով.

2) գլխավոր և միջանկյալ ճնշակային կայանները, գազաբաշխիչ կայանները, գազի ստորգետնյա պահեստարանները.

3) կոռոզիայից էլեկտրաքիմիական պաշտպանման տեղակայանքները, տեխնոլոգիական կապի և հեռուստամեխանիկայի գծերը և կառույցները.

4) գազատարների սպասարկման համար նախատեսված էլեկտրահաղորդման գծերը, փակող արմատուրի, հեռուստակառավարման և էլեկտրաքիմիական պաշտպանության տեղակայանքների էլեկտրամատակարարման սարքավորումները.

5) հակահրդեհային միջոցները, գազատարների հակաքայքայամաշման և պաշտպանական կառույցները.

6) խտուցքի պահման և գազազատման տարողությունները, խտուցքի վթարային դատարկման գետնահորերը.

7) շենքերը, կառույցները և սենքերը.

8) գազատարի ուղեգծով տեղաբաշխված մշտական ճանապարհները և ուղղաթիռային հրապարակները, դրանց մուտքի ուղիները` գազատարների տեղադրման տարբերիչ նիշերով և ազդանշաններով:

2. Սույն ՏԿ-ի պահանջները չեն տարածվում այն գազատարների վրա, որոնք նախատեսված են խողովակի մետաղի վրա կոռոզիայի ներգործություն թողնող կամ -40 oC-ից ցածր ջերմաստիճանի սառեցրած գազի փոխադրման համար: Նշված գազատարների շահագործումը պետք է իրականացվի ըստ նախագծային և գիտահետազոտական ինստիտուտների կողմից մշակված հատուկ հրահանգի:

 

3. Մայրուղային գազատարների օբյեկտների շահագործման մեթոդներն ու սխեմաները պետք է կանոնակարգվեն արտադրական, պաշտոնական հրահանգներով և տեխնոլոգիական սխեմաներով, որոնք մշակվում են կազմակերպությունների կողմից` հաշվի առնելով տեղական պայմանները և հիմնվելով սույն ՏԿ-ի վրա: Հրահանգների անվանացանկը, մշակման և հաստատման կարգը սահմանում են կազմակերպությունները:

4. Արտադրական, պաշտոնական հրահանգների, տեխնոլոգիական և այլ սխեմաների վերանայումը կատարվում է յուրաքանչյուր 3 տարին մեկ անգամ, իսկ անհրաժեշտ փոփոխությունները դրանց մեջ մտցվում են անմիջապես:

5. Մայրուղային գազատարները շահագործող անձնակազմի հիմնական խնդիրներն են`

1) գազի փոխադրումը հանքավայրից կամ հանրապետություն ներկրման կետից մինչև բաշխման համակարգ, գազի մատուցումը քաղաքների, բնակավայրերի կամ առանձին կազմակերպությունների բաշխիչ ցանցը, սարքավորման անվտանգ և հուսալի աշխատանքի ապահովումը.

2) գազատարի արդյունավետ աշխատանքի ապահովումը` սարքավորման լավարկված (օպտիմալացված) աշխատանքային ռեժիմների օգնությամբ, դրա գործառության հուսալիությամբ, վառելիքաէներգետիկական պաշարների և նյութերի արդյունավետ ծախսմամբ, փոխադրման ընթացքում գազի կորուստների կրճատմամբ, ճնշակային կայաններում առաջացած երկրորդային էներգապաշարների առավել լրիվ օգտագործմամբ.

3) գազատարի արդիականացման համար միջոցառումների մշակումը և իրագործումը.

4) աշխատանքի արտադրողականության բարձրացումը, գազի փոխադրման ինքնարժեքի իջեցումը.

5) աշխատողների որակավորման բարձրացումը.

6) աշխատանքային և արտադրական կարգապահության խիստ պահպանումը, աշխատանքի պաշտպանության ու տեխնիկական անվտանգության գործող նորմատիվային փաստաթղթերի պահանջների և նորմերի կատարումը:

6. Մայրուղային գազատարների շահագործումն իրականացնող կազմակերպությունները որոշում են իրենց ստորաբաժանումների կողմից մայրուղային գազատարների և օժանդակ օբյեկտների սպասարկման սահմանները: Ծառայությունների, արտադրամասերի և տեղամասերի ղեկավարները հաստատում են որոշակի աշխատողների պատասխանատվությունը` սարքավորման շահագործման, դրա տեխնիկական վիճակի համար, որը ձևակերպվում է ստորաբաժանման հրամանով (կարգադրությամբ):

7. Մայրուղային գազատարների շինարարության, դրանց վերակառուցման, տեխնիկական վերազինման կամ հիմնական նորոգման ժամանակ պատվիրատուն պետք է կազմակերպի աշխատանքների կատարման տեխնիկական վերահսկողություն:

8. Նոր և վերակառուցվող օբյեկտները պետք է շահագործման հանձնվեն «Էներգետիկայի բնագավառում և էներգասպառման ոլորտում պետական տեխնիկական վերահսկողության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2003 թվականի մայիսի 8-ի N 626-Ն որոշման պահանջներին համապատասխան:

9. Գազի մատուցումը վառելիքային, գործարկվող և իմպուլսային հաղորդակցուղիներ, ինչպես նաև ՃԿ, ԳԲԿ և ԳՍՊ տեխնոլոգիական կապակցման խողովակաշարեր, սարքավորման անհատական փորձարկումներ կատարելու համար, իրականացվում է միայն կազմակերպության գլխավոր ճարտարագետի թույլտվությամբ: Անվտանգության անհրաժեշտ միջոցների ապահովումը դրվում է շահագործող ստորաբաժանման վրա:

10. Գազի մատուցումը մայրուղային գազատարներ, գազատար-ճյուղավորումներ, սարքավորման փչամաքրման և անհատական փորձարկումներ կատարելու համար, իրականացվում է միայն կազմակերպության գլխավոր ճարտարագետի թույլտվությամբ: Անվտանգության անհրաժեշտ միջոցներն այդ դեպքում նշվում են հատուկ հրահանգներում, որոնք մշակվում են կապալառու կազմակերպության կողմից և համաձայնեցվում պատվիրատուի, շահագործող կազմակերպության և, անհրաժեշտության դեպքում, նախագծային կազմակերպության հետ: Հրահանգը հաստատվում է կապալառու կազմակերպության կողմից, որի վրա դրվում է անվտանգության անհրաժեշտ միջոցների պահպանման ապահովումը: Գազի մատուցումը բաշխիչ գազատարներին ԳԲԿ-ի սարքավորումների համալիր փորձարկման ժամանակ չի թույլատրվում:

11. Գազի մատուցումը շինարարությունն ավարտված մայրուղային գազատարներին, ճյուղավորումներին և ԳԲԿ-ին պետք է իրականացվի սույն ՏԿ-ի և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի հոկտեմբերի 29-ի N 1843-Ն որոշմամբ հաստատված` գազի տնտեսությունում տարրերի տեխնիկական շահագործման կանոններ և աշխատանքի անվտանգության պահանջներ ՏԿ-ի պահանջների համաձայն:

12. Գազի մատակարարումը գազասպառող տեղակայանքներին և սարքերին, ցածր ճնշման գազատարներին` ԳԲԿ-ի ելքից հետո, պետք է իրականացվի կազմակերպության կողմից սահմանված կարգով` այդ տեղակայանքները շահագործման հանձնելու համար ռեժիմային-կարգաբերման աշխատանքներ կատարելուց հետո:

13. Գազատարը շահագործման ընդունելուց հետո շահագործող կազմակերպությունը պետք է հետևի, որ մեկամսյա ժամկետում գազատարի փաստացի դիրքը Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր կադաստրի պետական կոմիտեի և տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից անցկացվի հողօգտագործողների քարտեզների վրա:

14. Բանվորների մասնագիտական պարտականությունները, իրենց կցված սարքավորման և օբյեկտների համար, որոշվում են ըստ կազմակերպության հրահանգների:

15. Ինժեներատեխնիկական աշխատողների պարտականությունները, իրավունքները որոշվում են պաշտոնական հրահանգներով, որոնք կազմում են բաժինների, արտադրամասերի, ծառայությունների, տեղամասերի, արտադրական ստորաբաժանումների ղեկավարները և հաստատում է կազմակերպության ղեկավարը:

16. Գազափոխադրման կազմակերպության յուրաքանչյուր աշխատող պարտավոր է` իմանալ իր աշխատատեղին վերագրվող գործառույթները, իրեն կցված շահագործվող օբյեկտը, սարքավորումը, սենքերը և մյուս օբյեկտների հետ դրանց կապակցված շահագործման ռեժիմը, ճշտորեն և ժամանակին կատարել իր վրա դրված պարտականությունները, ցուցաբերել անհրաժեշտ նախաձեռնություն, ստեղծագործական վերաբերմունք աշխատանքին, անընդհատ կատարելագործել սեփական մասնագիտական հմտությունը, միջոցներ ձեռնարկել սույն ՏԿ-ի պահանջների խախտումների նախազգուշացման համար, ամեն կերպ աջակցել ՃԿ-ի, ԳՄ-ի (գծային մաս), ԳԲԿ-ի, ԳՍՊ-ի և մայրուղային գազատարի այլ տեխնիկական օբյեկտների արդյունավետության և հուսալիության ապահովմանը:

17. Մայրուղային գազատարների սարքավորման, օբյեկտների և հաղորդակցուղիների, շենքերի և կառույցների շահագործման ընթացքում կազմակերպատեխնիկական միջոցառումների մշակման, կատարելագործման և զարգացման նպատակով պետք է կատարվի դրանց արդյունավետության, հուսալիության և անվտանգության վերլուծություն:

18. Մայրուղային գազատարների օբյեկտներում, սենքերում և հաղորդակցուղիներում կրակային և գազավտանգ աշխատանքները պետք է իրականացվեն համաձայն կրակային աշխատանքների անվտանգ վարման վերաբերյալ կազմակերպության ստանդարտի:

19. Կազմակերպությունները պարտավոր են իրենց ստորաբաժանումները, դրանց ծառայությունները և տեղամասերն ապահովել նորմատիվային տեխնիկական փաստաթղթերով:

 

2. ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՊԱՎՈՒՄՆԵՐԸ

 

20. Սույն ՏԿ-ում հիմնականում օգտագործված են «Էներգետիկայի բնագավառում և էներգասպառման ոլորտում պետական տեխնիկական վերահսկողության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի դեկտեմբերի 22-ի N 2399-Ն որոշմամբ հաստատված` «Անվտանգության կանոնները գազի տնտեսությունում» ՏԿ-ում նշված հասկացությունները, ինչպես նաև հետևյալ հասկացությունները`

1) շլեյֆներ` գազի ճնշակային կայանից գազի ստորգետնյա պահեստարանը սնող գազատարներ, որտեղ գազի ճնշումը հասնում է 10-ից մինչև 13 ՄՊա.

2) տիպային հրահանգներ` կազմակերպության ղեկավարների կողմից հաստատված հրաման (հրահանգ), որոնք կարող են վերաբերվել նմանատիպ աշխատանքների կատարմանը.

3) հատուկ հրահանգներ` կազմակերպության ղեկավարների կողմից հաստատված հրաման (հրահանգ), որոնք կարող են վերաբերվել միայն տվյալ աշխատանքների կատարմանը:

21. Սույն ՏԿ-ում օգտագործված են հետևյալ հապավումները`

    ՄԳ`       մայրուղային գազատար

    ՃԿ`       ճնշակային կայան

    ԳՎԱ`      գազավերամղման ագրեգատներ

    ԳՍՊ`      գազի ստորգետնյա պահեստարան

    ԳՇԾ`      գծաշահագործական ծառայություն

    ԷՀԳ`      էլեկտրահաղորդման գիծ

    ԳԲԿ`      գազաբաշխիչ կայան

    ԿԿԾ`      կենտրոնական կարգավարական ծառայություն

    ԿԿԿ`      կենտրոնական կարգավարական կետ

    ԳՄՀ`      գազամատակարարման միասնական համակարգ

    ԿՊՍ`      կատոդային պաշտպանության սարքավորում

    ՑՊՍ`      ցամաքուրդային պաշտպանության սարքավորում

    ՃԱ`       ճնշակային արտադրամաս

    ԱԿՀ`      ավտոմատ կառավարման համակարգ

ՀՉՍ և Ա` հսկիչ-չափիչ սարքեր և ավտոմատիկա

    ՌՊ`       ռելեային պաշտպանություն

    ՀԱ`       հակավթարային ավտոմատիկա

    ՊԳՊ`      պահեստամասեր, գործիքներ, պիտույքներ

    ՇՓ`       շահագործական փաստաթղթեր

    ՉԿ`       չափիչ կապուղի

    ՆՏՓ`      նորմատիվային տեխնիկական փաստաթղթեր

    ԱԳԲԿ`     ավտոմատացված գազաբաշխիչ կայան

    ՆՇԿ`      նորոգման - շահագործման կետ

    ՕՍՍ`      օդասառեցման սարք

    ԷՔՊ`      էլեկտրաքիմիական պաշտպանություն:

 

3. ԱՆՁՆԱԿԱԶՄԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄԸ

 

22. Մայրուղային գազատարների օբյեկտները պետք է շահագործվեն հատուկ պատրաստված անձնակազմի կողմից: Շահագործող անձնակազմը պետք է ունենա որակավորում` գործառույթների և հաստատված պաշտոնական հրահանգներին համապատասխան:

23. Անձնակազմի պարբերական ուսուցման և որակավորման բարձրացման աշխատանքները պետք է կազմակերպեն և ղեկավարեն կազմակերպության և նրա ստորաբաժանումների գլխավոր ճարտարագետները:

24. Շահագործող անձնակազմի արտադրական ուսուցման և որակավորման բարձրացման համար պետք է սահմանել հետևյալ ձևերը`

1) դասընթացային ուսուցում.

2) տեխնիկական և տնտեսական ուսուցում.

3) ներածական, սկզբնային և պարբերական հրահանգավորումներ.

4) հակավթարային և հակահրդեհային վարժանքներ:

25. Նոր ընդունված բանվորների համար կազմակերպվում է ուսուցում և կարգերի բարձրացում:

26. Մնացած դեպքերում օբյեկտների սպասարկող անձնակազմը պետք է անցնի պատրաստում (վերապատրաստում) կազմակերպություններում այդ նպատակով ստեղծված դասընթացներով:

27. Մայրուղային գազատարների կազմում ՄԳ-ի սեփական կարիքների համար օգտագործվող ցածր ճնշման գազատարները և գազի ցանցերը, ԳԲԿ-ն, կաթսայատները և գազօգտագործող տեղակայանքներն սպասարկող անձնակազմը պետք է անցնի պատրաստում (վերապատրաստում)` այդ նպատակով ստեղծված հատուկ դասընթացներով:

28. Էլեկտրասարքավորումն սպասարկող անձնակազմը պետք է անցնի ուսուցում, պատրաստում (վերապատրաստում)` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2006 թվականի նոյեմբերի 23-ի N 1939-Ն որոշմամբ հաստատված` «Սպառողների էլեկտրատեղակայանքների տեխնիկական շահագործման կանոններ» և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2006 թվականի նոյեմբերի 23-ի N 1933-Ն որոշմամբ հաստատված`»էլեկտրակայանքների շահագործման անվտանգության կանոններ» ՏԿ-ների պահանջների:

29. ՈՒսուցումն ավարտելուց հետո շահագործող անձնակազմը պետք է անցնի գիտելիքների ստուգում` ինքնուրույն աշխատելու թույլտվություն ստանալու համար տվյալ կազմակերպությունում: Քննություններ չհանձնած անձինք ՃԿ-ի, ԳՄ-ի, ԳԲԿ-ի, ԳՍՊ-ի և մայրուղային գազատարների այլ օբյեկտներում աշխատանքի չեն թույլատրվում:

30. ՈՒսուցման և գիտելիքների ստուգման նպատակներով բոլոր մայրուղային գազատարները շահագործող կազմակերպություններում (ստորաբաժանումներում) պետք է սարքավորվեն ուսուցման տեխնիկական միջոցներով կահավորված կաբինետներ:

31. Վթարային աշխատանքների կազմակերպման և անցկացման ունակությունների կատարելագործման համար յուրաքանչյուր եռամսյակը մեկ անգամ մայրուղային գազատարների բոլոր շահագործվող օբյեկտներում պետք է անցկացվեն հակավթարային և հակահրդեհային վարժանքներ: Պարապմունքների անցկացման թեմատիկան և ծրագրերը մշակում են ստորաբաժանումների գլխավոր ճարտարագետները (պետի տեղակալները): Ըստ օբյեկտի պատկանելության` վարժանքների կազմակերպման և անցկացման պատասխանատուներն արտադրամասերի և տեղամասերի ծառայությունների ղեկավարներն են:

32. Յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ գազատարների գծամասերում, ՃԿ-ի, ԳՍՊ-ի ստորաբաժանման պետի ղեկավարությամբ և բոլոր ծառայությունների, արտադրամասերի և տեղամասերի մասնակցությամբ պետք է անցկացվեն համալիր հակավթարային վարժություններ: Վթարի վերացումը կարող է հաշվվել որպես համալիր հակավթարային վարժանքի անցկացում:

33. Հակավթարային վարժանքների և վթարային իրավիճակների վերացման արդյունքներով ծառայությունների, արտադրամասերի և տեղամասերի կոլեկտիվներում ղեկավարները պետք է անցկացնեն քննարկում` յուրաքանչյուր մասնակցի գործողությունների գնահատմամբ:

 

II. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՕԲՅԵԿՏՆԵՐԸ

 

4. ՏԱՐԱԾՔԸ, ՇԵՆՔԵՐԸ ԵՎ ՍԵՆՔԵՐԸ

 

34. Արտադրական օբյեկտների տարածքի պահանջվող տեխնիկական և սանիտարահիգիենիկ վիճակն ապահովելու համար պետք է կատարվեն շրջակա միջավայրի պահպանման պահանջները և սարքին վիճակում պահվեն ջրատարի, կոյուղու, ջերմագազամատակարարման ցանցերը և դրանց կառույցները, խմելու ջրի աղբյուրները, ջրամբարները և ջրամատակարարման աղբյուրների սանիտարական գոտիները, մեքենաների և հատուկ տեխնիկայի կանգառները, ավտոմոբիլային և հետիոտն ճանապարհները, անցումները և մուտքերը հրշեջ ջրածորաններին (հիդրանտ), ջրամբարներին, ջրահովարաններին, պաշտպանական ազդանշանային և հակահրդեհային անվտանգության միջոցները և համակարգերը, մեթանոլի և վառելիքաքսուքային նյութերի պահեստները, մակերևութային և ստորգետնյա ջրերի հեռացման համակարգերը, ցանկապատումը, լուսավորությունը, կանաչապատումը և բարեկարգումը: Ջրահեռացման բոլոր ցանցերը և սարքավորումները պետք է զննվեն և նախապատրաստվեն վարարաջրերի բացթողման համար:

35. Տարածքում պահեստային հրապարակներից և շինություններից դուրս չպետք է լինեն ժամանակավոր սենքեր, սարքավորում և շինարարական նյութեր: Արտադրական օբյեկտների ընդլայնման դեպքում տարածքը, որտեղ տեղավորված է գործող սարքավորումը, պետք է ցանկապատով առանձնացվի այն տարածքից, որտեղ իրականացվում է շինարարությունը: Տարածքը պետք է հարթեցված լինի: Գոյություն ունեցող դիտահորերը, փոսորակները, խրամուղիները պետք է ցանկապատվեն և չխանգարեն շենքին, կառույցներին և սարքավորմանը մոտենալուն: ՃԿ-ին և մայրուղային գազատարին նրա միացման հանգույցների, ԳԲԿ-ին, ԳՍՊ-ի, ծախսաչափ կետերի տարածքները պետք է լուսավորված լինեն:

36. Արտադրական օբյեկտների տարածքում պետք է բացակայեն մթնոլորտային օդի աղտոտման աղբյուրները: Տարածքը պետք է բարեկարգված և լուսավորված լինի համաձայն նախագծի: Ճնշակային արտադրամասի մոտ հողի բաց հատվածները ԳՎԱ-ի օդահավաքիչ սարքերի ուղղությամբ պետք է կանաչապատվեն կամ ասֆալտապատվեն (բետոնապատվեն):

37. Սողանքային և նստվածքային երևույթների հայտնաբերման, բնահողերի փքման դեպքերում արտադրական օբյեկտների տարածքում պետք է միջոցներ ձեռնարկվեն դրանց պատճառները և հետևանքները վերացնելու համար:

38. Արտադրական օբյեկտների տարածքում նոր շենքերի և կառույցների շինարարությունը պետք է իրականացվի միայն նախագծի և կազմակերպության ակտ-թույլտվության առկայության դեպքում:

39. Արտադրական օբյեկտների տարածքում տեղադրված անվտանգության նշանները պետք է համապատասխանեն ԳՕՍՏ 12.4.026-ի պահանջներին:

40. Գազատարի, կոյուղու, ջրատարի, ջերմամատակարարման, մալուխային (կաբելային) գծերի ստորգետնյա հաղորդակցուղիները պետք է ունենան տեղադրման ցուցանակներ: Հաղորդակցուղիների տեղադրման հատակագծերը պետք է գտնվեն համապատասխան արտադրամասերում, ծառայություններում, տեղամասերում` ըստ պատկանելության:

41. Օբյեկտների, տարածքների և շինությունների ցանկը, որոնք ենթակա են պահպանական ազդասարքով կահավորման, յուրաքանչյուր ստորաբաժանման համար սահմանվում է տվյալ կազմակերպության կողմից: Պահպանական ազդասարքով կահավորված օբյեկտների ցանկը յուրաքանչյուր 3 տարին մեկ անգամ ենթակա է վերանայման:

42. Պահպանական ազդասարքն աշխատանքային վիճակում պահելը, ստուգման կարգը և պարբերականությունը սահմանվում են արտադրական ստորաբաժանման կողմից և դրվում են հսկիչ-չափիչ սարքերի և ավտոմատիկայի (ՀՉՍ և Ա) ծառայության վրա:

43. Գազի, խտուցքի, յուղի, ջրի, սեղմված օդի արտահոսքի առկայությունը տարածքում և շինություններում անթույլատրելի է: Հսկողության կարգը պետք է սահմանվի արտադրական ստորաբաժանման կողմից:

44. ՄԳ-ի օբյեկտների և կառույցների զբաղեցրած տարածքը պետք է ցանկապատվի: Ցանկապատը պետք է պահվի սարքին վիճակում: Մուտքի մոտ` ցանկապատին պետք է մակագրություններ լինեն օբյեկտի անվանման, կազմակերպության և նրա ստորաբաժանման պատկանելության մասին, ինչպես նաև այլ մակագրություններ և նշաններ` համաձայն այլ նորմատիվ փաստաթղթերի պահանջների:

45. Տարածքների, շենքերի, կառույցների շահագործման պատասխանատվությունը, համաձայն սույն ՏԿ-ի պահանջների, ստորաբաժանման հրամանով դրվում է արտադրամասերի և տեղամասերի ղեկավարների վրա:

46. Մայրուղային գազատարների օբյեկտների տարածքում փոխադրամիջոցների շարժման արագությունը սահմանափակվում է մինչև 5 կմ/ժ:

47. Պետք է ապահովվի ավտոփոխադրական միջոցների և հատուկ տեխնիկայի մոտեցումն արտադրական օբյեկտների բոլոր կառույցներին և շենքերին: ՄԳ-ի օբյեկտների տարածքում (ՃԿ, ԳԲԿ, ծախսաչափ կետեր, փոխարկման հանգույցներ և այլն) երթևեկության կարգը որոշվում է օբյեկտը շահագործող ստորաբաժանման ղեկավարության կողմից:

48. Արտադրական շենքերը և սենքերը պետք է պահվեն սարքին վիճակում, որը կապահովի դրանց օգտագործումն ըստ նշանակության` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքի:

49. Կազմակերպությունը պետք է ապահովի շենքերի և կառույցների` տարեկան երկու անգամ (գարնանը և աշնանը) ընդհանուր տեխնիկական զննում` թերությունները բացահայտելու համար, ինչպես նաև արտահերթ ստուգման` բնական աղետներից (երկրաշարժ, մրրկային քամիներ, տեղատարափ անձրևներ, առատ ձյուն կամ վթարներ) հետո: Զննման արդյունքները պետք է ձևակերպվեն արձանագրություններով: Գարնանային տեխնիկական զննման ժամանակ պետք է ճշտվեն շենքերի և սենքերի նորոգման աշխատանքների ծավալները, որոնք նախատեսվում է կատարել ամռանը, ինչպես նաև հիմնական նորոգման աշխատանքների ծավալները` հաջորդ տարվա ծրագրի մեջ մտցնելու համար: Աշնանային տեխնիկական զննման ժամանակ անհրաժեշտ է ստուգել շենքերի և սենքերի ձմռանը պատրաստվածությունը:

50. Շինարարական կոնստրուկցիաներում ճաքերի, կոտրվածքների և այլ վնասվածքների առաջացման դեպքում գործիքային չափումների օգնությամբ դրանք պետք է հսկողության տակ վերցվեն և միջոցներ ձեռնարկվեն այդ վնասվածքների պատճառները վերացնելու համար: Եթե հիմքերում կամ այլ կոնստրուկցիաներում տատանումներից ճաքեր են առաջացել, ապա այդ կառուցվածքները պետք է ստուգվեն ըստ թրթռադիմացկունության:

51. Շահագործման առաջին տարում պետք է իրականացնել շենքերի և կառույցների հիմքերի նստվածքի զննում: Հետագայում հիմքերի վիճակը պարբերաբար հսկվում է տեսողական, անհրաժեշտության դեպքում` գործիքային չափումներով:

52. Արտադրական շենքերի պատերի միջով անցնող գազատարները և այլ հաղորդակցուղիներ պետք է ունենան խտացումներ` համաձայն կատարված նախագծի:

53. Սարքավորման հիմքերը պետք է պաշտպանվեն յուղի, յուղային խտուցքի և այլ հեղուկների ազդեցությունից:

54. Շենքերի և կառույցների բնականոն շահագործման վիճակը պահպանելու համար անհրաժեշտ է`

1) ժամանակին կատարել նորոգում.

2) արտադրական շինություններում և դրանցից դուրս սարքին վիճակում պահպանել հիմնական և վթարային լուսավորությունը.

3) հետևել խողովակաշարերի ջերմամեկուսացման սարքին վիճակին.

4) սարքին վիճակում պահպանել ճարտարագիտական հաղորդակցուղիները:

55. Սանիտարակենցաղային շինությունները պետք է պահվեն համաձայն սանիտարական նորմերի և այլ նորմատիվային փաստաթղթերի պահանջների:

56. Շենքերի, կառույցների և սենքերի պատերում չի թույլատրվում նախագծով չնախատեսված անցքերի և որմնախորշերի բացում, տեխնիկական սարքավորման, վերամբարձ-փոխադրական միջոցների, խողովակագծերի տեղադրում, կախում և ամրացում: Լրացուցիչ բեռնվածքներ և որմնախորշեր են թույլատրվել միայն շինարարական կոնստրուկցիաների ստուգման հաշվարկից և անհրաժեշտ ամրացումից հետո:

57. Շենքերի և կառույցների մետաղական կառուցվածքները պետք է կոռոզիայից պաշտպանվեն (ներկվեն, մեկուսացվեն) և այդ պաշտպանության արդյունավետությունը պետք է հսկվի զննումների ժամանակ:

58. Սարքավորման ազդանշանանախազգուշական ներկվածքը պետք է կատարվի և պահպանվի ըստ ԳՕՍՏ 12.4.026-ի պահանջների, իսկ խողովակաշարերի տարբերիչ ներկվածքը պետք է կատարվի և պահպանվի ըստ ԳՕՍՏ 14202-ի պահանջների:

 

5. ԽՈՂՈՎԱԿԱԳԾԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԸ

 

59. Խողովակները, որոնք կիրառվում են մայրուղային գազատարներում և ՃԿ-ի, ԳՍՊ-ի, ԳԲԿ-ի տեխնոլոգիական կապակցման գազատարներում, ինչպես նաև վթարային պահուստի համար նախատեսված խողովակները, պետք է համապատասխանեն տեխնիկական պայմաններին, գազային և նավթային արդյունաբերության մեջ խողովակների կիրառման վերաբերյալ գործող հրահանգներին` կախված գազատարի աշխատանքային պարամետրերից և շրջակա միջավայրից: Տեխնոլոգիական կապակցման գազատարների թվին են պատկանում` տեխնոլոգիական, վառելիքային, թողարկման և իմպուլսային գազի խողովակագծերը:

60. Վթարային նորոգման համար արգելվում է օգտագործել խողովակներ, որոնք չեն համապատասխանում խողովակների տվյալ տեղամասի կառուցման համար նախագծով նախատեսված խողովակների վրա դրվող պահանջներին:

61. Մայրուղային գազատարների և ՃԿ-ի, ԳՍՊ-ի և ԳԲԿ-ի տեխնոլոգիական կապակցման գազատարների տեխնիկական սպասարկումը պետք է կատարվի համապատասխան ծառայությունների կողմից` ըստ ծրագիր-ժամկետացանկի, որը համաձայնեցվում է մյուս տեխնոլոգիական սարքավորման նորոգման ժամկետի հետ և հաստատվում կազմակերպության կամ նրա ստորաբաժանումների կողմից:

62. Պարբերաբար պետք է իրականացվի գազատարների (հիմքերի, հենարանների, կախոցների, անուրների) ամրակապման հսկողություն, ինչպես նաև թրթռումների և չքայքայող մեթոդներով գազատարների պատերի հաստության ստուգում` այն տեղերում, որոնք առավել ենթակա են կոռոզիոն մաշվածության: Հսկողության պարբերականությունը, կարգը և ծավալները որոշվում են կազմակերպության և նրա ստորաբաժանումների կողմից:

63. Եռակցման-մոնտաժային աշխատանքները գործող կամ հիմնական նորոգման ենթակա գազատարներում պետք է կատարվեն գործող նորմատիվ փաստաթղթերի պահանջներին համապատասխան: Եռակցման աշխատանքները գործող գազատարում, առանց նրանից գազի դատարկման, արգելվում է:

64. Գործող գազատարներին միացումները (ճյուղավորման մոնտաժումը) պետք է կատարվեն համաձայն կազմակերպության հաստատված նախագծի կամ տեխնիկական փաստաթղթերի: Խողովակի միացման հանգույցի կառուցվածքային չափերը (տրամագիծը, պատի հաստությունը) և պողպատի մակնիշը պետք է համապատասխանեն նախագծին և գործող նորմատիվ փաստաթղթերին:

65. Թույլատրվում է գործող գազատարին ոչ կրակային եղանակով ճյուղավորումների միացումը` ըստ տեխնոլոգիայի և սահմանված կարգով ձևակերպված տեխնիկական փաստաթղթերի:

66. Շահագործման ընթացքում ստորգետնյա գազատարների, ՃԿ-ի, ԳՍՊ-ի և ԳԲԿ-ի գծային մասերի տեխնոլոգիական կապակցման մեկուսիչ ծածկույթների խախտման և անթույլատրելի կոռոզիոն վնասվածքների բացահայտման դեպքերում, կախված դրանց տեխնիկական վիճակից, անհրաժեշտ է յուրաքանչյուր 8 տարին մեկ անգամ կատարել հիմնական նորոգում կամ վերափորձարկում:

67. Շահագործման հանձնված խողովակագծերը, որոնք չեն շահագործվել 6 ամսվա ընթացքում, նախքան դրանցով գազ բաց թողնելը պետք է ենթարկվեն ամրության և հերմետիկության կրկնակի փորձարկման: Արգելվում է բաց կրակով տաքացնել գազատարների գծային և ՃԿ-ի, ԳԲԿ-ի և ԳՍՊ-ի տեխնոլոգիական կապակցման մասերը` հիդրատային խցանները վերացնելու նպատակով:

 

6. ԽՈՂՈՎԱԿԱԳԾԱՅԻՆ ԱՐՄԱՏՈՒՐԸ

 

68. Սույն գլխի պահանջները տարածվում են խողովակագծային արմատուրի վրա, որոնք տեղադրվում են գծային մասերում, ՃԿ-ի, ԳԲԿ-ի, ԳՍՊ-ի տեխնոլոգիական կապակցման գազատարների, ինչպես նաև վթարային պահուստի խողովակների վրա:

69. Արմատուրը պետք է լինի լրակազմ և պահվի սարքին վիճակում, համարակալվի ըստ տեխնոլոգիական սխեմաների, ունենա գազի հոսքի ուղղության և փականի դիրքի ցուցանակներ: Ձեռքի մեխանիկական շարժաբերով արմատուրի վրա սլաքներով պետք է նշված լինեն բացման և փակման ուղղությունները: Արմատուրի վրա պետք է լինեն մակագրություններ և նշաններ` այն ղեկավարելու համար:

70. Գծային մասերի և բազմագծային անցումների վրա տեղադրված փականները պետք է ունենան վթարային փակման ավտոմատներ, որոնք սարքաբերվում են հաշվի առնելով գազատարի աշխատանքի ռեժիմի հնարավոր փոփոխությունները:

71. Գծային փականները պետք է սարքավորված լինեն տեխնիկական ճնշաչափերով` փականներից առաջ և հետո գազի ճնշումը չափելու համար:

72. Արմատուրի կառավարման տեխնիկական սպասարկման և նորոգման գործողությունները պետք է անցկացվեն արտադրող գործարանի հրահանգների պահանջներին համապատասխան: Պնևմահիդրավլիկական կառավարմամբ փականների հիդրոհամակարգերում պետք է օգտագործվեն աշխատանքային հեղուկներ` համաձայն արտադրող գործարանի շահագործման հրահանգների կամ օգտագործման թույլատրված փոխարինիչների:

73. Փականների յուղման և հերմետիկության վերականգնման համար պետք է կիրառվեն արտադրող գործարանի և մասնագիտացված կազմակերպությունների կողմից երաշխավորվող հատուկ մածուկներ և թանձր քսուքներ:

74. Արգելվում է փոխադրվող գազի պարամետրերին չհամապատասխանող աշխատանքային ճնշումով կամ ջերմաստիճանով փակիչ արմատուրի տեղակայումը:

75. Պետք է ապահովվի սպասարկող անձնակազմի անարգել մուտքը դեպի կառավարման հանգույցները, փակիչ արմատուրի դիրքի ցուցանակները և մյուս սարքավորումը: Սպասարկման հրապարակները և փակոցները պետք է պահպանվեն մաքուր և սարքին վիճակում:

76. Շահագործման ընթացքում պնևմահիդրավլիկ կառավարման համակարգերի փականների մեջ ջրի ներթափանցում չի թույլատրվում: Փորձարկումից հետո անհրաժեշտ է ջուրը հեռացնել փականների իրաններից և ղեկավարման համակարգերից:

77. Գազատարների փականների համար հիմնականում կիրառվում է հեռավորական և տեղական պնևմահիդրավլիկ կառավարում: Ձեռքով կառավարումը թույլատրվում է պնևմահիդրավլիկ շարժաբերի բացակայության կամ դրա անսարքության դեպքում:

78. Գծային հատվածում փականների բնականոն դիրքը բացն է, իսկ մոմային և շրջանցիկ փականներինը` փակը: Բազմագծային գազատարների համակարգում փականների դիրքը գծերի միջև միջակապի վրա որոշվում է գազատարի աշխատանքի ռեժիմով և սահմանվում համակարգի ԿԿԾ-ի կողմից:

79. Փականների վերադասավորումը գազատարի գծային մասում, բացառությամբ վթարային դեպքերի, իրականացվում է միայն համակարգի ԿԿԾ-ի թույլտվությամբ կամ նրա կարգադրությամբ:

80. Փակիչ փականները (բացի մոմային և շրջանցիկ) պետք է բացել գազի ճնշումը փականներից առաջ և հետո նախապես հավասարեցնելուց հետո:

Փակիչ փականները մոմերի և շրջանցիկների վրա պետք է առանց ընդհատումների լրիվ բացել:

81. Փակիչ արմատուրի տեխնիկական սպասարկման և նորոգման կազմակերպումն իրականացվում է համապատասխան ծառայության ղեկավարի կողմից: Տեխնիկական սպասարկման աշխատանքների ծավալը որոշվում է արտադրող գործարանների և մասնագիտացված կազմակերպությունների հրահանգներով:

82. Արմատուրի ընթացիկ նորոգումը կատարվում է համապատասխան ծառայության կողմից` ըստ պատկանելության կամ մասնագիտացված նորոգակարգաբերական կազմակերպության կողմից: Ընթացիկ նորոգման աշխատանքների ծավալի մեջ մտնում են այնպիսիները, որոնք չեն պահանջում փականի իրանի ապահերմետիկացում կամ նրա ապամոնտաժում:

83. Տեխնիկական սպասարկման և ընթացիկ նորոգման աշխատանքները պետք է գրանցվեն կազմակերպության տեխնիկական փաստաթղթերում:

84. Արմատուրի հիմնական նորոգման ծավալի մեջ մտնում են նրա լրիվ սարքինության վերականգնման աշխատանքները` կատարված մասնագիտացված նորոգող կազմակերպությունում:

85. Յուրաքանչյուր ստորաբաժանում պետք է ունենա փակիչ արմատուրի վթարային պահուստ` համապատասխան գործող նորմերի: Վթարային պահուստի արմատուրը պետք է պահվի պահեստում` կոնսերվացված վիճակում:

86. Գծային և միջակապերի վրայի փականների աշխատունակությունն ստուգելու համար փականները յուրաքանչյուր կիսամյակը մեկ անգամ պետք է ամբողջությամբ վերադասավորվեն: Հեռավորական ղեկավարման համակարգով սարքավորված փականները պետք է այդ համակարգի հետ համալրված ստուգվեն: Ստուգման կարգը և արդյունքների ձևակերպումը հաստատվում է կազմակերպության կողմից:

87. Գազատարի գծային մասերի փականային հրապարակները ցանկապատից ներս պետք է լինեն հարթեցված, պաշտպանված բնահողային և մակերևութային ջրերից և ունենան պինդ ծածկ (կոպիճ, խճաքար): Փականային հրապարակներում պետք է նախատեսել ավտոմոբիլային և հատուկ տրանսպորտի մոտեցման հնարավորություն:

88. Ճնշակային կայաններում տեխնոլոգիական արմատուրի համարակալումը կատարվում է համաձայն N 1 աղյուսակի, իսկ գծային մասի համար` N 2 աղյուսակի:

 

Աղյուսակ N 1

 

Ճնշակային կայաններում տեխնոլոգիական արմատուրի համարակալումը

 

._________________________________________________________________________.

| Թիվ   |  Փականի անվանումը   |            Տեղակայման կետը                |

|_________________________________________________________________________|

|ՃԿ-ի տեխնոլոգիական գազի խողովակագծեր                                     |

|_________________________________________________________________________|

|1      |Մուտքային            |ԳՎԱ-ի մուտքային գազատար                    |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|2      |Մղիչ                 |ԳՎԱ-ի ելքային գազատար                      |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|3, 3բ  |Շրջանցիկ             |ԳՎԱ-ի մուտքային և  ելքային գազատարների     |

|       |                     |միջև  խողովակագիծ                          |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|4      |Լցավորիչ             |1 փականի շրջանցիկ գազատար                  |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|5      |Թողարկիչ (մոմ)       |ԳՎԱ-ի թողարկիչ գազատար (մոմ)               |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|6, 6բ  |Վերաշրջանառու        |Խմբի կամ ագրեգատի շրջանցիկ գիծ             |

|_________________________________________________________________________|

|Գործարկման գազի խողովակագծեր                                             |

|_________________________________________________________________________|

|11     |Ընդհատիչ             |ԳՎԱ-ի գործարկման գազի մուտքային գազատար    |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|9      |Թողարկիչ (մոմ)       |ԳՎԱ-ի գործարկման գազի թողարկիչ գազատար     |

|       |                     |(մոմ)                                      |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|13     |Կարգավորիչ           |Մուտքային գազատար` գործարկման սարքից       |

|       |                     |անմիջապես առաջ                             |

|_________________________________________________________________________|

|Վառելիքային գազի խողովակագծեր                                            |

|_________________________________________________________________________|

|12     |Ընդհատիչ             |ԳՎԱ-ի մուտքային վառելիքային գազատար        |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|10     |Թողարկիչ (մոմ)       |Թողարկիչ վառելիքային գազատար (մոմ)         |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|14     |Հերթապահ             |Գազատուրբինային տեղակայանքի այրման խցիկի   |

|       |                     |հերթապահ այրիչի մուտքային գազատար          |

|_________________________________________________________________________|

|ՃԿ-ի մայրուղային գազատարին միացնող հանգույցի խողովակագծեր                |

|_________________________________________________________________________|

|7, 7ա  |Մուտքային            |ՃԿ-ի մուտքային գազատար                     |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|8, 8ա  |Ելքային              |ՃԿ-ի ելքային գազատար                       |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|17, 17ա|Մուտքի թողարկիչ (մոմ)|ՃԿ-ի մուտքի թողարկիչ գազատար               |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|18, 18ա|Ելքի թողարկիչ (մոմ)  | ՃԿ-ի ելքի թողարկիչ գազատար                |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|19     |Մուտքային պահպանման  |ՄԳ-ի գծային հատվածը` մինչև  միացման        |

|       |                     |հանգույցը                                  |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|20     |Հատող                |ՃԿ-ի շրջանցիկ գազատար                      |

|_______|_____________________|___________________________________________|

|21     |Ելքային պահպանման    |ՄԳ-ի գծային հատվածը` միացման հանգույցից    |

|       |                     |հետո                                       |

._________________________________________________________________________.

 

Աղյուսակ N 2

 

Գծային մասի տեխնոլոգիական արմատուրի համարակալումը

 

._________________________________________________________________________.

|   Թիվ     |Փականի անվանումը  |    Համարակալման հերթականությունը և       |

|           |                  |             տեղակայման կետը              |

|_________________________________________________________________________|

|Միագծային գազատար                                                        |

|_________________________________________________________________________|

|1234       |Գծային (պահպանման)|Թվանշանները համապատասխանում են գազատարի   |

|           |                  |տեղաբաշխման կիլոմետրերի թվին              |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.1     |Շրջանցիկ          |Գծային փականի եռափականային կապակցման մեջ  |

|           |                  |գազի ընթացքով առաջինը                     |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.2     |Շրջանցիկ          |Գծային փականի եռափականային կապակցման մեջ  |

|           |                  |գազի ընթացքով երկրորդը                    |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.3     |Մոմային           |Եռափականային կապակցման ընդհանուր մոմ      |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.4     |Շրջանցիկ          |Գծային փական                              |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.5     |Մոմային           |Գծային փականի գազատար                     |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.6     |Մոմային           |Գազատար` գծային փականից հետո              |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.7     |Կողմնատար         |Գազատարի ճյուղ                            |

|_________________________________________________________________________|

|Բազմագծային գազատար                                                      |

|_________________________________________________________________________|

|1234-2     |Գծային (պահպանման)|Երկրորդ գծի փական                         |

|           |                  |                                          |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.12.0  |Միջակապի վրա      |12 ցուցիչը ցույց է տալիս 1 և  2 գծերի     |

|           |                  |միջև  միջակապը: 0 ցուցիչը ցույց է տալիս   |

|           |                  |միջակապի դիրքը մինչև  գծային փականը       |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.21.0  |Միջակապի վրա      |Միջակապի վրա երկու փականի առկայության     |

|           |                  |դեպքում 21 ցուցիչը նշում է երկրորդ գծի    |

|           |                  |կողմից միջակապի վրայի փականը              |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234.21.9  |                  |9 ցուցիչը նշում է միջնապատի տեղաբաշխումը  |

|           |                  |գծային փականներից հետո                    |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-2.1   |Շրջանցիկ          |Երկրորդ գծի` գծային փականի եռափականային   |

|           |                  |կապակցման մեջ գազի ընթացքով առաջինը       |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-2.2   |Շրջանցիկ          |Նույնը, բայց գազի ընթացքով երկրորդը       |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-2.3   |Մոմային           |Եռափականային կապակցման ընդհանուր մոմ      |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-2.4   |Շրջանցիկ          |Երկրորդ գծի գծային փական                  |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-2.5   |Մոմային           |Գազատար` մինչև  երկրորդ գծի գծային փականը |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-2.6   |Մոմային           |Գազատար` երկրորդ գծի գծային փականից հետո  |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-12.1  |Շրջանցիկ          |Միջնապատի վրա առաջին գծի կողմից տեղակայված|

|           |                  |փական                                     |

|___________|__________________|__________________________________________|

|1234-21.1  |Շրջանցիկ          |Նույնը, երկրորդ գծի կողմից                |

._________________________________________________________________________.

 

7. ՄԱՅՐՈՒՂԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ՕԲՅԵԿՏՆԵՐԻ ՋԵՐՄԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՈՒՄԸ, ԳԱԶԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՈՒՄԸ, ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՈՒՄԸ, ՕԴԱՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԿՈՅՈՒՂԱՑՈՒՄԸ

 

89. Արտադրական օբյեկտների ջերմամատակարարումը հիմնականում պետք է իրականացվի հետևյալ աղբյուրներից` գազատուրբինային ԳՎԱ-ի օգտահանման (ուտիլիզացիոն) ջերմափոխանակիչներից, կաթսայատներից, գազային օդաջեռուցիչներից և այլ անհատական ջեռուցման միջոցներից:

90. Ջերմային ցանցերը, կաթսայատները և ջերմության օգտահանման կայանքները պետք է շահագործվեն համաձայն արտադրական հրահանգների` կազմված սարքավորումն արտադրող գործարանների շահագործման հրահանգների, սույն ՏԿ-ի պահանջների հիման վրա:

91. Օգտահանման ջերմափոխանակիչներով սարքավորված ՃԿ-ի ջերմամատակարարումը բնականոն շահագործման ընթացքում պետք է հիմնականում իրականացվի երկրորդային էներգառեսուրսեների հաշվին` սակայն աշխատունակ վիճակում պահպանելով կաթսայատունը և անհատական ջեռուցման միջոցները:

92. Ջերմային ցանցերի հենարանային մետաղական կառուցվածքները կոռոզիայից պաշտպանելու համար պետք է ներկվեն: Ներկման պարբերականությունը որոշվում է` ելնելով տեղական պայմաններից:

93. Ջերմային ցանցերի ցածր կետերում պետք է նախատեսվի ջրահեռացման սարք: Ջրի ինքնահոսի հեռացման բացակայության դեպքում պետք է այն պարբերաբար պոմպահանել: Ցանցի ամենաբարձր կետերում պետք է տեղադրվեն խողովակագծերից օդի բացթողման փականներ:

94. Նորոգումից հետո ջերմային ցանցը շահագործման հանձնելուց այն պետք է լվանալ ժամանակավոր տիղմընդունիչների օգնությամբ, որոնք տեղադրվում են մատակարարող և հետադարձ խողովակագծի վերջում (ջրի հոսքի ուղղությամբ): Ջերմային ցանցի երկրորդ լվացումն անհրաժեշտ է կատարել մեկ տարի հետո, որից հետո տիղմընդունիչները պետք է ապամոնտաժվեն:

95. Յուրաքանչյուր տարի, ջեռուցման շրջանի ավարտից հետո, հիմնական նորոգման ժամանակ վերացման ենթակա թերությունները հայտնաբերելու նպատակով պետք է անցկացվեն ջերմային ցանցերի և ջերմային մուտքերի ամրության և հերմետիկության հիդրավլիկ փորձարկումներ: Նորոգումից հետո ջերմային ցանցերը ենթարկվում են հիդրավլիկական փորձարկման:

96. Ջերմային ցանցերը յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ անգամ պետք է փորձարկել ըստ հաշվարկային ջերմաստիճանի: Այդ դեպքում ստուգվում է ջերմային ցանցերի և մուտքերի սարքավորումը:

97. Ստորգետնյա ջերմային ուղեգծերի վիճակի հսկման համար արտաքին կոռոզիայի և ջերմամեկուսացման խոնավացման տեսակետից առավել վտանգավոր տեղերում յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ անգամ կատարվում է ջերմային ցանցի հետախուզապեղում (շինարարական կառուցվածքների և ջերմամեկուսացման բացում), 2 կմ մայրուղու վրա մեկ հետախուզահորի հաշվարկից ելնելով, իսկ ուղեգծի ավելի փոքր երկարության դեպքում` մեկ հետախուզահորից ոչ պակաս: Հետախուզապեղման հետ կապված բոլոր աշխատանքները կատարվում են սկսած ջերմային ցանցերի շահագործման երրորդ տարվանից: Յուրաքանչյուր բացման համար պետք է կազմվի արձանագրություն, որտեղ նշվում են բնահողի, շինարարական կառուցվածքների, խողովակների մեկուսացման վիճակը և կառուցվածքների վերականգնման միջոցները:

98. Ջրային ջերմային ցանցերի ներքին կոռոզիայի հսկողությունը պետք է իրականացվի ցանցային ջրի և խտուցքի վերլուծության միջոցով, ինչպես նաև առավել բնորոշ տեղերում կոռոզիայի ցուցասարքերի տեղադրմամբ:

99. Ջերմակրի միջին տարեկան արտահոսքը ջերմային ցանցերում չպետք է գերազանցի համակարգի ծավալի 0,25%-ը:

100. Ջերմային ցանցերի ընթացիկ նորոգումը պետք է անցկացվի յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ, հաստատված ժամկետացանկով` պարբերական զննումների, փորձարկումների և հետախուզապեղման արդյունքների հիման վրա:

101. Նորոգման ավարտից հետո ջերմային ցանցերը պետք է լվացվեն մինչև ջրի լրիվ պարզվելը և փորձարկվեն աշխատանքայինի 125%-ին հավասար ճնշման տակ, բայց ոչ պակաս, քան աշխատանքային ճնշումը` գումարած 0,5 ՄՊա:

102. Ամառային ամիսներին ջերմային ցանցը պետք է լցվի ջրով:

103. Ըստ պայմանագրերի` կողմնակի սպառողներին տրվող ջերմության քանակությունը պետք է հաշվվի հաշվառքային սարքերի օգնությամբ (առևտրական):

104. Ջրամատակարարման համակարգը պետք է ապահովի կազմակերպության տեխնոլոգիական, հակահրդեհային և տնտեսակենցաղային, ինչպես նաև ջերմամատակարարման և շրջանառու ջրամատակարարման համակարգերի ջրասնուցման կարիքները:

105. Կենցաղային կարիքների համար տրվող ջուրը պետք է բավարարի Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2002 թվականի դեկտեմբերի 25-ի N 876 հրամանի պահանջները: Ջրի ստուգման պարբերությունը և մեթոդները համաձայնեցվում են սանիտարական հսկման տարածքային մարմինների հետ:

106. Տնտեսակենցաղային կարիքների համար նախատեսված ջրհորերի և ջրամբարների տարածք կողմնակի անձանց մուտքն արգելվում է:

107. Ջրով լցված արմատուրը, խողովակագծերը և տարողությունները պետք է պաշտպանվեն սառչելուց:

108. Ջրի պահեստարանները յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ պետք է մաքրվեն և քլորավորվեն:

109. Շրջանառու ջրամատակարարման համակարգում օգտագործվող ջուրը պետք է համապատասխանի սարքավորում արտադրող գործարանների տեխնիկական պահանջներին:

110. Ջերմամատակարարման համակարգի սնուցման համար օգտագործվող ջուրը պետք է համապատասխանի ջերմային ցանցերի և սարքավորման համար սահմանված նորմերին:

111. Պահուստային շրջանառության պոմպերի փականները միշտ պետք է բաց լինեն:

112. Շահագործման հանձնված ջրատարի հատվածները և խմելու ջրի պոմպերը գործող հաղորդակցուղիներին միացնելուց առաջ նախապես պետք է քլորակրով մշակվեն:

113. Օդամբարները և ապահովիչ փականները պետք է շահագործվեն համաձայն արտադրող կազմակերպության շահագործման հրահանգի:

114. Ջրամատակարարման օբյեկտների շահագործումը պետք է իրականացվի համաձայն ՄԳ-ի կազմակերպության ստորաբաժանումների կողմից մշակված արտադրական հրահանգների` հաշվի առնելով տեղական պայմանները:

115. Ցածր ճնշման գազատարների և սարքավորման շահագործումը պետք է իրականացվի Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի հոկտեմբերի 29-ի N 1843-Ն որոշմամբ հաստատված` գազի տնտեսությունում տարրերի տեխնիկական շահագործման կանոններ և աշխատանքի անվտանգության պահանջներ ՏԿ-ի պահանջների համաձայն:

116. Օդափոխության համակարգերի և տեղակայանքների շահագործումը պետք է բավարարի սույն ՏԿ-ի և կազմակերպության հրահանգների պահանջները:

117. Օդափոխության համակարգերը և տեղակայանքները պետք է շահագործվեն աշխատունակ վիճակում, շինություններում և աշխատանքային գոտիներում պահպանեն օդային միջավայրի պարամետրերը (ջերմաստիճանը, խոնավությունը, փոշոտվածությունը, օդափոխման հաճախությունը, օդի արագությունը)` համաձայն սանիտարական և տեխնոլոգիական պահանջների:

118. Օդափոխության համակարգերի և տեղակայանքների տեխնիկական սպասարկումը, նորոգումը և արդյունավետության փորձարկումները պետք է իրականացվեն համաձայն ծրագիր-ժամկետացանկի և ձևակերպվեն տեխնիկական արձանագրություններով կամ տեղեկաթերթիկում գրանցումների տեսքով: Արդյունավետության փորձարկումները պետք է անցկացվեն ոչ պակաս, քան յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ:

119. Արտադրական օբյեկտների կոյուղու համակարգը պետք է համապատասխանի ՍՆԻՊ 2.04.03-85-ի պահանջներին:

120. Կոյուղու համակարգը և մաքրման կառույցները պետք է գտնվեն սարքին վիճակում:

121. Գազային խտուցքը, նավթ պարունակող թափոնները, թունավոր նյութերն ընդհանուր կոյուղու համակարգ լցնելուց առաջ պետք է հավաքել, վնասազերծել և մաքրել միայն տեղային մաքրման սարքավորման մեջ: Տեղային մաքրման սարքավորումը պետք է պահվի սարքին վիճակում:

122. Գազա-, ջերմա- և ջրամատակարարման, օդափոխության և կոյուղու համակարգերի տեխնիկական վիճակի պատասխանատվությունը ՄԳ-ի կազմակերպության կամ նրա ստորաբաժանման ղեկավարին հրամանով դրվում է համապատասխան արտադրամասերի, տեղամասերի, ծառայությունների և բրիգադների խմբերի ղեկավարների վրա:

 

III. ՄԱՅՐՈՒՂԱՅԻՆ ԳԱԶԱՏԱՐԻ ԳԾԱՅԻՆ ՄԱՍԸ

 

8. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ

 

123. Սույն բաժնի պահանջները տարածվում են գազատարների գծային մասի վրա, որը բաղկացած է գազատարից (արդյունահանման վայրից հետագա փոխադրման համար պատրաստված գազի)` ճյուղավորումներով, փակող արմատուրով, բնական և արհեստական խոչընդոտների միջով անցումներով, ՃԿ-ի միացման հանգույցներով, ծախսաչափային և գազի ճնշման կարգավորման կետերով, մաքրման սարքերի ընդունման և բացթողման հանգույցներով, խտուցքահավաքիչներով և մեթանոլի ներածման սարքավորումով, հակաքայքայիչ և պաշտպանիչ կառույցներով, խտուցքի պահման և ապագազացման տարողություններով, գազատարի ուղեգծի երկայնքով տեղաբաշխված ճանապարհներից և ուղղաթիռային հրապարակներից` դրանց մուտքերով, գազատարի տեղադրման տարբերիչ և ազդանշանային ցուցանակներով:

124. Մայրուղային գազատարի գծային մասը պետք է ապահովի գազի նախագծային կամ ծրագրված ծավալների փոխադրումը հետևյալ տեխնոլոգիական գործողությունների դեպքում`

1) գազատարի խոռոչի մաքրումը հեղուկ և կարծր խառնուրդներից` մաքրիչ սարքերի օգնությամբ կամ փչամաքրումով` կախված տրամագծից.

2) մեթանոլի ներածումը գազատարի խոռոչը` բյուրեղահիդրատների առաջացումը կանխելու կամ դրանք քայքայելու նպատակով.

3) կոռոզիայի դանդաղիչի (ինգիբիտոր) ներածումը գազատարի խոռոչ` ներքին մակերևույթը կոռոզիայից կանխելու նպատակով.

4) գազի վերաբացթողումն առանձին խողովակագծերի միջև բազմագծային համակարգերում կամ հատվող գազատարներում, անհրաժեշտության դեպքում, խողովակագծի առանձին հատվածների անջատումը և միացումը,

5) գազի վերաբացթողումը տարբեր աշխատանքային ճնշում ունեցող համակարգերի միջև:

125. Գծային մասի շահագործման հուսալիությունը և արդյունավետությունը պետք է ապահովվեն հետևյալ միջոցներով`

1) գազատարների գծային մասի վիճակի պարբերական հսկումով, տեսողական ստուգումներով կամ հետազննումներով` օգտագործելով տեխնիկական միջոցներ.

2) պահպանելով այն սարքին վիճակում` նորոգման-նախազգուշական աշխատանքները ժամանակին կատարելու միջոցով.

3) պահպանելով առավելագույն հնարավոր հիդրավլիկական արդյունավետությունը: ժամանակին արդիականացնելով բարոյապես հնացած և մաշված սարքավորումը.

4) ապահովելով պահպանման գոտու, նրա և բնակավայրերից, արդյունաբերական և գյուղատնտեսական կազմակերպություններից, շենքերից, կառույցներից նվազագույն հեռավորությունների պահանջները.

5) խափանումների ժամանակին կանխմամբ և վերացմամբ.

6) կազմակերպությունների ղեկավարներին և բնակչությանը տեղեկացնելով գազատարի տեղի և այլ անվտանգության միջոցների մասին:

 

9. ԳԾԱՅԻՆ ՄԱՍԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ

 

126. Կազմակերպությունները և նրանց ստորաբաժանումները պարտավոր են անհրաժեշտ միջոցներ ձեռնարկել գազատարից մինչև բնակավայրեր, առանձին արդյունաբերական և գյուղատնտեսական կազմակերպություններ, շենքեր և կառույցներ նվազագույն հեռավորություններն ապահովելու համար` համաձայն N 3 աղյուսակի:

 

Բնակավայրերից, առանձին արդյունաբերական և գյուղատնտեսական կազմակերպություններից, շենքերից և կառույցներից I և II դասի գազատարների նվազագույն հեռավորությունները (մ)

 

Աղյուսակ N 3

 

._________________________________________________________________________.

|                             |   Գազատարի պայմանական տրամագիծը, մմ       |

|                             |___________________________________________|

|                             |               I                 |    II   |

|                             |_________________________________|_________|

|Օբյեկտներ, շենքեր,           |300|300- |600- |800- |1000-|1200-|300|300- |

|կառույցներ                   |և  |ից   |ից   |ից   |ից   |ից   |և  |ից   |

|                             |պա-|ավելի|ավելի|ավելի|ավելի|ավելի|պա-|ավելի|

|                             |կաս|մին- |մին- |մին- |մին- |մին- |կաս|     |

|                             |   |չև   |չև   |չև   |չև   |չև   |   |     |

|                             |   |600  |800  |1000 |1200 |1400 |   |     |

|_____________________________|___|_____|_____|_____|_____|_____|___|_____|

|1. Քաղաքներ և  այլ           |100|  150|  200|  250|  300|  350| 75|  125|

|բնակավայրեր` այգետնակներով   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|կոլեկտիվ այգիներ,            |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ամառանոցային ավաններ,        |   |     |     |     |     |     |   |     |

|արդյունաբերական և            |   |     |     |     |     |     |   |     |

|գյուղատնտեսական առանձին      |   |     |     |     |     |     |   |     |

|կազմակերպություններ,         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ջերմոցային կոմբինատներ և     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|տնտեսություններ,             |   |     |     |     |     |     |   |     |

|թռչնաբուծական ֆաբրիկաներ,    |   |     |     |     |     |     |   |     |

|կաթի գործարաններ, օգտակար    |   |     |     |     |     |     |   |     |

|հանածոների մշակման           |   |     |     |     |     |     |   |     |

|բացահանքեր, 20-ից ավելի      |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ավտոմեքենաների համար`        |   |     |     |     |     |     |   |     |

|անձնական օգտագործման         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ավտոմեքենաների ավտոտնակներ   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|և  բաց կայանատեղեր, մարդկանց |   |     |     |     |     |     |   |     |

|զանգվածային կուտակմամբ       |   |     |     |     |     |     |   |     |

|առանձին տեղաբաշխված շենքեր   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|(դպրոցներ, հիվանդանոցներ,    |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ակումբներ, մանկապարտեզներ,   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|կացարաններ և  այլն), եռահարկ |   |     |     |     |     |     |   |     |

|և  բարձր բնակելի շենքեր,     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|երկաթուղային կայաններ,       |   |     |     |     |     |     |   |     |

|օդակայաններ,                 |   |     |     |     |     |     |   |     |

|հիդրոէլեկտրակայաններ,        |   |     |     |     |     |     |   |     |

|հիդրոտեխնիկական կառույցներ,  |   |     |     |     |     |     |   |     |

|մաքրիչ կառույցներ,           |   |     |     |     |     |     |   |     |

|մայրուղային խողովակագծին     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|չպատկանող ջրմուղային         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|պոմպակայաններ, I և  II կարգի |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ավտոճանապարհների,            |   |     |     |     |     |     |   |     |

|երկաթուղային ընդհանուր       |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ցանցի` 20 մ-ից ավելի         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|հենամեջով կամուրջներ         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|(նավթատարների և              |   |     |     |     |     |     |   |     |

|նավթամթերքատարների տեղադրման |   |     |     |     |     |     |   |     |

|դեպքում) դյուրաբոցավառ և     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|այրվող հեղուկների պահեստներ  |   |     |     |     |     |     |   |     |

|և  1000 մ3 ավելի ծավալով     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|գազի պահեստարաններ,          |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ավտոլիցքավորման կայաններ,    |   |     |     |     |     |     |   |     |

|բազմակապուղային              |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ռադիոռելեային գծերի,         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|խողովակագծերի տեխնոլոգիական  |   |     |     |     |     |     |   |     |

|կապի կայմասյուներ            |   |     |     |     |     |     |   |     |

|(աշտարակներ) և  կառույցներ,  |   |     |     |     |     |     |   |     |

|հեռուստատեսային աշտարակներ   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|_____________________________|___|_____|_____|_____|_____|_____|___|_____|

|2. Ընդհանուր ցանցի երկաթուղի | 75|  125|  150|  200|  225|  250| 75|  100|

|(կայարանների միջև)  և  I-III |   |     |     |     |     |     |   |     |

|կարգի ավտոճանապարհներ, որոնց |   |     |     |     |     |     |   |     |

|զուգահեռ տեղադրվում է        |   |     |     |     |     |     |   |     |

|խողովակագիծ, առանձնացած`     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|միա-, երկհարկ բնակելի        |   |     |     |     |     |     |   |     |

|շենքեր, այգետնակներ,         |   |     |     |     |     |     |   |     |

|ամառանոցներ, գծային          |   |     |     |     |     |     |   |     |

|շրջագայողների տնակներ,       |   |     |     |     |     |     |   |     |

|գերեզմանոցներ,               |   |     |     |     |     |     |   |     |

|գյուղատնտեսական ֆերմաներ և   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|անասունների կազմակերպված     |   |     |     |     |     |     |   |     |

|արածեցման համար ցանկապատված  |   |     |     |     |     |     |   |     |

|տեղամասեր, դաշտակացարաններ   |   |     |     |     |     |     |   |     |

|_____________________________|___|_____|_____|_____|_____|_____|___|_____|

 

-------------------------------------------------

ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում

 

 

pin
ՀՀ կառավարություն
08.11.2007
N 1438-Ն
Որոշում