Սեղմել Esc փակելու համար:
ՊԵՏԱԿԱՆ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐ...
Քարտային տվյալներ

Տեսակ
Գործում է
Ընդունող մարմին
Ընդունման ամսաթիվ
Համար

Ստորագրման ամսաթիվ
ՈՒժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
ՈՒժը կորցնելու ամսաթիվ
Ընդունման վայր
Սկզբնաղբյուր

Ժամանակագրական տարբերակ Փոփոխություն կատարող ակտ

Որոնում:
Բովանդակություն

Հղում իրավական ակտի ընտրված դրույթին X
irtek_logo
 

ՊԵՏԱԿԱՆ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ 2019-2023 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՌԱԶՄ ...

 

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

ՈՐՈՇՈՒՄ

 

28 նոյեմբերի 2019 թվականի N 1716-Լ

 

ՊԵՏԱԿԱՆ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ 2019-2023 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՊԵՏԱԿԱՆ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ 2019-2023 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

(2-րդ մաս)

 

Բաղադրիչ 4. Եկամուտների վարչարարության թափանցիկություն և համապատասխանություն

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

Հարկային մարմինը հետևողական ու շարունակական պայքար է մղելու ստվերային տնտեսության դեմ: Բացի այդ, հարկային վարչարարությունը պետք է լինի ոչ խտրական` դրանով իսկ երաշխավորելով արտոնյալ կարգավիճակ ունեցող հարկ վճարողների բացառումը և բոլոր հարկ վճարողների համար գործունեության հավասար հարկային միջավայրի ստեղծումը:

Ներկայումս չեն հրապարակվում պետական բյուջեից վերադարձված հարկերի գումարների վերաբերյալ տվյալները: Հարկ վճարողներին հասանելի չէ պետական բյուջե վճարված հարկերից հարկ վճարողներին վերադարձված գումարների մասին տեղեկատվությունը: ՀՀ ֆինանսների նախարարության կողմից եկամուտների և/կամ ծախսերի վերաբերյալ հրապարակվող տեղեկատվության հետ միասին անհրաժեշտ է հրապարակել նաև բյուջեից վերադարձվող հարկերի գումարների վերաբերյալ տեղեկատվությունը` բյուջետային գործընթացների ամբողջականությունն ու թափանցիկությունն ապահովելու նպատակով: Հարկային մարմինն այլ պետական մարմիններից հարկման համար կարևոր նշանակություն ունեցող տեղեկությունները ստանում է գործարքների իրականացմանը հաջորդող ժամանակահատվածներում, իսկ որոշ դեպքերում չի ստանում հարկման տեսանկյունից էական նշանակություն ունեցող առանձին տեղեկություններ:

 

Նպատակը

18) Հարկային վարչարարության արդյունավետության բարձրացում և ստվերային տնտեսության ծավալների կրճատում, պետական եկամուտների կայուն աճի ապահովում

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. երեք խոշոր հարկատեսակների գծով (ԱԱՀ, շահութահարկ, եկամտային հարկ) հարկային պոտենցիալի և ճեղքի գնահատականներ,

. բյուջետային եկամուտների հավաքագրման գործընթացների թափանցիկության ապահովում,

. ստվերային տնտեսության ծավալների շարունակական կրճատում, արտոնյալ հարկ վճարողների բացառում,

. հարկ վճարողների կողմից հարկային պարտավորությունների ամբողջ ծավալով և ժամանակին հայտարարագրման ու կատարման ապահովում:

 

Թիրախ 12. Հարկային պոտենցիալի և ճեղքի գնահատում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Երեք խոշոր        |19) Երեք խոշոր         |23) Երեք խոշոր         |

|հարկատեսակների գծով  |հարկատեսակների գծով    |հարկատեսակների գծով    |

|(ԱԱՀ, շահութահարկ,   |(ԱԱՀ, շահութահարկ,     |(ԱԱՀ, շահութահարկ,     |

|եկամտային հարկ)      |եկամտային հարկ)        |եկամտային հարկ)        |

|հարկային պոտենցիալի  |հարկային ճեղքի         |հարկային պոտենցիալի և  |

|և  ճեղքի գնահատում   |գնահատման              |ճեղքի գնահատման        |

|                     |մեթոդաբանության        |մեթոդաբանության        |

|                     |մշակում                |առկայություն           |

|                     |20) Անհրաժեշտ          |24) Երեք խոշոր         |

|                     |տեղեկատվության         |հարկատեսակների գծով    |

|                     |կուտակում              |(ԱԱՀ, շահութահարկ,     |

|                     |21) Մեթոդաբանության    |եկամտային հարկ)        |

|                     |կատարելագործում        |հարկային պոտենցիալի և  |

|                     |22) Գնահատումների      |ճեղքի գնահատականներ    |

|                     |իրականացում            |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 13. Հանրային ֆինանսների թափանցիկության ապահովման նպատակով բյուջեից վերադարձվող հարկերի գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության հրապարակում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Եռամսյակային      |. Համապատասխան         |Հրապարակված            |

|պարբերականությամբ    |տեղեկատվության         |համապատասխան           |

|պետական բյուջեից     |հավաքագրում            |տեղեկատվություն        |

|վերադարձված հարկերի  |. Ամփոփում և           |                       |

|գումարների վերաբերյալ|հրապարակում            |                       |

|տեղեկատվության       |                       |                       |

|հրապարակում          |                       |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 14. Ստվերային տնտեսության ծավալների շարունակական կրճատում, արտոնյալ հարկ վճարողների բացառում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Երրորդ անձանցից   |ՀՀ պետական մարմինների  |. Հարկային ստվերի      |

|տեղեկությունների     |հետ արդյունավետ        |կրճատում               |

|ստացման և            |համագործակցության      |. Արտոնյալ կարգավիճակ  |

|արդյունավետ          |ուղղությամբ            |ունեցող հարկ վճարողների|

|օգտագործման          |աշխատանքների           |բացառում և  բոլոր հարկ |

|հնարավորությունների  |իրականացում, ինչը      |վճարողների համար       |

|ընդլայնում           |կնպաստի տեղեկատվության |գործունեության հավասար |

|                     |փոխանակման հիման վրա   |հարկային միջավայրի     |

|                     |ոլորտային հսկողության  |ստեղծում               |

|                     |արդյունավետության      |                       |

|                     |բարձրացմանը            |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 15. Հարկ վճարողների կողմից հարկային պարտավորությունների ամբողջ ծավալով և ժամանակին հայտարարագրման ու կատարման ապահովում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Հարկային մարմնի   |Հարկային հսկողության   |1. Հարկային մարմնի     |

|վերլուծական և        |արդի պայմաններին       |աշխատակազմը ունի       |

|հսկողության          |համապատասխանեցնելու    |հարկային               |

|գործիքների           |նպատակով պարբերաբար    |օրենսդրությունը        |

|արդիականացում և      |վերլուծական և          |կիրարկելու համար       |

|կարողությունների     |հսկողական              |անհրաժեշտ              |

|զարգացում            |գործառույթների         |կարողություններ        |

|                     |իրականացման            |                       |

|                     |ընթացակարգերի          |. Առկա է վերանայված և  |

|                     |վերանայում             |մշտապես կատարելագործվող|

|                     |                       |հարկային հսկողության   |

|                     |                       |գործիքակազմ            |

._____________________________________________________________________.

 

. ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ՊԼԱՆԱՎՈՐՈՒՄ, ՄԻՋՆԱԺԱՄԿԵՏ ԾԱԽՍԵՐԻ ԾՐԱԳՐԵՐԻ ԵՎ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵԻ ԿԱԶՄՈՒՄ

 

Բաղադրիչ 5. Ծրագրային բյուջետավորում և ռազմավարական պլանավորում

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

Չնայած այն հանգամանքին, որ 2019 թվականի պետական բյուջեն կազմվել և հաստատվել է ԾԲ պահանջներին համապատասխան, այնուամենայնիվ բյուջետային ծրագրերի կապն ու ներդաշնակությունը ռազմավարական պլանավորման համակարգի հետ դեռևս ամբողջությամբ ապահովված չի: Դա հատկապես վերաբերվում է բյուջետային ծրագրերի նպատակների և համապատասխան արդյունքային ցուցանիշների սահմանմանը և ռազմավարական պլանավորման համակարգի հետ վերջիններիս ներդաշնակեցմանը:

ՀՀ-ում ռազմավարական պլանավորման գործընթացի կազմակերպման և բյուջետավորման գործընթացի հետ ներդաշնակեցման մեխանիզմները սահմանվում են ՀՀ կառավարության 2017 թվականի հոկտեմբերի 5-ի N 42-45 արձանագրային որոշմամբ, որով կանոնակարգվում է պետական եկամուտների և ծախսերի վրա ազդեցություն ունեցող ռազմավարական փաստաթղթերի մշակման, ներկայացման և հսկողության իրականացման գործընթացը: Վերջինս սահմանում է ռազմավարական փաստաթղթերի մշակման և ներկայացման միասնական ընթացակարգեր, հիերարխիա, կառուցվածքներ` հիմնականում նպատակ ունենալով ապահովել հստակ կապը ռազմավարական փաստաթղթերի և բյուջետային ծրագրերի միջև, որի հիմքում դրված է նաև ԾԲ բարեփոխումների տրամաբանությունը: Այդ առումով, ՀՀ կառավարության 2019-2023թթ գործունեության միջոցառումների ծրագրի համաձայն ՀՀ պետական իշխանության մարմինները նախաձեռնել են իրենց ոլորտային ռազմավարությունների վերանայման և մշակման աշխատանքները, որի հիմքում դրված են վերոհիշյալ որոշմամբ սահմանված մոտեցումները, որն առաջ է բերում գոյություն ունեցող բյուջետային ծրագրերի վերանայման և բովանդակային առումով վերանայված ռազմավարական փաստաթղթերին համապատասխանեցման անհրաժեշտություն:

Բյուջետային ծրագրի գնահատումը ենթադրում է ծրագրի վերաբերյալ տեղեկատվության ստացման, վերլուծության և օգտագործման համակարգված եղանակ, որի նպատակն է պատասխանել ծրագրի արդյունավետության և օգտավետության վերաբերյալ հարցերին: Ներկայումս բյուջետային ծրագրերի գնահատման կանոնավոր գործընթացներ ներդրված չեն, ինչը սահմանափակում է բյուջետային ծրագրերի ազդեցությունը և արդյունքները գնահատելու ՀՀ կառավարության հնարավորությունը: ԾԲ բարեփոխումների շրջանակում բյուջետային ծրագրերի վերանայմանն ու ռազմավարական պլանավորման համակարգին ներդաշնակեցմանը հաջորդող կարևոր քայլ է հանդիսանում բյուջետային ծրագրերի ազդեցության և արդյունավետության պարբերական և կանոնավոր գնահատման գործընթացի ներդրումը:

Չնայած ՀՀ պետական բյուջեն կազմվում և հաստատվում է ԾԲ պահանջներին համապատասխան, այնուամենայնիվ, պետական մարմիններում առկա մասնագիտական կարողությունները դեռևս բավարար չեն ԾԲ պայմաններում արդյունավետ կերպով բյուջետավորում և արդյունքների վրա հիմնված պլանավորում իրականացնելու համար:

 

Նպատակները

25) առկա ռազմավարական փաստաթղթերով իրականացվող քաղաքականությունների հետ բյուջետային ծրագրերի համապատասխանություն

26) բյուջետային ծրագրերի արդյունավետության և օգտավետության գնահատման կանոնավոր գործընթացի առկայություն

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. բյուջետային ծրագրերի նպատակներն ու արդյունքային ցուցանիշները բխում են գործող ոլորտային ռազմավարություններից և ծածկում են բյուջետային եկամուտների և ծախսերի վրա ազդեցություն ենթադրող ռազմավարությունները,

. բյուջետային գործընթացը ներառում է բյուջետային ծրագրերի արդյունավետության և օգտավետության գնահատման կանոնավոր գործընթացներ:

 

Թիրախ 16. 2023 թ. պետական բյուջեում ներառված բոլոր բյուջետային ծրագրերի նպատակներն ու արդյունքային ցուցանիշները համապատասխանում են գործող ոլորտային ռազմավարություններին և ծածկում են բյուջետային եկամուտների և ծախսերի վրա ազդեցություն ենթադրող բոլոր գործող ռազմավարությունները

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշներ            |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|. Բյուջետային        |2. Առկա բյուջետային    |5. Համապատասխանության  |

|ծրագրերի վերանայում/ |ծրագրերի               |վերաբերյալ գնահատականի |

|մշակում` առկա        |ուսումնասիրում` գործող |առկայություն,          |

|ռազմավարական         |ռազմավարական           |6. 2023թ. պետական      |

|փաստաթղթերով         |փաստաթղթերին           |բյուջեում ներառված     |

|իրականացվող          |համապատասխանության     |բոլոր ծրագրերը         |

|քաղաքականություններին|գնահատում և  ըստ       |համապատասխանեցված են   |

|համապատասխան         |անհրաժեշտության        |գործող                 |

|                     |բյուջետային ծրագրերի   |ռազմավարություններին   |

|                     |բովանդակության և       |7. 2023թ. բյուջետային  |

|                     |կառուցվածքների         |ծրագրերը ամբողջությամբ |

|                     |վերանայում             |ծածկում են բյուջետային |

|                     |3. Բյուջետային ծրագրերի|եկամուտների և  ծախսերի |

|                     |անձնագրերի մշակման և   |վրա ազդեցություն       |

|                     |հաստատման պաշտոնական   |ենթադրող բոլոր գործող  |

|                     |գործընթացների մշակում  |ռազմավարությունները    |

|                     |և  ներդրում            |8. 2023թ. պետական      |

|                     |4. Վերանայված/նոր      |բյուջեում ներառված     |

|                     |մշակված բյուջետային    |բոլոր ծրագրերը         |

|                     |ծրագրերի համար         |(բացառությամբ վարչական |

|                     |անձնագրերի             |բնույթի ծրագրերից)     |

|                     |մշակում/վերանայում     |ունեն ծրագրի անձնագրեր,|

|                     |                       |որոնք 2023թ. պետական   |

|                     |                       |բյուջեի նախագծին կից   |

|                     |                       |ներկայացվում են ՀՀ ԱԺ  |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|. ԾԲ ներկայիս        |. ԾԲ մեթոդաբանության և |9. ԾԲ մեթոդաբանության  |

|մեթոդաբանության և    |դրա կիրառության հետ    |և  դրա կիրառության հետ |

|դրա կիրարկման հետ    |կապված առկա բացերի և   |կապված առկա բացերի և   |

|կապված գործնական     |խնդիրների վերհանման    |խնդիրների              |

|խնդիրների վերհանում  |նպատակով               |ուսումնասիրության      |

|և  կարգավորում       |ուսումնասիրության      |հաշվետվության          |

|                     |իրականացում            |առկայություն           |

|                     |. Բացահայտված խնդիրների|10. ԾԲ մեթոդաբանության |

|                     |կարգավորման            |և  դրա կիրառության     |

|                     |միջոցառումների ցանկի և |բարելավման             |

|                     |ժամանակացույցի մշակում |միջոցառումների ցանկի և |

|                     |. Միջոցառումների ցանկին|ժամանակացույցի         |

|                     |և  ժամանակացույցին     |առկայություն           |

|                     |համապատասխան ԾԲ        |11. ԾԲ մեթոդաբանության |

|                     |մեթոդաբանության        |բարելավմանն ուղղված    |

|                     |բարելավմանն ուղղված    |միջոցառումներն         |

|                     |միջոցառումների         |իրականացված են         |

|                     |իրականացում            |միջոցառումների         |

|                     |                       |ժամանակացույցին        |

|                     |                       |համապատասխան           |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|. Մարդկային          |. ԾԲ ներդրված համակարգի|12. ԾԲ ներդրված        |

|ռեսուրսների          |պահանջներին համարժեք`  |համակարգի պահանջներին  |

|զարգացմանն ուղղված   |առկա մարդկային         |համարժեք` առկա         |

|միջոցառումներ        |ռեսուրսների գծով       |մարդկային ռեսուրսների  |

|                     |ինստիտուցիոնալ         |գծով ինստիտուցիոնալ    |

|                     |կարողությունների       |կարողությունների       |

|                     |պարբերական գնահատում,  |գնահատման              |

|                     |. Ըստ անհրաժեշտության  |հաշվետվություն(ներ),   |

|                     |կարողությունների       |. Կարողությունների     |

|                     |զարգացման գործող ծրագրի|զարգացման արդիական     |

|                     |վերանայում             |ծրագրի առկայություն    |

|                     |. Կարողությունների     |13. Կարողությունների   |

|                     |զարգացմանն ուղղված     |զարգացմանն ուղղված     |

|                     |միջոցառումների         |միջոցառումներն         |

|                     |իրականացում            |իրականացված են         |

|                     |հաստատված/վերանայված   |հաստատված ծրագրին      |

|                     |ծրագրին համապատասխան   |համապատասխան           |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 17. 2023 թ. բյուջետային տարվա ավարտի դրությամբ բյուջետային ծրագրերի համար պատասխանատու բոլոր պետական մարմիններում առկա է բյուջետային ծրագրերի գնահատման կանոնավոր գործընթաց

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Բյուջետային       |. ՀՀ բյուջետային       |. Բյուջետային ծրագրերի |

|ծրագրերի գնահատման   |գործընթացում           |գնահատման հայեցակարգը  |

|ուղեցույցների        |բյուջետային ծրագրերի   |առկա է                 |

|մշակում              |գնահատման գործառույթի  |. Բյուջետային ծրագրերի |

|                     |ներդրման նպատակով      |գնահատման ուղեցույցները|

|                     |ուսումնասիրության      |մշակված են             |

|                     |իրականացում և          |                       |

|                     |հայեցակարգի մշակում    |                       |

|                     |. Հայեցակարգի հիման վրա|                       |

|                     |բյուջետային ծրագրերի   |                       |

|                     |գնահատման ուղեցույցների|                       |

|                     |մշակում                |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|2. Բյուջետային       |. Գնահատման            |. Բյուջետային ծրագրերի |

|ծրագրերի գնահատման   |գործառույթների ներդրման|գնահատման              |

|կանոնավոր գործընթացի |ժամանակացույցի և       |գործառույթների ներդրման|

|ներդրում             |միջոցառումների մշակում |ժամանակացույցի և       |

|                     |. Գնահատման            |միջոցառումների         |

|                     |գործառույթների         |առկայություն           |

|                     |ներդրմանն ուղղված      |. 2023թ. բյուջետային   |

|                     |միջոցառումների         |տարվա ավարտի դրությամբ |

|                     |իրականացում            |բյուջետային ծրագրերի   |

|                     |. Գնահատման            |համար պատասխանատու     |

|                     |ուղեցույցներին         |յուրաքանչյուր պետական  |

|                     |համապատասխան           |մարմնում առկա է        |

|                     |բյուջետային ծրագրերի   |ծրագրերի գնահատման     |

|                     |գնահատում              |կանոնավոր գործընթաց    |

|                     |                       |. 2023թ. բյուջետային   |

|                     |                       |տարվա ավարտի դրությամբ |

|                     |                       |բյուջետային ծրագրերի   |

|                     |                       |համար պատասխանատու     |

|                     |                       |յուրաքանչյուր պետական  |

|                     |                       |մարմնի կողմից          |

|                     |                       |իրականացվող առնվազն 1  |

|                     |                       |բյուջետային ծրագիր     |

|                     |                       |փորձնական կարգով       |

|                     |                       |գնահատված է հաստատված  |

|                     |                       |ուղեցույցներին         |

|                     |                       |համապատասխան           |

._____________________________________________________________________.

 

Բաղադրիչ 6. ՄԺԾԾ գործընթաց, բյուջետային կարգապահություն և թափանցիկություն

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

ՀՀ 2020թ. բյուջետային գործընթացի շրջանակներում ՀՀ պետական մարմինները 2020-2022թթ. ՄԺԾԾ (ներառյալ ՀՀ 2020թ. պետական բյուջեի) հայտերը ՖՆ ներկայացնելիս պահանջ է դրվել, որ ծախսային առաջարկները ներկայացվեն տարանջատված` ըստ բյուջետային ծախսերի հիմքում դրված ծախսային պարտավորությունների բնույթի (պարտադիր և հայեցողական պարտավորություններ) և ըստ դրանց իրականացման առաջնահերթությունների: Դա նպատակ ունի ողջ բյուջետային գործընթացում ծախսային պարտավորությունները դիտարկել և ծախսային քաղաքականության վերաբերյալ որոշումներն ընդունել` հաշվի առնելով նաև այդ ծախսերի հետ կապված ՀՀ կառավարության հայեցողականության և ճկունության մակարդակը: Այս մոտեցումը 2020թ. բյուջետային գործընթացի ժամանակ կիրառվել է փորձնական կարգով, և ներկայումս դեռևս կանոնակարգված չեն բյուջետային ծրագրերի շրջանակներում իրականացվող պարտադիր և հայեցողական ծախսերի տարանջատման ու բյուջետային փաստաթղթերում դրանց չափերի և շրջանակների ներկայացման ընթացակարգերը:

ՀՀ 2020թ. բյուջետային գործընթացի համար ՀՀ կառավարությունը վերանայել է նաև բյուջետային գործընթացի փուլերը, ժամկետները և մոտեցումները` սահմանելով ՄԺԾԾ և տարեկան բյուջեների կազմման մեկ միասնական գործընթաց, որի նպատակն է բարձրացնել գործընթացի արդյունավետությունը` բացառելով դրանում առկա խզումներն ու կրկնությունները: Ավելին, այդ գործընթացում նախատեսվել և իրականացվել են միջոցառումներ ՄԺԾԾ և տարեկան բյուջեի կազմման գործընթացին քաղաքացիական հասարակության կառույցների գործուն մասնակցությունը խթանելու, ինչպես նաև ՀՀ ԱԺ-ում բյուջետային փաստաթղթի քննարկման ժամանակահատվածը ընդլայնելու համար: Այդ առումով ՀՀ կառավարությունը հետևողականորեն շարունակելու է իրականացնել բյուջետային գործընթացի բարելավման ուղղությամբ նախաձեռնած վերոհիշյալ բարեփոխումները:

Պետական բյուջեն բարդ ֆինանսական փաստաթուղթ է, որի ընկալումը պահանջում է որոշակի մասնագիտական գիտելիքների առկայություն, ինչը առանց լրացուցիչ ջանքերի հասանելի և ընկալելի չէ հասարակության անդամների լայն շրջանակի համար: Այդ նպատակով, պետական բյուջեի հիմնական փաստաթղթին զուգահեռ անհրաժեշտ է շրջանառել նաև հանրության լայն շրջանակների համար հասանելի` պարզեցված (քաղաքացու) բյուջե:

 

Նպատակները

27) պետության պարտադիր պարտավորություններին առնչվող ծրագրերի/միջոցառումների նույնականացում

28) ՄԺԾԾ և տարեկան բյուջեի կազմման մեկ միասնական գործընթացի ներդրում

29) բյուջետային գործընթացում քաղաքացիական հասարակության կառույցների մասնակցային դերի բարձրացում

30) բյուջետային տեղեկատվության հասանելիություն և հանրության իրազեկվածություն

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. պետության պարտադիր պարտավորություններից բխող ծրագրերը/միջոցառումները նույնականացված և հաշվառված են,

. ՄԺԾԾ և տարեկան բյուջեի կազմման մեկ միասնական գործընթացի առկայություն

. պարզեցված բյուջեն և բյուջեի կատարման մասին պարզեցված հաշվետվությունները հասանելի են հանրության համար,

. քաղաքացիական հասարակության կառույցներն ավելի գործուն մասնակցություն ունեն բյուջետային գործընթացում,

 

Թիրախ 18. Պետության պարտադիր պարտավորություններից բխող ծրագրերը/միջոցառումները նույնականացված և հաշվառված են

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Պետության պարտադիր|. Համապատասխան         |. Համապատասխան         |

|պարտավորություններից |մեթոդաբանության        |մեթոդաբանությունը      |

|բխող ծրագրերի/       |մշակում                |առկա է                 |

|միջոցառումների       |. Պարտադիր             |. Ընթացակարգերը        |

|նույնականացում և     |պարտավորությունների    |մշակված են             |

|հաշվառում            |հաշվառման և  դրանցում  |. 2022 թվականի         |

|                     |փոփոխությունների       |բյուջետային գործընթացի |

|                     |կատարման ընթացակարգերի |շրջանակներում պետության|

|                     |մշակում                |պարտադիր               |

|                     |. Մեթոդաբանությանը     |պարտավորությունները    |

|                     |համապատասխան, պետության|նույնականացված և       |

|                     |պարտադիր               |հաշվառված են           |

|                     |պարտավորությունների    |                       |

|                     |ուսումնասիրում,        |                       |

|                     |նույնականացում և       |                       |

|                     |հաշվառում              |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 19. ՄԺԾԾ և տարեկան բյուջեի կազմման միասնական գործընթացի ներդրում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. ՄԺԾԾ և  տարեկան   |. Բյուջետային          |. ՄԺԾԾ և  տարեկան      |

|բյուջեի կազմման մեկ  |գործընթացի             |բյուջեի կազմման        |

|միասնական գործընթացի |ժամանակացույցի և       |աշխատանքներն           |

|ապահովման համար      |բյուջետային հայտերի    |իրականացվում են մեկ    |

|իրավական հիմքերի     |կազմման մեթոդական      |միասնական գործընթացով  |

|ստեղծում և           |ցուցումների մշակում`   |                       |

|մեթոդաբանության      |նախատեսելով ՄԺԾԾ և     |                       |

|մշակում              |տարեկան բյուջեների     |                       |

|                     |կազմման մեկ միասնական  |                       |

|                     |գործընթաց              |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 20. Պարզեցված բյուջեն և բյուջեի կատարման մասին պարզեցված հաշվետվությունները առկա են և հասանելի են հանրության համար

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Պետական բյուջեի և |. Տվյալ տարվա պետական  |. 2021 թվականի         |

|պետական բյուջեի      |բյուջեի և  բյուջեի     |պարզեցված բյուջեն և    |

|կատարման             |կատարման հաշվետվության |բյուջեի կատարման մասին |

|հաշվետվության        |պարզեցված տարբերակի    |հաշվետվությունները     |

|պարզեցված տարբերակի  |մշակում և  զետեղում ՖՆ |հրապարակված են ՀՀ ՖՆ   |

|մշակում և            |www.minfin.am          |պաշտոնական կայքում     |

|հանրայնացում         |պաշտոնական կայքում,    |. Պարզեցված բյուջեի և  |

|                     |նախորդ տարվա պարզեցված |բյուջեի կատարման մասին |

|                     |պետական բյուջեի        |պարզեցված              |

|                     |կատարման մասին         |հաշվետվությունների     |

|                     |հաշվետվության տեղադրում|վերաբերյալ ՔՀԿ-ների հետ|

|                     |ՖՆ www.minfin.am       |կազմակերպվել են        |

|                     |պաշտոնական կայքում:    |քննարկումներ (տարեկան  |

|                     |Պարզեցված բյուջեի և    |առնվազն 2 անգամ)       |

|                     |բյուջեի կատարման մասին |                       |

|                     |պարզեցված              |                       |

|                     |հաշվետվությունների     |                       |

|                     |ներկայացում ՔՀԿ-ներին  |                       |

|                     |և  դրանց շուրջ         |                       |

|                     |քննարկում              |                       |

|                     |(յուրաքանչյուր         |                       |

|                     |փաստաթղթի համար առնվազն|                       |

|                     |1 բաց քննարկում)       |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 21. Քաղաքացիական հասարակության կառույցներն ավելի գործուն մասնակցություն ունեն բյուջետային գործընթացում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Բյուջետային       |. ՀՀ պետական մարմինների|ՀՀ պետական մարմինների  |

|հայտերի վերաբերյալ   |բյուջետային հայտերի    |բյուջետային հայտերը    |

|տեղեկատվության       |հրապարակում վերջիններիս|տեղադրված են           |

|հանրայնացում         |ինտերնետային կայքերում`|վերջիններիս            |

|                     |ՔՀԿ-ների համար հասանելի|ինտերնետային կայքերում |

|                     |տեղում                 |և  հասանելի են ՔՀԿ-ների|

|                     |                       |համար                  |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|2. Բյուջետային       |. ՀՀ պետական           |. ՀՀ պետական մարմինները|

|հայտերի շուրջ        |մարմիններում հարթակների|ունեն բյուջետային      |

|ՔՀԿ-ների հետ         |ձևավորում,  որտեղ      |հայտերը ՔՀԿ-ների հետ   |

|քննարկման            |վերջիններս ՔՀԿ-ների հետ|քննարկելու հարթակներ   |

|հարթակ(ներ)ի         |ակտիվ քննարկումներ են  |. ՀՀ պետական մարմինների|

|ձևավորում            |ծավալում բյուջետային   |բյուջետային հայտերը    |

|                     |հայտերի, ոլորտային     |ներառում են ՔՀԿ-ների   |

|                     |ռազմավարությունների հետ|հետ հայտերի շուրջ      |

|                     |դրանց կապի, հայտերում  |իրականացված            |

|                     |ներկայացված ֆինանսական |քննարկումների          |

|                     |և  ոչ ֆինանսական       |արդյունքները           |

|                     |ցուցանիշների շուրջ     |                       |

|                     |. Բյուջետային հայտերի  |                       |

|                     |շուրջ ՔՀԿ-ների հետ     |                       |

|                     |քննարկումների          |                       |

|                     |արդյունքների ներառում  |                       |

|                     |ՀՀ պետական մարմինների  |                       |

|                     |բյուջետային հայտերում  |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Բաղադրիչ 7. Բյուջետային ծրագրերի ծախսերը կազմելու հաշվարկման գործընթացի ավտոմատացում

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

Բյուջետային գործընթացի շրջանակում բյուջետային ծրագրերի/միջոցառումների գծով ծախսերի հաշվարկման և ֆինանսական ծրագրավորման աշխատանքները կազմակերպվում են համապատասխան պետական մարմինների կողմից` հիմք ընդունելով բազմաթիվ ելակետային տվյալներ, այդ թվում` որոշակի ծախսերի հաշվարկման համար ՀՀ կառավարության առանձին որոշումներով հաստատված նորմատիվային ցուցանիշները: Ներկայումս բյուջետային ծրագրերի/միջոցառումների ծախսակազմման հիշյալ գործընթացներում ներառված բազմաթիվ գործառույթներ չունեն բավարար ավտոմատացում, ինչը բյուջետային ծրագրերի ծախսակազմման փուլում մեծացնում է բյուջետային հսկողության ռեսուրսատարությունը, սխալների կատարման և շեղումների հավանականությունը` դրանով իսկ նվազեցնելով պետական ֆինանսների կառավարման արդյունավետությունը: Այդ առումով, ՀՀ ՖՆ-ն նախաձեռնել է բյուջետային ծրագրերի ծախսակազմման ավտոմատացման համակարգի նախագծման աշխատանքները, որոնք ներկայումս ընթացքի մեջ են: Ենթադրվում է, որ բյուջետային ծրագրերի ծախսակազմման ավտոմատացված համակարգը հետագայում կինտեգրվի ԿՖԿՏՀ-ին:

 

Նպատակը

31) բյուջետային ծրագրերի/միջոցառումների գծով ծախսերի հաշվարկման (ծախսակազմման) միասնական մեխանիզմի կիրառում

 

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. բյուջետային ծրագրերի/միջոցառումների ծախսակազմման միասնական ավտոմատացված համակարգի առկայություն

 

Թիրախ 22. 2023 թվականի բյուջետային գործընթացի շրջանակներում բյուջետային ծրագրերի/միջոցառումների հաշվարկման (ծախսակազմման) գործընթացներն իրականացվում են միասնական ավտոմատացված համակարգի միջոցով

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Բյուջետային       |9. Բյուջետային ծրագրերի|. Բյուջետային ծրագրերի |

|ծրագրերի ծախսակազմման|ծախսակազմման           |ծախսակազմման           |

|ավտոմատացված         |ավտոմատացված համակարգի |ավտոմատացված համակարգը |

|համակարգի փուլային   |փորձարկում             |փորձարկված է և         |

|ներդրում             |10. Բյուջետային        |պատրաստ է ներդրման     |

|                     |ծրագրերի ծախսակազմման  |11. 2023 թվականի       |

|                     |ավտոմատացված համակարգի |բյուջետային գործընթացի |

|                     |ամբողջական ներդրում    |շրջանակներում          |

|                     |                       |բյուջետային ծրագրերի   |

|                     |                       |ծախսակազմումներն       |

|                     |                       |իրականացվել են         |

|                     |                       |ծախսակազմման           |

|                     |                       |ավտոմատացված           |

|                     |                       |համակարգի միջոցով      |

._____________________________________________________________________.

 

. ԲՅՈՒՋԵԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԻ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ, ԳԱՆՁԱՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

 

Բաղադրիչ 8. Բյուջեների կատարման հաշվետվություններ

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

Բյուջեների կատարման մասին հաշվետվությունների էլեկտրոնային համակարգը ներդրվել է 2011-2015թթ. ընթացքում, որը զգալիորեն կրճատել է հաշվետվությունների պատրաստման վրա ծախսվող ժամանակը, բարձրացրել է հաշվետվությունների որակը, ինչպես նաև բարձրացրել է պետական մարմինների պատասխանատվության աստիճանը` հաշվետվությունները ժամանակին և արժանահավատ ներկայացնելու առումով: Հաշվի առնելով, որ 2019 թվականից սկսած բյուջեների կատարման հետ կապված հաշվետվությունները պետք է ներկայացվեն նաև ծրագրային ձևաչափով, անհրաժեշտություն է առաջացել փոփոխություններ կատարել բյուջեների կատարման, ինչպես նաև պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների ու դրանց ենթակա հիմնարկների ֆինանսական գործունեության հետ կապված հաշվետվությունների կազմման, ներկայացման, ամփոփման ընդհանուր պայմաններում, ինչպես նաև հաշվետվությունների առանձին տեսակների կազմման ու ներկայացման առանձնահատկությունների հրահանգում (ընդունվել է ՀՀ ՖՆ նախարարի 2019թ. մարտի 13-ի թիվ 264-Ն հրամանով): Սակայն դեռևս լուծված չէ ծրագրային բյուջետավորման պահանջներին համապատասխան էլեկտրոնային համակարգի միջոցով բյուջետային հաշվետվությունների ստացման և ներկայացման հարցը:

 

Նպատակը

32) 2019թ. սկսած` էլեկտրոնային համակարգի միջոցով ծրագրային դասակարգմամբ ՀՀ պետական բյուջեի կատարման մասին հաշվետվությունների կազմում

 

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. Էլեկտրոնային համակարգի միջոցով ծրագրային դասակարգմամբ ՀՀ պետական բյուջեի կատարման մասին հաշվետվությունների առկայություն

 

Թիրախ 23. Ծրագրային դասակարգմամբ ՀՀ պետական բյուջեի կատարման մասին հաշվետվությունների կազմում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Բյուջետային       |10. Համակարգի          |Ծրագրային դասակարգմամբ |

|հաշվետվությունների   |փորձարկում             |ՀՀ պետական բյուջեի     |

|էլեկտրոնային         |11. Բյուջետային        |կատարման մասին         |

|համակարգի            |հատկացումների գլխավոր  |հաշվետվությունների     |

|համապատասխանեցում    |կարգադրիչների (ԲԳԿ)`   |առկայություն           |

|ծրագրային            |հաշվետվությունները     |                       |

|բյուջետավորման       |պատրաստող մասնագետների |                       |

|պահանջներին          |համար դասընթացների     |                       |

|                     |կազմակերպում           |                       |

|                     |12. Համակարգի          |                       |

|                     |շահագործման ընթացքում  |                       |

|                     |խնդիրների բացահայտում, |                       |

|                     |դրանց լուծման          |                       |

|                     |ուղղությամբ առաջարկների|                       |

|                     |ներկայացում            |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Բաղադրիչ 9. Ծախսերի ապառքների մշտադիտարկում և կառավարում

 

Ծախսերի ապառքները դրանք ժամկետանց պարտքերն են և պարտավորությունները, որոնք ըստ էության համարվում են թերի կատարված ֆինանսավորում: ՀՀ պետական բյուջեից վճարումները իրականացվում են ՀՀ օրենսդրությամբ (օրինակ` աշխատավարձ, կենսաթոշակներ, նպաստներ և այլն), գնումների և դրամաշնորհների պայմանագրերով սահմանված և պարտքի սպասարկմամբ նախատեսված ժամկետներում: Չվճարված պահանջը կամ պարտավորությունը դառնում է ապառք, եթե վճարումները չեն իրականացվել պայմանագրերով, կամ ՀՀ օրենսդրությամբ, կամ ֆինանսական այլ կանոնակարգերով սահմանված ժամկետներում: Ծախսերի ապառքներ չեն համարվում պետական հատվածի տարբեր մակարդակների կողմից միմյանց նկատմամբ կատարվող վճարումների կամ փոխանցումների ուշացումները:

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

Հանրային ֆինանսների արդյունավետ կառավարումը ենթադրում է նաև ծախսերի ապառքների կառավարման գործուն համակարգի առկայություն, որի նպատակն է հավաստիանալ, որ բոլոր գործարքները և դրանց հետ կապված պարտավորությունները (ներառյալ ժամկետանց) հաշվառվում են: Թեպետ ՀՀ ՖՆ-ը ստանում և հաշվառում է ՀՀ պետական մարմինների ծախսային պարտավորությունների գծով ժամկետանց պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվությունը, սակայն վերջինս չի ներառվում ՀՀ պետական բյուջեի կատարման հաշվետվություններում և պաշտոնապես չի հրապարակվում:(6) Այդ առումով, կարևոր է, որ ծախսերի ապառքները կանոնավոր կերպով ենթարկվեն մշտադիտարկման և հսկողության(7), իսկ դրանց վերաբերյալ տեղեկատվությունը լինի հասանելի հանրությանը:

___________________________

6) ՍԻԳՄԱ-ի Զեկույց

7) ՊԾՖՀ-ի 2016թ, https://pefa.org/sites/default/files/PEFA%20Framework_English_Web_Dec18_Sec ond%20Edition.pdf

 

Նպատակը

33) ծախսերի ապառքների մշտադիտարկում և հաշվետվողականության ապահովում

 

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. ՀՀ հանրային իշխանության և տարածքային կառավարման մարմինները պարբերաբար իրականացնում են հսկողություն ՀՀ պետական բյուջեից կատարվող վճարումների ժամկետների նկատմամբ

. ծախսերի գծով ապառքների գումարների մասին տվյալները հասանելի են

 

Թիրախ 24. Ծախսերի ապառքների հաշվառում և մշտադիտարկում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|Ծախսերի ապառքների    |14. ՀՀ պետական բյուջեից|17. ՀՀ հանրային        |

|հաշվառում և          |իրականացվող վճարումների|իշխանության և          |

|մշտադիտարկում        |ժամկետների հաշվառում   |տարածքային կառավարման  |

|                     |15. Եռամսյակային       |մարմինները իրականացնում|

|                     |պարբերականությամբ      |են ծախսերի գծով        |

|                     |ապառքների վերաբերյալ   |ապառքների հաշվառվում   |

|                     |հաշվետվությունների     |18. Ապառքների          |

|                     |տրամադրում ՖՆ-ին       |վերաբերյալ             |

|                     |16. Ապառքների          |տեղեկատվությունը       |

|                     |վերաբերյալ             |ներառված է ՀՀ պետական  |

|                     |տեղեկատվության ներառում|բյուջեի կատարման մասին |

|                     |ՀՀ պետական բյուջեի     |հաշվետվություններում   |

|                     |կատարման մասին         |                       |

|                     |հաշվետվություններում   |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Բաղադրիչ 10. Աշխատավարձի ֆոնդի հսկողություններ

 

ՊԾՖՀ-2016-ը պահանջում է հանրային ծառայողների աշխատավարձի վճարման, կառավարման, փոփոխությունների կատարման, անձնակազմի կառավարման հետ կապված տվյալների հաշվառման և դրանց փոխկապակցվածության համապատասխանությանը:

 

Առկա իրավիճակի նկարագրությունը և խնդիրները

2013 թվականին իրականացված ՊԾՖՀ-PEFA գնահատմամբ «ԿՑ-23 Աշխատավարձի ֆոնդ հսկողություններ» կատարողական ցուցանիշը ստացել է «D+» գնահատականը, որը պայմանավորված է ճյուղային նախարարությունների աշխատավարձերի տվյալների և անձնակազմի գրանցումների միջև ժամանակին կատարվող համադրման բացակայությամբ, ինչպես նաև նրանով, որ այս երկուսի միջև ոչ էլեկտրոնային կապերի պատճառով համադրման գործընթացը դառնում է շատ ժամանակատար:

Ինչպես նշվում է ՊԾՖՀ-2013 գնահատման զեկույցում (ԿՑ-18. Աշխատավարձի ֆոնդի վերահսկման արդյունավետությունը)` ծախսերի հիմնական բաղադրիչ հանդիսացող աշխատավարձի ֆոնդի արդյունավետ հսկողությունը հուսալի ֆինանսական կառավարման կարևոր ցուցանիշներից մեկն է(8):

___________________________

8) http://www.minfin.am/hy/page/petakan_tsakhseri_ev_finansakan_ hashvetvogha kanutyan_ptsfh_gnahatum/

 

ՀՀ 2019 թվականի պետական բյուջեով նախատեսված 1,648,089,778.9 հազ. դրամ գումարից աշխատավարձի ֆոնդի տարեկան գումարը կազմում է 168,077,058.6 հազ. դրամ (9), որը կազմում է տվյալ տարվա պետական բյուջեով նախատեսված ծախսերի մոտավորապես 10.2 տոկոսը: Սա բարձր ցուցանիշ է, և ներկայումս ընթացող ՀՀ կառավարման համակարգի օպտիմալացման և արդյունավետության բարձրացման գործընթացին զուգահեռ անհրաժեշտ է աշխատավարձի ֆոնդից կատարվող վճարումների նկատմամբ պարբերաբար իրականացնել հսկողություն:

__________________________

9) http://www.minfin.am/hy/page/petakan_byuje_2019_t

 

Համաձայն 2013 թվականին իրականացված ՊԾՖՀ-PEFA գնահատման «ԿՑ-18. Աշխատավարձի ֆոնդի վերահսկման արդյունավետությունը» կատարողական ցուցանիշի գնահատման` ՀՀ պետական որոշ մարմիններում անձնակազմի կառավարման ստորաբաժանումներում (ԱԿՍ) վարվող անձնակազմի գրանցումների փոփոխությունները տրամադրվում են Հաշվապահական հաշվառման ստորաբաժանմանը միայն անձնակազմի փոփոխությունների մասին փաստաթղթերի (օր` աշխատանքի ընդունման, աշխատանքից ազատման, պաշտոնի բարձրացման, տարեկան արձակուրդների և այլնի մասին գերատեսչության ղեկավարի/գլխավոր քարտուղարի հրամաններ) օրինակների տեսքով, որոնց հիման վրա փոփոխություններ են արվում աշխատողների անձնական գործերում: Վերոնշյալ փաստաթղթերի օրինակները տեղադրվում են պետական մարմնի ներքին համակարգչային ցանցի հատուկ դաշտերում` հնարավորություն տալով Հաշվապահական հաշվառման ստորաբաժանմանը ստուգել և ներբեռնել դրանք, և այնուհետև ձեռքով կատարել համապատասխան փոփոխություններ «Հայկական ծրագրեր» համակարգում (ՀԾ): Նման մոտեցման կիրառման պարագայում մեծանում է մարդկային գործոնի նշանակությունը` դրանով իսկ առաջացնելով ՀԾ-ում փոփոխությունների ամբողջականության և ժամանակին կատարմանը սպառնացող հնարավոր ռիսկեր: Որպես կանոն, տարվա ընթացքում չեն կատարվում ԱԿՍ-ներում վարվող անձնական գրանցումների և Հաշվապահական հաշվառման ստորաբաժանումներում վարվող աշխատավարձի համապարփակ և կանոնավոր համադրումներ: Ստուգումներն իրականացվում են պատահական ընտրանքի մեթոդով սխալների հայտնաբերման միջոցով կամ աշխատողների կողմից բարձրացված խնդիրների կամ գանգատների քննության արդյունքում: Ինչևէ, նման աշխատանքները պատշաճ կանոնակարգված չեն ու չեն հանդիսանում համապարփակ համադրում: Կարելի է ասել, որ իրականում գոյություն չունեն համակողմանի պարբերական համադրումներ կատարելու էական խոչընդոտներ, սակայն գործնականում ԱԿՍ-ներում վարվող անձնակազմի գրանցումների և հաշվապահական հաշվառման ստորաբաժանումներում վարվող աշխատավարձերի տվյալների միջև ուղղակի էլեկտրոնային կապի բացակայության պայմաններում համադրումները կարող են լինել ժամանակատար(10):

________________________________

10) https://www.pefa.org/sites/default/files/assements/comments/ AM-May14-PFMP R-Public.pdf

 

Արդյունավետ ներքին հսկողությունը պետք է սահմանափակի անձնակազմի ու աշխատավարձի տվյալների փոփոխությունների կատարման հնարավորությունը: Անձնակազմի տվյալների շտեմարանում իրականացվող ցանկացած փոփոխություն պետք է իրականացվի ժամանակին և արձանագրվի, ինչպես նաև գտնվի ներքին աուդիտի հսկողության ուշադրության կենտրոնում` բացառելու համար «ուրվական» աշխատողների առկայությունը: Այսինքն պարբերաբար պետք է իրականացվի աշխատավարձային աուդիտներ` «ուրվականների» հայտնաբերման, տվյալների բացերը լրացնելու և հսկողության թույլ կողմերը բացահայտելու համար:

Այս ուղղությամբ որոշակի ձեռքբերումներ են արձանագրվել օրինակ ՖՆ-ում: Մասնավորապես վերջին տարիներին իրականացվել են ՀԾ-ի արդիականացման և ԱԿՍ-ի կողմից կիրառվող անձնակազմի տվյալների կառավարման մոդուլների հետ նշված համակարգի կապի ապահովման աշխատանքներ, որոնց արդյունքում ապահովվել է անմիջական ծրագրային կապ անձնակազմի գրանցումների և վճարացուցակների միջև: Մասնավորապես 2014 թվականից սկսած ՖՆ աշխատողների աշխատանքի ընդունման, աշխատանքից ազատման, պաշտոնի բարձրացման վերաբերյալ տվյալները ՖՆ անձնակազմի կառավարման վարչությունը փոխանցում է Հաշվապահական հաշվառման ստորաբաժանմանը` ներբեռնելով տվյալները ՀԾ համակարգ, իսկ 2018 թվականի հունվար ամսից տարեկան արձակուրդների, գործուղումների, անաշխատունակության թերթիկների, հղիության և ծննդաբերության, ինչպես նաև մինչև 3 տարեկան երեխայի խնամքի արձակուրդների վերաբերյալ տվյալները նույնպես մուտքագրվում և փոխանցվում են հաշվապահությանը ՀԾ համակարգով: Սակայն չի ներդրվել աշխատողներին իրենց ստացած աշխատավարձի և դրան հավասարեցվող վճարումների հաշվարկման և ծանուցման համակարգ, որի միջոցով պետական մարմինների աշխատակիցները կստանան ծանուցումներ իրենց փոխանցված աշխատավարձերի և դրանց հաշվարկների վերաբերյալ:

 

Նպատակը

34) աշխատավարձի ֆոնդի նկատմամբ հսկողության արդյունավետության ապահովում

Կատարողականի վերջնական արդյունքային ցուցանիշները

. անձնակազմի գրանցումների և աշխատավարձի ֆոնդի տվյալները համադրվում են հաշվապահական հաշվառման տեղեկատվական համակարգի միջոցով

. անձնակազմի տվյալների շտեմարանում իրականացվող ցանկացած փոփոխություն իրականացվում է ժամանակին հաշվապահական հաշվառման տեղեկատվական համակարգի միջոցով

. գործում են անձնակազմի գրանցումների և աշխատավարձի ֆոնդի փոփոխությունների նկատմամբ հսկողության մեխանիզմներ

. առնվազն երեք տարին մեկ անգամ իրականացվում են աշխատավարձի աուդիտներ

 

Թիրախ 25. Անձնակազմի գրանցումների և աշխատավարձի ֆոնդի տվյալների համադրում և փոփոխությունների իրականացում հաշվապահական հաշվառման տեղեկատվական համակարգի միջոցով

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Մարդկային         |19. Բոլոր պետական      |Մարդկային ռեսուրսների  |

|ռեսուրսների բազայի/  |մարմիններում, որտեղ    |բազայի տվյալները       |

|տվյալները            |մարդկային ռեսուրսների  |հաշվապահական հաշվառման |

|հաշվապահական         |տվյալների փոխանցումը   |տեղեկատվական ծրագրի    |

|հաշվառման            |չեն իրականացվում       |մոդուլների հետ         |

|էլեկտրոնային ծրագրի  |հաշվապահական հաշվառման |ինտեգրման համակարգի    |

|մոդուլների հետ       |տեղեկատվական ծրագրի    |տեխնիկական առաջադրանքը |

|ինտեգրման համակարգի  |միջոցով, անձնակազմի    |մշակված և  հաստատված է |

|մշակում              |տվյալները              |                       |

|                     |հաշվապահությանը        |                       |

|                     |փոխանցելու վերաբերյալ  |                       |

|                     |առկա վիճակի գույքագրում|                       |

|                     |20. Յուրաքանչյուր      |                       |

|                     |պետական մարմնում ծրագրի|                       |

|                     |իրականացման պլանի      |                       |

|                     |մշակում, մանրամասն     |                       |

|                     |տեխնիկական առաջադրանքի |                       |

|                     |մշակում և  հաստատում   |                       |

|                     |21. Համակարգի նախագծում|                       |

|                     |և  մշակում             |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|2. Համակարգի ներդրում|22. Հաստատված          |Համակարգը ներդրված է և |

|և  սպասարկում        |տեխնիկական առաջադրանքի |անձնակազմի գրանցումների|

|                     |հիման վրա              |և  աշխատավարձի ֆոնդի   |

|                     |բյուջետավորում         |տվյալների հետ կապված   |

|                     |23. Ուսուցումների      |բոլոր գործընթացները    |

|                     |իրականացում            |իրականացվում են        |

|                     |24. Համակարգի ներդրում |համակարգի միջոցով      |

|                     |25. Համակարգի          |                       |

|                     |շարունակական սպասարկում|                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 26. Աշխատավարձի աուդիտի իրականացում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Ներքին աուդիտի    |26. Բոլոր պետական      |28. Առաջարկությունների,|

|կողմից աշխատավարձի   |կառավարման մարմինների  |հաշվետվությունների     |

|աուդիտի իրականացում  |ներքին աուդիտի         |ներկայացում 29.        |

|                     |ստորաբաժանումների      |Տվյալների փոխանցման և  |

|                     |կողմից կիրականացվեն    |համադրման              |

|                     |անձնակազմի կառավարման  |թերությունները         |

|                     |կողմից հաշվապահական    |բացահայտված են         |

|                     |հաշվառման              |30. Հաշվետվություն-    |

|                     |ստորաբաժանումներին     |ներում ներկայացված են  |

|                     |տվյալների փոխանցման    |առաջարկություններ      |

|                     |առկա վիճակի վերաբերյալ |աշխատավարձերի          |

|                     |ուսումնասիրություններ  |հսկողության իրականացման|

|                     |27. Տվյալների          |վերաբերյալ             |

|                     |փոխանցման, համադրման   |                       |

|                     |բացերի և  հսկողության  |                       |

|                     |թույլ կողմերի          |                       |

|                     |բացահայտում            |                       |

._____________________________________________________________________.

 

Թիրախ 27. Աշխատավարձի և դրան հավասարեցվող վճարումների հաշվարկման հաշվետվողականության ապահովում

 

._____________________________________________________________________.

|Միջոցառումներ        |Միջոցառման իրականացմանն|Ակնկալվող արդյունքային |

|                     |ուղղված քայլերի        |ցուցանիշ/ներ           |

|                     |նկարագրություն         |                       |

|_____________________|_______________________|_______________________|

|1. Աշխատողներին իրենց|31. Գործող հաշվապահական|Աշխատողները            |

|ստացած աշխատավարձի և |հաշվառման ծրագրի       |յուրաքանչյուր ամիս     |

|դրան հավասարեցվող    |միջոցով յուրաքանչյուր  |ստանում են             |

|վճարումների          |ամիս նախորդ ամսվա      |տեղեկատվություն նախորդ |

|հաշվարկման և  ստացված|ընթացքում ստացած       |ամսվա ընթացքում ստացած |

|եկամուտների          |եկամուտների հաշվարկման |եկամուտների հաշվարկման |

|վերաբերյալ տվյալների |և  վճարման վերաբերյալ  |և  վճարման վերաբերյալ  |

|ծանուցում            |տեղեկատվության         |                       |

|                     |տրամադրում             |                       |

|                     |աշխատողներին` Էլ-փոստի |                       |

|                     |միջոցով                |                       |

._____________________________________________________________________.

 

--------------------------------------------------------------

ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում

 

 

pin
ՀՀ կառավարություն
28.11.2019
N 1716-Լ
Որոշում