«ՀՀ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԲԱՆԿԵՐԻ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԻ ԱՄՓՈՓ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԻ (ՔԱՄԵԼՍ) ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ, ...

 

050.0255.181104

ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ

                                      «18»         11           2004 Թ.

                                        ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 05004313

 

i

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

ՈՐՈՇՈՒՄ

 

26 հոկտեմբերի 2004 թվականի N 255-Ն

 

i

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԲԱՆԿԵՐԻ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԻ ԱՄՓՈՓ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԻ (ՔԱՄԵԼՍ) ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ, ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ԿԱՐԳԸ» ՆՈՐ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹՅԱՄԲ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Հիմք ընդունելով «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 28-րդ հոդվածի 6-րդ կետի «ե» ենթակետը, 44-րդ հոդվածի 4-րդ կետը և 60-րդ հոդվածի «է» ենթակետը, «Բանկերի և վարկային կազմակերպությունների սնանկության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին կետի «գ» ենթակետը, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2002 թվականի օգոստոսի 6-ի ««Բանկերի գործունեության կարգավորումը, բանկային գործունեության տնտեսական նորմատիվները» կանոնակարգ 2-ը (նոր խմբագրությամբ) հաստատելու մասին» թիվ 259-Ն որոշումը և ղեկավարվելով «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ և «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածներով` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.

i

1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման, հաստատման կարգը» նոր խմբագրությամբ` համաձայն հավելված 1-ի (կցվում է):

(1-ին կետը փոփ. 22.01.13 թիվ 17-Ն որոշում)

i

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2003 թվականի օգոստոսի 12-ի ««Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգը» հաստատելու մասին» թիվ 281-Ն որոշումը:

3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում 2005 թվականի հունվարի 1-ից:

(վերնագիրը փոփ. 22.01.13 թիվ 17-Ն որոշում)

 

ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀՀ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ԿՈՂՄԻՑ

2004 ԹՎԱԿԱՆԻ ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ 29-ԻՆ

 

Հավելված 1

 

Հաստատված է

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի

2004 թ. հոկտեմբերի 26-ի

թիվ 255-Ն որոշմամբ

 

i

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԲԱՆԿԵՐԻ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԻ ԱՄՓՈՓ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԻ (ՔԱՄԵԼՍ) ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ, ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ԿԱՐԳ

 

1. Սույն կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (այսուհետ` ՔԱՄԵԼՍ գնահատական) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգը:

2. ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը հաշվարկվում է որպես բանկի կապիտալի համարժեքության (Ք), ակտիվների որակի (Ա), կառավարման (Մ), եկամտաբերության (Ե), իրացվելիության (Լ) և շուկայական ռիսկի նկատմամբ զգայունության (Ս), (այսուհետ` ՔԱՄԵԼՍ-ի տարրեր), սույն կարգի համաձայն հաշվարկված գնահատականների միջին թվաբանական:

i

3. ՔԱՄԵԼՍ-ի յուրաքանչյուր տարրի (բացառությամբ` «Մ» տարրի) գնահատման համար հաշվարկվում են բաղադրիչ հարաբերակցություններ ՀՀ տարածքում գործող բանկերի կողմից, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2008 թվականի փետրվարի 26-ի թիվ 50-Ն որոշմամբ հաստատված «Բանկերի հաշվետվությունները, դրանց ներկայացումը և հրապարակումը» Կանոնակարգ 3-ով (այսուհետ` Կանոնակարգ 3) սահմանված, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի ներկայացվող հաշվետվությունների հիման վրա: Այդ հարաբերակցությունների հաշվարկը կատարվում է համաձայն սույն կարգի հավելված 1-ի: Յուրաքանչյուր հարաբերակցության հաշվարկի ընթացքում կիրառված ցուցանիշները ճշգրտվում են համաձայն սույն կարգի հավելված 2-ի` հաշվի առնելով սահմանված համապատասխան ճշգրտվող գործոնները և դրանց ամենահավանական քանակական ազդեցությունը հաշվարկվող բաղադրիչ հարաբերակցությունների վրա:

(3-րդ կետը փոփ. 06.12.16 թիվ 228-Ն որոշում)

i

3.1. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականները հաշվարկվում են յուրաքանչյուր ամիս` հեռակա վերահսկողության արդյունքում:

(3.1-րդ կետը լրաց. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

3.2. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը կարող է հաշվարկվել (ճշգրտվել) նաև բանկերում ստուգումների արդյունքներով:

(3.2-րդ կետը լրաց. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

i

3.3. Ի լրումն սույն կարգի 3-րդ կետով նախատեսված ճշգրտումների, Կենտրոնական բանկի Ֆինանսական վերահսկողության վարչության (անհրաժեշտության դեպքում` նաև այլ ստորաբաժանումների) հիմնավոր կարծիքի հիման վրա բանկի ՔԱՄԵԼՍ ամփոփ գնահատականի յուրաքանչյուր տարրի գնահատականը կարող է ճշգրտվել մինչև 0.5 կետ (ներառյալ):

(3.3-րդ կետը լրաց. 06.12.16 թիվ 228-Ն որոշում)

4. ՔԱՄԵԼՍ-ի «Մ» տարրի գնահատականը հաշվարկվում է` համաձայն սույն կարգի հավելված 3-ի:

5. Ճշգրտված ցուցանիշների հիման վրա հաշվարկված հարաբերակցությունների, ինչպես նաև Մ տարրի գնահատումն իրականացվում է 1-5 բալային համակարգով, որտեղ լավագույն գնահատականը 5-ն է, իսկ վատագույնը` 1-ը:

6. Յուրաքանչյուր տարրի, համաձայն սույն կարգի հավելված 2-ի ճշգրտված բաղադրիչ հարաբերակցությունների գնահատականների միջին թվաբանականը հանդիսանում է տվյալ տարրի գնահատականը:

7. Եթե բանկի ընդհանուր կապիտալի միջին ամսական մեծությունը փոքր է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված նվազագույն ընդհանուր կապիտալի չափից, ապա «Ք» տարրի գնահատականը հավասար է 1-ի:

8. Եթե բանկի ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթը բացասական մեծություն է, ապա «Ե» տարրի գնահատականը հավասար է 1-ի:

9. Եթե բանկի ընդհանուր կապիտալի միջին ամսական մեծությունը բացասական է, ապա «Ք», «Ա», «Ե», «Լ», «Ս» տարրերի այն բաղադրիչ հարաբերակցությունները, որոնց հաշվարկին մասնակցում է ընդհանուր կապիտալը, գնահատվում են 1 (մեկ):

i

(9-րդ կետը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

i

10. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականները հաստատվում են Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի լիցենզավորման և վերահսկողության հանձնաժողովի կողմից: Բանկի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականը Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2002 թվականի դեկտեմբերի 13-ի թիվ 402-Ն որոշմամբ հաստատված «Անվճարունակ բանկերի և վարկային կազմակերպությունների ժամանակավոր ադմինիստրացիայի ձևավորման կարգն ու ժամկետները, ժամանակավոր ադմինիստրացիայի ղեկավարի կողմից ներկայացվող հաշվետվությունները» կանոնակարգ 7-ի 3.1-րդ կետով սահմանված նվազագույն միավորից ցածր լինելու դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի լիցենզավորման և վերահսկողության հանձնաժողովը հարցը ներկայացնում է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի նախագահի հաստատմանը:

(10-րդ կետը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն, 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշումներ)

i

11. Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկը բանկերի ՔԱՄԵԼՍ ամսական ամփոփ գնահատականները հաստատելուց հետո եռօրյա ժամկետում դրանք տրամադրում է բանկերին, ընդ որում յուրաքանչյուր բանկին իր անհատական ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը:

(11-րդ կետը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

 

Հավելված 1

i

«Հայաստանի Հանրապետության տարածքում

գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ

գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման,

հաստատման և հրապարակման կարգի»

 

Հաստատված է

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի

2004 թ. հոկտեմբերի 26-ի

i

թիվ 255-Ն որոշմամբ

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԲԱՆԿԵՐԻ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԻ ԱՄՓՈՓ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԻ (ՔԱՄԵԼՍ) ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ, ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ԵՎ ՀՐԱՊԱՐԱԿՄԱՆ ԿԱՐԳ

 

1. Սույն կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (այսուհետ` ՔԱՄԵԼՍ գնահատական) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգը:

2. ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը հաշվարկվում է որպես բանկի կապիտալի համարժեքության (Ք), ակտիվների որակի (Ա), կառավարման (Մ), եկամտաբերության (Ե), իրացվելիության (Լ) և շուկայական ռիսկի նկատմամբ զգայունության (Ս), (այսուհետ` ՔԱՄԵԼՍ-ի տարրեր), սույն կարգի համաձայն հաշվարկված գնահատականների միջին թվաբանական:

3. ՔԱՄԵԼՍ-ի յուրաքանչյուր տարրի (բացառությամբ` «Մ» տարրի) գնահատման համար հաշվարկվում են բաղադրիչ հարաբերակցություններ ՀՀ տարածքում գործող բանկերի կողմից, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2003 թվականի մարտի 25-ի թիվ 126-Ն որոշմամբ հաստատված «Բանկերի հաշվետվությունները, դրանց ներկայացումը և հրապարակումը» Կանոնակարգ 3-ով (այսուհետ` Կանոնակարգ 3) սահմանված, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի ներկայացվող հաշվետվությունների հիման վրա: Այդ հարաբերակցությունների հաշվարկը կատարվում է համաձայն սույն կարգի հավելված 1-ի: Յուրաքանչյուր հարաբերակցության հաշվարկի ընթացքում կիրառված ցուցանիշները ճշգրտվում են համաձայն սույն կարգի հավելված 2-ի` հաշվի առնելով սահմանված համապատասխան ճշգրտվող գործոնները և դրանց ամենահավանական քանակական ազդեցությունը հաշվարկվող բաղադրիչ հարաբերակցությունների վրա:

3.1. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականները հաշվարկվում են յուրաքանչյուր ամիս` հեռակա վերահսկողության արդյունքում:

(3.1-րդ կետը լրաց. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

3.2. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը կարող է հաշվարկվել (ճշգրտվել) նաև բանկերում ստուգումների արդյունքներով:

(3.2-րդ կետը լրաց. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

4. ՔԱՄԵԼՍ-ի «Մ» տարրի գնահատականը հաշվարկվում է` համաձայն սույն կարգի հավելված 3-ի:

5. Ճշգրտված ցուցանիշների հիման վրա հաշվարկված հարաբերակցությունների, ինչպես նաև Մ տարրի գնահատումն իրականացվում է 1-5 բալային համակարգով, որտեղ լավագույն գնահատականը 5-ն է, իսկ վատագույնը` 1-ը:

6. Յուրաքանչյուր տարրի, համաձայն սույն կարգի հավելված 2-ի ճշգրտված բաղադրիչ հարաբերակցությունների գնահատականների միջին թվաբանականը հանդիսանում է տվյալ տարրի գնահատականը:

7. Եթե բանկի ընդհանուր կապիտալի միջին ամսական մեծությունը փոքր է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված նվազագույն ընդհանուր կապիտալի չափից, ապա «Ք» տարրի գնահատականը հավասար է 1-ի:

8. Եթե բանկի ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթը բացասական մեծություն է, ապա «Ե» տարրի գնահատականը հավասար է 1-ի:

9. Եթե բանկի ընդհանուր կապիտալի միջին ամսական մեծությունը բացասական է, ապա «Ք», «Ա», «Ե», «Լ», «Ս» տարրերի այն բաղադրիչ հարաբերակցությունները, որոնց հաշվարկին մասնակցում է ընդհանուր կապիտալը, գնահատվում են 1 (մեկ):

(9-րդ կետը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

10. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականները հաստատվում են Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի լիցենզավորման և վերահսկողության հանձնաժողովի կողմից:

(10-րդ կետը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն որոշում)

11. Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկը բանկերի ՔԱՄԵԼՍ ամսական ամփոփ գնահատականները հաստատելուց հետո եռօրյա ժամկետում դրանք տրամադրում է բանկերին, ընդ որում յուրաքանչյուր բանկին իր անհատական ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը: ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը կարող է կազմվել նաև բանկերում ստուգումների արդյունքներով:

 

Հավելված 1

«Հայաստանի Հանրապետության տարածքում

գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ

գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման,

հաստատման և հրապարակման կարգի»

 

Ք - Կապիտալի համարժեքություն

 

Սույն բաժնի հարաբերակցությունները գնահատում են բանկի կապիտալի բավարարության աստիճանը` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված կապիտալի համարժեքության նորմատիվները բավարարելու առումով և բանկի ռիսկայնությանը համապատասխան: Ք տարրի գնահատման համար հաշվարկվում են Ք1-Ք6 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:

 

._________________________________________________________________________.

|Հարա- |Հարաբերակ-   |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը        |

|բերակ-|ցության      |միջակայքը և  դրա|                                   |

|ցութ- |սահմանումը   |համապատասխան    |                                   |

|յուն  |             |գնահատականը     |                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ք1    |(Նորմատիվային|      Ք1>=250%=5|Գնահատվում է բանկի կողմից սահմանված|

|      |ընդհանուր    | 250%>Ք1>=150%=4|նվազագույն կապիտալի գերազանցման    |

|      |կապիտալ+     | 150%>Ք1>=125%=3|չափը` դասակարգված ակտիվները        |

|      |հատուկ       | 125%>Ք1>=100%=2|դիտարկելով հավանական կորուստ:      |

|      |պահուստ -    |       Ք1<100%=1|Հարաբերակցության համարիչը          |

|      |չաշխատող     |                |հաշվարկվում է որպես ամսվա վերջին   |

|      |ակտիվներ)/   |                |օրվա դրությամբ նորմատիվային        |

|      |Ընդհանուր    |                |ընդհանուր կապիտալի և  ակտիվների    |

|      |կապիտալի     |                |հնարավոր կորուստների հատուկ        |

|      |նվազագույն   |                |պահուստի (ներառյալ նաև  ռիսկային,  |

|      |սահմանաչափ   |                |միջին ռիսկային և  բարձր ռիսկային   |

|      |             |                |ինվեստիցիոն արժեթղթերի գծով        |

|      |             |                |պահուստները) գումարի և  չաշխատող   |

|      |             |                |ակտիվների` ներառյալ ռիսկային, միջին|

|      |             |                |ռիսկային և  բարձր ռիսկային         |

|      |             |                |ինվեստիցիոն արժեթղթերի             |

|      |             |                |տարբերությունը:                    |

|      |             |                |Հաշվարկում հսկվող ակտիվները և      |

|      |             |                |ռիսկային արժեթղթերը ներառվում են   |

|      |             |                |20, ոչ ստանդարտ ակտիվները` 50,     |

|      |             |                |միջին ռիսկային արժեթղթերը` 70,     |

|      |             |                |կասկածելի ակտիվները և  բարձր       |

|      |             |                |ռիսկային արժեթղթերը` 100 տոկոս     |

|      |             |                |կշիռներով:                         |

|      |             |                |Նորմատիվային ընդհանուր կապիտալի    |

|      |             |                |ցուցանիշը վերցվում է Հայաստանի     |

|      |             |                |Հանրապետության կենտրոնական բանկի   |

|      |             |                |կանոնակարգի 3-ի (այսուհետ`         |

|      |             |                |Կանոնակարգ 3) թիվ 3                |

|      |             |                |հաշվետվությունից, իսկ հատուկ       |

|      |             |                |պահուստի և  չաշխատող ակտիվների     |

|      |             |                |հաշվարկը` թիվ 6 հաշվետվությունից:  |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ք2    |Ընդհանուր    |       Ք2>=20%=5|Ն1.1 տնտեսական նորմատիվն է:        |

|      |կապիտալ/     |   20%>Ք2>=16%=4|Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|

|      |Ռիսկով կշռված|   16%>Ք2>=12%=3|է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3    |

|      |ակտիվներ     |    12%>Ք2>=8%=2|հաշվետվության:                     |

|      |             |         Ք2<8%=1|                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ք3    |Մեկ փոխառուի |    30%>Ք3>20%=2|Ն3.1 տնտեսական նորմատիվն է:        |

|      |պարտավորու-  |        Ք3>30%=1|Հարաբերակցությունը հաշվարկի մեջ    |

|      |թյունների    |                |ներառվում է միայն այն դեպքում, երբ |

|      |հանրագումար/ |                |այն գերազանցում է նորմատիվային     |

|      |Ընդհանուր    |                |ընդհանուր կապիտալի 20%-ը:          |

|      |կապիտալ      |                |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|

|      |             |                |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 և  |

|      |             |                |14 հաշվետվությունների:             |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ք4    |Բոլոր խոշոր  | 600%>=Ք4>500%=2|Ն3.2 տնտեսական նորմատիվն է:        |

|      |փոխառուների  |       Ք4>600%=1|Հարաբերակցությունը հաշվարկի մեջ    |

|      |պարտավորու-  |                |ներառվում է միայն այն դեպքում, երբ |

|      |թյունների    |                |այն գերազանցում է նորմատիվային     |

|      |հանրագումար/ |                |ընդհանուր կապիտալի 500%-ը: Հաշվարկը|

|      |Ընդհանուր    |                |կատարվում է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի|

|      |կապիտալ      |                |թիվ 3 և  14 հաշվետվությունների     |

|      |             |                |տվյալների:                         |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ք5    |Բանկի հետ    |    30%>Ք5>20%=2|Ն4.2 տնտեսական նորմատիվն է:        |

|      |կապված բոլոր |        Ք5>30%=1|Հարաբերակցությունը հաշվարկի մեջ    |

|      |անձանց       |                |ներառվում է միայն այն դեպքում, երբ |

|      |պարտավորու-  |                |այն գերազանցում է նորմատիվային     |

|      |թյունների    |                |ընդհանուր կապիտալի 20%-ը:          |

|      |հանրագումար/ |                |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|

|      |Ընդհանուր    |                |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3    |

|      |կապիտալ      |                |հաշվետվության:                     |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ք6    |Բանկի հետ    |     7%>=Ք6>5%=2|Ն4.1 տնտեսական նորմատիվն է:        |

|      |կապված մեկ   |         Ք6>7%=1|Հաշվարկի մեջ ներառվում է միայն այն |

|      |անձի պարտավո-|                |դեպքում, երբ այն գերազանցում է     |

|      |րությունների |                |նորմատիվային կապիտալի 5%-ը:        |

|      |հանրագումար/ |                |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|

|      |Ընդհանուր    |                |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3    |

|      |կապիտալ      |                |հաշվետվության:                     |

._________________________________________________________________________.

 

Ա - Ակտիվների որակ

 

Սույն բաժնի հարաբերակցությունները գնահատում են բանկի ակտիվների որակը` դրանց եկամտաբերության, ինչպես նաև կենտրոնացվածության և այլ ռիսկերով պայմանավորված դրանց արժեքի կորստի հնարավորության տեսանկյուններից: Ա տարրի գնահատման համար հաշվարկվում են Ա1-Ա6 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:

 

._________________________________________________________________________.

|Հարա- |Հարաբերակ-   |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը        |

|բերակ-|ցության      |միջակայքը և  դրա|                                   |

|ցութ- |սահմանումը   |համապատասխան    |                                   |

|յուն  |             |գնահատականը     |                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ա1    |Չաշխատող     |        Ա1<=2%=5|Ընդհանուր ակտիվները ներառում են    |

|      |ակտիվներ/    |     2%<Ա1<=4%=4|հաշվետու օրվա դրությամբ            |

|      |Ընդհանուր    |     4%<Ա1<=6%=3|հաշվեկշռային ակտիվները և  համաձայն |

|      |ակտիվներ     |     6%<Ա1<=8%=2|ակտիվների դասակարգման կարգի        |

|      |             |         Ա1>8%=1|վարկային ռիսկ պարունակող           |

|      |             |                |հետհաշվեկշռային հոդվածները,        |

|      |             |                |գումարած ակտիվների դասակարգման     |

|      |             |                |կարգի իմաստով` ակտիվների հնարավոր  |

|      |             |                |կորուստների պահուստները: Չաշխատող  |

|      |             |                |ակտիվների հաշվարկը կատարվում է     |

|      |             |                |համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 6      |

|      |             |                |հաշվետվության:                     |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ա2    |Չաշխատող     |        Ա2<=3%=5|Չաշխատող վարկերը և  վարկային       |

|      |վարկեր/      |     3%<Ա2<=6%=4|ներդրումները հաշվարկվում են        |

|      |Վարկային     |    6%<Ա2<=10%=3|համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 6      |

|      |ներդրումներ  |   10%<Ա2<=15%=2|հաշվետվության:                     |

|      |             |        Ա2>15%=1|Վարկային ներդրումները չեն ներառում |

|      |             |                |թղթակցային հաշիվները և  հաշվարկին  |

|      |             |                |մասնակցում են համախառն հաշվեկշռային|

|      |             |                |արժեքով:»                          |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ա3    |Ոչ եկամտաբեր |       Ա3<=20%=5|Ոչ եկամտաբեր ակտիվների հաշվարկը    |

|      |ակտիվներ/    |   20%<Ա3<=30%=4|կատարվում է որպես հաշվետու օրվա    |

|      |Ընդհանուր    |   30%<Ա3<=40%=3|դրությամբ հաշվեկշռային ընդհանուր   |

|      |ակտիվներ     |   40%<Ա3<=50%=2|ակտիվների (առանց ակտիվների         |

|      |             |        Ա3>50%=1|հնարավոր կորստի պահուստով          |

|      |             |                |նվազեցման) և  եկամտաբեր ակտիվների  |

|      |             |                |տարբերություն:                     |

|      |             |                |Եկամտաբեր ակտիվները հաշվարկվում են |

|      |             |                |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 8 հաշվետվության |

|      |             |                |հիման վրա:                         |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ա4    |Պահուստ/     |   20%<Ա4<=50%=2|«Պահուստի» ցուցանիշը հաշվարկվում է |

|      |Չաշխատող     |        Ա4>50%=1|որպես վարկային ներդրումների,       |

|      |ակտիվներ     |                |դեբիտորական պարտքերի, ռիսկ         |

|      |             |                |պարունակող հաշվեկշռային հոդվածների |

|      |             |                |և  արժեթղթերի գծով ձևավորված       |

|      |             |                |հատուկ պահուստների հանրագումար:    |

|      |             |                |Հարաբերակցության մեջ ներառված      |

|      |             |                |ցուցանիշների հաշվարկը կատարվում է  |

|      |             |                |համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 6      |

|      |             |                |հաշվետվության տվյալների:           |

|      |             |                |«Ա4» ցուցանիշը չի մասնակցում «Ա»   |

|      |             |                |տարրի գնահատմանը, եթե «Ա1» և  «Ա2» |

|      |             |                |հարաբերակցությունների              |

|      |             |                |գնահատականները հավասար են 5-ի կամ  |

|      |             |                |Ա4-ը փոքր կամ հավասար է 20%:       |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ա5    |Խոշոր        |       Ա5<=30%=5|Խոշոր ներդրումների հաշվարկը        |

|      |ներդրումների |   30%<Ա5<=40%=4|կատարվում է որպես փոխառուի, նրա հետ|

|      |հանրագումար/ |   40%<Ա5<=50%=3|փոխկապակցված անձանց                |

|      |Ընդհանուր    |   50%<Ա5<=60%=2|պարտավորությունների և  ստացվելիք   |

|      |ներդրումներ  |        Ա5>60%=1|այլ գումարների հանրագումար: Սույն  |

|      |             |                |գործակցի իմաստով` ընդհանուր        |

|      |             |                |ներդրումները ներառում են           |

|      |             |                |հաշվեկշռային ակտիվները,            |

|      |             |                |հետհաշվեկշռային ակրեդիտիվները և    |

|      |             |                |տրամադրված երաշխիքները,            |

|      |             |                |բացառությամբ կանխիկ դրամական       |

|      |             |                |միջոցների, ոչ եկամտաբեր թղթակցային |

|      |             |                |հաշիվների, հիմնական միջոցների,     |

|      |             |                |արագամաշ առարկաների և  ոչ նյութական|

|      |             |                |ակտիվների:                         |

|      |             |                |Ակտիվները հաշվարկին մասնակցում են  |

|      |             |                |հաշվեկշռային արժեքով:              |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ա6    |Ակտիվների    |      Ա6<=0.15=5|Ակտիվների հաշվարկը կատարվում է     |

|      |կենտրոնացման | 0.15<Ա6<=0.25=4|համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 6      |

|      |աստիճանը ըստ |  0.25<Ա6<=0.4=3|հաշվետվության` օգտագործելով        |

|      |ճյուղերի և   |   0.4<Ա6<=0.6=2|Հերֆինդալ-Հիրշմանի ինդեքսը:        |

|      |գործիքների   |        Ա6>0.6=1|«Ակտիվները հաշվարկին մասնակցում են |

|      |             |                |համախառն հաշվեկշռային արժեքով:     |

._________________________________________________________________________.

 

Ե - Եկամտաբերություն

 

Այս բաժնի հարաբերակցությունները բնութագրում են բանկի կողմից ներգրավված և սեփական միջոցների արդյունավետ կառավարելու ունակությունը եկամուտ ապահովելու և ներքին ներուժի հաշվին բանկի ակտիվների աճն ապահովելու առումով: Գնահատվում է ինչպես բանկի եկամուտ ստեղծելու, այնպես էլ ծախսերը կառավարելու կարողությունը: Ե տարրի գնահատման համար հաշվարկվում են Ե1-Ե5 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:

 

._________________________________________________________________________.

|Հարա- |Հարաբերակ-   |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը        |

|բերակ-|ցության      |միջակայքը և  դրա|                                   |

|ցութ- |սահմանումը   |համապատասխան    |                                   |

|յուն  |             |գնահատականը     |                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ե1    |Զուտ շահույթ/|        Ե1>=5%=5|Զուտ շահույթը հաշվարկվում է որպես  |

|      |Ընդհանուր    |     5%>Ե1>=3%=4|տարվա սկզբից կուտակված զուտ        |

|      |ակտիվներ     |     3%>Ե1>=1%=3|շահույթ` հիմք ընդունելով Կանոնակարգ|

|      |             |     1%>Ե1>=0%=2|3-ի թիվ 5 հաշվետվությունը և        |

|      |             |         Ե1<0%=1|տարեկանացվում է: Տարեկանացման      |

|      |             |                |ժամանակ գործակիցը բազմապատկվում է  |

|      |             |                |12/n ցուցանիշով, որտեղ n-ը տարվա   |

|      |             |                |սկզբից ամիսների քանակն է: Ընդհանուր|

|      |             |                |ակտիվները միջինացվում են տարեսկզբից|

|      |             |                |օրական կտրվածքով` հիմք ընդունելով  |

|      |             |                |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 հաշվետվության |

|      |             |                |միջին օրական հաշվեկշռային          |

|      |             |                |տվյալները:                         |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ե2    |Զուտ շահույթ/|       Ե2>=20%=5|Զուտ շահույթը հաշվարկվում է որպես  |

|      |Ընդհանուր    |   20%>Ե2>=13%=4|տարվա սկզբից կուտակված զուտ        |

|      |կապիտալ      |    13%>Ե2>=6%=3|շահույթ` հիմք ընդունելով Կանոնակարգ|

|      |             |     6%>Ե2>=0%=2|3-ի թիվ 5 հաշվետվությունը և        |

|      |             |         Ե2<0%=1|տարեկանացվում է: Ընդհանուր կապիտալը|

|      |             |                |միջինացվում է տարեսկզբից օրական    |

|      |             |                |կտրվածքով` հիմք ընդունելով թիվ 3   |

|      |             |                |հաշվետվության միջին օրական         |

|      |             |                |հաշվեկշռային տվյալները:            |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ե3    |Զուտ         |       Ե3>=12%=5|Զուտ տոկոսային եկամուտը հաշվարկվում|

|      |տոկոսային    |    12%>Ե3>=8%=4|է որպես տարվա սկզբից կուտակված զուտ|

|      |եկամուտ/     |     8%>Ե3>=4%=3|տոկոսային եկամուտ` հիմք ընդունելով |

|      |եկամտաբեր    |     4%>Ե3>=0%=2|Կանոնակարգ 3-ի թիվ 5               |

|      |ակտիվներ     |         Ե3<0%=1|հաշվետվությունը և  տարեկանացվում է:|

|      |             |                |Եկամտաբեր ակտիվները միջինացվում են |

|      |             |                |տարեսկզբից:                        |

|      |             |                |Եկամտաբեր ակտիվների հաշվարկը       |

|      |             |                |կատարվում է Կանոնակարգ 3-ի թիվ 8   |

|      |             |                |հաշվետվության հիման վրա:           |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ե4    |Զուտ         |        Ե4>=6%=5|Զուտ գործնական եկամուտը հաշվարկվում|

|      |տոկոսային և  |     6%>Ե4>=4%=4|է որպես տարեսկզբից կուտակած զուտ   |

|      |ոչ տոկոսային |     4%>Ե4>=2%=3|տոկոսային և  զուտ ոչ տոկոսային     |

|      |եկամուտ/     |     2%>Ե4>=0%=2|եկամուտների գումար` հիմք ընդունելով|

|      |Ընդհանուր    |         Ե4<0%=1|Կանոնակարգ 3-ի թիվ 5               |

|      |ակտիվներ     |                |հաշվետվությունը և  տարեկանացվում է:|

|      |             |                |Ընդհանուր ակտիվները միջինացվում են |

|      |             |                |տարեսկզբից օրական կտրվածքով` հիմք  |

|      |             |                |ընդունելով Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3    |

|      |             |                |հաշվետվության միջին օրական         |

|      |             |                |հաշվեկշռային տվյալները:            |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Ե5    |(Զուտ        |      Ե5>=175%=5|Համարիչը հաշվարկվում է որպես       |

|      |տոկոսային    | 175%>Ե5>=150%=4|տարեսկզբից կուտակային զուտ         |

|      |եկամուտ + ոչ | 150%>Ե5>=125%=3|տոկոսային եկամուտների և  ոչ        |

|      |տոկոսային    | 125%>Ե5>=100%=2|տոկոսային եկամուտների (բացառությամբ|

|      |եկամուտ)/ոչ  |       Ե5<100%=1|վերագնահատման արդյունքում և        |

|      |տոկոսային    |                |հիմնական միջոցների օտարումից       |

|      |ծախսեր       |                |ստացված զուտ եկամուտների)          |

|      |             |                |հանրագումար: Հայտարարը հաշվարկվում |

|      |             |                |է որպես տարեսկզբից կուտակային ոչ   |

|      |             |                |տոկոսային ծախսեր: Հարաբերակցության |

|      |             |                |հաշվարկը կատարվում է համաձայն      |

|      |             |                |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 5 հաշվետվության:|

._________________________________________________________________________.

 

Լ - Իրացվելիություն

 

Այս բաժնի հարաբերակցությունները բնութագրում են բանկի ունակությունը` առանց կորուստների և ժամանակին բավարարելու իր հաճախորդների, նախ և առաջ փոխատուների պահանջները, պատշաճ ձևով կառավարելու իրացվելիության հնարավոր տատանումները: Լ տարրի գնահատման համար հաշվարկում են Լ1-Լ4 բաղադրիչ հարաբերակցությունները: Եթե բանկը խախտել է պարտադիր պահուստավորման նորմատիվը, Լ տարրի գնահատականը նվազեցվում է 0,5 միավորով: Լ տարրի գնահատականը չի կարող նվազեցվել 1-ից:

 

._________________________________________________________________________.

|Հարա- |Հարաբերակ-   |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը        |

|բերակ-|ցության      |միջակայքը և  դրա|                                   |

|ցութ- |սահմանումը   |համապատասխան    |                                   |

|յուն  |             |գնահատականը     |                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Լ1    |Բարձր        |    Լ1>/=2 25%=5|Ն2.1 տնտեսական նորմատիվն է:        |

|      |իրացվելի     | 25%> Լ1>/=20%=4|Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|

|      |ակտիվներ/    |  20%>Լ1>/=15%=3|է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3    |

|      |Ընդհանուր    |  15%>Լ1>/=10%=2|հաշվետվության:                     |

|      |ակտիվներ     |        Լ1<10%=1|                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Լ2    |Բարձր        |      Լ2>=100%=5|Բարձր իրացվելի ակտիվները և  ցպահանջ|

|      |իրացվելի     |  100%>Լ2>=80%=4|պարտավորությունները հաշվարկվում են |

|      |ակտիվներ/    |   80%>Լ2>=60%=3|համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3      |

|      |(Ցպահանջ     |   60%>Լ2>=50%=2|հաշվետվության, իսկ խոշոր           |

|      |պարտավորու-  |        Լ2<50%=1|պարտավորությունները` համաձայն      |

|      |թյուններ +   |                |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 15              |

|      |խոշոր        |                |հաշվետվության` 20% կշռով:          |

|      |պարտավորու-  |                |                                   |

|      |թյուններ)    |                |                                   |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Լ3    |Ցպահանջ և    |      Լ3>=100%=5|Ցպահանջ և  մինչև  30 օր մարման     |

|      |միջին 30 օր  |  100%>Լ3>=95%=4|ժամկետով ակտիվների և               |

|      |մարման       |   95%>Լ3>=90%=3|պարտավորությունների (այդ թվում`    |

|      |ժամկետով     |   90%>Լ3>=80%=2|արտահաշվեկշռային պայմանական        |

|      |ակտիվներ/    |        Լ3<80%=1|պարտավորությունները ներառվում են   |

|      |Ցպահանջ և    |                |20%-ով) մեծությունները հաշվարկվում |

|      |միջին 30 օր  |                |են համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 9   |

|      |մարման       |                |հաշվետվության:                     |

|      |ժամկետով     |                |Ակտիվների հաշվարկում ընդգրկվում են |

|      |պարտավորու-  |                |բոլոր ժամկետայնության պետական      |

|      |թյուններ     |                |արժեթղթերը և  Հայաստանի            |

|      |             |                |Հանրապետության կենտրոնական բանկի   |

|      |             |                |նկատմամբ պահանջները:               |

|______|_____________|________________|___________________________________|

|Լ4    |31-ից 180 օր |      Լ4>=100%=5|31-ից 180 օր մարման ժամկետով       |

|      |մարման       |  100%>Լ4>=90%=4|ակտիվների և  պարտավորությունների   |

|      |ժամկետով     |   90%>Լ4>=80%=3|(այդ թվում` արտահաշվեկշռային       |

|      |ակտիվներ/    |   80%>Լ4>=70%=2|պայմանական պարտավորությունները     |

|      |31-ից 180 օր |        Լ4<70%=1|ներառվում են 20%-ով) մեծությունները|

|      |մարման       |                |հաշվարկվում են համաձայն Կանոնակարգ |

|      |ժամկետով     |                |3-ի թիվ 9 հաշվետվության:           |

|      |պարտավորու-  |                |Ակտիվների հաշվարկում չեն ընդգրկվում|

|      |թյուններ     |                |պետական արժեթղթերը և  Հայաստանի    |

|      |             |                |Հանրապետության կենտրոնական բանկի   |

|      |             |                |նկատմամբ պահանջները: Այն դեպքում,  |

|      |             |                |երբ Լ3-ը բարձր է 100%-ից, ապա      |

|      |             |                |Լ3 ցուցանիշի համարիչի և  հայտարարի |

|      |             |                |դրական տարբերությունը գումարվում է |

|      |             |                |Լ4 ցուցանիշի համարիչին:            |

._________________________________________________________________________.

 

Ս - Շուկայական ռիսկի նկատմամբ զգայունություն

 

Այս բաժնի հարաբերակցությունների հիման վրա գնահատվում է բանկի շուկայական ռիսկերին ենթարկվածությունը: Ս տարրի գնահատման համար հաշվարկում են 4 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:

 

._________________________________________________________________________.

|Հարա- |Հարաբերակ-    |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը       |

|բերակ-|ցության       |միջակայքը և  դրա|                                  |

|ցութ- |սահմանումը    |համապատասխան    |                                  |

|յուն  |              |գնահատականը     |                                  |

|______|______________|________________|__________________________________|

|Ս1    |I             |U1<= 4% = 5     |Որպես U1 վերցվում է չորս շաբաթների|

|      |արտարժութային |4%

|      |խմբի համախառն |6%

|      |դիրք/         |8%

|      |Ընդհանուր     |U1> 10% = 1     |և  նրան նախորդող 3 շաբաթների      |

|      |կապիտալ       |                |օրական դիրքերի մեծությունները:    |

|      |              |                |Հարաբերակցության հաշվարկը         |

|      |              |                |կատարվում է համաձայն Կանոնակարգ   |

|      |              |                |3-ի թիվ 7 հաշվետվության աղյուսակ  |

|      |              |                |1-ի:                              |

|      |              |                |U1 հարաբերակցությունը U տարրի     |

|      |              |                |հաշվարկին չի մասնակցում, եթե U3   |

|      |              |                |հարաբերակցությունը գնահատվել է 1: |

|______|______________|________________|__________________________________|

|Ս2    |II            |U2 <= 3% = 5    |Որպես U2 վերցվում է չորս շաբաթների|

|      |արտարժութային |3% < U2<= 5% = 4|միջին օրական դիրքի մեծությունը:   |

|      |խմբի համախառն |5% < U2<= 7% = 3|Ցուցանիշի հաշվարկում ներառվում են |

|      |դիրք/         |7%

|      |Ընդհանուր     |U2 > 10% = 1    |և  նրան նախորդող 3 շաբաթների      |

|      |կապիտալ       |                |օրական դիրքերի մեծությունները:    |

|      |              |                |Հարաբերակցության հաշվարկը         |

|      |              |                |կատարվում է համաձայն Կանոնակարգ   |

|      |              |                |3-ի թիվ 7 հաշվետվության աղյուսակ  |

|      |              |                |1-ի:                              |

|      |              |                |U2 հարաբերակցությունը U տարրի     |

|      |              |                |հաշվարկին չի մասնակցում, եթե U3   |

|      |              |                |հարաբերակցությունը գնահատվել է 1: |

|______|______________|________________|__________________________________|

|Ս3    |Համախառն      |U3 <= 5% = 5    |Որպես U3 վերցվում է չորս շաբաթների|

|      |արտարժութային |5% < U3<= 6% = 4|միջին օրական դիրքի մեծությունը:   |

|      |դիրք/         |7% < U3<= 8% = 3|Ցուցանիշի հաշվարկում ներառվում են |

|      |Ընդհանուր     |8% < U3<=10% = 2|ամսվա վերջին օրն ընդգրկող շաբաթվա |

|      |կապիտալ       |U3 > 10% = 1    |և  նրան նախորդող 3 շաբաթների      |

|      |              |                |օրական դիրքերի մեծությունները:    |

|      |              |                |Հարաբերակցության հաշվարկը         |

|      |              |                |կատարվում է համաձայն Կանոնակարգ   |

|      |              |                |3-ի թիվ 7 հաշվետվության աղյուսակ  |

|      |              |                |1-ի:                              |

|______|______________|________________|__________________________________|

|Ս4    |Տոկոսադրույքի |U4 <= 20% = 5   |Համարիչում վերցվում է մինչև  90 օր|

|      |փոփոխման      |40% <=U4<20% = 4|մարման ժամկետով տոկոսաբեր         |

|      |նկատմամբ      |60% <=U4<40% = 3|ակտիվների և  ծախսատար             |

|      |զգայուն`      |80% <=U4<60% = 2|պարտավորությունների տարբերության  |

|      |ակտիվների և   |U4 > 80% =1     |բացարձակ մեծությունը, որը         |

|      |պարտավորու-   |                |հաշվարկվում է Կանոնակարգ 3-ի թիվ 9|

|      |թյունների     |                |հաշվետվության հիման վրա:          |

|      |տարբերություն/|                |Հայտարարում Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3  |

|      |Ընդհանուր     |                |հաշվետվությունից վերցվում է       |

|      |կապիտալ       |                |նորմատիվային ընդհանուր կապիտալի   |

|      |              |                |միջին օրական մեծությունը:         |

._________________________________________________________________________.

 

Հավելված 2

«Հայաստանի Հանրապետության տարածքում

գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ

գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման,

հաստատման և հրապարակման կարգի»

 

Ք - Կապիտալի համարժեքությունը ճշգրտող գործոններ

 

._________________________________________________________________________.

|Կապիտալի         |  «Ք» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Ք1-Ք6     |

|համարժեքությունը |բաղադրիչ հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ          |

|ճշգրտող գործոններ|օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` ներառելով այն   |

|                 |սպասվելիք կամ տեղի ունեցած իրադարձությունների (այդ     |

|                 |թվում` արտահաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունների)|

|                 |բացահայտումը, որոնք կարող են բացասական ազդեցություն    |

|                 |թողնել այդ ցուցանիշների վրա:                           |

|                 |  Ք1-Ք6 բաղադրիչ հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ  |

|                 |օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` վերլուծելով և   |

|                 |գնահատելով հետևյալը`                                   |

|                 |  1. կապիտալի մակարդակի փոփոխությունները և  միտումները,|

|                 |դրանք պայմանավորող գործոնները և  դրանց բնույթը, ընդ    |

|                 |որում, ճշգրտող գնահատականը կարող է նվազել կապիտալի     |

|                 |մակարդակի բացասական փոփոխության միտումների դեպքում,    |

|                 |մասնավորապես, երբ կապիտալի համարժեքության նվազումը     |

|                 |պայմանավորված է կապիտալի նվազմամբ,                     |

|                 |  2. ակտիվների հնարավոր դասակարգումների և  դասակարգված |

|                 |ակտիվների դասերի խստացման հետևանքով  հնարավոր          |

|                 |կորուստների գծով սպասվող լրացուցիչ հատկացումների       |

|                 |ազդեցությունը կապիտալի մեծության վրա,                  |

|                 |  3. ռիսկով կշռված ակտիվների ընդհանուր ակտիվներում     |

|                 |տեսակարար կշիռների փոփոխությունը, մասնավորապես մեծ     |

|                 |ռիսկի կշիռ ունեցող ակտիվների ռիսկով կշռված ակտիվներում |

|                 |ունեցած տեսակարար կշիռների միտումները,                 |

|                 |  4. ակտիվների կենտրոնացվածությունը, մասնավորապես      |

|                 |ճյուղային կենտրոնացվածությունը, միտումները և  դրա հետ  |

|                 |կապված հնարավոր կորուստները,                           |

|                 |  5. վարկային, գործառնական, իրացվելիության, շուկայական,|

|                 |տոկոսադրույքի և  այլ ռիսկերի հետ կապված ակնկալվող      |

|                 |կորուստների հավանականությունը և  դրանց մեծությունը (այդ|

|                 |թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար իր                 |

|                 |առանձնահատկություններից ելնելով` Հայաստանի             |

|                 |Հանրապետության կենտրոնական բանկի                       |

|                 |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար       |

|                 |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն  |

|                 |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում, ինչը|

|                 |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից,                   |

|                 |  6. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և  այլ իրավական|

|                 |ակտերի պահանջների փոփոխությունները` կապված բանկի       |

|                 |կապիտալի և  մյուս նորմատիվների ու ցուցանիշների հաշվարկի|

|                 |հետ,                                                   |

|                 |  7. խոշոր փոխառուների և/կամ  բանկի հետ կապված անձանց  |

|                 |ռիսկերի միտումները, դրանց ազդեցությունը կապիտալի վրա,  |

|                 |  8. վերահսկողին նոր տեղեկատվության հիման վրա հայտնի   |

|                 |դարձած, սակայն բանկի հաշվետվություններում դեռևս        |

|                 |չարտացոլված, բանկի հետ կապված անձանց                   |

|                 |պարտավորությունների ավելացման փաստերը և  միտումները,   |

|                 |  9. եթե բանկը խմբի անդամ է, ապա այդ խմբի ռիսկերի հետ  |

|                 |կապված ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և  դրանց|

|                 |մեծությունը:                                           |

._________________________________________________________________________.

 

Ա - Ակտիվների որակը ճշգրտող գործոններ

 

._________________________________________________________________________.

|Ակտիվների որակը  |  «Ա» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Ա1-Ա6     |

|ճշգրտող գործոններ|հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող       |

|                 |ցուցանիշները ճշգրտվում են` արտացոլելով բանկի ակտիվների`|

|                 |այդ թվում` վարկային ռիսկ պարունակող հետհաշվեկշռային    |

|                 |հոդվածների, վարկային և  այլ ներդրումների իրական        |

|                 |ծավալների և  դրանց որակի փոփոխության կանխատեսումը:     |

|                 |Որպեսզի իրականացվի վերոհիշյալ հարաբերակցությունների    |

|                 |հաշվարկման մեջ օգտագործվող ցուցանիշների ճշգրտում, պետք |

|                 |է գնահատել`                                            |

|                 |  1. ակտիվների դասակարգման և  հաշվառման                |

|                 |հուսալիությունը, ակտիվների դասերի սպասվող              |

|                 |փոփոխությունները և  միտումները,                        |

|                 |  2. տնտեսության այն ճյուղերի կամ ոլորտների վիճակը,    |

|                 |որտեղ կատարվել են ներդրումները և  կենտրոնացվել են      |

|                 |ակտիվները, դրա փոփոխությունների և  այլ                 |

|                 |իրադարձությունների հավանական հետևանքը  բանկի ակտիվների |

|                 |որակի վրա,                                             |

|                 |  3. ներդրումների կենտրոնացման աստիճանը ըստ երկրների և |

|                 |տարածաշրջանների, դրանց ռիսկը և  հավանական              |

|                 |իրադարձությունների ազդեցությունը ակտիվների որակի վրա,  |

|                 |  4. ներդրումների կենտրոնացման աստիճանը ըստ փոխառուի,  |

|                 |դրանց վարկունակությունը, նրա ֆինանսական վիճակի         |

|                 |հավանական փոփոխությունները, դրանց ազդեցությունը բանկի  |

|                 |ակտիվների որակի վրա,                                   |

|                 |  5. ակտիվների վերաձևակերպումների  հնարավորությունը,   |

|                 |դրանց տեսակարար կշիռը ընդհանուր ակտիվներում, այն       |

|                 |դեպքում, երբ վերաձևակերպման  արդյունքում ակտիվները չեն |

|                 |դասակարգվում` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության        |

|                 |կենտրոնական բանկի խորհրդի 1999 թվականի ապրիլի 23-ի թիվ |

|                 |63 որոշմամբ հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության        |

|                 |տարածքում գործող բանկերի վարկերի ու դեբիտորական        |

|                 |պարտքերի դասակարգման և  հնարավոր կորուստների           |

|                 |պահուստների ձևավորման  կարգի»,                         |

|                 |  6. ակտիվների կենտրոնացվածությունը` հաշվի առնելով     |

|                 |թղթակցային հաշիվների միջոցների, ինչպես նաև  այլ        |

|                 |ակտիվներում բանկի ներդրումների բաշխվածությունը,        |

|                 |  7. ակտիվների կառուցվածքի` բանկի ընդհանուր ակտիվներում|

|                 |հիմնական միջոցների և  ոչ նյութական ակտիվների տեսակարար |

|                 |կշիռների փոփոխության միտումները,                       |

|                 |  8. եկամտաբեր ակտիվների տեսակարար կշռի                |

|                 |փոփոխությունները և  միտումները,                        |

|                 |  9. ակտիվների ապահովվածության աստիճանի և  այդ         |

|                 |ապահովվածության որակի փոփոխությունները,                |

|                 |  10. տնտեսության ընդհանուր զարգացման միտումները,      |

|                 |իրադարձությունները, որոնք կարող են ազդեցություն թողնել |

|                 |բանկի ակտիվների որակի վրա,                             |

|                 |  11. իրական արժեքով չափվող ակտիվների հաշվառման ճիշտ   |

|                 |մոտեցումների կիրառումը:                                |

._________________________________________________________________________.

 

Ե - Եկամտաբերությունը ճշգրտող գործոններ

 

._________________________________________________________________________.

|Եկամտաբերությունը|  Եկամտաբերության` «Ե» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի     |

|ճշգրտող գործոններ|հաշվարկվող Ե1-Ե5 հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ  |

|                 |օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` արտացոլելով     |

|                 |բանկի եկամտաբերությունը բնութագրող ցուցանիշների        |

|                 |կայունության և  միտումների գնահատականը: Վերոհիշյալ     |

|                 |հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող       |

|                 |ցուցանիշները ճշգրտվում են` վերլուծելով և  գնահատելով   |

|                 |հետևյալը`                                              |

|                 |  1. եկամուտների մակարդակի փոփոխությունները և          |

|                 |միտումները, դրանց կայունությունը և  բնորոշությունը,    |

|                 |մասնավորապես մասհանումների ազդեցությունը,              |

|                 |  2. ծախսերի մակարդակի փոփոխությունները և  միտումները, |

|                 |դրանք պայմանավորող գործոնների և  բնույթի բացահայտումը, |

|                 |  3. եկամուտների կենտրոնացվածությունը. ելնելով         |

|                 |ակտիվների կենտրոնացվածությունից` կարող է առաջանալ նաև  |

|                 |եկամուտների կենտրոնացվածություն ըստ տնտեսության        |

|                 |ճյուղերի, երկրի և  փոխառուի և  գնահատելով եկամուտների  |

|                 |վրա որևէ  բարենպաստ կամ անբարենպաստ իրադարձության      |

|                 |ազդեցությունը` պայմանավորված այդ կենտրոնացումներով,    |

|                 |  4. ակտիվների հնարավոր դասակարգումների և  դասակարգված |

|                 |ակտիվների դասերի խստացման հետևանքով  հնարավոր          |

|                 |կորուստների գծով սպասվող լրացուցիչ հատկացումների       |

|                 |ազդեցությունը բանկի եկամտաբերության ցուցանիշների վրա,  |

|                 |  5. եկամտաբեր ակտիվների ընդհանուր ակտիվներում         |

|                 |տեսակարար կշիռների փոփոխությունները և  միտումները,     |

|                 |դրանց ազդեցությունները եկամուտների վրա,                |

|                 |  6. զուտ մասհանումների միտումները և  դրանց տեսակարար  |

|                 |կշիռը եկամուտներում և  ծախսերում, դրանց փոփոխության    |

|                 |միտումները,                                            |

|                 |  7. գործառնական եկամուտների և  մինչև  գործառնական     |

|                 |ակտիվների և  պարտավորությունների փոփոխությունը,        |

|                 |դրամական հոսքերի հարաբերությունը և  միտումները,        |

|                 |  8. վերահսկողին նոր տեղեկատվության հիման վրա հայտնի   |

|                 |դարձած սպասվող հնարավոր ծախսերը, որոնք կարող են        |

|                 |բացասական ազդեցություն թողնել բանկի շահույթի մեծության |

|                 |վրա,                                                   |

|                 |  9. բանկի վարկունակության անկում, ինչը կարող է        |

|                 |անդրադառնալ բանկի կողմից ներգրավվող միջոցների (այդ     |

|                 |թվում` փոխառությունների) գնի վրա,                      |

|                 |  10. տարեկանացման արդյունքում ստացվող ցուցանիշների    |

|                 |գնահատականները կարող են ճշգրտվել` հաշվի առնելով բանկի  |

|                 |ռազմավարական ծրագրով նախատեսված ցուցանիշները, օրինակ`  |

|                 |եթե շահույթի ցածր մակարդակը պայմանավորված է սեզոնային  |

|                 |տատանումներով (կամ նոր ծառայությունների ներդրմամբ) և   |

|                 |կանխատեսված է ռազմավարական ծրագրով, ապա այն կարող է    |

|                 |չդիտարկվել որպես բացասական երևույթ,                    |

|                 |  11. ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և  դրանց |

|                 |մեծությունը (այդ թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար,  |

|                 |իր առանձնահատկություններից ելնելով, Հայաստանի          |

|                 |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից  |

|                 |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար       |

|                 |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն  |

|                 |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում` ինչը|

|                 |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից:                   |

._________________________________________________________________________.

 

Լ - Իրացվելիությունը ճշգրտող գործոններ

 

._________________________________________________________________________.

|Իրացվելիությունը |  «Լ» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Լ1-Լ4     |

|ճշգրտող գործոններ|հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող       |

|                 |ցուցանիշները ճշգրտելիս հաշվի են առնվում բանկի`         |

|                 |ժամանակին և  առանց էական ծախսերի պարտավորությունների   |

|                 |բավարարման և  ակտիվների ֆինանսավորման իրական           |

|                 |հնարավորությունների, դրանց միտումների և  սպասվող       |

|                 |փոփոխությունների վերլուծության արդյունքում: Որպեսզի    |

|                 |իրականացվի վերոհիշյալ հարաբերակցությունների հաշվարկման |

|                 |մեջ օգտագործվող ցուցանիշների ճշգրտում, վերլուծողը պետք |

|                 |է գնահատի`                                             |

|                 |  1. բանկի բարձր իրացվելի ակտիվների տեսակարար կշռի     |

|                 |սպասվող փոփոխությունները և  միտումները: Ճշգրտումները   |

|                 |կարող են խստացվել բանկի բարձր իրացվելի ակտիվների       |

|                 |տեսակարար կշռի բացասական միտումների դեպքում, եթե բանկի |

|                 |իրացվելիության նորմատիվները սահմանային արժեքներին      |

|                 |մոտ են,                                                |

|                 |  2. ցպահանջ պարտավորությունների տեսակարար կշռի սպասվող|

|                 |փոփոխությունները և  միտումները, ցպահանջ                |

|                 |պարտավորությունների ամբողջ պարտավորություններում       |

|                 |տեսակարար կշռի և  դրան բարձր իրացվելի ակտիվների        |

|                 |ծավալների միտումների համադրելիությունը,                |

|                 |  3. բարձր իրացվելի ակտիվների իրական մակարդակը, քանի որ|

|                 |որոշ դեպքերում բանկն իրականում կարող է հնարավորություն |

|                 |չունենալ տիրապետել իր բարձր իրացվելի համարվող          |

|                 |միջոցները: Այս դեպքում վերահսկողը պետք է համապատասխան  |

|                 |ճշգրտումներ իրականացնի իրացվելիության գնահատման        |

|                 |օբյեկտիվ ցուցանիշների հաշվարկի մեջ` չներառելով տվյալ   |

|                 |ակտիվների մեծությունը բարձր իրացվելի ակտիվների հաշվարկի|

|                 |մեջ,                                                   |

|                 |  4. տեղաբաշխված միջոցների կենտրոնացվածության աստիճանը |

|                 |ըստ գործիքի տեսակի և  թողարկողների: Այս առումով        |

|                 |անհրաժեշտ է վերլուծել որևէ  հնարավոր անբարենպաստ       |

|                 |իրադարձության ազդեցությունը բանկի իրացվելիության իրական|

|                 |մակարդակի վրա,                                         |

|                 |  5. ներգրավված միջոցների կենտրոնացվածությունը ըստ     |

|                 |պարտատերերի, որևէ  խոշոր պարտատիրոջ ավանդը հետ         |

|                 |պահանջելու հնարավորության ազդեցությունը բանկի          |

|                 |իրացվելիության մակարդակի վրա,                          |

|                 |  6. ակտիվների որակի` ակտիվների դասերի սպասվող         |

|                 |խստացումների և  դուրսգրումների ազդեցությունը բանկի     |

|                 |իրացվելիության իրական մակարդակի վրա,                   |

|                 |  7. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և  այլ իրավական|

|                 |ակտերի պահանջների փոփոխությունները` կապված բանկի       |

|                 |իրացվելիության հաշվարկի հետ, դրանց հետևանքով  բանկի    |

|                 |իրացվելիության մակարդակի սպասվող փոփոխությունները,     |

|                 |  8. բանկում իրացվելիության արտահերթ պահանջները        |

|                 |բավարարելու հնարավորությունը, որի անհրաժեշտությունը    |

|                 |կարող է ծագել եկամուտների նվազման, չաշխատող ակտիվների  |

|                 |աճի, ավանդների կենտրոնացումների, գործառնություններն    |

|                 |ընդլայնելու հնարավորություններն իրականացնելու          |

|                 |դեպքերում,                                             |

|                 |  9. բանկի լրացուցիչ իրացվելիություն ներգրավելու       |

|                 |հնարավորությունը` բանկի իրացվելիության հնարավոր        |

|                 |վատթարացման դեպքում,                                   |

|                 |  10. բանկի հեղինակության ռիսկի արդյունքում ավանդների  |

|                 |խոշոր արտահոսք,                                        |

|                 |  11. վճարման հանձնարարականներով բանկի վճարումների     |

|                 |կանոնավորությունը և  հետաձգումների առկայությունը,      |

|                 |  12. բանկի վարկունակության անկում, ինչը կարող է       |

|                 |անդրադառնալ բանկի կողմից միջոցների (այդ թվում`         |

|                 |փոխառությունների) ներգրավման վրա,                      |

|                 |  13. ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և  դրանց |

|                 |մեծությունը (այդ թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար,  |

|                 |իր առանձնահատկություններից ելնելով, Հայաստանի          |

|                 |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից  |

|                 |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար       |

|                 |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն  |

|                 |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում` ինչը|

|                 |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից:                   |

._________________________________________________________________________.

 

Ս - Շուկայական ռիսկի նկատմամբ զգայունությունը ճշգրտող գործոններ

 

._________________________________________________________________________.

|Շուկայական ռիսկի |  «Ս» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Ս1-Ս3     |

|նկատմամբ         |հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող       |

|զգայունությունը  |ցուցանիշները ճշգրտվում են` հաշվի առնելով վերահսկողի    |

|ճշգրտող գործոններ|կարծիքը բանկի ռիսկերին ենթակա լինելու աստիճանի         |

|                 |վերաբերյալ` կապված բանկի գործունեության                |

|                 |առանձնահատկությունների և  իրականացվող գործարքների      |

|                 |բնույթի հետ: Այս բաժնի վերլուծությունն ընդհանուր առմամբ|

|                 |հիմնվում է նախորդ բաժիններում բացահայտված              |

|                 |տեղեկությունների վրա: Վերոհիշյալ հարաբերությունների    |

|                 |հաշվարկման մեջ օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են`  |

|                 |վերլուծելով և  գնահատելով հետևյալը`                    |

|                 |  1. ակտիվների կառուցվածքի փոփոխությունը և  միտումները.|

|                 |ակտիվների դուրսգրումների հետևանքով  գրավի տնօրինման    |

|                 |արդյունքում սեփականացված հիմնական միջոցների,           |

|                 |ապրանքանյութական պաշարների և  այն ակտիվների տեսակարար  |

|                 |կշիռների փոփոխությունը, որոնց արժեքը կախված է շուկայում|

|                 |գների փոփոխությունից,                                  |

|                 |  2. արտարժութային ակտիվների կամ պարտավորությունների   |

|                 |սպասվող փոփոխություններն ու միտումները, դրանց          |

|                 |ազդեցությունը բանկի արտարժութային դիրքի վրա: Այստեղ    |

|                 |պետք է ներառել նաև  այն ակտիվները և/կամ                |

|                 |պարտավորությունները, որոնք բանկը համարել է դրամային,   |

|                 |բայց վերահսկողի հիմնավորված կարծիքով` դրանք պարունակում|

|                 |են արտարժութային ռիսկ,                                 |

|                 |  3. ռիսկերի զսպման նպատակով օգտագործվող գործիքների    |

|                 |արդյունավետությունը և  հուսալիությունը,                |

|                 |  4. տոկոսադրույքի նկատմամբ զգայուն ակտիվների և        |

|                 |պարտավորությունների սպասվող փոփոխությունները և         |

|                 |միտումները, դրանց փոփոխության հետևանքով  տոկոսադրույքի |

|                 |նկատմամբ զգայուն ակտիվների և  պարտավորությունների      |

|                 |ճեղքվածքի իրական մեծությունը,                          |

|                 |  5. ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և  դրանց  |

|                 |մեծությունը (այդ թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար,  |

|                 |իր առանձնահատկություններից ելնելով, Հայաստանի          |

|                 |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից  |

|                 |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար       |

|                 |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն  |

|                 |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում, ինչը|

|                 |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից:                   |

._________________________________________________________________________.

(2-րդ հավելվածը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն, 22.01.13 թիվ 17-Ն որոշումներ)

 

Հավելված 3

«Հայաստանի Հանրապետության տարածքում

գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ

գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման,

հաստատման և հրապարակման կարգի»

 

Մ - Կառավարում

Կառավարման գնահատականն արտացոլում է բանկի կառավարման մարմինների ունակությունը կառավարել բանկի ռիսկերը, բանկի ներքին ակտերի համարժեքությունն է և ներքին հսկողության համակարգերի արդյունավետությունը` բանկի գործունեության անընդհատությունն ապահովելու նպատակով:

«Մ» տարրի գնահատականը հաշվարկվում է սույն հավելվածում սահմանվող հարցերին տրվող բալերի հանրագումարի միջոցով: Ընդ որում, յուրաքանչյուր հարցին տրվում է «0», «1», «2» կամ «3» բալ: Ամենաբարձր գնահատականը «3»-ն է, իսկ ամենացածրը` «0»-ն:

Բալային համակարգով գնահատելու ժամանակ վերահսկողը պետք է հաշվի առնի նաև այս կամ այն հարցի կարևորությունը: Օրինակ, եթե բանկն ամբողջությամբ բավարարում է որևէ հարցադրման պահանջներին, սակայն այն մեծ կարևորություն չի ներկայացնում կոնկրետ բանկի «Մ» տարրի գնահատականի որոշման համար, ապա վերահսկողը կարող է հարցին տալ 3-ից պակաս բալ, դրանով իսկ ցույց տալով հարցի հարաբերականորեն պակաս կարևորությունը:

Կախված բալերի հանրագումարի մեծությունից` «Մ» տարրին տրվում են ներքոհիշյալ գնահատականները.

ա) Մ-ին տրվում է «5» գնահատական, միայն եթե ներքոհիշյալ հարցերին տրվել են միայն «2» կամ «3» գնահատականներ: Ընդ որում, Մ-ին տրվում է «5» գնահատական, եթե բալերի հանրագումարը մեծ կամ հավասար է 81-ի:

բ) Մ-ին տրվում է «4» գնահատական, եթե բալերի հանրագումարը կազմում է 72-ից 80 միավոր:

գ) Մ-ին տրվում է «3» գնահատական, եթե բալերի հանրագումարը կազմում է 54-ից 71 միավոր:

դ) Մ-ին տրվում է «2» գնահատական, եթե բալերի հանրագումարը կազմում է 36-ից 53 միավոր:

ե) Մ-ին տրվում է «1» գնահատական, եթե բալերի հանրագումարը փոքր է 36-ից:

 

._________________________________________________________________________.

| N |Հարցադրումը                                                   |Բալեր |

|   |                                                              |(0-ից |

|   |                                                              |3 բալ)|

|___|______________________________________________________________|______|

| 1.|Որքանո՞վ է բանկի կառուցվածքը համապատասխանում բանկի կողմից     |      |

|   |իրականացվող գործառնությունների առանձնահատկություններին:       |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 2.|գնահատել, թե որքանո՞վ են բանկի խորհրդի անդամները և  գործադիր  |      |

|   |մարմինը անկախ բանկի մասնակիցներից և/կամ  խոշոր ավանդատուներից |      |

|   |(պետք է հաշվի առնել նաև  արդյո՞ք արձանագրվել են ճնշումներ     |      |

|   |մասնակիցների կողմից խորհրդի անդամների կամ գործադիր մարմնի     |      |

|   |վրա):                                                         |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 3.|որքանո՞վ է բանկի ղեկավարությունը ճանաչում բանկի իրական        |      |

|   |մասնակիցներին:                                                |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 4.|արդյո՞ք բանկում առկա է կառավարման տարբեր մարմինների           |      |

|   |(մասնավորապես` բանկի խորհուրդ, գործադիր տնօրեն և  այլ) միջև   |      |

|   |իրավասությունների և  պարտականությունների հստակ տարանջատում:   |      |

|   |Գնահատականը կարող է լինել կամ «0» կամ «3»                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 5.|որքանո՞վ է բանկի խորհուրդը հետևում  արտաքին աուդիտորների,     |      |

|   |ներքին աուդիտի          կամ ԿԲ վերահսկողների կողմից ստացված   |      |

|   |դիտողությունների և  առաջարկությունների իրականացմանը:          |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 6.|արդյո՞ք խորհուրդը ստանում է բավարար տեղեկատվություն բանկի     |      |

|   |գործադիր մարմինը վերահսկելու, ինչպես նաև  ողջամիտ և           |      |

|   |արդյունավետ որոշումներ ընդունելու համար:                      |      |

|   |Գնահատականը կարող է լինել կամ «0» կամ «3»                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 7.|որքանո՞վ է բանկի կառավարման տեղեկատվական համակարգը ապահովում  |      |

|   |բանկի գործադիր ղեկավարությանը այն տեղեկատվությամբ, որն        |      |

|   |անհրաժեշտ է բանկի արդյունավետ կառավարման և  բանկի             |      |

|   |աշխատակիցների գործողությունները հսկելու համար:                |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 8.|գնահատել բանկի ստորաբաժանումների միջև  տեղեկատվության         |      |

|   |փոխանակման արդյունավետությունը (նաև  բանկի գլխամասային        |      |

|   |գրասենյակի ու մասնաճյուղի միջև):                              |      |

|___|______________________________________________________________|______|

| 9.|արդյո՞ք բանկի գործադիր ղեկավարների համար առաջնային է բանկի    |      |

|   |ֆինանսական գործունեության իրականացման հսկողությունը           |      |

|   |(անվտանգությունը), քան ֆինանսական գործունեության արդյունքները |      |

|   |(այն է բանկը չի վտանգում իր ֆինանսական վիճակը կամ համբավը     |      |

|   |չափից ավելի ռիսկային գործառնություններ իրականացնելով):        |      |

|   |Գնահատականը կարող է լինել կամ «0» կամ «3»                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|10.|գնահատել բանկի գործադիր ղեկավարների աշխատավարձերի և  բանկի    |      |

|   |միջին աշխատավարձի մակարդակի միջև  առկա տարբերությունը:        |      |

|   |Գնահատել «0», եթե աշխատավարձերի մակարդակների միջև  առկա       |      |

|   |տարբերությունը չափազանց մեծ է                                 |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|11.|որքանո՞վ է ապակենտրոնացված բանկում որոշումների ընդունման      |      |

|   |գործընթացը` բանկի աշխատակիցների և  տարբեր կառուցվածքային      |      |

|   |ստորաբաժանումների ֆունկցիաներին համապատասխան:                 |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|12.|գնահատել որքանո՞վ են բանկի վարկավորման գործընթացի վերաբերյալ  |      |

|   |ներքին ակտերը և/կամ  գրավոր քաղաքականությունները բավարարում   |      |

|   |վերջիններիս նկատմամբ ՀՀ ԿԲ իրավական ակտերով սահմանված         |      |

|   |պահանջներին, որքանո՞վ համարժեք են բանկի գործունեության        |      |

|   |առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և  որքանո՞վ է բանկը|      |

|   |գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր քաղաքականությունների  |      |

|   |համաձայն:                                                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|13.|գնահատել որքանո՞վ են բանկի ներդրումային (ներդրումներ          |      |

|   |արժեթղթերում) գործընթացի վերաբերյալ ներքին ակտերը և/կամ       |      |

|   |գրավոր քաղաքականությունները բավարարում վերջիններիս նկատմամբ   |      |

|   |Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի իրավական ակտերով   |      |

|   |սահմանված պահանջներին, որքանո՞վ համարժեք են բանկի             |      |

|   |գործունեության առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և   |      |

|   |որքանո՞վ է բանկը գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր      |      |

|   |քաղաքականությունների համաձայն:                                |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|14.|գնահատել որքանո՞վ են բանկի ակտիվների և  պասսիվների            |      |

|   |(իրացվելիության) կառավարման վերաբերյալ ներքին ակտերը և/կամ    |      |

|   |գրավոր քաղաքականությունները բավարարում վերջիններիս նկատմամբ   |      |

|   |Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի իրավական ակտերով   |      |

|   |սահմանված պահանջներին, որքանո՞վ համարժեք են բանկի             |      |

|   |գործունեության առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և   |      |

|   |որքանո՞վ է բանկը գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր      |      |

|   |քաղաքականությունների համաձայն:                                |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|15.|գնահատել որքանո՞վ են բանկի եկամտաբերության և  կառավարման      |      |

|   |վերաբերյալ ներքին ակտերը և/կամ  գրավոր քաղաքականությունները   |      |

|   |բավարարում վերջիններիս նկատմամբ Հայաստանի Հանրապետության      |      |

|   |կենտրոնական բանկի իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին,     |      |

|   |որքանո՞վ համարժեք են բանկի գործունեության                     |      |

|   |առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և  որքանո՞վ է բանկը|      |

|   |գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր քաղաքականությունների  |      |

|   |համաձայն:                                                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|16.|գնահատել որքանո՞վ են բանկի շուկայական ռիսկերի կառավարման      |      |

|   |վերաբերյալ ներքին ակտերը և/կամ  գրավոր քաղաքականությունները   |      |

|   |բավարարում վերջիններիս նկատմամբ Հայաստանի Հանրապետության      |      |

|   |կենտրոնական բանկի իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին,     |      |

|   |որքանո՞վ համարժեք են բանկի գործունեության                     |      |

|   |առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և  որքանո՞վ է բանկը|      |

|   |գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր քաղաքականությունների  |      |

|   |համաձայն:                                                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|17.|գնահատել որքանո՞վ են բանկի անձնակազմի կառավարման վերաբերյալ   |      |

|   |ներքին ակտերը (նաև  ուսուցողական ծրագրեր անձնակազմի համար)    |      |

|   |և/կամ  գրավոր քաղաքականությունները բավարարում վերջիններիս     |      |

|   |նկատմամբ Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի իրավական  |      |

|   |ակտերով սահմանված պահանջներին, որքանո՞վ համարժեք են բանկի     |      |

|   |գործունեության առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և   |      |

|   |որքանո՞վ է բանկը գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր      |      |

|   |քաղաքականությունների համաձայն:                                |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|17.|գնահատել` որքանո՞վ են բանկի` փողերի լվացման և  ահաբեկչության  |      |

|1. |ֆինանսավորման դեմ պայքարի վերաբերյալ ներքին ակտերը և/կամ      |      |

|   |գրավոր քաղաքականությունները բավարարում վերջիններիս նկատմամբ   |      |

|   |օրենքով և  Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի իրավական|      |

|   |ակտերով սահմանված պահանջներին, որքանո՞վ համարժեք են բանկի     |      |

|   |գործունեության առանձնահատկություններին ու ռիսկայնությանը, և   |      |

|   |որքանո՞վ է բանկը գործում վերը նշված ակտերի և/կամ  գրավոր      |      |

|   |քաղաքականությունների համաձայն:                                |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|18.|արդյո՞ք բանկում առկա են ղեկավարների մասնագիտական որակի        |      |

|   |բարձրացման և  ղեկավարների նոր «սերնդի» պատրաստման ծրագրեր:    |      |

|   |Գնահատականը կարող է լինել կամ «0» կամ «3»                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|19.|արդյո՞ք բանկի ղեկավարներն իրականացնում են ներքին ակտերի       |      |

|   |պահանջների պահպանման ուղղությամբ պատշաճ վերահսկողություն և    |      |

|   |որքանո՞վ է այն արդյունավետ:                                   |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|20.|գնահատել բանկի ներքին հսկողության համակարգի                   |      |

|   |արդյունավետությունը, որքանո՞վ է այն բավարարում Հայաստանի      |      |

|   |Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված ներքին      |      |

|   |հսկողության իրականացման նվազագույն պայմաններին:               |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|21.|գնահատել բանկի ներքին աուդիտի արդյունավետությունը, արդյո՞ք    |      |

|   |բանկի ներքին աուդիտը վերահսկում է տարբեր մակարդակների         |      |

|   |ղեկավարների գործունեության համապատասխանությունը բանկում       |      |

|   |ընդունված քաղաքականություններին և  ընթացակարգերին:            |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|22.|գնահատել բանկի աշխատակիցների, հատկապես միջին և  բարձր օղակի   |      |

|   |ղեկավարների մասնագիտական պատրաստվածությունը /կրթություն,      |      |

|   |մասնագիտական փորձ, դասընթացներ/:                              |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|23.|գնահատել բանկի ղեկավար պաշտոններում ժամանակավոր               |      |

|   |պաշտոնակատարների քանակը, ժամանակավոր պաշտոնակատար աշխատելու   |      |

|   |տևողությունը,  ժամանակավոր պաշտոնակատար լինելու պատճառները,   |      |

|   |բանկում ղեկավարների փոփոխման հաճախականությունը, բանկի ղեկավար |      |

|   |պաշտոններում աշխատող անձանց կողմից որակավորման քննությունների |      |

|   |վերահանձնման հաճախականությունը:                               |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|24.|որքանո՞վ բանկի աշխատակիցների որակը և  քանակը համապատասխանում  |      |

|   |են բանկի կողմից իրականացվող գործառնությունների ծավալին և      |      |

|   |բարդությանը:                                                  |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|25.|գնահատել բանկի ռազմավարական ծրագիրը, դրա իրատեսականությունը,  |      |

|   |մասնավորապես, արդյո՞ք ռազմավարական ծրագրերով ծրագրավորված և   |      |

|   |բանկի փաստացի ցուցանիշները ընդհանուր առմամբ համադրելի են:     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|26.|արդյո՞ք Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ ներկայացվող |      |

|   |հաշվետվությունները և  փաստաթղթերը ներկայացվում են Հայաստանի   |      |

|   |Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված ժամկետին և  |      |

|   |առանց սխալների:                                               |      |

|   |Գնահատականը կարող է լինել կամ «0» կամ «3»                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|27.|գնահատել հաշվետու ժամանակաշրջանում բանկի կողմից թույլ տրված   |      |

|   |օրենքների և  այլ իրավական ակտերի խախտումները:                 |      |

|   |Եթե հաշվետու ժամանակաշրջանում բանկը կատարել է ոչ ավել, քան 2  |      |

|   |խախտում, ապա տրվում է «3» գնահատական, 3-5 խախտում` «2», 6-10  |      |

|   |խախտում` «1», 10-ից ավել խախտումների դեպքում` «0» գնահատական  |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|28.|գնահատել բանկի կողմից իրականացվող մարկետինգային               |      |

|   |քաղաքականությունը` արդյունավետությունը շուկայում բանկի դիրքն  |      |

|   |ուժեղացնելու առումով:                                         |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|29.|արդյո՞ք առկա են բանկի գործադիր ղեկավարների կողմից բանկի       |      |

|   |միջոցների օգտագործման և/կամ  վարկերի ստացման փաստեր:          |      |

|   |Գնահատականը կարող է լինել կամ «0» կամ «3»                     |      |

|___|______________________________________________________________|______|

|30.|այս կետով պետք է սահմանվեն բանկի կառավարմանն առնչվող այն      |      |

|   |խնդիրները (կամ խնդիրը), որոնք չեն բացահայտվում սույն          |      |

|   |աղյուսակով, սակայն կարող են մենեջմենթը գնահատելիս:            |      |

|   |Խնդիրը պետք է մանրամասն նկարագրվի:                            |      |

|_________________________________________________________________________|

|Ընդամենը բալեր                                                           |

|_________________________________________________________________________|

|«Մ» տարրի գնահատականը                                                    |

._________________________________________________________________________.

(3-րդ հավելվածը փոփ. 29.05.07 թիվ 157-Ն, 06.12.16 թիվ 228-Ն որոշումներ)