ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական Քաղաքացիական գործ թիվ 07-3422
դատարանի վճիռ 2010թ.
Քաղաքացիական գործ թիվ 3-177 (ՎԴ)
Նախագահող դատավոր` Դ. Խաչատրյան
Դատավորներ` Վ. Ավանեսյան
Գ. Մատինյան
ՈՐՈՇՈՒՄ ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական
պալատը (այսուհետ` Վճռաբեկ դատարան)
նախագահությամբ Ս. Սարգսյանի
մասնակցությամբ դատավորներ Մ. ԴՐՄԵՅԱՆԻ
Վ. Աբելյանի
Ս. Անտոնյանի
Ա. Բարսեղյանի
Ե. Խունդկարյանի
Է. Հայրիյանի
Տ. Պետրոսյանի
Ե. Սողոմոնյանի
2010 թվականի փետրվարի 5-ին
դռնբաց դատական նիստում, քննելով ըստ հայցի Վարդան Ղազարյանի ընդդեմ Լևոն Գրիգորյանի` ավտոմեքենան ապօրինի տիրապետումից հետ պահանջելու կամ դրա արժեքը վճարելու պահանջի մասին քաղաքացիական գործով Լևոն Գրիգորյանի բողոքը` ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 29.10.2007 թվականի վճիռը նոր երևան եկած հանգամանքներով վերանայելու պահանջի մասին,
ՊԱՐԶԵՑ
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը
Դիմելով դատարան` Վարդան Ղազարյանը պահանջել է պարտավորեցնել Լևոն Գրիգորյանին վերադարձնել 1996 թվականին վարձավճարով տրված 1985 թվականի արտադրության «ԿԱՄԱԶ-53212» մակնիշի 43-71 ԱԴՇ պետհամարանիշի ավտոմեքենան կամ վճարել դրա արժեքը` 12000 ԱՄՆ դոլար:
ՀՀ Լոռու մարզի առաջին ատյանի դատարանի (այսուհետ` Դատարան) 20.06.2007 թվականի վճռով հայցը մերժվել է:
ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 29.10.2007 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է մասնակի. Լևոն Գրիգորյանին պարտավորեցվել է Վարդան Ղազարյանին վերադարձնելու «Կամազ-5321» մակնիշի 43-71 ԱԴՇ պետհամարանիշի ավտոմեքենան կամ վճարել մեքենայի շուկայական արժեքը, հայցը մնացած մասով մերժվել է:
Վերաքննիչ դատարանի` 29.10.2007 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած վճիռը նոր երևան եկած հանգամանքներով վերանայելու հիմքով բողոք է ներկայացրել Լևոն Գրիգորյանը:
Բողոքի պատասխան չի ներկայացվել:
2. Բողոքի հիմքը, հիմնավորումները և պահանջը
Սույն բողոքը քննվում է նոր երևան եկած հանգամանքների հիմքով ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանում է հետևյալ փաստարկներով:
Վերաքննիչ դատարանի 29.10.2007 թվականի վճռից հետո ի հայտ է եկել նոր երևան եկած հանգամանք, մասնավորապես, Էդվարդ Շահբազյանի 25.03.2009 թվականի նոտարական կարգով հաստատված բացատրության համաձայն` Լևոն Գրիգորյանը «ԿԱՄԱԶ-53212» մակնիշի 43-71 ԱԴՇ պետհամարանիշի ավտոմեքենայի հետ որևէ առնչություն չունի, քանի որ հայցվորն ինքն է ավտոմեքենան հանձնել Էդվարդ Շահբազյանին: Բացի դրանից, ավտոմեքենայի համար արդեն վճարվել է Վարդան Ղազարյանին, ուստի Վարդան Ղազարյանը ավտոմեքենայի հետ կապված պահանջի իրավունք չունի:
Նշված հանգամանքով հիմնավորվում է, որ Վարդան Ղազարյանի և Լևոն Գրիգորյանի միջև որևէ գործարք չի կնքվել, և վերջինս պատշաճ պատասխանող չէ:
Այդ մասին Լևոն Գրիգորյանը չի իմացել և չէր էլ կարող իմանալ, քանի որ Էդվարդ Շահբազյանը 1996 թվականից բացակայել է Հայաստանի Հանրապետությունից, և նրա գտնվելու վայրը հայտնի չի եղել Լևոն Գրիգորյանին:
Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է նոր երևան եկած հանգամանքների հիմքով բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 29.10.2007 թվականի վճիռը:
3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը
Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը`
1. Վճռաբեկ բողոքին կից ներկայացված Էդվարդ Շահբազյանի ՀՀ վճռաբեկ դատարանին ուղղված 25.03.2009 թվականի նոտարական կարգով հաստատված բացատրության համաձայն` Լևոն Գրիգորյանը «ԿԱՄԱԶ-53212» մակնիշի 43-71 ԱԴՇ պետհամարանիշի ավտոմեքենայի հետ կապված որևէ առնչություն չունի, և Էդվարդ Շահբազյանը վճարել է ավտոմեքենայի գումարը:
2. Վճռաբեկ բողոքին կից ներկայացված Վարդաբլուրի գյուղապետարանի 28.04.2009 թվականի տեղեկանքի համաձայն` 1996 թվականին Էդվարդ Շահբազյանը ընտանիքով տեղափոխվել է Ռուսաստանի Դաշնություն: Մինչ օրս նրա գտնվելու վայրի մասին Վարդաբլուրի գյուղապետարանում որևէ տեղեկություն չկա:
4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները
Քննելով բողոքը նշված հիմքի սահմաններում` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ բողոքը ենթակա է բավարարման, իսկ ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 29.10.2007 թվականի վճիռը ենթակա է վերանայման հետևյալ պատճառաբանությամբ.
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 204.11-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի համաձայն` նոր երևան եկած հանգամանքները հիմք են դատական ակտի վերանայման համար, եթե բողոք ներկայացրած անձն ապացուցում է, որ այդ հանգամանքները հայտնի չեն եղել և չէին կարող հայտնի լինել գործին մասնակցող անձանց, կամ այդ հանգամանքները հայտնի են եղել գործին մասնակցող անձանց, բայց նրանցից անկախ պատճառներով չեն ներկայացվել դատարան, և այդ հանգամանքները գործի լուծման համար ունեն էական նշանակություն:
Նշված հոդվածի վերլուծությունից հետևում է, որ դատական ակտը նոր երևան եկած հանգամանքների հիմքով վերանայվում է, եթե բողոք բերած անձն ապացուցում է, որ`
1. այդ հանգամանքները հայտնի չեն եղել և չէին կարող հայտնի լինել գործին մասնակցող անձանց, կամ
2. այդ հանգամանքները հայտնի են եղել գործին մասնակցող անձանց, բայց նրանցից անկախ պատճառներով չեն ներկայացվել դատարան, և
3. այդ հանգամանքները էական նշանակություն ունեն գործի լուծման համար:
Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ յուրաքանչյուր գործ իր փաստական հանգամանքներով եզակի է, հետևաբար, նոր երևան եկած հանգամանքի էական լինելը յուրաքանչյուր գործով որոշելիս դատարանները պետք է հաշվի առնեն վերանայվող գործի բոլոր փաստերը և պարզեն` արդյոք այդ հանգամանքներն իրենց բնույթով ազդում են վերանայվող գործի ելքի վրա, թե` ոչ (տես` Մարինե Մանուկյանին ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի` կնքված պայմանագիրն անվավեր ճանաչելու, շուկայական միջինացված արժեքով երկուսենյականոց տան համար դրամական փոխհատուցում տալու, նոր պայմանագիր կնքելուն պարտավորեցնելու պահանջների մասին Վճռաբեկ դատարանի 13.03.2009 թվականի թիվ 02-2397(ԵԿԴ) գործով որոշումը):
Սույն գործով Վերաքննիչ դատարանի 29.10.2007 թվականի վճռի հիմքում դրվել է այն հանգամանքը, որ Լևոն Գրիգորյանը ընդունել է վիճելի ավտոմեքենայի վերաբերյալ Վարդան Ղազարյանի հետ պայմանավորվածության փաստը:
Մինչդեռ, սույն գործով բողոք բերած անձի կողմից որպես նոր երևան եկած հանգամանք ներկայացվել է Էդվարդ Շահբազյանի Վճռաբեկ դատարանին ուղղված 25.03.2009 թվականի նոտարական կարգով հաստատված բացատրությունը, ըստ որի` Լևոն Գրիգորյանը «ԿԱՄԱԶ-53212» մակնիշի 43-71 ԱԴՇ պետհամարանիշի ավտոմեքենայի հետ կապված որևէ առնչություն չունի, ինչպես նաև այն, որ Էդվարդ Շահբազյանը Վարդան Ղազարյանին վճարել է «ԿԱՄԱԶ-53212» մակնիշի 43-71 ԱԴՇ պետհամարանիշի ավտոմեքենայի գումարը:
Հիմք ընդունելով վերոգրյալը` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ բողոք բերած անձի կողմից վկայակոչված Էդվարդ Շահբազյանի 25.03.2009 թվականի բացատրությունը նոր երևան եկած հանգամանք է, որը էական նշանակություն ունի սույն գործի լուծման համար:
Միաժամանակ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ Էդվարդ Շահբազյանի 25.03.2009 թվականի բացատրությունում վկայակոչված հանգամանքները հայտնի են եղել Լևոն Գրիգորյանին, և նա ապացուցել է իրենից անկախ պատճառներով դրանք դատարան չներկայացնելու փաստը: Մասնավորապես` տվյալ հանգամանքը հիմնավորվում է վճռաբեկ բողոքին կից ներկայացված Վարդաբլուրի գյուղապետարանի 28.04.2009 թվականի տեղեկանքով, համաձայն որի` Էդվարդ Շահբազյանը ընտանիքով 1996 թվականից բացակայել է Հայաստանի Հանրապետությունից, և վերջինիս գտնվելու վայրը հայտնի չի եղել, ուստի դրա ներկայացումը դատարան անհնար է եղել:
Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի հիմքի առկայությունը Վճռաբեկ դատարանը դիտում է բավարար` ՀՀ քաղաքացիական դատավարություն օրենսգրքի 204.11-րդ հոդվածի ուժով Վերաքննիչ դատարանի վճիռը բեկանելու համար:
Հաշվի առնելով վերը շարադրված հիմնավորումները և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 204.18-րդ, 240-241.2 -րդ հոդվածներով` Վճռաբեկ դատարանը
ՈՐՈՇԵՑ
1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի 29.10.2007 թվականի վճիռը և գործն ուղարկել ՀՀ Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարան` նոր քննության:
2. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման:
Նախագահող` Ս. Սարգսյան
Դատավորներ` Մ. ԴՐՄԵՅԱՆ
Վ. Աբելյան
Ս. Անտոնյան
Ա. Բարսեղյան
Ե. Խունդկարյան
Է. Հայրիյան
Տ. Պետրոսյան
Ե. Սողոմոնյան