110.0257.120511
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«12» 05 2011 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 11011220
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՀՐԱՄԱՆ
30 մարտի 2011 թվականի N 257-Ն
ՆԱԽԱԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉՆԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(4-րդ մաս)
|_____________________________________________________________________|
| Կողմնորոշում տարածության և ժամանակի մեջ |
|_____________________________________________________________________|
|9. Երեխան ունի գիտելիքներ և |9.1. Տարբերում է «մոտ-հեռու», «առաջ - |
|իմացություն տարածության մեջ |հետ», «վերև-ներքև» հասկացությունները:|
|առարկաների դիրքի վերաբերյալ | |
|և կարողանում է կողմնորոշվել | |
|տարածության մեջ: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|10. Երեխան կողմնորոշվում է |10.1. Թվարկում է տվյալ օրվա (առավոտյան,|
|ժամանակի մեջ: |երեկոյան) ընթացքում կատարվածը: |
|_____________________________________________________________________|
| Ուշադրություն, հիշողություն |
|_____________________________________________________________________|
|11. Երեխան դրսևորում է |11.1. Ուշադրությունը 15-20 րոպե |
|ուշադրության |կենտրոնացնում է առաջարկվող գործողության|
|տեղափոխելիություն, |վրա: |
|կենտրոնացում և պահպանում: |_______________________________________|
| |11.2. Ընդհատում է խաղը, կատարում է այլ |
| |գործողություն և այնուհետև կրկին |
| |շարունակում է խաղը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|12. Երեխան մտապահում և |12.1. Վերարտադրում է փոքրիկ |
|վերարտադրում է որոշակի |պատմվածքներ, հեքիաթներ: |
|ինֆորմացիա: |_______________________________________|
| |12.2. Մեծահասակի ասելուց հետո կրկնում է|
| |բանաստեղծության քառյակներ, երգեր: |
| |_______________________________________|
| |12.3. Պատմում է իր հետ կատարված |
| |իրադարձությունը: |
|_____________________________________________________________________|
| Երևակայություն և ստեղծագործական մտածողություն |
|_____________________________________________________________________|
|13. Երեխան փորձում է աշխատել |13.1. Պատրաստում է պարզ առարկաներ |
|տարբեր նյութերով: |խմորից, պլաստիլինից, թղթից: |
|_____________________________|_______________________________________|
|14. Երեխան սկսում է հասկանալ |14.1. Կրկնօրինակում է ուրիշ երեխաների |
|և գնահատել արվեստը: |պարային շարժումները: |
| |_______________________________________|
| |14.2. Ուշադիր լսում է/դիտում է |
| |տիկնիկային ներկայացումներ, մանկական |
| |հաղորդումներ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|15. Երեխան արվեստի միջոցով |15.1. Նկարում է տարբեր պատկերներ, |
|արտահայտում է սեփական |փորձելով դրանք նմանեցնել իրականին: |
|գիտելիքները, մտքերը և |_______________________________________|
|զգացմունքները: |15.2. Երաժշտություն լսելիս կատարում է |
| |շարժումներ և/կամ ձայնակցում հնչող |
| |մեղեդուն: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալ-մշակութային և կենցաղային կողմնորոշում և վերաբերմունք |
| շրջակա միջավայրի նկատմամբ |
|_____________________________________________________________________|
|16. Երեխան ունի գիտելիքներ |16.1. Գիտի ծնողների անուն ազգանունը: |
|իր անձի, ընտանիքի, համայնքի |_______________________________________|
|մասին: |16.2. Տարբերում է ազգակցական կապերը և |
| |հարաբերությունները: |
| |_______________________________________|
| |16.3. Գիտի իր հասցեն: |
| |_______________________________________|
| |16.4. Ճանաչում է իրեն ծանոթ փողոցները: |
| |_______________________________________|
| |16.5. Մասնակցում է ընտանիքի առօրյա |
| |գործերին: |
| |_______________________________________|
| |16.6. Խոսելիս օգտագործում է «զբոսայգի»,|
| |«խանութ», «մանկապարտեզ» և այլ |
| |հասկացություններ` կապված համայնքի հետ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|17. Երեխան ունի գիտելիքներ |17.1. Տարբերակում է ընտանի և վայրի |
|շրջակա միջավայրի և դրա |կենդանիները: |
|պահպանման վերաբերյալ: |_______________________________________|
| |17.2. Տարբերում է բնության |
| |երևույթները: |
| |_______________________________________|
| |17.3. Թվարկում է տարվա եղանակները` |
| |երբեմն շփոթելով հերթականությունը: |
| |_______________________________________|
| |17.4. Գիտի և նկարագրում է կենդանիների |
| |որոշ առանձնահատկություններ: |
| |_______________________________________|
| |17.5. Մասնակցում է շրջապատի մաքրմանն ու|
| |խնամքին ուղղված գործողություններին: |
| |_______________________________________|
| |17.6. Խնամքով է վերաբերվում շրջապատող |
| |բնությանը: |
| |_______________________________________|
| |17.7. Ցուցաբերում է որոշ գիտելիքներ և |
| |հմտություններ սպառվող ռեսուրսների |
| |խնայողության վերաբերյալ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|18. Երեխան ցուցաբերում է |18.1. Գիտի իր հետ առնչվող իրերի կամ |
|տնտեսական պարզ |առարկաների ձեռքբերման եղանակները: |
|հասկացությունների |_______________________________________|
|իմացություն: |18.2. Սյուժետադերային խաղերի ժամանակ |
| |օգտագործում է խաղային դրամներ, կտրոններ|
| |և այլն: |
| |_______________________________________|
| |18.3. Գիտի, որ մթերային |
| |խանութում/շուկայում սննդամթերքը պետք է |
| |կշռվի: |
| |_______________________________________|
| |18.4. Կիսում է իր ունեցածը կամ |
| |փոխանակում է խաղալիքները/առարկաները |
| |ուրիշների հետ: |
| |_______________________________________|
| |18.5. Խոսում է այն մասին, թե ինչ է |
| |ուզում դառնալ, երբ մեծանա: |
|_____________________________|_______________________________________|
|19. Երեխան հասկանում է |19.1. Նկարագրում է սեզոնային |
|շրջապատող աշխարհի և |փոփոխությունները: |
|բնության երևույթների |_______________________________________|
|միասնականությունը և |19.2. Նկարագրում է բնության որոշ |
|փոխկապակցվածությունը: |երևույթների` քամու, անձրևի, ձյան, |
| |ազդեցությունը մարդկանց և շրջակա |
| |միջավայրի վրա: |
| |_______________________________________|
| |19.3. Նկարագրում է մարդու կողմից |
| |բնության մեջ կատարվող գործողությունների|
| |պատճառահետևանքային կապերը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|20. Ունի որոշակի գիտելիքներ |20.1. Ճանաչում է հանրահայտ երաժշտական |
|երաժշտական գործիքների մասին: |գործիքները, գիտի դրանց անունները: |
| |_______________________________________|
| |20.2. Ճանաչում է մի քանի ազգային |
| |երաժշտական գործիքներ և այլ ազգի |
| |առնվազն մեկ գործիք: |
|_____________________________|_______________________________________|
|21. Երեխան ունի որոշակի |21.1. Խաղում է ազգային շարժախաղեր: |
|գիտելիքներ հայկական |_______________________________________|
|մշակույթի վերաբերյալ: |21.2. Ճանաչում է ազգային տարազի և |
| |զարդանախշերի որոշ տարրեր: |
| |_______________________________________|
| |21.3. Ճանաչում է ազգային ուտեստները: |
| |_______________________________________|
| |21.4. Ունի որոշակի գիտելիքներ ազգային |
| |տոների մասին: |
| |_______________________________________|
| |21.5. Ճանաչում է պետական դրոշը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|22. Երեխան ունի տարրական |22.1. Ճանաչում է այլ ազգերի տարազների |
|գիտելիքներ այլ ազգերի |որոշ տարրերը: |
|մշակութային որոշ |_______________________________________|
|առանձնահատկությունների |22.2. Ունի որոշ գիտելիքներ այլ երկրների|
|մասին: |և ժողովուրդների մասին: |
| |_______________________________________|
| |22.3. Ճանաչում է տարբեր ազգերի ճանաչված|
| |ստեղծագործություններ: |
|_____________________________|_______________________________________|
| ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈՒԶԱԿԱՆ ԵՎ ԱՆՁՆԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
| Փոխհարաբերություններ մեծահասակների հետ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան հեշտությամբ շփվում |1.1. Ներգրավվում է խոսակցության մեջ: |
|է ծանոթ մեծահասակների հետ: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան ենթարկվում է |2.1. Մեծահասակի ուշադրությունը գրավում |
|մեծահասակների հետ շփման |է համապատասխան գործողությունների կամ |
|ընդունված նորմերին: |բառերի միջոցով: |
|_____________________________________________________________________|
| Փոխհարաբերություններ հասակակիցների հետ |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան հեշտությամբ շփվում |3.1. Ունի ընկերներ տարբեր շրջապատներում|
|է իր հասակակիցների հետ: |(մանկապարտեզում, բակում և այլն): |
| |_______________________________________|
| |3.2. Ունի առնվազն մեկ մոտ ընկեր: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Ընկերների հետ խաղալիս գնում է |
| |փոխզիջման: |
|_____________________________|_______________________________________|
|4. Երեխան իր հասակակիցների |4.1. Առաջարկում է իր օգնությունը ուրիշ |
|հետ համագործակցային |երեխայի (երեխաների): |
|հարաբերություններ հաստատելու |_______________________________________|
|փորձեր է կատարում: |4.2. Ընդունում է հասակակիցների |
| |օգնությունը: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Հետևում է ընկերների առաջարկներին |
| |խաղի կազմակերպման կամ ընթացքի |
| |վերաբերյալ: |
| |_______________________________________|
| |4.4. Իր համար կարևոր իրերը տալիս է |
| |ընկերոջը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան մասնակցում է |5.1. Մասնակցում է մեծ և փոքր խմբերով |
|խմբային աշխատանքների և |կազմակերպված 20-25 րոպե տևողությամբ |
|խաղերի: |աշխատանքներին: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Ստեղծում և խաղում է դերային |
| |խաղեր: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Մասնակցում է պարզ կանոններով |
| |խաղերի: |
| |_______________________________________|
| |5.4. Ենթարկվում է հաստատված կամ նախապես|
| |քննարկված կանոններին: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական վարք |
|_____________________________________________________________________|
|6. Երեխան համագործակցում է |6.1. Քննարկում է խաղի հետ կապված |
|հասակակիցների հետ: |գաղափարներ: |
| |_______________________________________|
| |6.2. Իր խաղալիքները և նյութերը տալիս է|
| |ուրիշներին: |
| |_______________________________________|
| |6.3. Խաղի մեջ կատարում է |
| |դերաբաշխումներ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|7. Երեխան բանակցում է իր |7.1. Ընկերոջն առաջարկում է պարզ |
|հասակակիցների հետ մեծահասակի |ուղիներ/տարբերակներ կոնֆլիկտային |
|օգնությամբ: |իրավիճակը լուծելու համար: |
| |_______________________________________|
| |7.2. Հետևում է մեծահասակի առաջարկած |
| |տարբերակին իր հասակակցի հետ առաջացած |
| |վեճը լուծելու համար: |
| |_______________________________________|
| |7.3. Կոնֆլիկտային իրավիճակին |
| |արձագանքում է խոսքի միջոցով: |
| |_______________________________________|
| |7.4. Կոնֆլիկտային իրավիճակում հաշվի է |
| |առնում ընկերոջ կարծիքը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|8. Երեխան ցուցաբերում է |8.1. Հետևում է վարքի ընդունված |
|ինքնակառավարման |կանոններին: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |8.2. Խնամքով է վերաբերվում խմբասենյակի |
| |և տան իրերին, խաղալիքներին: |
| |_______________________________________|
| |8.3. Անցում է կատարում գործողության մի |
| |տեսակից մյուսին մեծահասակի հիշեցումով: |
| |_______________________________________|
| |8.4. Մասնակցում է օրվա ընթացիկ |
| |աշխատանքներին/գործողություններին: |
|_____________________________|_______________________________________|
|9. Երեխան վերաբերմունք է |9.1. Իր շրջապատում եղած մարդկանց |
|դրսևորում իր շուրջը եղած |կարիքները նկատելիս, փորձում է |
|բազմազանության նկատմամբ: |օգնություն ցուցաբերել: |
| |_______________________________________|
| |9.2. Խաղի մեջ ներգրավում է տարբեր |
| |առանձնահատկություններ ունեցող |
| |երեխաների: |
| |_______________________________________|
| |9.3. Նկատում է մարդկանց միջև եղած |
| |տարբերությունները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|10. Երեխան ցուցաբերում է իր |10.1 Գործածում է բարեկիրթ բառեր |
|տարիքին համապատասխան |մեծահասակի հիշեցմամբ: |
|բարեկիրթ վարքագիծ |_______________________________________|
|մեծահասակների և |10.2. Դրսևորում է բարեկիրթ վարքագիծ |
|հասակակիցների նկատմամբ: |մեծահասակի հիշեցմամբ: |
| |_______________________________________|
| |10.3. Օգնում է իրենից տարբերվող |
| |հասակակցին: |
|_____________________________________________________________________|
| Անձնային զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
|11. Երեխան ցուցաբերում է իր |11.1. Պատմում է իր մասին, նշելով մի |
|անձի և ուրիշների մասին |քանի հիմնական առանձնահատկություններ` |
|իմացություն: |տարիքը, սեռը, հաճախում է, թե չի |
| |հաճախում մանկապարտեզ, ունի՞, թե չունի |
| |քույր/եղբայր: |
| |_______________________________________|
| |11.2. Գիտի իր ընտանիքի անդամների |
| |անունները և ազգանունները: |
| |_______________________________________|
| |11.3. Գիտի իր մտերիմների անունները: |
| |_______________________________________|
| |11.4. Երեխան ունի նախասիրություններ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|12. Երեխան դրսևորում է |12.1. Շրջապատից ակնկալում է դրական |
|ինքնավստահություն: |արձագանք իր ձեռքբերումների նկատմամբ: |
| |_______________________________________|
| |12.2. Համեմատում է իր ներկա |
| |կարողությունները նախկինում ունեցածի |
| |հետ: |
| |_______________________________________|
| |12.3. Համեմատում է իր կարողությունները |
| |իր հասակակիցների կարողությունների հետ: |
| |_______________________________________|
| |12.4. Հոժարակամ մասնակցում է |
| |խմբասենյակում կազմակերպվող բոլոր |
| |աշխատանքներին: |
| |_______________________________________|
| |12.5. Աշխատում է տարբեր նյութերով և |
| |խաղալիքներով: |
| |_______________________________________|
| |12.6. Խմբասենյակում, բակում խաղում է |
| |բոլոր երեխաների հետ: |
| |_______________________________________|
| |12.7. Արտահայտում է իր կարծիքը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|13. Երեխան դրսևորում է |13.1. Առաջարկվող 3-4 տարբերակներից |
|ինքնուրույնություն |ընտրում է մեկը: |
|մեծահասակի քաջալերանքով: |_______________________________________|
| |13.2. Ներգրավվում է իր համար նոր |
| |գործողության մեջ: |
| |_______________________________________|
| |13.3. Ընտանիքի անդամների հետ միևնույն |
| |միջավայրում գտնվելիս շփվում է անծանոթ |
| |հասակակցի հետ: |
| |_______________________________________|
| |13.4. Համաձայնում է կատարել իր համար |
| |դժվար առաջադրանքը մեծահասակի |
| |օգնությամբ: |
|_____________________________________________________________________|
| Հուզական զարգացում |
|_____________________________________________________________________|
|14. Երեխան ճանաչում է |14.1. Անվանում է որոշ հիմնական հույզեր`|
|հիմնական հույզերն ու |ուրախություն, տխրություն, զայրույթ: |
|զգացմունքները և իրավիճակին |_______________________________________|
|համապատասխան հույզեր է |14.2. Գիտի, թե ինչպիսի՞ իրավիճակներում |
|դրսևորում: |են հիմնական հույզերը դրսևորվում: |
| |_______________________________________|
| |14.3. Գիտի, թե ինչ ձևով են դրսևորվում |
| |հիմնական հույզերը: |
| |_______________________________________|
| |14.4. Դեմքի արտահայտությամբ և ձայնի |
| |հնչերանգով տարբերակում է հիմնական որոշ |
| |հույզեր` ուրախություն, տխրություն, |
| |զայրույթ: |
| |_______________________________________|
| |14.5. Կարողանում է բացատրել սեփական |
| |հույզերի պատճառները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|15. Երեխան դրսևորում է |15.1. Ապրումակցում է ուրիշների |
|իրավիճակին համապատասխան |հույզերին: |
|հույզեր: | |
|_____________________________________________________________________|
| ԻՆՔՆԱՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ, ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Ինքնասպասարկում |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան դրսևորում է առօրյա|1.1. Մեծահասակի ուղղորդմամբ եղանակին |
|կյանքի ինքնասպասարկման որոշ |համապատասխան հագուստ է ընտրում: |
|հմտություններ: |_______________________________________|
| |1.2. Հագնում և հանում է հագուստը: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Օգտվում է սննդամթերքից, անհրաժեշտ |
| |առարկաներից, սպասքից, նյութերից: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Երբ առաջարկում են, ընտրում է իր |
| |հագուստը: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Կոճկում և արձակում է շղթաներ, |
| |կոճակներ և որոշ ճարմանդներ (կոշիկների |
| |քուղերը դեռևս չի կարող կապել): |
| |_______________________________________|
| |1.6. Բավարարում է իր կենսական առաջնային|
| |կարիքները: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Նեղ սափորից հեղուկը լցնում է առանց|
| |թափելու: |
| |_______________________________________|
| |1.8. Մասնակցում է կրտսեր քրոջ կամ եղբոր|
| |խնամքին ուղղված աշխատանքներին: |
|_____________________________________________________________________|
| Առողջության պահպանում |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան հետևում է անձնական|2.1. Գիտի, թե ինչպես օգտագործել սեփական|
|հիգիենայի կանոններին: |հիգիենայի հետ կապված պարագաները և |
| |օգտագործում է դրանք (խոզանակը, մածուկը,|
| |բերանը ողողելու բաժակը, շամպունը, |
| |օճառը, սանրը և այլն): |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան հետևում է |3.1. Կատարում է առողջության պահպանմանն |
|առողջության պահպանման |ուղղված հիմնական գործողություններ: |
|հիմնական կանոններին հազվադեպ | |
|հիշեցումով: | |
|_____________________________|_______________________________________|
|4. Երեխան գիտակցում է |4.1. Կատարում է ատամների խնամքի հետ |
|սնվելու և ատամները առողջ |կապված գործողություններ: |
|պահելու միջև գործող կապը: | |
|_____________________________________________________________________|
| Անվտանգություն |
|_____________________________________________________________________|
|5. Երեխան հասկանում է |5.1. Իր հասակակիցներին և |
|անվտանգության հիմնական |մեծահասակներին տեղյակ է պահում, երբ |
|կանոնները և հազվադեպ |նկատում է որևէ վտանգավոր վարքագիծ: |
|հիշեցումով հետևում է դրանց: |_______________________________________|
| |5.2. Կիրառում է իր հետ քննարկված |
| |անվտանգության որոշ ընդհանուր կանոններ: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Ենթադրում է, թե ի՞նչ կարող է |
| |պատահել կանոններին չհետևելու դեպքում: |
|_____________________________________________________________________|
| ՎԵՐԱԲԵՐՄՈՒՆՔ ՍՈՎՈՐԵԼՈՒ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Հետաքրքրասիրություն |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան հետաքրքրա- |1.1. Հարցեր է տալիս տեղեկություններ |
|սիրություն է ցուցաբերում |ստանալու համար: |
|նոր բաներ սովորելու և նոր |_______________________________________|
|փորձառությունների նկատմամբ: |1.2. Հետազոտում և փորձարկում է խաղերը |
| |և նյութերը: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Հետաքրքրվում է, թե ուրիշները |
| |ինչպե՞ս և ինչո՞ւ են ինչ-որ բաներ |
| |անում: |
| |_______________________________________|
| |1.4. Պարբերաբար խաղում է իրեն |
| |հետաքրքրող խաղերով: |
|_____________________________________________________________________|
| Նախաձեռնություն |
|_____________________________________________________________________|
|2. Երեխան նախաձեռնություն է |2.1. Հասակակցին առաջարկում է խաղալ իր |
|ցուցաբերում: |հետ: |
| |_______________________________________|
| |2.2. Պատրաստակամություն է հայտնում |
| |մասնակցելու տարբեր խաղերի և |
| |առաջադրանքների: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Մասնակցում է առօրյա անհրաժեշտ |
| |գործողություններին: |
| |_______________________________________|
| |2.4. Ընտրություն է կատարում առաջարկվող |
| |խաղերի, նյութերի միջև: |
|_____________________________________________________________________|
| Մասնակցություն և հետևողականություն |
|_____________________________________________________________________|
|3. Երեխան մասնակցում է և |3.1. Մոտենում է խաղացող երեխաների խմբին|
|հետևողականություն է |և մասնակցում խաղին: |
|ցուցաբերում իր տարիքին |_______________________________________|
|համապատասխան առաջադրանքների |3.2. Խաղալիս կենտրոնացնում է |
|կատարման հարցում: |ուշադրությունը: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Ձգտում է ավարտին հասցնել սկսած |
| |առաջադրանքը/խաղը: |
| |_______________________________________|
| |3.4. Խաղի ժամանակ օգտագործում է |
| |զգայարանները: |
| |_______________________________________|
| |3.5. Հետևում է 3 և ավելի քայլերից |
| |բաղկացած հրահանգներին: |
|_____________________________________________________________________|
| Տեխնոլոգիա |
|_____________________________________________________________________|
|4. Մեծահասակի օգնությամբ |4.1. Գիտի, թե ինչպես միացնել սարքերը: |
|կիրառում է իր միջավայրում |_______________________________________|
|օգտագործվող որոշ |4.2. Կարողանում է օգտվել թվային |
|տեխնոլոգիաներ: |սարքերից` երաժշտություն լսելու համար: |
| |_______________________________________|
| |4.3. Նկարագրում է պատմություններ, |
| |նկարներ կամ երգեր, որոնք լսել կամ տեսել|
| |է տեխնոլոգիաների օգնությամբ: |
|_____________________________________________________________________|
| 6. ԱՎԱԳ ԽՄԲԻ` ՀԻՆԳԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ՎԵՑ ՏԱՐԵԿԱՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԵՎ |
| ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉ |
|_____________________________________________________________________|
| ՇԱՐԺՈՂԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Խոշոր շարժողական ոլորտ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
| 1. Երեխան դրսևորում է |1.1. Տարածության մեջ ընկալում է սեփական|
|հավասարակշռության և |մարմնի դիրքը այլ առարկաների և մարդկանց|
|վերահսկողության աճ: |նկատմամբ: |
| |_______________________________________|
| |1.2. Ցուցաբերում է մարմնի մասերի |
| |կոորդինացիա որոշակի շարժումներ |
| |կատարելիս: |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան դրսևորում է |2.1. Մասնակցում է գնդակով բարդ խաղերի: |
|շարժումների կոորդինացիոն | |
|կարողությունների աճ: | |
|_____________________________________________________________________|
| Նուրբ/մանր շարժումներ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան կառուցողական մանր |3.1. Հավաքում է կառույցներ, |
|առարկաներից կառուցում է |շինություններ ըստ օրինակի /նայելով |
|շինություններ: |նկարներին, լուսանկարներին/ կամ ըստ |
| |նկարագրության: |
|_____________________________|_______________________________________|
|4. Երեխան ցուցաբերում է գրի |4.1. Ճիշտ դիրքով բռնում է մատիտը և |
|տարրական հմտություններ: |«գրում է» տառեր/բառեր: |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան ցուցաբերում է |5.1. Նկարում է մարդ` մարմնի հիմնական |
|նկարչական հմտություններ: |մասերով /գլուխ, աչքեր, քիթ, բերան, |
| |մարմին, վերջույթներ/: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Արտանկարում է տարբեր նկարներ: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Նկարում է երևակայությամբ: |
| |_______________________________________|
| |5.4. Նկարում պատկերում է տարբեր |
| |առարկաներ` դրանք միավորելով ըստ |
| |բովանդակության: |
| |_______________________________________|
| |5.5. Ներկում և (կամ) գունազարդում է |
| |տրված նկարները` դուրս չգալով պատկերների|
| |ուրվագծի սահմաններից: |
| |_______________________________________|
| |5.6. Նրբագծում է պատկերը` չխախտելով |
| |ուրվագիծը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|6. Երեխան ցուցաբերում է |6.1. Ծեփում է ծանոթ մարմիններ` |
|ծեփելու հմտություններ: |կիրառելով ծեփի կառուցողական մեթոդը: |
|_____________________________|_______________________________________|
|7. Երեխան ցուցաբերում է |7.1. Մի քանի տակ ծալված թղթից կտրտում է|
|մկրատով կտրատելու |նույնանման պատկերներ, երկրաչափական |
|հմտություններ: |մարմիններ և այլն: |
| |_______________________________________|
| |7.2. Երկտակ ծալած թղթից կտրում է |
| |նախօրոք գծված իրար սիմետրիկ առարկաներ: |
| |_______________________________________|
| |7.3. Թղթից ստանում է տարբեր առարկաներ: |
| |_______________________________________|
| |7.4. Կտրատում է` ըստ ուրվագծի: |
|_____________________________|_______________________________________|
|8. Երեխան ցուցաբերում է |8.1. Կատարում է պարզ գործողություններ` |
|ձեռքի մատների շարժումների |օգտագործելով մատների ուժն ու |
|կատարելագործված |կառավարելով շարժումները: |
|հմտություններ: | |
|_____________________________________________________________________|
| ԻՆՔՆԱՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ, ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Ինքնասպասարկում |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան դրսևորում է առօրյա|1.1. Մեծահասակի հիշեցումից հետո |
|կյանքի ինքնասպասարկման |կանոնավոր կերպով ինքնուրույն դասավորում|
|հմտություններ: |է իր հագուստը: |
| |_______________________________________|
| |1.2. Կապում է կոշիկների քուղերը: |
| |_______________________________________|
| |1.3. Կարողանում է ինքնուրույն և ճիշտ |
| |օգտվել սեղանի սպասքից (դանակ, պատառաքաղ|
| |և այլն): |
| |_______________________________________|
| |1.4. Իրեն և ուրիշներին սպասարկելու |
| |համար օգտվում է սեղանի սպասքից: |
| |_______________________________________|
| |1.5. Ուտելիս ցուցաբերում է պատշաճ |
| |վարքագիծ: |
| |_______________________________________|
| |1.6. Մեկ հիշեցումից հետո մանկապարտեզում|
| |կատարում է օրվա հերթապահի, իսկ տանը` իր|
| |տնային պարտականությունները: |
| |_______________________________________|
| |1.7. Ինքնուրույն հետևում է անձնական |
| |հիգիենայի կանոններին և պահպանում է |
| |դրանք: |
| |_______________________________________|
| |1.8. Առաջարկում է հագուստի, սանրվածքի` |
| |իրեն հարմար տարբերակը: |
|_____________________________________________________________________|
| Անվտանգություն |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան ցուցաբերում է |2.1. Ցուցաբերում է մանրէների տարածումը |
|առողջության և կյանքի համար |սահմանափակող վարք: |
|հնարավոր վտանգավոր |_______________________________________|
|գործոնների վերաբերյալ իր |2.2. Գիտակցում է սեփական անձի |
|գիտելիքները: |անվտանգության և անհատական հիգիենայի |
| |կապը, նկարագրում և ուրիշների հետ |
| |քննարկում է դրան առնչվող հարցեր: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Զգուշանում է խաղալ` վտանգ |
| |ներկայացնող իրերի, սարքավորումների հետ:|
| |_______________________________________|
| |2.4. Նկատում է պոտենցիալ վտանգ |
| |ներկայացնող իրավիճակները, հասկանում է |
| |դրանց վտանգավորությունը և ահազանգում է|
| |մեծահասակներին: |
| |_______________________________________|
| |2.5. Գիտի երթևեկության զգուշացնող և |
| |արգելակող նշանները, փողոցում նկատում է |
| |դրանք ու հասկանում է դրանց իմաստը: |
| |_______________________________________|
| |2.6. Գիտի հրշեջ ծառայության, շտապ |
| |օգնության, ոստիկանության |
| |հեռախոսահամարները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան ունի տարրական |3.1. Թվարկում է որոշ աղետներ և |
|գիտելիքներ աղետների և դրանց |նկարագրում է դրանք: |
|հետևանքների մասին: |_______________________________________|
| |3.2. Գիտի աղետի հետևանքները: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Գիտի, թե տվյալ աղետի դեպքում ինչ |
| |վարքագիծ պետք է դրսևորի: |
|_____________________________________________________________________|
| ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈՒԶԱԿԱՆ ԵՎ ԱՆՁՆԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏ |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական զարգացում. փոխհարաբերություններ մեծահասակների հետ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|1. Երեխան իրեն շրջապատող |1.1. Ինքն առաջինն է սկսում |
|մեծահասակների հետ կարողանում |խոսակցությունը, հարցերով դիմում է ծանոթ|
|է կառուցել փոխադարձ |մեծահասակներին` (հարևաններ, բժիշկ, |
|վստահության և հարգալից |խանութի վաճառող և այլն): |
|վերաբերմունքի վրա հիմնված |_______________________________________|
|հարաբերություններ: |1.2. Իր համար նշանակալի մեծահասակների |
| |հետ հարաբերություններ հաստատելիս |
| |վստահություն է դրսևորում: |
|_____________________________|_______________________________________|
|2. Երեխան անհրաժեշտության |2.1. Կանոնների կամ հաստատված ռեժիմի |
|դեպքում դիմում է |(կարգի) խախտման հետևանքների մասին |
|մեծահասակների օգնությանը |սովորաբար հարցնում է մեծահասակին: |
| |_______________________________________|
| |2.2. Հարցով դիմում է մեծահասակին կամ |
| |նրա ուշադրությունը պատեհ պահին |
| |հրավիրում է ինչ-որ խնդրի վրա: |
| |_______________________________________|
| |2.3. Վստահորեն հաղորդակցվում է ուսուցչի|
| |դեր ստանձնած մեծահասակի հետ: |
|_____________________________________________________________________|
| Փոխհարաբերություններ հասակակիցների հետ |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|3. Երեխան շփվում և |3.1. Տրամադրում է խաղալիքները և |
|համագործակցում է |նյութերը ուրիշներին: |
|հասակակիցների հետ: |_______________________________________|
| |3.2. Խաղում է համագործակցելով, |
| |աջակցելով և նոր մտքեր առաջարկելով: |
| |_______________________________________|
| |3.3. Որպես խմբի անդամ` ստանձնում է |
| |տարբեր դերեր (առաջնորդ, հետևորդ, |
| |օգնական և այլն): |
| |_______________________________________|
| |3.4. Ձեռք է բերում նոր ընկերներ, |
| |անկաշկանդ կարողանում է դիմել նրանց |
| |օգնությանը: |
| |_______________________________________|
| |3.5. Իր փորձը և մտքերը հաղորդում է |
| |ուրիշներին: |
| |_______________________________________|
| |3.6. Անաչառ վերաբերմունք է ցուցաբերում |
| |ընկերների նկատմամբ: |
| |_______________________________________|
| |3.7. Հասակակիցների հետ միասին փորձում է|
| |գտնել տարբեր իրավիճակներում առաջացող |
| |խնդիրների լուծման ուղիներ: |
| |_______________________________________|
| |3.8. Ճանաչում և գնահատում է |
| |հասակակիցների միջև եղած |
| |տարբերություններն ու նմանությունները: |
|_____________________________|_______________________________________|
|4. Երեխան կարողանում է |4.1. Կիրառում է կոնֆլիկտների լուծման |
|բանակցել իր հասակակիցների |տարբեր միջոցներ: |
|հետ: |_______________________________________|
| |4.2. Ուրիշ հասակակցի հետ առաջացած վեճը |
| |կամ կոնֆլիկտը փորձում է լուծել` |
| |բանակցելով, հաշվի առնելով ինչպես |
| |սեփական, այնպես էլ դիմացինի կարծիքները |
| |(երբեմն մեծահասակի օգնությամբ): |
| |_______________________________________|
| |4.3. Մեծահասակի օգնությամբ գնում է |
| |փոխզիջման: |
| |_______________________________________|
| |4.4. Ցուցաբերում է իրադրությանը ուրիշի |
| |տեսանկյունից նայելու պարզագույն |
| |ունակություն: |
|_____________________________________________________________________|
| Սոցիալական վարք |
|_____________________________________________________________________|
| Չափորոշիչ | Ցուցիչ |
|_____________________________|_______________________________________|
|5. Երեխան իր վարքի և դրա |5.1. Նկարագրում է, թե ինչպես իր |
|ազդեցության վերաբերյալ |գործողությունները կարող են ազդել |
|իմացություն է ցուցաբերում: |ուրիշների զգացմունքների և վարքի, |
| |ինչպես նաև շրջակա միջավայրի վրա: |
| |_______________________________________|
| |5.2. Բացատրում է ուրիշների |
| |գործողությունների կամ վարքի հետ կապված |
| |իր արձագանքը: |
| |_______________________________________|
| |5.3. Ցուցաբերում է հոգատար |
| |վերաբերմունք` ակնկալելով դրական |
| |արձագանք: |
| |_______________________________________|
| |5.4. Հասկանում է` ինչպիսի արձագանքի |
| |կարող է արժանանալ իր և ուրիշների վարքը|
|_____________________________|_______________________________________|
|6. Երեխան տարբեր |6.1. Հետևում է խմբային աշխատանքի պարզ |
|իրավիճակներում ցուցաբերում է |կանոններին: |
|համապատասխան վարք: |_______________________________________|
| |6.2. Կարողանում է միանալ անծանոթ |
| |երեխաների խաղին: |
| |_______________________________________|
| |6.3. Մասնակցում է օրվա ընթացիկ |
| |աշխատանքներին/գործողություններին: |
| |_______________________________________|
| |6.4. Առօրյա աշխատանքներին մասնակցում է |
| |ինչպես սոսկ դիտողի, այնպես էլ ակտիվ |
| |մասնակցի դերերով: |
| |_______________________________________|
| |6.5. Մի իրավիճակից մյուսին անցնելիս |
| |ցուցաբերում է հարմարվելու (ադապտիվ) |
| |ունակություններ: |
|_____________________________|_______________________________________|
|7. Երեխան ընդունում է |7.1. Դրական է արձագանքում մարդկանց |
|մարդկանց միջև եղած |առանձնահատկություններին: |
|տարբերությունները: |_______________________________________|
| |7.2. Գնահատում է մարդկանց միջև եղած |
| |տարբերությունները: |
| |_______________________________________|
| |7.3. Հասկանում է իր շրջապատի մարդկանց |
| |առանձնահատուկ կարիքները և համապատասխան|
| |օգնություն է ցուցաբերում: |
|_____________________________|_______________________________________|
|8. Երեխան մեծահասակների և |8.1. Գործածում է բարեկիրթ բառեր և |
|հասակակիցների նկատմամբ |դրսևորում է բարեկիրթ վարքագիծ: |
|ցուցաբերում է իր տարիքին |_______________________________________|
|համապատասխան բարեկիրթ |8.2. Ցուցաբերում է ազգային մշակույթին |
|վարքագիծ: |հատուկ շփման ձևերի և դրանց ճիշտ |
| |օգտագործման իմացություն: |
|_____________________________________________________________________|
------------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասում