ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԻՍՏԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՔԱՂՎԱԾՔ
24 սեպտեմբերի 2010 թվականի N 37
45. ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳՐԻ` ՀՈՂԻ ՕՏԱՐՄԱՆ ԵՎ ՏԱՐԱԲՆԱԿԵՑՄԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐԻՆ ՀԱՎԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հավանություն տալ Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագրի առաջին մասնաբաժնի` Արշակունյաց պողոտա - Արտաշատի մայրուղի, Շիրակի փողոց - Արգավանդի խճուղի, Դավթաշենի կամուրջ - Աշտարակի մայրուղի ճանապարհային հանգույցների` հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագրերին` համաձայն NN 1, 2 և 3 հավելվածների:
ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ
2010 ԹՎԱԿԱՆԻ ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ 3-ԻՆ
Հավելված N 1
ՀՀ կառավարության
2010 թվականի սեպտեմբերի 24-ի
նիստի N 37 արձանագրային որոշման
«ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐ»
ՓՈՒԼ 1
ՀՈՂԻ ՕՏԱՐՄԱՆ ԵՎ ՏԱՐԱԲՆԱԿԵՑՄԱՆ ԾՐԱԳԻՐ
ԵՐԵՎԱՆԻ ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ՇՐՋԱՆՑԻԿ ՄԱՅՐՈՒՂԻ ՆԱԽԱԳԻԾ 3
ԱՐՇԱԿՈՒՆՅԱՑ ՊՈՂՈՏԱ - ԱՐՏԱՇԱՏԻ ՄԱՅՐՈՒՂԻ
«ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐ»
Բովանդակություն
Գլուխ Վերնագիր
Հապավումներ
ՀՕՏ հասկացությունների սահմանումը
Ընդհանուր դրույթներ
Ներածություն և նախնական տվյալներ
Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
Իրավական-քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
Հանրային խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
Ինստիտուցիոնալ կազմակերպումը
Իրականացման ժամանակացույցը
Միավոր արժեքների գնահատում
Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
Մոնիտորինգ և գնահատում
1. Նախաբան
1.1 Ընդհանուր տեղեկություն
1.2 ՀՕՏԾ մշակման ընթացքը
1.3 ՀՕՏ-ին առնչվող ծրագրերի մշակման պահանջները
1.4 Նախագծի տեղակայությունը և նկարագրությունը
2. Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.1 Ընդհանուր դիտարկում
2.2 Հետազոտության աշխատանքները և մեթոդոլոգիան
2.2.1 Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)
2.2.2 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.3 Հողատարածքների, ակտիվների, եկամուտի ազդեցություններ
2.3.1 Հողի օտարում
2.3.2 Հողակտորների իրավական կարգավիճակը
2.3.3 Ազդեցությունը կառույցների և շինությունների վրա
2.3.3.1 Շինությունների ազդեցության ծավալը և տարաբնակեցման
ռազմավարությունը
2.3.4 Մշակաբույսեր
2.3.5 Պտղատու և դեկորատիվ ծառեր
2.3.6 Ազդեցություն ձեռնարկատիրությունների և նրանց եկամուտների վրա
2.3.6.1 Ազդեցություններ աշխատողների վրա
2.4 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.4.1 Տարբեր տեսակի ազդեցություններ կրող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ քանակը
2.4.2 Ծանր ազդեցություն կրող ԱԵՏՏ
2.4.3 Խոցելի ԱԵՏՏ
2.4.4 ԱԵԱ` ըստ սեռի
2.4.5 ԱԵԱ` ըստ ազգության
3. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
3.1 Ընդհանուր
3.2 Սոցիալ-տնտեսական հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան
3.2.1 Փուլ 1: 25% Նմուշի հետազոտության մոտեցումը և մեթոդաբանությունը
3.2.2 Փուլ 2: 100% Նմուշի հետազոտության մոտեցումը և
մեթոդաբանությունը
3.3 Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների սոցիալ-տնտեսական պատկերը
3.3.1 Ժողովրդագրական ամփոփ նկարագիր
3.3.2 Կրթություն
3.3.3 Առողջապահություն
3.3.4 Հողի սեփականություն
3.3.5 Կենցաղային պայմանները և հարմարությունները
3.3.6 Աշխատանք և ապրուստի միջոցներ
3.3.7 Եկամուտ և ծախսեր
3.3.8 Սեռային հավասարակշռությունը և կանանց ապրուստի հայթայթման
միջոցները
3.3.9 Արտագաղթից ստացվող եկամուտ
3.4 Ընդհանուր թեմաներ
3.4.1 Աղքատություն
3.4.2 Սեռային քաղաքականություն
3.5 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պատկերը
3.5.1 Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը
3.5.2 Սեռը
3.5.3 Տարիք
3.5.4 Կրթություն
3.5.5 Ազգություն
3.5.6 Զբաղվածություն և եկամուտի աղբյուրներ
4. Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
4.1 Իրավական և քաղաքական հիմքեր
4.1.1 Հողի օտարման և տարաբնակեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության
օրենքները և կանոնակարգերը
4.1.2 Ոչ կամավոր տարաբնակեցման ԱԶԲ պահանջները
4.1.3 ՀՕՏ-ի վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և
կանոնակարգերի համեմատությունը ԱԶԲ-ի տարաբնակեցման պահանջների
հետ
4.1.4 ՀՕՏՇ-ի` սույն ԲՖԳ-ի համար որդեգրված սկզբունքները և
իրավունքները
4.2 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքներ
4.2.1 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքները
4.3 Սեփականության օտարման պայմանները
4.4 Օրինականացման պայմանները և մեխանիզմները
5. Հասարակական խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի
ներկայացում
5.1 Ընդհանուր դրույթներ
5.2 Հանրային խորհրդատվություն
5.2.1 Համայնքային հանդիպումներ
5.3 Տեղեկատվություն
5.3.1 Հանրային տեղեկատվական բրոշյուր
5.4 Բողոքարկման մեխանիզմ
6. Ինստիտուցիոնալ կազմակերպում
6.1 Ընդհանուր դրույթներ
6.2 ԵՔ/ԾԻԳ
6.3 Խորհրդատուներ
6.4 Այլ կառույցներ և հաստատություններ
6.5 ԱԶԲ
7. ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.1 Ընդհանուր դրույթներ
7.2 ՀՕՏԾ նախապատրաստման աշխատանքները
7.3 ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.4 ՀՕՏԾ իրականացման գրաֆիկ
8. Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
8.1 Ընդհանուր նկարագրություն
8.2 Ֆինանսավորման աղբյուրը և դրա հատկացումը
8.3 Փոխհատուցման միավոր արժեքի գնահատման մեթոդաբանություն
8.3.1 Նպաստների միավոր արժեքի գնահատում
8.4 Բյուջե
8.4.1 Հողատարածք
8.4.2 Շենքեր և կառույցներ
8.4.3 Ծառեր
8.4.4 Ձեռնարկատիրական գործունեություն
8.4.5 Զբաղվածություն
8.4.6 Նպաստներ
8.4.7 Ամփոփ բյուջեն
9. Մոնիտորինգ և գնահատում
9.1 Ընդհանուր նկարագրություն
9.2 Ներքին մոնիտորինգ
9.3 Արտաքին մոնիտորինգ
Հավելվածներ
Հավելված Ա. Նախագծի ազդեցությանը ենթարկվող ՏՏ ցուցակը և համապատասխան
ազդեցությունները
Հավելված Բ. Խորհրդատվական հանդիպումների արձանագրություններ
Հավելված Գ. Ազդեցությունների փոխհատուցում/ Վերականգնում: տեղեկատվական
թերթիկ
Հապավումներ
ԱԶԲ Ասիական Զարգացման Բանկ
ԱԵՏՏ Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսություն
ԱԵԱ ԱԵԱ
ՀԱՃ ՊՈԱԿ Հայավտոճան ՊՈԱԿ
ԵԿՆ ԾԻԳ Երևանի կառուցապատման ներդրումային ԾԻԳ ՊՈԱԿ
ՄՉՀ Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն
ԳՄ Գործադիր մարմին
ԱՓ Ազգային փոքրամասնություն
ՀՆԱ Համախառն ներքին արդյունք
ՀՀԿ ՀՀ կառավարություն
ԻԳ Իրականացնող գործակալություն
ԱՄԳ Անկախ մոնիտորինգային գործակալություն
ՏԲ Տեղաբնիկներ
ԱՍՀՆԳ Աղքատության և սոցիալական հարցերի նախնական գնահատում
ՀՕՏ Հողի օտարում և տարաբնակեցում
ՀՕՏՇ Հողի օտարման և տարաբնակեցման շրջանակներ
ՀՕՏԾ Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագիր
ՀՕՏՎ Հողի օտարման և տարաբնակեցման վարչություն
ԲՖԳ Բազմափուլ ֆինանսավորման գործիք
ԵՔ Երևանի քաղաքապետարան
ՏԿՆ Տրանսպորտի և կապի նախարարություն
ՀԿ Հասարակական կազմակերպություն
ԳՈՒ Գործողությունների ուղեցույց
ՊՖՀ Պարբերական ֆինանսավորման հայտ
ԾԿՀԽ Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ
ԾՆՏԱ Ծրագրի նախապատրաստման տեխնիկական աջակցություն
ԱԿՌ Աղքատության կրճատման ռազմավարություն
ԱՍՀԳ Աղքատության և սոցիալական հարցերի գնահատում
ՀՀ Հայաստանի Հանրապետություն
ԿԶԾ Կայուն զարգացման ծրագիր
ՍՏՈՒ Սոցիալ-տնտեսական ուսումնասիրություն
ՍՏՄ Սոցիոլոգներ և տարաբնակեցման մասնագետներ
ՀՕՏ հասկացությունների սահմանումը
Ազդեցության ենթարկված անձ (ԱԵԱ) - Ցանկացած անձ, ով տուժում է նախագծից բխող հողօգտագործման, ջրօգտագործման, այլ բնական ռեսուրսների օգտագործման փոփոխություններից կամ եկամտի կորստից:
Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսություն (ԱԵՏՏ) - Մեկ տանիքի տակ բնակվող ծխի բոլոր անդամները, որոնք գործում են որպես մեկ տնտեսական միավոր, որը բացասական ազդեցության է ենթարկվում ամբողջ ծրագրի կամ նրա բաղադրիչների կողմից: Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսությունը կարող է բաղկացած լինել մեկ միջուկային ընտանիքից կամ ընդլայնված ընտանիքային խմբից:
Փոխհատուցում - Օտարված ակտիվների վերականգնման արժեքի վճարում դրամական կամ ծախսերի փոխհատուցման այլ եղանակով:
Վերջնաժամկետ - վերջնաժամկետ, որից հետո անձը չի կարող համարվել փոխհատուցման իրավունք ունեցող, այսինքն` ներառված չէ վիճակագրությամբ սահմանված ազդեցության ենթարկված անձանց ցուցակում:
Իրավունքներ - Փոխհատուցում, եկամտի վերականգնում, վերաբնակեցման աջակցություն, եկամտի փոխարինում և վերաբնակեցում ներառող այն միջոցառումների ամբողջությունը, որոնք պետք է տրամադրվեն ազդեցության ենթարկված անձանց` կախված նրանց կորուստների բնույթից` նրանց տնտեսական և սոցիալական հիմքերը վերականգնելու համար:
Հյուրընկալող բնակչություն - Այն տարածքին մոտ գտնվող համայնքը, ուր ծրագրի շահառուները որպես ծրագրի մաս պատրաստվում են կամավոր կերպով վերաբնակվել:
Հարմարություններ - Անձի, տնային տնտեսության, հաստատության կամ կազմակերպության կողմից կառուցված կառույցներ (բնակելի օբյեկտ, ցանկապատ, ցախանոցներ, փարախներ, կոմունալ հարմարություններ, կոմունալ ծառայություններ, պահոցներ, պահեստներ և այլն) և տնկած մշակաբույսեր/բույսեր:
Հողի օտարում - Այն գործընթացը, որի միջոցով կառավարական գերատեսչությունները ստիպում են անձին փոխհատուցման դիմաց պետական կարիքների համար օտարել սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող հողը կամ հողի մի մասը և տալ կառավարական գերատեսչությանը որպես սեփականություն:
Մարզ - Հայաստանը բաժանված է 10 շրջանների` մարզերի: Մարզերից յուրաքանչյուրը ղեկավարվում է մարզպետի կողմից, որը նշանակվում է ՀՀ կառավարության կողմից: Մարզերը բաղկացած են համայնքներից: Յուրաքանչյուր համայնք ինքնակառավարվող է և բաղկացած է մեկ կամ ավելի բնակավայրերից: Բնակավայրերը դասակարգվում են որպես քաղաք կամ որպես գյուղ: 2007 թ. դրությամբ Հայաստանում կա 915 համայնք, որոնցից 49-ը համարվում են քաղաքային և 866-ը` գյուղական: Երևանը, որը նախկինում մարզի կարգավիճակ ուներ, ներկայումս ունի համայնքի կարգավիճակ և ղեկավարվում է ընտրովի քաղաքապետի կողմից:
Ռեաբելիտացիա/ վերականգնում - Ոչ կամավոր տարաբնակեցման քաղաքականության շրջանակներում տրամադրված փոխհատուցում (այդ թվում` նաև վերաբնակեցման լրահատկացում), որը օտարված ակտիվների փոխհատուցման արժեքի վճարում չի ենթադրում:
Վերաբնակեցում - ԱԵԱ-ի/ԱԵՏՏ-ի ֆիզիկական տեղահանումը նախքան նախագծի իրականացումը նրա բնակավայրը հանդիսացող վայրից:
Փոխհատուցման արժեք - Այն արժեքը, որը գնահատվում է որպես հողի համար արդարացի փոխհատուցում` հիմնվելով դրա բերքատվության պոտենցիալի վրա, շենքերի և շինությունների փոխհատուցման արժեքը (շինանյութերի և աշխատուժի տվյալ պահի շուկայական իրական գինը` առանց ամորտիզացիոն մասհանումների կամ վերաօգտագործվող շինանյութի համար մասհանումների), ինչպես նաև բնակելի տարածքների, բերքի, ծառերի և այլ ունեցվածքի շուկայական արժեքը:
Տարաբնակեցում - բոլոր այն միջոցառումները, որոնք նախատեսված են մեղմացնելու համար ԱԵԱ-երի սեփականության և/կամ ապրուստի վրա նախագծի թողած բացասական որևէ ազդեցությունը. ներառում է փոխհատուցումը, վերաբնակեցումը, եթե այն անհրաժեշտ է, և վնասված/քանդված ենթակառուցվածքների և սարքավորումների վերականգնումը:
Խոցելի խմբեր - Մարդկանց հատուկ խմբեր, որոնք տարաբնակեցման հետևանքով կարող են տուժել ավելի շատ: Դրանք աղքատության սահմանագծից ցածր կենսամակարդակ ունեցող տնային տնտեսություններն են կամ կդառնան աղքատության սանդղակից ցածր գտնվող տնային տնտեսություններ` գույքի կամ ապրուստի միջոցի կորստի հետևանքով կամ կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություններ կամ հաշմանդամներ հանդիսանալու պատճառով:
Ընդհանուր դրույթներ
Ներածություն և նախնական տվյալներ
1. Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագրի (ՀՕՏԾ) ամփոփագիրը նախապատրաստվել է Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագրի (այսուհետ` Ծրագիր) շրջանակներում իրականացվող Մայրուղիների նախագիծ 3-ի համար փոխհատուցման, տարաբնակեցման և իրավունքների վերականգնման պահանջները և միջոցառումները սահմանելու նպատակով: Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ Ծրագրի 1-ին փուլը ֆինանսավորելու համար: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է ենթածրագրեր, որոնք ուղղված են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ մայրուղու բացակայող ճանապարհային հանգույցների կառուցմանը: Այս ենթածրագրերի թվին է դասվում Արշակունյաց պողոտայից դեպի Արտաշատի մայրուղի հատվածի կառուցումը, որը ստացել է Նախագիծ 3 անվանումը: Նախագիծ 3-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի հյուսիս-արևելյան հատվածում` Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների վարչական տարածքում: Նախագծով նախատեսվում է երկու մակարդակով տրանսպորտային ուղեանցի կառուցում, որը կլրացնի Դավթաշենի կառուցապատման շրջանի նախատեսվող տրանսպորտային հոսքերի կառուցվածքը:
2. Նախագիծ 3-ի ՀՕՏԾ-ն սահմանում է ա) կորուստների ծավալը, բ) փոխհատուցման վճարումների և վերաբնակեցման քաղաքականությունը և շրջանակը, գ) մասնակցության և իրականացման ինստիտուցիոնալ շրջանակ և դ) իրականացման միջոցառումների վերահսկողության պարտականություններ: Նախագիծ 3-ի հաստատումը կապված է հետևյալից` ա) ԱԶԲ և Կառավարության կողմից տվյալ ՀՕՏԾ հաստատումից, բ) ազդեցության ենթարկված անձանց (ԱԵԱ) տվյալ ՀՕՏԾ ներկայացումից, գ) տվյալ ՀՕՏԾ թարմացումից` վերջնական նախագիծը և փոխհատուցման միավորի ընթացիկ գինը ապահովելու համար, ինչպես նաև տվյալ ՀՕՏԾ-ում ներկայացված փոխհատուցման ծրագրի լիակատար իրականացումից, այդ թվում` ԱԵԱ լիակատար փոխհատուցումը:
Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
3. Նախագծի ՀՕՏ ազդեցությունների ծավալը ճշգրիտ գնահատելու համար իրականացվել է մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)` ազդեցությունների հատուկ տարածքը և տեղանքը չափագրելու նպատակով: Բացի այդ, իրականացվել է ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամար` ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ թիվը և բնորոշ հատկանիշները պարզելու համար: Հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է, որ նախագծի շրջանակներում օտարման ենթակա ընդհանուր տարածքը կազմում է 35,674 մ2 տարածություն, որը ներառում է 105 հողակտոր, որի մեջ չի մտնում պետական սեփականություն հանդիսացող 3 հողակտոր: Ազդեցության ենթարկվող շինությունների ընդհանուր թիվը կազմում է 51: Նախագծի ազդեցությանը կենթարկվեն 1,639 տարբեր տեսակի սեփական պտղատու ծառեր և 472 դեկորատիվ ծառեր, որոնք կհատվեն: Ազդեցության կենթարկվի նաև 1 շարժական և 9 մշտական ձեռնարկատիրական գործունեություն և թվով 29 աշխատող: Վերջիններս կփոխհատուցվեն իրենց վրա կրող ազդեցության ծավալին համապատասխան:
4. Թվով ընդամենը 158 ԱԵՏՏ-ից 41-ը համարվում են ծանր ազդեցություն կրողներ` տարաբնակեցման անհրաժեշտության պատճառով: 31 ԱԵՏՏ համարվում է «խոցելի», քանի որ գտնվում են աղքատության շեմից ցածր կամ հանդիսանում են կանանց կամ հաշմանդամների կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություններ: ԱԶԲ տեղաբնիկների սահմանմանը համապատասխան ազդեցության ենթարկվող ազգային փոքրամասնություններ չկան: ԱԵԱ ընդհանուր թիվը կազմում է 665 անձ, որից 286-ը (43%) արական սեռի են, իսկ 379-ը (57%)` իգական:
Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
5. Առկա սոցիալ-տնտեսական միջավայրը և այնտեղ ընդգրկվող ԱԵԱ և ԱԵՏՏ խոցելիության մակարդակը պարզելու նպատակով իրականացվել է սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն` երկու փուլով` i) Ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների ՏՏ-ների ընդհանուր թվի 25%-ը և ii) ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պայմանների 100%-ը: 25%-անոց հետազոտության արդյունքում պարզվել է, որ Նախագծի տարածքի համայնքի բնակիչները համեմատաբար կիրթ են` ընդհանուր գրաճանաչ: Կրթական ծառայությունների որակը տարբեր է միջնակարգ դպրոց հաճախող հարցազրույցի մասնակիցների միայն մեկ երրորդի համար, որոնք «իսկապես» կամ «ընդհանուր առմամբ» բավարարված են իրենց տրամադրվող կրթական ծառայության որակից: Համայնքի ՏՏ-ներից 18-ը (56%) ունեն մեկ կամ ավելի անդամներ, որոնք մինչև 2010թ. մարտ ամիսը ընկած ժամանակահատվածից 12 ամսվա ընթացքում բժշկի հաճախելու կարիք են ունեցել, սակայն չեն այցելել: Նրանցից 27-ը (84%) դա պատճառաբանում է բուժման (պաշտոնական և ոչ պաշտոնական) բարձր գնով: Չնայած այս հանգամանքին բժշկական ծառայություններից օգտվողների մեծամասնությունը` 20 ԱԵԱ (63%), «իսկապես» կամ «ընդհանուր առմամբ» բավարարված են իրենց տրամադրվող բժշկական ծառայության որակից:
6. Հարցման մասնակից ՏՏ-ներից 9-ը (27%) տնօրինում է սեփական հողատարածք, և նրանցից 2-ը (22%) այն կիրառում է որպես սննդի կարևոր աղբյուր: ՏՏ-ներից 7-ը (31%) գտնում է, որ իրենց կենցաղային պայմանները լավ են կամ շատ լավ, և միայն 8-ը (26%) գտնում է, որ իրենք ապրում են վատ կամ շատ վատ կենցաղային պայմաններում: ՏՏ-ներից 25-ը (78%) չունի գործող ջեռուցման համակարգ, իսկ 20-ը (63%)` տաք ջուր: Հարցման մասնակիցներից 38-ը (24%), որոնք աշխատունակ են, գործազուրկ են, իսկ 63-ը (40%) վաստակում է եկամուտ: Տարածքի ՏՏ-ների ընդհանուր միջին ամսեկան եկամուտը կազմում է 103.000 ՀՀ դրամ կամ 264 ԱՄՆ դոլար, այն դեպքում, երբ հետազոտության մեջ նշված միջին ամսեկան ծախսերը կազմում են 460 ԱՄՆ դոլար: Կանանց 14%-ը ստանում է աշխատավարձ, և ՏՏ-ներից 9%-ի դեպքում կանայք ամենաշատ վաստակողն են:
7. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ 100%-անոց հետազոտությունը ցույց է տվել, որ ՏՏ անդամների միջին թիվը կազմում է 4 անձ` 2 տղամարդ և 2 կին: Նախագծի տարածքի ԱԵԱ-ներից թվով 374-ը` 72%, չափահաս են և ամուսնացած են, 104-ը` 20%-ը, ամուրի են, 31-ը` 6%, այրի, իսկ 10-ը` 2%, ամուսնալուծված: 193 ԱԵԱ (29%) գտնվում է աղքատության շեմից ցածր մակարդակում: Նախագծի ազդեցությանը ենթարկվող 22 ՏՏ-ներ հանդիսանում են կանանց կողմից ղեկավարվող, որոնցից 9-ը այրի է: Այս կանանցից միայն 15-ի հողատարածքն է իրենց անուններով գրանցված, իսկ մյուս 7-ը սեփականության օրինականացման օժանդակություն կստանան: ԳՄ-ն կապահովի, որպեսզի ազդեցության ենթարկվող կանայք տղամարդկանց հետ միասին հավասարապես մասնակցեն տվյալ ՀՕՏԾ իրականացմանը: ԱԵՏՏ-ները ունեն ընդհանուր գրաճանաչություն, և չափահասների մեծ մասը` 144-ը (79%), ունի միջնակարգ կրթություն: Առնվազն 28-ը (18%) ունի բարձրագույն կրթություն: ԱԵՏՏ-ների ամենաբարձր եկամուտը կազմում է 500.000 ՀՀ դրամ: ԱԵՏՏ ղեկավարներից 63-ը (40%) աշխատում է, իսկ 38-ը` (24%) գործազուրկ է:
Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
8. ՀՀ-ում հողի օտարման և փոխհատուցման հարցերը քննարկվում են Հողային օրենսգրքի 102 և 104, Քաղաքացիական օրենսգրքի (2008 թ.) 218 հոդվածի փոփոխված տարբերակի և ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքում (այսուհետ` Պարտադիր գնման օրենք) (ընդունվել է 2006 թ. նոյեմբերի 27-ին): Օտարման ենթակա հողի/սեփականության փոխհատուցումը հաստատվում է ԵՔ և ԱԵԱ միջև կնքվող պայմանագրով` հաշվի առնելով շուկայական արժեքը և վնասները, ներառյալ հետևանքային վնասները, և կարող է լինել հողի/սեփականության փոխանակման ձևով: Օտարվող սեփականության դիմաց սեփականատիրոջը վճարվում է համարժեք փոխհատուցում: Համարժեք է համարվում օտարվող գույքի շուկայական արժեքից տասնհինգ տոկոս ավելի գումարը: Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվում է «Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին» (Հոկտեմբեր 4, 2005 թ.) Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
9. Ոչ կամավոր տարաբնակեցման վերաբերյալ ԱԶԲ պահանջները, որոնք նշված են ԱԶԲ 2010 թ. Սոցիալական պաշտպանության քաղաքականության մեջ, հիմնված են հետևյալ սկզբունքների վրա. ա) ոչ կամավոր տարաբնակեցումից պետք է հնարավորինս խուսափել կամ առնվազն այն հասցնել նվազագույնի, բ) փոխհատուցման/ռեաբելիտացիայի չափը պետք է ապահովի ՏԱ-երի` ծրագրի իրականացումից առաջ ունեցած կենսամակարդակը, գ) ՏԱ-երին պետք է լիարժեք տեղեկություններ և խորհրդատվություն տրամադրվի ՀՕՏ-ի փոխհատուցման տարբերակների մասին, դ) ՏԱ-երի սոցիալ-մշակութային կառույցներին պետք է հնարավորինս աջակցություն ցուցաբերվի; դրանք պետք է առավելագույնս ներգրավվեն, ե) փոխհատուցումը պետք է իրականացվի կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարության սկզբունքով, զ) իրավական կարգավիճակի բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի գործընթացի իրականացման համար, է) առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանանան կանանց կողմից ղեկավարվող տնտեսությունները և այլ խոցելի խմբերը: Նրանց պետք է համապատասխան աջակցություն ցուցաբերվի իրենց կարգավիճակը բարելավելու համար, ը) ՀՕՏ-ը պետք է ընկալել և իրագործել որպես ծրագրի մաս, և փոխհատուցման ծախսերը պետք է ամբողջությամբ ներառվեն ծրագրի օգուտներ-ծախսեր հաշվարկներում, թ) փոխհատուցումը ու տարաբնակեցման հատկացումները պետք է ամբողջությամբ տրամադրվեն նախքան ճանապարհի օտարման գոտու հողի հարթեցման և քանդման իրավունքի տալը:
10. Ընդհանուր առմամբ, ՀՕՏ-ը վերաբերող ՀՀ օրենքների/կանոնակարգերի և ԱԶԲ քաղաքականության միջև առկա են սկզբունքային շատ քիչ տարբերություններ, որոնք վերացնելու նպատակով ԵՔ-ը մշակել է ՀՕՏՇ սկզբունքներ և իրավունքներ` Ծրագրի ընթացքում կիրառելու համար: ՀՀ օրենսդրության և ԱԶԲ Սոցիալական պաշտպանության քաղաքականության (ՍՊՔ, 2009 թ.) մեջ ընդգրկված տարաբնակեցման պահանջների հիման վրա սույն Ծրագրի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպիսին հետևյալն է), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
11. Սույն ծրագրի շրջանակներում փոխհատուցում ստանալու իրավունք ունեցող կամ իրավունքների վերականգնման/ռեաբելիտացիայի վերաբերյալ դրույթներից օգտվելու իրավունք ունեցող ԱԵԱ ցանկն ընդգրկում է հետևյալը` ա) Իրավական կարգավիճակ ունեցող և չունեցող հողօգտագործողներ, բ) Հաշվառված և լիարժեք գրանցում ունեցողները և վարձակալները; Շինությունների, բերքի, բույսերի կամ հողին ամրացված այլ առարկաների սեփականատերերը; և գ) այն ԱԵԱ, որոնք ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորուստ են կրում, կորցնում են աշխատավարձը և/կամ այլ եկամուտը: Փոխհատուցում ստանալու համար ընտրվելու իրավունքը պետք է սահմանափակվի վերջնաժամկետով, որը սահմանվել է ՄՉՀ-ն ավարտելու օրը` 14 ապրիլի 2010 թ.: Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու համար ընտրվելու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը ներկայացված է ստորև բերված Աղյուսակ Տ.2-ում:
Հանրային խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
12. ԱԶԲ-ի քաղաքականության և ՀՕՏՇ համաձայն` ԱԵԱ կստանան լիարժեք խորհրդատվություն և հնարավորություն կունենան մասնակցելու հողի օտարման և տարաբնակեցման աշխատանքների պլանավորմանը և իրականացմանը: Նրանց նաև ժամանակին և պատշաճ կերպով տեղեկություններ կտրամադրվեն` պլանավորման գործընթացի արդյունքների, ինչպես նաև ՀՕՏԾ իրականացման ժամկետների և ընթացակարգերի վերաբերյալ: ՀՕՏՎ կողմից հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացի բոլոր փուլերում իրականացվում է հանրային տեղեկատվության և խորհրդատվության քարոզարշավ: Բացի այդ, ՀՕՏՎ-ը կազմակերպում է նաև հանրային իրազեկման հանդիպումներ` ԱԵԱ մասնակցությունը ՏԾ-ի ամբողջական ներկայացումը և ԱԵԱ իրազեկումը փոխհատուցման վճարման և վերաբնակեցման ընթացակարգերի վերաբերյալ ապահովելու նպատակով:
13. 27/04/10 թ. նախագծի պաշտոնական հայտարարումից հետո Նախագծի համայնքի տարածքում` 2010 թ. մայիսի 6-ին` 11:00-15:00 ժամանակահատվածում տեղի ունեցավ հանդիպում համայնքի բնակիչների հետ: Հանդիպման նպատակն էր ազդեցության ենթարկվող անձանց տեղեկություններ տրամադրել նախագծի վերաբերյալ և ներկայացնել տվյալ ՀՕՏԾ-ն, քննարկել ծրագրի ազդեցությունները և ստուգել տվյալ ՀՕՏԾ ուսումնասիրության արդյունքները, ինչպես նաև սկսել շահառուների շարունակական ներգրավումը, որը կշարունակվի ՀՕՏԾ իրականացման ողջ ընթացքում:
14. Նախագծի տարբեր փուլերում (պլանավորում, իրականացում և մոնիտորինգ) պլանավորվում է հետևյալ տեղեկությունների տրամադրում` ա) հայերենով Հանրային տեղեկացվածության բրոշյուրի պատրաստում և բաշխում, ինչպես ներկայացված է տվյալ ՀՕՏԾ Հավելված Գ-ում; բ) տարածքային և համայնքային գրասենյակներում ՀՕՏԾ հայերեն տարբերակի տրամադրում; գ) ԱԶԲ կայքի տարաբնակեցման բաժնում ՀՕՏԾ ներբեռնում:
15. Առկա է բողոքների ներկայացման մեխանիզմ, որը հնարավորություն կտա ԱԵԱ բողոքարկել հողամասերի կամ այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցումից բխող ցանկացած անընդունելի որոշում, գործելակերպ կամ գործողություն: Բողոքների բավարարման գործընթացից խուսափելու համար անհրաժեշտ է կանխել բողոքները` աշխատանքների մանրակրկիտ իրականացման, ԱԵԱ լիարժեք մասնակցության և հանգամանալից խորհրդատվության, ինչպես նաև ազդեցության ենթարկվող համայնքների, ՀՕՏՎ, ԾԻԳ և ԵՔ միջև լայնածավալ հաղորդակցման և համագործակցման հաստատման միջոցով: Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար:
Ինստիտուցիոնալ կազմակերպումը
16. Տվյալ ՀՕՏԾ-ում ներկայացված փոխհատուցման/վերականգնման ծրագիրը ներառում է հստակ գործընթացներ, դինամիկա և տարբեր դերակատարներ:
ա. ԵՔ-ը ընդհանուր գործառույթներ է իրականացնում Ծրագրի նկատմամբ`
ներառյալ բոլոր ՀՕՏ աշխատանքների նախապատրաստումը, իրականացումն ու
ֆինանսավորումը, ինչպես նաև տարբեր կառույցների գործողությունների
համակարգումը: ԵՔ-ը իր գործառույթները կիրականացնի ԵԿՆ ԾԻԳ-ի ՀՕՏՎ
միջոցով: ՀՕՏՎ կազմում կաշխատեն սոցիալական և տարաբնակեցման հարցերով
մասնագետներ (ՍՏՄ), որոնք հաշվետու կլինեն ԵԿՆ ԾԻԳ-ի ղեկավարին ՀՕՏ
աշխատանքների պլանավորման և իրականացման ընդհանուր կառավարումն
իրականացնելու համար: Ծրագրի շրջանակներում կարևորագույն որոշումների
կայացման նպատակով (այդ թվում` ԱԵԱ բողոքարկման բացառիկ դեպքերի
քննարկման և որոշումների կայացման` նախքան գործը դատարան հանձնելը)
ձևավորվել է Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ (ԾԿՀԽ), որը
բաղկացած է քաղաքապետարանի համապատասխան վարչությունների և ենթակա
հաստատությունների ղեկավարներից:
բ. Խորհրդատուներ, ներառյալ` ա) ԾՆՏԱ խորհրդատուներ, ովքեր իրականացրել են
տվյալ ՀՕՏԾ նախապատրաստելու համար անհրաժեշտ բոլոր դաշտային
հետազոտությունները; բ) նախագծման խորհրդատուներ, ովքեր կթարմացնեն
տվյալ ՀՕՏԾ այն իրականացնելու համար; գ) վերահսկման խորհրդատուներ,
ովքեր կաջակցեն ՀՕՏԾ իրականացմանը; դ) անկախ մոնիտորինգային
գործակալություն (ԱՄԳ), որին վարձել են ՀՕՏԾ-ի իրականացման արտաքին
մոնիտորինգն ու գնահատումն իրականացնելու համար; և ե) ակտիվների անկախ
գնահատողներ, որոնք հավատարմագրված մասնավոր ընկերություններ են`
վարձված ԾՆՏԱ-ի կամ նախագծման խորհրդատուների կողմից` ազդեցության
ենթարկված ակտիվները գնահատելու համար:
գ. Այլ կառույցներ և հաստատություններ, որոնք ներառում են` ա) ՀՀ
Ֆինանսների նախարարություն, որը կտրամադրի իրականացման համար
նախատեսված բյուջեները; բ) ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի
կադաստրի պետական կոմիտեն պատասխանատու է հողի սեփականությանը
վերաբերող իրավական հարցերի վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրման և
սեփականության հաշվառման համար; գ) Տեղական դատարաններ, որոնք պետք է
դիտարկի սեփականազրկման դեպքերը, դատալսում իրականացնի և վճիռ կայացնի
սեփականազրկման և փոխհատուցման չափերի մասին:
դ. ԱԶԲ. Ծրագրի պարբերական վերահսկում իրականացնելուց բացի` ԱԶԲ-ն
վերանայում է տվյալ ՀՕՏԾ-ն և վերացնում պայմանագրերի կնքման և
շինարարական աշխատանքները սկսելու բոլոր խոչընդոտները:
Իրականացման ժամանակացույցը
17. Հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման բոլոր գործողությունները պետք է ավարտվեն մինչև շինարարական աշխատանքների սկսելը: ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման, իրականացման և ետ-իրականացման աշխատանքների ժամկետները սահմանվել են տվյալ ՀՕՏԾ շրջանակներում իրականացվող տարբեր փուլերին համապատասխան, որոնք ներկայացված են ստորև բերված Տ.5 աղյուսակում:
Աղյուսակ S1. Փոխհատուցում ստանալու իրավունք և այլ իրավունքների շրջանակ
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության|Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են գյուղատնտե-| |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |___________|____________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագոր-| |
| | |ծող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, i2)|
| | | |առնվազն մեկ տարի, բայց 15 |
| | | |տարուց պակաս` տարի |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` տարի |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |տարի փոխհատուցվող գումարի |
| | | |25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան օրինական |
| | |գրանցման |կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |(վարձակալու|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |թյան) համա-|նրանք ենթակա չեն |
| | |պատասխան |օրինականացման, ապա պետք է |
| | |փաստաթղթերի|ստանան վերականգնման/ |
| | |ԱԵԱ |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթարկված հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|2. Ոչ գյուղա-|ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ |Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում|գրանցում |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են իրենց |ունեցող |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |առևտրային |սեփականատեր|ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |___________|____________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա հող-|ստանալուց հետո: |
| | |օգտագործող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով, կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության դեպքում |
| | |գրանցման |պետք է ստանան օրինական |
| | |(վարձակալու|կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |թյան) համա-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |պատասխան |նրանք ենթակա չեն |
| | |փաստաթղթերի|օրինականացման, ապա պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |ստանան վերականգնման/ |
| | | |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթակա հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ սեփա-|փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |կանության |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |իրավական |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | |գրանցման |և գործարքային ծախսերի: |
| | |կարգավիճա- |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | |կից |և ԱԵՏՏ համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթակա հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|4. Ոչ բնակելի| |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |ԱԵՏՏ |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | | |և գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | | |և ԱԵՏՏ-ի համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթարկված հատվածի, ինչպես |
| | | |նաև շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |գրանցում |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |կամ վարձա- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |կալություն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող | |
| | |ԱԵՏՏ | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության|հասարակական |կառավարու- |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ |թյուն |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների վերականգնում:|
|_____________|______________|___________|____________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական փոխհատուցում |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |հաշվարկված շուկայական |
| |բերքի զանգված |անկախ |գներով` ակնկալվող համախառն |
| | |իրավական |բերքի համար: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգավիճա- | |
| | |կից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |Դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` հիմնված |
| |ծառեր |անկախ |ծառերի տեսակի, տարիքի և |
| | |իրավական |բերքատվության վրա: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգավիճա- | |
| | |կից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ ձեռներեց. |
|տիրության/ |թյուն/ գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ա) (մշտական ազդեցություն) |
|գործարարու- |րարություն |անկախ |դրամական միանվագ |
|թյան կորուստ | |իրավական |փոխհատուցում տարեկան զուտ |
| | |գրանցման |եկամտի չափով, |
| | |կարգավիճա- |բ) (ժամանակավոր |
| | |կից |ազդեցություն) զուտ եկամտի |
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի բացակայության |
| | | |դեպքում ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` մինչև 1|
| | | |տարի: Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|_____________|______________| |____________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական |
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի |
| | | |տրամադրում, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն աշխատավարձի |
| | | |չափով գումարի տրամադրում` |
| | | |զբաղվածության ընդհատված |
| | | |ամիսների համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|9. Օժանդակու-|> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն-|եկամտի կորուստ|բոլոր ԱԵՏՏ,|տարվա բերքի չափով միանվագ |
|ների դեպքում |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |վերաբնակեցում |կացության |____________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման համար` |
| | |չունեցող |նվազագույն աշխատավարձի |
| | |բնակիչները |չափով: |
| | |և վերաբնա-| |
| | |կեցման | |
| | |ենթակա վար-| |
| | |ձակալները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ ամսվա |
|կեցման |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ,|համար կենսաապահովման ծախսերը|
|նպաստներ |ծախսեր |ներառյալ |հոգալու համար բավարար |
| | |վարձակալ- |գումարների տրամադրում` |
| | |ները |140.000 ՀՀ դրամ: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|11 Խոցելի | |Աղքատության|6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից|աշխատավարձի չափով դրամական |
|դակություն | |ցածր կենսա-|օժանդակության տրամադրում: |
| | |մակարդակ |Ծրագրի իրականացման հետ |
| | |ունեցող և/ |կապված աշխատատեղերի համար |
| | |կամ կանանց |ընտրություն կատարելիս այս |
| | |կողմից |անձանց պետք է |
| | |ղեկավարվող |առաջնայնություն տալ: |
| | |ԱԵՏՏ | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|12. Ժամանակա-| |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն |
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող |
| | | |գույքի/սեփականության համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|13. Չնախատես-| | |Ծրագրի իրականացման ընթացքում|
|ված ազդեցու- | | |ԵՔ կանդրադառնա չնախատեսված |
|թյուններ, եթե| | |ազդեցություններին և կհոգա |
|այդպիսիք | | |դրանց հետ կապված |
|լինեն | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
18. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական
փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության հողի կադաստրային
արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա
սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ
սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր
չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթարկված հողի շուկայական
արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ
մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից`
< 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի
14%, < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, > 25 տարի փոխհատուցվող
գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է
օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթարկված հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, 4)
> 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով գումարած 15% օժանդակություն`
անկախ ԱԵԱ գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող
ԱԵԱ պետք է օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու
նպատակով: Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն
մասնահանումների և գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի
հաշվառման կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և
այն դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող վարձակալներին
կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (նման դեպքերում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
Միավոր արժեքների գնահատում
19. Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող նպաստների միավոր արժեքները ներկայացված են ստորև բերված Տ.2, S.3, S.4 աղյուսակներում:
Աղյուսակ S.2: Նպաստների միավոր արժեքները
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Ազդեցություն/ԱԵԱ |Միավոր արժեք|Արժեքի |Արժեքը ՀՀ|
| |բնորոշ սկզբնական | |սահմանման |դրամ/ամիս|
| |ազդեցություն | |միավորը | |
|_____________|__________________|____________|_____________|_________|
|Ծանր |Վարձակալների |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000 |
|ազդեցության |վերաբնակեցում |նվազագույն |նվազագույն | |
|նպաստ | |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| | | |21.04.10 | |
| | | |դրությամբ | |
|_____________|__________________|____________|_____________|_________|
|Վերաբնակեցման|Վարձակալների |1 ամիս |Տրանսպորտային| 140.000 |
|նպաստ |վերաբնակեցում | |և կենսաապա- | |
| | | |հովման ծախսեր| |
|_____________|__________________|____________|_____________|_________|
|Խոցելի ԱԵԱ |Աղքատության շեմից |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000 |
|նպաստ |ցածր գտնվող, այրի |նվազագույն |նվազագույն | |
| |կանանց կամ ծերերի |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| |կողմից ղեկավարվող | |21.04.10 | |
| |ԱԵՏՏ վերաբնակեցում| |դրությամբ | |
| |(ներառյալ | | | |
| |վարձակալները) | | | |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ S.3: Հողի միավոր արժեք
.___________________________________.
|Հողօգտագործման տեսակը|Միավոր արժեքը|
| |ՀՀ դրամ/մ2 |
|_____________________|_____________|
|Բնակելի | 16.985 |
|_____________________|_____________|
|Առևտրային | 18.954 |
|_____________________|_____________|
|Արդյունաբերական | 15.437 |
|_____________________|_____________|
|Չօգտագործվող | 16.407 |
.___________________________________.
Աղյուսակ S.4: Կառույցների և շինությունների միավոր արժեք
.________________________________________________________________.
|Կառույցի կամ շինության տեսակը և կարգը |Միավոր արժեք|
| |ՀՀ դրամ/մ2 |
|___________________________________________________|____________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|___________________________________________________|____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով | 167.247 |
|___________________________________________________|____________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով | 40.000 |
|___________________________________________________|____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 26.977 |
|___________________________________________________|____________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|___________________________________________________|____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով | 97.701 |
|___________________________________________________|____________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով | 30.000 |
|___________________________________________________|____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 25.723 |
|___________________________________________________|____________|
|Հատուկ կառույցներ | |
|___________________________________________________|____________|
|Բենզալցակայան` բետոնե հրապարակով, մետաղական բաքերով| 200.000 |
|և քարե գրասենյակով | |
.________________________________________________________________.
Աղյուսակ S.5: ՀՕՏԾ իրականացման ժամանակացույց
._____________________________________________________________________.
|No.|Գործողություն |Պատասխանատվություն |Օր |
|_____________________________________________________________________|
| ա) ՀՕՏԾ ՄՇԱԿՈՒՄԸ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Հետազոտություն/ |Խորհրդատու |Փետրվար- |
| |խորհրդատվություն/գնահատում | |ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |ՀՕՏԾ նախնական տարբերակի |Խորհրդատու |Ապրիլ '10 |
| |պատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |ԱԶԲ դիտարկում |ԱԶԲ |Ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |ՀՕՏԾ հաստատումը` ԱԶԲ և |ԱԶԲ/ԳՄ |Հուլիսի վերջ|
| |Կառավարության կողմից | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Տեղեկությունների տրամադրում|Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |Նախագծի գնահատում |ԱԶԲ |Օգոստոսի |
| | | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |Վարկի հաստատում |ԱԶԲ |Սեպտեմբեր |
| | | |'10 |
|_____________________________________________________________________|
| բ) ՀՕՏԾ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄ/ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Վերահսկողության |ԱԶԲ |Սեպտեմբերի |
| |խորհրդատուների վարձում | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Ամփոփիչ ուսումնասիրություն |Խորհրդատու |Հոկտեմբեր |
| | | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Իրավական կարգավիճակի |ԾԻԳ |Հոկտեմբեր - |
| |շնորհում | |նոյեմբեր '10|
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Գնահատման ընդհանուր |Խորհրդատու |Դեկտեմբեր |
| |ամփոփում | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Իրավունքների վերջնական |Խորհրդատու |Հունվար '11 |
| |սահմանում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |ՀՕՏԾ թարմացում |Խորհրդատու |Հունվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |ՀՕՏ ֆոնդերի բաշխում |ԳՄ |Փետրվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 8 |Թարմացված ՀՕՏԾ հաստատում |ԱԶԲ |Փետրվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 9 |Թարմացված ՀՕՏԾ ներկայացում |Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|10 |ԱՄԳ վարձում |ԱԶԲ |Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|11 |Պայմանագրի ստորագրում |ԱԶԲ/ԾԻԳ |Մարտ '11 |
|_____________________________________________________________________|
| գ) ՀՕՏԾ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |ՀՕՏԾ իրականացման պլան |Խորհրդատու/ԱԶԲ |Մարտի վերջ |
| | | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Փոխհատուցման գումարների |ՀՕՏՎ/ԵՔ |Ապրիլ - |
| |տրամադրում | |մայիս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Մոնիտորինգ |ԱՄԳ/ԱԶԲ |Հունիս - |
| | | |օգոստոս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Համապատասխանության |ԱՄԳ |Հուլիս '11 |
| |հաշվետվությունների | | |
| |նախապատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Շինարարական աշխատանքների |Շինարարության կապալառու |Օգոստոսից |
| |մեկնարկ | |հետո |
._____________________________________________________________________.
Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
20. ՀՕՏԾ -ի նախապատրաստման և իրականացման բոլոր ծախսերը, ներառյալ փոխհատուցման և ՀՕՏ-ի վարչարարության արժեքը, կհամարվեն ծրագրի արժեքի անբաժանելի մասը և կտրամադրվեն Հայաստանի կառավարության, մասնավորապես` ԵՔ-ի կողմից` որպես հակառակ կողմի ֆինանսավորում: Արտաքին մոնիտորինգի գործառույթների և ուսումնասիրությունների նախապատրաստման ծախսերը կարող են հատկացվել վարկի շրջանակներում: Լինելով ծրագրի պատասխանատուն` ԵՔ-ը պատասխանատու է ՀՕՏԾ իրականացման համար անհրաժեշտ ֆինանսների ժամանակին հատկացման համար: Հատկացումները պետք է վերանայվեն տարին երկու անգամ` հիմնվելով ՀՕՏԾ-ում նշված բյուջետային պահանջների վրա: Համաձայն ՀՕՏ-ի ֆինանսական հոսքերի` փոխհատուցման և վերականգնման բյուջեն պետք է ԵՔ-ի կողմից վճարվի անմիջապես ԱԵԱ:
21. Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվել է «Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով: Միավորի դիմաց փոխհատուցման դրույքաչափերը գնահատվել են հավաստագրված անկախ գնահատողի կողմից` ԱԶԲ-ի կողմից ընդունելի հստակ և թափանցիկ մեթոդաբանության հիման վրա, որն ընդգծված է ՀՕՏԾ-ում:
22. Տարաբնակեցման, ծանր ազդեցության ենթարկվող և խոցելի ԱԵՏՏ համար նախատեսվող վերականգնողական նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 17,64 մլն ՀՀ դրամ` ինչպես ամփոփված է ստորև բերված աղյուսակ S.6-ում:
Աղյուսակ S.6: Նպաստների բյուջեն
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Միավորի սահմանում |Միավոր արժեք|ԱԵՏՏ|Ընդամենը |
| | | |թիվը| |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Վերաբնակեցում|1 ամիս տրանսպորտային և | 140.000 | 41 | 5.740.000|
| |ապրուստի ծախսեր | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Ծանր |6 ամիս նվազագույն | 180.000 | 42 | 7.560.000|
|ազդեցություն |աշխատավարձ` ամսեկան 30.000| | | |
| |ՀՀ դրամ | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Խոցելի ՏՏ |1 ամիս տրանսպորտային և | 140.000 | 31 | 4.340.000|
| |ապրուստի ծախսեր | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
| | |Ընդամենը` | 114|17.640.000|
._____________________________________________________________________.
23. Փոխհատուցման և նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 2,381 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 6,03 միլիոն ԱՄՆ դոլար: Արտաքին մոնիտորինգային գործակալության, վարչական և չնախատեսված ծախսերի ընդգրկման արդյունքում ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն կազմում է 2,819 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 7,14 միլիոն ԱՄՆ դոլար: ՀՕՏԾ բյուջեն ամփոփված է ստորև բերված Աղյուսակ Տ.7-ում:
Աղյուսակ S.7: Բյուջեի ամփոփում
.___________________________________________________________________.
|ՄԻԱՎՈՐ |ԸՆԴԱՄԵՆԸ |
| |_______________________|
| |ՀՀ դրամ |ԱՄՆ դոլար|
|___________________________________________|_____________|_________|
|Հող (ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների | 563.671.976 |1.427.018|
|փոխհատուցման հաշվարկված գումարը չի ներառում| | |
|ամբողջ հողակտորը) | | |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Կառույցներ և շինություններ |1.658.152.167|4.197.854|
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ծառեր | 62.885.600 | 159.204 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ձեռնարկատիրական գործունեություն | 47.585.000 | 120.468 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Աշխատողներ | 31.320.000 | 79.291 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ընդամենը` |2.363.614.743|5.983.835|
|___________________________________________|_____________|_________|
|Նպաստներ | 17.640.000 | 44.658 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ընդամենը (Փոխհատուցում)` |2.381.254.743|6.028.493|
|___________________________________________|_____________|_________|
|Արտաքին մոնիտորինգային գործակալություն | 126.400.000 | 320.000 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Վարչական ծախսեր | 55.300.000 | 140.000 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Փոխհատուցման. կառավարման և մոնիտորինգի |2.562.954.743|6.488.493|
|ընդհանուր ծախսեր` | | |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Չնախատեսված ծախսեր 10% | 256.295.474 | 648.849 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Հողի օտարման և տարաբնակեցման ընդհանուր |2.819.250.217|7.137.342|
|բյուջե` | | |
.___________________________________________________________________.
Ծանոթագրություն` գումարը հաշվարկված է 2010 թ. մայիս ամսվա դրությամբ` 395 ՀՀ դրամ/ԱՄՆ դոլար փոխարժեքով:
Մոնիտորինգ և գնահատում
24. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի գործառույթները պետք է ենթարկվեն ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին մոնիտորինգի: Ներքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԵԿՆ ԾԻԳ ՀՕՏՎ կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի իրականացման պարտականությունը պետք է վերապահվի անկախ մոնիտորինգային մարմնին, որը պետք է վարձվի ԵՔ-ի և հաստատվի ԱԶԲ-ի կողմից: ԱՄԳ-ը պետք է ընտրվի հասարակական կազմակերպությունների (ՀԿ), գիտական հաստատությունների կամ խորհրդատվական ընկերությունների շրջանակից: ԱԶԲ-ն ծրագրի իրականացման գործընթացը սկսելուց հետո ԵՔ-ին խորհրդատվություն կտրամադրի ԱՄԳ-ի տեխնիկական առաջադրանքի վերաբերյալ:
1. Նախաբան
1.1 Ընդհանուր տեղեկություն
1. Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ` Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագիրը (այսուհետ` Ծրագիր) ֆինանսավորելու համար: Ծրագիրը, որը պետք է իրականացվի հինգ տարի ժամկետում Երևանի քաղաքապետարանի (որպես գործադիր մարմին) և Երևանի կառուցապատման ԾԻԳ կողմից, ընդգրկում է երեք փուլ, որոնցից յուրաքանչյուրը ներառում է տարբեր նախագծեր, այդ թվում` Երևան քաղաքի ճանապարհների և մայրուղիների վերականգնման և շինարարական աշխատանքներ: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է չորս ենթածրագրեր, որոնցից երեքը վերաբերում են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի բացակայող հանգույցների շինարարությանը, որոնցից յուրաքանչյուրն առաջ կբերի տարաբնակեցման ազդեցություններ և պահանջում է առանձին ՀՕՏԾ: Չորրորդ ենթածրագիրը ներառում է մետրոյի կայարանի նոր մուտքի կառուցում և չի պարունակում տարաբնակեցման ազդեցություններ: Տարաբնակեցման ազդեցություններ պարունակող և առանձին ՀՕՏԾ-ներ պահանջող ենթածրագրերը հետևյալն են`
. Ենթածրագիր 1` 3.1 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Դավթաշենի
կամուրջ-Հալաբյան փող.-Աշտարակի մայրուղի ճանապարհային հատվածի
կառուցում;
. Ենթածրագիր 2` 1.5 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Շիրակի փող.-Արգավանդի
խճուղի ճանապարհային հատվածի, այդ թվում` կամրջի կառուցում;
. Ենթածրագիր 3` 2.8 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Արշակունյաց
պողոտա-Արտաշատի մայրուղու կառուցում;
Տարաբնակեցման ազդեցություններ չպարունակող և առանձին ՀՕՏԾ չպահանջող ենթածրագիրը հետևյալն է`
. Ենթածրագիր 4` Օպերայի տան հարևանության մետրոյի մուտքի կառուցում
(Երիտասարդական):
2. 3-րդ ենթածրագրի (Արշակունյաց պողոտա-Արտաշատի մայրուղի) այս ՀՕՏԾ-ն նախապատրաստվել է ԳՄ կողմից` որպես ենթածրագրի տեխնիկատնտեսական վերլուծության մի մաս: Այն կազմվել է Ծրագրի` ՄԳ և ԱԶԲ կողմից արդեն իսկ հաստատված ՀՕՏՇ հիման վրա և ԱԶԲ տարաբնակեցման քաղաքականության պահանջների համաձայն, որոնք ընդգրկված են ԱԶԲ Սոցիալական պաշտպանության քաղաքականության մեջ արտացոլված ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջներում:
3. Տվյալ փաստաթղթի նպատակն է բավարարել ԱԶԲ ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջները: Փաստաթղթում մանրամասն կերպով ներկայացվում են ազդեցությունները, փոխհատուցման իրավունքները, ծախսերը, կազմակերպչական համակարգը և տրամադրվում է ՀՕՏ ազդեցությունների իրականացման և Ծրագրի վերականգնման գործողությունների պլանը, որը լիովին օժանդակվում է Երևանի քաղաքապետարանի կողմից:
4. Նախքան Ծրագրի հաստատումը տվյալ ՀՕՏԾ-ն կթարգմանվի հայերեն և հասանելի կլինի ԵՔ կայքում: ՀՕՏԾ անգլերեն տարբերակը կտեղադրվի ԱԶԲ կայքում:
1.2 ՀՕՏԾ մշակման ընթացքը
5. Տվյալ ՀՕՏԾ-ն մշակվել է աշխատանքային նախագծերի հիման վրա: ՀՕՏԾ մշակման ընթացքում իրականացվել են բոլոր ազդեցությունների ՄՉՀ, ԱԵՏՏ-ների և ԱԵԱ մարդահամար և ակտիվների գնահատման հետազոտության հիման վրա կատարվել է փոխհատուցման և նպաստների ծախսերի նախնական գնահատում: ՀՕՏԾ նախապատրաստման ամբողջ ընթացքում ազդեցության ենթարկվող բոլոր համայնքներում անց են կացվել մանրամասն տեղեկատվական և խորհրդատվական միջոցառումներ:
6. Նախքան ԱԶԲ ՀՕՏԾ իրականացումը և պայմանագրերի ստորագրումը` ԵՔ փոխհատուցման/վերականգնման ծրագրին և գնահատմանը զուգահեռ անհրաժեշտ է իրականացնել հետևյալը` իրականացման ենթակա ՀՕՏԾ նախապատրաստական աշխատանքներն ավարտելու համար`
. Կվերանայվի ՄՉՀ և ԱԵՏՏ մարդահամարը և անհրաժեշտության դեպքում
կփոփոխվի վերահսկողության խորհրդատուի կողմից` ապահովելու համար, որ
ազդեցությունները և ԱԵՏՏ-ները ճշգրիտ կերպով ընդգրկված են ՀՕՏԾ-ում:
. Կվերանայվեն միավորի փոխհատուցման դրույքաչափերը և ազդեցության
ենթարկվող առարկաների վերջնական գնահատումը շուկայական գներով` անկախ
գնահատողի կողմից մանրամասն գնահատման հիման վրա. անհրաժեշտության
դեպքում կհամապատասխանեցվի ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն:
. Կվերանայվի իրավական կարգավիճակ ստանալու հնարավորություն ունեցող ԱԵԱ
ցուցակը, որը անհրաժեշտության դեպքում կթարմացվի և կհաստատվի ԾԻԳ-ի և
այլ համապատասխան մարմինների կողմից, որոնք համապատասխան ԱԵԱ-ներին
կտրամադրեն անհրաժեշտ փաստաթղթերը:
. Կվերանայվի ազդեցության ենթարկվող, ձեռնարկատիրական գործունեություն
վարող անձանց և նրանց աշխատակիցների ցուցակը` հարկային դեկլարացիաներով
և առանց դրանց:
. Կառավարությունը կտրամադրի ՀՕՏԾ բյուջեն:
1.3 ՀՕՏ-ին առնչվող ծրագրերի մշակման պահանջները
7. Հիմնվելով ԱԶԲ ԲՖԳ գործընթացների վրա` Ծրագրի/1-ին փուլի այնպիսի ենթածրագրերի հաստատումը, ինչպիսին Նախագիծ 3-ն է, պայմանագրերի շնորհումը և համապատասխան շինարարական աշխատանքների իրականացումը պետք է ենթարկվեն ՀՕՏ-ին առնչվող հետևյալ պայմաններին`
. ԲՖԳ և այս ենթածրագրի հաստատում. Պայմանավորված է` ա) ԱԶԲ և
կառավարության կողմից տվյալ ՀՕՏԾ-ի հաստատմամբ և բ) հանրությանը այս
ՀՕՏԾ-ի և տեղեկատվական բրոշյուրի ներկայացմամբ, ինչպես նշված է 5-րդ
գլխում:
. Պայմանագրերի ստորագրում. ա) այս ՀՕՏԾ-ի վերանայումը և թարմացումը
որպես իրականացման ենթակա փաստաթուղթ; բ) ԱԶԲ և կառավարության կողմից
վերջնական նախագծի հաստատում; գ) հանրությանը իրականացման ենթակա
փաստաթղթի և համապատասխան բրոշյուրի ներկայացում, ինչպես նշված է
5-րդ գլխում; դ) Անկախ մոնիտորինգային գործակալության վարձում և ե)
ՀՕՏԾ ֆինանսական միջոցների տրամադրում:
. ՀՕՏ ազդեցություններ կրող ճանապարհային հատվածների երկայնքով
աշխատանքներ իրականացնող կապալառուներին ծանուցման ուղարկում.
Պայմանավորված է համապատասխան ենթածրագրի ՀՕՏԾ-ի լրիվ իրականացմամբ
(փոխհատուցման լրիվ տրամադրում և ռեաբելիտացիայի լրիվ իրականացում)`
փաստագրված ԱՄԳ համապատասխանության հաշվետվությամբ: Այսպիսի պայմանը
պարզ կշարադրվի շինարարական աշխատանքների իրականացման պայմանագրում:
1.4 Նախագծի տեղակայությունը և նկարագրությունը
8. Նախագծի տարածքը գտնվում է ՀՀ մայրաքաղաքի` Երևանի հյուսիս-արևելյան հատվածում: ՀՀ-ն չորս կողմից ցամաքով շրջապատված` Սև և Կասպից ծովերի միջև տեղակայված երկիր է, որը հյուսիսից սահմանակցում է Վրաստանին, արևելքից` Ադրբեջանին, հարավից` Իրանին, իսկ արևմուտքից` Թուրքիային` ինչպես երևում է 1.1 պատկերում:
Պատկեր 1.1: ՀՀ և Երևանի տեղակայությունը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - նկարը չի բերվում
9. Երևան քաղաքը ունի 260 կմ2 տարածք, 18 կմ հյուսիս-հարավ և 16 կմ արևելք-արևմուտք ընդարձակմամբ. ընդ որում` քաղաքի կենտրոնական և հարավային հատվածքները գտնվում են համեմատաբար ցածր մակարդակի վրա: Ծրագրի չորս ենթածրագրերի տեղակայությունը ցույց է տրված ստորև բերված 1.2 պատկերում:
Պատկեր 1.2: Երևան քաղաքի քարտեզը, որը ցույց է տալիս Ծրագրի նախագծերի տեղակայությունը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - նկարը չի բերվում
10. Նախագծի 3-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի հարավ-արևմտյան հատվածում` Շենգավիթ համայնքի վարչական տարածքում` քաղաքի կենտրոնից մոտ 6 կմ դեպի հարավ-արևմուտք հեռավորության վրա: Նախագծի տեղակայություն ցույց է տրված հետևյալ 1.3 պատկերում:
Պատկեր 1.3: Նախագիծ 3-ի մայրուղու տեղակայման վայրը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - նկարը չի բերվում
11. Մայրուղիների Նախագիծ 3-ի նպատակն է թեթևացնել Արշակունյաց պողոտայից դեպի Արտաշատ Արտաշատի մայրուղի գնացող և հետադարձ տրանսպորտային հոսքը: 3,7 կմ երկարությամբ ծրագիծը ընդգրկում է Արշակունյաց պողոտայի լայնացում` Արտաշատի մայրուղին (Մ2) Շիրակի փողոցին միացնող հատվածում և Արտաշատի մայրուղու լայնացում` դեպի Նորագավիթի 1-ին փողոց:
2. Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.1 Ընդհանուր դիտարկում
12. ՀՕՏ փոխհատուցման վճարումները և կենսամակարդակի վերականգնման միջոցառումները պետք է հիմնված լինեն ԱԵՏՏ և ԱԵԱ վրա Նախագծի ազդեցության ճշգրիտ ըմբռնման վրա: Նախագծի ՀՕՏ ազդեցությունների ծավալը ճշգրիտ գնահատելու համար ԳՄ անունից իրականացվել են ազդեցությունների հետևյալ հետազոտությունները`
. Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)` ազդեցության ենթարկվող
հողի և շինության ընդհանուր տարածքը չափագրելու և մասնավոր և
համայնքային սեփականության ակտիվների թիվը և տեսակները պարզելու
նպատակով:
. ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամար` փոխհատուցման ենթակա հողերի, շինությունների և
ակտիվների բնութագիրը պարզելու և գնահատելու նպատակով, ինչպես նաև
ԱԵԱ, ԱԵՏՏ և ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատերերի սոցիալ-տնտեսական
տվյալները (100% նմուշով) հավաքագրելու համար:
. Տարաբնակեցման համար նախատեսվող փոխհատուցման դրույքաչափերի նախնական
գնահատում` ակտիվների, եկամուտի և կենսաապահովման այլ աղբյուրների
կորստի փոխհատուցման ծախսերի, վերաբնակեցման և ռեաբիլիտացիայի
նպաստների հավանական գնահատման նպատակով` ՀՕՏԾ նախնական բյուջեի
մշակման համար:
. Իրավական կարգավիճակ ստանալու հնարավորություն ունեցող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ ցուցակի
կազմում և ձեռնարկատիրական գործունեության հարկերի գրանցում` պարզելու
համար ՀՕՏԾ իրականացման ընթացքում հողի սեփականաշնորհման հարցում
օժանդակության կարիք ունեցող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը և առնչվող ծախսերը, ինչպես
նաև այն ձեռնարկատիրական գործունեությունների թիվը, որոնք հարկային
վկայագրերի միջոցով պաշտոնականացվելու կարիք ունեն:
13. Այս հատվածը ներկայացնում է հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան, ինչպես նաև ազդեցությունների տեսակների և ծավալների ուսումնասիրության արդյունքները` ներառյալ յուրաքանչյուր դասի ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը:
2.2 Հետազոտության աշխատանքները և մեթոդոլոգիան
14. Ազդեցության հետազոտությունների աշխատանքներն իրականացվել են ԵՔ կողմից տրամադրված կադաստրային հետազոտության տվյալների հիման վրա: ԾԻԳ-ը Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեից (կադաստրային հետազոտության տվյալները թարմացվում են Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի կողմից 4-5 տարին մեկ: Տվյալ նախագծի համար ձեռք բերված տվյալները վերջին անգամ թարմացվել են 26.01.2010 թ.) ձեռք է բերել կադաստրային տվյալները և քարտեզները` Ծրագրի ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների/շինությունների կարգավիճակը և դրանց տերերի ցուցակի նախնական կազմման նպատակով:
2.2.1 Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)
15. 2010 թ. փետրվարի 28-ից ապրիլի 2-ը ընկած ժամանակահատվածում իրականացվել է ազդեցության ենթարկվող բոլոր հողատարածքների ՄՉՀ (այս վերջին ամսաթիվը համարվում է փոխհատուցման իրավունքի հաստատման վերջնաժամկետ): ՄՉՀ իրականացվել է երկու թիմի կողմից` յուրաքանչյուրը բաղկացած երկու բարձր որակավորում ունեցող մասնագետներից, որոնք չափել են ազդեցության ենթարկվող տարածքներ` ազդեցության ենթարկվող հողակտորների, շինությունների և համայնքային ռեսուրսների ու ակտիվների բնութագիրը պարզելու համար: ՄՉՀ ընդգրկել է նաև կադաստրային հետազոտությամբ սահմանված անձանց, որոնք ունեն փոխհատուցման իրավունք (իրավական կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ) և իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (վարձակալներ և անօրինական բնակիչներ), որոնք ընդգրկված չեն կադաստրային տվյալներում: Հավաքագրված տվյալները գրանցվել են ազդեցության ենթարկվող յուրաքանչյուր տարածքի և ակտիվների աղյուսակում` ազդեցությունները ցույց տվող համապատասխան քարտեզներով:
16. ՀՄՉ աշխատանքների միջոցով պարզվել են ազդեցության ենթարկվող հետևյալ տարածքների և ակտիվների գտնվելու վայրը, բնութագիրը և օրինական սեփականության կարգավիճակը`
. Բնակելի և առևտրային հողակտորների տարածքներ;
. Բնակելի և ձեռնարկատիրական շինություններ` ըստ շենքի դասի և կառույցի
տեսակի;
. ԱԵԱ զբաղեցրած հողի իրավական կարգավիճակը;
. Մշակաբույսերի տարածքը և տեսակը;
. Ծառերի թիվը և տեսակը;
. Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրություններ և գնահատված կորուստներ;
. Ձեռնարկատիրությունների իրավական կարգավիճակը; և
. Ընդհանուր սեփականություն, համայնքային կամ հանրային ակտիվներ` ըստ
տեսակի:
17. Շինությունների ներքին տարածության մանրամասն չափագրումներ չեն իրականացվել: Ազդեցության ենթարկվող շինության ընդհանուր տարածքը գնահատվել է շինության արտաքին տրամագծի չափման հիման վրա` տրամագծի թիվը բազմապատկելով հարկերի թվով:
2.2.2 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
18. Ըստ չափագրումների տնային տնտեսությունների և անհատների վրա ազդեցությունները պարզելու և գնահատելու համար 2010 թ. մարտի 23-ից ապրիլի 16-ը ընկած ժամանակահատվածում իրականացվել է ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար, որն իրականացվել է ՄՉՀ թիմի հետ սերտ խորհրդատվության միջոցով և ՄՉՀ նախնական արդյունքների հիման վրա` երեք թիմերի կողմից: Վերջիններիցս յուրաքանչյուրը ներառել է մասնագիտական բարձր որակավորմամբ գույքի մեկ գնահատող և համալսարանական որակավորմամբ երկու սոցիոլոգ հետազոտողներ: Թիմերը ղեկավարվել են «Գնահատողների ասոցիացիա» ՓԲԸ տնօրենի կողմից, ով կիրառել է որակի վերահսկողության համակարգ` ապահովելու համար, որ յուրաքանչյուր ԱԵՏՏ կատարվել է այցելություն, անցկացվել է հարցազրույց բոլոր ԱԵՏՏ/ԱԵԱ հետ և լրացվել ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի հարցաթերթիկը:
19. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի հարցաթերթիկը մշակվել և կիրառվել է նրբանկատ ձևով` ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական բնութագիրը և խոցելիությունը գնահատելու նպատակով: Ազդեցության ենթարկվող տնային տնտեսությունների, անհատների և ձեռնարկատիրությունների հետ հարցումները են հետևյալի մասին`
. Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական բնութագիրը (տարիք,
ազգություն, կրթություն, սեռ և այլն);
. Տնային տնտեսության զբաղվածությունը և եկամուտի աղբյուրները;
. Սեփական/զբաղեցրած հողատարածք և գյուղատնտեսական գործունեություն;
. Ձեռնարկատիրական գործունեություն` ներառյալ եկամուտը, ծախսերը և
եկամտաբերության գնահատումը; և
. Փոխհատուցման նախապատվություն և կենսամակարդակի վերականգնման
օժանդակություն:
20. ՄՉՀ և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի իրականացման համապատասխանությունը և ճշգրտությունը վերահսկվել է ԾՆՏԱ խորհրդատուների և ԾԻԳ կողմից: Հետազոտությունների արդյունքում պարզված ազդեցությունների բնույթը ամփոփված և ներկայացված է ստորև:
2.3 Հողատարածքների, ակտիվների, եկամուտի ազդեցություններ
2.3.1 Հողի օտարում
21. Ինչպես ցույց է տալիս 2.1 աղյուսակը, Նախագծի շրջանակներում ազդեցության կենթարկվի ընդհանուր թվով 105 հողատարածք (այս թիվը չի ներառում պետական հողերը), որոնք ընդգրկում են 37.674 մ2 ընդհանուր տարածք: Ինչպես և սպասելի է Նախագծի տեղանքի դիրքից, այս հողերի մեծ մասը Կառավարության կողմից դասակարգված է որպես «բնակավայր»` բնակելի համայնքներով և դրանք սպասարկող տեղական ձեռնարկատիրություններով: (ՀՀ Հողային օրենսգրքի (2 մայիսի, 2001 թ.) համաձայն հողերն ունեն հետևյալ 9 դասակարգումը` գյուղատնտեսական, բնակավայրային, արդյունաբերական և առանձնացված, էներգիայի, տրանսպորտի և հաղորդակցման, բնապահպանական և այլ նպատակներում պահպանված հողեր, պաշտպանության, անտառային, ջրային, և պետական ռեզերվի հողեր: Հողերի յուրաքանչյուր տեսակ ունի մի շարք ենթակարգեր: Հողերի մի փոքր մաս էլ դասակարգվում է որպես «Կարմի գոտիներ», որոնք պաշտոնապես պահպանված են պետության կարիքների համար` ռազմական, կրթական կամ առողջապահական նպատակով կիրառվելու համար, կամ պիտանի չեն բնակատեղիի համար, ինչպես օրինակ` գետի հուները, ռադիոակտիվ տեղանքները կամ այլ վտանգավոր կամ էկոլոգիապես անհամապատասխան հողերը): 2.1 աղյուսակում այս տարածքները ներկայացված են որպես «բնակելի» (53 հողակտոր) և «առևտրային» (14 հողակտոր): Արդյունաբերական հողատարածքները, որոնք 3-ն են, օգտագործվում են Նախագծի տարածքի մեծ արդյունաբերական գործարանների համար: Պետական հողերը ընդգրկում են էլեկտրական ենթակայան, գազի մատակարարման կայան և երկաթգծի անվտանգության դիտակետ: Հողատարածքների մեծ մասը (35 հողակտոր) չեն օգտագործվում որևէ հատուկ նպատակով. դրանցից շատերը տեղակայված են նախկինում նախատեսվող մայրուղու համար պահպանված տարածքում, որը այդպես էլ չի կառուցվել:
22. Նախագծի պաշտոնական հայտարարումից և սեփականության վկայագրերի մանրակրկիտ դիտարկումից անմիջապես հետո ՀՕՏԾ-ն կթարմացվի ըստ հողերի կարգավիճակի (օրինական, օրինականացման ենթակա կամ անօրինական (հողատարածք, որի համար սեփականատերը չի կարող հողի վկայական ունենալ)) վերաբերյալ տեղեկության: Հողերի օրինականացման իրավունք ունեցող ԱԵԱ-ները կսկսեն օրինականացման գործընթացը` գործող կանոնադրության համաձայն: ԳՄ-ն կաջակցի ԱԵԱ-ներին օրինականացման գործընթացում` այն առավել դյուրին դարձնելով:
Աղյուսակ 2.1: Հողի կորուստը ըստ կարգի
.___________________________________________________________________.
|Հողի տեսակը |Հողի ընդհանուր տարածքը (մ2) |Ծանոթություն|
| |______________________________________| |
| |Հողակտորների|Տարածքը (մ2)|Ազդեցության | |
| |քանակը | |ենթարկվող | |
| | | |տարածքը (մ2)| |
|_______________|____________|____________|____________|____________|
|Բնակելի | 53 | 37.653 | 17.035 | |
|_______________|____________|____________|____________|____________|
|Առևտրային | 14 | 11.362 | 4.347 | |
|_______________|____________|____________|____________|____________|
|Արդյունաբերական| 3 | 75.912 | 6.336 | |
|_______________|____________|____________|____________|____________|
|Չօգտագործվող/ | 35 | 27.080 | 7.956 |Սեփական |
|համայնքային | | | | |
|_______________|____________|____________|____________|____________|
|Կառավարությանը | (3) | (27.435) | (1.516) | |
|պատկանող | | | | |
|պետական հողեր | | | | |
|_______________|____________|____________|____________|____________|
|Ընդհանուրը | 105(108)| 122.007 | (37.190) | |
| | | (179.442) | | |
.___________________________________________________________________.
2.3.2. Հողակտորների իրավական կարգավիճակը
23. Այնուամենայնիվ, հետազոտության ժամանակ շատ ԱԵՏՏ-ներ չկարողացան ներկայացնել դա վկայող հողի սեփականության վկայագրերը: Հողակտորների իրավական սեփականատիրության կարգավիճակը կճշգրտվի տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում` հողի սեփականության վկայագրերի ուսումնասիրության միջոցով` այն իրականացման ենթակա դարձնելու համար: Այս փուլում հողակտորները կբաժանվեն «օրինականի», «անօրինականի», «օրինական կարգավիճակ ստանալու ենթակա»: Հողատարածքների ընդհանուր թվից 3-ը պատկանում է պետությանը:
24. Եթե որևէ հողակտոր համարվի անօրինական, ապա հավանաբար դրանք կօրինականացվեն, քանի որ դրանք չեն գտնվում կարմիր գոտում (ՀՀ Կառավարությունը դասակարգում է որոշ հողեր որպես «Կարմիր գոտիներ», որոնք պաշտոնապես պահպանված են պետության կարիքների համար` ռազմական, կրթական կամ առողջապահական նպատակով կիրառվելու համար, կամ պիտանի չեն բնակատեղիի համար, ինչպես օրինակ` գետի հուները, ռադիոակտիվ տեղանքները կամ այլ վտանգավոր կամ էկոլոգիապես անհամապատասխան հողերը): Օրինականացման ենթակա հողերի ԱԵԱ-ների համար օրինականացման գործընթացը կսկսի համապատասխան կանոնակարգի համաձայն: ԳՄ կաջակցի ԱԵԱ-ների հողի օրինականացման գործընթացում և այն առավել դյուրին դարձնել: Օրինականացման գործընթացի ծախսերը կհանվեն փոխհատուցման գումարից:
2.3.3 Ազդեցությունը կառույցների և շինությունների վրա
25. Նախագծի շրջանակներում ազդեցության կենթարկվեն թվով 81 շինություն և կառույց, որոնք ընդգրկում են 11.436 մ2 տարածք` ինչպես ամփոփված է 2.2 աղյուսակում: Այս շինություններից թվով 51-ը հիմնական շինություններ են, որոնք գտնվում են տան կամ բիզնեսի համար նախատեսված հողի վրա, իսկ մնացած 29-ը երկրորդ կարգի շինություններ են` ավտոտնակ, պահեստ և այլն: Մեկ բենզալցակայան տեղափոխման կարիք կունենա: Կառավարությանը կամ համայնքին պատկանող շինությունները չեն ենթարկվում ազդեցության: Ազդեցության ենթարկվող բոլոր կառույցները հիմնական շինություններ են, որոնք ֆիզիկապես չեն կարող տեղափոխվել առանց քանդվելու:
26. Այս շինությունների մեծ մասը` 43 հիմնական և 18 երկրորդային, կառուցված է տուֆով, ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով: Ազդեցության ենթարկվող մյուս շինությունները (2 հիմնական, 9 երկրորդային) կառուցված են փայտով և նույնպես ցեմենտի շաղախով ու մետաղյա կտուրով: Կան նաև ամբողջությամբ մետաղով կառուցված շինություններ (6 հիմնական և 2 երկրորդային):
27. Թեև բենզալցակայանը զբաղեցնում է ընդամենը 132 մ2 տարածք, սակայն նախատեսվում է այս կառույցի համալիր և թանկարժեք տեղափոխում, քանի որ գործողությունը պահանջում է առողջապահական, անվտանգության, բնապահպանական պահանջների բավարարում` վառելիքի պահեստը և բաշխման համակարգը հանելու և տեղափոխված վայրում նորերի տեղադրման համար:
28. Կադաստրային տվյալների առկայության դեպքերում շինությունների տարածքը հաշվարկվել և ճշտվել է տեղանքում պաշտոնական չափումներով: Նման դեպքերում շինությունների ընդհանուր տարածքը հաշվարկվել է շինության արտաքին տրամագիծը շինության հարկերի թվով բազմապատկելու միջոցով: Տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացման համար վերջնական տեսքի բերելու ժամանակ մանրամասն չափագրումները կճշգրտվեն ԵՔ պաշտոնական հետազոտության տվյալների համեմատությամբ:
Աղյուսակ 2.2: Ազդեցությունը շինությունների և կառույցների վրա
._____________________________________________________________________.
|Կառույցի/շինության տեսակը և |Հարկերի թիվը|Շինությունների|Ընդհանուր|
|շինանյութը |____________|ընդհանուր թիվը|տարածքը, |
| |1 |2 |3 | |մ2 |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես | | | | | |
|կառույցներ | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 26 |14 | 3 | 43 | 8,891 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և | 2 | 0 | 0 | 2 | 35 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` | 6 | 0 | 0 | 6 | 792 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Ընդամենը` | 34 | 14| 3 | 51 | 9.718 |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես | | | | | |
|կառույցներ | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 18 | 0 | 0 | 18 | 1,103 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և | 9 | 0 | 0 | 9 | 422 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` | 2 | 0 | 0 | 2 | 61 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Ընդամենը` | 29 | 0 | 0 | 29 | 1.586 |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Հատուկ կառույցներ | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Բենզալցակայան` բետոնե | 1 | 0 | 0 | 1 | 132 |
|հրապարակով, ստորգետնյա | | | | | |
|մետաղական բաքերով և | | | | | |
|գրասենյակային քարե կառույցով: | | | | | |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Ընդամենը` | 1 | 0 | 0 | 1 | 132 |
|_______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Ընդհանուրը` | 64 |14 | 3 | 81 | 11.436 |
._____________________________________________________________________.
2.3.3.1 Շինությունների ազդեցության ծավալը և տարաբնակեցման ռազմավարությունը
29. Լրիվ կամ մասամբ ազդեցության ենթարկվող բոլոր շինությունների փոխհատուցումը կիրականացվի ՀՀ օրենսդրության վերահսկողությամբ` անկախ այն հանգամանքից արդյոք տվյալ շենքում բնակվող կամ աշխատող ԱԵՏՏ-ները վերաբնակեցման ենթակա են, թե ոչ: Այնուամենայնիվ, ազդեցությունից հետո մասամբ ազդեցության ենթարկվող տնային տնտեսության ցանկությամբ այն կարող է մնալ ավելի փոքր հողատարածքում կամ այնտեղ կառուցել ավելի փոքր շինություն և մնալ նույն տարածքում` խուսափելով վերաբնակեցումից: Նախագծի համար ընդունված տարաբնակեցման ռազմավարությունը հիմնված է տարահանման արժեքի առձեռն փոխհատուցման վրա (շինանյութերի շուկայական գին, աշխատուժի և շինանյութերի փոխադրման արժեք)` գումարած 15% վերաբնակեցման աջակցության առձեռն փոխհատուցում: ԱԵԱ-ները իրենք կընտրեն թե ուր տեղափոխվեն և ինչպես կառուցեն իրենց շենքերը:
30. Ստորև բերված 2.3 աղյուսակը ցույց է տալիս այն ԱԵՏՏ-ների թիվը, որոնք կմնան իրենց հողատարածքներում (117) և նրանք, ովքեր պետք է տեղափոխվեն (41): Տարաբնակեցման ազդեցության ենթակա են միայն այն ԱԵՏՏ-ները, որոնց հիմնական կառույցը` տունը կամ բիզնես տարածքը, ազդեցության կրող է: Հետազոտության ընթացքում հիմնական կառույցի մասնակի ազդեցություն կրող բոլոր ԱԵԱ-ները ընտրեցին տեղափոխման տարբերակը: Որոշ ԱԵՏՏ-ներ իրենց հողատարածքում ունեն մեկից ավելի կառույցներ, որոնք օգտագործում են տարբեր նպատակներով, օրինակ` որպես տուն և բիզնես տարածք: Հետևաբար տարաբնակեցման ենթակա ԱԵՏՏ-ների թիվն ավելի փոքր է` 41, քան ազդեցության ենթարկվող հիմնական շինությունների թիվը` 51:
Աղյուսակ 2.3: Տարաբնակեցման ենթակա ԱԵԱ-ների թիվը
._____________________________________________________________________.
|Տարաբնակեցման |ԱԵՏՏ|Ծանոթություն |
|ենթակա ԱԵԱ-ներ|թիվը| |
|______________|____|_________________________________________________|
|Չտեղափոխվող | 100|Այս ԱԵԱ-ները ազդեցության ենթարկվող հիմնական |
| | |շինություններ չունեն: |
|______________|____|_________________________________________________|
|Տեղափոխվող | 41 |Հետազոտության ընթացքում հիմնական կառույցի մասնակի|
| | |ազդեցություն կրող բոլոր ԱԵԱ-ները ընտրեցին |
| | |տեղափոխման տարբերակը: |
|______________|____|_________________________________________________|
| Ընդամենը`| 141| |
._____________________________________________________________________.
2.3.4 Մշակաբույսեր
31. Նախագիծը չի ազդի որևէ գյուղատնտեսական հողի, առևտրային կամ սեփական սպառման բերքերի վրա:
2.3.5 Պտղատու և դեկորատիվ ծառեր
32. Նախագծի շրջանակներում հատման ենթակա է թվով 1.639 տարբեր տեսակի պտղատու և 472 դեկորատիվ ծառեր: Այդ ծառերի սեփականատերերը փոխհատուցում կստանան առանց ազդեցության ենթարկվող ծառի փայտանյութի արժեքը հանելու: 2.4 և 2.5 աղյուսակները մանրամասն ներկայացնում են ազդեցության ենթարկվող պտղատու և դեկորատիվ ծառերի քանակը` համապատասխանաբար: Համայնքին պատկանող ազդեցության ենթարկվող ծառեր չկան, քանի որ ԵՔ-ը Նախագծի տարածքում ծառերի տնկում չի իրականացրել: Ազդեցության ենթարկվող խաղողի ծառերը գտնվում են բնակելի հողակտորներում և չեն օգտագործվում վաճառքի նպատակով: Ենթադրվում է, որ յուրաքանչյուր թուփ զբաղեցնում է 4,55 մ2 տարածություն (2.200 թուփ/1 հա):
Աղյուսակ 2.4: Պտղատու ծառերի կորստի ամփոփ նկարագրություն
.__________________________________________________.
|Ծառի տեսակը |Քանակը |Ընդամենը|
| |_______________________| |
| |Տնկի|Դեռևս |Պտղատու| |
| | |ոչ պտղատու| | |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Խաղող | 45 | 119 | 215 | 379 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ծիրան | 15 | 25 | 63 | 103 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Խնձոր | 69 | 94 | 30 | 193 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Բալ | 112| 102 | 63 | 277 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Սալոր | 54 | 94 | 33 | 181 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Դեղձ | 34 | 69 | 18 | 121 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Թութ | 28 | 30 | 11 | 69 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ընկույզ | 17 | 31 | 23 | 71 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Թուզ | 39 | 33 | 4 | 76 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ընկույզ անտառային| 27 | 21 | 6 | 54 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Տանձ | 12 | 8 | 7 | 27 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Նուշ | 2 | 4 | 0 | 6 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Նուռ | 19 | 6 | 0 | 25 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Սերկևիլ | 17 | 38 | 2 | 57 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ընդամենը` | 490| 674 | 475 | 1.639 |
.__________________________________________________.
Աղյուսակ 2.5: Դեկորատիվ ծառերի կորուստը
._________________________________________.
|Ծառատեսակը |Փոքր|Միջին|Մեծ|Ընդամենը|
|_________________|____|_____|___|________|
|Թեփուկատերև նոճի| 1 | 2 | 9 | 12 |
|_________________|____|_____|___|________|
|Հացի | 63 | 100 | 63| 226 |
|_________________|____|_____|___|________|
|Թխկի | 32 | 72 | 65| 169 |
|_________________|____|_____|___|________|
|ՈՒռենի | 25 | 22 | 18| 65 |
|_________________|____|_____|___|________|
|Ընդամենը` | 121| 196 |155| 472 |
._________________________________________.
2.3.6 Ազդեցություն ձեռնարկատիրությունների և նրանց եկամուտների վրա
33. Ըստ ձեռնարկատիրության գործունեության տեսակի և ծավալի սահմանվել է կորուստի երկու տեսակ`
. Ժամանակավոր կորուստներ`ընդգրկում է այն ժամանակավոր կորուստները, որոնք
կկրեն փոխհատուցման իրավունք ունեցող շարժական ձեռնարկատիրությունները,
որոնց գույքը հնարավոր է տեղափոխել կամ եթե այն տեղակայված է անշարժ
շինության ներսում, աշխատողներին և գործունեությունը կարելի է
հեշտությամբ տեղափոխել մոտակա տարածք և այնտեղ վերսկսել իրենց
գործունեությունը:
. Մշտական կորուստներ` ընդգրկում է փոխհատուցման իրավունք ունեցող
ձեռնարկատիրությունները, որոնք տեղակայված են մշտական ազդեցություն կրող
կամ ոչ շարժական կառույցներում/շինություններում:
34. Նախագծի ազդեցությանը կենթարկվեն ընդհանուր թվով 10 ձեռնարկատիրություններ, որոնցից մեկը գրիլի շարժական ապարատ է և սննդի վաճառքի կետ, որը կկրի ժամանակավոր ազդեցություն, իսկ մնացած 9-ը մշտական ազդեցության ենթարկվող անշարժ բիզնեսներ են` ինչպես ցույց է տրված 2.6 աղյուսակում:
Աղյուսակ 2.6: Ազդեցությունները ձեռնարկատիրությունների վրա
.______________________________________________________.
|Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրություններ |Քանակը|
|_______________________________________________|______|
|Շարժական բիզնես (ժամանակավոր ազդեցություն կրող)| |
|_______________________________________________|______|
|Տաք սննդամթերքի վաճառք | 1 |
|_______________________________________________|______|
| Ընդամենը`| 1 |
|_______________________________________________|______|
|Ոչ շարժական բիզնես (մշտական ազդեցություն կրող) | |
|_______________________________________________|______|
|Ոչխարի վաճառքով զբաղվող խանութ | 1 |
|_______________________________________________|______|
|Մետաղական ապրանքների վաճառք | 1 |
|_______________________________________________|______|
|Սրճարան | 1 |
|_______________________________________________|______|
|Ծաղկի խանութ | 1 |
|_______________________________________________|______|
|Սննդամթերքների խանութ | 2 |
|_______________________________________________|______|
|Կահույքի վաճառք | 1 |
|_______________________________________________|______|
|Ավտոտեխսպասարկման կետ | 1 |
|_______________________________________________|______|
|Բենզալցակայան | 1 |
|_______________________________________________|______|
| Ընդամենը`| 9 |
|_______________________________________________|______|
| Ընդհանուրը`| 10 |
.______________________________________________________.
2.3.6.1 Ազդեցություններ աշխատողների վրա
35. Ինչպես ներկայացված է 2.7 աղյուսակում ընդհանուր թվով 29 աշխատող կենթարկվի մշտական ազդեցության` բիզնեսի փակման կամ տեղափոխման հետևանքով: Իրականում ազդեցության ենթարկվող աշխատողների թիվն ավելի մեծ է, սակայն նրանք պաշտոնապես գրանցված չեն որպես հարկ վճարող աշխատողներ, աշխատում են առանց աշխատանքային պայմանագրի և չեն ցանկանում որևէ տեղեկություն տրամադրել:
Աղյուսակ 2.7: Աշխատանքի կորուստ
.______________________________________________________________.
|Ազդեցության բնույթը |Ազդեցության|Ծանոթություն |
| |ենթարկվող | |
| |աշխատողների| |
| |թիվը | |
|____________________|___________|_____________________________|
|Մշտական ազդեցություն| 29 |Այս աշխատողներից 4-ը գրանցված|
| | |չեն (հարկ չեն վճարում): |
|____________________|___________|_____________________________|
| Ընդամենը`| 29 | |
.______________________________________________________________.
2.4 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.4.1 Տարբեր տեսակի ազդեցություններ կրող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ քանակը
36. Հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է 1 էլեկտրական ենթակայան, 1 երկաթուղային սեփականություն, 1 պետական հողատարածք, 2 խոշոր արդյունաբերական համալիր, և ընդհանուր թվով 158 ԱԵՏՏ` ներառյալ 665 ԱԵԱ (կախված ԱԵՏՏ ղեկավարից), որոնք Նախագծի շրջանակներում կենթարկվեն ՀՕՏ ազդեցությունների: Այս թիվը չի ընդգրկում ազդեցության ենթարկվող աշխատողներին: ԱԵՏՏ և ԱԵԱ մանրամասն ցուցակը ներկայացված է Հավելված Ա-ում և 2.8 աղյուսակում, որոնք ամփոփում են ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տեսակները` ըստ ազդեցության բնույթի, ինչպես նաև ներկայացնում են զուտ թվերը` առանց կրկնակի հաշվարկի:
Աղյուսակ 2.8: ԱԵՏՏ և ԱԵԱ` ըստ մասամբ կորստի տեսակի և բացարձակ
._____________________________________________________________________.
|Ազդեցության տեսակը|ԱԵՏՏ թիվը |ԱԵԱ մաքուր |Մեկնաբանություններ|
| |___________________|թիվը ըստ | |
| |Ըստ ազդե-|Մաքուր |ազդեցության| |
| |ցության |թիվը |տեսակի | |
| |տեսակի |(առանց | | |
| | |կրկնակի | | |
| | |հաշվարկի)| | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|ա) Հողի կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա1. Բնակելի հողի | 78 | 56 | 323 |Բոլոր հողերը |
|կորուստ | | | |դասակարգված են |
| | | | |որպես բնակելի |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա2. Առևտրային | 14 | 13 | 64 |Բոլոր հողերը |
|հողի կորուստ | | | |դասակարգված են |
| | | | |որպես առևտրային |
| | | | |հողեր, ներառյալ |
| | | | |բիզնես տարածքները:|
| | | | |4 հողակտոր |
| | | | |դասակարգված է |
| | | | |որպես առևտրային, |
| | | | |սակայն հանդիսանում|
| | | | |է միայն |
| | | | |հողատարածք: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա3. Արդյունաբերա- | 3 | 1 | 5 |Բոլոր հողերը |
|կան հողի կորուստ | | | |դասակարգված են |
| | | | |որպես |
| | | | |արդյունաբերական |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա4. Սեփական | 38 | 24 | 29 | - |
|չօգտագործվող/ | | | | |
|համայնքային հողի | | | | |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա5. Պետական հողի | (1) | (1) | (0) |Պետական հողեր |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
| Ա) Ընդամենը` հող|133 (134)| 94 (95) | 421 | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ) Շինությունների | | | |Շինությունների |
|կորուստ | | | |կորուստի |
| | | | |ազդեցության տեսակը|
| | | | |որոշվում է ԱԵՏՏ |
| | | | |ազդեցությամբ: |
| | | | |ԱԵՏՏ-ները կարող են|
| | | | |տնօրինել մեկից |
| | | | |ավելի տեսակի |
| | | | |շինություններ, |
| | | | |ներառյալ |
| | | | |վարձակալների |
| | | | |կողմից զբաղեցրած |
| | | | |կառույցները: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ1. Հիմնական | 60 | 23 | 103 |23 ԱԵՏՏ տնօրինում |
|շինության կորուստ | | | |են վարձակալված կամ|
| | | | |բարեկամներին |
| | | | |պատկանող |
| | | | |հողատարածքում |
| | | | |հիմնված բիզնես, |
| | | | |իսկ մնացած 18-ը |
| | | | |համապատասխանում է |
| | | | |Ա1 և Ա2 կետերին: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ2. Երկրորդային | 21 | 0 | 0 |Համապատասխանում է |
|շինության կորուստ | | | |Ա1, Ա2 և Բ1 |
| | | | |կետերին: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ3. Հատուկ | 1 | 0 | 0 |Համապատասխանում է |
|շինության կորուստ | | | |Ա2 կետին: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ4. Պետական | (2) | (2) | 0 |Էլեկտրական |
|սեփականություն | | | |ենթակայան, |
| | | | |երկաթուղային |
| | | | |սեփականություն |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ6. Խոշոր | (2) | (2) | 0 |Խոշոր առևտրային |
|արդյունաբերական | | | |արդյունաբերական |
|համալիրներ | | | |համալիրներ |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ) Ընդամենը` | 82 (85) | 23 (27) | 103 | |
|շինություն | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Գ) Ծառի կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Գ1. Ծառի կորուստ | 55 | 11 | 20 |10 ԱԵԱ իրենց |
| | | | |չպատկանող |
| | | | |հողատարածքում |
| | | | |ունեն ծառեր: |
| | | | |Մնացածը |
| | | | |համապատասխանում է |
| | | | |Ա1 և Ա2 կետերին: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Գ) Ընդամենը` ծառ | 55 | 11 | 20 | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ) Բիզնեսի կորուստ| | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ1. Շարժական | 1 | 1 | 5 | |
|ժամանակավոր | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ2. Ոչ շարժական | 9 | 0 | 0 |Համապատասխանում է |
|բիզնեսի մշտական | | | |Ա2 կետին: |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ) Ընդամենը` | 10 | 1 | 5 | |
|բիզնես | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ե) Աշխատանքի | | | | |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ե1. Աշխատանքի | 29 | 29 | 116 | |
|մշտական կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ե) Ընդամենը` | 29 | 29 | 116 | |
|աշխատանք | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ընդհանուրը` |309 (314)|158 (163)| 665 |ԱԵՏՏ ընդհանուր |
|(Ա+Բ+Գ+Դ+Ե) | | | |թիվը չի ներառում |
| | | | |էլեկտրական |
| | | | |ենթակայանը, |
| | | | |երկաթուղային |
| | | | |սեփականությունը, |
| | | | |պետական |
| | | | |հողատարածքը և 2 |
| | | | |խոշոր |
| | | | |արդյունաբերական |
| | | | |համալիրները: |
._____________________________________________________________________.
2.4.2 Ծանր ազդեցություն կրող ԱԵՏՏ
37. Ընդհանուր թվով 158 ԱԵՏՏ, 1 էլեկտրական ենթակայան, 1 երկաթուղային սեփականություն, 1 պետական հողատարածք և 2 խոշոր արդյունաբերական համալիրներ ենթական են տվյալ ենթածրագրի ազդեցությանը: Ընդհանուր ԱԵՏՏ-ներից 41-ը համարվում են ծանր ազդեցության ենթարկվողներ, քանի որ ստիպված կլինեն տեղափոխվել իրենց տներից և/կամ տեղափոխելով իրենց բիզնեսները: Ազդեցության տարածքում գյուղատնտեսական հողեր չկան, ուստի ոչ մի ԱԵԱ ծանր ազդեցություն չի կրում գյուղատնտեսական հողի 10%-ից ավելին կորցնելով:
2.4.3 Խոցելի ԱԵՏՏ
38. Ինչպես նշված է 2.9 աղյուսակում` 31 ԱԵՏՏ համարվում է խոցելի, քանի որ դրանք գտնվում են աղքատության շեմից ցածր, իսկ դրանցից 2-ը կնոջ կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություն է: Հետևաբար նրանք կստանան ռեաբիլիտացիոն նպաստ` նվազագույն աշխատավարձի չափով` վեց ամսվա ընթացքում և կընդգրկվեն Նախագծի շրջանակներում իրականացվող աշխատանքների համար աշխատատեղերի առաջնահերթության ցուցակում:
39. Թեև Հայաստանում քաղաքային աղքատության շեմը պաշտոնապես սահմանված չէ, ՀՀ վարչապետի 2000 թ. N 267 որոշմամբ ձեռնարկվել է Աղքատության կրճատման ռազմավարության մշակումը (ԱԿՌ-1)` ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի ղեկավարությամբ և սոցիալական ու աղքատության հարցերի հետ առնչություն ունեցող նախարարությունների, ՀՀ Ազգային Ժողովի մշտական հանձնաժողովի, Ազգային վիճակագրական ծառայության, քաղաքական կուսակցությունների, ՀԿ-ների և դոնոր կազմակերպությունների ներկայացուցիչներից կազմված խմբի կողմից: 2008 թ. ԱԿՌ-1 համաձայն յուրաքանչյուր չափահասի համար ամսեկան աղքատության (սննդի) շեմը կազմում է 17.232 ՀՀ դրամ, իսկ յուրաքանչյուր չափահասի համար ամսեկան ընդհանուր աղքատության շեմը` 25.188 ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 2.9: Խոցելի ԱԵՏՏ
.________________________________.
|Խոցելի ԱԵՏՏ տեսակը |Քանակը|
|_________________________|______|
|Աղքատության շեմից ցածր | 29 |
|_________________________|______|
|Աղքատության շեմից ցածր | 2 |
|և կնոջ կողմից ղեկավարվող| |
|_________________________|______|
| Ընդամենը`| 31 |
.________________________________.
2.4.4 ԱԵԱ` ըստ սեռի
40. ԱԵԱ սեռային հարաբերակցությունը հետևյալն է` 286 (43%) արական և 379 (57%) իգական: Արական սեռի մասնաբաժինը ՀՀ սեռային ազգային ընդհանուրում ցածր է: Երկրի ազգային սեռային պատկերը հետևյալն է` 48% արական և 52% իգական:
2.4.5 ԱԵԱ` ըստ ազգության
41. ԱԵՏՏ քանակն ըստ ազգային պատկանելիության ներկայացված է 2.10 աղյուսակում: Տարածքի բնակչության 97%-ը ազգությամբ հայ են, իսկ 3%-ը` եզդի: Եզդիները քրդերի ցեղախմբից են, որոնք ոչ միայն լիովին ինտեգրվել են հայ ազգային մեծամասնության մեջ, բայց նաև համարվում են ազգային բնակչության լիիրավ անդամներ, քանի որ հայ ժողովրդի հետ միասին տեսել են ցեղասպանություն: Որպես այդպիսիք եզդիները համարվում են ՀՀ լիիրավ քաղաքացիներ, խտրականությունների չեն ենթարկվում և չունեն խոցելիության այն բնութագրիչները, որոնց համաձայն տրվել է ԱԶԲ տեղաբնիկների սահմանումը: Հետևաբար տվյալ Նախագիծը չի ընդգրկի ԱԶԲ համապատասխան քաղաքականությունը:
Աղյուսակ 2.10: ԱԵԱ-ների ազգությունը
._________________________________________.
|Ազգություն|ԱԵԱ թիվը|ԱԵԱ ընդհանուր թիվը, %|
|__________|________|_____________________|
|Հայ | 645 | 97 |
|__________|________|_____________________|
|Եզդի | 20 | 3 |
|__________|________|_____________________|
|Ընդամենը` | 665 | 100 |
._________________________________________.
3. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
3.1 Ընդհանուր
42. ՀՕՏԾ տվյալ գլուխը ներկայացնում է սոցիալ-տնտեսական հետազոտության արդյունքները, որն իրականացվել է տեղական համայնքներում` առկա սոցիալ-տնտեսական միջավայրը և այնտեղ ընդգրկվող ԱԵԱ և ԱԵՏՏ խոցելիության մակարդակը պարզելու նպատակով:
3.2 Սոցիալ-տնտեսական հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան
43. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունն (ՍՏՀ) իրականացվել է երկու փուլով`
. Փուլ 1: Ազդեցության ենթարկվող հողատարածքներում հաշվարկված ՏՏ թվի
25%-ի հետազոտություն` Նախագծի համայնքի սոցիալ-տնտեսական պատկերը
ստանալու նպատակով:
. Փուլ 2: ԱԵՏՏ-ների սոցիալ-տնտեսական պայմանների 100%-ի
ուսումնասիրություն` որպես առավել ընդլայնված ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի
մի մաս:
3.2.1 Փուլ 1: 25% նմուշի հետազոտության մոտեցումը և մեթոդաբանությունը
44. ՍՏՀ 1-ին փուլը իրականացվել է ակադեմիական որակավորում ունեցող սոցիոլոգ-հետազոտողներից կազմված ՍՏՀ թիմի կողմից: Կիրառվել է քանակական ուսումնասիրության մեթոդը` նախապես մշակված, սակայն տեղում ավելացվող հարցաթերթիկների հիման վրա, որոնք մշակվել և կիրառվել են նախագծի տարածքի ՏՏ-ների հետ երես առ երես հարցման ընթացքում:
45. Երկու սոցիոլոգից կազմված երեք թիմեր, որոնցից յուրաքանչյուրը ընդգրկում էր առնվազն մեկ իգական սեռի ներկայացուցիչ, անցել են ուսուցում ՍՏՀ հետազոտության թիմի կոորդինատորի և ԾՆՏԱ խորհրդատուների տարաբնակեցման մասնագետների կողմից` նրբանկատ կերպով հետազոտությունն իրականացնելու համար: ՈՒսուցումը ներառել է ուղեցույցեր տեղանքում հասցեների ընտրության վերաբերյալ` ճանապարհային հանգույցներում թեքվելով աջ կամ ձախ:
46. ՏՏ հասցեները ընտրվել են պատահականության սկզբունքով`ընտրության ցուցակից (ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների և ՏՏ-ների կադաստրային ցուցակ): Սիստեմատիկ նմուշների պատահական ընտրության տեխնիկայի համաձայն հարցումն իրականացվել է ընտրության ցուցակից յուրաքանչյուր 4-րդ ՏՏ հետ: ՏՏ ներկայացուցչի կողմից հարցմանը մասնակցելու մերժման դեպքում հարցում իրականացվել է անմիջապես հաջորդ ՏՏ հետ: Հետազոտության ընթացքում չի հաջողվել կապվել ծրագրի տարածքի ձեռնարկատիրությունների սեփականատերերի և 29 ԱԵՏՏ հետ, որոնք չեն ընդգրկվել արդյունքներում: Հետազոտության նմուշը ներկայացված է 3.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.1: Սոցիալ-տնտեսական հետազոտության նմուշի մանրամասներ
.________________________________________________________________.
|ԱԵՏՏ |Նմուշի|Նմուշում |Նմուշում |Նմուշի |Նմուշի |
|ընդհանուր|չափը %|ընդգրկված|ընդգրկված|հուսալիության|հուսալիության|
|թիվը | |ՏՏ քանակը|մարդկանց |մակարդակը |միջակայքը |
| | | |քանակը | | |
|_________|______|_________|_________|_____________|_____________|
| 129 | 25% | 32 | 161 | 95% | 13 |
.________________________________________________________________.
Ծանոթագրություն`
1) Ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ քանակը սահմանված է նմուշի
ուսումնասիրության պահին սահմանված կադաստրային ուսումնասիրության
տվյալների հիման վրա:
2) Նմուշի նվազագույն չափը` 25%, 95% հուսալիության մակարդակ ապահովելու
համար, որի հուսալիության միջակայքը < 15% է:
3) Նմուշի հուսալիության մակարդակը և հուսալիության միջակայքը համադրելիս
կարելի է ասել, որ օրինակ` դուք 95%-ով վստահ եք (հետազոտողների
մեծամասնության կողմից կիրառվող հուսալիության մակարդակ), որ
բնակչության իրական քանակը 40% և 50% է (5% հուսալիության
միջակայքով): Առավել մանրամասն բացատրության համար տե՛ս
http://www.surveysystem.com/sscalc.htm:
47. Յուրաքանչյուր հարցաթերթիկի լրացման համար պահանջվել է 20-30 րոպե, իսկ հավաքագրված տվյալները մշակվել են SPSS 13 վիճակագրական փաթեթի օգնությամբ:
3.2.2 Փուլ 2: 100% նմուշի հետազոտության մոտեցումը և մեթոդաբանությունը
48. ՍՏՀ 2-րդ փուլի մոտեցումը ներկայացված է 2.2.2 բաժնում: Երկու փուլերում հավաքագրված տվյալները ներկայացվում և վերլուծության են ենթարկվող ստորև:
3.3 Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների սոցիալ-տնտեսական պատկերը
49. Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների վարչական տարածքում գտնվող Նախագծի ազդեցության գոտիների բնակիչների 25% նմուշի ՍՏՀ արդյունքները ներկայացված են ստորև:
3.3.1 Ժողովրդագրական ամփոփ նկարագիր
50. Նախագծի տարածքի սեռային հարաբերակցությունը հետևյալն է` 286 (43%) արական և 379 (57%) իգական սեռի ներկայացուցիչներ: ՈՒսումնասիրության մեջ ներգրավված բնակչության 100%-ը հայ են: Չափահաս բնակչության 374-ը (72%) ամուսնացած է, 135-ը (26%)` ամուրի, իսկ 10-ը (2%)` ամուսնալուծված: Տարածքում ապրող բնակչության միջին տարիքը կազմում է 34,3 տարի, իսկ ընտանիքի անդամների միջին թիվը` յուրաքանչյուր ՏՏ-ում 4 մարդ:
3.3.2 Կրթություն
51. Աղյուսակ 3.2-ում ներկայացված է, որ համայնքի բնակիչները համեմատաբար կիրթ են` ընդհանուր գրաճանաչ: Բնակչության մեծ մասը` 108 ԱԵԱ (84%) ունի առնվազն միջնակարգ կրթություն, իսկ 17-ը` (13%)` բարձրագույն կրթություն:
Աղյուսակ 3.2: Կրթական մակարդակը
.______________________________________________________.
|Կրթության ամենաբարձր մակարդակը|Չափահասների|Չափահասների|
| |թիվը |%-ը |
|______________________________|___________|___________|
|Ասպիրանտուրա ավարտած | 1 | 1 |
|______________________________|___________|___________|
|Բարձրագույն | 17 | 13 |
|______________________________|___________|___________|
|Թերի բարձրագույն | 9 | 7 |
|______________________________|___________|___________|
|Միջին մասնագիտական | 27 | 21 |
|______________________________|___________|___________|
|Միջնակարգ | 54 | 42 |
|______________________________|___________|___________|
|Թերի միջնակարգ | 17 | 13 |
|______________________________|___________|___________|
|Տարրական | 1 | 1 |
|______________________________|___________|___________|
|Անտառաճանաչ | 3 | 2 |
|______________________________|___________|___________|
|Ընդամենը` | 129 | 100 |
.______________________________________________________.
52. Հարցման մասնակից ՏՏ-ների 46%-ը (15 ՏՏ) ունի վերջին 12 ամիսների ընթացքում կրթական հաստատություն հաճախող անդամ կամ անդամներ: Հարցումները ցույց են տվել, որ այդ հաստատությունների մեծ մասը միջնակարգ դպրոց է, ուր հաճախում է 8 ԱԵՏՏ (54%):
Աղյուսակ 3.3: Կրթական հաստատության հաճախումներ
.____________________________________________________________.
|Կրթական հաստատություն |Կրթական |Կրթական |
| |հաստատություն|հաստատություն |
| |հաճախող անդամ|հաճախող անդամ |
| |ունեցող ՏՏ |ունեցող ՏՏ %-ը|
|_______________________________|_____________|______________|
|Մանկապարտեզ | 2 | 13 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Միջնակարգ դպրոց | 8 | 54 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Պետական միջնակարգ մասնագիտական | 3 | 20 |
|հաստատություն | | |
|_______________________________|_____________|______________|
|Մասնավոր միջնակարգ մասնագիտական| 0 | 0 |
|հաստատություն | | |
|_______________________________|_____________|______________|
|Պետական ԲՈՒՀ | 2 | 13 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Մասնավոր ԲՈՒՀ | 0 | 0 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Ընդամենը` | 15 | 100 |
.____________________________________________________________.
53. 3.4 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ միջնակարգ դպրոց հաճախող հարցման մասնակից ԱԵՏՏ-ներից 9-ը (60%) իրականում կամ ընդհանուր առմամբ գոհ են իրենց տրամադրվող ծառայության որակից, մեկ երրորդը ոչ դժգոհ է, ոչ էլ առանձնապես գոհ, իսկ մյուս մեկ երրորդը` բոլորովին գոհ չեն: Հարցման մասնակից ՏՏ-ները, որոնք ունեն մանկապարտեզ հաճախող անդամ, գոհ չեն ծառայության մակարդակից:
Աղյուսակ 3.4: Կրթական հաստատություն հաճախող անդամներ ունեցող ՏՏ-ների` կրթական ծառայության որակի բավարարվածության աստիճանը
._____________________________________________________________________.
|Կրթական |Իսկապես|Ընդհանուր|Ոչ դժգոհ, |Իսկապես|Լիովին|Ընդա-|
|հաստատություն |գոհ, % |առմամբ |ոչ էլ |դժգոհ, |դժգոհ,|մենը,|
| | |գոհ, % |առանձնապես|% | % |% |
| | | |գոհ, % | | | |
|___________________|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Մանկապարտեզ|Տոկոս | 100% | 0% | 0% | 0% | 0% | 100%|
| |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
| |Հաճախա-| 15 | 0 | 0 | 0 | 0 | 15 |
| |կանու- | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | |
|___________|_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Միջնակարգ |Տոկոս | 27% | 33% | 27% | 0% | 13% | 100%|
|դպրոց |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
| |Հաճախա-| 4 | 5 | 4 | 0 | 2 | 15 |
| |կանու- | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | |
|___________|_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Պետական |Տոկոս | 0% | 60% | 40% | 0% | 0% | 100%|
|միջնակարգ |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|մասնագիտա- |Հաճախա-| 0 | 9 | 6 | 0 | 0 | 15 |
|կան հաստա- |կանու- | | | | | | |
|տություն |թյուն | | | | | | |
|___________|_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Պետական |Տոկոս | 0% | 100% | 0% | 0% | 0% | 100%|
|ԲՈՒՀ |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
| |Հաճախա-| 0 | 15 | 0 | 0 | 0 | 15 |
| |կանու- | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | |
._____________________________________________________________________.
.___________________________________________________________________.
|Կրթական |Իսկապես|Ընդհանուր|Ոչ դժգոհ, |Իսկապես|Լիովին|Ընդա-|
|հաստատություն |գոհ, % |առմամբ |ոչ էլ |դժգոհ, |դժգոհ,|մենը,|
| | |գոհ, % |առանձնապես|% | % |% |
| | | |գոհ, % | | | |
|_________________|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Մանկապարտեզ | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 100 |
|_________________|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Միջնակարգ դպրոց | 27 | 46 | 18 | 0 | 9 | 100 |
|_________________|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Պետական միջնակարգ| 0 | 67 | 33 | 0 | 0 | 100 |
|մասնագիտական | | | | | | |
|հաստատություն | | | | | | |
|_________________|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Պետական ԲՈՒՀ | 0 | 100 | 0 | 0 | 0 | 100 |
.___________________________________________________________________.
3.3.3 Առողջապահություն
54. Առողջապահության վերաբերյալ հարցման մասնակից ՏՏ-ներից 25-ը (78%) ունեն ընտանիքի անդամ կամ անդամներ, որոնք վերջին 12 ամիսների ընթացքում օգտվել են բժշկական ծառայություններից` բժիշկ, պոլիկլինիկա կամ հիվանդանոց: Այնուամենայնիվ, այդ ժամանակահատվածում ՏՏ-ներից 15-ը (56%) ունեն ընտանիքի անդամ կամ անդամներ, որոնք բժշկի կարիք են ունեցել, սակայն չեն այցելել: 27-ի (84%) պատճառաբանությունը բժշկական ծառայության պաշտոնական/ ոչ պաշտոնական շատ բարձր գինն է:
55. 3.5 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ բժշկական ծառայություններից օգտվողների մեծամասնությունը` 20 ՏՏ (63%) իսկապես կամ ընդհանուր առմամբ գոհ են իրենց տրամադրվող ծառայություններից:
Աղյուսակ 3.5: Բժշկական ծառայություններից օգտվող ՏՏ-ների` ծառայության որակի բավարարվածության աստիճանը
._________________________________________________________.
|Բավարարվածության աստիճանը|Բժշկական |Բժշկական |
| |ծառայությունից|ծառայությունից |
| |օգտվող ՏՏ-ները|օգտվող ՏՏ-ներ, %|
|_________________________|______________|________________|
|Իսկապես գոհ | 9 | 28 |
|_________________________|______________|________________|
|ընդհանուր առմամբ գոհ | 11 | 35 |
|_________________________|______________|________________|
|Ոչ գոհ, ոչ էլ դժգոհ | 6 | 19 |
|_________________________|______________|________________|
|Իսկապես դժգոհ | 3 | 9 |
|_________________________|______________|________________|
|Լիովին դժգոհ | 3 | 9 |
|_________________________|______________|________________|
|Ընդամենը` | 32 | 100 |
._________________________________________________________.
3.3.4 Հողի սեփականություն
56. Հարցման մասնակից ընտանիքների մեկ քառորդից մի փոքր ավելին` 9 ՏՏ (28%) տնօրինում է սեփական հողատարածք, և նրանցից 2-ը (22%) այն կիրառում է որպես սննդի կարևոր աղբյուր, 1-ը (11%) այն կիրառում են որպես հանգստի միջոց, իսկ 6 ԱԵՏՏ (67%)` այն չեն օգտագործում որևէ հստակ նպատակով:
3.3.5 Կենցաղային պայմանները և հարմարությունները
57. ՏՏ ընդհանուր միջին տարածքը (շինություններ և հողատարածքներ) կազմում է 274 մ2, իսկ բնակելի տարածքները (շենքերը)` 85 մ2. Աղյուսակ 3.6-ը ցույց է տալիս, որ համայնքի բնակիչների ճնշող մեծամասնությունը` 30 ԱԵՏՏ (94%) հանդիսանում է իր տան սեփականատերը, սակայն մոտ երկու երրորդը` 21 ԱԵՏՏ (67%) չունի Կառավարության կողմից հաստատված սեփականության կարգավիճակ:
Աղյուսակ 3.6: Բնակության կարգավիճակ
._________________________________________________________________.
|Բնակության կարգավիճակ |Պատասխանատուների թիվը|Պատասխանատուների %-ը|
|______________________|_____________________|____________________|
|Կառավարության կողմից | 9 | 28 |
|հաստատագրված | | |
|սեփականություն | | |
|______________________|_____________________|____________________|
|Կառավարության կողմից | 21 | 66 |
|չհաստատագրված | | |
|սեփականություն | | |
|______________________|_____________________|____________________|
|Վարձակալություն | 1 | 3 |
|______________________|_____________________|____________________|
|Ընկերների/բարեկամների | 1 | 3 |
|սեփականություն | | |
|______________________|_____________________|____________________|
|Ընդամենը` | 32 | 100 |
._________________________________________________________________.
58. 3.7 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ ՏՏ-ներից 7-ը (22%) գտնում է, որ իրենց կենցաղային պայմանները լավ են կամ շատ լավ, 16-ը (52%) գտնում է դրանք բավարար, իսկ 8-ը (26%) գտնում է, որ իրենք ապրում են վատ կամ շատ վատ կենցաղային պայմաններում:
Աղյուսակ 3.7: ՏՏ կարծիքը իրենց կենցաղային պայմանների վերաբերյալ
._____________________________________________.
|Կենցաղային պայմաններ|ՏՏ-ների թիվը|ՏՏ-ների %-ը|
|____________________|____________|___________|
|Շատ վատ | 1 | 3 |
|____________________|____________|___________|
|Վատ | 7 | 23 |
|____________________|____________|___________|
|Բավարար | 16 | 52 |
|____________________|____________|___________|
|Լավ | 1 | 3 |
|____________________|____________|___________|
|Շատ լավ | 6 | 19 |
|____________________|____________|___________|
|Ընդամենը` | 32 | 100 |
._____________________________________________.
59. Աղյուսակ 3.8-ը ցույց է տալիս, որ ՏՏ-ներից 20-ը (63%) չունի տաք ջուր, իսկ 25-ը (78%)` ունի չգործող ջեռուցման համակարգ: ՏՏ մեծամասնությունը` 28 ԱԵՏՏ (88%), ունի մշտական ջուր, 23-ը (72%)` գազ և 26-ը (81%)` ջրահեռացման համակարգ:
Աղյուսակ 3.8: Բնակելի հարմարությունների որակը
._____________________________________________________________________.
|Հարմարանք |Հաճախականությունը|Մշտապես|Ընդհա- |Չգործող|Գոյու-|Ընդամենը|
| |/տոկոսը |գործող |տումնե-| |թյուն | |
| | | |րով | |չու- | |
| | | |գործող | |նեցող | |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Տեղական |Տոկոսը | 22% | 0% | 0% | 78% | 100% |
|ջեռուցման |_________________|_______|_______|_______|______|________|
|համակարգ |Հաճախականությունը| 7 | 0 | 0 | 25 | 32 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Ջրամատակա- |Տոկոսը | 88% | 9% | 3% | 0% | 100% |
|րարում |_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 28 | 3 | 1 | 0 | 32 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Տաք ջուր |Տոկոսը | 25% | 6% | 6% | 63% | 100% |
|(ջրա- |_________________|_______|_______|_______|______|________|
|տաքացուցիչ)|Հաճախականությունը| 8 | 2 | 2 | 20 | 32 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Կենտրոնաց- |Տոկոսը | 72% | 0% | 0% | 28% | 100% |
|ված գազամա-|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|տակարարման |Հաճախականությունը| 23 | 0 | 0 | 9 | 32 |
|համակարգ | | | | | | |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Ջրահեռացման|Տոկոսը | 81% | 0% | 0% | 19% | 100% |
|համակարգ |_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 26 | 0 | 0 | 6 | 32 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Ֆիքսված |Տոկոսը | 75% | 0% | 0% | 25% | 100% |
|հեռախոսակապ|_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 24 | 0 | 0 | 8 | 32 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Շարժական |Տոկոսը | 91% | 0% | 0% | 9% | 100% |
|հեռախոսակապ|_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 29 | 0 | 0 | 3 | 32 |
._____________________________________________________________________.
3.3.6 Աշխատանք և ապրուստի միջոցներ
60. 3.9 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ հարցման մասնակիցներից 22-ը (28%) թեև աշխատունակ են, սակայն գործազուրկ են, և միայն 33-ն (26%) է գումար վաստակում:
Աղյուսակ 3.9: Զբաղվածության կարգավիճակը
.______________________________________________.
|Զբաղվածության կարգավիճակը|Հաճախականություն| % |
|_________________________|________________|___|
|Աշխատող | 30 | 24|
|_________________________|________________|___|
|Կենսաթոշակառու | 19 | 15|
|_________________________|________________|___|
|ՈՒսանող, աշակերտ | 8 | 6 |
|_________________________|________________|___|
|Տնային տնտեսուհի | 30 | 24|
|_________________________|________________|___|
|Գործազուրկ | 36 | 29|
|_________________________|________________|___|
|Զինծառայող | 3 | 2 |
|_________________________|________________|___|
|Ընդամենը` | 126 |100|
.______________________________________________.
61. Աղյուսակ 3.10-ը ցույց է տալիս, որ աշխատանք ունեցող հարցման մասնակիցների գրեթե կեսը` 14-ը (47%) աշխատում է մասնավոր սեկտորում, իսկ մնացած մասի մեծամասնությունը` 12 ԱԵԱ (40%) հանրային սեկտորում:
Աղյուսակ 3.10: Զբաղվածության սեկտորներ
.__________________________________________________.
|Զբաղվածության սեկտոր |Աշխատողների|Աշխատողների|
| |քանակը |քանակը, % |
|__________________________|___________|___________|
|Հանրային սեկտորի աշխատող | 12 | 40 |
|__________________________|___________|___________|
|Մասնավոր սեկտորի աշխատող | 14 | 47 |
|__________________________|___________|___________|
|Սեփական ձեռնարկատիրությամբ| 1 | 3 |
|զբաղվող/ձեռնարկատեր | | |
|__________________________|___________|___________|
|Սեփական գյուղատնտեսական | 1 | 3 |
|հողամասում աշխատող | | |
|__________________________|___________|___________|
|Այլ | 2 | 7 |
|__________________________|___________|___________|
|Ընդամենը` | 30 | 100 |
.__________________________________________________.
3.3.7 Եկամուտ և ծախսեր
62. Տարածքի ՏՏ-ների ամսեկան միջին եկամուտը կազմում է 103.000 ՀՀ դրամ կամ 264 ԱՄՆ դոլար: Աղյուսակ 3.11-ը ցույց է տալիս, որ ՏՏ ղեկավարը (որոնցից 24%-ը կանայք են) վաստակում են ՏՏ եկամուտի միջինը մոտ 70%-ը, իսկ արական սեռի զավակները` 6 (19%) վաստակում են մոտ մեկ հինգերորդ մասը:
Աղյուսակ 3.11: ՏՏ եկամուտի հիմնական վաստակողները
.__________________________________________________.
|ՏՏ անդամ |ՏՏ համապատասխան|ՏՏ համապատասխան |
| |ընդհանուր թիվը |ընդհանուր թիվը, %|
|________________|_______________|_________________|
|Ղեկավար | 22 | 69 |
|________________|_______________|_________________|
|Ամուսին/կին | 2 | 6 |
|________________|_______________|_________________|
|Զավակ | 6 | 19 |
|________________|_______________|_________________|
|Սկեսուր/սկեսրայր| 1 | 3 |
|________________|_______________|_________________|
|Այլ | 1 | 3 |
|________________|_______________|_________________|
|Ընդամենը` | 32 | 100 |
.__________________________________________________.
63. Աղյուսակ 3.12-ը ցույց է տալիս, որ ՏՏ միջին ամսեկան ծախսերը կազմում են 460 ԱՄՆ դոլար, որի մեծ մասը (38%) ծախսվում է ուտելիքի և խմիչքի վրա: Զգալի գումար է ծախսվում նաև հագուստի (17%), կոմունալ վճարումների (15%), կրթության (12%) և տրանսպորտի վրա (10%):
Աղյուսակ 3.12: ՏՏ ամսեկան միջին ծախսերը
._____________________________________________________________________.
|Ծախսի տեսակները |Ամսեկան միջին ծախսերը|Տարեկան | % |
| |/ԱՄՆ դոլար/ |/ԱՄՆ դոլար/| |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Սննդի/խմիչքի վրա ծախսվող գումար| 175 | 2.100 | 38|
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Հագուստի/կոշկեղենի վրա ծախսվող | 80 | 960 | 17|
|գումար | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Կրթության համար ծախսվող գումար | 55 | 660 | 12|
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Առողջության համար ծախսվող | 35 | 420 | 8 |
|գումար | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Կոմունալ ծախսեր (գազ, | 69 | 828 | 15|
|էլեկտրականություն, ջուր, | | | |
|հեռախոս, ինտերնետ) | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Տրանսպորտային ծախսեր | 46 | 552 | 10|
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Սեփականության հարկեր/ | 1 | 12 | 0 |
|վարձակալության գումար | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Ընդամենը` | 461 | 5.532 |100|
._____________________________________________________________________.
3.3.8 Սեռային հավասարակշռությունը և կանանց ապրուստի հայթայթման միջոցները
64. Համայնքի ազդեցության տարածքի ՏՏ 24%-ը ղեկավարվում է կանանց կողմից: Աշխատավարձ ստացող կանայք կազմում են 14%, իսկ մոտ 9%-ի մեծ մասը իր եկամուտը ստանում է այլ գործունեությունից: Եկամուտի այլ աղբյուր, այդ թվում` թոշակ և նպաստ, ունեցողների 14%-ը կանայք են:
3.3.9 Արտագաղթից ստացվող եկամուտ
65. Վերջին 5 տարիների ընթացքում հարցման 161 ընդհանուր մասնակիցներից միայն հինգ ՏՏ անդամներ են եղել արտերկրում (3%) (Ռուսաստան, Լեհաստան և Գերմանիա)` աշխատանքի, զբոսաշրջության և ուսման նպատակով:
3.4 Ընդհանուր թեմաներ
3.4.1 Աղքատություն
66. 2003-2007 թթ. ընթացքում ՀՀ իրական ՀՆԱ-ն աճել է 13.1%-ով` Աղքատության կրճատման ռազմավարության պլանից երկու անգամ ավել: Սակայն, անկախ այս աճից, 2009 թ. բնակչության 10.6%-ի ապրուստի միջոցը կազմել է օրական $1.25 ԱՄՆ դոլար (ԱԶԲ 2009 թ. գլխավոր ցուցանիշները Ասիայի և խաղաղօվկիանոսյան երկրների համար, աղբյուրը` www.adb.org, ապրիլ 2010 թ.), իսկ 43.4%-ը ունեցել է: 2 դոլար գնողունակության պարիտետ (ԱԶԲ Հայաստանի տվյալների աղյուսակ 2009 թ., աղբյուրը`www.adb.org ապրիլ 2010 թ.):
67. 3.13 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ 2008 թ. բնակչության 23.5%-ը գտնվել է աղքատության ազգային շեմից ցածր մակարդակում, իսկ 3.1%-ը համարվել է «շատ աղքատ»` սննդի լուրջ պակաս զգացող: Այս ցուցանիշը 2004 թ. համեմատ նվազել է 34.6 և 6.4%-ից` համապատասխանաբար:
Աղյուսակ 3.13: Աղքատության ազգային մակարդակի ցուցանիշները 2008 թ.-ին` 2004 թ. համեմատ (%)
.__________________________________________________________________.
|Շրջան |2004 * % |2008# % |2004/2008 %|
| |_________________|__________________________|___________|
| |Շատ |Աղքատ *2|Շատ |Աղքատ #2|Բնակ- |Շատ |Աղքատ|
| |աղքատ *1| |աղքատ #1| |չության |աղքատ| |
| | | | | |թիվը (%)| | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Քաղաքային| 8 | 36 | 4 | 24 | 65 | - 48| - 35|
|շրջաններ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Երևան | 6 | 29 | 3 | 18 | 34 | - 47| - 33|
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|ՀՀ այլ | 9 | 44 | 5 | 28 | 31 | - 50| - 36|
|քաղաքներ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Գյուղական| 4 | 32 | 2 | 23 | 35 | - 61| - 28|
|շրջաններ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Հայաստան | 6 | 35 | 3 | 24 | 100 | - 51| - 32|
.__________________________________________________________________.
Տվյալների աղբյուրը` 2008 թ. Ապրուստի ինտեգրված պայմանների հետազոտություն` իրականացված Համաշխարհային բանկի, Հազարամյակի մարտահրավերներ կորպորացիայի և ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության կողմից:
Ծանոթություն`
* Աղքատության ցուցանիշները հաշվարկվել են 2004 թ. տվյալների համաձայն` սննդի զամբյուղի նվազագույն ցուցանիշի և կենցաղային ապրանքների մասնաբաժնի հիման վրա:
*1 2004 թ. ծայրահեղ աղքատության (սննդի) շեմը համարվում էր 12,467 ՀՀ
դրամ` մեկ չափահասի համար` մեկ ամսում
*2 2004 թ. ընդհանուր աղքատության շեմը համարվում էր 19,373 ՀՀ դրամ` մեկ
չափահասի համար` մեկ ամսում
# 2008 թ. աղքատության շեմերը` սղաճին համապատասխան
#1 2008 թ. ծայրահեղ աղքատության (սննդի) շեմը համարվում էր 17,232 ՀՀ
դրամ` մեկ չափահասի համար` մեկ ամսում
#2 2008 թ. ընդհանուր աղքատության շեմը համարվում էր 25,188 ՀՀ դրամ` մեկ
չափահասի համար` մեկ ամսում
68. Երևանում աղքատության մակարդակն այնքան լուրջ չէ, որքան Հայաստանի այլ քաղաքներում (Մաքս Սփուր, 2009 թ., Գյուղական համայնքների ապրուստի միջոցների քաղաքական տնտեսությունները անցումային երկրներում): Աղյուսակ 3.133 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ քաղաքային բնակչության աղքատության միջին մակարդակը մոտ է աղքատության ազգային ցուցանիշին, սակայն սա քողարկում է Երևանի և այլ քաղաքների աղքատության մակարդակի միջև առկա մեծ տարբերությունը. 2008 թ. Երևան քաղաքում աղքատության ազգային շեմից ցածր գտնվում էր քաղաքի բնակչության թվից մոտ հինգից մեկը (21%), իսկ մյուս քաղաքներում` երեքից մեկը (28%):
69. Աղքատության շարունակական խնդիրների լուծման նպատակով 2008 թ. ՀՀ Կառավարությունը հաստատել է Կայուն զարգացման ծրագիրը (ԿԶԾ), որը հանդիսանում է ՀՀ Աղքատության կրճատման ռազմավարության երկրորդ փաստաթուղթը (ԱԿՌ-2): ԿԶԾ-ն մշակվել է ԱԿՌ-1-ի նշանակալի ձեռքբերումների հիման վրա և ունի երեք գլխավոր նպատակ, որոնք ընդգրկում է 2009-2021 թթ. ժամանակահատվածը` 2009-2015 թթ. համար հատուկ միջնաժամկետ պլանները ներառյալ: ԱԿՌ-2 երեք գլխավոր նպատակները հետևյալն են` աղքատության կրճատում և ծայրահեղ աղքատության վերացում; բնակիչների զարգացման ապահովում; տնտեսական աճի բարձրացում և հետամնաց շրջանների զարգացում: ԿԶԾ համաձայն ենթակառուցվածքների հնացած միջոցները շարունակում են լուրջ մարտահրավեր հանդիսանալ կայուն զարգացման և աղքատության վերացման համար:
70. Ակնկալվում է, որ տնտեսության զարգացման և արտաքին անմիջական ֆինանսավորման միջոցով բարելավված տրանսպորտային ենթակառուցվածքի ստեղծումը այնպիսի ծրագրերի շրջանակներում, ինչպիսին է տվյալ Նախագծի իրականացումն ու Արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի կառուցումը, անուղղակիորեն կնպաստի սոցիալական զարգացմանը և աղքատության կրճատմանը մակրո մակարդակում: Ծրագրի ՀՕՏ գործողությունները կնպաստեն աղքատության կրճատմանը տնային տնտեսության մակարդակում` նպատակային օգուտների և աղքատության շեմից ցածր գտնվող խոցելի ԱԵԱ-ներին հատկացվող տարաբնակեցման նպաստների միջոցով: Նրանք նվազագույն աշխատավարձի չափով 6 ամիս կստանան նպաստ և Ծրագրի իրականացման հետ կապված աշխատատեղերի համար ընտրություն կատարելիս` այս անձանց առաջնայնություն: Նմանատիպ ուղղվածությամբ աջակցությունը նախատեսված է ԱԵԱ-ների շրջանում աղքատության մակարդակի կրճատման համար:
3.4.2 Սեռային քաղաքականություն
71. ՀՀ օրենսդրությունները և Սահմանադրությունը կանանց և տղամարդկանց շնորհում է հավասար իրավունքներ, այդ թվում` հողի և գույքի սեփականատիրության, կրթության, առողջապահության, աշխատանքի, աշխատանքային պայմանների և աշխատավարձի` ինչպես պետական, այնպես էլ մասնավոր ընկերություններում, հավասար իրավունքներ, ինչպես նաև անհատական և ընտանեկան հավասար իրավունքներ: Կանանց և տղամարդկանց միջև սեփականության, հողատիրության, ժառանգության և ձեռնարկատիրական գործունեության իրավունքների տարբերություն չկա: ՀՀ օրենսդրությունն ընդգրկում է մի շարք հոդվածներ, որոնք վերաբերում են կանանց և սեռային խնդիրներին: Իրականում այդ հոդվածները շատ հազվադեպ են կիրառվում և քիչ են հայտնի իրավաբանների շրջանում: Սեռային հավասարությանն առնչվող օրենքները միշտ չէ, որ իրականացվում են, քանի որ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը, որը պատասխանատու է սեռային խնդիրների լուծման համար, չի տիրապետում օրենսդրության կիրառմանը նպաստող վարչական և ֆինանսական միջոցների:
72. Տվյալ ՀՕՏ գործողությունների սեռային հարցերին առնչվող գլխավոր դրական կողմերից է կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսությունների սեփականաշնորհումը: Նրանք օժանդակություն կստանան հողի և գույքի սեփականության պաշտոնական գրանցման գործում` այդպիսով ապահովելով իրենց և իրենց ընտանիքներին առավել մեծ ֆինանսական ապահովություն և փոխանցելով նրանց կանանց հնարավորությունների ընդլայնման և անկախության զգացողություն:
73. Սոցիալական կյանքում ներկայումս սեռային խտրականություններն առավել ակնհայտ են տեղական աշխատուժի ներգրավման ոլորտում: Մինչև 2007 թ. Աշխատանքին կանանց մասնակցության ցուցանիշը 2000 թ. համեմատ նվազել է` 56%-ից 55% (տղամարդկանց մասնակցությունը 2007 թ. եղել է 66%): 2008 թ. կանայք կազմել են պաշտոնապես գրանցված գործազուրկների 76%-ը` անկախ այն հանգամանքից, որ Հայաստանում 2007 թ. կանանց կողմից կառավարվող տնային տնտեսությունների թիվը 2000 թ. համեմատ աճել է 29%-ից մինչև 36%:
74. Երևանում փոքրածավալ տնտեսական գործունեությունը շահութաբեր և գրավիչ տարբերակ է հատկապես այն կանանց համար, ովքեր դուրս են մնում մասնագիտական ոլորտից: Այս Նախագծի ՀՕՏ վերականգնման միջոցառումները կխթանեն նախկինում մեկուսացած կանանց աշխատուժի մասնակցությունը և կընդլայնեն նրանց իրավունքները. կանանց կողմից կառավարվող տնային տնտեսությունները, որոնք համարվում են խոցելի, նվազագույն աշխատավարձի չափով 6 ամիս կստանան նպաստ և Ծրագրի իրականացման հետ կապված աշխատատեղերի համար ընտրություն կատարելիս` այս անձանց առաջնայնություն:
3.5 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պատկերը
75. Ազդեցության ենթարկվող ՏՏ-ների սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունն իրականացվել է 2010 թ. մարտ-ապրիլ ամիսներին, որի արդյունքները ներկայացված են ստորև: ՈՒսումնասիրվել է 158 ԱԵՏՏ (665 ԱԵԱ). այս թիվը չի ներառում թվով 1 էլեկտրական ենթակայանը, 1 երկաթուղային սեփականությունը, 1 պետական հողատարածքը, 2 խոշոր արդյունաբերական համալիրները: Նախքան տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացման պիտանի լինելը անհրաժեշտ է թարմացնել 100%-անոց սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունը և այն համապատասխանեցնել ԵՔ հետազոտությունների տվյալների հետ:
3.5.1 Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը
76. ԱԵՏՏ անդամների ընդհանուր թիվը կազմում է 665 մարդ` 286 արական և 379 իգական սեռի: ԱԵՏՏ անդամների միջին թիվը կազմում է յուրաքանչյուրում 4 մարդ` 2 արական և 4 իգական սեռի: 374 չափահաս ԱԵԱ (72%) ամուսնացած է, 104-ը (20%)` ամուրի, 31-ը (6%)` այրի, իսկ 10-ը (2%)` ամուսնալուծված: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ-ների սոցիալական կարգավիճակի դասակարգումը ՀՀ Կառավարության համաձայն ներկայացված է ստորև բերված 3.14 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.2: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակ
.____________________________________________________________________.
|Սոցիալական խմբերի դասակարգում |ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհա- |
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|նուր |
| |թիվը |(ՏՏ | |ԱԵԱ %-ը|
| | |ղեկավար) | | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|1-ին կարգի հաշմանդամ | 3 | 2 | 7 | 1 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|2-րդ կարգի հաշմանդամ | 9 | 6 | 27 | 4 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|3-րդ կարգի հաշմանդամ | 8 | 5 | 13 | 2 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Մանկուց հաշմանդամ, մինչև 16 տարեկան| 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միակողմանի, երկկողմանի ծնողազուրկ | 0 | 0 | 33 | 5 |
|երեխա | | | | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միայնակ մայր/հայր | 9 | 6 | 27 | 4 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միայնակ թոշակառու | 0 | 0 | 7 | 1 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Փախստական | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Ազգային փոքրամասնություն | 5 | 3 | 20 | 3 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Նշվածներից ոչ մեկը | 124 | 78 | 531| 80 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Ընդամենը` | 158 | 100 | 665| 100 |
.____________________________________________________________________.
3.5.2 Սեռը
77. Տվյալ Նախագծի ազդեցության գոտում բնակվում է կանանց կողմից ղեկավարվող 22 տնային տնտեսություն, որոնցից 9-ի կանայք այրի են: Այդ կանանց միայն 15-ը ունեն իրենց անունով գրանցված հողեր, իսկ մնացած 7-ը օժանդակություն կստանա հողի սեփականաշնորհման գործընթացում: ԳՄ պետք է ապահովի, որ կանայք տղամարդկանց հետ հավասարապես մասնակցեն տվյալ ՀՕՏԾ իրականացմանը: Կանանց կողմից ղեկավարվող ԱԵՏՏ-ների տնտեսական գործունեությունը ներկայացված է 3.15 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.15: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ կանանց գործունեությունը
.____________________________________________________________________.
|Եկամուտի հիմնական |Կանանց կողմից|Կանանց կողմից |Կին |Կին |
|աղբյուրը |ղեկավարվող |ղեկավարվող |ԱԵԱ-ների|ԱԵԱ-ների |
| |ԱԵՏՏ քանակը |ԱԵՏՏ քանակը, %|քանակը |քանակը, %|
|____________________|_____________|______________|________|_________|
|Աշխատավարձով աշխատող| 4 | 18 | 38 | 10 |
|____________________|_____________|______________|________|_________|
|Ձեռնարկատիրություն | 1 | 5 | 1 | 0 |
|____________________|_____________|______________|________|_________|
|Գյուղատնտեսական | 0 | 0 | 1 | 0 |
|գործունեությունից | | | | |
|ստացված եկամուտ | | | | |
|____________________|_____________|______________|________|_________|
|Ընտանիքի կողմից | 11 | 50 | 306 | 81 |
|տրամադրվող | | | | |
|____________________|_____________|______________|________|_________|
|Այլ աղբյուրներից | 6 | 27 | 33 | 9 |
|ստացվող եկամուտ | | | | |
|____________________|_____________|______________|________|_________|
|Ընդամենը` | 22 | 100 | 379 | 100 |
.____________________________________________________________________.
3.5.3 Տարիք
78. Ազդեցության տարածքի բնակիչների միջին տարիքը կազմում է 35 տարի` 0.7 տարով մեծ, քան առավել մեծ համայնքի միջինը (տե՛ս Բաժին 3.3): Համեմատաբար երիտասարդ տարիքային կառուցվածքը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ 219 ԱԵԱ (ընդհանուրի 33%) գտնվում են 18-35 տարիքային սահմաններում` ինչպես ցույց է տրված հետևյալ 3.3 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.16: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տարիքային կառուցվածքը
.________________________________________________.
|Տարիք |ԱԵՏՏ (ԱԵՏՏ|ԱԵՏՏ (ԱԵՏՏ|ԱԵԱ |Ընդհանուր|
| |ղեկավարի) |ղեկավարի) |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |թիվը, % | | |
|___________|__________|__________|____|_________|
|0-10 | 0 | 0 | 99 | 15 |
|___________|__________|__________|____|_________|
|11-17 | 0 | 0 | 47 | 27 |
|___________|__________|__________|____|_________|
|18-35 | 8 | 5 | 219| 33 |
|___________|__________|__________|____|_________|
|36-55 | 64 | 41 | 173| 26 |
|___________|__________|__________|____|_________|
|56-65 | 46 | 29 | 67 | 10 |
|___________|__________|__________|____|_________|
|66 և բարձր| 40 | 25 | 60 | 9 |
|___________|__________|__________|____|_________|
|Ընդամենը` | 158 | 100 | 665| 100 |
.________________________________________________.
3.5.4 Կրթություն
79. Աղյուսակ 3.17-ում ներկայացված է, որ համայնքի բնակիչները համեմատաբար կիրթ են` ընդհանուր գրաճանաչ` առավել լայն համայնքի համեմատ (տե՛ս 3.3.2): Բնակչության մեծ մասը` 525 ԱԵԱ (79%) ունի առնվազն միջնակարգ կրթություն, իսկ 120-ը (18%)` բարձրագույն կրթություն:
Աղյուսակ 3.17: Կրթական մակարդակը
.______________________________________________________.
|Կրթության ամենաբարձր|ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհանուր|
|մակարդակը |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |(ՏՏ | | |
| | |ղեկավար) | | |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Բարձրագույն | 28 | 18 | 93 | 18 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Թերի բարձրագույն | 0 | 0 | 10 | 2 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Միջին մասնագիտական | 46 | 29 | 114| 22 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Միջնակարգ | 70 | 44 | 192| 37 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Թերի միջնակարգ | 14 | 9 | 73 | 14 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Տարրական | 0 | 0 | 21 | 4 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Անտառաճանաչ | 0 | 0 | 16 | 3 |
|____________________|________|_________|____|_________|
|Ընդամենը` | 158 | 100 | 519| 100 |
.______________________________________________________.
3.5.5 Ազգություն
80. ԱԵՏՏ-ների մեծամասնությունը` 97%-ը ազգությամբ հայ է, իսկ 3%-ը` եզդի: Եզդիները քրդերի ցեղախմբից են, որոնք ոչ միայն լիովին ինտեգրվել են հայ ազգային մեծամասնության մեջ, բայց նաև համարվում են ազգային բնակչության լիիրավ անդամներ, քանի որ հայ ժողովրդի հետ միասին տեսել են ցեղասպանություն: Որպես այդպիսիք եզդիները համարվում են ՀՀ լիիրավ քաղաքացիներ, խտրականությունների չեն ենթարկվում և չունեն խոցելիության այն բնութագրիչները, որոնց համաձայն տրվել է ԱԶԲ տեղաբնիկների սահմանումը: Հետևաբար տվյալ Նախագիծը չի ընդգրկի ԱԶԲ համապատասխան քաղաքականությունը:
3.5.6 Զբաղվածություն և եկամուտի աղբյուրներ
81. 3.18 աղյուսակը ցույց է տալիս նախագծի ազդեցության գոտում գտնվող ԱԵՏՏ-ների զբաղվածության կարգավիճակը և թիվը` ԱԵՏՏ ղեկավարներից 63-ը (40%) աշխատում է, իսկ 38-ը (24%)` գործազուրկ է: Աշխատանք ունեցող ԱԵՏՏ-ների 88%-ի եկամուտի հիմնական աղբյուրը աշխատավարձն է:
Աղյուսակ 3.18: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ զբաղվածության կարգավիճակը
.___________________________________________________________.
|Զբաղվածության կարգավիճակը|ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհանուր|
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |(ՏՏ | | |
| | |ղեկավար) | | |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Աշխատող | 63 | 40 | 165| 25 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Կենսաթոշակառու | 52 | 33 | 87 | 13 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|ՈՒսանող, աշակերտ | 0 | 0 | 87 | 13 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Տնային տնտեսուհի | 5 | 3 | 73 | 11 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Գործազուրկ | 38 | 24 | 160| 24 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Զինծառայող | 0 | 0 | 13 | 2 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Կիրառելի չէ | 0 | 0 | 80 | 12 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Ընդամենը` | 158 | 100 | 665| 100 |
.___________________________________________________________.
4. Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
4.1 Իրավական և քաղաքական հիմքեր
4.1.1 Հողի օտարման և տարաբնակեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության
օրենքները և կանոնակարգերը
82. ՀՀ Սահմանադրությունը (1995) ճանաչում և պաշտպանում է սեփականատիրության իրավունքը: Միաժամանակ այն հայտարարում է, որ մասնավոր սեփականությունը կարող է սահմանափակվել «հասարակական շահերի գերակայության բացառիկ դեպքերում», հաստատված ընթացակարգի և նախապես տրամադրված համարժեք փոխհատուցման հիմքերով: Հողի օտարման և փոխհատուցման ընդհանուր բնույթի հարցերը քննարկված են ՀՀ Հողային օրենսգրքի (2001 թ) 102, 104, ՀՀ Քաղաքացիական օրենսգրքի (1998 թ.) 218 հոդվածի խմբագրված տարբերակում, ինչպես նաև ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքում (2006 թ., նոյեմբերի 27):
83. Համաձայն ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքի ՀՀ կառավարությունը որոշում է կայացնում բացառիկ գերակա հանրային և պետական շահի ճանաչման վերաբերյալ` հիմնվելով համապատասխան պետական գործակալության հայցի վրա: Բացառիկ` գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշման մեջ նշվում են`
. այն բացառիկ` գերակա հանրային շահը, որի համար պետք է օտարվի
սեփականությունը;
. օտարվող սեփականության ձեռքբերողը;
. օտարման ենթակա սեփականության իրավունքի օբյեկտները (հասցեները կամ
գտնվելու վայրը կամ այլ տվյալներ, որոնցով տվյալ սեփականությունը
տարբերվում է այլ սեփականությունից); և
. սեփականության օտարման գործընթացն սկսելու վերջնական ժամկետները:
84. ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքը քննարկում է իրավական կարգավիճակ ունեցող հողատերերի և անշարժ գույքի սեփականատերերի` հասարակական նպատակներով հողի և այլ սեփականության օտարման և փոխհատուցման ընթացակարգային հարցերը: Բացառիկ` գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո կառավարության սահմանված կարգով և ժամկետներում լիազոր մարմինը կազմում է օտարվող սեփականության նկարագրության արձանագրությունը, որին իրավունք ունեն մասնակցելու ձեռքբերողը, սեփականատերը և սեփականության նկատմամբ գույքային իրավունքներ ունեցողները, եթե սեփականության նախնական ուսումնասիրության ժամանակ արձանագրությունը չի կազմվել: Օտարվող սեփականության նկարագրության արձանագրության մեկ օրինակը, այն կազմելուց հետո ոչ ուշ քան երեք օրվա ընթացքում, պատշաճ ձևով ուղարկվում է սեփականատիրոջը և սեփականության նկատմամբ գույքային իրավունքներ ունեցող անձանց, որոնք իրավունք ունեն տեղեկությունը ստանալուց հետո` տաս օրվա ընթացքում, այն բողոքարկել լիազոր մարմին կամ դատարան:
85. Օտարման ենթակա հողի/սեփականության փոխհատուցումը հաստատվում է ԵՔ և ԱԵԱ միջև կնքվող պայմանագրով` հաշվի առնելով շուկայական արժեքը և վնասները, ներառյալ հետևանքային վնասները, և կարող է լինել հողի/սեփականության փոխանակման ձևով: Օտարվող սեփականության դիմաց սեփականատիրոջը վճարվում է համարժեք փոխհատուցում: Համարժեք է համարվում օտարվող գույքի շուկայական արժեքից տասնհինգ տոկոս ավելի գումարը: Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվում է Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին (Հոկտեմբեր 4, 2005 թ.) Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
4.1.2 Ոչ կամավոր տարաբնակեցման ԱԶԲ պահանջները
86. ԱԶԲ ՍՊՔ ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջները հիմնված են հետևյալ սկզբունքների վրա`
. Ոչ կամավոր տարաբնակեցումից պետք է հնարավորինս խուսափել կամ առնվազն
այն հասցնել նվազագույնի,
. Փոխհատուցման/ռեաբելիտացիայի չափը պետք է ապահովի ԱԵԱ` ծրագրի
իրականացումից առաջ ունեցած կենսամակարդակը:
. ԱԵԱ պետք է լիարժեք տեղեկություններ և խորհրդատվություն տրամադրվի
ՀՕՏ-ի փոխհատուցման տարբերակների մասին:
. ԱԵԱ սոցիալ-մշակութային կառույցներին պետք է հնարավորինս աջակցություն
ցուցաբերվի: Դրանք պետք է առավելագույնս ներգրավվեն:
. Փոխհատուցումը պետք է իրականացվի կանանց և տղամարդկանց
իրավահավասարության սկզբունքով:
. Իրավական կարգավիճակի բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա
փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի գործընթացի իրականացման համար:
. Առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանանան կանանց կողմից ղեկավարվող
տնտեսությունները և այլ խոցելի խմբերը: Նրանց պետք է համապատասխան
աջակցություն ցուցաբերվի իրենց կարգավիճակը բարելավելու համար:
. ՀՕՏ-ը պետք է ընկալել և իրագործել որպես ծրագրի մաս, և փոխհատուցման
ծախսերը պետք է ամբողջությամբ ներառվեն ծրագրի օգուտներ-ծախսեր
հաշվարկներում:
. Փոխհատուցումը ու տարաբնակեցման հատկացումները պետք է ամբողջությամբ
տրամադրվեն նախքան ճանապարհի օտարման գոտու հողի հարթեցման և քանդման
իրավունքի տալը:
4.1.3 ՀՕՏ-ի վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և
կանոնակարգերի համեմատությունը ԱԶԲ-ի տարաբնակեցման պահանջների հետ
87. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և կանոնակարգերի և ԱԶԲ-ի քաղաքականության միջև առկա տարբերությունները ներկայացված են ստորև բերված 4.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 4.1: Տարաբնակեցման վերաբերյալ օրենքների և կանոնակարգերի համեմատությունը
._____________________________________________________________________.
|ՀՀ օրենքներն ու կանոնակարգերը |ԱԶԲ-ի Սոցիալական պաշտպանության |
| |քաղաքականությունը |
|_________________________________|___________________________________|
|Հողի դիմաց փոխհատուցում |Հողի սեփականության վերաբերյալ |
|նախատեսված է միայն հողի` իրավական|իրավական կարգավիճակի |
|կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերի|բացակայությունը չպետք է խոչընդոտի |
|համար: |փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի |
| |գործընթացի իրականացմանը: Իրավական |
| |կարգավիճակ չունեցող |
| |հողօգտագործողները նույնպես պետք է |
| |ստանան փոխհատուցում: |
|_________________________________|___________________________________|
|Ծրագրով պատճառված վնասի/քանդման |Համաձայն ԱԶԲ քաղաքականության` |
|դիմաց փոխհատուցում է նախատեսվում |գրանցում չունեցող առևտրային |
|միայն անշարժ գույքի պետական |շինություններին ծրագրով պատճառված |
|կադաստրում գրանցված տների/ |վնասի/քանդման դիմաց ևս տրամադրվում|
|շինությունների համար: Չգրանցված |է փոխհատուցում: |
|առևտրային շինությունների համար | |
|փոխհատուցում չի նախատեսվում: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Բերքի կորստի դիմաց փոխհատուցում |Բերքի կորստի դիմաց փոխհատուցում |
|տրամադրվում է միայն հողի |տրամադրվում է բոլոր ԱԵԱ: |
|հաշվառված սեփականատերերին: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Հողի գնահատումը հիմնվում է |Հողի գնահատումը հիմնվում է ընթացիկ |
|ընթացիկ շուկայական արժեքի վրա և |շուկայական դրույքաչափերի/փոխարինման|
|փոխհատուցումն իրականացվում է |արժեքի վրա: |
|շուկայական արժեքի 15 տոկոսի | |
|հավելումով: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Ազդեցության հնարավոր չափի/արժեքի,|Նույնը: |
|փոխհատուցման ու ֆինանսական | |
|աջակցության պայմանների, ինչպես | |
|նաև նրանց իրավունքների | |
|վերաբերյալ տեղեկությունները պետք | |
|է տրամադրվեն ազդեցության | |
|ենթարկված անձանց նախքան գնահատման| |
|իրականացումը: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Զգալիորեն ազդեցության ենթարկված |ԱԶԲ-ի քաղաքականությամբ զգալի |
|անձանց և խոցելի խմբերի համար |կորուստների դեպքում պահանջվում է |
|եկամտի/ապրուստի միջոցների |եկամտի/ապրուստի միջոցների |
|վերականգնման միջոցառումներ, |վերականգնում, ինչպես նաև և ԱԵԱ |
|փոխհատուցման կամ տարաբնակեցման |կողմից վերաբնակեցման ընթացքում կրած|
|ծախսեր նախատեսված չեն: |ծախսերի հատուցում: |
._____________________________________________________________________.
88. Ընդհանուր առմամբ, ՀՕՏ-ը վերաբերող ՀՀ օրենքների/կանոնակարգերի և ԱԶԲ քաղաքականության միջև սկզբունքային տարբերություններ չկան: Այնուամենայնիվ, ՀՀ օրենքները և կանոնակարգերը հստակ չեն սահմանում, թե ինչպես պետք է իրականացվի ԱԵԱ վերականգնումը: Մեկ այլ խնդիր է այն, որ համաձայն ԱԶԲ քաղաքականության փոխհատուցման կամ առնվազն վերականգնման իրավունք ունեն սեփականության իրավունք ունեցող և չունեցող քաղաքացիները, ինչպես նաև գրանցված և չգրանցված բնակիչները: ՀՀ օրենսդրության և ԱԶԲ քաղաքականության այս տարբերությունները վերացնելու նպատակով ԵՔ-ը Ծրագրի համար մշակել է ՀՕՏՇ` ապահովելով բոլոր օբյեկտների համար փոխարինման արժեքին համարժեք փոխհատուցում, իսկ կացության որևէ կարգավիճակ չունեցող բնակիչների, չգրանցված բիզնես ունեցողների համար իրավունքների վերականգնման միջոցառումների ապահովում: ՀՕՏՇ-ը նախատեսում է նաև վերականգնողական փաթեթներ այն ԱԵԱ համար, ովքեր վերաբնակեցվելու են, քանի որ նրանք համարվում են խոցելի և զգալի ազդեցություն կրող ԱԵԱ:
89. Որոշման համաձայն Ծրագիրը սահմանվել է որպես պետական կարիքների ծրագիր: Օրենքի համաձայն հողի օտարումը, այդպիսով, իրականացվում է պետության կողմից հողի հարկադիր օտարման իրավունքի հիման վրա` հետևյալ քառափուլ գործընթացով`
. Առաջին, որպես ծրագրի որոշման սահմանման պայման հողերի կառավարման
գրասենյակը իրականացնում է ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների,
հողերի սեփականատերերի և հողերի կադաստրային արժեքի
ուսումնասիրություն;
. Երկրորդ, իրականացվում է ազդեցության ենթարկվող հողակտորների մանրամասն
հետազոտություն և անկախ գնահատողի կողմից գնահատված հետազոտության
հիման վրա սահմանված շուկայական գների հիման վրա փոխհատուցման արժեքի
վերագնահատում;
. Երրորդ, յուրաքանչյուր հողակտորի վերջնական արժեքը վերջնականորեն
ճշգրտվում է յուրաքանչյուր սեփականատիրոջ հետ բանակցությունների
արդյունքում` արտացոլելով յուրաքանչյուր հողակտորի առանձնահատուկ բնորոշ
հատկանիշները:
. Չորրորդ, ԳՄ և ԱԵԱ ստորագրում են համաձայնության պայմանագիր`
հաստատելով ԱԵԱ կողմից հողի հանձնումը և համապատասխան փոխհատուցման
ընդունումը: ԱԵԱ մերժման դեպքում սկսում է օտարման գործընթացը:
4.1.4 ՀՕՏՇ-ի` սույն ԲՖԳ-ի համար որդեգրված սկզբունքները և իրավունքները
90. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման պահանջների հիման վրա սույն ԲՖԳ-ի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպես տվյալ ՀՕՏԾ-ն), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
4.2 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքներ
91. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը համահունչ է ինչպես Հայաստանի օրենքներին և կանոնակարգերին, այնպես էլ ԱԶԲ-ի քաղաքականությանը: Սույն ծրագրի շրջանակներում փոխհատուցում ստանալու իրավունք ունեցող կամ իրավունքների վերականգնման/ռեաբելիտացիայի վերաբերյալ դրույթներից օգտվելու իրավունք ունեցող ԱԵԱ-ները հետևյալն են`
. Իրավական կարգավիճակ ունեցող և չունեցող հողօգտագործողներ
. Հաշվառված և ոչ լիարժեք գրանցում ունեցող և վարձակալները,
. Շինությունների, բերքի, բույսերի կամ հողին ամրացված այլ առարկաների
սեփականատերերը, և
. Այն ԱԵԱ, որոնք ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորուստ են
կրում, կորցնում են աշխատավարձը և/կամ այլ եկամուտը:
92. Փոխհատուցում ստանալու իրավունքը պետք է սահմանափակվում է վերջնաժամկետով, որը համարվում է ՏՉՀ ավարտելու օրը` 2 ապրիլի 2010 թ.: Այն ԱԵԱ-ները, ովքեր բնակություն են հաստատում տուժած տարածքներում կամ ընդլայնում են իրենց շինության տարածքները վերջնաժամկետից հետո, փոխհատուցման իրավունք չունեն: Այնուամենայնիվ, նրանց պետք է նախօրոք ծանուցում ուղարկել` խնդրելով նախքան ծրագրի իրականացումը ազատել տարածքները և քանդել կառույցները: Նրանց քանդած կառույցների շինանյութը չի բռնագրավվում, նրանք որևէ տուգանք չեն վճարում, և նրանց նկատմամբ որևէ պատժամիջոց չի կիրառվում:
4.2.1 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքները
93. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը համահունչ է ինչպես Հայաստանի օրենքներին և կանոնակարգերին, այնպես էլ ԱԶԲ-ի քաղաքականությանը: Իրավունքների ամփոփ սխեմայի նկարագիրը ներկայացված է ստորև բերված 4.2 աղյուսակում:
Աղյուսակ 4.2: Իրավունքների սխեմա
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության|Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են գյուղատնտե-| |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |___________|____________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագոր-| |
| | |ծող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան օրինական |
| | |գրանցման |կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |(վարձակալու|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |թյան) համա-|նրանք ենթակա չեն |
| | |պատասխան |օրինականացման, ապա պետք է |
| | |փաստաթղթերի|ստանան վերականգնման/ |
| | |ԱԵԱ |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթակա հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|2. Ոչ |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|գյուղատնտեսա-|որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|կան հողերի |են իրենց | |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |առևտրային | |ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |___________|____________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագոր-| |
| | |ծող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի` 5%; |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%; |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության դեպքում |
| | |գրանցման |պետք է ստանան օրինական |
| | |(վարձակալու|կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |թյան) համա-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |պատասխան |նրանք ենթակա չեն |
| | |փաստաթղթերի|օրինականացման, ապա պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |ստանան |
| | | |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ սեփա-|փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |կանության |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |իրավական |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | |գրանցման |և գործարքային ծախսերի: |
| | |կարգա- |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | |վիճակից |և ԱԵՏՏ համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթարկված հատվածի, ինչպես |
| | | |նաև շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|4. Ոչ բնակելի| |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |ԱԵՏՏ |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | | |և գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | | |և ԱԵՏՏ-ի համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթակա հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |գրանցում |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |կամ վարձա- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |կալություն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող | |
| | |ԱԵՏՏ | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության|հասարակական |կառավարու- |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ |թյուն |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների վերականգնում:|
|_____________|______________|___________|____________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական փոխհատուցում |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |հաշվարկված շուկայական |
| |բերքի զանգված |անկախ |գներով` ակնկալվող համախառն |
| | |իրավական |բերքի համար: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |Դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` հիմնված |
| |ծառեր |անկախ |ծառերի տեսակի, տարիքի և |
| | |իրավական |բերքատվության վրա: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ ձեռներեց. |
|տիրության/ |թյուն/գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ա) (մշտական ազդեցություն) |
|գործարարու- |րարություն |անկախ |դրամական միանվագ |
|թյան կորուստ | |իրավական |փոխհատուցում տարեկան զուտ |
| | |գրանցման |եկամտի չափով, |
| | |կարգա- |բ) (ժամանակավոր |
| | |վիճակից |ազդեցություն) զուտ եկամտի |
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի բացակայության |
| | | |դեպքում ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` մինչև 1|
| | | |տարի: Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|_____________|______________| |____________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական |
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի |
| | | |տրամադրում, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն աշխատավարձի |
| | | |չափով գումարի տրամադրում` |
| | | |զբաղվածության ընդհատված |
| | | |ամիսների համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|9. Օժանդա- |> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|կություն |տնտեսական |տուժած |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|էական ազդե- |եկամտի կորուստ|բոլոր ԱԵՏՏ,|տարվա բերքի չափով միանվագ |
|ցությունների |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
|դեպքում |վերաբնակեցում |կացության |____________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման համար` |
| | |չունեցող |նվազագույն աշխատավարձի |
| | |բնակիչները |չափով: |
| | |և վերա- | |
| | |բնակեցման | |
| | |ենթակա վար-| |
| | |ձակալները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ ամսվա |
|կեցման |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ,|համար կենսաապահովման ծախսերը|
|նպաստներ |ծախսեր |ներառյալ |հոգալու համար բավարար |
| | |վարձակալ- |գումարների տրամադրում: |
| | |ները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|11. Խոցելի | |Աղքատության|6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից|աշխատավարձի չափով դրամական |
|դակություն | |ցածր կենսա-|օժանդակության տրամադրում: |
| | |մակարդակ |Ծրագրի իրականացման հետ |
| | |ունեցող և/ |կապված աշխատատեղերի համար |
| | |կամ կանանց |ընտրություն կատարելիս այս |
| | |կողմից |անձանց պետք է |
| | |ղեկավարվող |առաջնայնություն տալ: |
| | |ԱԵՏՏ | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|12. Ժամանակա-| |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն |
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող |
| | | |գույքի/սեփականության համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|13. Չնախա- | | |Ծրագրի իրականացման ընթացքում|
|տեսված ազդե- | | |ԵՔ կանդրադառնա չնախատեսված |
|ցություններ, | | |ազդեցություններին և կհոգա |
|եթե այդպիսիք | | |դրանց հետ կապված |
|լինեն | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
94. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա)դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական
փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված հողի
կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա
սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ
սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր
չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթակա հողի շուկայական արժեքին
համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով
վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող
գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի
փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթարկված հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա
է օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթակա հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%,
4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով գումարած 15% օժանդակություն`
անկախ ԱԵԱ գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող
ԱԵԱ պետք է օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու
նպատակով: Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն
մասնահանումների և գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի
հաշվառման կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և
այն դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող
վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ
(Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (ազդեցությունը կտևի երեք ամիս):
Շարժական ձեռնարկատիրությունները կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ:
Հարկերի մասին հայտարարագրի բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի
վերոնշյալ սկզբունքով` առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի
չափով (նվազագույն աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
4.3 Սեփականության օտարման պայմանները
95. Հողի ձեռքբերումը սեփականության օտարման վարույթով կապված է երկար ընթացակարգերի հետ և հաճախ կարող է դիմադրության հանդիպել: Նախագծի շրջանակներում նման մոտեցմամբ պետք է գործել միայն ծայրահեղ դեպքերում, երբ ԱԵԱ և ԵՔ-ի միջև բանակցությունները ձախողվում են, և չկա մատչելի այլընտրանքային հող: Այնուամենայնիվ, նման դեպքերում, ԵՔ-ը չպետք է զբաղեցնի անհրաժեշտ հողամասերը մինչև ա) օրենքով սահմանված կարգով համապատասխան դատական վարույթ չսկսվի, բ) դատական արգելք չսահմանվի, և դրա մասին ըստ սահմանված կարգի չտեղեկացվի ԱԵԱ և գ) փոխհատուցման/վերականգնման գումարները չմուծվեն պայմանական դեպոզիտային հաշվին:
4.4 Օրինականացման պայմանները և մեխանիզմները
96. Սկզբունքորեն սեփականության իրավունք/գրանցում/փաստաթղթեր չունեցող բոլոր ԱԵԱ կարող են օրինականացնել իրենց գույքը/սեփականությունը, եթե նրանց սեփականությունը չի գտնվում այսպես կոչված «կարմիր գոտում» (վայրեր, որոնք պետականորեն նախատեսված/ճանաչված են հանրային օգտագործման համար` ռազմական նպատակով օգտագործվող տարածքներ, հիվանդանոցներ, դպրոցներ, կամ վայրեր, որոնք նախատեսված չեն բնակության համար (գետի հուն, ռադիոակտիվ նյութերով հարուստ կամ այլ վտանգավոր կամ բնապահպանական տեսանկյունից անհամապատասխան վայրեր): Նույն սկզբունքը գործում է մինչև 300 քառակուսի մետր բնակելի տների սեփականատերերի համար: Ավելի մեծ հողատարածքներ ունեցող ԱԵԱ ևս կարող են օրինականացնել իրենց գույքը/սեփականությունը, բայց նրանք պետք է վճարեն օրենքով սահմանված գումարը: Որպեսզի ԱԵԱ օրինականացնեն իրենց ունեցվածքը, անհրաժեշտ է որպեսզի նրանք նախաձեռնեն այդ գործընթացը` համաձայն գործող կանոնակարգի: ԳՄ կաջակցի այն ԱԵԱ, որոնք կսկսեն օրինականացման գործընթացը:
5. Հասարակական խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի
ներկայացում
5.1 Ընդհանուր դրույթներ
97. ԱԶԲ քաղաքականության և հողի օտարման ու տարաբնակեցման շրջանակների (ՀՕՏՇ) համաձայն` ազդեցության ենթարկված անձանց (ԱԵԱ) պետք է լիարժեք խորհրդատվություն տրամադրել և հնարավորություն ընձեռել մասնակցելու հողի օտարման և տարաբնակեցման աշխատանքների պլանավորմանը և իրականացմանը: Նրանց նաև պետք է ժամանակին և պատշաճ կերպով տեղեկություններ տրամադրել պլանավորման գործընթացի արդյունքների, ինչպես նաև ՀՕՏԾ իրականացման ժամկետների և ընթացակարգերի վերաբերյալ. ՀՕՏՎ կողմից հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացի բոլոր փուլերում պետք է իրականացնել հանրային տեղեկատվության և խորհրդատվության քարոզարշավ: Բացի այդ, ՀՕՏՎ-ը պետք է կազմակերպի նաև հանրային իրազեկման հանդիպումներ` ԱԵԱ մասնակցությունը ՏՉՀ-ին, ՏԾ-ի ամբողջական բացահայտումը և ԱԵԱ իրազեկումը փոխհատուցման վճարման և վերաբնակեցման ընթացակարգերի վերաբերյալ ապահովելու նպատակով:
98. Այս գլուխը ներկայացնում է ԱԵԱ-ի հետ հասարակական խորհրդատվական գործընթացի մեխանիզմը, ՀՕՏԾ-ի բացահայտումը տեղեկատվական նյութերի տարածման միջոցով` տեղեկացվածություն ստեղծելու համար ազդեցության ենթարկվածների միջև` իրենց իրավունքների, փոխհատուցման վճարումների գործընթացի և բողոքների բավարարման մեխանիզմների վերաբերյալ:
5.2 Հանրային խորհրդատվություն
99. Ի հավելումն` ԱԵԱ-ի, ԾԻԳ-ի աշխատակազմի և մյուս շահագրգիռ կողմերի միջև ամենօրյա հանդիպումների մասին տեղեկացնելու համար պաշտոնական խորհրդատվության գործընթացը նախագծի տարածքում շարունակում է արդեն մի քանի ամիս և հանձն են առնվել և ԳՄ-ի, և ԾՆՏԱ-ի խորհրդատուների կողմից`
. Համայնքային հանդիպումների և
. ԳՄ-ի պաշտոնյաների բարձր մակարդակի հանրային խորհրդատվության միջոցով:
100. Բոլոր այս մեխանիզմները/մոտեցումները արդյունավետ ձևով օգտագործվել են հիմքային սոցիալ-տնտեսական տեղեկատվությունները նախագծի տարածքի համար հավաքագրելու նպատակով. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստում և բացահայտում ԱԵԱ-ի համար, ինչպես նշված է ստորև:
5.2.1 Համայնքային հանդիպումներ
101. Հաջորդելով 27/04/10 նախագծի պաշտոնական հայտարարությանը` համայնքային հանդիպումները տեղի ունեցան 11/05/10 12:00-ի և 14:00-ի միջև Շենգավիթ համայնքում գտնվող դպրոցում, որը տեղակայված էր նախագծի տարածքին մոտ: Այդ հանդիպման նպատակն էր բացահայտել տեղեկատվություն նախագծի մասին և ՀՕՏԾ-ն ԱԵԱ-ին, քննարկել ազդեցությունը և ստուգել ստացած տեղեկատվությունը ՀՕՏԾ-ի մասին և սկսել կողմերի հանդիպումների գործընթացը, որը կշարունակվի ՀՕՏԾ-ի իրականացման միջոցով:
102. Խորհրդատուների, ԾԻԳ-ի և ԱԵԱ-ի միջև ոչ պաշտոնական համագործակցության միջոցով: Բոլոր ԱԵԱ-ները տեղեկացվել էին մասնակցության մասին, և 135 մասնակիցները ցուցակագրվել են:
103. Հանդիպումը նախաձեռնվել էր ԳՄ-ի և ԾՆՏԱ-ի խորհրդատուների կողմից, որոնք ներկայացրել են նախագծի ընդհանուր պատկերը, ՀՕՏԾ-ի սկզբունքները, գործընթացը, նախնական ստացված տվյալները և տեխնիկական մասնագրերը` ոչ տեխնիկական պայմաններում, որոնց հաջորդեցին հարց ու պատասխանները:
104. Այս հանդիպման արձանագրությունը ներկայացված է Հավելված Բ-ում, իսկ հիմնական օրակարգը ու բարձրացված հարցերը հակիրճ ներկայացված են ստորև բերված 5.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 5.1: Նախնական ՀՕՏԾ-ի խորհրդատվական հանդիպման ամփոփ նկարագրությունը
.____________________________________________________________________.
|Օրակարգի կետերը |Հիմնական խնդիրները/ԱԵԱ բարձրացրած հարցերը|
|__________________________|_________________________________________|
|1. Ներկայացում/նախագծի |Հիմնական հարցերից առաջնահերթայինը ԱԶԲ-ի |
|ընդհանուր նկարագրություն |դերն է և նրա հարաբերակցությունը |
| |Քաղաքապետարանի հետ: |
|__________________________|_________________________________________|
|2. ՀՕՏՇ սկզբունքների, |ԱԵԱ-ի կողմից բարձրացված հիմնական |
|գործընթացի (ժամկետների) |խնդիրներն ու հարցերը վերաբերում էին |
|ամփոփ ներկայացում |նախագծի ժամկետներին և կադաստրային գնի |
| |սահմանմանը: |
|__________________________|_________________________________________|
|3. Նախնական ՀՕՏԾ տվյալների|Ինչպես բոլոր խորհրդատվական հանդիպումների |
|և տեխնիկական պայմանների |ժամանակ, ԱԵԱ-ի հիմնական հարցերից էին նաև |
|ամփոփ նկարագրությունը, |հողի և սեփականության օրինականացմանը, |
|ներառյալ |որոնցից շատերը գործընթացում էին, իսկ |
| |որոշները մերժվել էին Քաղաքապետարանի |
| |կողմից: |
|__________________________|_________________________________________|
|4. Բողոքարկման գործընթացի |Թեև բողոքարկման գործընթացը ներկայացվել է|
|ամփոփ նկարագրությունը |պրեզենտացիայի ժամանակ, սակայն ԱԵԱ-ների |
| |մեծ մասը բողոքեցին, որ գործնականում դա չի|
| |գործի, շատերը ապարդյուն դիմել են |
| |Քաղաքապետարան հողի և ունեցվածքի |
| |օրինականացման համար: |
|__________________________|_________________________________________|
|5. Հարց ու պատասխան |Հարցերի հիմնական մասը առնչվում էր |
| |օրինականացման գործընթացին և հնարավոր |
| |փոխհատուցումների սահմանմանը: |
.____________________________________________________________________.
105. Համայնքային հանդիպումները օգտագործվել են և կօգտագործվեն որպես օժանդակ մեխանիզմ ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և դրա արդյունավետ իրականացման համար` ըստ ցուցակի և նախատեսված բյուջեով: Նախնական ՀՕՏԾ-ն ներկայացվել է և կներկայացվի համայնքային հանդիպումների ժամանակ: ԾԻԳ-ի և ԳՄ-ի անձնակազմը ակտիվորեն հաճախում են այդ հանդիպումներին և բացատրում հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացը, որը հաստատվել է ԳԱ-ի կողմից այս նախագծի ԱԵԱ-ների համար: ԳԱ-ն կիսում է ԱԵԱ-ների բարձրացրած բողոքներն ու հարցերը և կառաջնորդվի դրանցով` երկկողմանի վստահություն և հարմարավետություն ստեղծելու համար:
5.3 Տեղեկատվություն
106. Նախագծի տարբեր փուլերում (նախագծման, իրականացման և մոնիտորինգ) նախատեսվում է հետևյալ տեղեկությունների տրամադրումը`
. բաժանել հասարակության իրազեկման հայերեն բրոշյուրներ և գրքույկներ,
(ինչպես քննարկվում է 5.3.1. բաժնում ստորև),
. ՀՕՏԾ հայերեն տարբերակները տրամադրել համայնքապետարաններին
. Անգլերենով ՀՕՏԾ-ները տեղադրել ԱԶԲ կայքի տարաբնակեցման բաժնում:
107. Ընթացիկ բազմակողմանի տեղեկատվության և խորհրդատվության գործընթացում բոլոր ԱԵԱ-ները տեղեկացվել են փոխհատուցման, ազդեցության և հողի ազատման ժամկետների մասին: Ստեղծվել է ՀՕՏՎ, որը փոխհատուցման կտրոնների վճարման համար մշակել և հաստատել է կանոնակարգ/գործընթաց: Խորհրդատվությունը վերաբնակեցման գործընթացի անբաժանելի մասն է և կշարունակվի ամբողջ նախագծի ընթացքում:
108. ՀՕՏՎ-ն պետք է ապահովի, որ բոլոր ԱԵԱ-ները հասկանան ՀՕՏԾ հետևանքները և փոխհատուցման եղանակները: ԳՄ-ն ԱԵԱ-ին տեղեկացված կպահի և կաջակցի բողոքարկմանը: ԱԵԱ-ն կմասնակցի ՀՕՏԾ շրջանակներում ընդունվող բոլոր որոշումներին և իրականացվող գործողություններին: Բացի այդ, ԱԵԱ-ները կներառվեն Բողոքների բավարարման գործընթացում (ինչպես քննարկվել է ստորև` 5.4 բաժնում), որպեսզի վերանայեն և լուծում տան յուրաքանչյուր վիճարկմանը, ինչը վերաբերում է փոխհատուցումներին և վերաբնակեցմանը վերաբերող այլ հարցերին: Այսպիսով, որպեսզի ԱԵԱ-ները ստանան իրենց համապատասխան փոխհատուցման իրավունքները/առավելությունները, տեղանքում իրականացվող խորհրդատվությունները շարունակական բնույթ կկրեն: Նրանք գրավոր ծանուցում կստանան իրենց հասանելի փոխհատուցման գումարի չափի և վճարման գրաֆիկի մասին` ներառյալ իրենց կտրոնները ներկայացնելու օրը, ժամը և տեղը, ինչպես նաև տարածքը ազատելու/փոխելու ժամկետը:
5.3.1 Հանրային տեղեկատվական բրոշյուր
109. Այս ՀՕՏԾ ամփոփ տարբերակը մշակվել է հատուկ տեղեկատվության նպատակով` հանրային տեղեկատվական բրոշյուրի տեսքով, որը ներկայացված է Հավելված 3-ում: Այն կթարգմանվի հայերեն և կներկայացվի բոլոր ԱԵԱ-ներին, որպեսզի վերջիններս և տեղական համայնքները ինքնուրույն տեղեկանան նախագծի` տարբեր ԱԵԱ-ների համար նախատեսվող առավելությունների/փոխհատուցման մասին, ինչպես ներկայացված է փոխհատուցման իրավունքների սխեմայի մեջ: Բրոշյուրի մեջ ներկայացվում է խորհրդատվական ծրագրի մեխանիզմներն ու գործընթացը և տարաբնակեցման աշխատանքներում ու ընդհանուր գործընթացում ԱԵԱ-ների ներգրավման կարգը: Այն նաև պարունակում է բողոքարկման մեխանիզմի մանրամասներ, որոնք գործածվել են նախագծում:
110. ԳՄ անձնակազմը և ԾՆՏԱ խորհրդատուները բրոշյուրները կբաժանեն համայնքային խորհրդատվական հանդիպումների միջոցով և պատճենները կթողնեն համայնքային տարածքներում, ինչպես օրինակ` Շենգավիթ համայնքի դպրոցը:
5.4 Բողոքարկման մեխանիզմ
111. Առկա է բողոքների ներկայացման մեխանիզմ, որը հնարավորություն կտա ԱԵԱ բողոքարկել հողամասերի կամ այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցումից բխող ցանկացած անընդունելի որոշում, գործելակերպ կամ գործողություն: Բողոքների բավարարման գործընթացից խուսափելու համար անհրաժեշտ է կանխել բողոքները` աշխատանքների մանրակրկիտ իրականացման, ԱԵԱ լիարժեք մասնակցության և հանգամանալից խորհրդատվության, ինչպես նաև ազդեցության ենթարկվող համայնքների, ՀՕՏՎ, ԾԻԳ և ԵՔ միջև լայնածավալ հաղորդակցման և համագործակցման հաստատման միջոցով: Կկազմվի բոլոր շահառուների` ՀՕՏՎ, ԾԻԳ, ԵՔ և ԱԵԱ ներկայացուցիչներից բաղկացած բողոքների բավարարման գործընթացը վարող հանձնաժողով:
112. Նույնիսկ նախազգուշական միջոցների և ճշտակատարության պայմաններում կարող են առաջ գալ տարաձայնություններ: Նման իրավիճակում (օրինակ, երբ ԱԵԱ-ն բավարարված չէ որոշման արդյունքներով կամ փոխհատուցման փաթեթով) լուծում գտնելու նպատակով կիրականացվի բողոքի բավարարման մեխանիզմ: Տարաձայնությունների միջնորդության և բողոքների բավարարման մեխանիզմի առկայության հիմնական նպատակներն են`
. կայացնել երկու կողմերին` Նախագծի ներկայացուցիչներին և ԱԵԱ-ներին
բավարարող փոխհամաձայնեցված որոշում,
. կարճեցնել դատական գործընթացները և
. կանխել նախագծի իրականացման հետաձգումը:
113. Բոլոր ԱԵԱ-ները իրավունք ունեն իրենց բողոքներն ու հարցերը ներկայացնել հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման ցանկացած հարցի վերաբերյալ: Բողոքները ժամանակին և համապատասխան ձևով բավարարելու և հնարավոր եղանակները ԱԵԱ-ների համար հասանելի դարձնելու նպատակով սահմանվել է բողոքարկման հետևյալ մեխանիզմը`
ա) Քայլ 1: ԱԵԱ կամ ԱԵԱ-ները ներկայացնում են իրենց բողոքները ԾԻԳ ՀՕՏՎ
սոցիոլոգներին և տարաբնակեցման մասնագետներին` ոչ պաշտոնական
միջնորդների միջոցով: Բողոքը պետք է ստորագրվի ԱԵԱ կողմից`
բացատրելով բողոքի բնույթը, վայրը և բողոք ներկայացնողի ամբողջական
հասցեն:
բ) Քայլ 2: ԾԻԳ-ի կողմից պաշտոնական պատասխանը կստացվի բողոքը
ներկայացնելու հետո` 30 օրվա ընթացքում: Պատասխանը հանդես կգա
փոխհատուցման առաջարկի, առանձին հանդիպման շրջանակներում տվյալ հարցը
կրկին քննարկելու հրավերի կամ բողոքի մերժման պատճառների
բացատրության ձևով:
գ) Քայլ 3: Եթե ԱԵԱ-ն համաձայն չէ ԾԻԳ առաջարկած փոխհատուցման կամ
մերժման պատճառների հետ, ապա նա պետք է բողոքը ներկայացնի Երևանի
Քաղաքապետարան` ԾԻԳ-ից պատասխան ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում
և ներկայացնի պահանջը հաստատող փաստաթղթեր:
դ) Քայլ 4: ԵՔ-ն պետք է խորհրդակցի ԾԿՀԽ հետ` հարցը ինքնուրույն
լուծելու կամ դատարան դիմելու վերաբերյալ: ԾԿՀԽ-ն պետք է պատասխան տա
բողոքի գրանցումից հետո` 15 օրվա ընթացքում: ԾԿՀԽ որոշումը պետք է
համապատասխանի ՀՕՏԾ պայմաններին:
ե) Քայլ 5: Եթե բողոքարկողը դեռ բավարարված չէ ԾԿՀԽ որոշմամբ և ուզում
է շարունակել բողոքարկումը, ապա պետք է այն ներկայացնի դատարան, որի
որոշումը կլինի վերջնական:
114. Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար: Բողոքի բավարարման գործընթացը ամփոփ ներկայացված է ստորև բերված 5.1 պատկերում:
Պատկեր 5.1: Բողոքի բավարարման գործընթաց
.___________. .__________. .____________.
|ԱԵԱ կողմից | |ԱԵԱ կողմից|______________________>|Բողոքարկման |
|բողոքի | |առաջարկի | /|\ |գործի փակում|
|ներկայացում| |ընդունում | ._______________. .____________.
.___________. .__________. |Դատարանի կողմից| /|\
| /|\ /|\ |գործի փակում | ._________.
| .__________|_____|_____> | | |Դատարանի |
\|/ | | | ._______________. |կողմից |
._____________. .__________.| ._________________./|\ |որոշման |
|ԾԻԳ պատասխան | |ԾԻԳ կողմից|| |ԱԵԱ | | |ընդունում|
|(բողոքի | |հարցի || |անհամաձայնություն| | ._________.
|գրանցումից |_>|լուծման ||>|ԾԻԳ որոշման հետ | | /|\
|հետո` 30 օրվա| |առաջարկ || ._________________. | |
|ընթացքում) | .__________.| | | |
._____________. | | | |
\|/ | | .___________________.
.__________. | .__________. |Դատարանի որոշում |
|ԾԻԳ կողմից| | |ԵՔ/ԾԿՀԽ | |(ԾԻԳ պատասխանից |
|բողոքի |_________________|_____>|պատասխան |>|հետո` առավելագույնը|
|մերժում | | |(15 օրվա | |1 ամսվա ընթացքում) |
.__________. .______________. |ընթացքում)| .___________________.
|ԵՔ/ԾԿՀԽ կողմից|<_| | |
|հարցի լուծման | .__________. |
|առաջարկ | \|/ |
.______________. .__________. |
| | ԵՔ/ԾԿՀԽ |____________|
| | կողմից | /|\
| | բողոքի | ._________________.
| | մերժում | |ԱԵԱ |
| .__________. |անհամաձայնություն|
.__________________>|ԵՔ/ԾԿՀԽ որոշման |
|հետ |
._________________.
6. Ինստիտուցիոնալ կազմակերպում
6.1 Ընդհանուր դրույթներ
115. Ծրագիրը կֆինանսավորվի Ասիական Զարգացման Բանկի կողմից: Սույն ՀՕՏԾ-ում նկարագրված փոխհատուցման/վերականգնողական ծրագիրը ներառում է հստակ գործընթացներ, ժամկետներ և տարբեր դերակատարներ:
116. Երևանի քաղաքապետարանը հանդես է գալիս որպես ԳՄ, որը ԾՆՏԱ խորհրդատուների օգնությամբ կազմել է տվյալ ՀՕՏԾ-ն: ԾԻԳ-ը հանդես կգա որպես ԻԳ, որը կիրականացնի տվյալ ՀՕՏԾ-ն` ՀՕՏՎ աջակցությամբ և ՀՕՏՇ-ում ու տվյալ ՀՕՏԾ-ում սահմանված քաղաքականության և ընթացակարգերի համաձայն: Մի շարք պետական մարմիններ և ոչ պետական կազմակերպություններ կարող են աջակցող դեր կատարել ՀՕՏ գործընթացներում: Գործող օրենսդրության համաձայն` ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն պատասխանատու է անշարժ գույքի տիրապետողների, սեփականատերերի վերաբերյալ տեղեկատվության և իրավունքների պետական գրանցման համար: Ծրագրի կազմակերպչական կառուցվածքը ներկայացված է Պատկեր 6.1-ում:
Պատկեր 6.1: ՀՕՏ կազմակերպչական կառուցվածքը և գործողությունները
----------------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
6.2 ԵՔ/ԾԻԳ
117. ԵՔ-ը ընդհանուր գործառույթներ է իրականացնում Ծրագրի նկատմամբ` ներառյալ բոլոր ՀՕՏ աշխատանքների նախապատրաստումը, իրականացումն ու ֆինանսավորումը, ինչպես նաև տարբեր կառույցների գործողությունների համակարգումը: ԵՔ-ը իր գործառույթները կիրականացնի ԾԻԳ-ի ՀՕՏՎ միջոցով: ՀՕՏՎ կազմում կաշխատեն սոցիալական և տարաբնակեցման հարցերով մասնագետներ (ՍՏՄ), որոնք հաշվետու կլինեն ԾԻԳ-ի ղեկավարին ՀՕՏ աշխատանքների պլանավորման և իրականացման ընդհանուր կառավարումն իրականացնելու համար: Ծրագրի վերահսկման և կարևորագույն որոշումների կայացման նպատակով (այդ թվում ԱԵԱ բողոքարկման բացառիկ դեպքերի քննարկման և որոշումների կայացման համար` նախքան գործը դատարան հանձնելը) ԵՔ կազմում քաղաքապետի որոշմամբ ձևավորվել է Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ (ԾԿՀԽ), որը բաղկացած է քաղաքապետարանի համապատասխան վարչությունների և ենթակա հաստատությունների ղեկավարներից:
118. ՍՏՄ կունենան հետևյալ պարտավորությունները` i) համագործակցել Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի հետ; ii) աջակցել խորհրդատուներին քարտեզագրման, ուսումնասիրության և սեփականության կարգավիճակի ստուգման գործում, iii) ՀՕՏԾ-ն ներկայացնել ԱԶԲ վերանայման; iv) տարածել ՀՕՏԾ-ն; v) պլանավորել և կառավարել ՀՕՏԾ-ի իրականացումը և փոխհատուցման տրամադրման գործընթացը; vi) աջակցություն ցուցաբերել բողոքների դեպքում; vii) ապահովել պատշաճ ներքին մոնիտորինգ և viii) ԱԶԲ-ի առաջարկությամբ վարձել արտաքին մոնիտորինգ իրականացնող մարմին: ՍՏՄ նաև պետք է հավաքագրեն և ներկայացնեն բոլոր անհրաժեշտ փաստաթղթերը` ապահովելու համար ՀՕՏ-ի բյուջեների արագ հատկացումը ԱԵԱ, ինչպես նաև համակարգեն ՀՕՏ-ի հետ առնչվող բոլոր գործողությունները:
6.3 Խորհրդատուներ
119. ՀՕՏ-ի գործառույթների իրականացմանը կներգրավվեն տարբեր խորհրդատուներ:
. ԾՆՏԱ խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք իրականացրել են բոլոր դաշտային հետազոտությունները և
նախապատրաստել տվյալ ՀՕՏԾ-ն:
. Նախագծման խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք կթարմացնեն/ավարտին կհասցնեն տվյալ ՀՕՏԾ-ն:
. Վերահսկման խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք կաջակցեն ծրագրերի ընդհանուր վերահսկմանը: Վերահսկման
խորհրդատուները նաև կվերահսկեն ՀՕՏԾ-ի իրականացումը և ծրագրի հետագա
փուլերի համար ՀՕՏԾ-ի արտաքին մոնիտորինգ և գնահատում կիրականացնեն:
. Անկախ մոնիտորինգային գործակալություն (ԱՄԳ). Այս խորհրդատուն կվարձվի
տվյալ ՀՕՏԾ իրականացման արտաքին մոնիտորինգն ու գնահատումն
իրականացնելու համար: Վերահսկման խորհրդատուի բացակայության դեպքում
ԱՄԳ-ը կշարունակի արտաքին մոնիտորինգ և գնահատում իրականացնել բոլոր
փուլերի համար:
. Ակտիվների անկախ գնահատողներ. Սրանք հավատարմագրված մասնավոր
ընկերություններ են, որոնք վարձվել են ԾՆՏԱ-ի կամ նախագծման
խորհրդատուների կողմից` տուժած ակտիվները գնահատելու համար: (ինչպես
բերվում է 2.2.2. բաժնում):
6.4 Այլ կառույցներ և հաստատություններ
120. Մի շարք այլ հաստատություններ նույնպես կմասնակցեն ՀՕՏ աշխատանքներին`
. ՀՀ Ֆինանսների նախարարություն. ՀՕՏԾ վերջնական պաշտոնական հաստատումից
հետո ՀՕՏԾ իրականացման համար նախատեսված բյուջեները ՀՀ Ֆինանսների
նախարարությունը կտրամադրի ԵՔ-ին:
. ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե. ՀՀ
կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն
պատասխանատու է հողի սեփականությանը վերաբերող իրավական հարցերի
վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրման և սեփականության հաշվառման
համար:
. Տեղական դատարաններ. Սեփականազրկման գործում ԵՔ-ը պետք է հիմնվի Երևան
քաղաքի դատարանի վճիռների վրա, որը ըստ սահմանված դատավարության
ընթացակարգի պետք է դիտարկի սեփականազրկման դեպքերը, դատալսում
իրականացնի և վճիռ կայացնի սեփականազրկման և փոխհատուցման չափերի
մասին:
6.5 ԱԶԲ
121. Ծրագրի պարբերական վերահսկում իրականացնելուց բացի` ԱԶԲ-ն կվերանայի տվյալ ՀՕՏԾ-ն և կվերացնի տվյալ Նախագծի շրջանակներում պայմանագրերի կնքման և շինարարական աշխատանքները սկսելու բոլոր խոչընդոտները: ԱԶԲ-ն նաև կաջակցի ԳՄ-ին` տարաբնակեցման ոլորտում հմտությունների զարգացմանը: ԱԶԲ մշտական առաքելության կազմում կնշանակվի ՀՕՏ գործակից, և ՀՕՏ թիմը խորհրդատուների վերահսկողությամբ կաջակցի ԳՄ և ՀՕՏ աշխատանքներին:
7. ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.1 Ընդհանուր դրույթներ
122. Այս գլուխը ներկայացնում է այն քայլերը, որոնք ձեռնարկվել են տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացնելու համար և այն գործողությունները, որոնք անհրաժեշտ են դրա հաջող իրականացումը երաշխավորելու համար: Ժամկետները և իրականացման գրաֆիկը ներկայացված են այս գլխի վերջում:
7.2 ՀՕՏԾ նախապատրաստման աշխատանքները
123. ԳՄ-ն կսկսի ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը անմիջապես ԱԶԲ կողմից հավանություն ստանալուց հետո: Արդեն ձեռնարկվել են որոշ հիմնական աշխատանքներ, և ավարտվել են ՀՕՏԾ իրականացման հետ կապված որոշ նախապատրաստական աշխատանքներ. մանրամասները բերված են ստորև:
. Ծրագրի իրականացման գրասենյակի (ԾԻԳ) և Հողի օտարման և տարաբնակեցման
վարչության (ՀՕՏՎ) ստեղծում,
. Միջազգային և տեղական խորհրդատուներ-վերաբնակեցման մասնագետների
նշանակում,
. Նախնական ծանուցման հրապարակում, որը արտացոլում է հողի օտարման
մտադրությունը,
. Վերջնաժամկետի (2 Ապրիլի, 2010 թ.) պաշտոնական հրապարակում,
. Հանրային խորհրդատվական հանդիպում ԱԵԱ և տեղական ներկայացուցիչների հետ
և ԱԵԱ ակտիվ մասնակցություն այս ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստմանը,
. ԾԻԳ կողմից տվյալ ՀՕՏԾ հաստատում և հանձնում ԱԶԲ-ի հաստատմանը` տվյալ
փաստաթղթի տեսքով և
. ԳՄ-ի կողմից արդեն հաստատվել է հողի, կառույցների, ծառերի փոխհատուցման
և վերաբնակեցման նպաստների համար նախատեսված բյուջեն:
7.3 ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
124. ԳՄ-ն նաև պարտավոր է ԱԵԱ նախապես ծանուցում ուղարկել և վճարել իրենց համապատասխան փոխհատուցումը տվյալ ՀՕՏԾ-ում վերաբնակեցման համար սահմանված չափանիշներին համաձայն` ներառյալ վերաբնակեցման և եկամուտի վերականգնման նպաստները` նախքան շինարարական աշխատանքները սկսելը: ԱԵԱ կառույցների/ակտիվների (խանութներ, տներ) համար փոխհատուցումը կտրամադրվի ամենաուշը կառույցի ապամոնտաժումից 30 օր առաջ: Այս ժամկետը նրանց հնարավորություն կտա տեղափոխել իրենց տների վերակառուցման և բիզնեսի վերականգնման համար պիտանի շինանյութերը: Այնուամենայնիվ, ԳՄ-ն իրավունք ունի ապամոնտաժել կառույցը, եթե ԱԵԱ-ն չի հասցրել սահմանված ժամկետում այդ ամենն իրականացնել:
125. Շինություններից բացի այլ ակտիվների համար նախատեսվող փոխհատուցման վճարները պետք է կատարվեն ԱԵԱ-ների կողմից օգտագործվող տարածքի փաստացի օտարումից առնվազն 15 օր առաջ: Սակայն, տարաձայնության դեպքում փոխհատուցման նշանակված/սահմանված գումարը կպահվի տվյալ ԱԵԱ անունով` մինչև վերջնական որոշման ընդունումը: Նման բացառիկ դեպքերում ԳՄ-ն կարող է տարածքին տիրել առանց փոխհատուցում տրամադրելու: Բողոքների ու առարկությունների դեպքում լուծումը կտրվի տվյալ ՀՕՏԾ-ում ընդունված բողոքարկման գործընթացի նախնական փուլում: Այնուամենայնիվ, հողի օտարմանը և տարաբնակեցմանը վերաբերող բոլոր գործողությունները կավարտվեն նախքան շինարարական աշխատանքների վերաբերյալ պայմանագիր կնքելը:
126. ԱԵԱ փոխհատուցման կտրոններ տրամադրելու համար նախապես իրականացվել է հետևյալը`
ա) ԱԵԱ անձի հավաստումը կիրականացվի տվյալ անձանց անձնագրերի միջոցով:
Փոխհատուցման կտրոնները ստանալու ժամանակ բոլոր ԱԵԱ պետք է իրենց հետ
վերցնեն իրենց անձնագրերի պատճենները: Եթե վերջինս անչափահաս է կամ
կորցրել է անձնագիրը, ապա ծնողը կամ խնամակալը պետք է բերի ծննդյան
վկայականը:
բ) Փոխհատուցման վճարում` ԱԵԱ վճարումը կկատարվի 7-15 օրվա ընթացքում`
հաշվի առնելով ԱԵԱ ընդհանուր վիճակը, որի համար ԱԶԲ հավանությամբ
տվյալ ՀՕՏԾ-ում կմշակվի առանձին գրաֆիկ: Վճարումները կկատարվեն ԱԵԱ
իրենց անունով տրամադրված բանկային հաշիվների կտրոնների միջոցով:
գ) Տարածքի ազատում` Տարածքի ազատման մասին ծանուցումը և իրենց
կտրոնները ստանալու հրավերը` ժամկետի և վայրի հետ միասին, և
որոշակի ժամկետում տարածքը ազատելու վերաբերյալ ծանուցումը ԱԵԱ
կուղարկվի գրավոր ձևով: Եթե ԱԵԱ փոխհատուցումը ստանալուց հետո
պայմանավորված ժամկետում չեն ազատում տարածքը, ապա ԳՄ-ն իրավունք
ունի ապամոնտաժել կառույցը:
դ) Բացակա ԱԵԱ`Բացակա ԱԵԱ իրենց փոխհատուցումը կարող են ստանալ
սահմանված ժամկետից հետո` բացակայության մասին հստակ ապացույցներ
ներկայացնելու դեպքում:
127. Փոխհատուցման վճարումները կարվեն առավելագույնը 30 օրվա (1 ամիս) ընթացքում` նախքան շինության կամ հողի փաստացի օտարումը: Հողատերերին կամ վարձակալներին փոխհատուցման ամբողջական վճարումից հետո միայն ԳՄ-ն իրավունք ունի շինարարական աշխատանքներ սկսել տվյալ տարածքում: Այնուամենայնիվ, տարաձայնությունների դեպքում այդ գումարը պահվում է ԱԵԱ անունով` մինչև հարցը դատական գործընթացի միջոցով լուծվելը: Նման դեպքերում նախագիծը իրականացնողները կարող են տիրել տարածքին նախքան փոխհատուցում տալը, սակայն շինարարական աշխատանքները չեն սկսվի, մինչև փոխհատուցման հետ կապված բոլոր հարցերը չլուծվեն:
128. ԳՄ-ն պատասխանատու է փոխհատուցման, գումարային հատկացումների ֆինանսավորման, ՀՕՏԾ-ի իրականացման ղեկավարման համար, ինչպես նաև բավարար ռեսուրսների ժամանակին տրամադրման համար: Գումարային հատկացումները կդիտարկվեն տվյալ ՀՕՏԾ կողմից սահմանված բյուջեի պահանջների եռամսյակային հիմքի վրա:
129. Ինչ վերաբերում է ՀՕՏ ֆինանսական հոսքերին, ապա սահմանված է, որ հողի և բերքի փոխհատուցման գումարը ԳՄ-ն տրամադրելու է ԾԻԳ-ին, որը իր հերթին այն կտրամադրի ԱԵԱ-ներին: Այլ միավորների` պաշտոնապես գրանցված տների, խանութների և այլնի, տների վերակառուցման, խանութների, աշխատողների եկամտային և այլ կորուստների փոխհատուցումը կիրականացվի գումարը ԳՄ-ից ԾԻԳ-ին, ապա ԱԵԱ-երին փոխանցելու միջոցով:
7.4 ՀՕՏԾ իրականացման գրաֆիկ
130. ՀՕՏԾ նախապատրաստման, իրականացման և ետ-իրականացման ժամկետների գրաֆիկը մշակվել է տվյալ ՀՕՏԾ շրջանակներում իրականացվող տարբեր քայլերին համապատասխան: Գրաֆիկը ներկայացված է հետևյալ 7.1 աղյուսակում և 7.1 սխեմայում:
Աղյուսակ 7.1: ՀՕՏԾ նախապատրաստման և իրականացման ժամանակացույց
._____________________________________________________________________.
|No.|Գործողություն |Պատասխանատվություն |Օր |
|_____________________________________________________________________|
| ա) ՀՕՏԾ ՄՇԱԿՈՒՄԸ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Հետազոտություն/ |Խորհրդատու |Փետրվար- |
| |խորհրդատվություն/գնահատում | |ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |ՀՕՏԾ նախնական տարբերակի |Խորհրդատու |Ապրիլ '10 |
| |պատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |ԱԶԲ դիտարկում |ԱԶԲ |Ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |ՀՕՏԾ հաստատումը` ԱԶԲ և |ԱԶԲ/ԳՄ |Հուլիսի վերջ|
| |Կառավարության կողմից | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Տեղեկությունների տրամադրում|Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |Նախագծի գնահատում |ԱԶԲ |Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |Վարկի հաստատում |ԱԶԲ |Սեպտեմբեր |
| | | |'10 |
|_____________________________________________________________________|
| բ) ՀՕՏԾ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄ/ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Վերահսկողության |ԱԶԲ |Սեպտեմբերի |
| |խորհրդատուների վարձում | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Ամփոփիչ ուսումնասիրություն |Խորհրդատու |Հոկտեմբեր |
| | | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Իրավական կարգավիճակի |ԾԻԳ |Հոկտեմբեր - |
| |շնորհում | |նոյեմբեր '10|
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Գնահատման ընդհանուր |Խորհրդատու |Դեկտեմբեր |
| |ամփոփում | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Իրավունքների վերջնական |Խորհրդատու |Հունվար '10 |
| |սահմանում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |ՀՕՏԾ թարմացում |Խորհրդատու |Հունվ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |ՀՕՏ ֆոնդերի բաշխում |ԳՄ |Փետ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 8 |Թարմացված ՀՕՏԾ հաստատում |ԱԶԲ |Փետ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 9 |Թարմացված ՀՕՏԾ ներկայացում |Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|10 |ԱՄԳ վարձում |ԱԶԲ |Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|11 |Պայմանագրի ստորագրում |ԱԶԲ/ԾԻԳ |Մարտ '11 |
|_____________________________________________________________________|
| գ) ՀՕՏԾ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |ՀՕՏԾ իրականացման պլան |Խորհրդատու/ԱԶԲ |Մարտի վերջ |
| | | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Փոխհատուցման գումարների |ՀՕՏՎ/ԵՔ |Ապրիլ - |
| |տրամադրում | |մայիս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Մոնիտորինգ |ԱՄԳ/ԱԶԲ |Հունիս - |
| | | |օգոստոս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Համապատասխանության |ԱՄԳ |Հուլիս '11 |
| |հաշվետվությունների | | |
| |նախապատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Շինարարական աշխատանքների |Շինարարության կապալառու |Օգոստոսից |
| |մեկնարկ | |հետո |
._____________________________________________________________________.
Սխեմա 7-1: ՀՕՏԾ նախապատրաստման և իրականացման ժամանակացույց
._________________________________________________________________________.
| |Փուլեր/ | 2010 թ. | 2011 թ. |
| |Գործողու|___________________________________|_________________________|
| |թյուններ|II|III|IV|V|VI|VII|VIII|IX|X|XI|XII|I|II|III|IV|V|VI|VII|VIII|
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Ա)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՄՇԱԿՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |Հետազո- | _|___|_ | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տություն| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |/խորհըր-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |դատվու- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյուն/ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գնահա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |ՀՕՏԾ | | |__| | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նախնական| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տարբե- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րակի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |պատրաս- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |ԱԶԲ դի- | | | -| | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տարկում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |ՀՕՏԾ | | | | | | . | | | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տումը` | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԱԶԲ և | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |Կառավա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կողմից | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Տեղեկու-| | | | | | | - | | | | | | | | | | | | |
| |թյուննե-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րի տրա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մադրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|6 |Նախագծի | | | | | | | . | | | | | | | | | | | |
| |գնա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հատում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|7 |Վարկի | | | | | | | | .| | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Բ)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՎԵՐԱՆԱ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՅՈՒՄ/ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԹԱՐՄԱ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՑՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |Վերահսկո| | | | | | | | . | | | | | | | | | | |
| |ղության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |խորհրդա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տուների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վարձում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |Ամփոփիչ | | | | | | | | |_|_ | | | | | | | | | |
| |ուսում- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նասիրու-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |Իրավական| | | | | | | | |_|__| | | | | | | | | |
| |կարգա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վիճակի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |շնորհում| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |Գնահատ- | | | | | | | | | | |__ | | | | | | | | |
| |ման ընդ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հանուր | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ամփոփում| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Իրա- | | | | | | | | | | | |_| | | | | | | |
| |վունք- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վերջնա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կան սահ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մանում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|6 |ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | . | | | | | | |
| |թարմա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ցում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|7 |ՀՕՏ | | | | | | | | | | | | | .| | | | | | |
| |ֆոնդերի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |բաշխում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|8 |Թարմաց- | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |ված ՀՕՏԾ| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|9 |Թարմաց- | | | | | | | | | | | | | _|_ | | | | | |
| |ված ՀՕՏԾ| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ներկայա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ցում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|10|ԱՄԳ | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |վարձում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|11|Պայմա- | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |նագրի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ստորա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Գ)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԻՐԱԿԱՆԱ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՑՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |իրակա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նացման | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |պլան | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |Փոխհա- | | | | | | | | | | | | | | |__|_| | | |
| |տուցման | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գումար- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տրամա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |դրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |Մոնի- | | | | | | | | | | | | | | | | |--| --| -- |
| |տորինգ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |Համապա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | . | |
| |տասխանու| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյան | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հաշվետը-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վություն| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նախապատ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րաստում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Շինարա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | _|__> |
| |րական | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |աշխա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տանքների| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մեկնարկ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
8. Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
8.1 Ընդհանուր նկարագրություն
131. Այս գլուխը ներկայացնում է ՀՕՏ տարբեր բնույթի ազդեցությունների միավոր արժեքը հաշվելու համար ընդունված մեթոդաբանությունը: Այն նաև ներկայացնում է ՀՕՏԾ առնչվող ազդեցությունների հիման վրա ծախսերի գնահատումը և սահմանում տվյալ ՏԾ-ում ներկայացված տարբեր տեսակի ԱԵԱ-ների համար նախատեսված փոխհատուցման իրավունքները: Բյուջեն ամփոփ կերպով ներկայացված է այս գլխի վերջում:
8.2 Ֆինանսավորման աղբյուրը և դրա հատկացումը
132. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և իրականացման բոլոր ծախսերը, ներառյալ փոխհատուցման և ՀՕՏ-ի վարչական ծախսերը, կհանդիսանան ծրագրի արժեքի անբաժանելի մասը և կտրամադրվեն Հայաստանի կառավարության, որպես հակառակ կողմի ֆինանսավորում: Արտաքին մոնիտորինգի գործառույթների և ուսումնասիրությունների նախապատրաստման ծախսերը կարող են հատկացվել վարկի շրջանակներում:
133. Լինելով ծրագրի պատասխանատուն` ԵՔ-ը պատասխանատու է ՀՕՏԾ իրականացման համար անհրաժեշտ ֆինանսների ժամանակին հատկացման համար: Հատկացումները պետք է վերանայվեն տարին երկու անգամ` հիմնվելով ՀՕՏԾ-ում նշված բյուջետային պահանջների վրա: Համաձայն ՀՕՏ-ի ֆինանսական հոսքերի` փոխհատուցման և վերականգնման բյուջեն պետք է ԵՔ-ի կողմից վճարվի անմիջապես ԱԵԱ:
8.3 Փոխհատուցման միավոր արժեքի գնահատման մեթոդաբանություն
134. Տվյալ ՀՕՏԾ բյուջեն նախնական է, այլ ոչ թե մանրամասն և հիմնված է ընդհանուրի միավոր արժեքի վրա` ըստ ազդեցության տիպի, այլ ոչ թե տարածք առ տարածք գնահատման: Վերջում անհրաժեշտ է իրականացնել տարածք առ տարածք գնահատում` փոխհատուցման ճշգրիտ արժեքը որոշելու համար: Դա կարվի ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում, ինչպես նշված է Գլուխ 1-ում:
135. Միավոր արժեքի փոխհատուցման չափը սահմանվել է հավատարմագրված անկախ գնահատողի կողմից` հիմնված ԱԶԲ կողմից ընդունելի հետևյալ պարզ ու թափանցիկ մեթոդների վրա`
ա) Հողակտորները գնահատվել են առկա շուկայական գների հիման վրա` անկախ
գնահատողի կողմից իրականացրած հողերի գործարքների ուսումնասիրության
համաձայն:
բ) Շինությունները/կառույցները գնահատվել է փոխարինման արժեքով`
շինանյութերի արժեքի և ծավալի, աշխատուժի, տրանսպորտի և այլ
շինարարական ծախսերի հիման վրա: Ամորտիզացիոն մասհանումներ կամ
գործարքի դիմաց ծախսեր չեն կիրառվում: Այն դեպքերում, երբ ԱԵԱ չի
ցանկանում տեղափոխվել, ապա վճարումները կկատարվեն մասնակի
ազդեցությունների` միայն շինության տուժած մասի կամ վերանորոգման
համար:
գ) Ծառերը գնահատվել են տարբեր մեթոդաբանությամբ` կախված այն
հանգամանքից, թե արդյոք կորցրած ծառը փայտանյութ տվող ծառ է, թե
պտղատու:
1) Փայտանյութ տվող ծառերը գնահատվել են տարիքի կարգի հիման վրա (ա)
տնկիներ, բ) միջին հասունության ծառեր և գ) հասուն ծառեր),
ինչպես նաև փայտի որակի ու ծավալի հիման վրա:
2) Պտղատու ծառերը գնահատվել են տարիքի հիման վրա (ա) տնկիներ, բ)
հասուն ոչ պտղատու ծառեր և գ) հասուն պտղատու ծառեր): «ա» և «բ»
կարգի ծառերի դիմաց փոխհատուցում պետք է տրամադրվի ներդրված
արժեքի հիման վրա, «գ» կարգի ծառերի դիմաց` այնքան, որքան որ
կազմում է մեկ տարվա եկամտի զուտ շուկայական արժեքը` բազմապատկած
այն տարիների քանակով, որքան անհրաժեշտ է նոր լրիվ պտղատու ծառ
աճեցնելու համար:
դ) Ձեռնարկատիրական գործունեությունը/աշխատանքը գնահատվել է ըստ
ազդեցության բնույթի` ժամանակավոր, թե մշտական, առկայության դեպքում
օգտագործելով հարկային հաշվետվությունները, իսկ վերջիններիս
բացակայության դեպքում` մոտավոր մակարդակները:
1) Ձեռնարկատիրական գործունեությունները գնահատվել են ըստ հետևյալի`
ա) շարժական բիզնես և բ) ժամանակավոր ազդեցություն կրող անշարժ
բիզնես (այս երկու դեպքում էլ հնարավոր է դրանք տեղափոխել) կամ գ)
մշտական ազդեցություն կրող անշարժ բիզնես, որն առավել դժվար է
տեղափոխել:
2) Զբաղվածությունը գնահատվել է ըստ աշխատանքի կորստի բնույթի` մշտական,
թե ժամանակավոր:
136. Գնահատված փոխհատուցման չափը վերանայվել և հաստատվել է ԵՔ ՀՕՏՎ կողմից:
8.3.1 Նպաստների միավոր արժեքի գնահատում
137. Նախագծի շրջանակներում հատկացվող նպաստների միավոր արժեքը ներկայացված է 8.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.1: Նպաստի միավոր արժեքը
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|ԱԵԱ բնորոշ |Միավոր |Որոշված նորմա |Անվանական|
| |ազդեցության | | |արժեք ՀՀ |
| |բնութագիր | | |դրամ/ |
| | | | |ամսեկան |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Նպաստ` խիստ |ՈՒնեցվածքի |Նվազագույն |Նվազագույն | 30.000 |
|ազդեցության |վարձակալողների |աշխատավարձ`|աշխատավարձ` | |
|դեպքում |տեղափոխում |6 ամիս |21.04.10 թ. | |
| | |շարունակ |դրությամբ | |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Տեղափոխման |ՈՒնեցվածքի |1 ամիս |Կենսաապահովման| 40.000 |
|նպաստ |վարձակալողների | |և տեղափոխման | |
| |տեղափոխում | |ծախսերի | |
| | | |նախահաշիվ | |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Խոցելի խմբերի|Աղքատության շեմից|Նվազագույն |Նվազագույն | 30.000 |
|նպաստ |ցածր գտնվող, |աշխատավարձ`|աշխատավարձ` | |
| |այրիի կամ տարեց |6 ամիս |21.04.10 թ. | |
| |ԱԵԱ կողմից |շարունակ |դրությամբ | |
| |ղեկավարվող | | | |
| |ԱԵՏՏ-ների, այդ | | | |
| |թվում` | | | |
| |վարձակալների, | | | |
| |վերաբնակեցում | | | |
.____________________________________________________________________.
8.4 Բյուջե
138. Բյուջեն կազմվել է ազդեցությունների փոխհատուցման և նպաստների ծախսերի համաձայն` ինչպես ներկայացված է Գլուխ 2-ում` ինչպես ստորև:
8.4.1 Հողատարածք
139. Ստորև բերված 8.2 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ հողերի փոխհատուցման ամբողջ գումարը կազմում է 563,67 միլիոն ՀՀ դրամ: Ամենամեծ ծախսը բնակելի հողատարածքների փոխհատուցումն է, որը կազմում է 289 միլիոն ՀՀ դրամ: Փոխհատուցման բյուջեն չի ներառում պետական 3 հողատարածքները:
Աղյուսակ 8.2: Հողերի փոխհատուցման բյուջեն
._________________________________________________________.
|Նշանակությունը |Հողերի|Միավոր |Տարածքը,|Ընդհանուր արժեքը,|
| |թիվը |արժեք, |մ2 |ՀՀ դրամ |
| | |ՀՀ դրամ| | |
| | |/մ2 | | |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Բնակելի | 53 | 16.985| 17.035 | 289.339.475 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Առևտրային | 14 | 18.954| 4.347 | 82.393.038 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Արդյունաբերական| 3 | 15.437| 7.956 | 122.816.772 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Չօգտագործվող | 35 | 16.407| 4.213 | 69.122.691 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Ընդամենը` | 105 | | 31.735 | 563.671.976 |
._________________________________________________________.
8.4.2 Շենքեր և կառույցներ
140. Շինությունների և կառույցների համար նախատեսվող փոխհատուցման բյուջեն ներկայացված է աղյուսակ 8.3-ում, որը ցույց է տալիս, որ ակնկալվող ամբողջ գումարը կազմում է 1,658 միլիոն ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 8.3: Շենքերի և կառույցների փոխհատուցման բյուջե
.____________________________________________________________________.
|Կառույցի/շինության |Թիվը|ԱԵ |Միավոր |Ընդամենը |
|տեսակը և շինանյութը | |տարածքը|արժեքը | |
| | |(մԱ) |ՀՀ դրամ| |
| | | |/մ2 | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես | | | | |
|կառույցներ | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 26 | 8.891 |167.247|1.486.993.077|
|մետաղյա կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և | 2 | 35 | 40.000| 1.400.000 |
|մետաղյա կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա | 6 | 792 | 26.977| 21.365.784 |
|կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես | | | | |
|կառույցներ | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 18 | 1.103 | 97.701| 107.764.203 |
|մետաղյա կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և | 9 | 422 | 30.000| 12.660.000 |
|մետաղյա կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա | 2 | 61 | 25.723| 1.569.103 |
|կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Հատուկ կառույցներ | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Բենզալցակայան` բետոնե հրապարակով,| 1 | 132 |200.000| 26.400.000 |
|ստորգետնյա մետաղական բաքերով և | | | | |
|գրասենյակային քարե կառույցով: | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Ընդամենը` | 64 | 11.436| |1.658.152.167|
.____________________________________________________________________.
8.4.3 Ծառեր
141. Տնկիների (պտղատու ծառեր) փոխհատուցման ընդհանուր արժեքը 0.98 միլիոն ՀՀ դրամ է, ինչպես նշված է ստորև Աղյուսակ 8.4-ում:
Աղյուսակ 8.4: Պտղատու ծառերի տնկիների փոխհատուցման բյուջեն
.____________________________________________.
|Ծառի տեսակ |Քանակը|Մեկ տնկիի|Ընդհանուր|
| | |արժեքը |արժեքը |
| | |ՀՀ դրամ |ՀՀ դրամ |
|_________________|______|_________|_________|
|Խաղող | 45 | 2.000 | 90.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ծիրան | 15 | 2.000 | 30.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Խնձոր | 69 | 2.000 | 138.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Բալ | 112 | 2.000 | 224.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Սալոր | 54 | 2.000 | 108.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Դեղձ | 34 | 2.000 | 68.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Թութ | 28 | 2.000 | 56.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ընկույզ | 17 | 2.000 | 34.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Թուզ | 39 | 2.000 | 78.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ընկույզ անտառային| 27 | 2.000 | 54.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Տանձ | 12 | 2.000 | 24.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Նուշ | 2 | 2.000 | 4.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Նուռ | 19 | 2.000 | 38.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Սերկևիլ | 17 | 2.000 | 34.000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ընդամենը: | 490 | | 980.000 |
.____________________________________________.
142. Դեռ ոչ բարձր պտղատվություն ունեցող ծառերի ընդհանուր փոխհատուցումը 3.94 միլիոն ՀՀ դրամ է, ինչպես ցույց է տրված ստորև` Աղյուսակ 8.5-ում:
Աղյուսակ 8.5: Դեռ ոչ բարձր պտղատվություն ունեցող պտղատու ծառերի բյուջեն
._____________________________________________________.
|Ծառի տեսակ |Քանակը|Տարեկան աճի|Ծառի |Ընդհանուր|
| | |եկամուտ |միջին |արժեք |
| | |ՀՀ դրամ |տարիքը|(ՀՀ դրամ)|
| | | |(տարի)| |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Խաղող | 119 | 1.200 | 7 | 999.600 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ծիրան | 25 | 800 | 9 | 180.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Խնձոր | 94 | 1.500 | 5 | 705.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Բալ | 102 | 800 | 5 | 408.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Սալոր | 94 | 800 | 5 | 376.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Դեղձ | 69 | 2.500 | 5 | 862.500 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Թութ | 30 | 100 | 5 | 15.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ընկույզ | 31 | 500 | 5 | 77.500 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Թուզ | 33 | 400 | 4 | 52.800 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ընկույզ անտառային| 21 | 200 | 3 | 12.600 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Տանձ | 8 | 2,500 | 4 | 80.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Նուշ | 4 | 800 | 3 | 9.600 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Նուռ | 6 | 500 | 3 | 9.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Սերկևիլ | 38 | 1.000 | 4 | 152.000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ընդամենը` | 674 | | |3.939.600|
._____________________________________________________.
143. Ընդհանուր փոխհատուցման արժեքը բարձր բերքատվություն ունեցող ծառերի համար 56.24 միլիոն ՀՀ դրամ է, ինչպես բերված է ստորև` Աղյուսակ 8.6-ում:
Աղյուսակ 8.6: Բարձր պտղատվություն ունեցող պտղատու ծառերի բյուջեն
._________________________________________________________________.
|Ծառի տեսակ |քանակը|Տարեկան |Ծառի |Շուկայա- |Ընդհանուր |
| | |բերքատ- |վերաճման |կան գինը |արժեք |
| | |վությունը|տարիները |(դրամ/կգ)|(ՀՀ դրամ) |
| | |ըստ մեկ |(տարիներ)| | |
| | |ծառի (կգ)| | | |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Խաղող | 215 | 12 | 3 | 250 | 1.935.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ծիրան | 63 | 300 | 8 | 150 |22.680.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Խնձոր | 30 | 110 | 6 | 100 | 1.980.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Բալ | 63 | 30 | 4 | 150 | 1.134.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Սալոր | 33 | 60 | 4 | 150 | 1.188.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Դեղձ | 18 | 140 | 6 | 250 | 3.780.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Թութ | 11 | 80 | 4 | 300 | 1.056.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ընկույզ | 23 | 80 | 12 | 1.000 |22.080.000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Թուզ | 4 | 30 | 3 | 350 | 126.000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ընկույզ անտառային| 6 | 10 | 3 | 800 | 144.000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Տանձ | 7 | 30 | 2 | 200 | 84.000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Նուշ | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Նուռ | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Սերկևիլ | 2 | 30 | 6 | 150 | 54.000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ընդամենը: | 475 | | | |56.241.000|
._________________________________________________________________.
144. Աղյուսակ 8.7-ը ներկայացնում է մրգատու ծառերի փոխհատուցման ամփոփ բյուջեն` 61.16 ՀՀ դրամ: Այս բյուջեի մեծ մասը կծախսվի ծիրանենիների` մոտ 22.89 միլիոն ՀՀ դրամ և ընկուզենիների փոխհատուցման համար` 22.19 միլիոն ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 8.7: Պտղատու ծառերի փոխհատուցման բյուջեն
.___________________________________________________________________.
|Ծառի տեսակը|Տնկի |Դեռ ոչ պտղատու|Պտղատու |Ընդամենը |
| |____________|______________|_______________|ՀՀ դրամ |
| |Քա-|Ընդամենը|Քա-|Ընդամենը |Քա-|Ընդամենը | |
| |նա-| |նա-| |նա-| | |
| |կը | |կը | |կը | | |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Խաղող | 45| 90,000 |119| 999,600 |215| 1,935,000 | 3,024,600 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Ծիրան | 15| 30,000 | 25| 180,000 | 63| 22,680,000| 22,890,000|
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Խնձոր | 69| 138,000| 94| 705,000 | 30| 1,980,000 | 2,823,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Բալ |112| 224,000|102| 408,000 | 63| 1,134,000 | 1,766,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Սալոր | 54| 108,000| 94| 376,000 | 33| 1,188,000 | 1,672,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Դեղձ | 34| 68,000 | 69| 862,500 | 18| 3,780,000 | 4,710,500 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Թութ | 28| 56,000 | 30| 15,000 | 11| 1,056,000 | 1,127,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Ընկույզ | 17| 34,000 | 31| 77,500 | 23| 22,080,000| 22,191,500|
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Թուզ | 39| 78,000 | 33| 52,800 | 4 | 126,000 | 256,800 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Ընկույզ | 27| 54,000 | 21| 12,600 | 6 | 144,000 | 210,600 |
|անտառային | | | | | | | |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Տանձ | 12| 24,000 | 8 | 80,000 | 7 | 84,000 | 188,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Նուշ | 2 | 4,000 | 4 | 9,600 | 0 | 0 | 13,600 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Նուռ | 19| 38,000 | 6 | 9,000 | 0 | 0 | 47,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Սերկևիլ | 17| 34,000 | 38| 152,000 | 2 | 54,000 | 240,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|___________|___________|
|Ընդհանուրը`|490| 980,000|674| 3,939,600|475| 56,241,000| 61,160,600|
.___________________________________________________________________.
145. Ծառերի փոխհատուցման ընդհանուր ծախսը կազմում է 1.73 միլիոն ՀՀ դրամ, ինչպես ցույց է տրված Աղյուսակ 8.8-ում` ստորև: Այս բյուջեի մեծ մասը կծախսվի հացենիների փոխհատուցման համար` մոտ 0.79 միլիոն ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 8.8: Փայտանյութ տվող ծառերի փոխհատուցման բյուջեն
._________________________________________.
|Խտությունը |Ծառերի|Միավոր|Ընդամենը |
| |քանակը|արժեքը| |
|_________________|______|______|_________|
|Տեսակ 1 Նոճի | | | |
|_________________|______|______|_________|
|Փոքր | 1 | 5,000| 5,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Միջին | 2 | 7,000| 14,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Մեծ | 9 |10,000| 90,000 |
|_________________|______|______|_________|
| Նոճի ընդամենը:| 12 |22,000| 109,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Տեսակ 2 Հացենի | | | |
|_________________|______|______|_________|
|Փոքր | 63 | 2,000| 126,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Միջին | 100 | 3,500| 350,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Մեծ | 63 | 5,000| 315,000 |
|_________________|______|______|_________|
| Հացենի ընդամենը:| 226 |10,500| 791,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Տեսակ 3 Թխկի | | | |
|_________________|______|______|_________|
|Փոքր | 32 | 2,000| 64,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Միջին | 72 | 3,500| 252,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Մեծ | 65 | 5,000| 325,000 |
|_________________|______|______|_________|
| Թխկի ընդամենը:| 169 |10,500| 641,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Տեսակ 4 ՈՒռենի | | | |
|_________________|______|______|_________|
|Փոքր | 25 | 2,000| 50,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Միջին | 22 | 2,000| 44,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Մեծ | 18 | 5,000| 90,000 |
|_________________|______|______|_________|
| Թխկի ընդամենը:| 65 | 9,000| 184,000 |
|_________________|______|______|_________|
|Ընդհանուրը` | 472 | |1,725,000|
._________________________________________.
8.4.4 Ձեռնարկատիրական գործունեություն
146. Ըստ ձեռնարկատիրության գործունեության տեսակի և ծավալի սահմանվել է կորուստի երկու տեսակ`
. Ժամանակավոր ազդեցություն կրող շարժական բիզնեսներ` ազդեցության
տարածքում գտնվում է 1 շարժական բիզնես, որը կստանա գործունեության
դադարի մեկ ամսվա համար` չհարկվող առավելագույն աշխատավարձին համարժեք
գումարային փոխհատուցում (դա հավասար է նման գործունեության համար
նախատեսվող նվազագույն աշխատավարձին):
. Մշտական ազդեցություն կրող ոչ շարժական բիզնեսներ` ազդեցության
տարածքում գտնվում է այս կարգին համապատասխան 9 բիզնես: Անշարժ բիզնեսի
վրա մշտական ազդեցությունը մեծապես կախված է վայրից կամ ֆիզիկական
ենթակառուցվածքից և այդ պատճառով հնարավոր չէ այն հեշտությամբ
տեղափոխել, և բիզնեսը շարունակել այնպես, ինչպես նախկինում: Նրանց
կտրամադրվի դրամական փոխհատուցում` 12 ամսվա զուտ եկամուտի չափով` տվյալ
բիզնեսի չհարկվող առավելագույն եկամուտի հիման վրա:
147. Տվյալ գները նախնական են և դրանք կճշգրտվեն տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում` ինչպես նշված է Գլուխ 1-ում: Նշված բյուջեն պետք է ճշգրտվի բիզնես առ բիզնես` հարկային հաշվետվություններում ներկայացված փաստացի եկամուտների հիման վրա:
Աղյուսակ 8.9: Ձեռնարկատիրական գործունեության փոխհատուցման ծախսերը
._____________________________________________________________________.
|Ազդեցության ենթարկվող |Ամսեկան |Եկամուտի |Ձեռնարկա-|Ընդամենը |
|ձեռնարկատիրություններ |եկամուտ |փոխ- |տիրու- |(ՀՀ դրամ) |
| | |հատուցման|թյունների| |
| | |ամիսների |թիվը | |
| | |թիվը | | |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Ա. Շարժական բիզնես | | | | |
|(ժամանակավոր ազդեցություն) | | | | |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Արագ տաք ուտելիքների վաճառք | 5,000 | 1 | 1 | 5,000 |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
| Ա: Ընդամենը:| | | 1 | 5,000 |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Բ. Ֆիքսված բիզնես (մշտական | | | | |
|ազդեցություն) | | | | |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Ոչխարի առևտուր | 30,000 | 12 | 1 | 360,000 |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Մետաղյա ապրանքների | 400,000 | 12 | 1 | 4,800,000|
|արտադրություն | | | | |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Սրճարան | 500,000 | 12 | 1 | 6,000,000|
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Ծաղիկների խանութ | 800,000 | 12 | 1 | 9,600,000|
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Սննդամթերքի խանութ | 500,000 | 12 | 2 |12,000,000|
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Կահույքի արտադրանք | 220,000| 12 | 1 | 2,640,000|
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Ավտոտեխսպասարկման կետ | 15,000 | 12 | 1 | 180,000 |
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
|Բենզալցակայան |1,000,000| 12 | 1 |12,000,000|
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
| Բ. Ընդամենը:| | | 9 |47,580,000|
|____________________________|_________|_________|_________|__________|
| Ընդամենը:| | | 10 |47,585,000|
._____________________________________________________________________.
8.4.5 Զբաղվածություն
148. Աշխատանքի կորստի համար նախատեսված փոխհատուցման ընդհանուր գումարը կազմում է 31,32 միլիոն ՀՀ դրամ` հաշվարկված 29 աշխատողների աշխատանքի կորստի հիման վրա: Նրանք 6 ամսվա ընթացքում (սա համարվում է նոր աշխատանք գտնելու համար նախատեսվող առավելագույն ժամկետը) կստանան նվազագույն աշխատավարձի միջինը` յուրաքանչյուրը 180,000 ՀՀ դրամ:
149. Տվյալ գները նախնական են և կճշգրտվեն տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում: Նշված բյուջեն պետք է ճշգրտվի յուրաքանչյուր աշխատողի համար` հարկային հաշվետվություններում ներկայացված փաստացի եկամուտների հիման վրա:
8.4.6 Նպաստներ
150. Տարաբնակեցման, ծանր ազդեցության և խոցելի ԱԵՏՏ-ների համար նախատեսվող նպաստի ընդհանուր արժեքը կկազմի 17.6 միլիոն ՀՀ դրամ` ինչպես ներկայացված է ստորև` 8.10 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.10: Նպաստների բյուջեն
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակ |Միավոր արժեքի սահմանման|Միավոր |ԱԵՏՏ-ների|Ընդամենը |
| |չափանիշ |արժեք |քանակը | |
|_____________|_______________________|_________|_________|__________|
|Վերաբնակեցում|Մեկամսյա տրանսպորտային | 140.000 | 41 | 5,740,000|
| |և կենսաապահովման | | | |
| |ծախսեր | | | |
|_____________|_______________________|_________|_________|__________|
|Խիստ |6 ամիս նվազագույն | 180.000 | 42 | 7,560,000|
|ազդեցություն |աշխատավարձ` 30.000 ՀՀ | | | |
| |դրամ ամեն ամսվա համար | | | |
|_____________|_______________________|_________|_________|__________|
|Խոցելի ԱԵՏՏ |Մեկամսյա տրանսպորտային | 140.000 | 31 | 4,340,000|
| |և կենսաապահովման | | | |
| |ծախսեր | | | |
|_____________|_______________________|_________|_________|__________|
| | |Ընդամենը`| 114 |17,640,000|
.____________________________________________________________________.
8.4.7 Ամփոփ բյուջեն
151. Փոխհատուցման և նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 2,381 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 6,03 միլիոն ԱՄՆ դոլար: Արտաքին մոնիտորինգային գործակալության, վարչական և չնախատեսված ծախսերի ընդգրկման արդյունքում ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն կազմում է 2,819 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 7,14 միլիոն ԱՄՆ դոլար: ՀՕՏԾ բյուջեն ամփոփված է 8.9 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.11: Բյուջեի ամփոփում
._________________________________________________________________.
|ՄԻԱՎՈՐ |ԸՆԴԱՄԵՆԸ |
| |_______________________|
| |ՀՀ դրամ |ԱՄՆ դոլար|
|_________________________________________|_____________|_________|
|Հող (Ազդեցության ենթակա հողի փոխհատուցման| 563.671.976 |1.427.018|
|նշված արժեքը չի ներառում ամբողջ տարածքը) | | |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Կառույցներ և շինություններ |1.658.152.167|4.197.854|
|_________________________________________|_____________|_________|
|Ծառեր | 62.885.600 | 159.204 |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Ձեռնարկատիրական գործունեություն | 47.585.000 | 120.468 |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Զբաղվածություն | 31.320.000 | 79.291 |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Ընդամենը` |2.363.614.743|5.983.835|
|_________________________________________|_____________|_________|
|Նպաստներ | 17.640.000 | 44.658 |
|_________________________________________|_____________|_________|
| Ընդամենը (Փոխհատուցում)`|2.381.254.743|6.028.493|
|_________________________________________|_____________|_________|
|Արտաքին մոնիտորինգային գործակալություն | 126.400.000 | 320.000 |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Վարչական ծախսեր | 55.300.000 | 140.000 |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Փոխհատուցման. կառավարման և մոնիտորինգի |2.562.954.743|6.488.493|
|ընդհանուր ծախսեր` | | |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Չնախատեսված ծախսեր 10% | 256.295.474 | 648.849 |
|_________________________________________|_____________|_________|
|Հողի օտարման և տարաբնակեցման ընդհանուր |2.819.250.217|7.137.342|
|բյուջե` | | |
._________________________________________________________________.
Ծանոթագրություն`
1) Գումարը հաշվարկված է 2010 թ. մայիս ամսվա դրությամբ` 395 ՀՀ դրամ/ԱՄՆ
դոլար փոխարժեքով:
2) Փոխհատուցման ընդհանուր գումարի հաշվարկը ներառում է միայն ազդեցության
գոտու տարածքի հողերը/ակտիվները: Հաշվարկը չի ներառում այն դեպքերը.
երբ մասամբ ազդեցություն կրող հողատերը ցանկանում է հանձնել նաև իր
հողակտորի այն հատվածը. որը հանդիսանում է ազդեցության ենթարկվող
հատվածի շարունակությունը. սակայն դուրս է մնում ազդեցության գոտուց:
9. Մոնիտորինգ և գնահատում
9.1 Ընդհանուր նկարագրություն
152. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի գործառույթները պետք է ենթարկվեն ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին մոնիտորինգի: Ներքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԵԿՆ ԾԻԳ ՀՕՏՎ կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի իրականացման պարտականությունը պետք է վերապահվի անկախ մոնիտորինգային մարմնին, որը պետք է վարձվի ԵՔ-ի և հաստատվի ԱԶԲ-ի կողմից: ԱՄԳ-ը պետք է ընտրվի հասարակական կազմակերպությունների (ՀԿ), գիտական հաստատությունների կամ խորհրդատվական ընկերությունների շրջանակից: ԱԶԲ-ն ծրագրի իրականացման գործընթացը սկսելուց հետո ԵՔ-ին խորհրդատվություն կտրամադրի ԱՄԳ-ի տեխնիկական առաջադրանքի վերաբերյալ:
9.2 Ներքին մոնիտորինգ
153. ՀՕՏՎ-ն կիրականացնի ընթացիկ ներքին մոնիտորինգ ինչպես անմիջականորեն, այնպես էլ նախագծման խորհրդատուների ծառայությունների միջոցով: ԱԶԲ-ին արդյունքների մասին կտեղեկացվի` ծրագրի իրականացման վերաբերյալ եռամսյակային հաշվետվությունների միջոցով: Ներքին մոնիտորինգի ցուցանիշները պետք է առնչվեն Ծրագրի գործընթացին և անմիջական արդյունքներին, որոնք թույլ կտան գնահատելու ՀՕՏԾ-ի առաջընթացն ու արդյունքները և անհրաժեշտության դեպքում աշխատանքների ծրագիրը ճշգրտելու համար: Ամսեկան հաշվետվությունները ամփոփվում են վերահսկողության եռամսյակային տիպային հաշվետվություններում և ներկայացվում են ԱԶԲ-ին: Մոնիտորինգի հատուկ չափորոշիչներն հետևյալն են`
ա) ԱԵԱ իրազեկման քարոզարշավ և նրանց տրամադրված խորհրդատվություն,
բ) Հողի օտարման կարգավիճակ և հողի դիմաց փոխհատուցման վճարներ,
գ) Տուժած շինությունների և այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցման
տրամադրում,
դ) ԱԵԱ վերաբնակեցում,
ե) Եկամուտների կորստի դիմաց փոխհատուցում,
զ) Փոխարինող հողատարածքների ընտրություն և բաշխում, և
է) Եկամուտներ վերականգնման ուղղությամբ գործողություններ:
154. ՀՕՏՎ-ն, որը պատասխանատու է ծրագրի տարաբնակեցման գործողությունների ամենօրյա մոնիտորինգի համար, հավաքագրում է վերը նշված տեղեկությունները հետևյալ միջոցառումների միջոցով`
ա) Տուժածների ցուցակագրման տվյալների վերանայում,
բ) ԱԵԱ տրամադրված խորհրդատվություն և ոչ պաշտոնական հարցազրույցներ,
գ) Առանձին դեպքերի մանրամասն ուսումնասիրություն,
դ) ԱԵԱ ընտրանքային հետազոտություն,
ե) Առանցքային տեղեկատուների հետ հարցազրույցներ և
զ) Համայնքային հանրային հանդիպումներ:
9.3 Արտաքին մոնիտորինգ
155. Արտաքին մոնիտորինգը իրականացվում է յուրաքանչյուր ՀՕՏԾ զուգահեռ և ներկայացվում է եռամսյակային կտրվածքով և ապա` վերջնական համապատասխանության հաշվետվությունների տեսքով, որոնք կարտացոլեն փոխհատուցման ծրագրի իրականացման համապատասխանությունը ՀՕՏՇ պայմաններին և ԱԶԲ քաղաքականությանը, ինչպես նաև ի բավարարումն ԱԵԱ: Համապատասխանության հաշվետվությունը կքննարկվի ԵԿՆ ԾԻԳ/ԵՔ-ի և ԱԶԲ-ի հետ և պայման կհանդիսանա շինարարական աշխատանքները սկսելու համար: Առաջին փուլի արտաքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԱՄԳ-ի կողմից, որտեղ ընդգրկված կլինեն ՀԿ-ների, ուսումնական հաստատությունների ներկայացուցիչներ կամ ԵԿՆ ԾԻԳ-ի անկախ խորհրդատուներ: Իսկ հետագա փուլերի մասով արտաքին մոնիտորինգը իրականացվելու է վերահսկողության խորհրդատուի կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի առաջադրանքների ցուցանիշներն են`
ա) ԾԻԳ/ԵՔ կողմից մշակված ներքին մոնիտորինգի հաշվետվությունների
ուսումնասիրություն և հաստատում,
բ) Նախապես տեղահանված անձանց հաշվառման/ցուցակագրման ելակետային
սոցիալ-տնտեսական տեղեկատվության վերանայում,
գ) Ազդեցության ցուցանիշների բացահայտում և ընտրություն,
դ) Պաշտոնական և ոչ պաշտոնական ուսումնասիրությունների միջոցով
ազդեցության ենթարկված անձանց վրա ազդեցության գնահատում,
ե) Վերանայման հաշվետվություն մշակելիս ԱԵԱ, պաշտոնյաների, համայնքի
ղեկավարների հետ` խորհրդակցություններ,
զ) Տարաբնակեցման գործընթացի արդյունավետության, ազդեցության և
կենսունակության գնահատում` տարաբնակեցման հետագա քաղաքականության
ձևավորման և պլանավորման համար:
156. Որպես վերջնական հաշվետվության մաս ԱՄԳ-ը նաև պետք է գնահատի ծրագրից տուժած այնպիսի խոցելի խմբերի կարգավիճակը, ինչպիսիք են կանանց կողմից ղեկավարվող տնտեսությունները, հաշմանդամները/տարեցները և այն ընտանիքները, որոնց կենսամակարդակը աղքատության սահմանագծից ցածր է: Ծրագրի մոնիտորինգի և գնահատման ցուցանիշների համար հիմք պետք է ծառայի հետևյալը`
ա) ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պայմանները տարաբնակեցումից հետո,
բ) ԱԵԱ կողմից հետադարձ կապ իրավունքների, փոխհատուցման տարբերակների,
այլընտրանքային զարգացումների և վերաբնակեցման ժամանակացույցերի և
այլնի վերաբերյալ,
գ) Կացարանով ապահովվածության և եկամտի մակարդակի փոփոխություն,
դ) Կացության որևէ կարգավիճակ չունեցող բնակիչների ռեաբիլիտացիոն
աշխատանքներ,
ե) Գույքի գնահատում,
զ) Բողոքների ներկայացման ընթացակարգեր,
է) Փոխհատուցման վճարումներ և
ը) ԱԵԱ բավարարվածության աստիճանը տարաբնակեցումից հետո:
157. ԱՄԳ-ը ՀՕՏԾ իրականացման ավարտից մոտ մեկ տարի հետո պետք է գնահատում իրականացնի: Այդ ուսումնասիրության նպատակն է` պարզել, թե արդյոք ՀՕՏԾ նպատակներն իրականացվել են, թե ոչ: Զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց շրջանում ՀՕՏԾ նախապատրաստման փուլում կատարված ՍՏՈՒ և Աղքատության ու սոցիալական հարցերի գնահատման (ԱՍՀԳ) ելակետային տվյալները պետք է օգտագործվեն գնահատելու համար ծրագրի իրականացումից առաջ և հետո առկա պայմանները: Եթե ուսումնասիրության արդյունքները ցույց են տալիս, որ ՀՕՏԾ նպատակները չեն իրականացվել, ԱՄԳ-ը ԱԵԱ համար պետք է առաջարկի համապատասխան լրացուցիչ աջակցություն:
Հավելվածներ
Հավելված Ա. Նախագծի ազդեցությանը ենթարկվող ՏՏ ցուցակը և համապատասխան ազդեցությունները
.______________________________________________________________________
|ՀՀ |Անուն |Ըն-|Ազդեցության |Ազդեցության |Ազդեցության |
| | |տա-|ենթարկվող |ենթարկվող |ենթարկվող |
| | |նի-|տարածք |կառույցներ |ծառեր |
| | |քի |_________________|___________________|____________|
| | |ան-|Տե- |Տա- |Ազդե-|Տեսակ |Հար-|Տա- |Տեսակ |ՀՀ |
| | |դամ|սակ |րածք |ցու- | |կերի|րածք| | |
| | |ներ| |(մ2) |թյան | |քա- |(մ2)| | |
| | | | | |տա- | |նակը| | | |
| | | | | |րածք | | | | | |
| | | | | |(մ2) | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 1 |Ջուլհակյան| 11|Բնա- | 300 | 137 | | | |բալ | 1 |
| |Ասյա | |կելի | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 2 |Հարություն| 4 |Բնա- | 834 | 675 |Հիմնական | 1 | 152|խնձոր | 3 |
| |յան Գեղամ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 2 | 91 |ծիրան | 3 |
| | | | | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրոր- | 1 | 25 |սալոր | 3 |
| | | | | | |դական | | | | |
| | | | | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 17 |բալ | 6 |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 14|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 3 |Հարություն| 8 |Բնա- | 834 | 671 |Հիմնական | 1 | 133|խնձոր | 3 |
| |յան Գեղամ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 2 | 91 |ծիրան | 2 |
| | | | | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 44 |սալոր | 3 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 17 |բալ | 6 |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 14|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 4 |Զաքարյան | 1 |Հա- |1474 | 1474|Միայն հող| | | | |
| |Ամրա | |մայնք| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 5 |Հովհաննիս-| 4 |Հա- | 400 | 400 |Միայն հող| | | | |
| |յան Գառնիկ| |մայնք| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 6 |Փանոսյան | 4 |Հա- | 491 | 160 |Միայն հող| | |Խնձոր | 10|
| |Անահիտ | |մայնք| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 7 |Մուրադյան | 3 |Հա- |1365 | 1365|Միայն հող| | | | |
| |Արամայիս | |մայնք| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 8 |Մուրադյան | 7 | | | |Նույն | | |տանձ | 8 |
| |Արշավիր | | | | |հողակտորը| | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 7 | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 9 |Գրոգորյան | 9 |Բնա- | 427 | 301 | | | |խնձոր | 11|
| |Ռազմիկ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 18|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 17|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 11|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|10 |Ավետիսյան | 1 |Բնա- |2233 | 1082|Հիմնական | 1 | 272| | |
| |Դուխիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|11 |Անտոնյան | 7 | | | |Հիմնական | 2 | 109| | |
| |Էմմա | | | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|12 |Անտոնյան | 2 |Բնա- | | |Հիմնական | 1 | 52 | | |
| |Շուշանիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|13 |Սիրադեղյան| 2 |Բնա- | | |Երկրորդա-| 1 | 91 | | |
| |Նարինե | |կելի | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|14 |Անտոնյան | 2 |Բնա- | | |Երկրորդա-| 1 | 34 | | |
| |Արթուր | |կելի | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 69 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|15 |Դալաքյան | 5 |Բնա- | 49 | 49 |Հիմնական | 2 | 240| | |
| |Լաուրա | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|16 |Դավթյան | 5 | | | |Same | | | | |
| |Դավիթ | | | | |flats | | | | |
| | | | | | |block as | | | | |
| | | | | | |AP 15 | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|17 |Թորոսյան | 5 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Փիրուզա | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 15-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|18 |Բարսեղյան | 5 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Բարսեղ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 15-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|19 |Եղոյան | 1 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Անահիտ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 15-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|20 |Ղազարյան | 9 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Խաչատուր | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 15-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|21 |Խաչատրյան | 8 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Մարիետտա | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 15-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|22 |Անհայտ, | 6 | | | |Միևնույն | | | | |
| |քաղաքում | | | | |շենքը, | | | | |
| |չէ | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 15-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|23 |Իսկանդար- | 3 | | | |Հիմնական | 2 | 408| | |
| |յան | | | | |քարե շի- | | | | |
| |Մարգարիտ | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|24 |Կաղրամա- | 3 | | | |Միևնույն | | | | |
| |նովա Օլգա | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|25 |Մնացական- | 7 | | | |Միևնույն | | | | |
| |յան Ալկ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|26 |Մարտիրոս- | 3 | | | |Միևնույն | | | | |
| |յան Ռոման | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|27 |Սարոյան | 4 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Տիգրան | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|28 |Դավթյան | 5 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Աննա | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|29 |Աբրահամյան| 5 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Լիդա | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|30 |Բադոյան | 4 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Հարութիկ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 23-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|31 |Մելիքյան | 7 |Բնա- | 326 | 326 |Հիմնական | 1 | 181| | |
| |Պապ, | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| |2 օրինական| | | | |նություն | | | | |
| |սեփակա- | | | | |ցեմենտի | | | | |
| |նաշնորհված| | | | |շաղախով | | | | |
| |հողակտոր | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | 932 | 932 |Երկրորդա-| 1 | 25 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|32 |Բաղդասար- | 4 |Բնա- | 494 | 494 |Հիմնական | 1 | 120| | |
| |յան Արթուր| |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 47 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|33 |Աբաջյան | 7 |Բնա- | 339 | 156 |Հիմնական | 2 | 131|խնձոր | 10|
| |Յուրիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 109|տանձ | 1 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 1 |
| | |___| | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 3 |
| | |___| | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 10|
| | |___| | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|34 |Ասատրյան | 9 |Բնա- | 282 | 128| | | |խնձոր | 1 |
| |Սերոբ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խնձոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |տանձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|35 |Ստեփանյան | 5 |Բնա- | 491 | 160 | | | | | |
| |Կարինե | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|36 |Մկրտչյան | 5 |Բնա- | 638 | 304 | | | | | |
| |Վոլոդյա | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|37 |Վարդանյան | 12|Բնա- | 727 | 445 | | | |խնձոր | 9 |
| |Իշխան | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 15|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|38 |Պապոյան | 6 |Բնա- | 385 | 179 | | | |խնձոր | 8 |
| |Արտաշես | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|39 |Առաքելյան | 5 |Բնա- | 332 | 154 | | | |խնձոր | 8 |
| |Վարեչկա | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 16|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|40 |Ալոյան | 5 |Բնա- | 707 | 324 |Հիմնական | 1 | 106| | |
| |Կարեն | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|41 |Սահակյան | 12|Բնա- | 608 | 459 |Հիմնական | 2 | 128|խնձոր | 6 |
| |Արայիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 154|ծիրան | 6 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 27 |դեղձ | 4 |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 11|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|42 |Մարգարյան | 9 |Բնա- | 513 | 491 | | | |խնձոր | 10|
| |Արարատ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 15|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|43 |Գևորգյան | 13|Բնա- |199 | 10 | | | |խնձոր | 6 |
| |Սահակ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 13|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 20|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 21|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 12|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|44 |Վարդանյան | 6 |Բնա- | 502 | 502 | | | |խնձոր | 2 |
| |Հրածին | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 11|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|45 |Առաքելյան | 3 |Բնա- | 699 | 279 | | | |հացենի | 11|
| |Երանուհի | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 16|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|46 |Վարդանյան | 10|Բնա- |1067 | 849 | | | |խնձոր | 7 |
| |Գրիգոր | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|47 |Վարդանյան | 2 |Բնա- | | |Հիմնական | 1 | 63 |տանձ | 2 |
| |Վալյա | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | |___| | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 27 |ծիրան | 7 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|48 |Վարդանյան | 6 |Բնա- | | |Հիմնական | 1 | 45 |դեղձ | 7 |
| |Դավիթ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | |___| | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 108|սալոր | 3 |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|49 |Վարդանյան | 8 |Բնա- | | |Հիմնական | 1 | 140|բալ | 9 |
| |Գեղամ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|50 |Հարություն| 4 |Բնա- | | |Երկրորդա-| 1 | 71 |խաղող | 6 |
| |յան Գագիկ | |կելի | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|51 |Գրիգորյան | 5 |Բնա- | 812 | 61 | | | |խաղող | 10|
| |Շմավոն | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|52 |Մելքոմյան | 4 |Բնա- |3439 | 233 | | | |խաղող | 5 |
| |Քնարիկ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խնձոր | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|53 |Բադալյան | 7 |Բնա- |451 | 58 | | | |խնձոր | 4 |
| |Ժիրայր | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|54 |Կլեկչյան | 6 |Բնա- | 529 | 62 |Հիմնական | 1 | 85 | | |
| |Բորիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 27 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 96 | | |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|55 |Մանասյան | 3 |Բնա- |1195 | 662 |Հիմնական | 1 | 61 |խնձոր | 1 |
| |Վարուժան | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 46 |ծիրան | 4 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|56 |Անտոնյան | 5 |Բնա- | 561 | 113 |Հիմնական | 2 | 354| | |
| |Վարդուհի, | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| |ավելացնել | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|57 |Հարություն| 2 | | | |Միևնույն | 0 | 0 | | |
| |յան | | | | |շենքը, | | | | |
| |Ջուլիետա | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 56-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|58 |Ավետիսյան | 4 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Ալբերտ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 56-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|59 |Զաքարյան | 2 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Լյուսիա | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 56-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|60 |Ղազարյան | 4 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Կարապետ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 56-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|61 |Ղազարյան | 2 | | | |Միևնույն | | | | |
| |Կարապետ | | | | |շենքը, | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 56-ի | | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|62 |Պողոսյան | 7 |Բնա- | 976 | 695|Հիմնական | 1 | 196|Բալ | 1 |
| |Թամարա | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող |100|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|63 |Պողոսյան | 4 | | | |Նույն | 0 | 0 |խաղող | 22|
| |Էդիկ | | | | |բնակելի | | | | |
| | | | | | |սեփակա- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 62 | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|64 |Նազարյան | 7 | | | |Նույն | | | | |
| |Արտավազդ | | | | |բնակելի | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 63 | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|65 |Նազարյան | 6 | | | |Նույն | | | | |
| |Համլետ | | | | |բնակելի | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 63 | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|66 |Գևորգյան | 19|Բնա- | 199 | 10 | | | | | |
| |Սահակ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|67 |Թունյան | 5 |Բնա- | 524 | 502 |Հիմնական | 1 | 99 |խնձոր | 4 |
| |Ռազմիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 25 |տանձ | 3 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 17 |ծիրան | 2 |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|68 |Հայրյան | 5 |Բնա- | 660 | 545 |Հիմնական | 1 | 164|խնձոր | 4 |
| |Սերգեյ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 115|դեղձ | 3 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 17|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|69 |Բաղդասար- | 6 |Բնա- | | |Հիմնական | 2 | 240| | |
| |յան Քամսար| |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|70 |Ասատրյան | 4 |Բնա- | 982 | 982 |Հիմնական | 1 | 136| | |
| |Բորիս | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|71 |Հովհաննիս-| 4 |Բնա- | 636 | 239 | | | |խնձոր | 7 |
| |յան Արման | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |տանձ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 16|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 14|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|72 |Թորոսյան | 6 |Բնա- | 287 | 134 | | | | | |
| |Գրիշա | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|73 |Բախշյան | 5 |Բնա- | 281 | 109 | | | |խնձոր | 2 |
| |Լյովա | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|74 |Ադամյան | 5 |Բնա- |2062 | 125 | | | |խնձոր | 3 |
| |Ժիրայր | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|75 |Վարդանյան | 6 |Բնա- | 856 | 394 |Հիմնական | 1 | 80 |խնձոր | 3 |
| |Էդիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թույա | 12|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|76 |Բադալյան | 6 |Բնա- |1819 | 65 | | | |ծիրան | 2 |
| |Մանուկ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|77 |Պապյան | 6 |Բնա- |1475 | 119 | | | |խաղող | 3 |
| |Բաբկեն | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խնձոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 1'|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|78 |Զեթլյան | 4 |Բնա- | 778 | 778 | | | |խնձոր | 3 |
| |Անգին | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 17|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|79 |Սարգսյան | 4 |Բնա- |1153 | 815 |Հիմնական | 1 | 122|հացենի | 35|
| |Մարտին | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 32|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 17|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 345| | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|80 |Եղիազարյան| 1 | | | | | | | | |
| |Հարություն| | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|81 |Խաչատրյան | 2 | | | | | | | | |
| |Արթուր | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|82 |Սարգսյան | 4 | | | | | | | | |
| |Մարգարիտ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|83 |Հարություն| 5 | | | | | | | | |
| |յան Արայիկ| | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|84 |Զաքարյան | 9 |Բնա- |1589 | 1175|Հիմնական | 1 | 113| | |
| |Մարգուշ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և մետա- | | | | |
| | | | | | |ղական | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 6 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|85 |Մարտիրոս- | 4 |Բնա- | 783 | 333 |Հիմնական | 1 | 249| | |
| |յան | |կելի | | |քարե | | | | |
| |Սիրանուշ | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 2 | 252| | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 19 | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|86 |Մադաթյան | 6 |Կոմեր| 150 | 150 |բետոնե | 1 | 132|հացենի | 2 |
| |Արմեն | |ցիոն | | |հրապարա- | | | | |
| | | | | | |կով, | | | | |
| | | | | | |ստոր- | | | | |
| | | | | | |գետնյա | | | | |
| | | | | | |մետաղական| | | | |
| | | | | | |բաքերով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |գրասենյա-| | | | |
| | | | | | |կային | | | | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույցով| | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 18 |թխկի | 1 |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|87 |Օզմանյան | 5 |Կոմեր| | | | | | | |
| |Ջամալ | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|88 |Օզմանյան | 2 | | | | | | | | |
| |Ազիզ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|89 |Օզմանյան | 6 |Կոմեր| 54 | 41 |Հիմնական | 1 | 54 | | |
| |Համիգ | |ցիոն | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|90 |Չատոև | 1 | | | | | | | | |
| |Կարեն | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|91 |Գևորգյան | 5 |Կոմեր| 85 | 19 | | | |խաղող | 1 |
| |Արամայիս | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|92 |Գևորգյան | 1 | | | | | | | | |
| |Առեգնազ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|93 |Գևորգյան | 1 | | | | | | | | |
| |Արմինե | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|94 |Դավիելյան | 5 |Կոմեր| 752 | 282 |Հիմնական | 2 | 97 |խնձոր | 1 |
| |Նաիրուհի, | |ցիոն | | |քարե | | | | |
| |Դանիելյան | | | | |կառույց | | | | |
| |Արամ | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրոր- | 1 | 18 | | |
| | | | | | |դական | | | | |
| | | | | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 43 | | |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 285| | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|95 |Շմավոնյան | 7 |Կոմեր|1206 | 1206|Հիմնական | 1 | 30 |խնձոր | 2 |
| |Գնել | |ցիոն | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 16 |սալոր | 2 |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 74|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 55|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|96 |Վարդանյան | 6 |Կոմեր|2017 | 860 |Հիմնական | 1 | 43 | | |
| |Էդիկ | |ցիոն | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 34 | | |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|97 |Սարգսյան | 9 | | | | | | | | |
| |Հայկ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|98 |Եղիազարյան| 4 | | | | | | | | |
| |Հարություն| | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|99 |Սարգսյան | 4 | | | | | | | | |
| |Մակար | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|100|Հարություն| 5 | | | | | | | | |
| |յան Արայիկ| | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|101|Ղազարյան | 8 | | | | | | | | |
| |Ֆրունզե | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|102|Գևորգյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արեգնազ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|103|Գևորգյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արմինե | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|104|Ավիացիայի | 0 |Կառա-|27372| 1462|Միայն հող| | | | |
| |ինստիտուտ | |վարա-| | | | | | | |
| |/ՊՆ/ | |կան | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|105|Մնացական- | 1 |Անօգ-| 1961| 312 |Չվերջաց- | 3 | 777| | |
| |յան Սարգիս| |տագոր| | |րած | | | | |
| | | |ծելի | | |հիմնական | | | | |
| | | |կոմեր| | |քարե | | | | |
| | | |ցիոն | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|106|Արշակյան | 1 |Անօգ-| 256| 68 |Միայն հող| | | | |
| |Աբրահամ | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|107|Սիմոնյան | 1 | | | |Նույն | | | | |
| |Աստղիկ | | | | |հողակտորը| | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 106 | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|108|Սարգսյան | 6 |Բնա- | 490 | 204 |Հիմնական | 2 | 490| | |
| |Միքայել | |կելի | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|109|Գալստյան | 6 |Կոմեր| 3126| 802 |Հիմնական | 1 | 536| | |
| |Ռոբերտ | |ցիոն | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 250| | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|110|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 676 | 235 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|111|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 298 | 137 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|112|Անհայտ | |Անօգ-| 387 | 176 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|113|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 873 | 263 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|114|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 281 | 109 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|115|Էլեկտրական| 0 |Հասա-| 25 | 25 | | | | | |
| |ենթակայան | |րակա-| | | | | | | |
| |Ոչ. 1377 | |կան | | | | | | | |
| |«Հայաստանի| |հողեր| | | | | | | |
| |էլեկտրական| | | | | | | | | |
| |ցանց» ՓԲԸ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|116|Սամվել | 1 |Անօգ-| 933 | 550 |Միայն հող| | |խնձոր | 4 |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |տանձ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 11|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|117|Գևորգյան | 1 |Հա- | 671 | 304 | | | |խնձոր | 10|
| |Գուրգեն | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |տանձ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 19|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 18|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 18|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|118|Անհայտ | 6 |Անօգ-| 285 | 28 |Հիմնական | 2 | 285| | |
| | | |տագոր| | |քարե | | | | |
| | | |ծելի | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|119|Մուխաելյան| 2 |Բնա- |1710 | 120 |Հիմնական | 1 | 143|խնձոր | 7 |
| |Ռուբիկ | |կելի | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուռ | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ուռենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|120|Հայրապետ- | 2 |Բնա- | 931 | 273 |Հիմնական | 1 | 251|ծիրան | 3 |
| |յան Յուրիկ| |կելի | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 26 |դեղձ | 3 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուշ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|121|Սարգսյան | 2 | | | |Նույն | | | | |
| |Մելիք | | | | |կառույցը,| | | | |
| | | | | | |ինչպես | | | | |
| | | | | | |ԱԵԱ 120-ի| | | | |
| | | | | | |դեպքում | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|122|Արշակյան | 5 |Բնա- | | |Հիմնական | 3 | 292|խնձոր | 9 |
| |Արմեն | |կելի | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | |___| | | |_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 100|ծիրան | 6 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 26|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |պնդուկ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|123|Մանասյան | 1 |Հա- | 1195| 662 | | | |խնձոր | 7 |
| |Աշոտ | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խաղող | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սերկևիլ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|124|Փաշինյան | 0 |Արդ- |34480| 3315|Միայն հող| | | | |
| |Յուրա, | |յունա| | | | | | | |
| |բույս | |բերա-| | | | | | | |
| | | |կան | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|125|Նաիրիտ ՓԲԸ| 0 |Արդ- |40709| 2422|Միայն հող| | | | |
| | | |յունա| | | | | | | |
| | | |բերա-| | | | | | | |
| | | |կան | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|126|Երկաթուղա-| 0 |Հասա-| 38 | 29 | | 1 | 36 | | |
| |յին | |րակա-| | | | | | | |
| |անվտանգու-| |կան | | | | | | | |
| |թյան | |հողեր| | | | | | | |
| |դիտասենյակ| | | | | | | | | |
| |«Հյուսիսա-| | | | | | | | | |
| |յին | | | | | | | | | |
| |կովկասի | | | | | | | | | |
| |երկաթուղի»| | | | | | | | | |
| |ՓԲԸ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|127|Կարապետյան| 5 |Կոմեր| 445 | 9 |Հիմնական | 1 | 63 |բալ | 2 |
| |Վրեժ | |ցիոն | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 82|հացենի | 6 |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|128|Սարգսյան | 3 | | | | | | | | |
| |Սամվել | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|129|Գևորգ | 4 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|130|Հովիկ | 3 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|131|Վարդան | 3 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|132|Աշոտ | 6 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|133|Սլավիկ | 4 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|134|Արայիկ | 2 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|135|Կարապետյան| 1 |Հա- | 373 | 8 | | | |բալ | 3 |
| |Վահան | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|136|Հախվերդյան| 1 |Հա- | 305 | 65 | | | |ծիրան | 2 |
| |Բորյա | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խնձոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|137|Թելոնց | 1 |Հա- | 222 | 45 | | | |բալ | 11|
| |Արամ | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|138|Մանուկյան | 1 |Հա- | 899 | 97 | | | |ծիրան | 4 |
| |Ռազմիկ | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |խնձոր | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |դեղձ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թխկի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |հացենի | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|139|Մանուկյան | 1 |Հա- | 860 | 47 | | | |խաղող | 12|
| |Կառլեն | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ծիրան | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |բալ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |սալոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|140|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 745 | 51 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|141|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 670 | 56 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|142|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 705 | 84 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|143|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 529 | 47 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|144|Հարություն| 1 |Անօգ-| 2231| 149| | | |ծիրան | 2 |
| |յան | |տագոր| | | | | | | |
| |Անդրանիկ | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |թուզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|145|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 1950| 82 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|146|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 367 | 154 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|147|Մելքոնյան | 1 |Անօգ-| 1940| 199 |Միայն հող| | | | |
| |Քնարիկ | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|148|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 351 | 69 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|149|Գրիգորյան | 1 |Անօգ-| 812 | 61 |Միայն հող| | | | |
| |Շմավոն | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|150|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 478 | 42 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|151|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 486 | 39 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|152|Անհայտ | 1 |Անօգ-| 654 | 74 |Միայն հող| | | | |
| | | |տագոր| | | | | | | |
| | | |ծելի | | | | | | | |
| | | |հա- | | | | | | | |
| | | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|153|Մնացական- | 6 |Կոմեր| 1961| 312 |Կիսա- | 3 | 777| | |
| |յան Սարգիս| |ցիոն | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |հիմնական | | | | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շենք` | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|154|Մարգարյան | 1 |Կոմեր| 783 | 333 |Կիսա- | 2 | 252| | |
| |Սիրանուշ | |ցիոն | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |հիմնական | | | | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շենք` | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 149| | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 19 | | |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |փայտյա | | | | |
| | | | | | |կառույց | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |շաղախով | | | | |
| | | | | | |և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|155|Մուրադյան | 6 | | | | | | | | |
| |Մարինե | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|156|Խաչատրյան | 6 | | | | | | | | |
| |Ռեգինա | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|157|Հարություն| 7 | | | | | | | | |
| |յան Գևորգ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|158|Սարգսյան | 4 | | | | | | | | |
| |Սարգիս | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|159|Սարգսյան | 1 | | | | | | | | |
| |Վարդուհի | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|160|Մուրադյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արման | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|161|Կարապետյան| 5 | | | | | | | | |
| |Ապերակ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|162|Հարություն| 1 |Հա- | 676 | 235 |Միայն հող| | | | |
| |յան Զավեն | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|163|Հարություն| 1 |Հա- | 281 | 109 |Միայն հող| | | | |
| |յան Արսեն | |մայն-| | | | | | | |
| | | |քային| | | | | | | |
| | | |հողեր| | | | | | | |
.______________________________________________________________________
|ՀՀ | |Բիզնես |Աշխատատեղի |Տեղա- |Խոցելի անձանց |Խիստ |
| | | | |փոխում|նպաստ |ազդե- |
| | | | | | |ցության|
| | | | | | |ենթարկ-|
| | | | | | |վողների|
| | | | | | |նպաստ |
| | |_________________|_______________|______|______________|_______|
| | |Տեսակ |Մշտա|Ժամա-|Տե- |Մշտա|Ժամա-|Այո|Ոչ|Այո |Ոչ|Այո|Ոչ |
| | | |կան |նակա-|սակ |կան |նակա-| | | | | | |
| | | | |վոր | | |վոր | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 1 | | | | | | | | |ոչ|այո | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |/միայնակ | | | |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 2 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 3 | | | | | | | |այո| | |ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 4 | | | | | | | | |ոչ| |ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 5 | | | | | | | | |ոչ| |ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 6 | | | | | | | | |ոչ|այո | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |/միայնակ | | | |
| | | | | | | | | | |մայր/ | | | |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 7 | | | | | | | | |ոչ| |Ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 8 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| 9 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|10 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|11 | | | | |Ապօ-|Մշտա| |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | |րինի|կան | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|12 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|13 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|14 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| | | | | | | | | | | |ոչ| | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|15 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|16 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|17 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|18 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|19 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|20 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|21 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|22 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|23 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|24 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|25 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|26 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|27 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|28 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|29 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|30 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|31 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|32 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|33 | | | | | | | |այո| | | |այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|34 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|35 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|36 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|37 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|38 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|39 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|40 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|41 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|42 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|43 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|44 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|45 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|46 | | | | | | | | | |այո, | | |այո|
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|47 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|48 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|49 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|50 | | | | | | | | |ոչ| |ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|51 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|52 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|53 | | | | | | | | |ոչ|այո, | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|54 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|55 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|56 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|57 | | | | | | | |այո| |այո, | |այո| |
| | | | | | | | | | |աղքատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|58 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|59 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|60 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|61 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|62 | | | | | | | |այո| | |ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|63 | | | | | | | | |Ոչ| | | |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|64 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|65 | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|66 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|67 | | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|68 | | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|69 | | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|70 | | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|71 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|72 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|73 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|74 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|75 | | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|76 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|77 | | | | | | | | |ոչ| |Ոչ| | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|78 | | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|79 | |Մետաղ-|Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |յա |կան | | | | | | | | | | |
| | |ապրանք| | | | | | | | | | | |
| | |ների | | | | | | | | | | | |
| | |արտա- | | | | | | | | | | | |
| | |դրու- | | | | | | | | | | | |
| | |թյուն | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|80 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|81 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|82 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|83 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|84 | |Ավտո- |Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |մեխա- |կան | | | | | | | | | | |
| | |նիկայի| | | | | | | | | | | |
| | |ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
| | | | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|85 | |Սննդա-|Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |մթերքի|կան | | | | | | | | | | |
| | |խանութ| | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|86 | |Բենզա-|Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |լցա- |կան | | | | | | | | | | |
| | |կայան | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|87 | |Տաք | |Ժամա-| | | | |ոչ| |Ոչ|այո| |
| | |կերակ-| |նակա-| | | | | | | | | |
| | |րի | |վոր | | | | | | | | | |
| | |վաճառք| | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|88 | | | | | | |Ժամա-| |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | | |նակա-| | | | | | |
| | | | | | | |վոր | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|89 | |Ոչխարի|Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |վաճառ-|կան | | | | | | | | | | |
| | |ման | | | | | | | | | | | |
| | |կետ | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|90 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|91 | |Ծաղիկ-|Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |ների |կան | | | | | | | | | | |
| | |վաճառք| | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|92 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|93 | | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|94 | |Կա- |Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |հույքի|կան | | | | | | | | | | |
| | |արտա- | | | | | | | | | | | |
| | |դրանք | | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|95 | |սրճա- |Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |րան |կան | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|96 | |Սննդա-|Մշտա| | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |մթերքի|կան | | | | | | | | | | |
| | |խանութ| | | | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|97 | | | | |օրի-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |նա- |կան | | | | | | | |
| | | | | |կան | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|98 | | | | |օրի-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |նա- |կան | | | | | | | |
| | | | | |կան | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|99 | | | | |Ապօ-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |րինի|կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|100| | | | |Ապօ-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |րինի|կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|101| | | | |Ապօ-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |րինի|կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|102| | | | |օրի-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |նա- |կան | | | | | | | |
| | | | | |կան | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|103| | | | |օրի-|Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| | | | | |նա- |կան | | | | | | | |
| | | | | |կան | | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|104| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|105| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|106| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|107| | | | | | | | |ոչ| |ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|108| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|109| | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|110| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|111| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|112| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|113| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|114| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|115| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|116| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|117| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|118| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|119| | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|120| | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|121| | | | | | | |Այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|122| | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
| | |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|123| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|124| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|125| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|126| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|127| | | | | | | |այո| | |Ոչ|այո| |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|128| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|129| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|130| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|131| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|132| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|133| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|134| | | | | |Մշտա| |Այո| | |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|135| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|136| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|137| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|138| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|139| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|140| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|141| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|142| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|143| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|144| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|145| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|146| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|147| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|148| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|149| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|150| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|151| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|152| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|153| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|154| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|155| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|156| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|157| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|158| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|159| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|160| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|161| | | | | |Մշտա| | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|162| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
|___| |______|____|_____|____|____|_____|___|__|___________|__|___|___|
|163| | | | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |ոչ |
.____ ________________________________________________________________.
Հավելված Բ. Խորհրդատվական հանդիպումների արձանագրություններ
ԵԿՔՏԾ ՄԱՅՐՈՒՂԻՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԻԾ 3-Ի ՀՕՏԾ - ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Թեման
ԾՆՏԱ խորհրդատուների կողմից նախաձեռնած հանրային խորհրդատվություն` ՀՕՏԾ նախնական տարբերակը Երևանի Շենգավիթ համայնքի ԱԵԱ-ներին ներկայացնելու նպատակով:
Օրը/ժամը
Պրեզենտացիան տեղի ունեցավ 2010 թ. մայիսի 11-ին` ժամը 12:00-14:00:
Վայրը
Երևանի Շենգավիթ համայնքի թիվ 98 դպրոց:
Պրեզենտացիան վարողներ
ԾՆՏԱ խորհրդատուները` Արտաշես Առաքելյան` «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտի տնօրեն, տեղական թիմի ղեկավար; Լիանա Մխիթարյան` սոցիալական և տարաբնակեցման մասնագետ` «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտ:
Ներկաներ
Գոհար Մուսայելյան, նախագծի իրականացման մասնագետ, ԱԶԲ;
Մկրտչյան Արթուր, գլխավոր մասնագետ, ԾԻԳ;
Խաչատրյան Անդրանիկ, ավագ մասնագետ, ԾԻԳ;
Ներկա էին նախագծի տարածքի 135 բնակիչներ, որոնց մեծ մասը այցելել էին զույգերով, Շենգավիթի թաղապետարանի ներկայացուցիչներ, ՀԿ ներկայացուցիչներ:
Նախապես մշակված կանոնակարգի կետեր
1. Արշակունյաց պողոտայից Արտաշատի մայրուղի ճանապարհային նախագծի ամփոփ
ներկայացում;
2. Փաստացի պրեզենտացիա` ՀՕՏԾ նախապատրաստման սկզբունքները ներկայացնելու
համար;
3. Հարց ու պատասխան:
Արձանագրություններ
Տեղեկատվության նպատակով պատրաստվել է հայերեն թարգմանված հանրային թռուցիկ, որը բաշխվել է ԱԵԱ-ներին:
Արշակունյաց պողոտա-Արտաշատի մայրուղի նախագծի ամփոփ ներկայացում
Արտաշես Առաքելյանը հանդիսատեսին համառոտ ներկայացրեց նախագիծը` ընդգծելով հանրային խորհրդատվության նախաձեռնման նպատակը:
Փաստացի պրեզենտացիա` ՀՕՏԾ նախապատրաստման սկզբունքները ներկայացնելու համար
Լիանա Մխիթարյանը ղեկավարեց պրեզենտացիան` ներկայացնելով ՀՕՏԾ-ի սկզբունքները, և բացատրեց, թե ինչպես են ԳՄ հաստատած ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները և ՀՕՏ գործընթացը նպատակադրված նվազեցնել ծրագրի բացասական ազդեցությունը ԱԵԱ-ների վրա` ժամանակին և պատշաճորեն փոխհատուցելով նրանց վնասները: Ներկայացվեցին նաև նախագծի իրականացման համար սահմանված փոխհատուցման իրավունքները, սեփականության օրինականացման պայմանները, վերականգնման և ռեաբիլիտացիայի դրույթները, ինչպես նաև նախաձեռնվող գործողությունների նախնական ժամանակացույցը:
Հարց ու պատասխան
Նախագծի ազդեցության տարածքի բնակիչները և ՀԿ ներկայացուցիչները ուղղել են հետևյալ հարցերը:
Հ1. (Միրզոյան Գայանե, Արշակունյաց 135բ, բնակարան 2): Ե՞րբ են սկսվելու աշխատանքները: Որքա՞ն ժամանակ կտրամադրվի բնակիչներին` տարածքը ազատելու համար:
Պ1. (Արտաշես Առաքելյան):Աշխատանքներն կսկսվեն անմիջապես այն բանից հետո, երբ վերջին մարդը կստանա փոխհատուցումը: Երևանի քաղաքապետարանն էլ կորոշի վերաբնակեցման համար սահմանված ժամանակը:
Հ2. (Կլեկչյան Բորիկ, Արշակունյաց 286): Ինչի՞ հիման վրա է սահմանվում կադաստրային արժեքը:
Պ2. (Լիանա Մխիթարյան): Երևանը բաժանված է շրջանների: Յուրաքանչյուր շրջան հաշվարկել է իր կադաստրային արժեքը:
Հ3. (Հունանյան Սարգիս): Ովքե՞ր եք դուք և ի՞նչ կազմակերպություն եք դուք ներկայացնում:
Պ3. Մոթ ՄակԴոնալդը և «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտը հանդիսանում են միջազգային և տեղական խորհրդատուներ համապատասխանաբար:
Հ4. Մենք ունենք տարածք և ուզում ենք լիցենզիա ստանալ շինություն կառուցելու համար:
Պ4. (Արտաշես Առաքելյան): Թույլտվության համար դուք պետք է դիմեք քաղաքապետարան:
Հ5. (Առաքելյան Միքայել, Արշակունյաց 135 բ, բնակարան 11): Մենք բնակվում ենք պետական շինությունում. Արդյո՞ք մենք փոխհատուցում կստանանք: Նոր բնակարան փնտրե՞նք:
Պ5. (Լիանա Մխիթարյան): Դուք պետք է դիմեք քաղաքապետարան և սկսեք այն շենքի օրինականացման գործընթացը, որում ապրում եք: Միայն դրանից հետո ձեզ կփոխհատուցեն, որպես օրինական սեփականատերեր:
Հ6. Մենք արդեն երեք տարի է դիմում ենք հողի սեփականացման համար, բայց իշխանությունները ոչինչ չեն անում: Ի՞նչ կարող եմ անել:
Պ6. (Լիանա Մխիթարյան): Դուք պետք է դիմեք քաղաքապետարան և սկսեք օրինականացման գործընթացը: Եթե ձեր հողը օրինականացման ենթակա է, ապա ընթացիկ նախագծի շրջանակներում այն կօրինականացվի:
Հ7. (Վարդանյան Իշխան, Արշակունյաց 286): Իսկ ինչպե՞ս է կատարվելու մշակաբույսերի փոխհատուցումը:
Պ7. (Լիանա Մխիթարյան): Մշակաբույսերի փոխհատուցումը կիրականացվի շուկայական գներով` մեկ տարվա բերքի համախառն արդյունքի համար:
ԵԿՀՏԾ մայրուղիների Նախագիծ 3-ի ՀՕՏԾ ներկայացման հանրային
խորհրդատվության մասնակիցների ցուցակ
11 Մայիս, 2010 թ.
._________________________________________________________________.
|ՀՀ|Անուն |Հասցե |Հեռախոսահամար|
|__|___________________|____________________________|_____________|
| |Սափրիչյան Ռ. Մ. |Արշակունյաց 135բ բն 10 |48 89 01 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|2 |Չոբանյան Շ. Մ. |Արշակունյաց 135բ բն 8 |48 89 36 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|3 |Ասատրյան Բ. Գ. |Արշակունյաց 324/4 |44 00 80 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|4 |Սահակյան Ա. Ն. |Արշակունյաց 318/2 |49 17 47 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|5 |Գրիգորյան Ռ. Լ. |Արշակունյաց 286 |48 95 25 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|6 |Ղարիբյան Գ. Բ. |Արշակունյաց 296, բն 10 |20 54 04 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|7 |Արշակյան Արմեն |Նորագավիթ 1 փող, 1 փակուղի, |010 48 48 45 |
| | |տուն 6 |091 51 16 69 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|8 |Թունյան Ռազմիկ |Նորագավիթ, 1 փող, 1 փակուղի,|010 48 13 71 |
| | |տուն 8 | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|9 |Վարդանյան Էդուարդ |Արշակունյաց 119/5 |094 98 97 89 |
| | | |099 99 01 95 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|10|Մկրտչյան Արսեն |Արշակունյաց |010 48 79 07 |
| | | |093 19 75 71 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|11|Զաքարյան Սոֆյա |Արշակունյաց 296, բն 13 |055 80 88 53 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|12|Հովհաննիսյան Սամվել|Արշակունյաց 296, բն 4 |010 56 48 04 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|13|Զաքարյան Մարգուշ |Արշակունյաց 294ա |010 48 81 70 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|14|Դանիելյան Մաիրուհի |Արշակունյաց 322/3 |010 48 33 31 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|15|Որսկանյան Էմմա |Արշակունյաց 135բ, բն 14 |010 48 73 40 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|16|Հայրիկյան Սերգեյ |Նորագավիթ 1 փող, բն 1 |010 48 59 61 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|17|Ասատրյան Սերոբ |Ն. Շենգավիթ 14-րդ 9/6 |010 48 07 91 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|18|Թորոսյան Գրիշա |Ն. Շենգավիթ 14 տուն 3ա |010 48 18 11 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|19|Պապոյան Արտաշ |Ն. Շենգավիթ 14 տուն 4ա |010 48 11 78 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|20|Պապոյան Անդրանիկ |Ն. Շենգավիթ 14 տուն 4 |010 48 95 84 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|21|Ալոյան Կրեն |Ն. Շենգավիթ 14 տուն 2ա |091 49 49 77 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|22|Ափոզյան Ալիսա |Ն. Շենգավիթ 14 տուն 2ա |010 48 08 31 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|23|Աբաջյան Յուրա |Ն. Շենգավիթ 14 տուն 4ա |010 48 66 35 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|24|Շմավոնյան Արմենակ |Օդանավակայանի տարածք |093 75 34 65 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|25|Շմավոագ Գնել |Օդանավակայանի տարածք |093 58 06 55 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|26|Մելիքյան Պապ |Արշակունյաց, 135/15 |093 96 30 08 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|27|Մելիքյան Պապ |Արշակունյաց, 135ա |010 48 72 72 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|28|Բաղդասարյան Արթուր |Արշակունյաց, 135/2 տուն |093 51 61 24 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|29|Դալաքյան Լաուրա |Արշակունյաց 135ա բն 1 |010 48 55 44 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|30|Զաքարյան Ամրա |Արշակունյաց 133 |093 36 04 76 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|31|Հովհաննիսյան Գառնիկ|Արշակունյաց 135/3 |094 23 69 90 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|32|Պողոսյան Էդիկ |Նորագավիթ 1 str, 2 փակուղի, |010 48 83 16 |
| | |3 տուն | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|33|Անտոնյան Բաբկեն |Արշակունյաց, apt 288 |094 32 13 11 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|34|Մարգարյան Ա. |Արշակունյաց 286 |010 48 01 62 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|35|Վարդանյան Հրածին |Արշակունյաց 286/5 |010 48 01 62 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|36|Վարդանյան Իշխան |Արշակունյաց 286 |010 48 91 15 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|37|Աբրահամյան Գեղամ |Շենգավիթ 16 փող, 3r բն |010 48 26 91 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|38|Կլեկչյան Բորիկ |Արշակունյաց 286 |010 48 24 96 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|39|Բարսեղյան Բարսեղ |Արշակունյաց 135ա, բն 7 |010 48 58 04 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|40|Միրզոյան Գայանե |Արշակունյաց 135բ, բն 2 |010 48 89 59 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|41|Ղազարյան Գայանե |Արշակունյաց 135բ, բն 13 |010 48 25 91 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|42|Իշոյեվո Վալերի |Արշակունյաց 135բ, բն 11 |010 48 89 31 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|43|Առաքելյան Միքայել |Արշակունյաց 135բ, բն 2 |010 48 89 59 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|44|Վարդանյան Գրոգորի |Նորագավիթ 1 փող, բն 10 |010 49 80 21 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|45|Մուրադյան Արամայիս |Ն. Շենգավիթ 16 փող, 1 տուն |098 52 56 70 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|46|Մուրադյան Արտուշ |Ն. Շենգավիթ 16 փող, 1 տուն |098 52 56 70 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|47|Հովհաննիսյան Արման |Ն. Շենգավիթ 16 փող, 7 տուն |098 15 09 30 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|48|Բադալյան Վահրամ |Արշակունյաց 135 |094 00 46 76 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|49|Սարգսյան Մարտին |Արշակունյաց 131 |091 41 74 52 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|50|Խաչատրյան Գեղամ |Արշակունյաց 131 «Davit»CJSC |093 44 97 00 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|51|Հովհաննիսյան Ռուբեն|Արշակունյաց 135v apt 3 |010 48 19 38 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|52|Բադալյան Մանուկ |Արշակունյաց բն 32 |010 49 07 32 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|53|Պապոյան Բաբկեն |Արշակունյաց բն 26 |010 49 05 47 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|54|Բադալյան Ենոք |Արշակունյաց բն 32 |010 49 08 32 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|55|Վարդանյան Վալյա |Արշակունյաց 1 փող, 1 |010 49 17 87 |
| | |փակուղի, բն 10 | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|56|Վարդանյան Դավիթ |Արշակունյաց 1 փող, |010 49 07 86 |
| | |1 փակուղի, բն 10 | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|57|Մարգարյան Սիրանդ |Արշակունյաց 118/1 |010 48 02 85 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|58|Բախշյան Լ. |Ն. Շենգավիթ 16 փող, բն 5 |010 48 02 85 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|59|Ստեփանյան Կարինե |Ն. Շենգավիթ 16 փող, բն 3 |094 23 01 20 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|60|Հունանյան Սարգիս |Արշակունյաց 292ա, բն 3 |010 49 01 97 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|61|Մելքոնյան Ազատ |Արշակունյաց 135/4 |093 35 50 18 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|62|Սարգսյան Ռոբերտ |Արշակունյաց 135/6 |093 34 19 57 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|63|Սարգսյան Հենրիխ |Արշակունյաց 135բ/7 |091 11 22 30 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|64|Մելքումյան Սամվել |Արշակունյաց 135բ/3 |094 88 49 87 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|65|Մկրտչյան Սվետլանա |Դպրոցի անձնակազմ | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|66|Գասպարյան Դոնարա |Դպրոցի անձնակազմ | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|67|Սիմոնյան Նելլի |Դպրոցի անձնակազմ | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|68|Խաչատրյան Անդրանիկ |Իսակով 52/1, բն 25 |091 49 80 19 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|69|Մկրտչյան Արթուր |Գալծոյան բն 32 |091 45 04 59 |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|70|Բարսեղյան Արեգ |ԱդԻնֆոՍիս | |
|__|___________________|____________________________|_____________|
|71| | | |
._________________________________________________________________.
Հավելված Գ. Ազդեցությունների փոխհատուցում/Վերականգնում: տեղեկատվական
թերթիկ
Նախաբան
1. Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ` Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագիրը (այսուհետ` Ծրագիր) ֆինանսավորելու համար: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է ենթածրագրեր, որոնք վերաբերում են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի բացակայող հանգույցների շինարարությանը: Այս ենթածրագրերի թվին է դասվում Արշակունյաց պողոտայից դեպի Արտաշատի մայրուղի 3.5 կմ երկարությամբ հատվածի կառուցումը, որը ստացել է Նախագիծ 3 անվանումը:
2. Տվյալ ՀՕՏԾ-ն մշակվել է Մայրուղիների Նախագիծ 3-ի շրջանակներում նախատեսվող փոխհատուցման, տարաբնակեցման և վերականգնման պահանջները և կազմակերպման եղանակները սահմանելու նպատակով: ՀՕՏԾ-ն սահմանում է i) կորուստների ծավալը, ii) փոխհատուցման վճարումների և վերաբնակեցման քաղաքականությունը և շրջանակը, iii) մասնակցության և իրականացման ինստիտուցիոնալ շրջանակ և iv) իրականացման միջոցառումների վերահսկողության պարտականություններ:
Նախագծի տեղանքը, նկարագրությունը և հնարավոր ազդեցությունները
3. Նախագծի 3-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի հարավ-արևմտյան հատվածում` Շենգավիթ համայնքի վարչական տարածքում` քաղաքի կենտրոնից մոտ 6 կմ դեպի հարավ-արևմուտք հեռավորության վրա: Նախագծի տեղակայություն ցույց է տրված հետևյալ 1.3 պատկերում:
4. Մայրուղիների Նախագիծ 3-ի նպատակն է թեթևացնել Արշակունյաց պողոտայից դեպի Արտաշատ Արտաշատի մայրուղով գնացող և հետադարձ տրանսպորտային հոսքը: 3,7 կմ երկարությամբ ծրագիծը ընդգրկում է Արշակունյաց պողոտայի լայնացում` Արտաշատի մայրուղին (Մ2) Շիրակի փողոցին միացնող հատվածում և Արտաշատի մայրուղու լայնացում` դեպի Նորագավիթի 1-ին փողոց:
5. Նախագծի իրականացման արդյունքում ՀՕՏ ազդեցությանը կենթարկվեն 159 ԱԵՏՏ և 676 ԱԵԱ: Նախնական արդյունքներով ազդեցության ենթարկվող հետևյալ տարածքները կենթարկվեն օտարման կամ քանդման`
. 35.674 մ2 հողատարածք, որի մեծ մասն օգտագործվում է բնակելի և բիզնես
նշանակությամբ
. 67 բնակելի և բիզնես շինություններ
. 1.639 պտղատու և 472 ոչ պտղատու ծառ
. 1 շարժական և 9 ոչ շարժական բիզնես
. 29 աշխատող
6. ՀՕՏԾ-ն սահմանում է նշված ազդեցությունների փոխհատուցման ձևերը` դրամական, վերաբնակեցման և ռեաբիլիտացիոն նպաստի միջոցներով: Ազդեցությունների այս նախնական գնահատումը և տվյալ ծրագրի տեխնիկական մասնագրերը կճշգրտվեն և վերջնական տեսքի կբերվեն ազդեցության ենթարկվող համայնքների հետ խորհրդակցությունների և հետագա հետազոտությունների միջոցով` ոչ ուշ, քան 2011 թ. փետրվար ամսում:
Պատկեր 9.1: Մայրուղիների Նախագիծ 3-ի տեղակայությունը
-----------------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
ԱԵՏՏ/ԱԵԱ փոխհատուցման և/կամ ռեաբիլիտացիայի սկզբունքները
7. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման քաղաքականության հիման վրա սույն ԲՖԳ-ի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպես տվյալ ՀՕՏԾ-ն), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
Փոխհատուցման և ռեաբիլիտացիա ստանալու իրավունքները
8. Ազդեցության ենթարկվող տարածքներում բնակվող բոլոր տնային տնտեսությունները և ազդեցության ենթարկվող ակտիվներ կամ եկամուտ տնօրինողները մինչև փոխհատուցման իրավունքի հաստատման վերջնաժամկետը` 2 ապրիլի 2010 թ. (ազդեցությունների հետազոտության ավարտի օրը), կհաստատեն իրենց վնասների փոխհատուցում և/կամ ռեաբիլիտացիա ստանալու իրավունքը` ըստ ստորև ներկայացված փոխհատուցման իրավունքների սխեմայի:
Փոխհատուցման իրավունքների սխեմա
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության |Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|1. Գյուղատնտե-|ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ գրանցում|Շուկայական արժեք գումարած|
|սական հողերի |որոնք կորցնում|ունեցող |15% դրամական փոխհատուցում|
|կորուստ |են գյուղատնտե-|սեփականատեր |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
| |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության | | |
| |աստիճանից | | |
| | |_____________|_________________________|
| | |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագործող| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ պետք է ստանա |
| | | |սեփականության իրավունք և |
| | | |ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք |
| | | |է տրվի նոր |
| | | |վարձակալություն: Եթե դա |
| | | |հնարավոր չէ, ապա նա պետք |
| | | |է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած |
| | | |15% հետևյալ |
| | | |մասնաբաժիններով` ելնելով |
| | | |վարձակալության մնացած |
| | | |տարիների հաշվարկից. i) 1 |
| | | |տարուց պակաս - 5%; |
| | | |ii) առնվազն մեկ տարի, |
| | | |բայց 15 տարուց պակաս - |
| | | |14%; iii) առնվազն 15 |
| | | |տարի, բայց 25 տարուց |
| | | |պակաս - 20%; iv) առնվազն |
| | | |25 տարի և ավելի - 25%: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան |
| | |գրանցման |օրինական կարգավիճակ և |
| | |(վարձակալու- |փոխհատուցվեն վերոնշյալ |
| | |թյան) |սկզբունքով: Եթե նրանք |
| | |համապատասխան |ենթակա չեն օրինականացման,|
| | |փաստաթղթերի |ապա պետք է ստանան |
| | |ԱԵԱ |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|2. Ոչ գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ գրանցում|Շուկայական արժեք գումարած|
|տնտեսական |որոնք կորցնում|ունեցող |15% դրամական փոխհատուցում|
|հողերի կորուստ|են իրենց |սեփականատեր |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
| |առևտրային | |ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |_____________|_________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագործող| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ պետք է ստանա |
| | | |սեփականության իրավունք և |
| | | |ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք |
| | | |է տրվի նոր |
| | | |վարձակալություն: Եթե դա |
| | | |հնարավոր չէ, ապա նա պետք |
| | | |է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած |
| | | |15% հետևյալ |
| | | |մասնաբաժիններով` ելնելով |
| | | |վարձակալության մնացած |
| | | |տարիների հաշվարկից. i) 1|
| | | |տարուց պակաս - 5%; |
| | | |ii) առնվազն մեկ տարի, |
| | | |բայց 15 տարուց պակաս - |
| | | |14%; iii) առնվազն 15 |
| | | |տարի, բայց 25 տարուց |
| | | |պակաս - 20%; iv) առնվազն |
| | | |25 տարի և ավելի - 25%: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության |
| | |գրանցման |դեպքում պետք է ստանան |
| | |(վարձակալու- |օրինական կարգավիճակ և |
| | |թյան) |փոխհատուցվեն վերոնշյալ |
| | |համապատասխան |սկզբունքով: Եթե նրանք |
| | |փաստաթղթերի |ենթակա չեն օրինականացման,|
| | |ԱԵՏՏ |ապա պետք է ստանան |
| | | |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում`|
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |սեփականության|գումարած 15%-ի չափով` |
| | |իրավական |առանց ամորտիզացիոն |
| | |գրանցման |մասնահանումների և |
| | |կարգավիճակից |գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության |
| | | |դեպքում և ԱԵՏՏ |
| | | |համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում |
| | | |է շինության միայն |
| | | |ազդեցության ենթակա |
| | | |հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վերաբնակեցվող|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վարձակալ |ազդեցություն կրելու |
| | | |նպաստ` նշված սույն |
| | | |աղյուսակի 9 և 10 |
| | | |կետերում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|4. Ոչ բնակելի | |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում`|
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող ԱԵՏՏ |գումարած 15%-ի չափով` |
| | | |առանց ամորտիզացիոն |
| | | |մասնահանումների և |
| | | |գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության |
| | | |դեպքում և ԱԵՏՏ-ի |
| | | |համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում |
| | | |է շինության միայն |
| | | |ազդեցության ենթակա |
| | | |հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |գրանցում կամ |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |վարձակալու- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |թյուն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող ԱԵՏՏ| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վերաբնակեցվող|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վարձակալ |ազդեցություն կրելու |
| | | |նպաստ` նշված սույն |
| | | |աղյուսակի 9 և 10 |
| | | |կետերում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/կա- |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության |հասարակական |ռավարություն |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ | |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների |
| | | |վերականգնում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |փոխհատուցում հաշվարկված |
| |բերքի զանգված |անկախ |շուկայական գներով` |
| | |իրավական |ակնկալվող համախառն բերքի |
| | |գրանցման |համար: |
| | |կարգավիճակից | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` |
| |ծառեր |անկախ |հիմնված ծառերի տեսակի, |
| | |իրավական |տարիքի և բերքատվության |
| | |գրանցման |վրա: |
| | |կարգավիճակից | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ |
|տիրության/ |թյուն/գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ձեռներեց. ա) (մշտական |
|գործարարության|րարություն |անկախ |ազդեցություն) դրամական |
|կորուստ | |իրավական |միանվագ փոխհատուցում |
| | |գրանցման |տարեկան զուտ եկամտի |
| | |կարգավիճակից |չափով, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) զուտ եկամտի|
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի |
| | | |բացակայության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` |
| | | |մինչև 1 տարի: |
| | | |Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|______________|______________| |_________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական|
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի|
| | | |տրամադրում; |
| | | |բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի|
| | | |տրամադրում` զբաղվածության|
| | | |ընդհատված ամիսների համար:|
|______________|______________|_____________|_________________________|
|9. Օժանդակու- |> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած բոլոր |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն- |եկամտի կորուստ|ԱԵՏՏ, |տարվա բերքի չափով միանվագ|
|ների դեպքում |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |վերաբնակեցում |կացության |_________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման |
| | |չունեցող |համար` նվազագույն |
| | |բնակիչները և |աշխատավարձի չափով: |
| | |վերաբնակեցման| |
| | |ենթակա | |
| | |վարձակալները | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ |
|կեցման նպաստ |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ, |ամսվա համար |
| |ծախսեր |ներառյալ |կենսաապահովման ծախսերը |
| | |վարձակալները |հոգալու համար բավարար |
| | | |գումարների տրամադրում` |
| | | |140.000 ՀՀ դրամ |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|11. Խոցելի | |Աղքատության |6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից |աշխատավարձի չափով |
|դակություն | |ցածր |դրամական օժանդակության |
| | |կենսամակարդակ|տրամադրում: Ծրագրի |
| | |ունեցող և/ |իրականացման հետ կապված |
| | |կամ կանանց |աշխատատեղերի համար |
| | |կողմից |ընտրություն կատարելիս այս|
| | |ղեկավարվող |անձանց պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |առաջնայնություն տալ: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|12. Ժամանակա- | |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն|
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող գույքի/|
| | | |սեփականության համար: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|13. Չնախատես- | | |Ծրագրի իրականացման |
|ված ազդեցու- | | |ընթացքում ԵՔ կանդրադառնա |
|թյուններ, | | |չնախատեսված |
|եթե այդպիսիք | | |ազդեցություններին և |
|լինեն | | |կհոգա դրանց հետ կապված |
| | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
9. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական
փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված հողի
կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա
սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ
սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր
չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթակա հողի շուկայական արժեքին
համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ մասնաբաժիններով,
ելնելով վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի
փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%,
3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող
գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է
օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթակա հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%,
4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով + 15% օժանդակություն` անկախ ԱԵԱ
գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող ԱԵԱ պետք է
օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու նպատակով:
Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն մասնահանումների և
գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի հաշվառման
կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և այն
դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող
վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ
(Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (այս դեպքում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
Նպաստների միավոր արժեքների գնահատում
10. Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող նպաստների միավոր արժեքները ներկայացված են ստորև բերված աղյուսակում:
Նպաստների միավոր արժեքները
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Ազդեցություն/ԱԵԱ |Միավոր արժեք|Արժեքի |Արժեքը |
| |բնորոշ սկզբնական | |սահմանման |ՀՀ դրամ|
| |ազդեցություն | |միավորը |/ամիս |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Ծանր |Վարձակալների |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000|
|ազդեցության |վերաբնակեցում |նվազագույն |նվազագույն | |
|նպաստ | |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| | | |21.04.10 | |
| | | |դրությամբ | |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Վերաբնակեցման|Վարձակալների |1 ամիս |Տրանսպորտային |140.000|
|նպաստ |վերաբնակեցում | |և | |
| | | |կենսաապահովման| |
| | | |ծախսեր | |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Խոցելի ԱԵԱ |Աղքատության շեմից |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000|
|նպաստ |ցածր գտնվող, այրի |նվազագույն |նվազագույն | |
| |կանանց կամ ծերերի |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| |կողմից ղեկավարվող | |21.04.10 | |
| |ԱԵՏՏ վերաբնակեցում| |դրությամբ | |
| |(ներառյալ | | | |
| |վարձակալները) | | | |
.____________________________________________________________________.
Հողի միավոր արժեք
.______________________________________________.
|Հողօգտագործման տեսակը|Միավոր արժեքը ՀՀ դրամ/մ2|
|_____________________|________________________|
|Բնակելի | 16.985 |
|_____________________|________________________|
|Առևտրային | 18.954 |
|_____________________|________________________|
|Արդյունաբերական | 15.437 |
|_____________________|________________________|
|Չօգտագործվող | 16.407 |
.______________________________________________.
Կառույցների և շինությունների միավոր արժեք
._____________________________________________________________________.
|Կառույցի կամ շինության տեսակը և կարգը |Միավոր արժեք ՀՀ դրամ/մ2|
|_____________________________________________|_______________________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով| 167.247 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա | 40.000 |
|կտուրով | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 26.977 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով| 97.701 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Փայտյա շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա | 30.000 |
|կտուրով | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 25.723 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Հատուկ կառույցներ | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Բենզալցակայան` բետոնե հրապարակով, մետաղական | 200.000 |
|բաքերով և քարե գրասենյակով | |
._____________________________________________________________________.
Վերականգնման և վերաբնակեցման նպաստները
11. Ծրագրի շրջանակներում ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ-ները իրավունք կստանան վերականգնման, տարաբնակեցման փոխհատուցման, իսկ ծանր ազդեցություն կրող և խոցելի ԱԵՏՏ-ները` նպաստի իրավունք: Ստորև ներկայացված աղյուսակը ցույց է տալիս նպաստների չափսը` ըստ ազդեցության տեսակի:
Նպաստների բյուջեն
.__________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Միավորի սահմանում |Միավոր արժեք|
|_____________|_______________________________________|____________|
|Վերաբնակեցում|1 ամիս տրանսպորտային և ապրուստի ծախսեր| 140.000 |
|_____________|_______________________________________|____________|
|Ծանր |6 ամիս նվազագույն աշխատավարձ` ամսեկան | 180.000 |
|ազդեցություն |30.000 ՀՀ դրամ | |
|_____________|_______________________________________|____________|
|Խոցելի ՏՏ |1 ամիս տրանսպորտային և ապրուստի ծախսեր| 140.000 |
.__________________________________________________________________.
Բողոքների ներկայացման և բավարարման գործընթացը
12. Բոլոր ԱԵԱ-ները իրավունք ունեն իրենց բողոքներն ու հարցերը ներկայացնել հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման ցանկացած հարցի վերաբերյալ: Բողոքները ժամանակին և համապատասխան ձևով բավարարելու և հնարավոր եղանակները ԱԵԱ-ների համար հասանելի դարձնելու նպատակով սահմանվել է բողոքարկման հետևյալ մեխանիզմը`
ա) Քայլ 1: ԱԵԱ կամ ԱԵԱ-ները ներկայացնում են իրենց բողոքները ԾԻԳ ՀՕՏՎ
սոցիոլոգներին և տարաբնակեցման մասնագետներին` ոչ պաշտոնական
միջնորդների միջոցով: Բողոքը պետք է ստորագրվի ԱԵԱ կողմից` բացատրելով
բողոքի բնույթը, վայրը և բողոք ներկայացնողի ամբողջական հասցեն:
բ) Քայլ 2: ԾԻԳ-ի կողմից պաշտոնական պատասխանը կստացվի բողոքը
ներկայացնելու հետո` 30 օրվա ընթացքում: Պատասխանը հանդես կգա
փոխհատուցման առաջարկի, առանձին հանդիպման շրջանակներում տվյալ հարցը
կրկին քննարկելու հրավերի կամ բողոքի մերժման պատճառների բացատրության
ձևով:
գ) Քայլ 3: Եթե ԱԵԱ-ն համաձայն չէ ԾԻԳ առաջարկած փոխհատուցման կամ մերժման
պատճառների հետ, ապա նա պետք է բողոքը ներկայացնի Երևանի
Քաղաքապետարան` ԾԻԳ-ից պատասխան ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում
և ներկայացնի պահանջը հաստատող փաստաթղթեր:
դ) Քայլ 4: ԵՔ-ն պետք է խորհրդակցի ԾԿՀԽ հետ` հարցը ինքնուրույն լուծելու
կամ դատարան դիմելու վերաբերյալ: ԾԿՀԽ-ն պետք է պատասխան տա բողոքի
գրանցումից հետո` 15 օրվա ընթացքում: ԾԿՀԽ որոշումը պետք է
համապատասխանի ՀՕՏԾ պայմաններին:
ե) Քայլ 5: Եթե բողոքարկողը դեռ բավարարված չէ ԾԿՀԽ որոշմամբ և ուզում է
շարունակել բողոքարկումը, ապա պետք է այն ներկայացնի դատարան, որի
որոշումը կլինի վերջնական:
13. Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար:
Հավելված N 2
ՀՀ կառավարության
2010 թվականի սեպտեմբերի 24-ի
նիստի
N 37 արձանագրային որոշման
«ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐ»
ՓՈՒԼ 1
ՀՈՂԻ ՕՏԱՐՄԱՆ ԵՎ ՏԱՐԱԲՆԱԿԵՑՄԱՆ ԾՐԱԳԻՐ
ԵՐԵՎԱՆԻ ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ՇՐՋԱՆՑԻԿ ՄԱՅՐՈՒՂԻ ՆԱԽԱԳԻԾ 1
ԴԱՎԹԱՇԵՆԻ ԿԱՄՈՒՐՋ-ՀԱԼԱԲՅԱՆ ՓՈՂ.-ԱՇՏԱՐԱԿԻ ՄԱՅՐՈՒՂԻ
«ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐ»
Բովանդակություն
Գլուխ Վերնագիր
Հապավումներ
ՀՕՏ հասկացությունների սահմանումը
Ընդհանուր դրույթներ
Ներածություն և նախնական տվյալներ
Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
Հանրային խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
Ինստիտուցիոնալ կազմակերպումը
Իրականացման ժամանակացույցը
Միավոր արժեքների գնահատում
Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
Մոնիտորինգ և գնահատում
1. Նախաբան
1.1 Ընդհանուր տեղեկություն
1.2 ՀՕՏԾ մշակման ընթացքը
1.3 ՀՕՏ-ին առնչվող ծրագրերի մշակման պահանջները
1.4 Նախագծի տեղակայությունը և նկարագրությունը
2. Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.1 Ընդհանուր դիտարկում
2.2 Հետազոտության աշխատանքները և մեթոդոլոգիան
2.2.1 Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)
2.2.2 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.3 Հողատարածքների, ակտիվների, եկամուտի ազդեցություններ
2.3.1 Հողի օտարում
2.3.1.1 Հողակտորների իրավական կարգավիճակը
2.3.2 Ազդեցությունը կառույցների և շինությունների վրա
2.3.2.1 Շինությունների ազդեցության ծավալը և տարաբնակեցման
ռազմավարությունը
2.3.3 Մշակաբույսեր
2.3.4 Պտղատու և դեկորատիվ ծառեր
2.3.5 Ազդեցություն ձեռնարկատիրությունների և զբաղվածության վրա
2.3.5.1 Ազդեցություններ աշխատողների վրա
2.4 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.4.1 Տարբեր տեսակի ազդեցություններ կրող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ քանակը
2.4.2 Ծանր ազդեցություն կրող ԱԵՏՏ
2.4.3 Խոցելի ԱԵՏՏ
2.4.4 ԱԵԱ` ըստ սեռի
2.4.5 ԱԵԱ` ըստ ազգության
3. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
3.1 Ընդհանուր
3.2 Սոցիալ-տնտեսական հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան
3.2.1 Փուլ 1: 25% նմուշի հետազոտության մոտեցումը և մեթոդաբանությունը
3.2.2 Փուլ 2: 100% նմուշի հետազոտության մոտեցումը և
մեթոդաբանությունը
3.3 Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների սոցիալ-տնտեսական պատկերը
3.3.1 Ժողովրդագրական ամփոփ նկարագիր
3.3.2 Կրթություն
3.3.3 Առողջապահություն
3.3.4 Հողի սեփականություն
3.3.5 Կենցաղային պայմանները և հարմարությունները
3.3.6 Աշխատանք և ապրուստի միջոցներ
3.3.7 Եկամուտ և ծախսեր
3.3.8 Սեռային հավասարակշռությունը և կանանց ապրուստի հայթայթման
միջոցները
3.3.9 Արտագաղթից ստացվող եկամուտ
3.4 Ընդհանուր թեմաներ
3.4.1 Աղքատություն
3.4.2 Սեռային քաղաքականություն
3.5 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պատկերը
3.5.1 Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը
3.5.2 Սեռը
3.5.3 Տարիք
3.5.4 Կրթություն
3.5.5 Ազգություն
3.5.6 Զբաղվածություն և եկամուտի աղբյուրներ
4. Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
4.1 Իրավական և քաղաքական հիմքեր
4.1.1 Հողի օտարման և տարաբնակեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության
օրենքները և կանոնակարգերը
4.1.2 Ոչ կամավոր տարաբնակեցման ԱԶԲ պահանջները
4.1.3 ՀՕՏ-ի վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և
կանոնակարգերի համեմատությունը ԱԶԲ-ի տարաբնակեցման պահանջների
հետ
4.1.4 ՀՕՏՇ-ի` սույն ԲՖԳ-ի համար որդեգրված սկզբունքները և
իրավունքները
4.2 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքներ
4.2.1 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքները
4.3 Սեփականության օտարման պայմանները
4.4 Օրինականացման պայմանները և մեխանիզմները
5. Հասարակական խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի
ներկայացում
5.1 Ընդհանուր դրույթներ
5.2 Հանրային խորհրդատվություն
5.2.1 Համայնքային հանդիպումներ
5.3 Տեղեկատվություն
5.3.1 Հանրային տեղեկատվական բրոշյուր
5.4 Բողոքարկման մեխանիզմ
6. Ինստիտուցիոնալ կազմակերպում
6.1 Ընդհանուր դրույթներ
6.2 ԵՔ/ԾԻԳ
6.3 Խորհրդատուներ
6.4 Այլ կառույցներ և հաստատություններ
6.5 ԱԶԲ
7. ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.1 Ընդհանուր դրույթներ
7.2 ՀՕՏԾ նախապատրաստման աշխատանքները
7.3 ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.4 ՀՕՏԾ իրականացման գրաֆիկ
8. Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
8.1 Ընդհանուր նկարագրություն
8.2 Ֆինանսավորման աղբյուրը և դրա հատկացումը
8.3 Փոխհատուցման միավոր արժեքի գնահատման մեթոդաբանություն
8.3.1 Նպաստների միավոր արժեքի գնահատում
8.4 Բյուջե
8.4.1 Հողատարածք
8.4.2 Շենքեր և կառույցներ
8.4.3 Ծառեր
8.4.4 Ձեռնարկատիրական գործունեություն և զբաղվածություն
8.4.5 Նպաստներ
8.4.6 Ամփոփ բյուջեն
9. Մոնիտորինգ և գնահատում
9.1 Ընդհանուր նկարագրություն
9.2 Ներքին մոնիտորինգ
9.3 Արտաքին մոնիտորինգ
Հավելվածներ
Հավելված Ա. Նախագծի ազդեցությանը ենթարկվող ՏՏ ցուցակը և համապատասխան
ազդեցությունները
Հավելված Բ. Խորհրդատվական հանդիպումների արձանագրություններ
Հավելված Գ. Ազդեցությունների փոխհատուցում/ Վերականգնում: տեղեկատվական
թերթիկ
Հապավումներ
ԱԶԲ Ասիական Զարգացման Բանկ
ԱԵՏՏ Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսություն
ԱԵԱ ԱԵԱ
ՀԱՃ ՊՈԱԿ Հայավտոճան ՊՈԱԿ
ՄՉՀ Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն
ԳՄ Գործադիր մարմին
ՀՆԱ Համախառն ներքին արդյունք
ԱՓ Ազգային փոքրամասնություն
ՀՀԿ ՀՀ կառավարություն
ԻԳ Իրականացնող գործակալություն
ԱՄԳ Անկախ մոնիտորինգային գործակալություն
ՏԲ Տեղաբնիկներ
ԱՍՀՆԳ Աղքատության և սոցիալական հարցերի նախնական գնահատում
ՀՕՏ Հողի օտարում և տարաբնակեցում
ՀՕՏՇ Հողի օտարման և տարաբնակեցման շրջանակներ
ՀՕՏԾ Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագիր
ՀՕՏՎ Հողի օտարման և տարաբնակեցման վարչություն
ԲՖԳ Բազմափուլ ֆինանսավորման գործիք
ԵՔ Երևանի քաղաքապետարան
ՏԿՆ Տրանսպորտի և կապի նախարարություն
ՀԿ Հասարակական կազմակերպություն
ԳՈՒ Գործողությունների ուղեցույց
ՊՖՀ Պարբերական ֆինանսավորման հայտ
ԾԿՀԽ Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ
ԾՆՏԱ Ծրագրի նախապատրաստման տեխնիկական աջակցություն
ԱԿՌ Աղքատության կրճատման ռազմավարություն
ԱՍՀԳ Աղքատության և սոցիալական հարցերի գնահատում
ՀՀ Հայաստանի Հանրապետություն
ԿԶԾ Կայուն զարգացման ծրագիր
ՍՏՈՒ Սոցիալ-տնտեսական ուսումնասիրություն
ՍՏՄ Սոցիոլոգներ և տարաբնակեցման մասնագետներ
ՀՕՏ հասկացությունների սահմանումը
Ազդեցության ենթարկված անձ (ԱԵԱ) - Ցանկացած անձ, ով տուժում է նախագծից բխող հողօգտագործման, ջրօգտագործման, այլ բնական ռեսուրսների օգտագործման փոփոխություններից կամ եկամտի կորստից:
Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսություն (ԱԵՏՏ) - Մեկ տանիքի տակ բնակվող ծխի բոլոր անդամները, որոնք գործում են որպես մեկ տնտեսական միավոր, որը բացասական ազդեցության է ենթարկվում ամբողջ ծրագրի կամ նրա բաղադրիչների կողմից: Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսությունը կարող է բաղկացած լինել մեկ միջուկային ընտանիքից կամ ընդլայնված ընտանիքային խմբից:
Փոխհատուցում - Օտարված ակտիվների վերականգնման արժեքի վճարում դրամական կամ ծախսերի փոխհատուցման այլ եղանակով:
Վերջնաժամկետ - վերջնաժամկետ, որից հետո անձը չի կարող համարվել փոխհատուցման իրավունք ունեցող, այսինքն` ներառված չէ վիճակագրությամբ սահմանված ազդեցության ենթարկված անձանց ցուցակում:
Իրավունքներ - Փոխհատուցում, եկամտի վերականգնում, վերաբնակեցման աջակցություն, եկամտի փոխարինում և վերաբնակեցում ներառող այն միջոցառումների ամբողջությունը, որոնք պետք է տրամադրվեն ազդեցության ենթարկված անձանց` կախված նրանց կորուստների բնույթից` նրանց տնտեսական և սոցիալական հիմքերը վերականգնելու համար:
Հյուրընկալող բնակչություն - Այն տարածքին մոտ գտնվող համայնքը, ուր ծրագրի շահառուները որպես ծրագրի մաս պատրաստվում են կամավոր կերպով վերաբնակվել:
Հարմարություններ - Անձի, տնային տնտեսության, հաստատության կամ կազմակերպության կողմից կառուցված կառույցներ (բնակելի օբյեկտ, ցանկապատ, ցախանոցներ, փարախներ, կոմունալ հարմարություններ, կոմունալ ծառայություններ, պահոցներ, պահեստներ և այլն) և տնկած մշակաբույսեր/բույսեր:
Հողի օտարում - Այն գործընթացը, որի միջոցով կառավարական գերատեսչությունները ստիպում են անձին փոխհատուցման դիմաց պետական կարիքների համար օտարել սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող հողը կամ հողի մի մասը և տալ կառավարական գերատեսչությանը որպես սեփականություն:
Մարզ - Հայաստանը բաժանված է 10 շրջանների` մարզերի: Մարզերից յուրաքանչյուրը ղեկավարվում է մարզպետի կողմից, որը նշանակվում է ՀՀ կառավարության կողմից: Մարզերը բաղկացած են համայնքներից: Յուրաքանչյուր համայնք ինքնակառավարվող է և բաղկացած է մեկ կամ ավելի բնակավայրերից: Բնակավայրերը դասակարգվում են որպես քաղաք կամ որպես գյուղ: 2007 թ. դրությամբ Հայաստանում կա 915 համայնք, որոնցից 49-ը համարվում են քաղաքային և 866-ը` գյուղական: Երևանը, որը նախկինում մարզի կարգավիճակ ուներ, ներկայումս ունի համայնքի կարգավիճակ և ղեկավարվում է ընտրովի քաղաքապետի կողմից:
Ռեաբելիտացիա/վերականգնում - Ոչ կամավոր տարաբնակեցման քաղաքականության շրջանակներում տրամադրված փոխհատուցում (այդ թվում` նաև վերաբնակեցման լրահատկացում), որը օտարված ակտիվների փոխհատուցման արժեքի վճարում չի ենթադրում:
Վերաբնակեցում - ԱԵԱ-ի/ԱԵՏՏ-ի ֆիզիկական տեղահանումը նախքան նախագծի իրականացումը նրա բնակավայրը հանդիսացող վայրից:
Փոխհատուցման արժեք - Այն արժեքը, որը գնահատվում է որպես հողի համար արդարացի փոխհատուցում` հիմնվելով դրա բերքատվության պոտենցիալի վրա, շենքերի և շինությունների փոխհատուցման արժեքը (շինանյութերի և աշխատուժի տվյալ պահի շուկայական իրական գինը` առանց ամորտիզացիոն մասհանումների կամ վերաօգտագործվող շինանյութի համար մասհանումների), ինչպես նաև բնակելի տարածքների, բերքի, ծառերի և այլ ունեցվածքի շուկայական արժեքը:
Տարաբնակեցում - բոլոր այն միջոցառումները, որոնք նախատեսված են մեղմացնելու համար ԱԵԱ-երի սեփականության և/կամ ապրուստի վրա նախագծի թողած բացասական որևէ ազդեցությունը. ներառում է փոխհատուցումը, վերաբնակեցումը, եթե այն անհրաժեշտ է, և վնասված/քանդված ենթակառուցվածքների և սարքավորումների վերականգնումը:
Խոցելի խմբեր - Մարդկանց հատուկ խմբեր, որոնք տարաբնակեցման հետևանքով կարող են տուժել ավելի շատ: Դրանք աղքատության սահմանագծից ցածր կենսամակարդակ ունեցող տնային տնտեսություններն են կամ կդառնան աղքատության սանդղակից ցածր գտնվող տնային տնտեսություններ` գույքի կամ ապրուստի միջոցի կորստի հետևանքով կամ կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություններ կամ հաշմանդամներ հանդիսանալու պատճառով:
Ընդհանուր դրույթներ
Ներածություն և նախնական տվյալներ
1. Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագրի (ՀՕՏԾ) ամփոփագիրը նախապատրաստվել է Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագրի (այսուհետ` Ծրագիր) շրջանակներում իրականացվող Մայրուղիների նախագիծ 1-ի համար փոխհատուցման, տարաբնակեցման և իրավունքների վերականգնման պահանջները և միջոցառումները սահմանելու նպատակով: Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ Ծրագրի 1-ին փուլը ֆինանսավորելու համար: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է ենթածրագրեր, որոնք ուղղված են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ մայրուղու բացակայող ճանապարհային հանգույցների կառուցմանը: Այս ենթածրագրերի թվին է դասվում Դավթաշենի կամուրջ - Հալաբյան փողոց - Աշտարակի մայրուղի 3,1 կմ երկարությամբ հատվածի կառուցումը, որը ստացել է Նախագիծ 1 անվանումը: Նախագիծ 1-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի հյուսիս-արևելյան հատվածում` Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների վարչական տարածքում: Նախագծով նախատեսվում է երկու մակարդակով տրանսպորտային ուղեանցի կառուցում, որը կլրացնի Դավթաշենի կառուցապատման շրջանի նախատեսվող տրանսպորտային հոսքերի կառուցվածքը:
2. Տվյալ ամփոփ ՀՕՏԾ-ն սահմանում է ա) կորուստների ծավալը, բ) փոխհատուցման վճարումների և վերաբնակեցման քաղաքականությունը և շրջանակը, գ) մասնակցության և իրականացման ինստիտուցիոնալ շրջանակ, և դ) իրականացման միջոցառումների վերահսկողության պարտականություններ: Նախագիծ 1-ի հաստատումը կապված է հետևյալից` ա) ԱԶԲ և Կառավարության կողմից տվյալ ՀՕՏԾ հաստատումից, բ) ազդեցության ենթարկված անձանց (ԱԵԱ) տվյալ ՀՕՏԾ ներկայացումից, գ) տվյալ ՀՕՏԾ թարմացումից` վերջնական նախագիծը և փոխհատուցման միավորի ընթացիկ գինը ապահովելու համար, ինչպես նաև տվյալ ՀՕՏԾ-ում ներկայացված փոխհատուցման ծրագրի լիակատար իրականացումից, այդ թվում` ԱԵԱ լիակատար փոխհատուցումը:
Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
3. Նախագծի ՀՕՏ ազդեցությունների ծավալը ճշգրիտ գնահատելու համար իրականացվել է մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)` ազդեցությունների հատուկ տարածքը և տեղանքը չափագրելու նպատակով: Բացի այդ, իրականացվել է ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար` ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը և բնորոշ հատկանիշները պարզելու համար: Հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է, որ նախագծի շրջանակներում օտարման ենթակա ընդհանուր տարածքը կազմում է 37,546 մ2 ընդհանուր տարածություն, որը ներառում է ազդեցության ենթարկվող 98 հողակտոր: Ազդեցության ենթարկվող շինությունները և կառույցները հանդիսանում են բնակելի և առևտրային կառույցներ, որոնց ընդհանուր թիվը կազմում է 109: Նախագծի ազդեցությանը կենթարկվեն 70 տարբեր տեսակի սեփական պտղատու ծառեր և 32 դեկորատիվ ծառեր, որոնք կհատվեն: Նախագծի արդյունքում ազդեցության կենթարկվի 41 ոչ շարժական ձեռնարկատիրական գործունեություն, որոնք ենթակա են տեղափոխման: Գնահատվել է նաև աշխատողների/աշխատակիցների ազդեցությունը, որը կթարմացվի ՀՕՏԾ վերջնական` իրագործման ենթակա տարբերակի պատրաստման ժամանակ: Աշխատողները/աշխատակիցները և ձեռնարկատիրությունները կփոխհատուցվեն իրենց վրա կրող ազդեցության ծավալին համապատասխան:
4. Թվով 41 ԱԵՏՏ համարվում է ծանր ազդեցություն կրող` տարաբնակեցման անհրաժեշտության պատճառով: 10 ԱԵՏՏ համարվում է «խոցելի», քանի որ գտնվում են աղքատության շեմից ցածր կամ հանդիսանում են կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություններ: Բոլոր ԱԵԱ ազգությամբ հայ են և լիովին ինտեգրված են ընդհանուր հասարակության մեջ: Ծրագրի շրջանակներում տարաբնակեցման ենթակա է 709 ԱԵԱ և 138 ԱԵՏՏ:
Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
5. Առկա սոցիալ-տնտեսական միջավայրը և այնտեղ ընդգրկվող ԱԵԱ և ԱԵՏՏ խոցելիության մակարդակը պարզելու նպատակով իրականացվել է սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն` երկու փուլով` i) Ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների ՏՏ-ների ընդհանուր թվի 25%-ը և ii) ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պայմանների 100%-ը: 25%-անոց հետազոտության արդյունքում պարզվել է, որ Նախագծի տարածքի համայնքի բնակիչները համեմատաբար կիրթ են` ընդհանուր գրաճանաչ: Կրթական ծառայությունների որակը տարբեր է միջնակարգ դպրոց հաճախող հարցազրույցի մասնակիցների միայն մեկ երրորդի համար, որոնք «իսկապես» կամ «ընդհանուր առմամբ» բավարարված են իրենց տրամադրվող կրթական ծառայության որակից: Համայնքի 16 ՏՏ (64%) ունեն մեկ կամ ավելի անդամներ, որոնք մինչև 2010թ. մարտ ամիսը ընկած ժամանակահատվածից 12 ամսվա ընթացքում բժշկի հաճախելու կարիք են ունեցել, սակայն չեն այցելել: Նրանցից 21-ը (83%) դա պատճառաբանում է բուժման (պաշտոնական և ոչ պաշտոնական) բարձր գնով: Չնայած այս հանգամանքին բժշկական ծառայություններից օգտվողների մեծամասնությունը` 17-ը (68%), «իսկապես» կամ «ընդհանուր առմամբ» բավարարված են իրենց տրամադրվող բժշկական ծառայության որակից:
6. Հարցման մասնակից 6 ՏՏ (83%) տնօրինում է սեփական հողատարածք, և նրանցից 2-ը (33%) այն կիրառում է որպես սննդի կարևոր աղբյուր: 7 ՏՏ (28%) գտնում է, որ իրենց կենցաղային պայմանները լավ են կամ շատ լավ, և միայն 5-ն է (20%) գտնում է, որ իրենք ապրում են վատ կամ շատ վատ կենցաղային պայմաններում: 16 ՏՏ (64%) չունի գործող ջեռուցման համակարգ, իսկ 9-ը (36%)` տաք ջուր: Հարցման մասնակիցներից 28-ը (28%), որոնք աշխատունակ են, գործազուրկ են, իսկ 34-ը (34%)` վաստակում է եկամուտ: Տարածքի ՏՏ ընդհանուր միջին ամսեկան եկամուտը կազմում է 116.000 ՀՀ դրամ կամ 297 ԱՄՆ դոլար, այն դեպքում, երբ միջին ամսեկան ծախսերը կազմում են 563 ԱՄՆ դոլար: Կանանց 22%-ը ստանում է աշխատավարձ, և ՏՏ 31%-ի դեպքում կանայք ամենաշատ վաստակողն են:
7. 2010 թ. մարտ-ապրիլ ամիսներին իրականացրած սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունը ցույց է տվել, որ ԱԵՏՏ անդամների միջին թիվը կազմում է 5 անձ` 2 տղամարդ և 3 կին: Նախագծի տարածքի ԱԵԱ չափահասներից 364-ը (65%) ամուսնացած է, 162-ը (29%)` ամուրի, 22-ը (4%)` այրի, իսկ 17-ը (3%)` ամուսնալուծված: ԱԵԱ միայն 10-ն է (7%) է գտնվում աղքատության շեմից ցածր մակարդակում (միայն 27 ԱԵՏՏ (160 ԱԵԱ) ներկայացրեց իր ամսեկան եկամուտը, որի մակարդակի վրա էլ կատարվել են հետագա հաշվարկները (աղքատության սահմանագիծը հիմնված է օրական 1.25 ԱՄՆ դոլար ցուցանիշի վրա), իսկ 3 ԱԵՏՏ (2%) հանդիսանում է այրիների կողմից ղեկավարվող և հետևաբար` խոցելի ԱԵՏՏ: Կանայք կազմում են նախագծի ազդեցության գոտու բնակչության 51%: ԱԵՏՏ 3-ը հանդիսանում է այրի կանանց կողմից ղեկավարվող: Հետազոտության ենթարկված բնակչության միջին տարիքը կազմում է 34,2` համեմատաբար երիտասարդ տարիքային կառուցվածք, քանի որ 149 ԱԵԱ (21%) 16 տարեկանից փոքր է: Ազդեցության գոտու բնակչության մեծամասնությունը` 681 անձ (96%) ունի առնվազն միջնակարգ, իսկ 284-ը (40%)`բարձրագույն կրթություն: ԱԵՏՏ ղեկավարներից 64-ը (46%) ապահովված է աշխատանքով, 37-ը (27%)` գործազուրկ է, իսկ մյուս ԱԵՏՏ ղեկավարները` թոշակառու են: Աշխատանքով ապահովված հարցման մասնակիցներից 15-ը (44%) աշխատում է հանրային սեկտորում, մյուս մասի մեծամասնությունը` 14 հոգի (41%), մասնավոր սեկտորում, իսկ 3-ը (9%)` զբաղվում է սեփական գործունեությամբ:
Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
8. ՀՀ-ում հողի օտարման և փոխհատուցման հարցերը քննարկվում են Հողային օրենսգրքի 102 և 104, Քաղաքացիական օրենսգրքի (2008 թ.) 218 հոդվածի փոփոխված տարբերակի և ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքում (այսուհետ` Պարտադիր գնման օրենք) (ընդունվել է 2006 թ. նոյեմբերի 27-ին): Օտարման ենթակա հողի/սեփականության փոխհատուցումը հաստատվում է ԵՔ և ԱԵԱ միջև կնքվող պայմանագրով` հաշվի առնելով ունեցվածքի շուկայական արժեքը և վնասները, ներառյալ հետևանքային վնասները: Այն կարող է նաև լինել հողի կամ գույքի փոխանակման ձևով: Օտարվող սեփականության դիմաց սեփականատիրոջը վճարվում է համարժեք փոխհատուցում: Համարժեք է համարվում օտարվող գույքի շուկայական արժեքից տասնհինգ տոկոս ավելի գումարը: Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվում է «Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին» (Հոկտեմբեր 4, 2005 թ.) Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
9. Ոչ կամավոր տարաբնակեցման վերաբերյալ ԱԶԲ քաղաքականությունը հիմնված է հետևյալ սկզբունքների վրա. ա) ոչ կամավոր տարաբնակեցումից պետք է հնարավորինս խուսափել կամ առնվազն այն հասցնել նվազագույնի, բ) փոխհատուցման/ռեաբելիտացիայի չափը պետք է ապահովի ՏԱ-երի` ծրագրի իրականացումից առաջ ունեցած կենսամակարդակը, գ) ՏԱ-երին պետք է լիարժեք տեղեկություններ և խորհրդատվություն տրամադրվի ՀՕՏ-ի փոխհատուցման տարբերակների մասին, դ) ՏԱ-երի սոցիալ-մշակութային կառույցներին պետք է հնարավորինս աջակցություն ցուցաբերվի; դրանք պետք է առավելագույնս ներգրավվեն, ե) փոխհատուցումը պետք է իրականացվի կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարության սկզբունքով, զ) իրավական կարգավիճակի բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի գործընթացի իրականացման համար, է) առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանանան կանանց կողմից ղեկավարվող տնտեսությունները և այլ խոցելի խմբերը: Նրանց պետք է համապատասխան աջակցություն ցուցաբերվի իրենց կարգավիճակը բարելավելու համար, ը) ՀՕՏ-ը պետք է ընկալել և իրագործել որպես ծրագրի մաս, և փոխհատուցման ծախսերը պետք է ամբողջությամբ ներառվեն ծրագրի օգուտներ-ծախսեր հաշվարկներում, թ) փոխհատուցումը ու տարաբնակեցման հատկացումները պետք է ամբողջությամբ տրամադրվեն նախքան ճանապարհի օտարման գոտու հողի հարթեցման և քանդման իրավունքի տալը:
10. Ընդհանուր առմամբ, ՀՕՏ-ը վերաբերող ՀՀ օրենքների/կանոնակարգերի և ԱԶԲ քաղաքականության միջև առկա են սկզբունքային շատ քիչ տարբերություններ, որոնք վերացնելու նպատակով ԵՔ-ը մշակել է ՀՕՏՇ սկզբունքներ և իրավունքներ` Ծրագրի ընթացքում կիրառելու համար: ՀՀ օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման պահանջների հիման վրա սույն Ծրագրի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպիսին հետևյալն է), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
11. Սույն ծրագրի շրջանակներում փոխհատուցում ստանալու իրավունք ունեցող կամ իրավունքների վերականգնման/ռեաբելիտացիայի վերաբերյալ դրույթներից օգտվելու իրավունք ունեցող ԱԵԱ ցանկն ընդգրկում է հետևյալը` ա) Իրավական կարգավիճակ ունեցող և չունեցող հողօգտագործողներ, բ) Հաշվառված և ոչ լիարժեք գրանցում ունեցողները և վարձակալները; Շինությունների, բերքի, բույսերի կամ հողին ամրացված այլ առարկաների սեփականատերերը; և գ) այն ԱԵԱ, որոնք ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորուստ են կրում, կորցնում են աշխատավարձը և/կամ այլ եկամուտը: Փոխհատուցում ստանալու համար ընտրվելու իրավունքը պետք է սահմանափակվի վերջնաժամկետով, որը սահմանվել է ՄՉՀ-ն ավարտելու օրը` 14 ապրիլի 2010 թ.: Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու համար ընտրվելու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը ներկայացված է ստորև բերված Աղյուսակ Տ.2-ում:
Հանրային խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
12. ԱԶԲ-ի քաղաքականության և ՀՕՏՇ համաձայն` ԱԵԱ կստանան լիարժեք խորհրդատվություն և հնարավորություն կունենան մասնակցելու հողի օտարման և տարաբնակեցման աշխատանքների պլանավորմանը և իրականացմանը: Նրանց նաև ժամանակին և պատշաճ կերպով տեղեկություններ կտրամադրվեն` պլանավորման գործընթացի արդյունքների, ինչպես նաև ՀՕՏԾ իրականացման ժամկետների և ընթացակարգերի վերաբերյալ: ՀՕՏՎ կողմից հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացի բոլոր փուլերում իրականացվում է հանրային տեղեկատվության և խորհրդատվության քարոզարշավ: Բացի այդ, ՀՕՏՎ-ը կազմակերպում է նաև հանրային իրազեկման հանդիպումներ` ԱԵԱ մասնակցությունը ՏԾ-ի ամբողջական ներկայացումը և ԱԵԱ իրազեկումը փոխհատուցման վճարման և վերաբնակեցման ընթացակարգերի վերաբերյալ ապահովելու նպատակով:
13. 27/04/10 թ. նախագծի պաշտոնական հայտարարումից հետո Նախագծի համայնքի տարածքում` 2010 թ. մայիսի 6-ին` 12:00-14:00 ժամանակահատվածում տեղի ունեցավ հանդիպում համայնքի բնակիչների հետ: Հանդիպման նպատակն էր ազդեցության ենթարկվող անձանց տեղեկություններ տրամադրել նախագծի վերաբերյալ և ներկայացնել տվյալ ՀՕՏԾ-ն, քննարկել ծրագրի ազդեցությունները և ստուգել տվյալ ՀՕՏԾ ուսումնասիրության արդյունքները, ինչպես նաև սկսել շահառուների շարունակական ներգրավումը, որը կշարունակվի ՀՕՏԾ իրականացման ողջ ընթացքում:
14. Առկա է բողոքների ներկայացման մեխանիզմ, որը հնարավորություն կտա ԱԵԱ բողոքարկել հողամասերի կամ այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցումից բխող ցանկացած անընդունելի որոշում, գործելակերպ կամ գործողություն: Բողոքների բավարարման գործընթացից խուսափելու համար անհրաժեշտ է կանխել բողոքները` աշխատանքների մանրակրկիտ իրականացման, ԱԵԱ լիարժեք մասնակցության և հանգամանալից խորհրդատվության, ինչպես նաև ազդեցության ենթարկվող համայնքների, ՀՕՏՎ, ԾԻԳ և ԵՔ միջև լայնածավալ հաղորդակցման և համագործակցման հաստատման միջոցով: Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար:
Ինստիտուցիոնալ կազմակերպումը
15. Տվյալ ՀՕՏԾ-ում ներկայացված փոխհատուցման/վերականգնման ծրագիրը ներառում է հստակ գործընթացներ, դինամիկա և տարբեր դերակատարներ:
ա. ԵՔ-ը ընդհանուր գործառույթներ է իրականացնում Ծրագրի նկատմամբ`
ներառյալ բոլոր ՀՕՏ աշխատանքների նախապատրաստումը, իրականացումն ու
ֆինանսավորումը, ինչպես նաև տարբեր կառույցների գործողությունների
համակարգումը: ԵՔ-ը իր գործառույթները կիրականացնի ԵԿՆ ԾԻԳ-ի ՀՕՏՎ
միջոցով: ՀՕՏՎ կազմում կաշխատեն սոցիալական և տարաբնակեցման հարցերով
մասնագետներ (ՍՏՄ), որոնք հաշվետու կլինեն ԵԿՆ ԾԻԳ-ի ղեկավարին ՀՕՏ
աշխատանքների պլանավորման և իրականացման ընդհանուր կառավարումն
իրականացնելու համար: Ծրագրի շրջանակներում կարևորագույն որոշումների
կայացման նպատակով (այդ թվում` ԱԵԱ բողոքարկման բացառիկ դեպքերի
քննարկման և որոշումների կայացման` նախքան գործը դատարան հանձնելը)
ձևավորվել է Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ (ԾԿՀԽ), որը
բաղկացած է քաղաքապետարանի համապատասխան վարչությունների և ենթակա
հաստատությունների ղեկավարներից:
բ. Խորհրդատուներ, ներառյալ` ա) ԾՆՏԱ խորհրդատուներ, ովքեր իրականացրել են
տվյալ ՀՕՏԾ նախապատրաստելու համար անհրաժեշտ բոլոր դաշտային
հետազոտությունները; բ) նախագծման խորհրդատուներ, ովքեր կթարմացնեն
տվյալ ՀՕՏԾ այն իրականացնելու համար; գ) վերահսկման խորհրդատուներ,
ովքեր կաջակցեն ՀՕՏԾ իրականացմանը; դ) անկախ մոնիտորինգային
գործակալություն (ԱՄԳ), որին վարձել են ՀՕՏԾ-ի իրականացման արտաքին
մոնիտորինգն ու գնահատումն իրականացնելու համար; և ե) ակտիվների անկախ
գնահատողներ, որոնք հավատարմագրված մասնավոր ընկերություններ են`
վարձված ԾՆՏԱ-ի կամ նախագծման խորհրդատուների կողմից` ազդեցության
ենթարկված ակտիվները գնահատելու համար:
գ. Այլ կառույցներ և հաստատություններ, որոնք ներառում են` ա) ՀՀ
Ֆինանսների նախարարություն, որը կտրամադրի իրականացման համար
նախատեսված բյուջեները; բ) ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի
կադաստրի պետական կոմիտեն պատասխանատու է հողի սեփականությանը
վերաբերող իրավական հարցերի վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրման և
սեփականության հաշվառման համար; գ) Տեղական դատարաններ, որոնք պետք է
դիտարկի սեփականազրկման դեպքերը, դատալսում իրականացնի և վճիռ
կայացնի սեփականազրկման և փոխհատուցման չափերի մասին:
դ. ԱԶԲ. Ծրագրի պարբերական վերահսկում իրականացնելուց բացի` ԱԶԲ-ն
վերանայում է տվյալ ՀՕՏԾ-ն և վերացնում պայմանագրերի կնքման և
շինարարական աշխատանքները սկսելու բոլոր խոչընդոտները:
Իրականացման ժամանակացույցը
16. Հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման բոլոր գործողությունները պետք է ավարտվեն մինչև շինարարական աշխատանքների սկսելը: ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման, իրականացման և ետ-իրականացման աշխատանքների ժամկետները սահմանվել են տվյալ ՀՕՏԾ շրջանակներում իրականացվող տարբեր փուլերին համապատասխան, որոնք ներկայացված են ստորև բերված Տ.5 աղյուսակում:
Աղյուսակ S1. Փոխհատուցում ստանալու իրավունք և այլ իրավունքների շրջանակ
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության|Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են գյուղա- | |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |տնտեսական | |ընդունելի մեկ այլ |
| |հողերը անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |___________|____________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտա- | |
| | |գործող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, i2)|
| | | |առնվազն մեկ տարի, բայց 15 |
| | | |տարուց պակաս` տարի |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` տարի |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |տարի փոխհատուցվող գումարի |
| | | |25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան օրինական |
| | |գրանցման/ |կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |վարձակալու-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |թյան/ համա-|նրանք ենթակա չեն |
| | |պատասխան |օրինականացման, ապա պետք է |
| | |փաստաթղթերի|ստանան վերականգնման/ |
| | |ԱԵԱ |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթարկված հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|2. Ոչ գյուղա-|ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ |Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում|գրանցում |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են իրենց |ունեցող |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |առևտրային |սեփականատեր|ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |___________|____________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտա- | |
| | |գործող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով, կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության դեպքում |
| | |գրանցման/ |պետք է ստանան օրինական |
| | |վարձակալու-|կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |թյան/ համա-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |պատասխան |նրանք ենթակա չեն |
| | |փաստաթղթերի|օրինականացման, ապա պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |ստանան վերականգնման/ |
| | | |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթակա հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ սեփա-|փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |կանության |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |իրավական |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | |գրանցման |և գործարքային ծախսերի: |
| | |կարգա- |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | |վիճակից |և ԱԵՏՏ համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթակա հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|4. Ոչ բնակելի| |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |ԱԵՏՏ |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | | |և գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | | |և ԱԵՏՏ-ի համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթարկված հատվածի, ինչպես |
| | | |նաև շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |գրանցում |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |կամ վարձա- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |կալություն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող | |
| | |ԱԵՏՏ | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության|հասարակական |կառավարու- |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ |թյուն |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների վերականգնում:|
|_____________|______________|___________|____________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական փոխհատուցում |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |հաշվարկված շուկայական |
| |բերքի զանգված |անկախ |գներով` ակնկալվող համախառն |
| | |իրավական |բերքի համար: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |Դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` հիմնված |
| |ծառեր |անկախ |ծառերի տեսակի, տարիքի և |
| | |իրավական |բերքատվության վրա: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ ձեռներեց. |
|տիրության/ |թյուն/գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ա) (մշտական ազդեցություն) |
|գործարարու- |րարություն |անկախ |դրամական միանվագ |
|թյան կորուստ | |իրավական |փոխհատուցում տարեկան զուտ |
| | |գրանցման |եկամտի չափով, |
| | |կարգա- |բ) (ժամանակավոր |
| | |վիճակից |ազդեցություն) զուտ եկամտի |
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի բացակայության |
| | | |դեպքում ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` մինչև |
| | | |1 տարի: Առավելագույն |
| | | |չհարկվող աշխատավարձը |
| | | |հավասար է նվազագույն |
| | | |աշխատավարձին: |
|_____________|______________| |____________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական |
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի |
| | | |տրամադրում, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն աշխատավարձի |
| | | |չափով գումարի տրամադրում` |
| | | |զբաղվածության ընդհատված |
| | | |ամիսների համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|9. Օժանդակու-|> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն-|եկամտի կորուստ|բոլոր ԱԵՏՏ,|տարվա բերքի չափով միանվագ |
|ների դեպքում |և վերա- |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |բնակեցում |կացության |____________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման համար` |
| | |չունեցող |նվազագույն աշխատավարձի |
| | |բնակիչները |չափով: |
| | |և վերա- | |
| | |բնակեցման | |
| | |ենթակա վար-| |
| | |ձակալները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ ամսվա |
|կեցման |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ,|համար կենսաապահովման ծախսերը|
|նպաստներ |ծախսեր |ներառյալ |հոգալու համար բավարար |
| | |վարձակալ- |գումարների տրամադրում` |
| | |ները |140.000 ՀՀ դրամ: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|11 Խոցելի | |Աղքատության|6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից|աշխատավարձի չափով դրամական |
|դակություն | |ցածր կենսա-|օժանդակության տրամադրում: |
| | |մակարդակ |Ծրագրի իրականացման հետ |
| | |ունեցող և/ |կապված աշխատատեղերի համար |
| | |կամ կանանց |ընտրություն կատարելիս այս |
| | |կողմից |անձանց պետք է |
| | |ղեկավարվող |առաջնայնություն տալ: |
| | |ԱԵՏՏ | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|12. Ժամանակա-| |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն |
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող |
| | | |գույքի/սեփականության համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|13. Չնախատես-| | |Ծրագրի իրականացման ընթացքում|
|ված ազդեցու- | | |ԵՔ կանդրադառնա չնախատեսված |
|թյուններ, եթե| | |ազդեցություններին և կհոգա |
|այդպիսիք | | |դրանց հետ կապված |
|լինեն | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
17. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ (սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթարկված հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից`< 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%, < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթարկված հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով գումարած 15% օժանդակություն` անկախ ԱԵԱ գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող ԱԵԱ պետք է օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու նպատակով: Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն մասնահանումների և գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի հաշվառման կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և այն դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը, ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին: Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք, ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն, բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում` հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում` հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատված ամիսների հաշվարկով (նման դեպքերում ենթադրվում է, որ ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով` առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ. Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի > 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
Միավոր արժեքների գնահատում
18. Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող նպաստների միավոր արժեքները ներկայացված են ստորև բերված Տ.2, S.3, S.4 աղյուսակներում:
Աղյուսակ S.2: Նպաստների միավոր արժեքները
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Ազդեցություն/ԱԵԱ |Միավոր արժեք|Արժեքի |Արժեքը ՀՀ|
| |բնորոշ սկզբնական | |սահմանման |դրամ/ամիս|
| |ազդեցություն | |միավորը | |
|_____________|___________________|____________|____________|_________|
|Ծանր |Վարձակալների |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000 |
|ազդեցության |վերաբնակեցում |նվազագույն |նվազագույն | |
|նպաստ | |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| | | |21.04.10 | |
| | | |դրությամբ | |
|_____________|___________________|____________|____________|_________|
|Վերաբնակեցման|Վարձակալների |1 ամիս |Տրանսպորտա- | 140.000 |
|նպաստ |վերաբնակեցում | |յին և կեն- | |
| | | |սաապահովման | |
| | | |ծախսեր | |
|_____________|___________________|____________|____________|_________|
|Խոցելի ԱԵԱ |Աղքատության շեմից |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000 |
|նպաստ |ցածր գտնվող, այրի |նվազագույն |նվազագույն | |
| |կանանց կամ ծերերի |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| |կողմից ղեկավարվող | |21.04.10 | |
| |ԱԵՏՏ վերաբնակեցում | |դրությամբ | |
| |(ներառյալ | | | |
| |վարձակալները) | | | |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ S.3: Հողի միավոր արժեք
.___________________________________.
|Հողօգտագործման տեսակը|Միավոր արժեքը|
| |ՀՀ դրամ /մ2 |
|_____________________|_____________|
|Բնակելի | 50.000 |
|_____________________|_____________|
|Առևտրային | 60.000 |
|_____________________|_____________|
|Արդյունաբերական | 77.000 |
.___________________________________.
Աղյուսակ S.4: Կառույցների և շինությունների միավոր արժեք
.________________________________________________________________.
|Կառույցի կամ շինության տեսակը և կարգը |Միավոր արժեք|
| |ՀՀ դրամ/մԱ |
|___________________________________________________|____________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|___________________________________________________|____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով | 167.247 |
|___________________________________________________|____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 128.536 |
|___________________________________________________|____________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|___________________________________________________|____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով | 97.701 |
|___________________________________________________|____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 25.723 |
|___________________________________________________|____________|
|Հատուկ կառույցներ | |
|___________________________________________________|____________|
|Բենզալցակայան` բետոնե հրապարակով, մետաղական բաքերով| 200.000 |
|___________________________________________________|____________|
|Գազի մատակարարման կայան | 200.000 |
|___________________________________________________|____________|
|Բետոնե լողավազան | 50.000 |
|___________________________________________________|____________|
|Էլեկտրական ենթակայան | 200.000 |
.________________________________________________________________.
Աղյուսակ S.5: ՀՕՏԾ իրականացման ժամանակացույց
._____________________________________________________________________.
|No.|Գործողություն |Պատասխանատվություն |Օր |
|_____________________________________________________________________|
| ա) ՀՕՏԾ ՄՇԱԿՈՒՄԸ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Հետազոտություն/ |Խորհրդատու |Փետրվար- |
| |խորհրդատվություն/ | |ապրիլ '10 |
| |գնահատում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |ՀՕՏԾ նախնական տարբերակի |Խորհրդատու |Ապրիլ '10 |
| |պատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |ԱԶԲ դիտարկում |ԱԶԲ |Ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |ՀՕՏԾ հաստատումը` ԱԶԲ և |ԱԶԲ/ԳՄ |Հուլիսի վերջ|
| |Կառավարության կողմից | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Տեղեկությունների տրամադրում|Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |Նախագծի գնահատում |ԱԶԲ |Օգոստոսի |
| | | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |Վարկի հաստատում |ԱԶԲ |Սեպտեմբեր |
| | | |'10 |
|_____________________________________________________________________|
| բ) ՀՕՏԾ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄ/ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Վերահսկողության |ԱԶԲ |Սեպտեմբերի |
| |խորհրդատուների վարձում | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Ամփոփիչ ուսումնասիրություն |Խորհրդատու |Հոկտեմբեր |
| | | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Իրավական կարգավիճակի |ԾԻԳ |Հոկտեմբեր - |
| |շնորհում | |նոյեմբեր '10|
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Գնահատման ընդհանուր |Խորհրդատու |Դեկտեմբեր |
| |ամփոփում | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Իրավունքների վերջնական |Խորհրդատու |Հունվար '11 |
| |սահմանում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |ՀՕՏԾ թարմացում |Խորհրդատու |Հունվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |ՀՕՏ ֆոնդերի բաշխում |ԳՄ |Փետրվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 8 |Թարմացված ՀՕՏԾ հաստատում |ԱԶԲ |Փետրվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 9 |Թարմացված ՀՕՏԾ ներկայացում |Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|10 |ԱՄԳ վարձում |ԱԶԲ |Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|11 |Պայմանագրի ստորագրում |ԱԶԲ/ԾԻԳ |Մարտ '11 |
|_____________________________________________________________________|
| գ) ՀՕՏԾ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |ՀՕՏԾ իրականացման պլան |Խորհրդատու/ԱԶԲ |Մարտի վերջ |
| | | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Փոխհատուցման գումարների |ՀՕՏՎ/ԵՔ |Ապրիլ-մայիս |
| |տրամադրում | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Մոնիտորինգ |ԱՄԳ/ԱԶԲ |Հունիս- |
| | | |օգոստոս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Համապատասխանության |ԱՄԳ |Հուլիս '11 |
| |հաշվետվությունների | | |
| |նախապատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Շինարարական աշխատանքների |Շինարարության կապալառու |Օգոստոսից |
| |մեկնարկ | |հետո |
._____________________________________________________________________.
Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
19. ՀՕՏԾ -ի նախապատրաստման և իրականացման բոլոր ծախսերը, ներառյալ փոխհատուցման և ՀՕՏ-ի վարչարարության արժեքը, կհամարվեն ծրագրի արժեքի անբաժանելի մասը և կտրամադրվեն Հայաստանի կառավարության, մասնավորապես` ԵՔ-ի կողմից` որպես հակառակ կողմի ֆինանսավորում: Արտաքին մոնիտորինգի գործառույթների և ուսումնասիրությունների նախապատրաստման ծախսերը կարող են հատկացվել վարկի շրջանակներում: Լինելով ծրագրի պատասխանատուն` ԵՔ-ը պատասխանատու է ՀՕՏԾ իրականացման համար անհրաժեշտ ֆինանսների ժամանակին հատկացման համար: Հատկացումները պետք է վերանայվեն տարին երկու անգամ` հիմնվելով ՀՕՏԾ-ում նշված բյուջետային պահանջների վրա: Համաձայն ՀՕՏ-ի ֆինանսական հոսքերի` փոխհատուցման և վերականգնման բյուջեն պետք է ԵՔ-ի կողմից վճարվի անմիջապես ԱԵԱ:
20. Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվել է «Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով: Միավորի դիմաց փոխհատուցման դրույքաչափերը գնահատվել են հավաստագրված անկախ գնահատողի կողմից` ԱԶԲ-ի կողմից ընդունելի հստակ և թափանցիկ մեթոդաբանության հիման վրա, որն ընդգծված է ՀՕՏԾ-ում:
21. Վերաբնակեցման, ծայրահեղ ազդեցության ենթարկվող և խոցելի տնային տնտեսություններին հատկացվող փոխհատուցման նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 14.52 մլն ՀՀ դրամ` ինչպես ներկայացված է ստորև` աղյուսակ S.6-ում:
Աղյուսակ S.6: Նպաստների բյուջեն
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Միավորի սահմանում |Միավոր արժեք|ԱԵՏՏ|Ընդամենը |
| | | |թիվը| |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Վերաբնակեցում|1 ամիս տրանսպորտային և | 140.000 | 41 | 5.740.000|
| |ապրուստի ծախսեր | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Ծանր |6 ամիս նվազագույն | 180.000 | 41 | 7.380.000|
|ազդեցություն |աշխատավարձ` ամսեկան 30.000| | | |
| |ՀՀ դրամ | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Խոցելի ՏՏ |1 ամիս տրանսպորտային և | 140.000 | 10 | 1.400.000|
| |ապրուստի ծախսեր | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
| | |Ընդամենը` | 92 |14.520.000|
._____________________________________________________________________.
22. Փոխհատուցման և նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 4.418 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 11.18 միլիոն ԱՄՆ դոլար: Արտաքին մոնիտորինգային գործակալության, վարչական և չնախատեսված ծախսերի ընդգրկման արդյունքում ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն կազմում է 5.059 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 12.81 միլիոն ԱՄՆ դոլար: ՀՕՏԾ բյուջեն ամփոփված է ստորև բերված Աղյուսակ Տ.7-ում:
Աղյուսակ S.7: Բյուջեի ամփոփում
.____________________________________________________________________.
|ՄԻԱՎՈՐ |ԸՆԴԱՄԵՆԸ |
| |________________________|
| |ՀՀ դրամ |ԱՄՆ դոլար |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Հող (Ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների |2.165.879.000| 5.483.238|
|փոխհատուցման հաշվարկված գումարը չի ներառում| | |
|ամբողջ հողակտորը:) | | |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Կառույցներ և շինություններ |2.028.042.202| 5.134.284|
|___________________________________________|_____________|__________|
|Ծառեր | 41.264.600 | 104.467 |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Ձեռնարկատիրական գործունեություն | 168.000.000 | 425.316 |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Ընդամենը` |4.403.185.802|11.147.306|
|___________________________________________|_____________|__________|
|Նպաստներ | 14.520.000 | 36.759 |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Ընդամենը (Փոխհատուցում)` |4.417.705.802|11.184.065|
|___________________________________________|_____________|__________|
|Արտաքին մոնիտորինգային գործակալություն | 126.400.000 | 320.000 |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Վարչական ծախսեր | 55.300.000 | 140.000 |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Փոխհատուցման, կառավարման և մոնիտորինգի |4.599.405.802|11.644.065|
|ընդհանուր ծախսեր` | | |
|___________________________________________|_____________|__________|
|Չնախատեսված ծախսեր 10% | 459.940.580 | 1.164.407|
|___________________________________________|_____________|__________|
|Հողի օտարման և տարաբնակեցման ընդհանուր |5.059.346.382|12.808.472|
|բյուջե` | | |
.____________________________________________________________________.
Մոնիտորինգ և գնահատում
23. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի գործառույթները պետք է ենթարկվեն ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին մոնիտորինգի: Ներքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԵԿՆ ԾԻԳ ՀՕՏՎ կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի իրականացման պարտականությունը պետք է վերապահվի անկախ մոնիտորինգային մարմնին, որը պետք է վարձվի ԵՔ-ի և հաստատվի ԱԶԲ-ի կողմից: ԱՄԳ-ը պետք է ընտրվի հասարակական կազմակերպությունների (ՀԿ), գիտական հաստատությունների կամ խորհրդատվական ընկերությունների շրջանակից: ԱԶԲ-ն ծրագրի իրականացման գործընթացը սկսելուց հետո ԵՔ-ին խորհրդատվություն կտրամադրի ԱՄԳ-ի տեխնիկական առաջադրանքի վերաբերյալ:
1. Նախաբան
1.1 Ընդհանուր տեղեկություն
1. Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ` Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագրի (այսուհետ` Ծրագիր) ֆինանսավորելու համար: Ծրագիրը, որը պետք է իրականացվի հինգ տարի ժամկետում Երևանի քաղաքապետարանի (որպես գործադիր մարմին) և և Երևանի կառուցապատման ԾԻԳ, ընդգրկում է երեք փուլ, որոնցից յուրաքանչյուրը ներառում է տարբեր նախագծեր, այդ թվում` Երևան քաղաքի ճանապարհների և մայրուղիների վերականգնման և շինարարական աշխատանքներ: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է չորս ենթածրագրեր, որոնցից երեքը վերաբերում են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի բացակայող հանգույցների շինարարությանը, որոնցից յուրաքանչյուրն առաջ կբերի տարաբնակեցման ազդեցություններ և պահանջում է առանձին ՀՕՏԾ: Չորրորդ ենթածրագիրը ներառում է մետրոյի կայարանի նոր մուտքի կառուցում և չի պարունակում տարաբնակեցման ազդեցություններ` ինչպես ցույց է տալիս պատշաճ ուսումնասիրության հաշվետվությունը: Տարաբնակեցման ազդեցություններ պարունակող և առանձին ՀՕՏԾ-ներ պահանջող ենթածրագրերը հետևյալն են`
. Ենթածրագիր 1` 3.1 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Դավթաշենի
կամուրջ-Հալաբյան փող.-Աշտարակի մայրուղի ճանապարհային հատվածի
կառուցում;
. Ենթածրագիր 2` 1.5 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Շիրակի փող.-Արգավանդի
խճուղի ճանապարհային հատվածի, այդ թվում` կամրջի կառուցում;
. Ենթածրագիր 3` 2.8 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Արշակունյաց
պողոտա-Արտաշատի մայրուղու կառուցում;
Տարաբնակեցման ազդեցություններ չպարունակող և առանձին ՀՕՏԾ չպահանջող ենթածրագիրը հետևյալն է`
. Ենթածրագիր 4` Օպերայի տան հարևանության մետրոյի մուտքի կառուցում
(Երիտասարդական):
2. 1-րդ ենթածրագրի (Դավթաշենի կամուրջ - Հալաբյան փողոց - Աշտարակի մայրուղի) այս ՀՕՏԾ-ն նախապատրաստվել է ԳՄ կողմից` որպես ենթածրագրի տեխնիկատնտեսական վերլուծության մի մաս: Այն կազմվել է Ծրագրի` ՄԳ և ԱԶԲ կողմից արդեն իսկ հաստատված ՀՕՏՇ հիման վրա և ԱԶԲ տարաբնակեցման քաղաքականության պահանջների համաձայն, որոնք ընդգրկված են ԱԶԲ Սոցիալական պաշտպանության քաղաքականության մեջ արտացոլված ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջներում:
3. Տվյալ փաստաթղթի նպատակն է բավարարել ԱԶԲ ոչ կամավոր տարաբնակեցման քաղաքականության պահանջները: Փաստաթղթում մանրամասն կերպով ներկայացվում են ազդեցությունները, փոխհատուցման իրավունքները, ծախսերը, կազմակերպչական համակարգը և տրամադրվում է ՀՕՏ ազդեցությունների իրականացման և Ծրագրի վերականգնման գործողությունների պլանը, որը լիովին օժանդակվում է Երևանի քաղաքապետարանի կողմից:
4. Նախքան Ծրագրի հաստատումը տվյալ ՀՕՏԾ-ն կթարգմանվի հայերեն և հասանելի կլինի ԵՔ կայքում: ՀՕՏԾ անգլերեն տարբերակը կտեղադրվի ԱԶԲ կայքում:
1.2 ՀՕՏԾ մշակման ընթացքը
5. Տվյալ ՀՕՏԾ-ն մշակվել է աշխատանքային նախագծերի հիման վրա: ՀՕՏԾ մշակման ընթացքում իրականացվել են բոլոր ազդեցությունների ՄՉՀ, ԱԵՏՏ-ների և ԱԵԱ մարդահամար և ակտիվների գնահատման հետազոտության հիման վրա կատարվել է փոխհատուցման և նպաստների ծախսերի նախնական գնահատում: ՀՕՏԾ նախապատրաստման ամբողջ ընթացքում ազդեցության ենթարկվող բոլոր համայնքներում անց են կացվել մանրամասն տեղեկատվական և խորհրդատվական միջոցառումներ:
6. Նախքան ԱԶԲ ՀՕՏԾ իրականացումը և պայմանագրերի ստորագրումը` ԵՔ փոխհատուցման/ վերականգնման ծրագրին և գնահատմանը զուգահեռ անհրաժեշտ է իրականացնել հետևյալը` իրականացման ենթակա ՀՕՏԾ նախապատրաստական աշխատանքներն ավարտելու համար`
. Կվերանայվի ՄՉՀ և ԱԵՏՏ մարդահամարը և անհրաժեշտության դեպքում
կփոփոխվի վերահսկողության խորհրդատուի կողմից` ապահովելու համար, որ
ազդեցությունները և ԱԵՏՏ-ները ճշգրիտ կերպով ընդգրկված են ՀՕՏԾ-ում:
. Կվերանայվեն միավորի փոխհատուցման դրույքաչափերը և ազդեցության
ենթարկվող առարկաների վերջնական գնահատումը շուկայական գներով` անկախ
գնահատողի կողմից հողամասերի` առանձին-առանձին մանրամասն գնահատման
հիման վրա. անհրաժեշտության դեպքում կհամապատասխանեցվի ՀՕՏԾ վերջնական
բյուջեն:
. Իրավական կարգավիճակ ստանալու հնարավորություն ունեցող ԱԵԱ ցուցակը
կսահմանվի կադաստրային տվյալների հիման վրա և կհաստատվի ԾԻԳ-ի և այլ
համապատասխան մարմինների կողմից, որոնք համապատասխան ԱԵԱ-ներին
կտրամադրեն անհրաժեշտ փաստաթղթերը:
. Կվերանայվի ազդեցության ենթարկվող, ձեռնարկատիրական գործունեություն
վարող անձանց և նրանց աշխատակիցների ցուցակը` հարկային դեկլարացիաներով
և առանց դրանց:
. Կառավարությունը կտրամադրի ՀՕՏԾ բյուջեն:
1.3 ՀՕՏ-ին առնչվող ծրագրերի մշակման պահանջները
7. Հիմնվելով ԱԶԲ ԲՖԳ գործընթացների վրա` Ծրագրի/1-ին փուլի այնպիսի ենթածրագրերի հաստատումը, ինչպիսին Նախագիծ 1-ն է, պայմանագրերի շնորհումը և համապատասխան շինարարական աշխատանքների իրականացումը պետք է ենթարկվեն ՀՕՏ-ին առնչվող հետևյալ պայմաններին`
. ԲՖԳ և այս ենթածրագրի հաստատում. Պայմանավորված է` ա) ԱԶԲ և
կառավարության կողմից տվյալ ՀՕՏԾ-ի հաստատմամբ և բ) հանրությանը այս
ՀՕՏԾ-ի և տեղեկատվական բրոշյուրի ներկայացմամբ, ինչպես նշված է 5-րդ
գլխում:
. Պայմանագրերի ստորագրում. ա) այս ՀՕՏԾ-ի վերանայումը և թարմացումը
որպես իրականացման ենթակա փաստաթուղթ; բ) ԱԶԲ և կառավարության կողմից
վերջնական նախագծի հաստատում; գ) հանրությանը իրականացման ենթակա
փաստաթուղթի և համապատասխան բրոշյուրի ներկայացում, ինչպես նշված է
5-րդ գլխում; դ) Անկախ մոնիտորինգային գործակալության վարձում և ե)
ՀՕՏԾ ֆինանսական միջոցների տրամադրում:
. ՀՕՏ ազդեցություններ կրող ճանապարհային հատվածների երկայնքով
աշխատանքներ իրականացնող կապալառուներին ծանուցման ուղարկում.
Պայմանավորված է համապատասխան ենթածրագրի ՀՕՏԾ-ի լրիվ իրականացմամբ
(փոխհատուցման լրիվ տրամադրում և ռեաբելիտացիայի լրիվ իրականացում)`
փաստագրված ԱՄԳ համապատասխանության հաշվետվությամբ: Այսպիսի պայմանը
պարզ կշարադրվի շինարարական աշխատանքների իրականացման պայմանագրում:
1.4 Նախագծի տեղակայությունը և նկարագրությունը
8. Նախագծի տարածքը գտնվում է ՀՀ մայրաքաղաքի` Երևանի հյուսիս-արևելյան հատվածում: ՀՀ-ն չորս կողմից ցամաքով շրջապատված` Սև և Կասպից ծովերի միջև տեղակայված երկիր է, որը հյուսիսից սահմանակցում է Վրաստանին, արևելքից` Ադրբեջանին, հարավից` Իրանին, իսկ արևմուտքից` Թուրքիային` ինչպես երևում է 1.1 պատկերում:
Պատկեր 1.1: ՀՀ և Երևանի տեղակայությունը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - նկարը չի բերվում
9. Երևան քաղաքը ունի 260 կմ2 տարածք, 18 կմ հյուսիս-հարավ և 16 կմ արևելք-արևմուտք ընդարձակմամբ. ընդ որում` քաղաքի կենտրոնական և հարավային հատվածքները գտնվում են համեմատաբար ցածր աշխարհագրական մակարդակի վրա: Ծրագրի չորս ենթածրագրերի տեղակայությունը ցույց է տրված 1.2 պատկերում:
Պատկեր 1.2: Երևան քաղաքի քարտեզը, որը ցույց է տալիս Ծրագրի նախագծերի տեղակայությունը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - նկարը չի բերվում
10. Նախագծի 1-ի տարածքը գտնվում է Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների վարչական տարածքում: Առաջարկվող 3,1 կմ երկարությամբ ճանապարհային հատվածը ներառում է Եղվարդի խճուղու ընդլայնում դեպի Հալաբյան փողոց` Հանրապետական հիվանդանոցի և Դավթաշեն գյուղի տարածքում: Դավթաշեն գյուղից այն Մելքումով փողոցին զուգահեռ կհասնի մինչև Մելքումով և Չաուշի փողոցների խաչմերուկ: Նախագծի տեղակայությունը և գլխավոր ազդեցությունները (ինչպես մանրամասն նկարագրված է Գլուխ 2-ում) ցույց է տրված հետևյալ 1.3 պատկերում:
Պատկեր 1.3: Նախագիծ 3-ի մայրուղու տեղակայման վայրը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - նկարը չի բերվում
11. Մայրուղիների Նախագիծ 1-ի նպատակն է ապահովել Աջափնյակի համայնքից դեպի Աշտարակի մայրուղի տրանսպորտային հարմարավետ և անխախտ հոսքը` նոր տրանսպորտային հանգույցի միջոցով: Աշտարակի մայրուղին հանդիսանում է Խանջյան, Հերացի, Սարալանջի և Վաղարշյան փողոցներով անցնող գլխավոր մայրուղու բաղկացուցիչ մասը: Նախագիծը նախատեսում է երկու մակարդակով տրանսպորտային ուղեանցի կառուցում, որը Դավթաշենի կառուցապատման գոտին կդարձնի ավարտուն:
2. Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.1 Ընդհանուր դիտարկում
12. ՀՕՏ փոխհատուցման վճարումները և կենսամակարդակի վերականգնման միջոցառումները պետք է հիմնված լինեն ԱԵՏՏ և ԱԵԱ վրա Նախագծի ազդեցության ճշգրիտ ըմբռնման վրա: Նախագծի ՀՕՏ ազդեցությունների ծավալը ճշգրիտ գնահատելու համար ԳՄ անունից իրականացվել են ազդեցությունների հետևյալ հետազոտությունները`
. Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)` ազդեցության ենթարկվող
հողի և շինության ընդհանուր տարածքը չափագրելու և մասնավոր և
համայնքային սեփականության ակտիվների թիվը և տեսակները պարզելու
նպատակով:
. ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամար` փոխհատուցման ենթակա հողերի, շինությունների և
ակտիվների բնութագիրը պարզելու և գնահատելու նպատակով, ինչպես նաև
ԱԵԱ, ԱԵՏՏ և ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատերերի սոցիալ-տնտեսական
տվյալները (100% նմուշով) հավաքագրելու համար:
. Փոխհատուցման դրույքաչափերի նախնական գնահատում` ակտիվների, եկամուտի և
կենսաապահովման այլ աղբյուրների կորստի փոխհատուցման ծախսերի,
վերաբնակեցման և ռեաբիլիտացիայի նպաստների հավանական գնահատման
նպատակով` ՀՕՏԾ նախնական բյուջեի մշակման համար:
. Իրավական կարգավիճակ ստանալու հնարավորություն ունեցող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ ցուցակի
կազմում և ձեռնարկատիրական գործունեության հարկերի գրանցում` պարզելու
համար ՀՕՏԾ իրականացման ընթացքում հողի սեփականաշնորհման հարցում
օժանդակության կարիք ունեցող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը և առնչվող ծախսերը, ինչպես
նաև այն ձեռնարկատիրական գործունեությունների թիվը, որոնք հարկային
վկայագրերի միջոցով պաշտոնականացվելու կարիք ունեն:
13. Այս հատվածը ներկայացնում է հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան, ինչպես նաև ազդեցությունների տեսակների և ծավալների ուսումնասիրության արդյունքները` ներառյալ յուրաքանչյուր դասի ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը:
2.2 Հետազոտության աշխատանքները և մեթոդոլոգիան
14. Ազդեցության հետազոտությունների աշխատանքներն իրականացվել են ԵՔ կողմից տրամադրված կադաստրային հետազոտության տվյալների հիման վրա: ԾԻԳ-ը Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեից (կադաստրային հետազոտության տվյալները թարմացվում են Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի կողմից 4-5 տարին մեկ: Տվյալ նախագծի համար ձեռք բերված տվյալները վերջին անգամ թարմացվել են 26.01.2010 թ.:) ձեռք է բերել կադաստրային տվյալները և քարտեզները` Ծրագրի ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների/շինությունների կարգավիճակը և դրանց տերերի ցուցակի նախնական կազմման նպատակով:
2.2.1 Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)
15. 2010 թ. փետրվարի 28-ից ապրիլի 2-ը ընկած ժամանակահատվածում իրականացվել է ազդեցության ենթարկվող բոլոր հողատարածքների ՄՉՀ (այս վերջին ամսաթիվը համարվում է փոխհատուցման իրավունքի հաստատման վերջնաժամկետ): ՄՉՀ իրականացվել է երկու թիմի կողմից` յուրաքանչյուրը բաղկացած երկու բարձր որակավորում ունեցող մասնագետներից, որոնք չափել են ազդեցության ենթարկվող տարածքներ` ազդեցության ենթարկվող հողակտորների, շինությունների և համայնքային ռեսուրսների ու ակտիվների բնութագիրը պարզելու համար: ՄՉՀ ընդգրկել է նաև կադաստրային հետազոտությամբ սահմանված անձանց, որոնք ունեն փոխհատուցման իրավունք (իրավական կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ) և իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (վարձակալներ և անօրինական բնակիչներ), որոնք ընդգրկված չեն կադաստրային տվյալներում: Հավաքագրված տվյալները գրանցվել են ազդեցության ենթարկվող յուրաքանչյուր տարածքի և ակտիվների աղյուսակում` ազդեցությունները ցույց տվող համապատասխան քարտեզներով:
16. ՀՄՉ աշխատանքների միջոցով պարզվել են ազդեցության ենթարկվող հետևյալ տարածքների և ակտիվների գտնվելու վայրը, բնութագիրը և օրինական սեփականության կարգավիճակը`
. Բնակելի և առևտրային հողակտորների տարածքներ;
. Բնակելի և ձեռնարկատիրական շինություններ` ըստ շենքի դասի և կառույցի
տեսակի;
. ԱԵԱ զբաղեցրած հողի իրավական կարգավիճակը;
. Մշակաբույսերի տարածքը և տեսակը;
. Ծառերի թիվը և տեսակը;
. Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրություններ և գնահատված կորուստներ;
. Ձեռնարկատիրությունների իրավական կարգավիճակը; և
. Ընդհանուր սեփականություն, համայնքային կամ հանրային ակտիվներ` ըստ
տեսակի:
17. Շինությունների ներքին տարածության մանրամասն չափագրումներ չեն իրականացվել: Ազդեցության ենթարկվող շինության ընդհանուր տարածքը գնահատվել է շինության արտաքին տրամագծի չափման հիման վրա` տրամագծի թիվը բազմապատկելով հարկերի թվով:
2.2.2 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
18. Ըստ չափագրումների տնային տնտեսությունների և անհատների վրա ազդեցությունները պարզելու և գնահատելու համար 2010 թ. մարտի 23-ից ապրիլի 16-ը ընկած ժամանակահատվածում իրականացվել է ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար, որն իրականացվել է ՄՉՀ թիմի հետ սերտ խորհրդատվության միջոցով և ՄՉՀ նախնական արդյունքների հիման վրա` երեք թիմերի կողմից: Վերջիններիցս յուրաքանչյուրը ներառել է մասնագիտական բարձր որակավորմամբ գույքի մեկ գնահատող և համալսարանական որակավորմամբ երկու սոցիոլոգ հետազոտողներ: Թիմերը ղեկավարվել են «Գնահատողների ասոցիացիա» ՓԲԸ տնօրենի կողմից, ով կիրառել է որակի վերահսկողության համակարգ` ապահովելու համար, որ յուրաքանչյուր ԱԵՏՏ կատարվել է այցելություն, անցկացվել է հարցազրույց բոլոր ԱԵՏՏ/ԱԵԱ հետ և լրացվել ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի հարցաթերթիկը:
19. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի հարցաթերթիկը մշակվել և կիրառվել է նրբանկատ ձևով` ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական բնութագիրը և խոցելիությունը գնահատելու նպատակով: Ազդեցության ենթարկվող տնային տնտեսությունների, անհատների և ձեռնարկատիրությունների հետ հարցումները են հետևյալի մասին`
. Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական բնութագիրը (տարիք,
ազգություն, կրթություն, սեռ և այլն);
. Տնային տնտեսության զբաղվածությունը և եկամուտի աղբյուրները;
. Սեփական/զբաղեցրած հողատարածք և գյուղատնտեսական գործունեություն;
. Ձեռնարկատիրական գործունեություն` ներառյալ եկամուտը, ծախսերը և
եկամտաբերության գնահատումը; և
. Փոխհատուցման նախապատվություն և կենսամակարդակի վերականգնման
օժանդակություն:
20. ՄՉՀ և ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամարի իրականացման համապատասխանությունը և ճշգրտությունը վերահսկվել է ԾՆՏԱ խորհրդատուների և ԾԻԳ կողմից: Հետազոտությունների արդյունքում պարզված ազդեցությունների բնույթը ամփոփված և ներկայացված է ստորև:
2.3 Հողատարածքների, ակտիվների, եկամուտի ազդեցություններ
2.3.1 Հողի օտարում
21. Ինչպես ցույց է տալիս 2.1 աղյուսակը, Նախագծի շրջանակներում ազդեցության կենթարկվի ընդհանուր թվով 98 հողատարածք (այս թիվը չի ներառում պետական հողերը), որոնք ընդգրկում են 37.546 մ2 ընդհանուր տարածք: Ինչպես և սպասելի է Նախագծի տեղանքի դիրքից, այս հողերի մեծ մասը Կառավարության կողմից դասակարգված է որպես «բնակավայր»` բնակելի համայնքներով և դրանք սպասարկող տեղական ձեռնարկատիրություններով: 2.1 աղյուսակում այս տարածքները ներկայացված են որպես «բնակելի» (28 հողակտոր) և «առևտրային» (68 հողակտոր): Արդյունաբերական հողատարածքները, որոնք 2-ն են, օգտագործվում են Նախագծի տարածքի մեծ արդյունաբերական գործարանների համար: Պետական հողերը ընդգրկում են համայնքային հողեր, գազի մատակարարման կայան և էլեկտրական ենթակայան:
Աղյուսակ 2.1: Հողի կորուստը ըստ կարգի և իրավական կարգավիճակի
.____________________________________________________________________.
|Հողի տեսակը |Հողի ընդհանուր տարածքը (մ2) |
| |____________________________________________|
| |Հողակտորների|Տարածքը (մ2) |Ազդեցության |
| |քանակը | |ենթարկվող |
| | | |տարածքը (մ2) |
|_______________________|____________|_______________|_______________|
|Բնակելի | 28 | 22.379 | 11.029 |
|_______________________|____________|_______________|_______________|
|Առևտրային | 68 | 61.934 | 25.140 |
|_______________________|____________|_______________|_______________|
|Արդյունաբերական | 2 | 2.048 | 1.377 |
|_______________________|____________|_______________|_______________|
|Կառավարությանը պատկանող| (4) | (1.825) | (681) |
|պետական հողեր | | | |
|_______________________|____________|_______________|_______________|
|Ընդհանուրը` | 98 (102) |86.361 (88.186)|37.546 (38.227)|
.____________________________________________________________________.
2.3.1.1 Հողակտորների իրավական կարգավիճակը
22. Այս հողակտորների մեծամասնության տերերը պնդում են, որ հանդիսանում են դրանց օրինական սեփականատերերը: Այնուամենայնիվ, հետազոտության ժամանակ շատ ԱԵՏՏ-ներ չկարողացան ներկայացնել դա վկայող հողի սեփականության վկայագրերը: Հողակտորների իրավական սեփականատիրության կարգավիճակը կճշգրտվի տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում` հողի սեփականության վկայագրերի ուսումնասիրության միջոցով` այն իրականացման ենթակա դարձնելու համար: Այս փուլում հողակտորները կբաժանվեն «օրինականի», «անօրինականի», «օրինական կարգավիճակ ստանալու ենթակա»: Հողատարածքների ընդհանուր թվից 4-ը պատկանում է պետությանը:
23. Եթե որևէ հողակտոր համարվի անօրինական, ապա հավանաբար դրանք կօրինականացվեն, քանի որ դրանք չեն գտնվում կարմիր գոտում (ՀՀ Կառավարությունը դասակարգում է որոշ հողեր որպես «Կարմիր գոտիներ», որոնք պաշտոնապես պահպանված են պետության կարիքների համար` ռազմական, կրթական կամ առողջապահական նպատակով կիրառվելու համար, կամ պիտանի չեն բնակատեղիի համար, ինչպես օրինակ` գետի հուները, ռադիոակտիվ տեղանքները կամ այլ վտանգավոր կամ էկոլոգիապես անհամապատասխան հողերը): Օրինականացման ենթակա հողերի ԱԵԱ-ների համար օրինականացման գործընթացը կսկսի համապատասխան կանոնակարգի համաձայն: ԳՄ կաջակցի ԱԵԱ-ների հողի օրինականացման գործընթացում և այն առավել դյուրին դարձնել: Օրինականացման գործընթացի ծախսերը կհանվեն փոխհատուցման գումարից:
2.3.2 Ազդեցությունը կառույցների և շինությունների վրա
24. Նախագծի շրջանակներում ազդեցության կենթարկվեն թվով 109 շինություն և կառույց, որոնք ընդգրկում են 15.396 մ2 տարածք` ինչպես ամփոփված է 2.2 աղյուսակում: Այս շինություններից թվով 38-ը հիմնական շինություններ են, որոնք գտնվում են տան կամ բիզնեսի համար նախատեսված հողի վրա, իսկ մնացած 65-ը երկրորդ կարգի շինություններ են` ավտոտնակ, պահեստ և այլն: Կա 6 «հատուկ» կառույց, որոնք շինություններ չեն և գնահատվում են այլ կերպ: Դրանք են` բենզալցակայաններ, գազի մատակարարման կայան և էլեկտրական ենթակայան: Կառավարությանը կամ համայնքին պատկանող շինությունները չեն ենթարկվում ազդեցության: Ազդեցության ենթարկվող բոլոր կառույցները հիմնական շինություններ են, որոնք ֆիզիկապես չեն կարող տեղափոխվել առանց քանդվելու:
25. Կադաստրային տվյալների առկայության դեպքերում շինությունների տարածքը հաշվարկվել և ճշտվել է տեղանքում պաշտոնական չափումներով: Նման դեպքերում շինությունների ընդհանուր տարածքը հաշվարկվել է շինության արտաքին տրամագիծը շինության հարկերի թվով բազմապատկելու միջոցով: Տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացման համար վերջնական տեսքի բերելու ժամանակ մանրամասն չափագրումները կճշգրտվեն ԵՔ պաշտոնական հետազոտության տվյալների համեմատությամբ:
26. Ազդեցության ենթարկվող շինությունների մեծ մասը (92 հիմնական և երկրորդային կառույցներ) կառուցված են տուֆից, ցեմենտի շաղախից և մետաղյա կտուրից: Մնացած կառույցները երկրորդային շինություններ են` ամբողջովին մետաղից:
Աղյուսակ 2.2: Ազդեցությունը շինությունների և կառույցների վրա
.____________________________________________________________________.
|Կառույցի/շինության տեսակը և |Հարկերի թիվը|Շինությունների|Ընդհանուր|
|շինանյութը |____________|ընդհանուր թիվը|տարածքը, |
| | 1 | 2 | 3 | |մ2 |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես | | | | | |
|կառույցներ | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 26 | 14| 3 | 43 | 8,891 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` | 6 | 0 | 0 | 6 | 792 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես | | | | | |
|կառույցներ | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 18 | 0 | 0 | 18 | 1,103 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` | 2 | 0 | 0 | 2 | 61 |
|մետաղյա կտուրով | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
| Ընդամենը`| 29 | 0 | 0 | 29 | 1.586 |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Հատուկ կառույցներ | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Էլեկտրական ենթակայան | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Բենզալցակայան` բետոնե | 1 | 0 | 0 | 1 | 132 |
|հրապարակով, մետաղական բաքերով | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Գազի մատակարարման կայան | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
|Բետոնե լողավազան | | | | | |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
| Ընդամենը`| 1 | 0 | 0 | 1 | 132 |
|______________________________|____|___|___|______________|_________|
| Ընդհանուրը`| 64 | 14| 3 | 81 | 11.436 |
.____________________________________________________________________.
2.3.2.1 Շինությունների ազդեցության ծավալը և տարաբնակեցման ռազմավարությունը
27. Լրիվ կամ մասամբ ազդեցության ենթարկվող բոլոր շինությունների փոխհատուցումը կիրականացվի ՀՀ օրենսդրության վերահսկողությամբ` անկախ այն հանգամանքից արդյոք տվյալ շենքում բնակվող կամ աշխատող ԱԵՏՏ-ները վերաբնակեցման ենթակա են, թե ոչ: Այնուամենայնիվ, ազդեցությունից հետո մասամբ ազդեցության ենթարկվող տնային տնտեսության ցանկությամբ այն կարող է մնալ ավելի փոքր հողատարածքում կամ այնտեղ կառուցել ավելի փոքր շինություն և մնալ նույն տարածքում` խուսափելով վերաբնակեցումից: Նախագծի համար ընդունված տարաբնակեցման ռազմավարությունը հիմնված է տարահանման արժեքի առձեռն փոխհատուցման վրա (շինանյութերի շուկայական գին, աշխատուժի և շինանյութերի փոխադրման արժեք)` գումարած 15% վերաբնակեցման աջակցության առձեռն փոխհատուցում: ԱԵԱ-ները իրենք կընտրեն թե ուր տեղափոխվեն և ինչպես կառուցեն իրենց շենքերը:
28. Տարաբնակեցման ազդեցության ենթակա ԱԵՏՏ-ները, որոնց հիմնական կառույցը` տունը կամ բիզնես տարածքը, ազդեցություն կրող է, վերաբնակեցման նպաստ ստանալու իրավունք ունեն: Ծրագրի ազդեցության ենթարկվող բոլոր 41 ԱԵՏՏ-ները` ներառյալ 1 վարձակալ, հիմնական բնակելի շինությամբ և բիզնես տարածքով, ենթակա են տարաբնակեցման:
2.3.3 Մշակաբույսեր
29. Նախագիծը չի ազդի որևէ գյուղատնտեսական հողի, առևտրային կամ սեփական սպառման բերքերի վրա:
2.3.4 Պտղատու և դեկորատիվ ծառեր
30. Նախագծի շրջանակներում հատման ենթակա է թվով 70 տարբեր տեսակի պտղատու և 32 դեկորատիվ ծառեր: Այդ ծառերի սեփականատերերը փոխհատուցում կստանան առանց ազդեցության ենթարկվող ծառի փայտանյութի արժեքը հանելու: 2.3 և 2.4 աղյուսակները մանրամասն ներկայացնում են ազդեցության ենթարկվող պտղատու և դեկորատիվ ծառերի քանակը` համապատասխանաբար: Համայնքին պատկանող ազդեցության ենթարկվող ծառեր չկան, քանի որ ԵՔ-ը Նախագծի տարածքում ծառերի տնկում չի իրականացրել: Ազդեցության ենթարկվող խաղողի ծառերը գտնվում են բնակելի հողակտորներում և չեն օգտագործվում վաճառքի նպատակով: Ենթադրվում է, որ յուրաքանչյուր թուփ զբաղեցնում է 4,55 մ2 տարածություն (2.200 թուփ/1 հա):
Աղյուսակ 2.3: Պտղատու ծառերի կարուստներ
.__________________________________________________.
|Ծառի տեսակը |Քանակը |Ընդամենը|
| |_______________________| |
| |Տնկի|Դեռևս |Պտղատու| |
| | |ոչ-պտղատու| | |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Խաղող | 11 | 18 | 29 | 58 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ծիրան | 48 | 46 | 57 | 151 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Խնձոր | 30 | 34 | 6 | 70 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Բալ | 79 | 39 | 50 | 168 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Սալոր | 32 | 22 | 22 | 76 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Դեղձ | 8 | 14 | 7 | 29 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Թութ | 16 | 9 | 19 | 44 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ընկույզ | 20 | 16 | 13 | 49 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Թուզ | 5 | 3 | 0 | 8 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ընկույզ անտառային| 5 | 5 | 2 | 12 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Տանձ | 2 | 8 | 2 | 12 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Նուշ | 4 | 1 | 1 | 6 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Նուռ | 4 | 1 | 1 | 6 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Սերկևիլ | 5 | 6 | 1 | 12 |
|_________________|____|__________|_______|________|
|Ընդամենը` | 269| 222 | 210 | 701 |
.__________________________________________________.
Աղյուսակ 2.4: Դեկորատիվ ծառերի կորուստը
._______________________________________.
|Ծառատեսակը |Փոքր|Միջին|Մեծ|Ընդամենը|
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 1` բարդի | 0 | 0 | 1 | 1 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 2` սոճի | 0 | 1 | 0 | 1 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 3` Ակացիա| 0 | 5 | 0 | 5 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 4` Հացենի| 14 | 0 | 0 | 14 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 5` Թզենի | 0 | 5 | 0 | 5 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 6` Կաղնի | 0 | 3 | 0 | 3 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 7` ՈՒռենի| 1 | 0 | 0 | 1 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Տեսակ 8` Եղևնի | 2 | 0 | 0 | 2 |
|_______________|____|_____|___|________|
|Ընդամենը` | 17 | 14 | 1 | 32 |
._______________________________________.
2.3.5 Ազդեցություն ձեռնարկատիրությունների և զբաղվածության վրա
31. Ըստ ձեռնարկատիրության գործունեության տեսակի և ծավալի սահմանվել է կորուստի հետևյալ երկու տեսակը, որոնք կփոխհատուցվեն իրենց տեսակի և կրած ազդեցության համաձայն`
. Ժամանակավոր կորուստներ`ընդգրկում է այն ժամանակավոր կորուստները, որոնք
կկրեն փոխհատուցման իրավունք ունեցող շարժական ձեռնարկատիրությունները,
որոնց գույքը հնարավոր է տեղափոխել կամ եթե այն տեղակայված է անշարժ
շինության ներսում, աշխատողներին և գործունեությունը կարելի է
հեշտությամբ տեղափոխել մոտակա տարածք և այնտեղ վերսկսել իրենց
գործունեությունը:
. Մշտական կորուստներ` ընդգրկում է փոխհատուցման իրավունք ունեցող
ձեռնարկատիրությունները, որոնք տեղակայված են մշտական ազդեցություն կրող
կամ ոչ շարժական կառույցներում/շինություններում:
32. Նախագծի ազդեցությանը կենթարկվեն ընդհանուր թվով 41 ձեռնարկատիրություններ (ներառյալ բիզնես շինության 5 վարձակալ), որոնք ոչ շարժական բիզնեսներ են և ենթակա են տեղափոխման` ինչպես ցույց է տրված 2.5 աղյուսակում: Այս բիզնեսների մեծամասնությունը տարբեր տեսակի արհեստանոցներ են (11), մթերային խանութներ (10) և ավտոտեխսպասարկման կետեր (ավտոտնակներ) (4):
Աղյուսակ 2.5: Ազդեցությունները ձեռնարկատիրությունների վրա
.__________________________________________________.
|Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրություններ|Քանակը|
|___________________________________________|______|
|Արհեստանոց | 11 |
|___________________________________________|______|
|Մթերային խանութ | 10 |
|___________________________________________|______|
|Ավտոտեխսպասարկման կետ | 4 |
|___________________________________________|______|
|Շինանյութի խանութ | 2 |
|___________________________________________|______|
|Գրասենյակ | 5 |
|___________________________________________|______|
|Անվտանգության ծառայություններ | 1 |
|___________________________________________|______|
|Գործարան | 1 |
|___________________________________________|______|
|Ավտոլվացման կետ | 1 |
|___________________________________________|______|
|Բենզալցակայան | 2 |
|___________________________________________|______|
|Հացաբուլկեղենի խանութ | 1 |
|___________________________________________|______|
|Ռեստորան | 2 |
|___________________________________________|______|
|Ավտոպահեստամասերի խանութ | 1 |
|___________________________________________|______|
|Ընդամենը` | 41 |
.__________________________________________________.
2.3.5.1 Ազդեցություններ աշխատողների վրա
33. Ինչպես ներկայացված է 2.6 աղյուսակում ընդհանուր թվով 39 աշխատող կենթարկվի մշտական ազդեցության` բիզնեսի փակման կամ տեղափոխման հետևանքով: Իրականում ազդեցության ենթարկվող աշխատողների թիվն ավելի մեծ է, սակայն նրանք պաշտոնապես գրանցված չեն որպես հարկ վճարող աշխատողներ, աշխատում են առանց աշխատանքային պայմանագրի և չեն ցանկանում որևէ տեղեկություն տրամադրել: Աշխատողների վերջնական թիվը կճշգրտվի ՀՕՏԾ վերանայման ժամանակ` իրականացման ենթակա տարբերակում:
Աղյուսակ 2.6: Աշխատանքի կորուստ
.________________________________.
|Ազդեցության բնույթը |Ազդեցության|
| |ենթարկվող |
| |աշխատողների|
| |թիվը |
|____________________|___________|
|Մշտական ազդեցություն| 39 |
|____________________|___________|
|Ընդամենը` | 39 |
.________________________________.
2.4 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.4.1 Տարբեր տեսակի ազդեցություններ կրող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ քանակը
34. Հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է 1 էլեկտրական ենթակայան, 1 գազի մատակարարման կայան, համայնքային 2 հողատարածք և ընդհանուր թվով 138 ԱԵՏՏ` ներառյալ 709 ԱԵԱ (կախված ԱԵՏՏ ղեկավարից), որոնք Նախագծի շրջանակներում կենթարկվեն ՀՕՏ ազդեցությունների: Այս թիվը չի ընդգրկում ազդեցության ենթարկվող աշխատողներին: ԱԵՏՏ և ԱԵԱ մանրամասն ցուցակը ներկայացված է Հավելված Ա-ում և 2.7 աղյուսակում, որոնք ամփոփում են ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տեսակները` ըստ ազդեցության բնույթի, ինչպես նաև ներկայացնում են զուտ թվերը` առանց կրկնակի հաշվարկի:
Աղյուսակ 2.7: ԱԵՏՏ և ԱԵԱ` ըստ մասամբ կորստի տեսակի և բացարձակ
._____________________________________________________________________.
|Ազդեցության տեսակը|ԱԵՏՏ թիվը |ԱԵԱ մաքուր |Մեկնաբանություններ|
| |___________________|թիվը ըստ | |
| |Ըստ ազդե-|Մաքուր |ազդեցության| |
| |ցության |թիվը |տեսակի | |
| |տեսակի |(առանց | | |
| | |կրկնակի | | |
| | |հաշվարկի)| | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|ա) Հողի կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա1. Բնակելի հողի | 28 | 28 | 139 |Բոլոր հողերը |
|կորուստ | | | |դասակարգված են |
| | | | |որպես բնակելի |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա2. Առևտրային | 68 | 68 | 361 |Բոլոր հողերը |
|հողի կորուստ | | | |դասակարգված են |
| | | | |որպես առևտրային |
| | | | |հողեր, ներառյալ |
| | | | |բիզնես տարածքները:|
| | | | |27 հողակտոր |
| | | | |դասակարգված է |
| | | | |որպես առևտրային, |
| | | | |սակայն հանդիսանում|
| | | | |է միայն |
| | | | |հողատարածք: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա3. Արդյունաբերա- | 2 | 2 | 4 |Բոլոր հողերը |
|կան հողի կորուստ | | | |դասակարգված են |
| | | | |որպես |
| | | | |արդյունաբերական |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա4. Պետական | (2) | (2) | (0) |Համայնքային հողեր |
|հողատարածքի | | | | |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ա) Ընդամենը` հող | 98 (100)| 98 (100)| 504 | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ) Շինությունների | | | |Շինությունների |
|կորուստ | | | |կորուստի |
| | | | |ազդեցության տեսակը|
| | | | |որոշվում է ԱԵՏՏ |
| | | | |ազդեցությամբ: |
| | | | |ԱԵՏՏ-ները կարող են|
| | | | |տնօրինել մեկից |
| | | | |ավելի տեսակի |
| | | | |շինություններ, |
| | | | |ներառյալ |
| | | | |վարձակալների |
| | | | |կողմից զբաղեցրած |
| | | | |կառույցները: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ1. Հիմնական | 38 | 1 | 10 |98 ԱԵՏՏ |
|շինության կորուստ | | | |համապատասխանում է |
| | | | |Ա1 և Ա2 կետերին, |
| | | | |իսկ մնացած ԱԵՏՏ |
| | | | |ապրում են |
| | | | |վարձակալված կամ |
| | | | |բարեկամներին |
| | | | |պատկանող |
| | | | |հողատարածքում |
| | | | |հիմնված տներում: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ2. Երկրորդային | 38 | 0 | 0 |Համապատասխանում է |
|շինության կորուստ | | | |Բ1, Ա1 և Ա2 |
| | | | |կետերին: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ3. Պետական | (2) | (2) | 0 |Էլեկտրական |
|սեփականություն | | | |ենթակայան և գազի |
| | | | |մատակարարման կայան|
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Բ) Ընդամենը` | 76 (78) | 1 (3) | 10 | |
|շինություն | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Գ) Ծառի կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Գ1. Ծառի կորուստ | 27 | 0 | 0 |Համապատասխանում է |
| | | | |Ա1 և Ա2 կետերին: |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Գ) Ընդամենը` ծառ | 27 | 0 | 0 | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ) Բիզնեսի կորուստ| | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ1. Ոչ շարժական | 41 | 0 | 0 |Համապատասխանում է |
|բիզնեսի մշտական | | | |Ա2 կետին: |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Դ) Ընդամենը` | 41 | 0 | 0 | |
|բիզնես | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ե) Աշխատանքի | | | | |
|կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ե1. Աշխատանքի | 39 | 39 | 195 | |
|մշտական կորուստ | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ե) Ընդամենը` | 39 | 39 | 195 | |
|աշխատանք | | | | |
|__________________|_________|_________|___________|__________________|
|Ընդհանուրը` |281 (285)|138 (142)| 709 |ԱԵՏՏ ընդհանուր |
|(Ա+Բ+Գ+Դ+Ե) | | | |թիվը ներառում է |
| | | | |էլեկտրական |
| | | | |ենթակայանը, գազի |
| | | | |բաշխման կետը և 2 |
| | | | |համայնքային |
| | | | |հողատարածք: |
._____________________________________________________________________.
2.4.2 Ծանր ազդեցություն կրող ԱԵՏՏ
35. Ընդհանուր թվով 138 ԱԵՏՏ, 1 էլեկտրական ենթակայան, 1 գազի մատակարարման կայան և 2 համայնքային հողեր ենթակա են տվյալ ծրագրի ազդեցությանը: 41 ԱԵՏՏ-ներ հանդիսանում են ծանր ազդեցություն կրողներ, քանի որ ստիպված կլինեն տեղափոխվել իրենց տներից և/կամ տեղափոխելով իրենց բիզնեսները: Ազդեցության տարածքում գյուղատնտեսական հողեր չկան, ուստի ոչ մի ԱԵԱ ծանր ազդեցություն չի կրում գյուղատնտեսական հողի 10%-ից ավելին կորցնելով:
2.4.3 Խոցելի ԱԵՏՏ
36. Ինչպես նշված է 2.8 աղյուսակում` ընդհանուր թվով 10 ԱԵՏՏ համարվում է խոցելի, քանի որ դրանք գտնվում են աղքատության շեմից ցածր, իսկ դրանցից 3-ը կնոջ կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություն է: Հետևաբար նրանք կստանա ռեաբիլիտացիոն նպաստ` նվազագույն աշխատավարձի չափով` վեց ամսվա ընթացքում և կընդգրկվեն Նախագծի շրջանակներում իրականացվող աշխատանքների համար աշխատատեղերի առաջնահերթության ցուցակում:
37. Թեև Հայաստանում քաղաքային աղքատության շեմը պաշտոնապես սահմանված չէ, ՀՀ վարչապետի 2000 թ. N0 267 որոշմամբ ձեռնարկվել է Աղքատության կրճատման ռազմավարության մշակումը (ԱԿՌ-1)` ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի ղեկավարությամբ և սոցիալական ու աղքատության հարցերի հետ առնչություն ունեցող նախարարությունների, ՀՀ Ազգային Ժողովի մշտական հանձնաժողովի, Ազգային վիճակագրական ծառայության, քաղաքական կուսակցությունների, ՀԿ-ների և դոնոր կազմակերպությունների ներկայացուցիչներից կազմված խմբի կողմից: 2008 թ. ԱԿՌ-1 համաձայն յուրաքանչյուր չափահասի համար ամսեկան աղքատության (սննդի) շեմը կազմում է 17.232 ՀՀ դրամ, իսկ յուրաքանչյուր չափահասի համար ամսեկան ընդհանուր աղքատության շեմը` 25.188 ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 2.8: Աշխատանքի կորուստ
.________________________________.
|Խոցելի ԱԵՏՏ տեսակը |Քանակը|
|_________________________|______|
|Աղքատության շեմից ցածր | 7 |
|_________________________|______|
|Աղքատության շեմից ցածր և | 3 |
|կնոջ կողմից ղեկավարվող | |
|_________________________|______|
|Ընդամենը` | 10 |
.________________________________.
2.4.4 ԱԵԱ` ըստ սեռի
38. ԱԵԱ սեռային հարաբերակցությունը հետևյալն է` 347 (49%) արական և 362 (51%) իգական: Արական և իգական սեռերի հարաբերակցությունը մոտ է ՀՀ ազգային միջինին` 48% արական և 52% իգական:
2.4.5 ԱԵԱ` ըստ ազգության
39. Հարցման բոլոր մասնակիցները ազգությամբ հայ են և լիովին մասնակից են Երևանի հանրային կյանքին` տեղական տնտեսությանը և քաղաքականությանը: Ոչ մի ԱԵԱ չի համապատասխանում ԱԶԲ տեղաբնիկների սահմանումը, հետևաբար ԱԶԲ տեղաբնիկների քաղաքականությունը տեղ չի գտնի այս Նախագծում: Սա կճշգրտվի բոլոր ԱԵՏՏ հետագա հետազոտությունների և տվյալ ՀՕՏԾ իրականացման ենթակա ավարտուն տեսքին բերելու ընթացքում:
3. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
3.1 Ընդհանուր
40. ՀՕՏԾ տվյալ գլուխը ներկայացնում է սոցիալ-տնտեսական հետազոտության արդյունքները, որն իրականացվել է տեղական համայնքներում` առկա սոցիալ-տնտեսական միջավայրը և այնտեղ ընդգրկվող ԱԵԱ և ԱԵՏՏ խոցելիության մակարդակը պարզելու նպատակով:
3.2 Սոցիալ-տնտեսական հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան
41. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունն (ՍՏՀ) իրականացվել է երկու փուլով`
. Փուլ 1: Ազդեցության ենթարկվող հողատարածքներում ՏՏ թվի 25%-ի
հետազոտություն` Նախագծի համայնքի սոցիալ-տնտեսական պատկերը
ստանալու նպատակով:
. Փուլ 2: ԱԵՏՏ-ների սոցիալ-տնտեսական պայմանների 100%-ի
ուսումնասիրություն` որպես առավել ընդլայնված ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի
մի մաս:
3.2.1 Փուլ 1: 25% նմուշի հետազոտության մոտեցումը և մեթոդաբանությունը
42. ՍՏՀ 1-ին փուլը իրականացվել է ակադեմիական որակավորում ունեցող սոցիոլոգ-հետազոտողներից կազմված ՍՏՀ թիմի կողմից: Կիրառվել է քանակական ուսումնասիրության մեթոդը` նախապես մշակված, սակայն տեղում ավելացվող հարցաթերթիկների հիման վրա, որոնք մշակվել և կիրառվել են նախագծի տարածքի ՏՏ-ների հետ երես առերես հարցման ընթացքում:
43. Երկու սոցիոլոգից կազմված երեք թիմեր, որոնցից յուրաքանչյուրը ընդգրկում էր առնվազն մեկ իգական սեռի ներկայացուցիչ, անցել են ուսուցում ՍՏՀ հետազոտության թիմի կոորդինատորի և ԾՆՏԱ խորհրդատուների տարաբնակեցման մասնագետների կողմից` նրբանկատ կերպով հետազոտությունն իրականացնելու համար: ՈՒսուցումը ներառել է ուղեցույցեր տեղանքում հասցեների ընտրության վերաբերյալ` ճանապարհային հանգույցներում թեքվելով աջ կամ ձախ:
44. ՏՏ հասցեները ընտրվել են պատահականության սկզբունքով`ընտրության ցուցակից (ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների և ՏՏ-ների կադաստրային ցուցակ): Սիստեմատիկ նմուշների պատահական ընտրության տեխնիկայի համաձայն հարցումն իրականացվել է ընտրության ցուցակից յուրաքանչյուր 4-րդ ՏՏ հետ: ՏՏ ներկայացուցչի կողմից հարցմանը մասնակցելու մերժման դեպքում հարցում իրականացվել է անմիջապես հաջորդ ՏՏ հետ: Հետազոտության ընթացքում չի հաջողվել կապվել ծրագրի տարածքի ձեռնարկատիրությունների սեփականատերերի և 39 ԱԵՏՏ հետ, որոնք չեն ընդգրկվել արդյունքներում: Հետազոտության նմուշը ներկայացված է 3.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.1: Սոցիալ-տնտեսական հետազոտության նմուշի մանրամասներ
.__________________________________________________________________.
|Ազդեցության|Նմուշի|Նմուշում |Նմուշում |Նմուշի |Նմուշի |
|ենթարկվող |չափը %|ընդգրկված|ընդգրկված|հուսալիության|հուսալիության|
|ԱԵՏՏ քանակը| |ՏՏ քանակը|մարդկանց |մակարդակը |միջակայքը |
| | | |քանակը | | |
|___________|______|_________|_________|_____________|_____________|
| 100 | 25% | 25 | 127 | 95% | 13.40 |
.__________________________________________________________________.
Ծանոթագրություն`
1) Ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ քանակը սահմանված է կադաստրային
ուսումնասիրության տվյալների հիման վրա:
2) Նմուշի նվազագույն չափը` 25%, 95% հուսալիության մակարդակ ապահովելու
համար, որի հուսալիության միջակայքը < 15% է:
3) Նմուշի հուսալիության մակարդակը և հուսալիության միջակայքը համադրելիս
կարելի է ասել, որ օրինակ` դուք 95%-ով վստահ եք (հետազոտողների
մեծամասնության կողմից կիրառվող հուսալիության մակարդակ), որ
բնակչության իրական քանակը 40% և 50% է (5% հուսալիության
միջակայքով): Առավել մանրամասն բացատրության համար տե՛ս
http://www.surveysystem.com/sscalc.htm:
45. Յուրաքանչյուր հարցաթերթիկի լրացման համար պահանջվել է 20-30 րոպե, իսկ հավաքագրված տվյալները մշակվել են SPSS 13 վիճակագրական փաթեթի միջոցով:
3.2.2 Փուլ 2: 100% նմուշի հետազոտության մոտեցումը և մեթոդաբանությունը
46. ՍՏՀ 2-րդ փուլի մոտեցումը ներկայացված է 2.2.2 բաժնում: Երկու փուլերում հավաքագրված տվյալները ներկայացվում և վերլուծության են ենթարկվող ստորև:
3.3 Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների սոցիալ-տնտեսական պատկերը
47. Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների վարչական տարածքում գտնվող Նախագծի ազդեցության գոտիների բնակիչների 25% նմուշի ՍՏՀ արդյունքները ներկայացված են ստորև: Հետազոտության ընթացքում չի հաջողվել կապվել ծրագրի տարածքի ձեռնարկատիրությունների սեփականատերերի և 39 ԱԵՏՏ հետ, որոնք չեն ընդգրկվել արդյունքներում:
3.3.1 Ժողովրդագրական ամփոփ նկարագիր
48. Նախագծի տարածքի տիպային սեռային հարաբերակցությունը հետևյալն է 347 (49%) արական և 362 (51%) իգական սեռի ներկայացուցիչներ: ՈՒսումնասիրության մեջ ներգրավված բնակչության 100%-ը հայ են: Չափահաս բնակչության 364-ը (65%) ամուսնացած է, 162-ը (29%)` ամուրի, իսկ 22-ը (4%)` այրի, 17-ը (3%)` ամուսնալուծված: Տարածքում ապրող բնակչության միջին տարիքը կազմում է 34,3 տարի, իսկ ընտանիքի անդամների միջին թիվը` յուրաքանչյուր ՏՏ-ում 5 մարդ:
3.3.2 Կրթություն
49. Աղյուսակ 3.2-ում ներկայացված է, որ համայնքի բնակիչները համեմատաբար կիրթ են` ընդհանուր գրաճանաչ: Բնակչության մեծ մասը` 93-ը (93%), ունի առնվազն միջնակարգ կրթություն, և գրեթե մեկ երրորդը` 28-ը (29%)` բարձրագույն կրթություն:
Աղյուսակ 3.2: Կրթական մակարդակը
.____________________________________________.
|Կրթության ամենաբարձր|Չափահասների|Չափահասների|
|մակարդակը |թիվը |%-ը |
|____________________|___________|___________|
|Բարձրագույն | 29 | 29 |
|____________________|___________|___________|
|Թերի բարձրագույն | 6 | 6 |
|____________________|___________|___________|
|Միջին մասնագիտական | 11 | 11 |
|____________________|___________|___________|
|Միջնակարգ | 47 | 47 |
|____________________|___________|___________|
|Թերի միջնակարգ | 6 | 6 |
|____________________|___________|___________|
|Տարրական | 1 | 1 |
|____________________|___________|___________|
|Անտառաճանաչ | 0 | 0 |
|____________________|___________|___________|
| Ընդամենը`| 100 | 100 |
.____________________________________________.
50. Հարցման մասնակից ՏՏ-ների 40%-ը ունի վերջին 12 ամիսների ընթացքում կրթական հաստատություն հաճախող անդամ կամ անդամներ, և 3.3 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ նրանց մեծ մասը` 5-ը (50%) հաճախում է միջնակարգ դպրոց:
Աղյուսակ 3.3: Կրթական հաստատության հաճախումներ
.____________________________________________________________.
|Կրթական հաստատություն |Կրթական |Կրթական |
| |հաստատություն|հաստատություն |
| |հաճախող անդամ|հաճախող անդամ |
| |ունեցող ՏՏ |ունեցող ՏՏ %-ը|
|_______________________________|_____________|______________|
|Մանկապարտեզ | 1 | 10 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Միջնակարգ դպրոց | 5 | 50 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Պետական միջնակարգ մասնագիտական | 1 | 10 |
|հաստատություն | | |
|_______________________________|_____________|______________|
|Մասնավոր միջնակարգ մասնագիտական| 0 | 0 |
|հաստատություն | | |
|_______________________________|_____________|______________|
|Պետական ԲՈՒՀ | 3 | 30 |
|_______________________________|_____________|______________|
|Մասնավոր ԲՈՒՀ | 0 | 0 |
|_______________________________|_____________|______________|
| Ընդամենը`| 10 | 100 |
.____________________________________________________________.
51. 3.4 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ միջնակարգ դպրոց հաճախող հարցման մասնակիցների մեկ երրորդը` 4-ը (40%) իրականում կամ ընդհանուր առմամբ գոհ են իրենց տրամադրվող ծառայության որակից, մեկ երրորդը ոչ դժգոհ է, ոչ էլ առանձնապես գոհ, իսկ մյուս մեկ երրորդը` բոլորովին գոհ չեն: Հարցման մասնակից ՏՏ-ները, որոնք ունեն մանկապարտեզ հաճախող անդամ, գոհ չեն ծառայության մակարդակից:
Աղյուսակ 3.4: Կրթական հաստատություն հաճախող անդամներ ունեցող ՏՏ-ների` կրթական ծառայության որակի բավարարվածության աստիճանը
._____________________________________________________________________.
|Կրթական |Իսկապես|Ընդհանուր|Ոչ դժգոհ, |Իսկապես|Լիովին|Ընդա-|
|հաստատություն |գոհ, % |առմամբ |ոչ էլ |դժգոհ, |դժգոհ,|մենը,|
| | |գոհ, % |առանձնապես|% | % |% |
| | | |գոհ, % | | | |
|___________________|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Մանկապարտեզ|Տոկոս | 0% | 0% | 0% | 50% | 50% | 100%|
| |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
| |Հաճախա-| 0 | 0 | 0 | 5 | 5 | 10 |
| |կանու- | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | |
|___________|_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Միջնակարգ |Տոկոս | 10% | 20% | 40% | 10% | 20% | 100%|
|դպրոց |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
| |Հաճախա-| 1 | 2 | 4 | 1 | 2 | 10 |
| |կանու- | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | |
|___________|_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Պետական |Տոկոս | 0% | 0% | 100% | 0% | 0% | 100%|
|միջնակարգ |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|մասնագիտա- |Հաճախա-| 0 | 0 | 10 | 0 | 0 | 10 |
|կան հաստա- |կանու- | | | | | | |
|տություն |թյուն | | | | | | |
|___________|_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
|Պետական |Տոկոս | 0% | 50% | 50% | 0% | 0% | 100%|
|ԲՈՒՀ |_______|_______|_________|__________|_______|______|_____|
| |Հաճախա-| 0 | 5 | 5 | 0 | 0 | 10 |
| |կանու- | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | |
._____________________________________________________________________.
3.3.3 Առողջապահություն
52. Հարցման մասնակից 20 ՏՏ (80%) ունեն ընտանիքի անդամ կամ անդամներ, որոնք վերջին 12 ամիսների ընթացքում օգտվել են բժշկական ծառայություններից` բժիշկ, պոլիկլինիկա կամ հիվանդանոց: Այնուամենայնիվ, այդ ժամանակահատվածում 16 ՏՏ (64%) ունեն ընտանիքի անդամ կամ անդամներ, որոնք բժշկի կարիք են ունեցել, սակայն չեն այցելել: 13-ի (52%) պատճառաբանությունը բժշկական ծառայության պաշտոնական շատ բարձր գինն է, իսկ 8-ի (32%) նկարագրությամբ` ոչ պաշտոնական շատ բարձր գինը:
53. 3.5 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ բժշկական ծառայություններից օգտվողների մեծամասնությունը` 17-ը (68%) իսկապես կամ ընդհանուր առմամբ գոհ են իրենց տրամադրվող ծառայություններից:
Աղյուսակ 3.5: Բժշկական ծառայություններից օգտվող ՏՏ-ների` ծառայության որակի բավարարվածության աստիճանը
._________________________________________________________.
|Բավարարվածության աստիճանը|Բժշկական |Բժշկական |
| |ծառայությունից|ծառայությունից |
| |օգտվող ՏՏ-ները|օգտվող ՏՏ-ներ, %|
|_________________________|______________|________________|
|Իսկապես գոհ | 1 | 4 |
|_________________________|______________|________________|
|ընդհանուր առմամբ գոհ | 16 | 64 |
|_________________________|______________|________________|
|Ոչ գոհ, ոչ էլ դժգոհ | 7 | 28 |
|_________________________|______________|________________|
|Իսկապես դժգոհ | 1 | 4 |
|_________________________|______________|________________|
|Լիովին դժգոհ | 0 | 0 |
|_________________________|______________|________________|
| Ընդամենը`| 25 | 100 |
._________________________________________________________.
3.3.4 Հողի սեփականություն
54. Հարցման մասնակից ընտանիքների մեկ հինգերորդից մի փոքր ավելին` 6-ը (24%) տնօրինում է սեփական հողատարածք, և նրանցից 2-ը (33%) այն կիրառում է որպես սննդի կարևոր աղբյուր, իսկ 1-ը (50%)` ծառերից ստացվող կարևոր եկամտի աղբյուր. 9 ԱԵՏՏ (45%) այն կիրառում են որպես հանգստի միջոց, իսկ 1-ը (17%)` այն չեն օգտագործում որևէ հստակ նպատակով:
3.3.5 Կենցաղային պայմանները և հարմարությունները
55. ՏՏ ընդհանուր միջին տարածքը (շինություններ և հողատարածքներ) կազմում է 429 մ2, իսկ բնակելի միջին տարածքը (շենքերը)` 132 մ2: Աղյուսակ 3.6-ը ցույց է տալիս, որ համայնքի բնակիչների ճնշող մեծամասնությունը` 24-ը (96%), հանդիսանում է իր տան սեփականատերը, սակայն ընդհանուրի մոտ կեսը` 12-ը (48%), չունի Կառավարության կողմից հաստատված սեփականության կարգավիճակ:
Աղյուսակ 3.6: Բնակության կարգավիճակ
.________________________________________________________________.
|Բնակության կարգավիճակ|Պատասխանատուների թիվը|Պատասխանատուների %-ը|
|_____________________|_____________________|____________________|
|Կառավարության կողմից | 12 | 48 |
|հաստատագրված | | |
|սեփականություն | | |
|_____________________|_____________________|____________________|
|Կառավարության կողմից | 12 | 48 |
|չհաստատագրված | | |
|սեփականություն | | |
|_____________________|_____________________|____________________|
|Վարձակալություն | 1 | 4 |
|_____________________|_____________________|____________________|
|Ընկերների/բարեկամների| 0 | 0 |
|սեփականություն | | |
|_____________________|_____________________|____________________|
| Ընդամենը`| 20 | 100 |
.________________________________________________________________.
56. 3.7 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ ՏՏ-ներից 7-ը (28%) գտնում է, որ իրենց կենցաղային պայմանները լավ են կամ շատ լավ, 13-ը (52%) գտնում է դրանք բավարար, իսկ 5-ը (20%) գտնում է, որ իրենք ապրում են վատ կամ շատ վատ կենցաղային պայմաններում:
Աղյուսակ 3.7: ՏՏ կարծիքը իրենց կենցաղային պայմանների վերաբերյալ
._____________________________________________.
|Կենցաղային պայմաններ|ՏՏ-ների թիվը|ՏՏ-ների %-ը|
|____________________|____________|___________|
|Շատ վատ | 4 | 16 |
|____________________|____________|___________|
|Վատ | 1 | 4 |
|____________________|____________|___________|
|Բավարար | 13 | 52 |
|____________________|____________|___________|
|Լավ | 2 | 8 |
|____________________|____________|___________|
|Շատ լավ | 5 | 20 |
|____________________|____________|___________|
| Ընդամենը`| 25 | 100 |
._____________________________________________.
57. Աղյուսակ 3.8-ը ցույց է տալիս, որ ՏՏ-ներից 16-ը (64%) չունի գործող ջեռուցման համակարգ, իսկ 9-ը (36%)` տաք ջուր: ՏՏ մեծամասնությունը` 21-ը (84%), ունի մշտական ջուր, 15-ը (60%) ` գազ և 20-ը (80%)` ջրահեռացման համակարգ:
Աղյուսակ 3.8: Բնակելի հարմարությունների որակը
._____________________________________________________________________.
|Հարմարանք |Հաճախականությունը|Մշտապես|Ընդհա- |Չգործող|Գոյու-|Ընդամենը|
| |/տոկոսը |գործող |տումնե-| |թյուն | |
| | | |րով | |չու- | |
| | | |գործող | |նեցող | |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Տեղական |Տոկոսը | 32% | 4% | 0% | 64% | 100% |
|ջեռուցման |_________________|_______|_______|_______|______|________|
|համակարգ |Հաճախականությունը| 8 | 1 | 0 | 16 | 25 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Ջրամատակա- |Տոկոսը | 84% | 8% | 4% | 4% | 100% |
|րարում |_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 21 | 2 | 1 | 1 | 25 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Տաք ջուր |Տոկոսը | 64% | 0% | 0% | 36% | 100% |
|(ջրատաքա- |_________________|_______|_______|_______|______|________|
|ցուցիչ) |Հաճախականությունը| 16 | 0 | 0 | 9 | 25 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Կենտրոնաց- |Տոկոսը | 60% | 0% | 0% | 40% | 100% |
|ված գազամա-|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|տակարարման |Հաճախականությունը| 15 | 0 | 0 | 10 | 25 |
|համակարգ | | | | | | |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Ջրահեռացման|Տոկոսը | 80% | 4% | 4% | 12% | 100% |
|համակարգ |_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 20 | 1 | 1 | 3 | 25 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Ֆիքսված |Տոկոսը | 68% | 0% | 0% | 32% | 100% |
|հեռախոսակապ|_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 17 | 0 | 0 | 8 | 25 |
|___________|_________________|_______|_______|_______|______|________|
|Շարժական |Տոկոսը | 100% | 0% | 0% | 0% | 100% |
|հեռախոսակապ|_________________|_______|_______|_______|______|________|
| |Հաճախականությունը| 25 | 0 | 0 | 0 | 25 |
._____________________________________________________________________.
3.3.6 Աշխատանք և ապրուստի միջոցներ
58. 3.9 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ հարցման մասնակիցներից 28-ը (28%) թեև աշխատունակ են, սակայն գործազուրկ են, և միայն 34-ն (34%) է գումար վաստակում:
Աղյուսակ 3.9: Զբաղվածության կարգավիճակը
.______________________________________________.
|Զբաղվածության կարգավիճակը|Հաճախականություն| % |
|_________________________|________________|___|
|Աշխատող | 34 | 34|
|_________________________|________________|___|
|Կենսաթոշակառու | 13 | 13|
|_________________________|________________|___|
|ՈՒսանող, աշակերտ | 10 | 10|
|_________________________|________________|___|
|Տնային տնտեսուհի | 15 | 15|
|_________________________|________________|___|
|Գործազուրկ | 28 | 28|
|_________________________|________________|___|
|Զինծառայող | 0 | 0 |
|_________________________|________________|___|
| Ընդամենը`| 100 |100|
.______________________________________________.
59. Աղյուսակ 3.10-ը ցույց է տալիս, որ աշխատանք ունեցող հարցման մասնակիցների գրեթե կեսը` 15 ԱԵԱ (44%) աշխատում է մասնավոր սեկտորում, իսկ մնացած մասի մեծամասնությունը`14 ԱԵԱ (41%) հանրային սեկտորում:
Աղյուսակ 3.10: Զբաղվածության սեկտորներ
.__________________________________________________.
|Զբաղվածության սեկտոր |Աշխատողների|Աշխատողների|
| |քանակը |քանակը, % |
|__________________________|___________|___________|
|Հանրային սեկտորի աշխատող | 14 | 41 |
|__________________________|___________|___________|
|Մասնավոր սեկտորի աշխատող | 15 | 44 |
|__________________________|___________|___________|
|Սեփական ձեռնարկատիրությամբ| 3 | 9 |
|զբաղվող/ձեռնարկատեր | | |
|__________________________|___________|___________|
|Սեփական գյուղատնտեսական | 0 | 0 |
|հողամասում աշխատող | | |
|__________________________|___________|___________|
|Այլ | 2 | 6 |
|__________________________|___________|___________|
| Ընդամենը`| 34 | 100 |
.__________________________________________________.
3.3.7 Եկամուտ և ծախսեր
60. Տարածքի ՏՏ-ների ամսեկան միջին եկամուտը կազմում է 116.000 ՀՀ դրամ կամ 297 ԱՄՆ դոլար: Աղյուսակ 3.11-ը ցույց է տալիս, որ 11 ՏՏ ղեկավար (որոնցից 17%-ը կանայք են) վաստակում են ՏՏ եկամուտի միջինը մոտ 44%-ը, իսկ ամուսինները և արական սեռի զավակները լրացնում են եկամուտը յուրաքանչյուրը 16%-ով:
Աղյուսակ 3.11: ՏՏ եկամուտի հիմնական վաստակողները
.__________________________________________________.
|ՏՏ անդամ |ՏՏ համապատասխան|ՏՏ համապատասխան |
| |ընդհանուր թիվը |ընդհանուր թիվը, %|
|________________|_______________|_________________|
|Ղեկավար | 11 | 44 |
|________________|_______________|_________________|
|Ամուսին/կին | 4 | 16 |
|________________|_______________|_________________|
|Դուստր | 1 | 4 |
|________________|_______________|_________________|
|Որդի | 4 | 16 |
|________________|_______________|_________________|
|Մայր | 2 | 8 |
|________________|_______________|_________________|
|Հայր | 2 | 8 |
|________________|_______________|_________________|
|Սկեսուր/սկեսրայր| 1 | 4 |
|________________|_______________|_________________|
| Ընդամենը`| 25 | 100 |
.__________________________________________________.
61. Աղյուսակ 3.12-ը ցույց է տալիս, որ ՏՏ միջին ամսեկան ծախսերը կազմում են 563 ԱՄՆ դոլար, որի մեծ մասը (27%) ծախսվում է ուտելիքի և խմիչքի վրա: Զգալի գումար է ծախսվում նաև հագուստի (23.6%), կոմունալ վճարումների և առողջապահության (13.7%), կրթության (մոտ 11%) և տրանսպորտի վրա (11%):
Աղյուսակ 3.12: ՏՏ ամսեկան միջին ծախսերը
._____________________________________________________________________.
|Ծախսի տեսակները |Ամսեկան միջին ծախսերը|Տարեկան | % |
| |(ԱՄՆ դոլար) |(ԱՄՆ դոլար)| |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Սննդի/խմիչքի վրա ծախսվող գումար| 152 | 1,824 | 27|
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Հագուստի/կոշկեղենի վրա ծախսվող | 133 | 1,596 | 24|
|գումար | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Կրթության համար ծախսվող գումար | 61 | 732 | 10|
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Առողջության համար ծախսվող | 77 | 924 | 14|
|գումար | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Կոմունալ ծախսեր (գազ, | 77 | 924 | 14|
|էլեկտրականություն, ջուր, | | | |
|հեռախոս, ինտերնետ) | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Տրանսպորտային ծախսեր | 62 | 744 | 11|
|_______________________________|_____________________|___________|___|
|Սեփականության հարկեր/ | 1 | 12 | 0 |
|վարձակալության գումար | | | |
|_______________________________|_____________________|___________|___|
| Ընդամենը`| 563 | 6,756 |100|
._____________________________________________________________________.
3.3.8 Սեռային հավասարակշռությունը և կանանց ապրուստի հայթայթման միջոցները
62. Աշխատավարձ ստացող կանայք կազմում են 22%. 31%-ի դեպքում կանայք ՏՏ ամենաշատ վաստակողներն են: Եկամուտի այլ աղբյուր, այդ թվում` թոշակ և նպաստ, ունեցողների 6%-ը կանայք են:
3.3.9 Արտագաղթից ստացվող եկամուտ
63. Վերջին 3 տարիների ընթացքում հարցման 127 ընդհանուր մասնակիցներից միայն 8 ՏՏ անդամներ են եղել արտերկրում (6%) (Ռուսաստան, Լեհաստան և Գերմանիա)` աշխատանքի, զբոսաշրջության և ուսման նպատակով:
3.4 Ընդհանուր թեմաներ
3.4.1 Աղքատություն
64. 2003-2007 թթ. ընթացքում ՀՀ իրական ՀՆԱ-ն աճել է 13.1%-ով` Աղքատության կրճատման ռազմավարության պլանից երկու անգամ ավել: Սակայն, անկախ այս աճից, 2009 թ. բնակչության 10.6%-ի ապրուստի միջոցը կազմել է օրական $1.25 ԱՄՆ դոլար (ԱԶԲ 2009 թ. գլխավոր ցուցանիշները Ասիայի և խաղաղօվկիանոսյան երկրների համար, աղբյուրը` www.adb.org, ապրիլ 2010 թ.), իսկ 43.4%-ը ունեցել է: 2 դոլար գնողունակության պարիտետ (ԱԶԲ Հայաստանի տվյալների աղյուսակ 2009 թ., աղբյուրը`www.adb.org ապրիլ 2010 թ.):
65. 3.13 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ 2008 թ. բնակչության 23.5%-ը գտնվել է աղքատության ազգային շեմից ցածր մակարդակում, իսկ 3.1%-ը համարվել է «շատ աղքատ»` սննդի լուրջ պակաս զգացող: Այս ցուցանիշը 2004 թ. համեմատ նվազել է 34.6 և 6.4%-ից` համապատասխանաբար:
Աղյուսակ 3.13: Աղքատության ազգային մակարդակի ցուցանիշները 2008 թ.-ին` 2004 թ. համեմատ (%)
.__________________________________________________________________.
|Շրջան |2004 * |2008# |2004/2008 |
| |_________________|__________________________|___________|
| |Շատ |Աղքատ *2|Շատ |Աղքատ #2|Բնակ- |Շատ |Աղքատ|
| |աղքատ *1| |աղքատ #1| |չության |աղքատ| |
| | | | | |թիվը (%)| | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Քաղաքային| 8 | 36 | 4 | 24 | 65 | - 48| - 35|
|շրջաններ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Երևան | 6 | 29 | 3 | 20 | 34 | - 48| - 33|
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|ՀՀ այլ | 9 | 44 | 5 | 28 | 31 | - 50| - 36|
|քաղաքներ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Գյուղական| 4 | 32 | 2 | 23 | 35 | - 61| - 28|
|շրջաններ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Հայաստան | 6 | 35 | 3 | 24 | 100 | - 51| - 32|
.__________________________________________________________________.
Տվյալների աղբյուրը` 2008 թ. Ապրուստի ինտեգրված պայմանների հետազոտություն` իրականացված Համաշխարհային բանկի, Հազարամյակի մարտահրավերներ կորպորացիայի և ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության կողմից:
Ծանոթություն`
* Աղքատության ցուցանիշները հաշվարկվել են 2004 թ. տվյալների համաձայն`
սննդի զամբյուղի նվազագույն ցուցանիշի և կենցաղային ապրանքների
մասնաբաժնի հիման վրա:
*1 2004 թ. ծայրահեղ աղքատության (սննդի) շեմը համարվում էր 12,467 ՀՀ
դրամ` մեկ չափահասի համար` մեկ ամսում
*2 2004 թ. ընդհանուր աղքատության շեմը համարվում էր 19,373 ՀՀ դրամ` մեկ
չափահասի համար` մեկ ամսում
# 2008 թ. աղքատության շեմերը` սղաճին համապատասխան
#1 2008 թ. ծայրահեղ աղքատության (սննդի) շեմը համարվում էր 17,232 ՀՀ
դրամ` մեկ չափահասի համար` մեկ ամսում
#2 2008 թ. ընդհանուր աղքատության շեմը համարվում էր 25,188 ՀՀ դրամ` մեկ
չափահասի համար` մեկ ամսում
66. Երևանում աղքատության մակարդակն այնքան լուրջ չէ, որքան այլ քաղաքներում (Մաքս Սփուր, 2009 թ., Գյուղական համայնքների ապրուստի միջոցների քաղաքական տնտեսությունները անցումային երկրներում): Աղյուսակ 3.13 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ քաղաքային բնակչության աղքատության միջին մակարդակը մոտ է աղքատության ազգային ցուցանիշին, սակայն սա քողարկում է Երևանի և այլ քաղաքների աղքատության մակարդակի մինչև առկա մեծ տարբերությունը. 2008 թ. Երևան քաղաքում աղքատության ազգային շեմից ցածր գտնվում էր քաղաքի բնակչության թվից մոտ հինգից մեկը (20%), իսկ մյուս քաղաքներում` երեքից մեկը (28%):
67. Աղքատության շարունակական խնդիրների լուծման նպատակով 2008 թ. ՀՀ Կառավարությունը հաստատել է Կայուն զարգացման ծրագիրը (ԿԶԾ), որը հանդիսանում է ՀՀ Աղքատության կրճատման ռազմավարության երկրորդ փաստաթուղթը (ԱԿՌ-2): ԿԶԾ-ն մշակվել է ԱԿՌ-1-ի նշանակալի ձեռքբերումների հիման վրա և ունի երեք գլխավոր նպատակ, որոնք ընդգրկում է 2009-2021 թթ. ժամանակահատվածը` 2009-2015 թթ. համար հատուկ միջնաժամկետ պլանները ներառյալ: ԱԿՌ-2 երեք գլխավոր նպատակները հետևյալն են` աղքատության կրճատում և ծայրահեղ աղքատության վերացում; բնակիչների զարգացման ապահովում; տնտեսական աճի բարձրացում և հետամնաց շրջանների զարգացում: ԿԶԾ համաձայն ենթակառուցվածքների հնացած միջոցները շարունակում են լուրջ մարտահրավեր հանդիսանալ կայուն զարգացման և աղքատության վերացման համար:
68. Ակնկալվում է, որ տնտեսության զարգացման և արտաքին անմիջական ֆինանսավորման միջոցով բարելավված տրանսպորտային ենթակառուցվածքի ստեղծումը այնպիսի ծրագրերի շրջանակներում, ինչպիսին է տվյալ Նախագծի իրականացումն ու Արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի կառուցումը, անուղղակիորեն կնպաստի սոցիալական զարգացմանը և աղքատության կրճատմանը մակրո մակարդակում: Ծրագրի ՀՕՏ գործողությունները կնպաստեն աղքատության կրճատմանը տնային տնտեսության մակարդակում` նպատակային օգուտների և աղքատության շեմից ցածր գտնվող խոցելի ԱԵԱ-ներին հատկացվող տարաբնակեցման նպաստների միջոցով: Նրանք նվազագույն աշխատավարձի չափով 6 ամիս կստանան նպաստ և Ծրագրի իրականացման հետ կապված աշխատատեղերի համար ընտրություն կատարելիս` այս անձանց առաջնայնություն: Նմանատիպ ուղղվածությամբ աջակցությունը նախատեսված է ԱԵԱ-ների շրջանում աղքատության մակարդակի կրճատման համար:
3.4.2 Սեռային քաղաքականություն
69. ՀՀ օրենսդրությունները և Սահմանադրությունը կանանց և տղամարդկանց շնորհում է հավասար իրավունքներ, այդ թվում` հողի և գույքի սեփականատիրության, կրթության, առողջապահության, աշխատանքի, աշխատանքային պայմանների և աշխատավարձի` ինչպես պետական, այնպես էլ մասնավոր ընկերություններում, հավասար իրավունքներ, ինչպես նաև անհատական և ընտանեկան հավասար իրավունքներ: Կանանց և տղամարդկանց միջև սեփականության, հողատիրության, ժառանգության և ձեռնարկատիրական գործունեության իրավունքների տարբերություն չկա: ՀՀ օրենսդրությունն ընդգրկում է մի շարք հոդվածներ, որոնք վերաբերում են կանանց և սեռային խնդիրներին: Իրականում այդ հոդվածները շատ հազվադեպ են կիրառվում և քիչ են հայտնի իրավաբանների շրջանում: Սեռային հավասարությանն առնչվող օրենքները միշտ չէ, որ իրականացվում են, քանի որ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը, որը պատասխանատու է սեռային խնդիրների լուծման համար, չի տիրապետում օրենսդրության կիրառմանը նպաստող վարչական և ֆինանսական միջոցների:
70. Տվյալ ՀՕՏ գործողությունների սեռային հարցերին առնչվող գլխավոր դրական կողմերից է կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսությունների սեփականաշնորհումը: Նրանք օժանդակություն կստանան հողի և գույքի սեփականության պաշտոնական գրանցման գործում` այդպիսով ապահովելով իրենց և իրենց ընտանիքներին առավել մեծ ֆինանսական ապահովություն և փոխանցելով նրանց կանանց հնարավորությունների ընդլայնման և անկախության զգացողություն:
71. Սոցիալական կյանքում ներկայումս սեռային խտրականություններն ակնհայտ են տեղական աշխատուժի ներգրավման ոլորտում: Մինչև 2007 թ. Աշխատանքին կանանց մասնակցության ցուցանիշը 2000 թ. համեմատ նվազել է` 56%-ից 55% (տղամարդկանց մասնակցությունը 2007 թ. եղել է 66%): 2008 թ. կանայք կազմել են պաշտոնապես գրանցված գործազուրկների 76%-ը` անկախ այն հանգամանքից, որ Հայաստանում 2007 թ. կանանց կողմից կառավարվող տնային տնտեսությունների թիվը 2000 թ. համեմատ աճել է 29%-ից մինչև 36%:
72. Երևանում փոքրածավալ տնտեսական գործունեությունը շահութաբեր և գրավիչ տարբերակ է հատկապես այն կանանց համար, ովքեր դուրս են մնում մասնագիտական ոլորտից: Այս Նախագծի ՀՕՏ վերականգնման միջոցառումները կխթանեն նախկինում մեկուսացած կանանց աշխատուժի մասնակցությունը և կընդլայնեն նրանց իրավունքները. կանանց կողմից կառավարվող տնային տնտեսությունները, որոնք համարվում են խոցելի, նվազագույն աշխատավարձի չափով 6 ամիս կստանան նպաստ և Ծրագրի իրականացման հետ կապված աշխատատեղերի համար ընտրություն կատարելիս` այս անձանց առաջնայնություն:
3.5 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պատկերը
73. Ազդեցության ենթարկվող ՏՏ-ների սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունն իրականացվել է 2010 թ. մարտ-ապրիլ ամիսներին, որի արդյունքները ներկայացված են ստորև: ՈՒսումնասիրվել է 138 ԱԵՏՏ (709 ԱԵԱ), ներառյալ 1 էլեկտրական ենթակայան, 1 գազի մատակարարման կայան և 2 համայնքային հողատարածք: Նախքան տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացման պիտանի լինելը անհրաժեշտ է թարմացնել 100%-անոց սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունը և այն համապատասխանեցնել ԵՔ հետազոտությունների տվյալների հետ:
3.5.1 Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը
74. ԱԵՏՏ անդամների ընդհանուր թիվը կազմում է 709 անձ` 347 (49%) արական և 362 (51%) իգական սեռի: ԱԵՏՏ անդամների միջին թիվը կազմում է յուրաքանչյուրում 5 մարդ` 2 արական և 3 իգական սեռի: 10 ԱԵՏՏ (7%) գտնվում է աղքատության շեմից ցածր մակարդակում, որոնցից 3 ԱԵՏՏ (2%) հանդիսանում են կանանց կողմից ղեկավարվող և հետևաբար խոցելի ԱԵԱ/ԱԵՏՏ: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ-ների սոցիալական կարգավիճակի դասակարգումը ՀՀ Կառավարության համաձայն ներկայացված է ստորև բերված 3.14 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.14: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակ
.____________________________________________________________________.
|Սոցիալական խմբերի դասակարգում |ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհա- |
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|նուր |
| |թիվը |(ՏՏ | |ԱԵԱ %-ը|
| | |ղեկավար) | | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|1-ին կարգի հաշմանդամ | 2 | 1 | 7 | 1 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|2-րդ կարգի հաշմանդամ | 7 | 5 | 21 | 3 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|3-րդ կարգի հաշմանդամ | 5 | 4 | 7 | 1 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Մանկուց հաշմանդամ, մինչև 16 տարեկան| 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միակողմանի, երկկողմանի ծնողազուրկ | 0 | 0 | 14 | 2 |
|երեխա | | | | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միայնակ մայր/հայր | 5 | 4 | 7 | 1 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միայնակ թոշակառու | 5 | 4 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Փախստական | 2 | 1 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Ազգային փոքրամասնություն | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Նշվածներից ոչ մեկը | 112 | 81 | 653| 92 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
| Ընդամենը`| 138 | 100 |709 | 100 |
.____________________________________________________________________.
3.5.2 Սեռը
75. Տվյալ Նախագծի ազդեցության գոտու բնակչության 51% կանայք են: Ըստ հաշվարկների կա կանանց կողմից ղեկավարվող 6 տնային տնտեսություն (14 ԱԵԱ): ԳՄ պետք է ապահովի, որ կանայք տղամարդկանց հետ հավասարապես մասնակցեն տվյալ ՀՕՏԾ իրականացմանը:
3.5.3 Տարիք
76. Ազդեցության տարածքի բնակիչների միջին տարիքը կազմում է 34,2 տարի, թեև տարածի բնակչությունն ունի համեմատաբար երիտասարդ տարիքային կառուցվածք` 146 ԱԵԱ (21%) 16 տարեկանից փոքր է` ինչպես ցույց է տրված հետևյալ 3.15 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.15: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տարիքային կառուցվածքը
.____________________________________________________________.
|Տարիք |ԱԵՏՏ (ԱԵՏՏ|ԱԵՏՏ (ԱԵՏՏ|ԱԵԱ |Ընդհանուր|
| |ղեկավարի) |ղեկավարի) |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |թիվը, % | | |
|_______________________|__________|__________|____|_________|
|0-16 | 0 | 0 | 149| 21 |
|_______________________|__________|__________|____|_________|
|17-62 (աշխատունակ) | 114 | 83 | 518| 73 |
|_______________________|__________|__________|____|_________|
|63 և բարձր (թոշակառու)| 24 | 17 | 42 | 6 |
|_______________________|__________|__________|____|_________|
| Ընդամենը`| 138 | 100 | 709| 100 |
.____________________________________________________________.
3.5.4 Կրթություն
77. Աղյուսակ 3.16-ում ներկայացված է, որ համայնքի բնակիչների մեծամասնությունը 681-ը (96%) ունի առնվազն միջնակարգ կրթություն, իսկ 284-ը (40%)` բարձրագույն կրթություն:
Աղյուսակ 3.16: Կրթական մակարդակը
.________________________________________________________________.
|Կրթության ամենաբարձր մակարդակը|ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհանուր|
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |(ՏՏ | | |
| | |ղեկավար) | | |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Ասպիրանտուրա | 2 | 1 | 7 | 1 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Բարձրագույն | 56 | 41 | 284| 40 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Թերի բարձրագույն | 8 | 6 | 64 | 9 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Միջին մասնագիտական | 21 | 15 | 92 | 13 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Միջնակարգ | 41 | 30 | 234| 33 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Թերի միջնակարգ | 8 | 6 | 28 | 4 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Տարրական | 2 | 1 | 0 | 0 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
|Անտառաճանաչ | 0 | 0 | 0 | 0 |
|______________________________|________|_________|____|_________|
| Ընդամենը`| 138 | 100 | 709| 100 |
.________________________________________________________________.
3.5.5 Ազգություն
78. Հարցման բոլոր մասնակիցները ազգությամբ հայ են և լիովին մասնակից են Երևանի հանրային կյանքին` տեղական տնտեսությանը և քաղաքականությանը: Ոչ մի ԱԵԱ չի համապատասխանում ԱԶԲ տեղաբնիկների սահմանումը, հետևաբար ԱԶԲ տեղաբնիկների քաղաքականությունը տեղ չի գտնի այս Նախագծում: Սա կճշգրտվի բոլոր ԱԵՏՏ հետագա հետազոտությունների և տվյալ ՀՕՏԾ իրականացման ենթակա ավարտուն տեսքին բերելու ընթացքում:
3.5.6 Զբաղվածություն և եկամուտի աղբյուրներ
79. 3.17 աղյուսակը ցույց է տալիս նախագծի ազդեցության գոտում գտնվող ԱԵՏՏ-ների զբաղվածության կարգավիճակը և թիվը` ԱԵՏՏ ղեկավարներից 64-ը (46%) աշխատում է, իսկ 37-ը (27%) գործազուրկ է: Աշխատանք ունեցող ԱԵՏՏ-ների 87%-ի եկամուտի հիմնական աղբյուրը աշխատավարձն է:
Աղյուսակ 3.17: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ զբաղվածության կարգավիճակը
.__________________________________________________________________.
|Զբաղվածության կարգավիճակը|ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր |Չափահաս |Ընդհանուր|
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |ԱԵԱ թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |(ՏՏ ղեկավար)| | |
|_________________________|________|____________|________|_________|
|Աշխատող | 64 | 46 | 230 | 41 |
|_________________________|________|____________|________|_________|
|Կենսաթոշակառու | 33 | 24 | 22 | 4 |
|_________________________|________|____________|________|_________|
|ՈՒսանող, աշակերտ | 0 | 0 | 39 | 7 |
|_________________________|________|____________|________|_________|
|Տնային տնտեսուհի | 4 | 3 | 73 | 13 |
|_________________________|________|____________|________|_________|
|Գործազուրկ | 37 | 27 | 185 | 33 |
|_________________________|________|____________|________|_________|
|Զինծառայող | 0 | 0 | 11 | 2 |
|_________________________|________|____________|________|_________|
| Ընդամենը`| 138 | 100 | 560 | 100 |
.__________________________________________________________________.
4. Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
4.1 Իրավական և քաղաքական հիմքեր
4.1.1 Հողի օտարման և տարաբնակեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության օրենքները և կանոնակարգերը
80. ՀՀ Սահմանադրությունը (1995) ճանաչում և պաշտպանում է սեփականատիրության իրավունքը: Միաժամանակ այն հայտարարում է, որ մասնավոր սեփականությունը կարող է սահմանափակվել «հասարակական շահերի գերակայության բացառիկ դեպքերում», հաստատված ընթացակարգի և նախապես տրամադրված համարժեք փոխհատուցման հիմքերով: Հողի օտարման և փոխհատուցման ընդհանուր բնույթի հարցերը քննարկված են ՀՀ Հողային օրենսգրքի (2001 թ) 102, 104, ՀՀ Քաղաքացիական օրենսգրքի (1998 թ.) 218 հոդվածի խմբագրված տարբերակում-, ինչպես նաև ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքում (2006 թ., նոյեմբերի 27):
81. Համաձայն ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքի ՀՀ կառավարությունը որոշում է կայացնում բացառիկ գերակա հանրային և պետական շահի ճանաչման վերաբերյալ` հիմնվելով համապատասխան պետական գործակալության հայցի վրա: Բացառիկ` գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշման մեջ նշվում են`
. այն բացառիկ` գերակա հանրային շահը, որի համար պետք է օտարվի
սեփականությունը;
. օտարվող սեփականության ձեռքբերողը;
. օտարման ենթակա սեփականության իրավունքի օբյեկտները (հասցեները կամ
գտնվելու վայրը կամ այլ տվյալներ, որոնցով տվյալ սեփականությունը
տարբերվում է այլ սեփականությունից); և
. սեփականության օտարման գործընթացն սկսելու վերջնական ժամկետները:
82. ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքը քննարկում է իրավական կարգավիճակ ունեցող հողատերերի և անշարժ գույքի սեփականատերերի` հասարակական նպատակներով հողի և այլ սեփականության օտարման և փոխհատուցման ընթացակարգային հարցերը: Բացառիկ` գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո կառավարության սահմանված կարգով և ժամկետներում լիազոր մարմինը կազմում է օտարվող սեփականության նկարագրության արձանագրությունը, որին իրավունք ունեն մասնակցելու ձեռքբերողը, սեփականատերը և սեփականության նկատմամբ գույքային իրավունքներ ունեցողները, եթե սեփականության նախնական ուսումնասիրության ժամանակ արձանագրությունը չի կազմվել: Օտարվող սեփականության նկարագրության արձանագրության մեկ օրինակը, այն կազմելուց հետո ոչ ուշ քան երեք օրվա ընթացքում, պատշաճ ձևով ուղարկվում է սեփականատիրոջը և սեփականության նկատմամբ գույքային իրավունքներ ունեցող անձանց, որոնք իրավունք ունեն տեղեկությունը ստանալուց հետո` տաս օրվա ընթացքում, այն բողոքարկել լիազոր մարմին կամ դատարան:
83. Օտարման ենթակա հողի/սեփականության փոխհատուցումը հաստատվում է ԵՔ և ԱԵԱ միջև կնքվող պայմանագրով` հաշվի առնելով շուկայական արժեքը և վնասները, ներառյալ հետևանքային վնասները, և կարող է լինել հողի/սեփականության փոխանակման ձևով: Օտարվող սեփականության դիմաց սեփականատիրոջը վճարվում է համարժեք փոխհատուցում: Համարժեք է համարվում օտարվող գույքի շուկայական արժեքից տասնհինգ տոկոս ավելի գումարը: Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվում է Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին (Հոկտեմբեր 4, 2005 թ.) Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
4.1.2 Ոչ կամավոր տարաբնակեցման ԱԶԲ պահանջները
84. ԱԶԲ ՍՊՔ ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջները հիմնված են հետևյալ սկզբունքների վրա`
. Ոչ կամավոր տարաբնակեցումից պետք է հնարավորինս խուսափել կամ առնվազն
այն հասցնել նվազագույնի,
. Փոխհատուցման/ռեաբելիտացիայի չափը պետք է ապահովի ԱԵԱ` ծրագրի
իրականացումից առաջ ունեցած կենսամակարդակը:
. ԱԵԱ պետք է լիարժեք տեղեկություններ և խորհրդատվություն տրամադրվի
ՀՕՏ-ի փոխհատուցման տարբերակների մասին:
. ԱԵԱ սոցիալ-մշակութային կառույցներին պետք է հնարավորինս աջակցություն
ցուցաբերվի: Դրանք պետք է առավելագույնս ներգրավվեն:
. Փոխհատուցումը պետք է իրականացվի կանանց և տղամարդկանց
իրավահավասարության սկզբունքով:
. Իրավական կարգավիճակի բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա
փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի գործընթացի իրականացման համար:
. Առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանանան կանանց կողմից ղեկավարվող
տնտեսությունները և այլ խոցելի խմբերը: Նրանց պետք է համապատասխան
աջակցություն ցուցաբերվի իրենց կարգավիճակը բարելավելու համար:
. ՀՕՏ-ը պետք է ընկալել և իրագործել որպես ծրագրի մաս, և փոխհատուցման
ծախսերը պետք է ամբողջությամբ ներառվեն ծրագրի օգուտներ-ծախսեր
հաշվարկներում:
. Փոխհատուցումը ու տարաբնակեցման հատկացումները պետք է ամբողջությամբ
տրամադրվեն նախքան ճանապարհի օտարման գոտու հողի հարթեցման և քանդման
իրավունքի տալը:
4.1.3 ՀՕՏ-ի վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և կանոնակարգերի համեմատությունը ԱԶԲ-ի տարաբնակեցման պահանջների հետ
85. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և կանոնակարգերի և ԱԶԲ-ի քաղաքականության միջև առկա տարբերությունները ներկայացված են ստորև բերված 4.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 4.1: Տարաբնակեցման վերաբերյալ օրենքների և կանոնակարգերի համեմատությունը
._____________________________________________________________________.
|ՀՀ օրենքներն ու կանոնակարգերը |ԱԶԲ-ի Սոցիալական պաշտպանության |
| |քաղաքականությունը |
|_________________________________|___________________________________|
|Հողի դիմաց փոխհատուցում |Հողի սեփականության վերաբերյալ |
|նախատեսված է միայն հողի` իրավական|իրավական կարգավիճակի |
|կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերի|բացակայությունը չպետք է խոչընդոտի |
|համար: |փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի |
| |գործընթացի իրականացմանը: Իրավական |
| |կարգավիճակ չունեցող |
| |հողօգտագործողները նույնպես պետք է |
| |ստանան փոխհատուցում: |
|_________________________________|___________________________________|
|Ծրագրով պատճառված վնասի/քանդման |Համաձայն ԱԶԲ քաղաքականության` |
|դիմաց փոխհատուցում է նախատեսվում |գրանցում չունեցող առևտրային |
|միայն անշարժ գույքի պետական |շինություններին ծրագրով պատճառված |
|կադաստրում գրանցված տների/ |վնասի/քանդման դիմաց ևս տրամադրվում|
|շինությունների համար: Չգրանցված |է փոխհատուցում: |
|առևտրային շինությունների համար | |
|փոխհատուցում չի նախատեսվում: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Բերքի կորստի դիմաց փոխհատուցում |Բերքի կորստի դիմաց փոխհատուցում |
|տրամադրվում է միայն հողի |տրամադրվում է բոլոր ԱԵԱ: |
|հաշվառված սեփականատերերին: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Հողի գնահատումը հիմնվում է |Հողի գնահատումը հիմնվում է ընթացիկ |
|ընթացիկ շուկայական արժեքի վրա և |շուկայական դրույքաչափերի/փոխարինման|
|փոխհատուցումն իրականացվում է |արժեքի վրա: |
|շուկայական արժեքի 15 տոկոսի | |
|հավելումով: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Ազդեցության հնարավոր չափի/արժեքի,|Նույնը: |
|փոխհատուցման ու ֆինանսական | |
|աջակցության պայմանների, ինչպես | |
|նաև նրանց իրավունքների | |
|վերաբերյալ տեղեկությունները պետք | |
|է տրամադրվեն ազդեցության | |
|ենթարկված անձանց նախքան գնահատման| |
|իրականացումը: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Զգալիորեն ազդեցության ենթարկված |ԱԶԲ-ի քաղաքականությամբ զգալի |
|անձանց և խոցելի խմբերի համար |կորուստների դեպքում պահանջվում է |
|եկամտի/ապրուստի միջոցների |եկամտի/ապրուստի միջոցների |
|վերականգնման միջոցառումներ, |վերականգնում, ինչպես նաև և ԱԵԱ |
|փոխհատուցման կամ տարաբնակեցման |կողմից վերաբնակեցման ընթացքում կրած|
|ծախսեր նախատեսված չեն: |ծախսերի հատուցում: |
._____________________________________________________________________.
86. Ընդհանուր առմամբ, ՀՕՏ-ը վերաբերող ՀՀ օրենքների/կանոնակարգերի և ԱԶԲ քաղաքականության միջև սկզբունքային տարբերություններ չկան: Այնուամենայնիվ, ՀՀ օրենքները և կանոնակարգերը հստակ չեն սահմանում, թե ինչպես պետք է իրականացվի ԱԵԱ վերականգնումը: Մեկ այլ խնդիր է այն, որ համաձայն ԱԶԲ քաղաքականության փոխհատուցման կամ առնվազն վերականգնման իրավունք ունեն սեփականության իրավունք ունեցող և չունեցող քաղաքացիները, ինչպես նաև գրանցված և չգրանցված բնակիչները: ՀՀ օրենսդրության և ԱԶԲ քաղաքականության այս տարբերությունները վերացնելու նպատակով ԵՔ-ը Ծրագրի համար մշակել է ՀՕՏՇ` ապահովելով բոլոր օբյեկտների համար փոխարինման արժեքին համարժեք փոխհատուցում, իսկ կացության որևէ կարգավիճակ չունեցող բնակիչների, չգրանցված բիզնես ունեցողների համար իրավունքների վերականգնման միջոցառումների ապահովում: ՀՕՏՇ-ը նախատեսում է նաև վերականգնողական փաթեթներ այն ԱԵԱ համար, ովքեր վերաբնակեցվելու են, քանի որ նրանք համարվում են խոցելի և զգալի ազդեցություն կրող ԱԵԱ:
87. Որոշման համաձայն Ծրագիրը սահմանվել է որպես պետական կարիքների ծրագիր: Օրենքի համաձայն հողի օտարումը, այդպիսով, իրականացվում է պետության կողմից հողի հարկադիր օտարման իրավունքի հիման վրա` հետևյալ քառափուլ գործընթացով`
. Առաջին, որպես ծրագրի որոշման սահմանման պայման հողերի կառավարման
գրասենյակը իրականացնում է ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների,
հողերի սեփականատերերի և հողերի կադաստրային արժեքի
ուսումնասիրություն;
. Երկրորդ, իրականացվում է ազդեցության ենթարկվող հողակտորների մանրամասն
հետազոտություն և անկախ գնահատողի կողմից գնահատված հետազոտության
հիման վրա սահմանված շուկայական գների հիման վրա փոխհատուցման արժեքի
վերագնահատում;
. Երրորդ, յուրաքանչյուր հողակտորի վերջնական արժեքը վերջնականորեն
ճշգրտվում է յուրաքանչյուր սեփականատիրոջ հետ բանակցությունների
արդյունքում` արտացոլելով յուրաքանչյուր հողակտորի առանձնահատուկ բնորոշ
հատկանիշները:
. Չորրորդ, ԳՄ և ԱԵԱ ստորագրում են համաձայնության պայմանագիր`
հաստատելով ԱԵԱ կողմից հողի հանձնումը և համապատասխան փոխհատուցման
ընդունումը: ԱԵԱ մերժման դեպքում սկսում է օտարման գործընթացը:
4.1.4 ՀՕՏՇ-ի` սույն ԲՖԳ-ի համար որդեգրված սկզբունքները և իրավունքները
88. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման պահանջների հիման վրա սույն ԲՖԳ-ի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպես տվյալ ՀՕՏԾ-ն), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
4.2 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքներ
89. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը համահունչ է ինչպես Հայաստանի օրենքներին և կանոնակարգերին, այնպես էլ ԱԶԲ-ի քաղաքականությանը: Սույն ծրագրի շրջանակներում փոխհատուցում ստանալու իրավունք ունեցող կամ իրավունքների վերականգնման/ռեաբելիտացիայի վերաբերյալ դրույթներից օգտվելու իրավունք ունեցող ԱԵԱ-ները հետևյալն են`
. Իրավական կարգավիճակ ունեցող և չունեցող հողօգտագործողներ
. Հաշվառված և ոչ լիարժեք գրանցում ունեցող և վարձակալները,
. Շինությունների, բերքի, բույսերի կամ հողին ամրացված այլ առարկաների
սեփականատերերը, և
. Այն ԱԵԱ, որոնք ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորուստ են
կրում, կորցնում են աշխատավարձը և/կամ այլ եկամուտը:
90. Փոխհատուցում ստանալու իրավունքը սահմանափակվում է վերջնաժամկետով, որը համարվում է ՏՉՀ ավարտելու օրը` 2 ապրիլի 2010 թ.: Այն ԱԵԱ-ները, ովքեր բնակություն են հաստատում տուժած տարածքներում կամ ընդլայնում են իրենց շինության տարածքները վերջնաժամկետից հետո, փոխհատուցման իրավունք չունեն: Այնուամենայնիվ, նրանց պետք է նախօրոք ծանուցում ուղարկել` խնդրելով նախքան ծրագրի իրականացումը ազատել տարածքները և քանդել կառույցները: Նրանց քանդած կառույցների շինանյութը չի բռնագրավվում, նրանք որևէ տուգանք չեն վճարում, և նրանց նկատմամբ որևէ պատժամիջոց չի կիրառվում:
4.2.1 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքները
91. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը համահունչ է ինչպես Հայաստանի օրենքներին և կանոնակարգերին, այնպես էլ ԱԶԲ-ի քաղաքականությանը: Իրավունքների ամփոփ սխեմայի նկարագիրը ներկայացված է ստորև բերված 4.2 աղյուսակում:
Աղյուսակ 4.2: Իրավունքների սխեմա
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության|Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են գյուղա- | |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |տնտեսական | |ընդունելի մեկ այլ |
| |հողերը անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |___________|____________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտա- | |
| | |գործող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան օրինական |
| | |գրանցման/ |կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |վարձակալու-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |թյան/ համա-|նրանք ենթակա չեն |
| | |պատասխան |օրինականացման, ապա պետք է |
| | |փաստաթղթերի|ստանան վերականգնման/ |
| | |ԱԵԱ |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթակա հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|2. Ոչ գյուղա-|ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են իրենց | |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |առևտրային | |ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |___________|____________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտա- | |
| | |գործող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի` 5%; |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%; |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության դեպքում |
| | |գրանցման/ |պետք է ստանան օրինական |
| | |վարձակալու-|կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |թյան/ համա-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |պատասխան |նրանք ենթակա չեն |
| | |փաստաթղթերի|օրինականացման, ապա պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |ստանան վերականգնման/ |
| | | |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթարկված հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ սեփա-|փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |կանության |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |իրավական |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | |գրանցման |և գործարքային ծախսերի: |
| | |կարգա- |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | |վիճակից |և ԱԵՏՏ համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթարկված հատվածի, ինչպես |
| | | |նաև շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|4. Ոչ բնակելի| |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |ԱԵՏՏ |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | | |և գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | | |և ԱԵՏՏ-ի համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթակա հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |գրանցում |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |կամ վարձա- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |կալություն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող | |
| | |ԱԵՏՏ | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության|հասարակական |կառավարու- |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ |թյուն |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների վերականգնում:|
|_____________|______________|___________|____________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական փոխհատուցում |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |հաշվարկված շուկայական |
| |բերքի զանգված |անկախ |գներով` ակնկալվող համախառն |
| | |իրավական |բերքի համար: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |Դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` հիմնված |
| |ծառեր |անկախ |ծառերի տեսակի, տարիքի և |
| | |իրավական |բերքատվության վրա: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ ձեռներեց. |
|տիրության/ |թյուն/ գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ա) (մշտական ազդեցություն) |
|գործարարու- |րարություն |անկախ |դրամական միանվագ |
|թյան կորուստ | |իրավական |փոխհատուցում տարեկան զուտ |
| | |գրանցման |եկամտի չափով, |
| | |կարգա- |բ) (ժամանակավոր |
| | |վիճակից |ազդեցություն) զուտ եկամտի |
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի բացակայության |
| | | |դեպքում ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` մինչև 1|
| | | |տարի: Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|_____________|______________| |____________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական |
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի |
| | | |տրամադրում, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն աշխատավարձի |
| | | |չափով գումարի տրամադրում` |
| | | |զբաղվածության ընդհատված |
| | | |ամիսների համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|9. Օժանդակու-|> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն-|եկամտի կորուստ|բոլոր ԱԵՏՏ,|տարվա բերքի չափով միանվագ |
|ների դեպքում |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |վերաբնակեցում |կացության |____________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման համար` |
| | |չունեցող |նվազագույն աշխատավարձի |
| | |բնակիչները |չափով: |
| | |և վերա- | |
| | |բնակեցման | |
| | |ենթակա վար-| |
| | |ձակալները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ ամսվա |
|կեցման |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ,|համար կենսաապահովման ծախսերը|
|նպաստներ |ծախսեր |ներառյալ |հոգալու համար բավարար |
| | |վարձակալ- |գումարների տրամադրում: |
| | |ները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|11 Խոցելի | |Աղքատության|6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից|աշխատավարձի չափով դրամական |
|դակություն | |ցածր կենսա-|օժանդակության տրամադրում: |
| | |մակարդակ |Ծրագրի իրականացման հետ |
| | |ունեցող և/ |կապված աշխատատեղերի համար |
| | |կամ կանանց |ընտրություն կատարելիս այս |
| | |կողմից |անձանց պետք է |
| | |ղեկավարվող |առաջնայնություն տալ: |
| | |ԱԵՏՏ | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|12. Ժամանակա-| |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն |
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող գույքի/ |
| | | |սեփականության համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|13. Չնախատես-| | |Ծրագրի իրականացման ընթացքում|
|ված ազդեցու- | | |ԵՔ կանդրադառնա չնախատեսված |
|թյուններ, եթե| | |ազդեցություններին և կհոգա |
|այդպիսիք | | |դրանց հետ կապված |
|լինեն | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
92. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական
փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված հողի
կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա
սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ
սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր
չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթակա հողի շուկայական արժեքին
համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ մասնաբաժիններով,
ելնելով վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի
փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%,
3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող
գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթարկված հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա
է օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթակա հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%,
4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով գումարած 15% օժանդակություն`
անկախ ԱԵԱ գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող
ԱԵԱ պետք է օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու
նպատակով: Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն
մասնահանումների և գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի
հաշվառման կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և
այն դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող վարձակալներին
կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (այս դեպքում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
4.3 Սեփականության օտարման պայմանները
93. Հողի ձեռքբերումը սեփականության օտարման վարույթով կապված է երկար ընթացակարգերի հետ և հաճախ կարող է դիմադրության հանդիպել: Նախագծի շրջանակներում նման մոտեցմամբ պետք է գործել միայն ծայրահեղ դեպքերում, երբ ԱԵԱ և ԵՔ-ի միջև բանակցությունները ձախողվում են, և չկա մատչելի այլընտրանքային հող: Այնուամենայնիվ, նման դեպքերում, ԵՔ-ը չպետք է զբաղեցնի անհրաժեշտ հողամասերը մինչև ա) օրենքով սահմանված կարգով համապատասխան դատական վարույթ չսկսվի, բ) դատական արգելք չսահմանվի, և դրա մասին ըստ սահմանված կարգի չտեղեկացվի ԱԵԱ և գ) փոխհատուցման/վերականգնման գումարները չմուծվեն պայմանական դեպոզիտային հաշվին:
4.4 Օրինականացման պայմանները և մեխանիզմները
94. Սկզբունքորեն սեփականության իրավունք/գրանցում/փաստաթղթեր չունեցող բոլոր ԱԵԱ կարող են օրինականացնել իրենց գույքը/սեփականությունը, եթե նրանց սեփականությունը չի գտնվում այսպես կոչված «կարմիր գոտում» (վայրեր, որոնք պետականորեն նախատեսված/ճանաչված են հանրային օգտագործման համար` ռազմական նպատակով օգտագործվող տարածքներ, հիվանդանոցներ, դպրոցներ, կամ վայրեր, որոնք նախատեսված չեն բնակության համար (գետի հուն, ռադիոակտիվ նյութերով հարուստ կամ այլ վտանգավոր կամ բնապահպանական տեսանկյունից անհամապատասխան վայրեր): Նույն սկզբունքը գործում է մինչև 300 քառակուսի մետր բնակելի տների սեփականատերերի համար: Ավելի մեծ հողատարածքներ ունեցող ԱԵԱ ևս կարող են օրինականացնել իրենց գույքը/սեփականությունը, բայց նրանք պետք է վճարեն օրենքով սահմանված գումարը: Որպեսզի ԱԵԱ օրինականացնեն իրենց ունեցվածքը, անհրաժեշտ է որպեսզի նրանք նախաձեռնեն այդ գործընթացը` համաձայն գործող կանոնակարգի: ԳՄ կաջակցի այն ԱԵԱ, որոնք կսկսեն օրինականացման գործընթացը:
5. Հասարակական խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
5.1 Ընդհանուր դրույթներ
95. ԱԶԲ քաղաքականության և հողի օտարման ու տարաբնակեցման շրջանակների (ՀՕՏՇ) համաձայն` ազդեցության ենթարկված անձանց (ԱԵԱ) պետք է լիարժեք խորհրդատվություն տրամադրել և հնարավորություն ընձեռել մասնակցելու հողի օտարման և տարաբնակեցման աշխատանքների պլանավորմանը և իրականացմանը: Նրանց նաև պետք է ժամանակին և պատշաճ կերպով տեղեկություններ տրամադրել պլանավորման գործընթացի արդյունքների, ինչպես նաև ՀՕՏԾ իրականացման ժամկետների և ընթացակարգերի վերաբերյալ. ՀՕՏՎ կողմից հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացի բոլոր փուլերում պետք է իրականացնել հանրային տեղեկատվության և խորհրդատվության քարոզարշավ: Բացի այդ, ՀՕՏՎը պետք է կազմակերպի նաև հանրային իրազեկման հանդիպումներ` ԱԵԱ մասնակցությունը ՏՉՀ-ին, ՏԾ-ի ամբողջական բացահայտումը և ԱԵԱ իրազեկումը փոխհատուցման վճարման և վերաբնակեցման ընթացակարգերի վերաբերյալ ապահովելու նպատակով:
96. Այս գլուխը ներկայացնում է ԱԵԱ-ի հետ հասարակական խորհրդատվական գործընթացի մեխանիզմը, ՀՕՏԾ-ի բացահայտումը տեղեկատվական նյութերի տարածման միջոցով` տեղեկացվածություն ստեղծելու համար ազդեցության ենթարկվածների միջև` իրենց իրավունքների, փոխհատուցման վճարումների գործընթացի և բողոքների բավարարման մեխանիզմների վերաբերյալ:
5.2 Հանրային խորհրդատվություն
97. Ի հավելումն` ԱԵԱ-ի, ԾԻԳ-ի աշխատակազմի և մյուս շահագրգիռ կողմերի միջև ամենօրյա հանդիպումների մասին տեղեկացնելու համար պաշտոնական խորհրդատվության գործընթացը նախագծի տարածքում շարունակում է արդեն մի քանի ամիս և հանձն են առնվել և ԳՄ-ի, և ԾՆՏԱ-ի խորհրդատուների կողմից`
- Համայնքային հանդիպումների և
- ԳՄ-ի պաշտոնյաների բարձր մակարդակի հանրային խորհրդատվության միջոցով:
98. Բոլոր այս մեխանիզմները/մոտեցումները արդյունավետ ձևով օգտագործվել են հիմքային սոցիալ-տնտեսական տեղեկատվությունները նախագծի տարածքի համար հավաքագրելու նպատակով. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստում և բացահայտում ԱԵԱ-ի համար, ինչպես նշված է ստորև:
5.2.1 Համայնքային հանդիպումներ
99. Հաջորդելով 27/04/10 նախագծի պաշտոնական հայտարարությանը` համայնքային հանդիպումները տեղի ունեցան 06/05/10 12:00-ի և 14:00-ի միջև Դավթաշեն համայնքում գտնվող դպրոցում: Այդ հանդիպման նպատակն էր բացահայտել տեղեկատվություն նախագծի մասին և ՀՕՏԾ-ն ԱԵԱ-ին, քննարկել ազդեցությունը և ստուգել ստացած տեղեկատվությունը ՀՕՏԾ-ի մասին և սկսել կողմերի հանդիպումների գործընթացը, որը կշարունակվի ՀՕՏԾ-ի իրականացման միջոցով:
100. Այս հանդիպումը հանրայնացվել է Դավթաշենի տեղական համայնքային կենտրոններում և Խորհրդատուների, ԾԻԳ-ի և ԱԵԱ-ի միջև ոչ պաշտոնական համագործակցության միջոցով: Բոլոր ԱԵԱ-ները տեղեկացվել էին մասնակցության մասին, և 15 մասնակիցները ցուցակագրվել են:
101. Հանդիպումը նախաձեռնվել էր ԳՄ-ի և ԾՆՏԱ-ի խորհրդատուների կողմից, որոնք ներկայացրել են նախագծի ընդհանուր պատկերը, ՀՕՏԾ-ի սկզբունքները, գործընթացը, նախնական ստացված տվյալները և տեխնիկական մասնագրերը` ոչ տեխնիկական պայմաններում, որոնց հաջորդեցին հարց ու պատասխանները:
102. Այս հանդիպման արձանագրությունը ներկայացված է Հավելված Բ-ում, իսկ հիմնական օրակարգը ու բարձրացված հարցերը հակիրճ ներկայացված են ստորև բերված 5.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 5.1: Նախնական ՀՕՏԾ-ի խորհրդատվական հանդիպման ամփոփ նկարագրությունը
.____________________________________________________________________.
|Օրակարգի կետերը |Հիմնական խնդիրները/ԱԵԱ բարձրացրած հարցերը|
|__________________________|_________________________________________|
|1. Ներկայացում/նախագծի |Հիմնական հարցերից առաջնահերթայինը ԱԶԲ-ի |
|ընդհանուր նկարագրություն |դերն է և նրա հարաբերակցությունը |
| |Քաղաքապետարանի հետ: |
|__________________________|_________________________________________|
|2. ՀՕՏՇ սկզբունքների, |ԱԵԱ-ի կողմից բարձրացված հիմնական |
|գործընթացի (ժամկետների) |խնդիրներն ու հարցերը վերաբերում էին |
|ամփոփ ներկայացում |նախագծի ժամկետներին և կադաստրային գնի |
| |սահմանմանը: |
|__________________________|_________________________________________|
|3. Նախնական ՀՕՏԾ տվյալների|ԱԵԱ հիմնական հարցերից էին նաև հողի և |
|և տեխնիկական պայմանների |սեփականության օրինականացմանը, որոնցից |
|ամփոփ նկարագրությունը, |շատերը գործընթացում էին, իսկ որոշները |
|ներառյալ |մերժվել էին Քաղաքապետարանի կողմից: |
|__________________________|_________________________________________|
|4. Բողոքարկման գործընթացի |Բողոքարկման գործընթացը ներկայացվել է |
|ամփոփ նկարագրությունը |պրեզենտացիայի ժամանակ, սակայն ԱԵԱ-ների |
| |մեծ մասը բողոքեցին, որ գործնականում դա չի|
| |գործի, շատերը ապարդյուն դիմել են |
| |Քաղաքապետարան հողի և ունեցվածքի |
| |օրինականացման համար: |
|__________________________|_________________________________________|
|5. Հարց ու պատասխան |Կենտրոնացված հարցերն ու բողոքները-հողի |
| |դիմաց գումար, ունեցվածքի և բիզնեսի |
| |օրինականացում և` Վկայականի բացակայության|
| |դեպքում ինչ անել: |
.____________________________________________________________________.
103. Համայնքային հանդիպումները օգտագործվել են և կօգտագործվեն որպես օժանդակ մեխանիզմ ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և դրա արդյունավետ իրականացման համար` ըստ ցուցակի և նախատեսված բյուջեով: Նախնական ՀՕՏԾ-ն ներկայացվել է և կներկայացվի համայնքային հանդիպումների ժամանակ: ԾԻԳ-ի և ԳՄ-ի անձնակազմը ակտիվորեն հաճախում են այդ հանդիպումներին և բացատրում հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացը, որը հաստատվել է ԳԱ-ի կողմից այս նախագծի ԱԵԱ-ների համար: ԳԱ-ն կիսում է ԱԵԱ-ների բարձրացրած բողոքներն ու հարցերը և կառաջնորդվի դրանցով` երկկողմանի վստահություն և հարմարավետություն ստեղծելու համար:
5.3 Տեղեկատվություն
104. Նախագծի տարբեր փուլերում (նախագծման, իրականացման և մոնիտորինգ) նախատեսվում է հետևյալ տեղեկությունների տրամադրումը`
. բաժանել հասարակության իրազեկման հայերեն բրոշյուրներ և գրքույկներ,
(ինչպես քննարկվում է 5.3.1. բաժնում ստորև),
. ՀՕՏԾ հայերեն տարբերակները տրամադրել համայնքապետարաններին
. ՀՕՏԾ-ները տեղադրել ԱԶԲ կայքի տարաբնակեցման բաժնում:
105. Ընթացիկ բազմակողմանի տեղեկատվության և խորհրդատվության գործընթացում բոլոր ԱԵԱ-ները տեղեկացվել են փոխհատուցման, ազդեցության և հողի ազատման ժամկետների մասին: Ստեղծվել է ՀՕՏՎ, որը փոխհատուցման կտրոնների վճարման համար մշակել և հաստատել է կանոնակարգ/գործընթաց: Խորհրդատվությունը վերաբնակեցման գործընթացի անբաժանելի մասն է և կշարունակվի ամբողջ նախագծի ընթացքում:
106. ՀՕՏՎ-ն պետք է ապահովի, որ բոլոր ԱԵԱ-ները հասկանան ՀՕՏԾ հետևանքները և փոխհատուցման եղանակները: ԳՄ-ն ԱԵԱ-ին տեղեկացված կպահի և կաջակցի բողոքարկմանը: ԱԵԱ-ն կմասնակցի ՀՕՏԾ շրջանակներում ընդունվող բոլոր որոշումներին և իրականացվող գործողություններին: Բացի այդ, ԱԵԱ-ները կներառվեն Բողոքների բավարարման գործընթացում (ինչպես քննարկվել է ստորև` 5.4 բաժնում), որպեսզի վերանայեն և լուծում տան յուրաքանչյուր վիճարկմանը, ինչը վերաբերում է փոխհատուցումներին և վերաբնակեցմանը վերաբերող այլ հարցերին: Այսպիսով, որպեսզի ԱԵԱ-ները ստանան իրենց համապատասխան փոխհատուցման իրավունքները/առավելությունները, տեղանքում իրականացվող խորհրդատվությունները շարունակական բնույթ կկրեն: Նրանք գրավոր ծանուցում կստանան իրենց հասանելի փոխհատուցման գումարի չափի և վճարման գրաֆիկի մասին` ներառյալ իրենց կտրոնները ներկայացնելու օրը, ժամը և տեղը, ինչպես նաև տարածքը ազատելու/փոխելու ժամկետը:
5.3.1 Հանրային տեղեկատվական բրոշյուր
107. Այս ՀՕՏԾ ամփոփ տարբերակը մշակվել է հատուկ տեղեկատվության նպատակով` հանրային տեղեկատվական բրոշյուրի տեսքով, որը ներկայացված է Հավելված 3-ում: Այն կթարգմանվի հայերեն և կներկայացվի բոլոր ԱԵԱ-ներին, որպեսզի վերջիններս և տեղական համայնքները ինքնուրույն տեղեկանան նախագծի` տարբեր ԱԵԱ-ների համար նախատեսվող առավելությունների/փոխհատուցման մասին, ինչպես ներկայացված է փոխհատուցման իրավունքների սխեմայի մեջ: Բրոշյուրի մեջ ներկայացվում է խորհրդատվական ծրագրի մեխանիզմներն ու գործընթացը և տարաբնակեցման աշխատանքներում ու ընդհանուր գործընթացում ԱԵԱ-ների ներգրավման կարգը: Այն նաև պարունակում է բողոքարկման մեխանիզմի մանրամասներ, որոնք գործածվել են նախագծում:
108. ԳՄ անձնակազմը և ԾՆՏԱ խորհրդատուները բրոշյուրները կբաժանեն համայնքային խորհրդատվական հանդիպումների միջոցով և պատճենները կթողնեն համայնքային տարածքներում, ինչպես օրինակ` Դավթաշեն համայնքի դպրոցը և համայնքի կենտրոնը:
5.4 Բողոքարկման մեխանիզմ
109. Առկա է բողոքների ներկայացման մեխանիզմ, որը հնարավորություն կտա ԱԵԱ բողոքարկել հողամասերի կամ այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցումից բխող ցանկացած անընդունելի որոշում, գործելակերպ կամ գործողություն: Բողոքների բավարարման գործընթացից խուսափելու համար անհրաժեշտ է կանխել բողոքները` աշխատանքների մանրակրկիտ իրականացման, ԱԵԱ լիարժեք մասնակցության և հանգամանալից խորհրդատվության, ինչպես նաև ազդեցության ենթարկվող համայնքների, ՀՕՏՎ, ԾԻԳ և ԵՔ միջև լայնածավալ հաղորդակցման և համագործակցման հաստատման միջոցով: Կկազմվի բոլոր շահառուների` ՀՕՏՎ, ԾԻԳ, ԵՔ և ԱԵԱ ներկայացուցիչներից բաղկացած բողոքների բավարարման գործընթացը վարող հանձնաժողով:
110. Նույնիսկ նախազգուշական միջոցների և ճշտակատարության պայմաններում կարող են առաջ գալ տարաձայնություններ: Նման իրավիճակում (օրինակ, երբ ԱԵԱ-ն բավարարված չէ որոշման արդյունքներով կամ փոխհատուցման փաթեթով) լուծում գտնելու նպատակով կիրականացվի բողոքի բավարարման մեխանիզմ: Տարաձայնությունների միջնորդության և բողոքների բավարարման մեխանիզմի առկայության հիմնական նպատակներն են`
. կայացնել երկու կողմերին` Նախագծի ներկայացուցիչներին և ԱԵԱ-ներին
բավարարող փոխհամաձայնեցված որոշում,
. կարճեցնել դատական գործընթացները և
. կանխել նախագծի իրականացման հետաձգումը:
111. Բոլոր ԱԵԱ-ները իրավունք ունեն իրենց բողոքներն ու հարցերը ներկայացնել հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման ցանկացած հարցի վերաբերյալ: Բողոքները ժամանակին և համապատասխան ձևով բավարարելու և հնարավոր եղանակները ԱԵԱ-ների համար հասանելի դարձնելու նպատակով սահմանվել է բողոքարկման հետևյալ մեխանիզմը`
ա) Քայլ 1: ԱԵԱ կամ ԱԵԱ-ները ներկայացնում են իրենց բողոքները ԾԻԳ ՀՕՏՎ
սոցիոլոգներին և տարաբնակեցման մասնագետներին` ոչ պաշտոնական
միջնորդների միջոցով: Բողոքը պետք է ստորագրվի ԱԵԱ կողմից` բացատրելով
բողոքի բնույթը, վայրը և բողոք ներկայացնողի ամբողջական հասցեն:
բ) Քայլ 2: ԾԻԳ-ի կողմից պաշտոնական պատասխանը կստացվի բողոքը
ներկայացնելու հետո` 30 օրվա ընթացքում: Պատասխանը հանդես կգա
փոխհատուցման առաջարկի, առանձին հանդիպման շրջանակներում տվյալ հարցը
կրկին քննարկելու հրավերի կամ բողոքի մերժման պատճառների բացատրության
ձևով:
գ) Քայլ 3: Եթե ԱԵԱ-ն համաձայն չէ ԾԻԳ առաջարկած փոխհատուցման կամ մերժման
պատճառների հետ, ապա նա պետք է բողոքը ներկայացնի Երևանի
Քաղաքապետարան` ԾԻԳ-ից պատասխան ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում
և ներկայացնի պահանջը հաստատող փաստաթղթեր:
դ) Քայլ 4: ԵՔ-ն պետք է խորհրդակցի ԾԿՀԽ հետ` հարցը ինքնուրույն լուծելու
կամ դատարան դիմելու վերաբերյալ: ԾԿՀԽ-ն պետք է պատասխան տա բողոքի
գրանցումից հետո` 15 օրվա ընթացքում: ԾԿՀԽ որոշումը պետք է
համապատասխանի ՀՕՏԾ պայմաններին:
ե) Քայլ 5: Եթե բողոքարկողը դեռ բավարարված չէ ԾԿՀԽ որոշմամբ և ուզում է
շարունակել բողոքարկումը, ապա պետք է այն ներկայացնի դատարան, որի
որոշումը կլինի վերջնական:
112. Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար: Բողոքի բավարարման գործընթացը ամփոփ ներկայացված է ստորև բերված 5.1 պատկերում:
Պատկեր 5.1: Բողոքի բավարարման գործընթաց
.___________. .__________. .____________.
|ԱԵԱ կողմից | |ԱԵԱ կողմից|______________________>|Բողոքարկման |
|բողոքի | |առաջարկի | /|\ |գործի փակում|
|ներկայացում| |ընդունում | ._______________. .____________.
.___________. .__________. |Դատարանի կողմից| /|\
| /|\ /|\ |գործի փակում | ._________.
| .__________|_____|_____> | | |Դատարանի |
\|/ | | | ._______________. |կողմից |
._____________. .__________.| ._________________./|\ |որոշման |
|ԾԻԳ պատասխան | |ԾԻԳ կողմից|| |ԱԵԱ | | |ընդունում|
|(բողոքի | |հարցի || |անհամաձայնություն| | ._________.
|գրանցումից |_>|լուծման ||>|ԾԻԳ որոշման հետ | | /|\
|հետո` 30 օրվա| |առաջարկ || ._________________. | |
|ընթացքում) | .__________.| | | |
._____________. | | | |
\|/ | | .___________________.
.__________. | .__________. |Դատարանի որոշում |
|ԾԻԳ կողմից| | |ԵՔ/ԾԿՀԽ | |(ԾԻԳ պատասխանից |
|բողոքի |_________________|_____>|պատասխան |>|հետո` առավելագույնը|
|մերժում | | |(15 օրվա | |1 ամսվա ընթացքում) |
.__________. .______________. |ընթացքում)| .___________________.
|ԵՔ/ԾԿՀԽ կողմից|<_| | |
|հարցի լուծման | .__________. |
|առաջարկ | \|/ |
.______________. .__________. |
| | ԵՔ/ԾԿՀԽ |____________|
| | կողմից | /|\
| | բողոքի | ._________________.
| | մերժում | |ԱԵԱ |
| .__________. |անհամաձայնություն|
.__________________>|ԵՔ/ԾԿՀԽ որոշման |
|հետ |
._________________.
6. Ինստիտուցիոնալ կազմակերպում
6.1 Ընդհանուր դրույթներ
113. Ծրագիրը կֆինանսավորվի Ասիական Զարգացման Բանկի կողմից: Սույն ՀՕՏԾ-ում նկարագրված փոխհատուցման/վերականգնողական ծրագիրը ներառում է հստակ գործընթացներ, ժամկետներ և տարբեր դերակատարներ:
114. Երևանի քաղաքապետարանը հանդես է գալիս որպես ԳՄ, որը ԾՆՏԱ խորհրդատուների օգնությամբ կազմել է տվյալ ՀՕՏԾ-ն: ԾԻԳ-ը հանդես կգա որպես ԻԳ, որը կիրականացնի տվյալ ՀՕՏԾ-ն` ՀՕՏՎ աջակցությամբ և ՀՕՏՇ-ում ու տվյալ ՀՕՏԾ-ում սահմանված քաղաքականության և ընթացակարգերի համաձայն: Մի շարք պետական մարմիններ և ոչ պետական կազմակերպություններ կարող են աջակցող դեր կատարել ՀՕՏ գործընթացներում: Գործող օրենսդրության համաձայն` ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն պատասխանատու է անշարժ գույքի տիրապետողների, սեփականատերերի վերաբերյալ տեղեկատվության և իրավունքների պետական գրանցման համար: Ծրագրի կազմակերպչական կառուցվածքը ներկայացված է Պատկեր 6.1-ում:
Պատկեր 6.1: ՀՕՏ կազմակերպչական կառուցվածքը և գործողությունները
----------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
6.2 ԵՔ/ԾԻԳ
115. ԵՔ-ը ընդհանուր գործառույթներ է իրականացնում Ծրագրի նկատմամբ` ներառյալ բոլոր ՀՕՏ աշխատանքների նախապատրաստումը, իրականացումն ու ֆինանսավորումը, ինչպես նաև տարբեր կառույցների գործողությունների համակարգումը: ԵՔ-ը իր գործառույթները կիրականացնի ԾԻԳ-ի ՀՕՏՎ միջոցով: ՀՕՏՎ կազմում կաշխատեն սոցիալական և տարաբնակեցման հարցերով մասնագետներ (ՍՏՄ), որոնք հաշվետու կլինեն ԾԻԳ-ի ղեկավարին ՀՕՏ աշխատանքների պլանավորման և իրականացման ընդհանուր կառավարումն իրականացնելու համար: Ծրագրի վերահսկման և կարևորագույն որոշումների կայացման նպատակով (այդ թվում ԱԵԱ բողոքարկման բացառիկ դեպքերի քննարկման և որոշումների կայացման համար` նախքան գործը դատարան հանձնելը) ԵՔ կազմում քաղաքապետի որոշմամբ ձևավորվել է Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ (ԾԿՀԽ), որը բաղկացած է քաղաքապետարանի համապատասխան վարչությունների և ենթակա հաստատությունների ղեկավարներից:
116. ՍՏՄ կունենան հետևյալ պարտավորությունները` i) համագործակցել Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի հետ; ii) աջակցել խորհրդատուներին քարտեզագրման, ուսումնասիրության և սեփականության կարգավիճակի ստուգման գործում, iii) ՀՕՏԾ-ն ներկայացնել ԱԶԲ վերանայման; iv) տարածել ՀՕՏԾ-ն; v) պլանավորել և կառավարել ՀՕՏԾ-ի իրականացումը և փոխհատուցման տրամադրման գործընթացը; vi) աջակցություն ցուցաբերել բողոքների դեպքում; vii) ապահովել պատշաճ ներքին մոնիտորինգ և viii) ԱԶԲ-ի առաջարկությամբ վարձել արտաքին մոնիտորինգ իրականացնող մարմին: ՍՏՄ նաև պետք է հավաքագրեն և ներկայացնեն բոլոր անհրաժեշտ փաստաթղթերը` ապահովելու համար ՀՕՏ-ի բյուջեների արագ հատկացումը ԱԵԱ, ինչպես նաև համակարգեն ՀՕՏ-ի հետ առնչվող բոլոր գործողությունները:
6.3 Խորհրդատուներ
117. ՀՕՏ-ի գործառույթների իրականացմանը կներգրավվեն տարբեր խորհրդատուներ:
. ԾՆՏԱ խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք իրականացրել են բոլոր դաշտային հետազոտությունները և
նախապատրաստել տվյալ ՀՕՏԾ-ն:
. Նախագծման խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք կթարմացնեն/ավարտին կհասցնեն տվյալ ՀՕՏԾ-ն:
. Վերահսկման խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք կաջակցեն ծրագրերի ընդհանուր վերահսկմանը: Վերահսկման
խորհրդատուները նաև կվերահսկեն ՀՕՏԾ-ի իրականացումը և ծրագրի հետագա
փուլերի համար ՀՕՏԾ-ի արտաքին մոնիտորինգ և գնահատում կիրականացնեն:
. Անկախ մոնիտորինգային գործակալություն (ԱՄԳ). Այս խորհրդատուն կվարձվի
տվյալ ՀՕՏԾ իրականացման արտաքին մոնիտորինգն ու գնահատումն
իրականացնելու համար: Վերահսկման խորհրդատուի բացակայության դեպքում
ԱՄԳ-ը կշարունակի արտաքին մոնիտորինգ և գնահատում իրականացնել բոլոր
փուլերի համար:
. Ակտիվների անկախ գնահատողներ. Սրանք հավատարմագրված մասնավոր
ընկերություններ են, որոնք վարձվել են ԾՆՏԱ-ի կամ նախագծման
խորհրդատուների կողմից` տուժած ակտիվները գնահատելու համար: (ինչպես
բերվում է 2.2.2. բաժնում):
6.4 Այլ կառույցներ և հաստատություններ
118. Մի շարք այլ հաստատություններ նույնպես կմասնակցեն ՀՕՏ աշխատանքներին`
. ՀՀ Ֆինանսների նախարարություն. ՀՕՏԾ վերջնական պաշտոնական հաստատումից
հետո ՀՕՏԾ իրականացման համար նախատեսված բյուջեները ՀՀ Ֆինանսների
նախարարությունը կտրամադրի ԵՔ-ին:
. ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե. ՀՀ
կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն
պատասխանատու է հողի սեփականությանը վերաբերող իրավական հարցերի
վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրման և սեփականության հաշվառման
համար:
. Տեղական դատարաններ. Սեփականազրկման գործում ԵՔ-ը պետք է հիմնվի Երևան
քաղաքի դատարանի վճիռների վրա, որը ըստ սահմանված դատավարության
ընթացակարգի պետք է դիտարկի սեփականազրկման դեպքերը, դատալսում
իրականացնի և վճիռ կայացնի սեփականազրկման և փոխհատուցման չափերի
մասին:
6.5 ԱԶԲ
119. Ծրագրի պարբերական վերահսկում իրականացնելուց բացի` ԱԶԲ-ն կվերանայի տվյալ ՀՕՏԾ-ն և կվերացնի տվյալ Նախագծի շրջանակներում պայմանագրերի կնքման և շինարարական աշխատանքները սկսելու բոլոր խոչընդոտները: ԱԶԲ մշտական առաքելության կազմում կնշանակվի ՀՕՏ գործակից, և ՀՕՏ թիմը խորհրդատուների վերահսկողությամբ կաջակցի ԳՄ և ՀՕՏ աշխատանքներին:
7. ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.1 Ընդհանուր դրույթներ
120. Այս գլուխը ներկայացնում է այն քայլերը, որոնք ձեռնարկվել են տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացնելու համար և այն գործողությունները, որոնք անհրաժեշտ են դրա հաջող իրականացումը երաշխավորելու համար: Ժամկետները և իրականացման գրաֆիկը ներկայացված են այս գլխի վերջում:
7.2 ՀՕՏԾ նախապատրաստման աշխատանքները
121. ԳՄ-ն կսկսի ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը անմիջապես ԱԶԲ կողմից հավանություն ստանալուց հետո: Արդեն ձեռնարկվել են որոշ հիմնական աշխատանքներ, և ավարտվել են ՀՕՏԾ իրականացման հետ կապված որոշ նախապատրաստական աշխատանքներ. մանրամասները բերված են ստորև:
. Ծրագրի իրականացման գրասենյակի (ԾԻԳ) և Հողի օտարման և տարաբնակեցման
վարչության (ՀՕՏՎ) ստեղծում,
. Միջազգային և տեղական խորհրդատուներ-վերաբնակեցման մասնագետների
նշանակում,
. Նախնական ծանուցման հրապարակում, որը արտացոլում է հողի օտարման
մտադրությունը,
. Վերջնաժամկետի (2 Ապրիլի, 2010 թ.) պաշտոնական հրապարակում,
. Հանրային խորհրդատվական հանդիպում ԱԵԱ և տեղական ներկայացուցիչների հետ
և ԱԵԱ ակտիվ մասնակցություն այս ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստմանը,
. ԾԻԳ կողմից տվյալ ՀՕՏԾ հաստատում և հանձնում ԱԶԲ-ի հաստատմանը` տվյալ
փաստաթղթի տեսքով և
. ԳՄ-ի կողմից արդեն հաստատվել է հողի, կառույցների, ծառերի փոխհատուցման
և վերաբնակեցման նպաստների համար նախատեսված բյուջեն:
7.3 ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
122. ԳՄ-ն նաև պարտավոր է ԱԵԱ նախապես ծանուցում ուղարկել և վճարել իրենց համապատասխան փոխհատուցումը տվյալ ՀՕՏԾ-ում վերաբնակեցման համար սահմանված չափանիշներին համաձայն` ներառյալ վերաբնակեցման և եկամուտի վերականգնման նպաստները` նախքան շինարարական աշխատանքները սկսելը: ԱԵԱ կառույցների/ակտիվների (խանութներ, տներ) համար փոխհատուցումը կտրամադրվի ամենաուշը կառույցի ապամոնտաժումից 30 օր առաջ: Այս ժամկետը նրանց հնարավորություն կտա տեղափոխել իրենց տների վերակառուցման և բիզնեսի վերականգնման համար պիտանի շինանյութերը: Այնուամենայնիվ, ԳՄ-ն իրավունք ունի ապամոնտաժել կառույցը, եթե ԱԵԱ-ն չի հասցրել սահմանված ժամկետում այդ ամենն իրականացնել:
123. Շինություններից բացի այլ ակտիվների համար նախատեսվող փոխհատուցման վճարները պետք է կատարվեն ԱԵԱ-ների կողմից օգտագործվող տարածքի փաստացի օտարումից առնվազն 15 օր առաջ: Սակայն, տարաձայնության դեպքում փոխհատուցման նշանակված/սահմանված գումարը կպահվի տվյալ ԱԵԱ անունով` մինչև վերջնական որոշման ընդունումը: Նման բացառիկ դեպքերում ԳՄ-ն կարող է տարածքին տիրել առանց փոխհատուցում տրամադրելու: Բողոքների ու առարկությունների դեպքում լուծումը կտրվի տվյալ ՀՕՏԾ-ում ընդունված բողոքարկման գործընթացի նախնական փուլում: Այնուամենայնիվ, հողի օտարմանը և տարաբնակեցմանը վերաբերող բոլոր գործողությունները կավարտվեն նախքան շինարարական աշխատանքների վերաբերյալ պայմանագիր կնքելը:
124. ԱԵԱ փոխհատուցման կտրոններ տրամադրելու համար նախապես իրականացվել է հետևյալը`
ա) ԱԵԱ անձի հավաստումը կիրականացվի տվյալ անձանց անձնագրերի միջոցով:
Փոխհատուցման կտրոնները ստանալու ժամանակ բոլոր ԱԵԱ պետք է իրենց հետ
վերցնեն իրենց անձնագրերի պատճենները: Եթե վերջինս անչափահաս է կամ
կորցրել է անձնագիրը, ապա ծնողը կամ խնամակալը պետք է բերի ծննդյան
վկայականը:
բ) Փոխհատուցման վճարում` ԱԵԱ վճարումը կկատարվի 7-15 օրվա ընթացքում`
հաշվի առնելով ԱԵԱ ընդհանուր վիճակը, որի համար ԱԶԲ հավանությամբ տվյալ
ՀՕՏԾ-ում կմշակվի առանձին գրաֆին: Վճարումները կկատարվեն ԱԵԱ իրենց
անունով տրամադրված բանկային հաշիվների կտրոնների միջոցով:
գ) Տարածքի ազատում` Տարածքի ազատման մասին ծանուցումը և իրենց կտրոնները
ստանալու հրավերը` ժամկետի և վայրի հետ միասին, և որոշակի ժամկետում
տարածքը ազատելու վերաբերյալ ծանուցումը ԱԵԱ կուղարկվի գրավոր ձևով:
Եթե ԱԵԱ փոխհատուցումը ստանալուց հետո պայմանավորված ժամկետում չեն
ազատում տարածքը, ապա ԳՄ-ն իրավունք ունի ապամոնտաժել կառույցը:
դ) Բացակա ԱԵԱ` Բացակա ԱԵԱ իրենց փոխհատուցումը կարող են ստանալ սահմանված
ժամկետից հետո` բացակայության մասին հստակ ապացույցներ ներկայացնելու
դեպքում:
125. Փոխհատուցման վճարումները կարվեն առավելագույնը 30 օրվա (1 ամիս) ընթացքում` նախքան շինության կամ հողի փաստացի օտարումը: Հողատերերին կամ վարձակալներին փոխհատուցման ամբողջական վճարումից հետո միայն ԳՄ-ն իրավունք ունի շինարարական աշխատանքներ սկսել տվյալ տարածքում: Այնուամենայնիվ, տարաձայնությունների դեպքում այդ գումարը պահվում է ԱԵԱ անունով` մինչև հարցը դատական գործընթացի միջոցով լուծվելը: Նման դեպքերում նախագիծը իրականացնողները կարող են տիրել տարածքին նախքան փոխհատուցում տալը, սակայն շինարարական աշխատանքները չեն սկսվի, մինչև փոխհատուցման հետ կապված բոլոր հարցերը չլուծվեն:
126. ԳՄ-ն պատասխանատու է փոխհատուցման, գումարային հատկացումների ֆինանսավորման, ՀՕՏԾ-ի իրականացման ղեկավարման համար, ինչպես նաև բավարար ռեսուրսների ժամանակին տրամադրման համար: Գումարային հատկացումները կդիտարկվեն տվյալ ՀՕՏԾ կողմից սահմանված բյուջեի պահանջների եռամսյակային հիմքի վրա:
127. Ինչ վերաբերում է ՀՕՏ ֆինանսական հոսքերին, ապա սահմանված է, որ հողի և բերքի փոխհատուցման գումարը ԳՄ-ն տրամադրելու է ԾԻԳ-ին, որը իր հերթին այն կտրամադրի ԱԵԱ-ներին: Այլ միավորների` պաշտոնապես գրանցված տների, խանութների և այլնի, տների վերակառուցման, խանութների, աշխատողների եկամտային և այլ կորուստների փոխհատուցումը կիրականացվի գումարը ԳՄ-ից ԾԻԳ-ին, ապա ԱԵԱ-երին փոխանցելու միջոցով:
7.4 ՀՕՏԾ իրականացման գրաֆիկ
128. ՀՕՏԾ նախապատրաստման, իրականացման և ետ-իրականացման ժամկետների գրաֆիկը մշակվել է տվյալ ՀՕՏԾ շրջանակներում իրականացվող տարբեր քայլերին համապատասխան: Գրաֆիկը ներկայացված է հետևյալ 7.1 աղյուսակում և 7.1 սխեմայում:
Աղյուսակ 7.1: ՀՕՏԾ նախապատրաստման և իրականացման ժամանակացույց
._____________________________________________________________________.
|No.|Գործողություն |Պատասխանատվություն |Օր |
|_____________________________________________________________________|
| ա) ՀՕՏԾ ՄՇԱԿՈՒՄԸ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Հետազոտություն/ |Խորհրդատու |Փետրվար- |
| |խորհրդատվություն/գնահատում | |ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |ՀՕՏԾ նախնական տարբերակի |Խորհրդատու |Ապրիլ '10 |
| |պատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |ԱԶԲ դիտարկում |ԱԶԲ |Ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |ՀՕՏԾ հաստատումը` ԱԶԲ և |ԱԶԲ/ԳՄ |Հուլիսի վերջ|
| |Կառավարության կողմից | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Տեղեկությունների տրամադրում|Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |Նախագծի գնահատում |ԱԶԲ |Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |Վարկի հաստատում |ԱԶԲ |Սեպտեմբեր |
| | | |'10 |
|_____________________________________________________________________|
| բ) ՀՕՏԾ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄ/ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Վերահսկողության |ԱԶԲ |Սեպտեմբերի |
| |խորհրդատուների վարձում | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Ամփոփիչ ուսումնասիրություն |Խորհրդատու |Հոկտեմբեր |
| | | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Իրավական կարգավիճակի |ԾԻԳ |Հոկտեմբեր - |
| |շնորհում | |նոյեմբեր '10|
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Գնահատման ընդհանուր |Խորհրդատու |Դեկտեմբեր |
| |ամփոփում | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Իրավունքների վերջնական |Խորհրդատու |Հունվար '10 |
| |սահմանում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |ՀՕՏԾ թարմացում |Խորհրդատու |Հունվ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |ՀՕՏ ֆոնդերի բաշխում |ԳՄ |Փետ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 8 |Թարմացված ՀՕՏԾ հաստատում |ԱԶԲ |Փետ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 9 |Թարմացված ՀՕՏԾ ներկայացում |Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|10 |ԱՄԳ վարձում |ԱԶԲ |Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|11 |Պայմանագրի ստորագրում |ԱԶԲ/ԾԻԳ |Մարտ '11 |
|_____________________________________________________________________|
| գ) ՀՕՏԾ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |ՀՕՏԾ իրականացման պլան |Խորհրդատու/ԱԶԲ |Մարտի վերջ |
| | | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Փոխհատուցման գումարների |ՀՕՏՎ/ԵՔ |Ապրիլ - |
| |տրամադրում | |մայիս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Մոնիտորինգ |ԱՄԳ/ԱԶԲ |Հունիս - |
| | | |օգոստոս «11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Համապատասխանության |ԱՄԳ |Հուլիս '11 |
| |հաշվետվությունների | | |
| |նախապատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Շինարարական աշխատանքների |Շինարարության կապալառու |Օգոստոսից |
| |մեկնարկ | |հետո |
._____________________________________________________________________.
Սխեմա 7-1: ՀՕՏԾ նախապատրաստման և իրականացման ժամանակացույց
._________________________________________________________________________.
| |Փուլեր/ | 2010 թ. | 2011 թ. |
| |Գործողու|___________________________________|_________________________|
| |թյուններ|II|III|IV|V|VI|VII|VIII|IX|X|XI|XII|I|II|III|IV|V|VI|VII|VIII|
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Ա)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՄՇԱԿՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |Հետազո- | _|___|_ | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տություն| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |/խորհր- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |դատվու- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյուն/ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գնահա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |ՀՕՏԾ | | |__| | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նախնական| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տարբե- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րակի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |պատրաս- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |ԱԶԲ դի- | | | -| | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տարկում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |ՀՕՏԾ | | | | | | . | | | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տումը` | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԱԶԲ և | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |Կառավա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կողմից | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Տեղեկու-| | | | | | | - | | | | | | | | | | | | |
| |թյուննե-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րի տրա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մադրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|6 |Նախագծի | | | | | | | . | | | | | | | | | | | |
| |գնա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հատում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|7 |Վարկի | | | | | | | | .| | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Բ)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՎԵՐԱՆԱ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՅՈՒՄ/ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԹԱՐՄԱ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՑՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |Վերահսկո| | | | | | | | . | | | | | | | | | | |
| |ղության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |խորհրդա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տուների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վարձում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |Ամփոփիչ | | | | | | | | |_|_ | | | | | | | | | |
| |ուսում- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նասիրու-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |Իրավական| | | | | | | | |_|__| | | | | | | | | |
| |կարգա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վիճակի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |շնորհում| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |Գնահատ- | | | | | | | | | | |__ | | | | | | | | |
| |ման ընդ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հանուր | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ամփոփում| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Իրավունք| | | | | | | | | | | |_| | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վերջնա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կան սահ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մանում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|6 |ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | . | | | | | | |
| |թարմա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ցում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|7 |ՀՕՏ | | | | | | | | | | | | | .| | | | | | |
| |ֆոնդերի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |բաշխում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|8 |Թարմաց- | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |ված ՀՕՏԾ| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|9 |Թարմաց- | | | | | | | | | | | | | _|_ | | | | | |
| |ված ՀՕՏԾ| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ներկայա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ցում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|10|ԱՄԳ | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |վարձում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|11|Պայմա- | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |նագրի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ստորագ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|գ)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԻՐԱԿԱՆԱ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՑՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |իրականաց| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ման պլան| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |Փոխհա- | | | | | | | | | | | | | | |__|_| | | |
| |տուցման | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գումար- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տրամա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |դրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |Մոնիտո- | | | | | | | | | | | | | | | | |--| --| -- |
| |րինգ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |Համապա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | . | |
| |տասխա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հաշվետ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վություն| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նախապատ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րաստում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Շինարա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | _|__> |
| |րական | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |աշխատանք| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մեկնարկ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
8. Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
8.1 Ընդհանուր նկարագրություն
129. Այս գլուխը ներկայացնում է ՀՕՏ տարբեր բնույթի ազդեցությունների միավոր արժեքը հաշվելու համար ընդունված մեթոդաբանությունը: Այն նաև ներկայացնում է ՀՕՏԾ առնչվող ազդեցությունների հիման վրա ծախսերի գնահատումը, որը պետք է փոխհատուցվի տվյալ ՏԾ-ում ներկայացված տարբեր տեսակի ԱԵԱ-ների համար նախատեսված փոխհատուցման իրավունքների հիման վրա: Բյուջեն ամփոփ կերպով ներկայացված է այս գլխի վերջում:
8.2 Ֆինանսավորման աղբյուրը և դրա հատկացումը
130. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և իրականացման բոլոր ծախսերը, ներառյալ փոխհատուցման և ՀՕՏ-ի վարչական ծախսերը, կհանդիսանան ծրագրի արժեքի անբաժանելի մասը և կտրամադրվեն ՀՀ կառավարության, մասնավորապես ԵՔ, որպես հակառակ կողմի ֆինանսավորում: Արտաքին մոնիտորինգի գործառույթների և ուսումնասիրությունների նախապատրաստման ծախսերը կարող են հատկացվել վարկի շրջանակներում:
131. Լինելով ծրագրի պատասխանատուն` ԵՔ-ը պատասխանատու է ՀՕՏԾ իրականացման համար անհրաժեշտ ֆինանսների ժամանակին հատկացման համար: Հատկացումները պետք է վերանայվեն տարին երկու անգամ` հիմնվելով ՀՕՏԾ-ում նշված բյուջետային պահանջների վրա: Համաձայն ՀՕՏ-ի ֆինանսական հոսքերի` փոխհատուցման և վերականգնման բյուջեն պետք է ԵՔ-ի կողմից վճարվի անմիջապես ԱԵԱ:
8.3 Փոխհատուցման միավոր արժեքի գնահատման մեթոդաբանություն
132. Տվյալ ՀՕՏԾ բյուջեն ինդիկատիվ է, այլ ոչ թե մանրամասն և հիմնված է ընդհանուրի միավոր արժեքի վրա` ըստ ազդեցության տիպի, այլ ոչ թե տարածք առ տարածք գնահատման: Վերջում անհրաժեշտ է իրականացնել տարածք առ տարածք գնահատում` փոխհատուցման ճշգրիտ արժեքը որոշելու համար: Դա կարվի ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում, ինչպես նշված է Գլուխ 1-ում:
133. Միավոր արժեքի փոխհատուցման չափը սահմանվել է հավատարմագրված անկախ գնահատողի կողմից` հիմնված ԱԶԲ կողմից ընդունելի հետևյալ պարզ ու թափանցիկ մեթոդների վրա`
ա) Հողակտորները գնահատվել են առկա շուկայական գների հիման վրա` անկախ
գնահատողի կողմից իրականացրած հողերի գործարքների ուսումնասիրության
համաձայն:
բ) Շինությունները/կառույցները գնահատվել է փոխարինման արժեքով`
շինանյութերի արժեքի և ծավալի, աշխատուժի, տրանսպորտի և այլ
շինարարական ծախսերի հիման վրա: Ամորտիզացիոն մասհանումներ կամ
գործարքի դիմաց ծախսեր չեն կիրառվում: Այն դեպքերում, երբ ԱԵԱ չի
ցանկանում տեղափոխվել, ապա վճարումները կկատարվեն մասնակի
ազդեցությունների` միայն շինության տուժած մասի կամ վերանորոգման
համար:
գ) Ծառերը գնահատվել են տարբեր մեթոդաբանությամբ` կախված այն հանգամանքից,
թե արդյոք կորցրած ծառը փայտանյութ տվող ծառ է, թե պտղատու:
1) Փայտանյութ տվող ծառերը գնահատվել են տարիքի կարգի հիման վրա (ա)
տնկիներ, բ) միջին հասունության ծառեր և գ) հասուն ծառեր), ինչպես
նաև փայտի որակի ու ծավալի հիման վրա:
2) Պտղատու ծառերը գնահատվել են տարիքի հիման վրա (ա) տնկիներ, բ)
հասուն ոչ պտղատու ծառեր և գ) հասուն պտղատու ծառեր): «ա» և «բ»
կարգի ծառերի դիմաց փոխհատուցում պետք է տրամադրվի ներդրված արժեքի
հիման վրա, «գ» կարգի ծառերի դիմաց` այնքան, որքան որ կազմում է մեկ
տարվա եկամտի զուտ շուկայական արժեքը` բազմապատկած այն տարիների
քանակով, որքան անհրաժեշտ է նոր լրիվ պտղատու ծառ աճեցնելու համար:
գ) Ձեռնարկատիրական գործունեությունը/աշխատանքը գնահատվել է ըստ
ազդեցության բնույթի` ժամանակավոր, թե մշտական, առկայության դեպքում
օգտագործելով հարկային հաշվետվությունները, իսկ վերջիններիս
բացակայության դեպքում` մոտավոր մակարդակները:
1) Ձեռնարկատիրական գործունեությունները գնահատվել են ըստ հետևյալի`
ա) շարժական բիզնես և բ) ժամանակավոր ազդեցություն կրող անշարժ
բիզնես (այս երկու դեպքում էլ հնարավոր է դրանք տեղափոխել) կամ գ)
մշտական ազդեցություն կրող անշարժ բիզնես, որն առավել դժվար է
տեղափոխել:
2) Զբաղվածությունը գնահատվել է ըստ աշխատանքի կորստի բնույթի`
մշտական, թե ժամանակավոր:
134. Գնահատված փոխհատուցման չափը վերանայվել և հաստատվել է ԵՔ ՀՕՏՎ կողմից:
8.3.1 Նպաստների միավոր արժեքի գնահատում
135. Նախագծի շրջանակներում հատկացվող նպաստների միավոր արժեքը ներկայացված է 8.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.1: Նպաստի միավոր արժեքը
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|ԱԵԱ բնորոշ |Միավոր |Որոշված նորմա |Անվանական|
| |ազդեցության | | |արժեք ՀՀ |
| |բնութագիր | | |դրամ/ |
| | | | |ամսեկան |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Նպաստ` խիստ |ՈՒնեցվածքի |Նվազագույն |Նվազագույն | 30.000 |
|ազդեցության |վարձակալողների |աշխատավարձ`|աշխատավարձ` | |
|դեպքում |տեղափոխում |6 ամիս |21.04.10 թ. | |
| | |շարունակ |դրությամբ | |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Տեղափոխման |ՈՒնեցվածքի |1 ամիս |Կենսաապահովման| 140.000 |
|նպաստ |վարձակալողների | |և տեղափոխման | |
| |տեղափոխում | |ծախսերի | |
| | | |նախահաշիվ | |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Խոցելի խմբերի|Աղքատության շեմից|Նվազագույն |Նվազագույն | 30.000 |
|նպաստ |ցածր գտնվող, |աշխատավարձ`|աշխատավարձ` | |
| |այրիի կամ տարեց |6 ամիս |21.04.10 թ. | |
| |ԱԵԱ կողմից |շարունակ |դրությամբ | |
| |ղեկավարվող | | | |
| |ԱԵՏՏ-ների, այդ | | | |
| |թվում` | | | |
| |վարձակալների, | | | |
| |վերաբնակեցում | | | |
.____________________________________________________________________.
8.4 Բյուջե
136. Բյուջեն կազմվել է ազդեցությունների փոխհատուցման և նպաստների ծախսերի համաձայն` ինչպես ներկայացված է Գլուխ 2-ում` ինչպես ստորև:
8.4.1 Հողատարածք
137. Ստորև բերված 8.2 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ սեփական հողերի փոխհատուցման ամբողջ գումարը կազմում է 2.165 միլիոն ՀՀ դրամ: Ամենամեծ ծախսը առևտրային հողատարածքների փոխհատուցումն է, որը կազմում է 1.508,40 միլիոն ՀՀ դրամ: Փոխհատուցման բյուջեն չի ներառում պետական 4 հողատարածքները:
Աղյուսակ 8.2: Հողերի փոխհատուցման բյուջեն
._________________________________________________________.
|Նշանակությունը |Հողերի|Միավոր |Տարածքը,|Ընդհանուր արժեքը,|
| |թիվը |արժեք, |մ2 |ՀՀ դրամ |
| | |ՀՀ դրամ| | |
| | |/մ2 | | |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Բնակելի | 28 | 50,000| 11,029 | 551,450,000 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Առևտրային | 68 | 60,000| 25,140 | 1,508,400,000 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Արդյունաբերական| 2 | 77,000| 1,377 | 106,029,000 |
|_______________|______|_______|________|_________________|
|Ընդամենը` | 98 | | 37,546 | 2,165,879,000 |
._________________________________________________________.
8.4.2 Շենքեր և կառույցներ
138. Շինությունների և կառույցների համար նախատեսվող փոխհատուցման բյուջեն ներկայացված է աղյուսակ 8.3-ում, որը ցույց է տալիս, որ ակնկալվող ամբողջ գումարը կազմում է 2.028,04 միլիոն ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 8.3: Շենքերի և կառույցների փոխհատուցման բյուջե
.____________________________________________________________________.
|Կառույցի/շինության տեսակը և |Թիվը|ԱԵ |Միավոր |Ընդամենը |
|շինանյութը | |տարածքը|արժեքը | |
| | |(մԱ) |ՀՀ դրամ| |
| | | |/մԱ | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես | | | | |
|կառույցներ | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 37 | 7,862 |167,247|1,314,895,914|
|մետաղյա կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա | 1 | 426 |128,536| 54,756,336 |
|կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես | | | | |
|կառույցներ | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 55 | 6,005 | 97,701| 586,694,505 |
|մետաղյա կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա | 10 | 789 | 25,723| 20,295,447 |
|կտուրով | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Հատուկ կառույցներ | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Բենզալցակայան` բետոնե հրապարակով,| 2 | 207 |200,000| 41,400,000 |
|ստորգետնյա մետաղական բաքերով և | | | | |
|գրասենյակային քարե կառույցով: | | | | |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Գազի մատակարարման կայան | 1 | 3 |200,000| 600,000 |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Բետոնե լողավազան | 2 | 76 | 50,000| 3,800,000 |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
|Էլեկտրական ենթակայան | 1 | 28 |200,000| 5,600,000 |
|_________________________________|____|_______|_______|_____________|
| Ընդամենը`| 109| 15,396| |2,028,042,202|
.____________________________________________________________________.
8.4.3 Ծառեր
139. Տնկիների (պտղատու ծառեր) փոխհատուցման ընդհանուր արժեքը 0.54 միլիոն ՀՀ դրամ է, ինչպես նշված է ստորև Աղյուսակ 8.4-ում:
Աղյուսակ 8.4: Պտղատու ծառերի տնկիների փոխհատուցման բյուջեն
.____________________________________________.
|Ծառի տեսակ |Քանակը|Մեկ տնկիի|Ընդհանուր|
| | |արժեքը |արժեքը |
| | |ՀՀ դրամ |ՀՀ դրամ |
|_________________|______|_________|_________|
|Խաղող | 11 | 2,000 | 22,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ծիրան | 48 | 2,000 | 96,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Խնձոր | 30 | 2,000 | 60,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Բալ | 79 | 2,000 | 158,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Սալոր | 32 | 2,000 | 64,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Դեղձ | 8 | 2,000 | 16,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Թութ | 16 | 2,000 | 32,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ընկույզ | 20 | 2,000 | 40,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Թուզ | 5 | 2,000 | 10,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Ընկույզ անտառային| 5 | 2,000 | 10,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Տանձ | 2 | 2,000 | 4,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Նուշ | 4 | 2,000 | 8,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Նուռ | 4 | 2,000 | 8,000 |
|_________________|______|_________|_________|
|Սերկևիլ | 5 | 2,000 | 10,000 |
|_________________|______|_________|_________|
| Ընդամենը:| 269 | | 538,000 |
.____________________________________________.
140. Դեռ ոչ բարձր պտղատվություն ունեցող ծառերի ընդհանուր փոխհատուցումը 1.32 միլիոն ՀՀ դրամ է, ինչպես ցույց է տրված ստորև` Աղյուսակ 8.5-ում:
Աղյուսակ 8.5: Դեռ ոչ բարձր պտղատվություն ունեցող պտղատու ծառերի բյուջեն
._____________________________________________________.
|Ծառի տեսակ |Քանակը|Տարեկան աճի|Ծառի |Ընդհանուր|
| | |եկամուտ |միջին |արժեք |
| | |ՀՀ դրամ |տարիքը|(ՀՀ դրամ)|
| | | |(տարի)| |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Խաղող | 18 | 1,200 | 7 | 151,200 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ծիրան | 46 | 800 | 9 | 331,200 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Խնձոր | 34 | 1,500 | 5 | 255,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Բալ | 39 | 800 | 5 | 156,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Սալոր | 22 | 800 | 5 | 88,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Դեղձ | 14 | 2,500 | 5 | 175,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Թութ | 9 | 100 | 5 | 4,500 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ընկույզ | 16 | 500 | 5 | 40,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Թուզ | 3 | 400 | 4 | 4,800 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Ընկույզ անտառային| 5 | 200 | 3 | 3,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Տանձ | 8 | 2,500 | 4 | 80,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Նուշ | 1 | 800 | 3 | 2,400 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Նուռ | 1 | 500 | 3 | 1,500 |
|_________________|______|___________|______|_________|
|Սերկևիլ | 6 | 1,000 | 4 | 24,000 |
|_________________|______|___________|______|_________|
| Ընդամենը`| 222 | | |1,316,600|
._____________________________________________________.
141. Ընդհանուր փոխհատուցման արժեքը բարձր բերքատվություն ունեցող ծառերի համար 39,13 միլիոն ՀՀ դրամ է, ինչպես բերված է ստորև` Աղյուսակ 8.6-ում:
Աղյուսակ 8.6: Բարձր պտղատվություն ունեցող պտղատու ծառերի բյուջեն
._________________________________________________________________.
|Ծառի տեսակ |քանակը|Տարեկան |Ծառի |Շուկայա- |Ընդհանուր |
| | |բերքատ- |վերաճման |կան գինը |արժեք |
| | |վությունը|տարիները |(դրամ/կգ)|(ՀՀ դրամ) |
| | |ըստ մեկ |(տարիներ)| | |
| | |ծառի (կգ)| | | |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Խաղող | 29 | 12 | 3 | 250 | 261,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ծիրան | 57 | 300 | 8 | 150 |20,520,000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Խնձոր | 6 | 110 | 6 | 100 | 396,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Բալ | 50 | 30 | 4 | 150 | 900,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Սալոր | 22 | 60 | 4 | 150 | 792,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Դեղձ | 7 | 140 | 6 | 250 | 1,470,000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Թութ | 19 | 80 | 4 | 300 | 1,824,000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ընկույզ | 13 | 80 | 12 | 1,000 |12,480,000|
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Թուզ | 0 | 30 | 3 | 350 | 0 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Ընկույզ անտառային| 2 | 10 | 3 | 800 | 48,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Տանձ | 2 | 30 | 2 | 200 | 24,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Նուշ | 1 | 30 | 2 | 200 | 12,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Նուռ | 1 | 250 | 6 | 150 | 225,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
|Սերկևիլ | 1 | 300 | 4 | 150 | 180,000 |
|_________________|______|_________|_________|_________|__________|
| Ընդամենը:| 210 | | | |39,132,000|
._________________________________________________________________.
142. Աղյուսակ 8.7-ը ներկայացնում է մրգատու ծառերի փոխհատուցման ամփոփ բյուջեն` 40,99 ՀՀ դրամ: Այս բյուջեի մեծ մասը կծախսվի ծիրանենիների վրա` մոտ 20,95 միլիոն ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 8.7: Պտղատու ծառերի փոխհատուցման բյուջեն
._________________________________________________________________.
|Ծառի տեսակը|Տնկի |Դեռ ոչ պտղատու|Պտղատու |Ընդամենը |
| |____________|______________|______________|ՀՀ դրամ |
| |Քա-|Ընդամենը|Քա-|Ընդամենը |Քա-|Ընդամենը | |
| |նա-| |նա-| |նա-| | |
| |կը | |կը | |կը | | |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Խաղող | 11| 22,000 | 18| 151,200 | 29| 261,000 | 434,200 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Ծիրան | 48| 96,000 | 46| 331,200 | 57|20,520,000|20,947,200|
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Խնձոր | 30| 60,000 | 34| 255,000 | 6 | 396,000 | 711,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Բալ | 79| 158,000| 39| 156,000 | 50| 900,000 |1,214,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Սալոր | 32| 64,000 | 22| 88,000 | 22| 792,000 | 944,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Դեղձ | 8 | 16,000 | 14| 175,000 | 7 |1,470,000 |1,661,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Թութ | 16| 32,000 | 9 | 4,500 | 19|1,824,000 |1,860,500 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Ընկույզ | 20| 40,000 | 16| 40,000 | 13|12,480,000|12,560,000|
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Թուզ | 5 | 10,000 | 3 | 4,800 | 0 | 0 | 14,800 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Ընկույզ | 5 | 10,000 | 5 | 3,000 | 2 | 48,000 | 61,000 |
|անտառային | | | | | | | |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Տանձ | 2 | 4,000 | 8 | 80,000 | 2 | 24,000 | 108,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Նուշ | 4 | 8,000 | 1 | 2,400 | 1 | 12,000 | 22,400 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Նուռ | 4 | 8,000 | 1 | 1,500 | 1 | 225,000 | 234,500 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Սերկևիլ | 5 | 10,000 | 6 | 24,000 | 1 | 180,000 | 214,000 |
|___________|___|________|___|__________|___|__________|__________|
|Ընդհանուրը`|269| 538,000|222| 1,316,600|210|39,132,000|40,986,600|
._________________________________________________________________.
143. Ծառերի փոխհատուցման ընդհանուր ծախսը կազմում է 0,28 միլիոն ՀՀ դրամ, ինչպես ցույց է տրված Աղյուսակ 8.8-ում` ստորև:
Աղյուսակ 8.8: Փայտանյութ տվող ծառերի փոխհատուցման բյուջեն
.______________________________________.
|Խտությունը |Ծառերի|Միավոր |Ընդամենը|
| |քանակը|արժեքը | |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 1 բարդի | | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 1 | 5,000 | 5,000 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 2 սոճի | | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 1 |120,000| 120,000|
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 3 ակացիա| | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 5 | 3,000 | 15,000 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 4 հացենի| | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 14 | 3,000 | 42,000 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 5 թզենի | | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 5 | 3,000 | 15,000 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 6 կաղնի | | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 3 | 3,000 | 9,000 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 7 ուռենի| | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 1 | 2,000 | 2,000 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Տեսակ 8 եղևնի | | | |
|______________|______|_______|________|
|Փոքր | 2 | 35,000| 70,000 |
|______________|______|_______|________|
|Միջին | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
|Մեծ | 0 | 0 | 0 |
|______________|______|_______|________|
| Ընդհանուրը`| 32 | | 278,000|
.______________________________________.
8.4.4 Ձեռնարկատիրական գործունեություն և զբաղվածություն
144. Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրական/գործարարական գործունեության ընդհանուր փոխհատուցումը կազմում է 168,00 միլիոն ՀՀ դրամ` ինչպես նշված է ստորև` 8.9 աղյուսակում: Բյուջեն ընդգրկում է անշարժ բիզնեսը, որի վրա մշտական ազդեցությունը մեծապես կախված է վայրից կամ ֆիզիկական ենթակառուցվածքից և այդ պատճառով հնարավոր չէ այն հեշտությամբ տեղափոխել, և բիզնեսը շարունակել այնպես, ինչպես նախկինում: Նրանց կտրամադրվի դրամական փոխհատուցում` 12 ամսվա զուտ եկամուտի չափով` տվյալ բիզնեսի չհարկվող առավելագույն եկամուտի հիման վրա:
145. ՈՒսումնասիրվել է աղյուսակ 8.9-ում ներկայացված բիզնեսների տեսակներից յուրաքանչյուրից առնվազն մեկը` միջին ամսեկան եկամուտի ինդիկատիվը սահմանելու համար: Բյուջեն կճշգրտվի տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում` բիզնես առ բիզնես` հարկային հաշվետվություններում ներկայացված փաստացի եկամուտների հիման վրա:
Աղյուսակ 8.9: Ձեռնարկատիրական գործունեության փոխհատուցման ծախսերը
.__________________________________________________________________.
|Ազդեցության ենթարկվող |Ամսեկան |Եկամուտի |Ձեռնարկա-|Ընդամենը |
|ձեռնարկատիրություններ |եկամուտ |փոխ- |տիրու- |(ՀՀ դրամ) |
| | |հատուցման|թյունների| |
| | |ամիսների |թիվը | |
| | |թիվը | | |
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Արհեստանոց | 200.000 | 12 | 11 | 26.400.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Մթերային խանութ | 300.000 | 12 | 10 | 36.000.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Ավտոտեխսպասարկման կետ | 150.000 | 12 | 4 | 7.200.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Շինանյութի խանութ | 300.000 | 12 | 2 | 7.200.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Գրասենյակ | 400.000 | 12 | 5 | 24.000.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Անվտանգության | 300.000 | 12 | 1 | 3.600.000|
|ծառայություններ | | | | |
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Գործարան | 500.000 | 12 | 1 | 6.000.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Ավտոլվացման կետ | 100.000 | 12 | 1 | 1.200.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Բենզալցակայան |1.000.000| 12 | 2 | 24.000.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Հացաբուլկեղենի խանութ |2.000.000| 12 | 1 | 24.000.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
|Ավտոպահեստամասերի խանութ| 700.000 | 12 | 1 | 8.400.000|
|________________________|_________|_________|_________|___________|
| Ընդամենը`| | | 41 |168.000.000|
.__________________________________________________________________.
146. Աշխատանքի կորուստի համար նախատեսված փոխհատուցման ընդհանուր գումարը կազմում է 42,12 միլիոն ՀՀ դրամ` հաշվարկված 39 աշխատողների աշխատանքի կորուստի հիման վրա: Նրանք 6 ամսվա ընթացքում (սա համարվում է նոր աշխատանք գտնելու համար նախատեսվող առավելագույն ժամկետը) կստանան նվազագույն աշխատավարձի միջինը` յուրաքանչյուրը 180,000 ՀՀ դրամ:
147. Տվյալ գները նախնական են և կճշգրտվեն տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում: Նշված բյուջեն պետք է ճշգրտվի յուրաքանչյուր աշխատողի համար` հարկային հաշվետվություններում ներկայացված փաստացի եկամուտների հիման վրա:
8.4.5 Նպաստներ
148. Տարաբնակեցման, ծանր ազդեցության և խոցելի ԱԵՏՏ համար նախատեսվող նպաստի ընդհանուր արժեքը կկազմի 14,52 միլիոն ՀՀ դրամ` ինչպես ներկայացված է ստորև` 8.10 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.10: Նպաստների բյուջեն
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակ |Միավոր արժեքի սահմանման |Միավոր |ԱԵՏՏ-ների|Ընդամենը |
| |չափանիշ |արժեք |քանակը | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
|Վերաբնակեցում|Մեկամսյա տրանսպորտային | 140,000 | 41 | 5.740.000|
| |և կենսաապահովման ծախսեր| | | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
|Խիստ |6 ամիս նվազագույն | 180,000 | 41 | 7.380.000|
|ազդեցություն |աշխատավարձ` 30.000 ՀՀ | | | |
| |դրամ ամեն ամսվա համար | | | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
|Խոցելի ԱԵՏՏ |Մեկամսյա տրանսպորտային | 140,000 | 10 | 1.400.000|
| |և կենսաապահովման ծախսեր| | | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
| | |Ընդամենը`| 92 |14.520.000|
._____________________________________________________________________.
8.4.6 Ամփոփ բյուջեն
149. Փոխհատուցման և նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 4.418 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 11.18 միլիոն ԱՄՆ դոլար: Արտաքին մոնիտորինգային գործակալության, վարչական և չնախատեսված ծախսերի ընդգրկման արդյունքում ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն կազմում է 5.059 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 12.81 միլիոն ԱՄՆ դոլար: ՀՕՏԾ բյուջեն ամփոփված է 8.11 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.11: Բյուջեի ամփոփում
.__________________________________________________________________.
|ՄԻԱՎՈՐ |ԸՆԴԱՄԵՆԸ |
| |________________________|
| |ՀՀ դրամ |ԱՄՆ դոլար |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Հող (Ազդեցության ենթակա հողի փոխհատուցման|2.165.879.000| 5.483.238|
|նշված արժեքը չի ներառում ամբողջ տարածքը:)| | |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Կառույցներ և շինություններ |2.028.042.202| 5.134.284|
|_________________________________________|_____________|__________|
|Ծառեր | 41.264.600 | 104.467 |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Ձեռնարկատիրական գործունեություն | 168.000.000 | 425.316 |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Ընդամենը` |4.403.185.802|11.147.306|
|_________________________________________|_____________|__________|
|Նպաստներ | 14.520.000 | 36.759 |
|_________________________________________|_____________|__________|
| Ընդամենը (Փոխհատուցում)`|4.417.705.802|11.184.065|
|_________________________________________|_____________|__________|
|Արտաքին մոնիտորինգային գործակալություն | 126.400.000 | 320.000 |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Վարչական ծախսեր | 55,300.000 | 140.000 |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Փոխհատուցման, կառավարման և մոնիտորինգի |4.599.405.802|11.644.065|
|ընդհանուր ծախսեր` | | |
|_________________________________________|_____________|__________|
|Չնախատեսված ծախսեր 10% | 459.940.580 | 1.164.407|
|_________________________________________|_____________|__________|
|Հողի օտարման և տարաբնակեցման ընդհանուր |5.059.346.382|12.808.472|
|բյուջե` | | |
.__________________________________________________________________.
9. Մոնիտորինգ և գնահատում
9.1 Ընդհանուր նկարագրություն
150. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի գործառույթները պետք է ենթարկվեն ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին մոնիտորինգի: Ներքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԵԿՆ ԾԻԳ ՀՕՏՎ կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի իրականացման պարտականությունը պետք է վերապահվի անկախ մոնիտորինգային մարմնին, որը պետք է վարձվի ԵՔ-ի և հաստատվի ԱԶԲ-ի կողմից: ԱՄԳ-ը պետք է ընտրվի հասարակական կազմակերպությունների (ՀԿ), գիտական հաստատությունների կամ խորհրդատվական ընկերությունների շրջանակից: ԱԶԲ-ն ծրագրի իրականացման գործընթացը սկսելուց հետո ԵՔ-ին խորհրդատվություն կտրամադրի ԱՄԳ-ի տեխնիկական առաջադրանքի վերաբերյալ:
9.2 Ներքին մոնիտորինգ
151. ՀՕՏՎ-ն կիրականացնի ընթացիկ ներքին մոնիտորինգ ինչպես անմիջականորեն, այնպես էլ նախագծման խորհրդատուների ծառայությունների միջոցով: ԱԶԲ-ին արդյունքների մասին կտեղեկացվի` ծրագրի իրականացման վերաբերյալ եռամսյակային հաշվետվությունների միջոցով: Ներքին մոնիտորինգի ցուցանիշները պետք է առնչվեն Ծրագրի գործընթացին և անմիջական արդյունքներին, որոնք թույլ կտան գնահատելու ՀՕՏԾ-ի առաջընթացն ու արդյունքները և անհրաժեշտության դեպքում աշխատանքների ծրագիրը ճշգրտելու համար: Ամսեկան հաշվետվությունները ամփոփվում են վերահսկողության եռամսյակային տիպային հաշվետվություններում և ներկայացվում են ԱԶԲ-ին: Մոնիտորինգի հատուկ չափորոշիչներն հետևյալն են`
ա) ԱԵԱ իրազեկման քարոզարշավ և նրանց տրամադրված խորհրդատվություն,
բ) Հողի օտարման կարգավիճակ և հողի դիմաց փոխհատուցման վճարներ,
գ) Տուժած շինությունների և այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցման
տրամադրում,
դ) ԱԵԱ վերաբնակեցում,
ե) Եկամուտների կորստի դիմաց փոխհատուցում,
զ) Փոխարինող հողատարածքների ընտրություն և բաշխում, և
է) Եկամուտներ վերականգնման ուղղությամբ գործողություններ:
152. ՀՕՏՎ-ն, որը պատասխանատու է ծրագրի տարաբնակեցման գործողությունների ամենօրյա մոնիտորինգի համար, հավաքագրում է վերը նշված տեղեկությունները հետևյալ միջոցառումների միջոցով`
ա) Տուժածների ցուցակագրման տվյալների վերանայում,
բ) ԱԵԱ տրամադրված խորհրդատվություն և ոչ պաշտոնական հարցազրույցներ,
գ) Առանձին դեպքերի մանրամասն ուսումնասիրություն,
դ) ԱԵԱ ընտրանքային հետազոտություն,
ե) Առանցքային տեղեկատուների հետ հարցազրույցներ և
զ) Համայնքային հանրային հանդիպումներ:
9.3 Արտաքին մոնիտորինգ
153. Արտաքին մոնիտորինգը իրականացվում է յուրաքանչյուր ՀՕՏԾ զուգահեռ և ներկայացվում է եռամսյակային կտրվածքով և ապա` վերջնական համապատասխանության հաշվետվությունների տեսքով, որոնք կարտացոլեն փոխհատուցման ծրագրի իրականացման համապատասխանությունը ՀՕՏՇ պայմաններին և ԱԶԲ քաղաքականությանը, ինչպես նաև ի բավարարումն ԱԵԱ: Համապատասխանության հաշվետվությունը կքննարկվի ԵԿՆ ԾԻԳ/ԵՔ-ի և ԱԶԲ-ի հետ և պայման կհանդիսանա շինարարական աշխատանքները սկսելու համար: Առաջին փուլի արտաքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԱՄԳ-ի կողմից, որտեղ ընդգրկված կլինեն ՀԿ-ների, ուսումնական հաստատությունների ներկայացուցիչներ կամ ԵԿՆ ԾԻԳ-ի անկախ խորհրդատուներ: Իսկ հետագա փուլերի մասով արտաքին մոնիտորինգը իրականացվելու է վերահսկողության խորհրդատուի կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի առաջադրանքների ցուցանիշներն են`
ա) ԾԻԳ/ԵՔ կողմից մշակված ներքին մոնիտորինգի հաշվետվությունների
ուսումնասիրություն և հաստատում,
բ) Նախապես տեղահանված անձանց հաշվառման/ցուցակագրման ելակետային
սոցիալ-տնտեսական տեղեկատվության վերանայում,
գ) Ազդեցության ցուցանիշների բացահայտում և ընտրություն,
դ) Պաշտոնական և ոչ պաշտոնական ուսումնասիրությունների միջոցով
ազդեցության ենթարկված անձանց վրա ազդեցության գնահատում,
ե) Վերանայման հաշվետվություն մշակելիս ԱԵԱ, պաշտոնյաների, համայնքի
ղեկավարների հետ` խորհրդակցություններ,
զ) Տարաբնակեցման գործընթացի արդյունավետության, ազդեցության և
կենսունակության գնահատում` տարաբնակեցման հետագա քաղաքականության
ձևավորման և պլանավորման համար:
154. Որպես վերջնական հաշվետվության մաս ԱՄԳ-ը նաև պետք է գնահատի ծրագրից տուժած այնպիսի խոցելի խմբերի կարգավիճակը, ինչպիսիք են կանանց կողմից ղեկավարվող տնտեսությունները, հաշմանդամները/տարեցները և այն ընտանիքները, որոնց կենսամակարդակը աղքատության սահմանագծից ցածր է: Ծրագրի մոնիտորինգի և գնահատման ցուցանիշների համար հիմք պետք է ծառայի հետևյալը`
ա) ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պայմանները տարաբնակեցումից հետո,
բ) ԱԵԱ կողմից հետադարձ կապ իրավունքների, փոխհատուցման տարբերակների,
այլընտրանքային զարգացումների և վերաբնակեցման ժամանակացույցերի և
այլնի վերաբերյալ,
գ) Կացարանով ապահովվածության և եկամտի մակարդակի փոփոխություն,
դ) Կացության որևէ կարգավիճակ չունեցող բնակիչների ռեաբիլիտացիոն
աշխատանքներ,
ե) Գույքի գնահատում,
զ) Բողոքների ներկայացման ընթացակարգեր,
է) Փոխհատուցման վճարումներ և
ը) ԱԵԱ բավարարվածության աստիճանը տարաբնակեցումից հետո:
155. ԱՄԳ-ը ՀՕՏԾ իրականացման ավարտից մոտ մեկ տարի հետո պետք է գնահատում իրականացնի: Այդ ուսումնասիրության նպատակն է` պարզել, թե արդյոք ՀՕՏԾ նպատակներն իրականացվել են, թե ոչ: Զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց շրջանում ՀՕՏԾ նախապատրաստման փուլում կատարված ՍՏՈՒ և Աղքատության ու սոցիալական հարցերի գնահատման (ԱՍՀԳ) ելակետային տվյալները պետք է օգտագործվեն գնահատելու համար ծրագրի իրականացումից առաջ և հետո առկա պայմանները: Եթե ուսումնասիրության արդյունքները ցույց են տալիս, որ ՀՕՏԾ նպատակները չեն իրականացվել, ԱՄԳ-ը ԱԵԱ համար պետք է առաջարկի համապատասխան լրացուցիչ աջակցություն:
Հավելվածներ
Հավելված Ա. Նախագծի ազդեցությանը ենթարկվող ՏՏ ցուցակը և համապատասխան
ազդեցությունները
.______________________________________________________________________
|ՀՀ |Անուն |Ըն-|Ազդեցության |Ազդեցության |Ազդեցության |
| | |տա-|ենթարկված հողեր |ենթարկված |ենթարկված |
| | |նի-| |կառույցներ և |ծառեր |
| | |քի | |շենքեր | |
| | |ան-|_________________|___________________|____________|
| | |դամ|Տե- |Տա- |Ազդե-|Տեսակ |Հար-|Տա- |Տեսակ |ՀՀ |
| | |նե-|սակ |րածք |ցու- | |կերի|րածք| | |
| | |րը | |(մ2) |թյան | |քա- |(մ2)| | |
| | | | | |տա- | |նակը| | | |
| | | | | |րածք | | | | | |
| | | | | |(մ2) | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 1 |Ղուկասյան | 4 |Բնա- | 528 | 295 |Հիմնական | 1 | 80 |Ծիրան | 4 |
| |Նորայր | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 2 |Սողոմոնյան| 8 |Բնա- | 422 | 264 |Հիմնական | 1 | 223|Ծիրան | 13|
| |Դոնարա | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 3 |Աբրահամյան| 5 |Բնա- | 343 | 292 |Հիմնական | 1 | 106|Ծիրան | 10|
| |Ալբերտ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 4 |Աթաբեկյան | 1 |Բնա- | 1212| 25 |Հիմնական | 1 | 96 | | |
| |Արմենուհի | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 5 |Աթաբեկյան | 6 |Բնա- | 153 | 45 |Հիմնական | 1 | 66 |Խնձոր | 1 |
| |Մուշեղ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ծիրան | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 6 |Սարգսյան | 3 |Կոմեր|25120|12520|Հիմնական | 1 | 263| | |
| |Գագիկ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 |2307|Արհես- | |
| | | | | | |կան քարե | | |տանոց | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 7 |Գեվորգյան | 3 |Բնա- | 2507| 2326|Հիմնական | 1 | 436|Ծիրան | 10|
| |Նինա | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 446|Սալոր | 4 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Լողավազան| | 56 | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 8 |Մանուկյան | 5 | | | | | | | | |
| |Մարտին, | | | | | | | | | |
| |վարձակա- | | | | | | | | | |
| |լում է | | | | | | | | | |
| |գրասենյակ-| | | | | | | | | |
| |ներ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| 9 |Հակոբյան | 2 |Բնա- | 1697| 1697|Հիմնական | 2 | 322|Խնձոր | 18|
| |Հայաստան | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|10 |Շահբազյան | 10|Բնակ-| | |Երկրորդա-| 1 | 58 |Տանձ | 2 |
| |Իսկուհի | |վում | | |կան քարե | | | | |
| | | |է | | |շինու- | | | | |
| | | |նույն| | |թյուն | | | | |
| | | |տարած| | |ցեմենտի | | | | |
| | | |քում,| | |խառնուր- | | | | |
| | | |ինչ | | |դով և | | | | |
| | | |ԱԵԱ 9| | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ծիրան | 28|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 20|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 40|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 12|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Պնդուկ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թուզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|11 |Պողոսյան | 8 |Բնա- | 964 | 386 |Հիմնական | 1 | 123|Խնձոր | 4 |
| |Համլետ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 11 |Ծիրան | 5 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 22|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Պնդուկ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուշ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|12 |Գասպարյան | 8 |Բնա- | 1607| 1049|Հիմնական | 1 | 203|Խնձոր | 23|
| |Արաքսյա | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 38 |Ծիրան | 11|
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 36|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թուզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|13 |Գեվորգյան | 3 |Արդ- | 1588| 1321|Հիմնական | 2 | 158|Խնձոր | 4 |
| |Ռուբեն | |յունա| | |քարե շի- | | | | |
| | | |բերա-| | |նություն | | | | |
| | | |կան | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| | 153|Տանձ | 7 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ծիրան | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 24|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 12|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Պնդուկ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թուզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Հացենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|14 |Գևորգյան | 7 |Բնա- | 225 | 225 |Հիմնական | 2 | 158|Ծիրան | 3 |
| |Ռաֆիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 8 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Պնդուկ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թուզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Հացենի | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|15 |Ռուշանյան | 4 |Բնա- | 867 | 526 |Հիմնական | 1 | 167|Խնձոր | 9 |
| |Կայսենիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|16 |Պանկրատյան| 4 |Բնա- | | |Երկրորդա-| 1 | 84 |Տանձ | 1 |
| |Հովհաննես | |կելի | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ծիրան | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 12|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Պնդուկ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուռ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|17 |Ավագյան | 10|Բնա- | 1237| 160 |Հիմնական | 1 | 402|Խնձոր | 1 |
| |Ռուբիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 22 |Ծիրան | 1 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Պնդուկ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|18 |Հակոբյան | 12|Բնա- | 744 | 56 |Հիմնական | 1 | 102| | |
| |Սուրիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 103| | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|19 |Խալաթյան | 4 |Բնա- | 902 | 145 |Հիմնական | 1 | 138| | |
| |Վարդան | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 251| | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|20 |Անհայտ | 5 |Բնա- | 504 | 242 |Միայն հող| | | | |
| | | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|21 |Խուդավերդ-| 5 |Բնա- | 39 | 39 |Երկրորդա-| 1 | 13 | | |
| |յան Սամվել| |կելի | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|22 |Դավթյան | 2 |Բնա- | 898 | 281 |Հիմնական | 2 | 102|Ծիրան | 8 |
| |Անահիտ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Բետոնե | |20 |Ընկույզ | 2 |
| | | | | | |լողավազան| | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 42 |Թխկի | 1 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|23 |Առաքելյան | 11|Բնա- | 653 | 223 |Հիմնական | 1 | 126|Տանձ | 1 |
| |Միասնիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 107|Ծիրան | 11|
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 14|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուշ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սերկևիլ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թուզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|24 |Գևորգյան | 8 |Բնա- | 746 | 538 |Հիմնական | 2 | 173|Խնձոր | 2 |
| |Սաղաթել | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Տանձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ծիրան | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 7 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|25 |Պետրոսյան | 3 |Բնա- | 1351| 632 |Հիմնական | 1 | 188|Խնձոր | 4 |
| |Մարտին | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 123|Ծիրան | 3 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Սալոր | 9 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Նուռ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|26 |Անհայտ | 0 |Բնա- | 2315| 663 |Հիմնական | 2 | 313|Հացենի | 3 |
| |սեփականա- | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| |տերը | | | | |նություն | | | | |
| |մահացել է,| | | | |ցեմենտի | | | | |
| |մոտ | | | | |խառնուր- | | | | |
| |բարեկամ | | | | |դով և | | | | |
| |չկա | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 30 |Թխկի | 3 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|27 |Գեվորգյան | 1 |Բնա- | 261 | 112 |Միայն հող| | | | |
| |Գագիկ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|28 |Գեվորգյան | 1 |Բնա- | 140 | 39 |Միայն հող| | | | |
| |Ռաֆիկ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|29 |Էլեկտրական| 0 |Հանրա| 28 | 28 |Երկրորդա-| 1 | 28 | | |
| |ենթակայան | |յին, | | |կան քարե | | | | |
| |«Էլեկտրա- | |էլեկ-| | |շինու- | | | | |
| |կան | |տրա- | | |թյուն | | | | |
| |ցանցեր» | |էներ-| | |ցեմենտի | | | | |
| |ՓԲԸ | |գիա, | | |խառնուր- | | | | |
| | | |կոմու| | |դով և | | | | |
| | | |նիկա-| | |մետաղյա | | | | |
| | | |ցիա- | | |կտուրով | | | | |
| | | |ներ | | | | | | | |
| | | |և | | | | | | | |
| | | |տրանս| | | | | | | |
| | | |պորտ | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|30 |Գեվորգյան | 1 |Բնա- | 897 | 420 |Միայն հող| | | | |
| |Անահիտ | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|31 |Ընդհանուր | 0 | | 147 | 147 |Համայնքա-| | | | |
| |օգտագործ- | | | | |յին հող | | | | |
| |ման հողեր | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|32 |Ընդհանուր | 0 | | 1647| 503 |Միայն հա-| | |Ծիրան | 3 |
| |օգտագործ- | | | | |մայնքային| | | | |
| |ման հողեր | | | | |հող | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Հացենի | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|33 |Հունանյան | 4 |Բնա- | 1167| 349 |Միայն հող| | |Ծիրան | 15|
| |Վոլոդյա | |կելի | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Դեղձ | 5 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Խաղող | 4 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 10|
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թխկի | 6 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|34 |Գազաբաշխ- | 0 |Հասա-| 3 | 3 |Երկրորդա-| 1 | 3 |Հացենի | 2 |
| |ման | |րակա-| | |կան քարե | | | | |
| |ենթակայան | |կան, | | |շինու- | | | | |
| |«Հայռուս- | |էլեկ-| | |թյուն | | | | |
| |գազարտ» | |տրա- | | |ցեմենտի | | | | |
| |ՓԲԸ | |էներ-| | |խառնուր- | | | | |
| | | |գիա, | | |դով և | | | | |
| | | |կոմու| | |մետաղյա | | | | |
| | | |նիկա-| | |կտուրով | | | | |
| | | |ցիա- | | | | | | | |
| | | |ներ | | | | | | | |
| | | |և | | | | | | | |
| | | |տրանս| | | | | | | |
| | | |պորտ | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|35 |Պետրոսյան | 6 |Կոմեր| 1135| 386 |Բետոնե | 1 | 125|Թխկի | 1 |
| |Արայիկ | |ցիոն | | |բակ | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |բաքով և | | | | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |կառույցով| | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 65 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|36 |Գաբուզյան | 11|Կոմեր| 292 | 162 |Հիմնական | 1 | 292| | |
| |Եղիազար | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| |«AVC» ՍՊԸ | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|37 |Մնացական- | 5 |Կոմեր| 1009| 60 |Միայն հող| | | | |
| |յան Գրիգոր| |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|38 |Մինասյան | 2 |Կոմեր| 758 | 134 |Միայն հող| | | | |
| |Մարիետտա | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|39 |Հովհաննես-| 6 |Կոմեր| 1800| 183 |Միայն հող| | | | |
| |յան Վրույր| |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|40 |ՏերՄովսիս-| 5 |Կոմեր| 1627| 1300|Միայն հող| | | | |
| |յան Աննա | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|41 |Սարգսյան | 5 |Կոմեր| 939 | 75 |Հիմնական | 1 | 426| | |
| |Արայիկ | |ցիոն | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 13 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|42 |Խաչատուր | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|43 |Արմեն | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|44 |Աիդա | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|45 |Ալիկ | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|46 |Տիգրան | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|47 |Գրիգոր | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|48 |Գեվորգ | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|49 |«Վիկտորիա»| 4 |Կոմեր| 537 | 1 |Հիմնական | 1 | 107| | |
| |ՍՊԸ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| |Սամուելյան| | | | |նություն | | | | |
| |Արշավիր | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|50 |Թովմասյան | 1 |Արդ- | 460 | 56 |Միայն հող| | | | |
| |Արմինե | |յունա| | | | | | | |
| | | |բերա-| | | | | | | |
| | | |կան | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|51 |«Պենտա» | 4 |Կոմեր| 216 | 216 |Հիմնական | 1 | 216| | |
| |ՍՊԸ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| |Օսիպյան | | | | |նություն | | | | |
| |Արթուր | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|52 |Արզուման- | 5 |Կոմեր| 556 | 174 |Հիմնական | 1 | 138|Ծիրան | 1 |
| |յան | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| |Արմենակ | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 52 |Հացենի | 1 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|53 |Մարգարյան | 4 |Կոմեր| 325 | 83 |Հիմնական | 3 | 245| | |
| |Արթուր | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|54 |Բաբաջանյան| 5 | | | | | | | | |
| |Աղասի | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|55 |Պողոսյան | 2 |Կոմեր| 975 | 175 |Երկրորդա-| 1 | 62 | | |
| |Արտաշես | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|56 |Սարգսյան | 4 |Կոմեր| 203 | 19 |Հիմնական | 2 | 206| | |
| |Արտակ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|57 |Սարգսյան | 2 |Կոմեր| 1046| 143 |Երկրորդա-| 1 | 77 | | |
| |Արմեն | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 141| | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|58 |Աֆրիկյան | 5 |Կոմեր| 644 | 105 |Հիմնական | 1 | 179|Ծիրան | 2 |
| |Կարեն | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 1 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|59 |Ավնանյան | 11|Կոմեր| 2124| 925 |Երկրորդա-| 1 | 25 | | |
| |Լիդիա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|60 |Մնացական- | 6 |Կոմեր| 830 | 169 |Հիմնական | 1 | 115| | |
| |յան Նարեկ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|61 |Սաղաթելյան| 27|Կոմեր| 2612| 554 |Հիմնական | 2 | 255| | |
| |Դավիթ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 109| | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|62 |Ազիլյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արմեն, | | | | | | | | | |
| |վարձակա- | | | | | | | | | |
| |լում է | | | | | | | | | |
| |բիզնես | | | | | | | | | |
| |տարածքներ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|63 |Ղազարյան | 5 | | | | | | | | |
| |Վարդան | | | | | | | | | |
| |վարձակա- | | | | | | | | | |
| |լում է | | | | | | | | | |
| |բիզնես | | | | | | | | | |
| |տարածքներ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|64 |Ավագյան | 6 |Կոմեր| 420 | 225 |Միայն հող| | | | |
| |Սամվել | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|65 |Սարգսյան | 6 |Կոմեր| 692 | 187 |Հիմնական | 3 | 286| | |
| |Նելյա | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 69 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 116| | |
| | | | | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|66 |Աննա | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|67 |Սաղաթելյան| 5 | | | | | | | | |
| |Թելման | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|68 |Միշա | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|69 |Սամվել | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|70 |Առաքելյան | 4 |Կոմեր| 600 | 136 |Միայն հող| | | | |
| |Խաչիկ | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|71 |Հակոբջան- | 6 |Կոմեր| 400 | 120 |Միայն հող| | | | |
| |յան Արմեն | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|72 |Անտոնյան | 4 |Կոմեր| 400 | 141 |Միայն հող| | | | |
| |Արմեն | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|73 |Ստեփանյան | 6 |Կոմեր| 400 | 162 |Միայն հող| | | | |
| |Գառնիկ | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|74 |Տիգրանյան | 5 |Կոմեր| 34 | 0.2 |Երկրորդա-| 1 | 34 | | |
| |Անահիտ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|75 |Դուրյան | 5 | | | | | | | | |
| |Սոնա | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|76 |Սարգսյան | 3 |Կոմեր| 35 | 5 |Երկրորդա-| 1 | 35 | | |
| |Լյովա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|77 |Առքելյան | 4 |Կոմեր| 36 | 12 |Երկրորդա-| 1 | 36 | | |
| |Աղվան | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|78 |Մեսրոպյան | 7 |Կոմեր| 37 | 19 |Երկրորդա-| 1 | 37 | | |
| |Վիգեն | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|79 |Վարդանյան | 5 |Կոմեր| 47 | 35 |Երկրորդա-| 1 | 47 | | |
| |Աշոտ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|80 |Խաչատրյան | 1 |Կոմեր| 36 | 33 |Երկրորդա-| 1 | 36 | | |
| |Աշոտ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|81 |Մուրադյան | 1 |Կոմեր| 37 | 37 |Երկրորդա-| 1 | 37 | | |
| |Լարիսա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|82 |Պետրոսյան | 6 |Կոմեր| 114 | 114 |Հիմնական | 1 | 114| | |
| |Ավետիք | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|83 |Գրիգորյան | 5 | | | | | | | | |
| |Գագիկ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|84 |Գրիգորյան | 2 |Կոմեր| 78 | 78 |Երկրորդա-| 1 | 78 | | |
| |Սերգեյ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|85 |Գեվորգյան | 4 |Կոմեր| 335 | 335 |Երկրորդա-| 2 | 176| | |
| |Մհեր | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|86 |Գեվորգյան | 2 |Կոմեր| | |Երկրորդա-| 1 | 27 | | |
| |Լավրենտ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|87 |Վոսկանյան | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|88 |Մովսիսյան | 5 | | | | | | | | |
| |Վահան | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|89 |Պետրոսյան | 4 |Կոմեր| 61 | 61 |Միայն հող| | | | |
| |Հովիկ | |ցիոն | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|90 |Տերտերյան | 5 |Կոմեր| 71 | 71 |Երկրորդա-| 1 | 71 | | |
| |Եղիշ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|91 |Վոսկանյան | 5 | | | | | | | | |
| |Եդգար | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|92 |Մովսիսյան | 5 | | | | | | | | |
| |Վահան | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|93 |Վասիլյան | 6 |Կոմեր| 116 | 116 |Երկրորդա-| 1 | 18 | | |
| |Արմեն | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|94 |Մարտյան | 9 |Կոմեր| 50 | 50 |Երկրորդա-| 1 |31 | | |
| |Արտակ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|95 |Գրիգորյան | 7 |Կոմեր| 31 | 2 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Աշոտ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|96 |Հարություն| 5 |Կոմեր| 31 | 4 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |յան Արկադի| |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|97 |Կարապետյան| 7 |Կոմեր| 31 | 6 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Արամ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| |Արծրունի | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|98 |Հակոբյան | 3 |Կոմեր| 31 | 9 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Անետա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|99 |Հովակիմյան| 6 |Կոմեր| 31 | 11 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Յուրա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|100|Մալխասյան | 6 |Կոմեր| 31 | 13 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Սուսաննա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|101|Գալստյան | 4 |Կոմեր| 31 | 15 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Արմո | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|102|Մանուչար- | 4 |Կոմեր| 31 | 18 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |յան Սաշիկ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|103|Մուրադյան | 6 |Կոմեր| 31 | 20 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Ռուբեն | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|104|Մուրադյան | 7 |Կոմեր| 31 | 22 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Վալերիկ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|105|Ասլանյան | 4 |Կոմեր| 31 | 24 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Աննա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|106|Ղարիբյան | 6 |Կոմեր| 31 | 27 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Հրաչիկ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|107|Սեդրակյան | 3 |Կոմեր| 31 | 29 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Նելլի | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|108|Ավդյան | 6 |Կոմեր| 31 | 31 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Յուրա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|109|Արաքելյան | 4 |Կոմեր| 31 | 31 |Երկրորդա-| 1 | 24 | | |
| |Էմմա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|110|Օհանյան | 7 |Կոմեր| 48 | 48 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Էդուարդ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|111|Խաչատրյան | 3 |Կոմեր| 39 | 39 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Վահրամ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|112|Ստեփանյան | 5 |Կոմեր| | | | | | | |
| |Սուրեն, | |ցիոն | | | | | | | |
| |բիզնես | | | | | | | | | |
| |տարածքներ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|113|Հովհաննես-| 5 | | | | | | | | |
| |յան Վրույր| | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|114|Սուքիասյան| 7 |Կոմեր| 8 | 8 |Երկրորդա-| 1 | 8 | | |
| |Վիկտորիա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|115|Առաքելյան | 1 |Կոմեր| 1095| 1095|Հիմնական | 1 | 88 | | |
| |Լևոն | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 72 | | |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|116|Կարապետյան| 2 |Կոմեր| 43 | 43 |Երկրորդա-| 1 | 6 | | |
| |Արամ, | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| |վարում է | | | | |շինու- | | | | |
| |բիզնես | | | | |թյուն | | | | |
| |տարածքներ | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 8 | | |
| | | | | | |կան | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կմախքով | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|117|Առաքելյան | 5 | | | | | | | | |
| |Հովհաննես | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|118|Ղևոնդյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արփիկ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|119|Չակոև | 5 | | | | | | | | |
| |Միշա | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|120|Առաքելյան | 5 | | | | | | | | |
| |Հովիկ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|121|Շահբազյան | 5 | | | | | | | | |
| |Նվեր | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|122|Ղևոնդյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արեգ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|123|Գառնիկյան | 6 |Կոմեր| 76 | 76 |Հիմնական | 1 | 76 | | |
| |Գագիկ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|124|Դրավատչյան| 6 |Կոմեր| 3993| 3689|Հիմնական | 1 |1165|Հացենի | 1 |
| |Հմայակ | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| |«Երմի» ՍՊԸ| | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | |Երկրորդա-| 1 | 53 |Ընկույզ | 2 |
| | | | | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|125|Գրիգորյան | 2 |Բնա- | | |Հիմնական | 1 | 143| | |
| |Արայիկ | |կելի | | |քարե շի- | | | | |
| | | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|126|Մովսիսյան | 4 |Կոմեր| 31 | 31 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Հասմիկ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|127|Այվազյան | 5 |Կոմեր| 31 | 31 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Վալերի | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|128|Սահակյան | 6 |Կոմեր| 31 | 31 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Վարազդատ | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|129|Օհանյան | 4 |Կոմեր| 31 | 31 |Երկրորդա-| 1 | 31 | | |
| |Սամվել | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|130|Հարություն| 2 |Կոմեր| 486 | 356 |Երկրորդա-| 1 | 147|Խնձոր | 4 |
| |յան Աննա | |ցիոն | | |կան քարե | | | | |
| | | | | | |շինու- | | | | |
| | | | | | |թյուն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ծիրան | 3 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
| | | | | | | | | |Ընկույզ | 2 |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|131|Մարարյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արթուր, | | | | | | | | | |
| |վարձակա- | | | | | | | | | |
| |լում է | | | | | | | | | |
| |բիզնես | | | | | | | | | |
| |տարածքներ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|132|Գրիգորյան | 5 | | | | | | | | |
| |Հակոբ | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|133|Գրիգորյան | 5 | | | | | | | | |
| |Նունե | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|134|Ռաֆֆի | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|135|Անահիտ | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|136|Արմեն | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|137|Վահան | 5 | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|138|Թունյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արմեն | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|139|Պողոսյան | 5 | | | | | | | | |
| |Արթուր | | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|140|Հարություն| 5 | | | | | | | | |
| |յան Ռուբեն| | | | | | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|141|Հովհաննես-| 6 |Կոմեր| 400 | 79 |Հիմնական | 3 | 258| | |
| |յան | |ցիոն | | |քարե շի- | | | | |
| |Քրիստինե | | | | |նություն | | | | |
| | | | | | |ցեմենտի | | | | |
| | | | | | |խառնուր- | | | | |
| | | | | | |դով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|___|__________|___|_____|_____|_____|_________|____|____|________|___|
|142|Սահակյան | 5 | | | | | | | | |
| |Լեռնիկ | | | | | | | | | |
.______________________________________________________________________
| | |___________________|_______________|______|____________|_______|
| | |Տեսակ |Մշտա|Ժամա-|Տե- |Մշտա|Ժամա-|Այո|Ոչ|Այո |Ոչ|Այո|Ոչ |
| | | |կան |նակա-|սակ |կան |նակա-| | | | | | |
| | | | |վոր | | |վոր | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 1 | | | | | | | | |Ոչ|Այո/աղ- | | |Ոչ |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 2 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 3 | | | | | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 4 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 5 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 6 | |Գրա- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |սենյակ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 7 | |Գրա- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |սենյակ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 8 | | | | | | | | |Ոչ| | | |Ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| 9 | | | | | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|10 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | | | | | | | | |Ոչ| | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | | | | | | | | |Ոչ| | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | | | | | | | | |Ոչ| | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | | | | | | | | |Ոչ| | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|11 | | | | | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|12 | | | | | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|13 | |Ավտոտեխ-|Մշտա| | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | |սպասարկ-|կան | | | | | | |քատության| | | |
| | |ման կետ | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
| | |(ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ) | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |հանրային|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |սննդի |կան | | | | | | | | | | |
| | |օբյեկտ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |հանրային|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |սննդի |կան | | | | | | | | | | |
| | |օբյեկտ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|14 | | | | | | | | |ոչ| | | |Ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|15 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|16 | | | | | | | | |ոչ| | | |Ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|17 | | | | | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|18 | | | | | | | | |ոչ|Այո/աղ- | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|19 | |Հացի |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |Մթերային|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|20 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|21 | |Փակված |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |մթերային|կան | | | | | | | | | | |
| | |խանութ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|22 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|23 | | | | | | | |Այո| |Այո/աղ- | |Այո| |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից ցածր| | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|24 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|25 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|26 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|27 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|28 | | | | | | | | |ոչ|Այո/աղ- | | |ոչ |
| | | | | | | | | | |քատության| | | |
| | | | | | | | | | |գծից | | | |
| | | | | | | | | | |ներքև | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|29 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|30 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|31 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|32 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|33 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|34 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|35 | |Բենզա- |Մշտա| | | | |Այո| | | | |ոչ |
| | |լցակայան|կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|36 | |Ավտոլվաց|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |ման կետ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|37 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|38 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|39 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|40 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|41 | |Մթերային|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|42 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|43 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|44 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|45 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|46 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|47 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|48 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|49 | |Մթերային|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|50 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|51 | |Գործարան|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | | |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|52 | |Գրասեն- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |յակ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |Մթերային|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|53 | |Մթերային|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|54 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|55 | |Անավարտ | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |շինու- | | | | | | | | | | | |
| | |թյուն | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|56 | |Անավարտ | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |շինու- | | | | | | | | | | | |
| | |թյուն | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|57 | |Մթերային|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |Արհեստա-|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|58 | |Պահեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |վորման |կան | | | | | | | | | | |
| | |օբյեկտ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|59 | |Շինա- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նյութի |կան | | | | | | | | | | |
| | |խանութ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|60 | |Արհեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|61 | | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |Արհեստա-|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|62 | |Արհեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|63 | |Արհեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|64 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|65 | |Մթերային|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|66 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|67 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|68 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|69 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|70 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|71 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|72 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|73 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|74 | |Ավտոտեխ-|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |սպասարկ-|կան | | | | | | | | | | |
| | |ման կետ | | | | | | | | | | | |
| | |(ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ) | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|75 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|76 | |Ավտոտեխ-|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |Ոչ |
| | |սպասարկ-|կան | | | | | | | | | | |
| | |ման կետ | | | | | | | | | | | |
| | |(ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ) | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|77 | |Արհեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|78 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|79 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|80 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|81 | |Արհեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|82 | |Արհեստա-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|83 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|84 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|85 | |Անվտան- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |գության |կան | | | | | | | | | | |
| | |ապահով- | | | | | | | | | | | |
| | |ման | | | | | | | | | | | |
| | |ծառայու-| | | | | | | | | | | |
| | |թյուններ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|86 | |Ավտոպա- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |հեստա- |կան | | | | | | | | | | |
| | |մասերի | | | | | | | | | | | |
| | |խանութ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|87 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|88 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|89 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|90 | |Ավտոտեխ-|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |սպասարկ-|կան | | | | | | | | | | |
| | |ման կետ | | | | | | | | | | | |
| | |(ավտո- | | | | | | | | | | | |
| | |տնակ) | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|91 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|92 | | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|93 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|94 | | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|95 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|96 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|97 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|98 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|99 | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|100| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|101| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|102| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|103| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|104| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|105| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|106| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|107| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|108| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|109| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|110| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|111| |Մթերային|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|112| |Գրա- |Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |սենյակ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|113| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|114| | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|115| |Բենզալցա|Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |կայան |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|116| |Գրա- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |սենյակ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|117| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|118| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|119| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|120| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|121| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|122| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|123| | | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|124| | | | | | | | |ոչ| | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
| | |Մթերային|Մշտա| | | | | | | | | | |
| | |խանութ |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|125| | | | | | | |Այո| | | |Այո| |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|126| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|127| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|128| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|129| |Կողպված | | | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |ավտոտնակ| | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|130| |Արհեստա-|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|131| |Արհեստա-|Մշտա| | | | | |ոչ| | | |ոչ |
| | |նոց |կան | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|132| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|133| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|134| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|135| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|136| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|137| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|138| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|139| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|140| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___|___|
|141| |Շինա- |Մշտա| | | | |Այո| | | |Այո| |
| | |նյութի |կան | | | | | | | | | | |
| | |խանութ | | | | | | | | | | | |
|___| |________|____|_____|____|____|_____|___|__|_________|__|___| |
|142| | | | | |Մշտա| | |ոչ| | | |ոչ |
| | | | | | |կան | | | | | | | |
.____ ________________________________________________________________.
Հավելված Բ. Խորհրդատվական հանդիպումների արձանագրություններ
ԵԿՔՏԾ ՄԱՅՐՈՒՂԻՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԻԾ 1-Ի ՀՕՏԾ - ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Թեման
Խորհրդատուների կողմից նախաձեռնած հանրային խորհրդատվություն` ՀՕՏԾ Երևանի Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների ԱԵԱ ներկայացնելու նպատակով:
Օրը/ժամը
Պրեզենտացիան տեղի ունեցավ 2010 թ. մայիսի 6-ին` ժամը 12:00-14:00:
Վայրը
Երևանի Աջափնյակ համայնքի թիվ 195 դպրոց:
Պրեզենտացիան վարողներ
ԾՆՏԱ խորհրդատուները` Փոլ Հոլմս` Մոթ ՄակԴոնալդ` Ծրագրի ղեկավար, Արտաշես Առաքելյան` «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտի տնօրեն, տեղական թիմի ղեկավար; Լիանա Մխիթարյան` սոցիալական և տարաբնակեցման մասնագետ` «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտ:
Ներկաներ
Արեգ Բարսեղյան, ոլորտի ավագ կոորդինատոր, ԱԶԲ;
Գոհար Թադևոսյան, խորհրդատու, ԱԶԲ;
Գևորգյան Արթուր, գլխավոր մասնագետ, ԾԻԳ;
Զաքարյան Հովհաննես, ավագ մասնագետ, ԾԻԳ;
Ներկա էին նախագծի տարածքի 36 բնակիչներ, Աջափնյակի թաղապետարանի ներկայացուցիչներ, Դավթաշեն համայնքի գլխավոր ճարտարապետը, ՀԿ ներկայացուցիչներ:
Նախապես մշակված կանոնակարգի կետեր
1. Դավթաշենի կամուրջ - Հալաբյան փողոց - Աշտարակի մայրուղի ճանապարհային
նախագծի ամփոփ ներկայացում;
2. Փաստացի պրեզենտացիա` ՀՕՏԾ նախապատրաստման սկզբունքները ներկայացնելու
համար;
3. Հարց ու պատասխան:
Արձանագրություններ
Տեղեկատվության նպատակով պատրաստվել է հայերեն թարգմանված հանրային թռուցիկ, որը բաշխվել է ԱԵԱ-ներին:
Դավթաշենի կամուրջ - Հալաբյան փողոց - Աշտարակի մայրուղի նախագծի ամփոփ ներկայացում
Արտաշես Առաքելյանը և Արեգ Բարսեղյանը հանդիսատեսին համառոտ ներկայացրեցին են նախագիծը` ընդգծելով հանրային խորհրդատվության նախաձեռնման նպատակը:
Փաստացի պրեզենտացիա` ՀՕՏԾ նախապատրաստման սկզբունքները ներկայացնելու համար
Լիանա Մխիթարյանը ղեկավարեց պրեզենտացիան` ներկայացնելով ՀՕՏԾ նախնական տարբերակը և բացատրեց, թե ինչպես են ԳՄ հաստատած ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները և ՀՕՏ գործընթացը նպատակադրված նվազեցնել ծրագրի բացասական ազդեցությունը ԱԵԱ-ների վրա` ժամանակին և պատշաճորեն փոխհատուցելով նրանց վնասները: Ներկայացվեցին նաև նախագծի իրականացման համար սահմանված փոխհատուցման իրավունքները, սեփականության օրինականացման պայմանները, վերականգնման և ռեաբիլիտացիայի դրույթները, ինչպես նաև նախաձեռնվող գործողությունների ժամանակացույցը:
Հարց ու պատասխան
Նախագծի ազդեցության տարածքի բնակիչները և ՀԿ ներկայացուցիչները ուղղել են հետևյալ հարցերը:
Հ1. (Գևորգյան Նինա, Դավիթաշենի բնակիչ, 2 փող #1):
Նախագիծը արդեն հաստատվա՞ծ է: Որևէ փոփոխություններ կլինե՞ն:
Պ1. (Արեգ Բարսեղյան):
Նախագիծը հաստատված է: Կառավարության որոշումն ընդունված է և նախագիծը պաշտոնապես հայտարարված է: ԾԻԳ-ը ուղարկել է ծանուցումը ԱԵԱ-ներին: ԾԻԳ-ը սկսել է գույքի միավոր արժեքի արձանագրության նկարագրության պատրաստման գործընթացը:
Հ2. (Արզումանյան Արմենակ, 16-րդ թաղամասի բնակիչ, 46 շենք, բն. 22):
Այս հանրային խորհրդատվության մեջ մեր դերը ո՞րն է: ԵՎ արդյո՞ք մեր ներկայությունը այսօր կունենա որևէ կարևորություն:
Պ2. (Արտաշես Առաքելյան)
Այս պրեզենտացիայի նպատակն է ներկայացնել նախագիծը ԱԵԱ-ներին, ինչպես նաև ԱԵԱ-ների փոխհատուցման իրավունքները, կենսաապահովման վերականգնման գործառույթները և այլն:
Հ3. (Բաղդասարյան Սեդրակ, ՀԿ ներկայացուցիչ «Պետական կարիքների զոհեր»)
Ի՞նչ է նշանակում` «Փոխարինման արժեք»:
Պ2. (Լիանա Մխիթարյան)
«Փոխարինման արժեք» նշանակում է բնակելի կամ այլ տեսակի շինության կառուցման արժեքը` օգտագործելով շինանյութ,կ որոնք կան խանութներում, ներառյալ աշխատանքի, տրանսպորտի/այլ շինարարական ծախսեր: Պահումներ մաշվածության, գործարքային ծախսերի, ինչպես նաև շինանյութերի պահպանման համար չեն արվելու:
Հ3. (Բաղդասարյան Սեդրակ)
Ո՞վ է որոշում շուկայական գինը:
Պ3 (Գոհար Թադևոսյան)
Փոխհատուցման չափսը հիմնված է շուկայական գնի և թափանցիկ մեթոդոլոգիայի վրա, որոնք ընդունելի են ԱԶԲ կողմից: Որոշված փոխհատուցման չափը դրանից հետո կստուգվի և կհաստատվի Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագրի (ՀՕՏԾ) կողմից ԾԻԳ-ի հովանու ներքո:
Հ4. (Ադամյան Սիլվա, կոորդինատոր, ՀԿ «Շրջակա միջավայրի միություն»)
Քանի՞ ընկերություն իրավունք ունեն գնահատել: Մե՞կ, թե՞ մի քանի:
Պ4. (Արտաշես Առաքելյան)
Գնահատումը կիրականացվի լիցենզավորված անկախ գնահատողների կողմից` ընտրված Քաղաքապետարանի կողմից հայտարարված բաց մրցույթի միջոցով:
Հ5. (Գևոփրգյան Ռաֆիկ, Դավթաշեն, 4 փող, բն. 18)
Իմ ծնողները մահացել են և ես դիմել եմ դատարան տունը ժառանգելու համար: Նրանք մերժել են: Ի՞նչ կարող եմ անել: Ես դիմել եմ հողի սեփականաշնորհման համար, բայց ինձ մերժել են: Այս հողը Սովետական Միության ժամանակներից է: Ի՞նչ կարող եմ անել: Կարո՞ղ եմ դիմել նորից:
Պ5. (Լիանա Մխիթարյան)
Դուք պետք է դիմեք Քաղաքապետարան և սկսեք գույքի սեփականաշնորհման գործընթացը:.
Հ6. (Սեդրակյան Նելլի, Այգեփոր 41, մասնավոր ավտոտնակի սեփականատեր):
1) Փոխհատուցման գործում ԱԶԲ դերը ո՞րն է:
2) Փոխհատուցումը դա շուկայական գին + 15%:
Ինչի՞ հենց 15%, ոչ թե 10% կամ 20%: Ինչի՞ հետ է պայմանավորված 15%:
Պ6. (Արեգ Բարսեղյան)
ԱԶԲ տրամադրում է վարկ ճանապարհի կառուցման համար: Բայց փոխհատուցումը վճարում է ՀՀ Կառավարությունը: Այս 15%-ը ՀՀ օրենսդրությանը համապատասխան է: Այս հավելյալ գումարը վճարվում է հողի օտարման գործընթացի հետևանքով ԱԵԱ-ներին պատճառած անհանգստության համար:
Հ7. (Պողոսյան Համլետ,Դավիթաշեն, 2 փող, բն 6)
Ճանապարհը անցնում է ի գյուղատնտեսական հողի մոտով: ԵՎ ես դրանից կորուստ են ունենում: Դա կփոխհատուցվի՞:
Պ7. (Գոհար Թադևոսյան)
Գյուղատնտեսական հողի կորուստի դեպքում ԱԵԱ փոխհատուցվում է շուկայական գին + 15% նպաստ, կամ փոխարինման միջոցով հողով` համապատասխան գնի/բերքատվության, ընդունելի ԱԵԱ կողմից: Գյուղատնտեսական հողի` 10%-ից ավել կորցնելու դեպքում ԱԵԱ փոխհատուցվում է խիստ ազդեցության ենթարկված ԱԵԱ համապատասխան` հողի տարեկան պտղատվության շուկայական գնի չափով:
Հ8. (Առաքելյան Լևոն, 16 թաղամասի, 15 շենք)
1) Ես ունեմ հող և բիզնես հողի վրա: Ես սեփականաշնորհման համար դիմել են
և մերժվել: Ի՞նչ կարող եմ ես անել օրինականացնելու համար:
2) Հնարավո՞ր է անել որևէ բան բիզնեսը չկորցնելու համար, ստանալ ոչ միայն
դրամական փոխհատուցում, բայց նաև հողատարածք:
Պ8. (Արտաշես Առաքելյան)
Դուք պետք է դիմեք Municipality և սկսեք օրինականացման գործընթացը: Բանակցելով նրանց հետ`դուք հնարավորություն կունենաք ստանալ այլ հողատարածք, եթե կա:
Հ9. (Արզումանյան Արմենակ, 16 թաղամաս, 46 շենք, բն 22)
Իմ հողի վրա երկհարկանի կառույց կա: Երկրորդ հարկը փոխհատուցմանը ենթակա՞ է:
Պ9. (Լիանա Մխիթարյան)
Երկու հարկն էլ հաշվի են առնվելու:
Հ10. (Բաղդասարյան Սեդրակ,ՀԿ «Պետական կարիքների զոհեր»)
Հողի վրա պտղատու ծառը ինչպե՞ս է փոխհատուցվելու:
Բիզնեսը հարկային դաշտում է գտնվում: Ինչպե՞ս է այն փոխհատուցվելու: Ըստ եկամուտի՞:
Պ10. (Թադևոսյան Գոհար)
1. Ծառերը կփոխհատուցվեն շուկայական գնով ըստ տարիքի, տեսակի և
բերքատվության կորստի:
2. Առձեռն` ըստ հարկային օրենսգրքի մեկ տարվա զուտ եկամուտի:
Հ11. (Կարապետյան Արամ,16 թաղամաս, 19 շենք, բն 99)
Հողը վարձակալած է, իսկ ավտոտնակը` սեփականաշնորհված: (Հարցը կոոպերատիվ ավտոտնակների վերաբերյալ):
Պ12. (Ավետիսյան Կարեն,Նախագծի կոորդինատոր»ASHD» ՀԿ ԱԶԲ համաժողով)
Քանի՞ ծառ է կտրվելու: Դու քանակը ունե՞ք: Ինչպե՞ս է այն փոխհատուցվելու:
Հ12. Այո, բոլոր ծառերը հաշված են: Արդեն ասվել է, որ բոլոր ծառերը կփոխհատուցվեն շուկայական գնով` ըստ տարիքի, տեսակի և բերքատվության կորստի:
Պ13. (Ադամյան Սիլվա, կոորդինատոր, «Հասարակական բնապահպանական միություն»)
Կան ռադիոակտիվ տարածքներ և շենքեր դրանց վրա: Ըստ ՀՀ օրենքի կառույցները այդ տարածքի վրա չեն փոխհատուցվելու: Այդ դեպքում ինչի՞ եք թույլ տվել մարդկանց ապրել այդ վտանգավոր պայմաններում և կառուցել ինչ որ բան այդ տարածքում:
Պ13. (Արտաշես Առաքելյան) Տարածքը ռադիոակտիվ չէ: Պարզապես այդտեղ կան որոշ չափով ռադիոնուկլիդներ: Կառուցման համար խորհրդատուները երբեք պատասխանատու չեն եղել: Հարցը պետք է տրվի ղեկավարություններին:
Հ14. Նույն տունը քաղաքի տարբեր մասերում ինչպե՞ս է փոխհատուցվում: Իմ տունը հողի հետ ենթադրորեն 200.000 ԱՄՆ դոլլար է, իսկ նման տուն առանձին կառուցելու համար պահանջվում է ոչ ավել, քան 30.000 ԱՄՆ դոլլար: Այս պարագայում ինչպե՞ս վարվել:
Պ14. Ձեր տունը կփոխհատուցվի փոխարինման գնով:
ԵԿՀՏԾ մայրուղիների Նախագիծ 1-ի ՀՕՏԾ ներկայացման հանրային
խորհրդատվության մասնակիցների ցուցակ
11 Մայիս, 2010 թ.
.___________________________________________________________________.
|ՀՀ |Անուն |Հասցե |Հեռախոսահամար|
|___|____________________|____________________________|_____________|
|1. |Առաքելյան Արտաշես |ԱդԻնֆոՍիս | |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|2. |Մխիթարյան Լիաննա |ԱդԻնֆոՍիս | |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|3. |Փոլ Հոլմս |Մոթ ՄակԴոնալդ | |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|4. |Գեվորգյան Նինա |Դավիթաշեն, 2 փող. 1 |093 77 36 00 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|5. |Տերտերյան Եղիշ |16 թաղամաս 17 շ., բն 69 |091 40 43 69 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|6. |Գևորգյան Մհեր |16 թաղամաս, 20 շ., բն 8 |093 98 33 99 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|7. |Գևորգյան Լավրենտ |16 թաղամաս, 20 շ., բն 8 |094 00 75 05 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|8. |Դրավտչյան Հմայակ |Գ. Չավուշ 34 |091 41 25 32 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|9. |Մալխասյան Սուսաննա |16 թաղամաս, 19 շ., բն 91 |093 60 54 34 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|10.|Սարգսյան Լյովա |16 թաղամաս, 21 շ., բն 87 |077 30 11 63 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|11.|Պետրոսյան Ավետիք |Բաշինջաղյան 2/6, բն 45 |094 54 14 03 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|12.|Խաչատրյան Աշոտ |Աշտարակի շրջան, Բյուրական |091 59 61 01 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|13.|Ծառուկյան Նորիկ |Կորյուն 21, բն 10 |010 56 82 74 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|14.|Տիգրանյան Անահիտ |Մանթաշյան 10ա բն 10 |091 49 65 36 |
| | | |010 48 42 24 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|15.|Մուրադյան Լարիսա |16 թաղամաս, 18th շ., բն 104 |091 58 37 76 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|16.|Սեդրակյան Նելլի |Այգեձոր 41 |093 99 60 55 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|17.|Արզումանյան Արմենակ |16 թաղամաս, 46 շ., բն 22 |091 92 88 31 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|18.|Առաքելյան Միասնիկ |Դավիթաշեն 4 փող., բն 30 |077 60 50 60 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|19.|Առաքելյան Լևոն |16 թաղամաս, 15 շ., բն 3 |010 35 06 06 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|20.|Աբրահամյան Ալբերտ |Գ. Չաուշ 30 | |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|21.|Դանիելյան Աշոտ |Դավիթաշեն, 2 փող., 1 st տուն|010 36 17 47 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|22.|Ավետիսյան Կարեն |Նախագծի կոորդինատոր»ASHD» ՀԿ|055 27 69 02 |
| | |ԱԶԲ համաժողով | |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|23.|Բաղդասարյան Սեդրակ |«Պետական կարիքների զոհեր» ՀԿ|093 25 55 65 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|24.|Ադամյան Սիլվա |կոորդինատոր, «Հասարակական |094 87 40 70 |
| | |բնապահպանական միություն» ԱԶԲ| |
| | |համաժողով | |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|25.|Առաքելյան Գնել |Դավիթաշեն 12 շ., բն 10 |091 81 47 47 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|26.|Գևորգյան Ռաֆիկ |Դավիթաշեն 4 փող., բն 18 |010 36 77 41 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|27.|Շահբազյան Իսկուհի |Դավիթաշեն 2 փող., բն 4 |010 36 88 14 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|28.|Շահբազյան Հայկ |Դավիթաշեն 2 փող., բն 4 |010 36 29 63 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|29.|Պողոսյան Համլետ |Դավիթաշեն 2 փող., բն 6 |010 36 15 19 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|30.|Օհանյան Էդուարդ |16 թաղամաս, 18 շ., բն 72 |010 35 36 11 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|31.|Առաքելյան Աղվան |16 թաղամաս, 18 շ., բն 28 |010 35 70 43 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|32.|Շահբազյան Խաչիկ |Դավիթաշեն 2 փող., 4 բն |010 36 78 68 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|33.|Գասպարյան Ալբերտ |16 թաղամաս, 18 շ., բն 117 |093 76 68 88 |
| | | |010 34 66 10 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|34.|Գեվորգյան Գագիկ |Դավիթաշեն 5 փող., 42 տուն |010 36 99 18 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|35.|Գևորգյան Սաղաթել |Դավիթաշեն, 4 փող., 34 տուն |010 36 50 49 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|36.|Սաղաթելյան Դավիթ |Գ. Չաուշ շ. 28/I |010 35 08 80 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|37.|Հակոբյան Անետա |16 թաղամաս, 19 շ., բն 87 |010 35 67 45 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|38.|Գալստյան Արմո |16 թաղամաս, 20 շ., բն 12 |010 35 74 12 |
| | | |093 60 25 36 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|39.|Սարգսյան Նելլի |Մելքումով 20/2 |091 43 16 96 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|40.|Յարմալոյան Արմեն |Մելքումով 20/2 |093 07 04 03 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|41.|Կառապետյան Արամ |16 թաղամաս, 19 շ., բն 99 |010 35 70 72 |
| | | |099 35 70 72 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|42.|Հարությունյան Արկադի|16 թաղամաս, 19 շ., բն 39 |010 35 69 17 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|43.|Գևորգյան Արթուր |Քաղաքապետարան |010 54 55 06 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|44.|Զաքարյան Հովհաննես |Քաղաքապետարան |010 54 55 06 |
|___|____________________|____________________________|_____________|
|45.|Կարապետյան Լևոն |Գնահատող | |
.___________________________________________________________________.
Հավելված Գ. Ազդեցությունների փոխհատուցում/Վերականգնում: տեղեկատվական
թերթիկ
Նախաբան
1. Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ` Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագրի (այսուհետ` Ծրագիր) ֆինանսավորելու համար: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է ենթածրագրեր, որոնք վերաբերում են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի բացակայող հանգույցների շինարարությանը: Այս ենթածրագրերի թվին է դասվում Դավթաշենի կամուրջ - Հալաբյան փողոց - Աշտարակի մայրուղի 3,1 կմ երկարությամբ հատվածի կառուցումը, որը ստացել է Նախագիծ 1 անվանումը:
2. Տվյալ ՀՕՏԾ-ն մշակվել է Մայրուղիների Նախագիծ 1-ի շրջանակներում նախատեսվող փոխհատուցման, տարաբնակեցման և վերականգնման պահանջները և կազմակերպման եղանակները սահմանելու նպատակով: ՀՕՏԾ-ն սահմանում է i) կորուստների ծավալը, ii) փոխհատուցման վճարումների և վերաբնակեցման քաղաքականությունը և շրջանակը, iii) մասնակցության և իրականացման ինստիտուցիոնալ շրջանակ և iv) իրականացման միջոցառումների վերահսկողության պարտականություններ:
Նախագծի տեղանքը, նկարագրությունը և հնարավոր ազդեցությունները
3. Նախագիծ 1-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի հյուսիս-արևելյան հատվածում` Դավթաշեն և Աջափնյակ համայնքների վարչական տարածքում` քաղաքի կենտրոնից մոտ 6 կմ դեպի հարավ-արևմուտք հեռավորության վրա: Նախագծի տեղակայություն ցույց է տրված հետևյալ 1.3 պատկերում:
Պատկեր 9.1: Մայրուղիների Նախագիծ 1-ի տեղակայությունը
-------------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
4. Մայրուղիների Նախագիծ 1-ի նպատակն է ապահովել Աջափնյակի համայնքից դեպի Աշտարակի մայրուղի տրանսպորտային հարմարավետ և անկախ հոսքը` նոր տրանսպորտային հանգույցի միջոցով: Աշտարակի մայրուղին հանդիսանում է Խանջյան, Հերացի, Սարալանջի և Վաղարշյան փողոցներով անցնող գլխավոր մայրուղու բաղկացուցիչ մասը: Նախագիծը նախատեսում է երկու մակարդակով տրանսպորտային ուղեանցի կառուցում, որը Դավթաշենի կառուցապատման գոտին կդարձնի ավարտուն:
5. Նախնական արդյունքներով ազդեցության ենթարկվող հետևյալ տարածքները կենթարկվեն օտարման կամ քանդման`
- 37,546 մ2 հողատարածք, որի մեծ մասն օգտագործվում է բնակելի և բիզնես
նշանակությամբ
- 109 հիմնականում բնակելի և բիզնես շինություններ
- 701 պտղատու և 32 ոչ պտղատու սեփական ծառեր
- 41 ոչ շարժական բիզնես, որոնք ենթակա են տեղափոխման
6. ՀՕՏԾ-ն սահմանում է նշված ազդեցությունների փոխհատուցման ձևերը` դրամական, վերաբնակեցման և ռեաբիլիտացիոն նպաստի միջոցներով: Ազդեցությունների այս նախնական գնահատումը և տվյալ ծրագրի տեխնիկական մասնագրերը կճշգրտվեն և վերջնական տեսքի կբերվեն ազդեցության ենթարկվող համայնքների հետ խորհրդակցությունների և հետագա հետազոտությունների միջոցով` ոչ ուշ, քան 2011 թ. փետրվար ամսում:
ԱԵՏՏ/ԱԵԱ փոխհատուցման և/կամ ռեաբիլիտացիայի սկզբունքները
7. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման քաղաքականության հիման վրա սույն ԲՖԳ-ի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
- Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
- Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպես տվյալ ՀՕՏԾ-ն), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
- Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
- Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
- Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
- Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
- Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
- ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
- Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
- Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
Փոխհատուցման և ռեաբիլիտացիա ստանալու իրավունքները
8. Ազդեցության ենթարկվող տարածքներում բնակվող բոլոր տնային տնտեսությունները և ազդեցության ենթարկվող ակտիվներ կամ եկամուտ տնօրինողները մինչև փոխհատուցման իրավունքի հաստատման վերջնաժամկետը` 2 ապրիլի 2010 թ. (ազդեցությունների հետազոտության ավարտի օրը), կհաստատեն իրենց վնասների փոխհատուցում և/կամ ռեաբիլիտացիա ստանալու իրավունքը` ըստ ստորև ներկայացված փոխհատուցման իրավունքների սխեմայի:
Փոխհատուցման իրավունքների սխեմա
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության |Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ գրանցում|Շուկայական արժեք գումարած|
|տնտեսական |որոնք կորցնում|ունեցող |15% դրամական փոխհատուցում|
|հողերի կորուստ|են գյուղատնտե-|սեփականատեր |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
| |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |_____________|_________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագործող| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ պետք է ստանա |
| | | |սեփականության իրավունք և |
| | | |ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք |
| | | |է տրվի նոր |
| | | |վարձակալություն: Եթե դա |
| | | |հնարավոր չէ, ապա նա պետք |
| | | |է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած |
| | | |15% հետևյալ |
| | | |մասնաբաժիններով` ելնելով |
| | | |վարձակալության մնացած |
| | | |տարիների հաշվարկից. i) 1|
| | | |տարուց պակաս - 5%; ii) |
| | | |առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս - 14%; iii) |
| | | |առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս - 20%; |
| | | |iv) առնվազն 25 տարի և |
| | | |ավելի - 25%: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան |
| | |գրանցման/ |օրինական կարգավիճակ և |
| | |վարձակալու- |փոխհատուցվեն վերոնշյալ |
| | |թյան/ համա- |սկզբունքով: Եթե նրանք |
| | |պատասխան |ենթակա չեն օրինականացման,|
| | |փաստաթղթերի |ապա պետք է ստանան |
| | |ԱԵԱ |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|2. Ոչ գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ գրանցում|Շուկայական արժեք գումարած|
|տնտեսական |որոնք կորցնում|ունեցող |15% դրամական փոխհատուցում|
|հողերի կորուստ|են իրենց |սեփականատեր |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
| |առևտրային | |ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |_____________|_________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագործող| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ պետք է ստանա |
| | | |սեփականության իրավունք և |
| | | |ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք |
| | | |է տրվի նոր |
| | | |վարձակալություն: Եթե դա |
| | | |հնարավոր չէ, ապա նա պետք |
| | | |է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած |
| | | |15% հետևյալ |
| | | |մասնաբաժիններով` ելնելով |
| | | |վարձակալության մնացած |
| | | |տարիների հաշվարկից. i) 1|
| | | |տարուց պակաս - 5%; ii) |
| | | |առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս - 14%; iii) |
| | | |առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս - 20%; |
| | | |iv) առնվազն 25 տարի և |
| | | |ավելի - 25%: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության |
| | |գրանցման/ |դեպքում պետք է ստանան |
| | |վարձակալու- |օրինական կարգավիճակ և |
| | |թյան/ համապա-|փոխհատուցվեն վերոնշյալ |
| | |տասխան |սկզբունքով: Եթե նրանք |
| | |փաստաթղթերի |ենթակա չեն օրինականացման,|
| | |ԱԵՏՏ |ապա պետք է ստանան |
| | | |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում`|
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |սեփականության|գումարած 15%-ի չափով` |
| | |իրավական |առանց ամորտիզացիոն |
| | |գրանցման |մասնահանումների և |
| | |կարգավիճակից |գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության |
| | | |դեպքում և ԱԵՏՏ |
| | | |համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում |
| | | |է շինության միայն |
| | | |ազդեցության ենթակա |
| | | |հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վերաբնակեցվող|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վարձակալ |ազդեցություն կրելու |
| | | |նպաստ` նշված սույն |
| | | |աղյուսակի 9 և 10 |
| | | |կետերում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|4. Ոչ բնակելի | |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում`|
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող ԱԵՏՏ |գումարած 15%-ի չափով` |
| | | |առանց ամորտիզացիոն |
| | | |մասնահանումների և |
| | | |գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության |
| | | |դեպքում և ԱԵՏՏ-ի |
| | | |համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում |
| | | |է շինության միայն |
| | | |ազդեցության ենթակա |
| | | |հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |գրանցում կամ |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |վարձակալու- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |թյուն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող ԱԵՏՏ| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վերաբնակեցվող|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վարձակալ |ազդեցություն կրելու |
| | | |նպաստ` նշված սույն |
| | | |աղյուսակի 9 և 10 |
| | | |կետերում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ կա- |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության |հասարակական |ռավարություն |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ | |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների |
| | | |վերականգնում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |փոխհատուցում հաշվարկված |
| |բերքի զանգված |անկախ |շուկայական գներով` |
| | |իրավական |ակնկալվող համախառն բերքի |
| | |գրանցման |համար: |
| | |կարգավիճակից | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` |
| |ծառեր |անկախ |հիմնված ծառերի տեսակի, |
| | |իրավական |տարիքի և բերքատվության |
| | |գրանցման |վրա: |
| | |կարգավիճակից | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ |
|տիրության/ |թյուն/գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ձեռներեց. ա) (մշտական |
|գործարարության|րարություն |անկախ |ազդեցություն) դրամական |
|կորուստ | |իրավական |միանվագ փոխհատուցում |
| | |գրանցման |տարեկան զուտ եկամտի |
| | |կարգավիճակից |չափով, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) զուտ եկամտի|
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի |
| | | |բացակայության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` |
| | | |մինչև 1 տարի: |
| | | |Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|______________|______________| |_________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական|
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի|
| | | |տրամադրում; |
| | | |բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի|
| | | |տրամադրում` զբաղվածության|
| | | |ընդհատված ամիսների համար:|
|______________|______________|_____________|_________________________|
|9. Օժանդակու- |> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած բոլոր |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն- |եկամտի կորուստ|ԱԵՏՏ, |տարվա բերքի չափով միանվագ|
|ների դեպքում |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |վերաբնակեցում |կացության |_________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման |
| | |չունեցող |համար` նվազագույն |
| | |բնակիչները և |աշխատավարձի չափով: |
| | |վերաբնակեցման| |
| | |ենթակա | |
| | |վարձակալները | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ |
|կեցման նպաստ |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ, |ամսվա համար |
| |ծախսեր |ներառյալ |կենսաապահովման ծախսերը |
| | |վարձակալները |հոգալու համար բավարար |
| | | |գումարների տրամադրում` |
| | | |140.000 ՀՀ դրամ: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|11. Խոցելի | |Աղքատության |6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց | |սահմանագծից |աշխատավարձի չափով |
|օժանդակություն| |ցածր |դրամական օժանդակության |
| | |կենսամակարդակ|տրամադրում: Ծրագրի |
| | |ունեցող և/ |իրականացման հետ կապված |
| | |կամ կանանց |աշխատատեղերի համար |
| | |կողմից |ընտրություն կատարելիս այս|
| | |ղեկավարվող |անձանց պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |առաջնայնություն տալ: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|12. Ժամանակա- | |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն|
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող գույքի/|
| | | |սեփականության համար: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|13. Չնախատես- | | |Ծրագրի իրականացման |
|ված ազդեցու- | | |ընթացքում ԵՔ կանդրադառնա |
|թյուններ, եթե | | |չնախատեսված |
|այդպիսիք լինեն| | |ազդեցություններին և |
| | | |կհոգա դրանց հետ կապված |
| | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
9. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական
փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված հողի
կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա
սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ
սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր
չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթակա հողի շուկայական արժեքին
համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով
վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող
գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի
փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է
օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթակա հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%,
4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով + 15% օժանդակություն` անկախ ԱԵԱ
գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող ԱԵԱ պետք է
օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու նպատակով:
Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն մասնահանումների և
գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի հաշվառման
կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և այն
դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող
վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ
(Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (այս դեպքում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
Նպաստների միավոր արժեքների գնահատում
10. Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող նպաստների միավոր արժեքները ներկայացված են ստորև բերված աղյուսակում:
Նպաստների միավոր արժեքները
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Ազդեցություն/ԱԵԱ |Միավոր արժեք|Արժեքի |Արժեքը |
| |բնորոշ սկզբնական | |սահմանման |ՀՀ դրամ|
| |ազդեցություն | |միավորը |/ամիս |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Ծանր |Վարձակալների |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000|
|ազդեցության |վերաբնակեցում |նվազագույն |նվազագույն | |
|նպաստ | |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| | | |21.04.10 | |
| | | |դրությամբ | |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Վերաբնակեցման|Վարձակալների |1 ամիս |Տրանսպորտային |140.000|
|նպաստ |վերաբնակեցում | |և | |
| | | |կենսաապահովման| |
| | | |ծախսեր | |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Խոցելի ԱԵԱ |Աղքատության շեմից |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000|
|նպաստ |ցածր գտնվող, այրի |նվազագույն |նվազագույն | |
| |կանանց կամ ծերերի |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| |կողմից ղեկավարվող | |21.04.10 | |
| |ԱԵՏՏ վերաբնակեցում| |դրությամբ | |
| |(ներառյալ | | | |
| |վարձակալները) | | | |
.____________________________________________________________________.
Հողի միավոր արժեք
.______________________________________________.
|Հողօգտագործման տեսակը|Միավոր արժեքը ՀՀ դրամ/մ2|
|_____________________|________________________|
|Բնակելի | 50.000 |
|_____________________|________________________|
|Առևտրային | 60.000 |
|_____________________|________________________|
|Արդյունաբերական | 77.000 |
.______________________________________________.
Կառույցների և շինությունների միավոր արժեք
._____________________________________________________________________.
|Կառույցի կամ շինության տեսակը և կարգը |Միավոր արժեք ՀՀ դրամ/մԱ|
|_____________________________________________|_______________________|
|Հիմնական բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով| 167.247 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 128.536 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Երկրորդային բնակելի և բիզնես կառույցներ | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և մետաղյա կտուրով| 97.701 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Մետաղյա կմախքով կառույց` մետաղյա կտուրով | 25.723 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Հատուկ կառույցներ | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Բենզալցակայան` բետոնե հրապարակով, մետաղական | 200.000 |
|բաքերով | |
|_____________________________________________|_______________________|
|Գազի մատակարարման կայան | 200.000 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Բետոնե լողավազան | 50.000 |
|_____________________________________________|_______________________|
|Էլեկտրական ենթակայան | 200.000 |
._____________________________________________________________________.
Վերականգնման և վերաբնակեցման նպաստներ
11. Ծրագրի շրջանակներում ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ-ները իրավունք կստանան վերականգնման, տարաբնակեցման փոխհատուցման, իսկ ծանր ազդեցություն կրող և խոցելի ԱԵՏՏ-ները` նպաստի իրավունք: Ստորև ներկայացված աղյուսակը ցույց է տալիս նպաստների չափսը` ըստ ազդեցության տեսակի:
Նպաստների բյուջեն
.__________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Միավորի սահմանում |Միավոր արժեք|
|_____________|_______________________________________|____________|
|Վերաբնակեցում|1 ամիս տրանսպորտային և ապրուստի ծախսեր| 140.000 |
|_____________|_______________________________________|____________|
|Ծանր |6 ամիս նվազագույն աշխատավարձ` ամսեկան | 180.000 |
|ազդեցություն |30.000 ՀՀ դրամ | |
|_____________|_______________________________________|____________|
|Խոցելի ՏՏ |1 ամիս տրանսպորտային և ապրուստի ծախսեր| 140.000 |
.__________________________________________________________________.
Բողոքների ներկայացման և բավարարման գործընթացը
12. Բոլոր ԱԵԱ-ները իրավունք ունեն իրենց բողոքներն ու հարցերը ներկայացնել հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման ցանկացած հարցի վերաբերյալ: Բողոքները ժամանակին և համապատասխան ձևով բավարարելու և հնարավոր եղանակները ԱԵԱ-ների համար հասանելի դարձնելու նպատակով սահմանվել է բողոքարկման հետևյալ մեխանիզմը`
ա) Քայլ 1: ԱԵԱ կամ ԱԵԱ-ները ներկայացնում են իրենց բողոքները ԾԻԳ ՀՕՏՎ
սոցիոլոգներին և տարաբնակեցման մասնագետներին` ոչ պաշտոնական
միջնորդների միջոցով: Բողոքը պետք է ստորագրվի ԱԵԱ կողմից` բացատրելով
բողոքի բնույթը, վայրը և բողոք ներկայացնողի ամբողջական հասցեն:
բ) Քայլ 2: ԾԻԳ-ի կողմից պաշտոնական պատասխանը կստացվի բողոքը
ներկայացնելու հետո` 30 օրվա ընթացքում: Պատասխանը հանդես կգա
փոխհատուցման առաջարկի, առանձին հանդիպման շրջանակներում տվյալ հարցը
կրկին քննարկելու հրավերի կամ բողոքի մերժման պատճառների բացատրության
ձևով:
գ) Քայլ 3: Եթե ԱԵԱ-ն համաձայն չէ ԾԻԳ առաջարկած փոխհատուցման կամ մերժման
պատճառների հետ, ապա նա պետք է բողոքը ներկայացնի Երևանի
Քաղաքապետարան` ԾԻԳ-ից պատասխան ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում
և ներկայացնի պահանջը հաստատող փաստաթղթեր:
դ) Քայլ 4: ԵՔ-ն պետք է խորհրդակցի ԾԿՀԽ հետ` հարցը ինքնուրույն լուծելու
կամ դատարան դիմելու վերաբերյալ: ԾԿՀԽ-ն պետք է պատասխան տա բողոքի
գրանցումից հետո` 15 օրվա ընթացքում: ԾԿՀԽ որոշումը պետք է
համապատասխանի ՀՕՏԾ պայմաններին:
ե) Քայլ 5: Եթե բողոքարկողը դեռ բավարարված չէ ԾԿՀԽ որոշմամբ և ուզում է
շարունակել բողոքարկումը, ապա պետք է այն ներկայացնի դատարան, որի
որոշումը կլինի վերջնական:
13. Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար:
Հավելված N 3
ՀՀ կառավարության
2010 թվականի սեպտեմբերի 24-ի
նիստի N 37 արձանագրային
որոշման
«ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐ»
ՓՈՒԼ 1
ՀՈՂԻ ՕՏԱՐՄԱՆ ԵՎ ՏԱՐԱԲՆԱԿԵՑՄԱՆ ԾՐԱԳԻՐ
ԵՐԵՎԱՆԻ ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ՇՐՋԱՆՑԻԿ ՄԱՅՐՈՒՂԻ ՆԱԽԱԳԻԾ 2
ՇԻՐԱԿԻ ՓՈՂ. - ԱՐԳԱՎԱՆԴԻ ԽՃՈՒՂԻ
«ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐ»
Բովանդակություն
Գլուխ Վերնագիր
Հապավումներ
ՀՕՏ հասկացությունների սահմանումը
Ընդհանուր դրույթներ
Ներածություն և նախնական տվյալներ
Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
Հանրային խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
Ինստիտուցիոնալ կազմակերպումը
Իրականացման ժամանակացույցը
Միավոր արժեքների գնահատում
Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
Մոնիտորինգ և գնահատում
1. Նախաբան
1.1 Ընդհանուր տեղեկություն
1.2 ՀՕՏԾ մշակման ընթացքը
1.3 ՀՕՏ-ին առնչվող ծրագրերի մշակման պահանջները
1.4 Նախագծի տեղակայությունը և նկարագրությունը
2. Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.1 Ընդհանուր դիտարկում
2.2 Հետազոտության աշխատանքները և մեթոդոլոգիան
2.2.1 Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)
2.2.2 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.3 Հողատարածքների, ակտիվների, եկամուտի ազդեցություններ
2.3.1 Հողի օտարում
2.3.1.1 Հողակտորների իրավական կարգավիճակը
2.3.2 Ազդեցությունը կառույցների և շինությունների վրա
2.3.2.1 Շինությունների ազդեցության ծավալը և տարաբնակեցման
ռազմավարությունը
2.3.3 Մշակաբույսեր և ծառեր
2.3.4 Ազդեցություն ձեռնարկատիրությունների և նրանց եկամուտների վրա
2.3.4.1 Ազդեցություններ աշխատողների վրա
2.4 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.4.1 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տեսակը
2.4.2 Բոլոր տեսակի ազդեցությունների ենթարկվող ԱԵՏՏ և ԱԵԱ
2.4.3 Ծանր ազդեցություն կրող ԱԵՏՏ
2.4.4 Խոցելի ԱԵՏՏ
2.4.5 ԱԵԱ` ըստ սեռի
2.4.6 ԱԵԱ` ըստ ազգության
3. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
3.1 Ընդհանուր
3.2 Ընդհանուր թեմաները
3.2.1 Աղքատություն
3.2.2 Սեռային քաղաքականություն
3.3 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պատկերը
3.3.1 Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը
3.3.2 Տարիք
3.3.3 Կրթություն
3.3.4 Ազգություն
3.3.5 Զբաղվածություն և եկամտի աղբյուրներ
3.3.6 Սեռը
4. Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
4.1 Իրավական և քաղաքական հիմքեր
4.1.1 Հողի օտարման և տարաբնակեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության
օրենքները և կանոնակարգերը
4.1.2 Ոչ կամավոր տարաբնակեցման ԱԶԲ պահանջները
4.1.3 ՀՕՏ-ի վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և
կանոնակարգերի համեմատությունը ԱԶԲ-ի տարաբնակեցման պահանջների
հետ
4.2 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքներ
4.2.1 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքները
4.3 Սեփականության օտարման պայմանները
4.4 Օրինականացման պայմանները և մեխանիզմները
5. Հասարակական խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի
ներկայացում
5.1 Ընդհանուր դրույթներ
5.2 Հանրային խորհրդատվություն
5.2.1 Համայնքային հանդիպումներ
5.3 Տեղեկատվություն
5.3.1 Հանրային տեղեկատվական բրոշյուր
5.4 Բողոքարկման մեխանիզմ
6. Ինստիտուցիոնալ կազմակերպում
6.1 Ընդհանուր դրույթներ
6.2 ԵՔ/ԾԻԳ
6.3 Խորհրդատուներ
6.4 Այլ կառույցներ և հաստատություններ
6.5 ԱԶԲ
7. ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.1 Ընդհանուր դրույթներ
7.2 ՀՕՏԾ նախապատրաստման աշխատանքները
7.3 ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.4 ՀՕՏԾ իրականացման գրաֆիկ
8. Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
8.1 Ընդհանուր նկարագրություն
8.2 Ֆինանսավորման աղբյուրը և դրա հատկացումը
8.3 Փոխհատուցման միավոր արժեքի գնահատման մեթոդաբանություն
8.3.1 Նպաստների միավոր արժեքի գնահատում
8.4 Բյուջե
8.4.1 Հողատարածք
8.4.2 Շենքեր և կառույցներ
8.4.3 Ծառեր
8.4.4 Ձեռնարկատիրական գործունեություն
8.4.5 Նպաստներ
8.5 Ամփոփ բյուջեն
9. Մոնիտորինգ և գնահատում
9.1 Ընդհանուր նկարագրություն
9.2 Ներքին մոնիտորինգ
9.3 Արտաքին մոնիտորինգ
Հավելվածներ
Հավելված Ա. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մանրամասն հետազոտություն
Հավելված Բ. Խորհրդատվական հանդիպումների արձանագրություններ
Հավելված Գ. Ազդեցությունների փոխհատուցում/ Վերականգնում: տեղեկատվական
թերթիկ
Հապավումներ
ԱԶԲ Ասիական Զարգացման Բանկ
ԱԵՏՏ Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսություն
ԱԵԱ ԱԵԱ
ՀԱՃ ՊՈԱԿ Հայավտոճան ՊՈԱԿ
ԵԿՆ ԾԻԳ Երևանի կառուցապատման ներդրումային ԾԻԳ ՊՈԱԿ
ՄՉՀ Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն
ԳՄ Գործադիր մարմին
ԱՓ Ազգային փոքրամասնություն
ՀՆԱ Համախառն ներքին արդյունք
ՀՀԿ ՀՀ կառավարություն
ԻԳ Իրականացնող գործակալություն
ԱՄԳ Անկախ մոնիտորինգային գործակալություն
ՏԲ Տեղաբնիկներ
ԱՍՀՆԳ Աղքատության և սոցիալական հարցերի նախնական գնահատում
ՀՕՏ Հողի օտարում և տարաբնակեցում
ՀՕՏՇ Հողի օտարման և տարաբնակեցման շրջանակներ
ՀՕՏԾ Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագիր
ՀՕՏՎ Հողի օտարման և տարաբնակեցման վարչություն
ԲՖԳ Բազմափուլ ֆինանսավորման գործիք
ԵՔ Երևանի քաղաքապետարան
ՏԿՆ Տրանսպորտի և կապի նախարարություն
ՀԿ Հասարակական կազմակերպություն
ԳՈՒ Գործողությունների ուղեցույց
ՊՖՀ Պարբերական ֆինանսավորման հայտ
ԾԿՀԽ Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ
ԾԻԳ Ծրագրերի իրականացման գրասենյակ
ԾՆՏԱ Ծրագրի նախապատրաստման տեխնիկական աջակցություն
ԱԿՌ Աղքատության կրճատման ռազմավարություն
ԱՍՀԳ Աղքատության և սոցիալական հարցերի գնահատում
ՀՀ Հայաստանի Հանրապետություն
ԿԶԾ Կայուն զարգացման ծրագիր
ՍՏՈՒ Սոցիալ-տնտեսական ուսումնասիրություն
ՍՏՄ Սոցիոլոգներ և տարաբնակեցման մասնագետներ
ՀՕՏ հասկացությունների սահմանումը
Ազդեցության ենթարկված անձ (ԱԵԱ) - Ցանկացած անձ, ով տուժում է նախագծից բխող հողօգտագործման, ջրօգտագործման, այլ բնական ռեսուրսների օգտագործման փոփոխություններից կամ եկամտի կորստից:
Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսություն (ԱԵՏՏ) - Մեկ տանիքի տակ բնակվող ծխի բոլոր անդամները, որոնք գործում են որպես մեկ տնտեսական միավոր, որը բացասական ազդեցության է ենթարկվում ամբողջ ծրագրի կամ նրա բաղադրիչների կողմից: Ազդեցության ենթարկված տնային տնտեսությունը կարող է բաղկացած լինել մեկ միջուկային ընտանիքից կամ ընդլայնված ընտանիքային խմբից:
Փոխհատուցում - Օտարված ակտիվների վերականգնման արժեքի վճարում դրամական կամ ծախսերի փոխհատուցման այլ եղանակով:
Վերջնաժամկետ - վերջնաժամկետ, որից հետո անձը չի կարող համարվել փոխհատուցման իրավունք ունեցող, այսինքն` ներառված չէ վիճակագրությամբ սահմանված ազդեցության ենթարկված անձանց ցուցակում:
Իրավունքներ - Փոխհատուցում, եկամտի վերականգնում, վերաբնակեցման աջակցություն, եկամտի փոխարինում և վերաբնակեցում ներառող այն միջոցառումների ամբողջությունը, որոնք պետք է տրամադրվեն ազդեցության ենթարկված անձանց` կախված նրանց կորուստների բնույթից` նրանց տնտեսական և սոցիալական հիմքերը վերականգնելու համար:
Հյուրընկալող բնակչություն - Այն տարածքին մոտ գտնվող համայնքը, ուր ծրագրի շահառուները որպես ծրագրի մաս պատրաստվում են կամավոր կերպով վերաբնակվել:
Հարմարություններ - Անձի, տնային տնտեսության, հաստատության կամ կազմակերպության կողմից կառուցված կառույցներ (բնակելի օբյեկտ, ցանկապատ, ցախանոցներ, փարախներ, կոմունալ հարմարություններ, կոմունալ ծառայություններ, պահոցներ, պահեստներ և այլն) և տնկած մշակաբույսեր/բույսեր:
Հողի օտարում - Այն գործընթացը, որի միջոցով կառավարական գերատեսչությունները ստիպում են անձին փոխհատուցման դիմաց պետական կարիքների համար օտարել սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող հողը կամ հողի մի մասը և տալ կառավարական գերատեսչությանը որպես սեփականություն:
Մարզ - Հայաստանը բաժանված է 10 շրջանների` մարզերի: Մարզերից յուրաքանչյուրը ղեկավարվում է մարզպետի կողմից, որը նշանակվում է ՀՀ կառավարության կողմից: Մարզերը բաղկացած են համայնքներից: Յուրաքանչյուր համայնք ինքնակառավարվող է և բաղկացած է մեկ կամ ավելի բնակավայրերից: Բնակավայրերը դասակարգվում են որպես քաղաք կամ որպես գյուղ: 2007 թ. դրությամբ Հայաստանում կա 915 համայնք, որոնցից 49-ը համարվում են քաղաքային և 866-ը` գյուղական: Երևանը, որը նախկինում մարզի կարգավիճակ ուներ, ներկայումս ունի համայնքի կարգավիճակ և ղեկավարվում է ընտրովի քաղաքապետի կողմից:
Ռեաբելիտացիա/վերականգնում - Ոչ կամավոր տարաբնակեցման քաղաքականության շրջանակներում տրամադրված փոխհատուցում (այդ թվում` նաև վերաբնակեցման լրահատկացում), որը օտարված ակտիվների փոխհատուցման արժեքի վճարում չի ենթադրում:
Վերաբնակեցում - ԱԵԱ-ի/ԱԵՏՏ-ի ֆիզիկական տեղահանումը նախքան նախագծի իրականացումը նրա բնակավայրը հանդիսացող վայրից:
Փոխհատուցման արժեք - Այն արժեքը, որը գնահատվում է որպես հողի համար արդարացի փոխհատուցում` հիմնվելով դրա բերքատվության պոտենցիալի վրա, շենքերի և շինությունների փոխհատուցման արժեքը (շինանյութերի և աշխատուժի տվյալ պահի շուկայական իրական գինը` առանց ամորտիզացիոն մասհանումների կամ վերաօգտագործվող շինանյութի համար մասհանումների), ինչպես նաև բնակելի տարածքների, բերքի, ծառերի և այլ ունեցվածքի շուկայական արժեքը:
Տարաբնակեցում - բոլոր այն միջոցառումները, որոնք նախատեսված են մեղմացնելու համար ԱԵԱ-երի սեփականության և/կամ ապրուստի վրա նախագծի թողած բացասական որևէ ազդեցությունը. ներառում է փոխհատուցումը, վերաբնակեցումը, եթե այն անհրաժեշտ է, և վնասված/քանդված ենթակառուցվածքների և սարքավորումների վերականգնումը:
Խոցելի խմբեր - Մարդկանց հատուկ խմբեր, որոնք տարաբնակեցման հետևանքով կարող են տուժել ավելի շատ: Դրանք աղքատության սահմանագծից ցածր կենսամակարդակ ունեցող տնային տնտեսություններն են կամ կդառնան աղքատության սանդղակից ցածր գտնվող տնային տնտեսություններ` գույքի կամ ապրուստի միջոցի կորստի հետևանքով կամ կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություններ կամ հաշմանդամներ հանդիսանալու պատճառով:
Ընդհանուր դրույթներ
Ներածություն և նախնական տվյալներ
1. Հողի օտարման և տարաբնակեցման ծրագրի (ՀՕՏԾ) ամփոփագիրը նախապատրաստվել է Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագրի (այսուհետ` Ծրագիր) շրջանակներում իրականացվող Մայրուղիների նախագիծ 2-ի համար փոխհատուցման, տարաբնակեցման և իրավունքների վերականգնման պահանջները և միջոցառումները սահմանելու նպատակով: Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ Ծրագրի 1-ին փուլը ֆինանսավորելու համար: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է ենթածրագրեր, որոնք ուղղված են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ մայրուղու բացակայող ճանապարհային հանգույցների կառուցմանը: Այս ենթածրագրերի թվին է դասվում Շիրակի փողոցից դեպի Արգավանդի մայրուղի հատվածի կառուցումը, որը ստացել է Նախագիծ 2 անվանումը: Նախագիծ 2-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի կենտրոնից մոտ 6 կմ դեպի հարավ-արևմուտք` Երևանի Շենգավիթ համայնքում և Մալաթիա-Սեբաստիա համայնքի Արգավանդի հատվածում: Նախագծով նախատեսվում է մոտ 1.2 կմ երկարությամբ 6 երթևեկության գծով նոր ճանապարհի կառուցում, որը ներառում է Արգավանդի խճուղին Շիրակի փողոցին միացնող 1.5 կմ ճանապարհը:
2. Այս ամփոփ ՀՕՏԾ սահմանում է ա) կորուստների ծավալը, բ) փոխհատուցման վճարումների և վերաբնակեցման քաղաքականությունը և շրջանակը, գ) մասնակցության և իրականացման ինստիտուցիոնալ շրջանակ և դ) իրականացման միջոցառումների վերահսկողության պարտականություններ: Նախագիծ 2-ի հաստատումը կապված է հետևյալից` ա) ԱԶԲ և Կառավարության կողմից տվյալ ՀՕՏԾ հաստատումից, բ) ազդեցության ենթարկված անձանց (ԱԵԱ) տվյալ ՀՕՏԾ ներկայացումից, գ) տվյալ ՀՕՏԾ թարմացումից` վերջնական նախագիծը և փոխհատուցման միավորի ընթացիկ գինը ապահովելու համար, ինչպես նաև տվյալ ՀՕՏԾ-ում ներկայացված փոխհատուցման ծրագրի լիակատար իրականացումից, այդ թվում` ԱԵԱ լիակատար փոխհատուցումը:
Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
3. Նախագծի ՀՕՏ ազդեցությունների ծավալը ճշգրիտ գնահատելու համար իրականացվել է մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)` ազդեցությունների հատուկ տարածքը և տեղանքը չափագրելու նպատակով: Բացի այդ, իրականացվել է ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամար` ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ թիվը և բնորոշ հատկանիշները պարզելու համար: Հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է, որ նախագծի ազդեցությանը կենթարկվի 2,504 մ2 սեփական տարածք. ազդեցության ենթարկվող բոլոր 11 հողակտորները գտնվում են այնպիսի հողատարածքներում, որոնք Կառավարության կողմից դասակարգված են որպես բնակելի և կոմերցիոն նշանակության տարածքներ: Իրականում ազդեցության ենթարկվող տարածքներում ոչ ոք չի բնակվում. դրանք օգտագործվում են ձեռնարկատիրական գործունեության նպատակով: Բոլոր տարածքները հանդիսանում են ազդեցության ենթարկվող 11 տարբեր անձանց օրինական սեփականություն: Նախագիծը ազդեցություն չի թողնի գյուղատնտեսական նշանակության հողերի, վաճառքի կամ օգտագործման համար նախատեսված մշակաբույսերի վրա: Ազդեցության ենթակա են միայն 14 սեփական պտղատու ծառ: Նախագծի ազդեցությանը կենթարկվի ընդամենը 14 կոմերցիոն կառույց և 11 տարբեր ձեռնարկատիրական գործունեություններ (ազդեցության ենթարկվող կոմերցիոն կառույցները և ձեռնարկատիրական գործունեությունները չեն ներառում շինարարության մեջ գտնվող գազի լցակայանը), որոնցից 11-ը ենթակա են տեղափոխման: Տվյալ ՀՕՏԾ կթարմացվի և պատրաստ կլինի իրականացման Երևանի քաղաքապետարանի հետազոտությունների ավարտից հետո:
4. 9 ԱԵՏՏ և 44 ԱԵԱ համարվում է ծանր ազդեցության ենթարկվող, քանի որ ենթակա են տարաբնակեցման, իսկ 1 ԱԵՏՏ համարվում է խոցելի, քանի որ հանդիսանում է կնոջ կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություն: Ծայրահեղ ազդեցություն կրող ԱԵԱ և տեղաբնիկներ չկան: ԱԵԱ ընդհանուր թվից 22-ը (41%) արական սեռի են, իսկ 32-ը (59%)` իգական:
Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
5. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ 54 ԱԵԱ և 11 ԱԵՏՏ 22-ը տղամարդիկ են, իսկ 32` կանայք: Բոլորը (100%) ազգությամբ հայ են: 10 ԱԵԱ (19%) անգրաճանաչ է, իսկ 22 ԱԵԱ (61%) ունի առնվազն միջնակարգ կրթություն: ԱԵԱ 6-ը (11%) աշխատում են, որոնց մեծ մասը արդյունաբերական ոլորտում:
6. Կա կնոջ խնամակալության ներքո գտնվող 1 ընտանիք: Միայնակ ծնողով ընտանիք չկա: Կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսությունները չեն տուժի իրենց ձեռնարկատիրական գործունեության կամ աշխատանքի կորստի հետևանքով: ԳՄ-ն կապահովի, որպեսզի ազդեցության ենթարկվող կանայք տղամարդկանց հետ միասին հավասարապես մասնակցեն տվյալ ՀՕՏԾ իրականացմանը: Աղքատության սահմանագծից ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵԱ չկա:
Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
7. ՀՀ-ում հողի օտարման և փոխհատուցման հարցերը քննարկվում են Հողային օրենսգրքի 102 և 104, Քաղաքացիական օրենսգրքի (2008 թ.) 218 հոդվածի փոփոխված տարբերակի և ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքում (այսուհետ` Պարտադիր գնման օրենք) (ընդունվել է 2006 թ. նոյեմբերի 27-ին): Օտարման ենթակա հողի/սեփականության փոխհատուցումը հաստատվում է ԵՔ և ԱԵԱ միջև կնքվող պայմանագրով` հաշվի առնելով շուկայական արժեքը և վնասները, ներառյալ հետևանքային վնասները, և կարող է լինել հողի/սեփականության փոխանակման ձևով: Օտարվող սեփականության դիմաց սեփականատիրոջը վճարվում է համարժեք փոխհատուցում: Համարժեք է համարվում օտարվող գույքի շուկայական արժեքից տասնհինգ տոկոս ավելի գումարը: Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվում է «Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին» (Հոկտեմբեր 4, 2005 թ.) Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
8. Ոչ կամավոր տարաբնակեցման վերաբերյալ ԱԶԲ քաղաքականությունը հիմնված է հետևյալ սկզբունքների վրա. ա) ոչ կամավոր տարաբնակեցումից պետք է հնարավորինս խուսափել կամ առնվազն այն հասցնել նվազագույնի, բ) փոխհատուցման/ռեաբելիտացիայի չափը պետք է ապահովի ՏԱ-երի` ծրագրի իրականացումից առաջ ունեցած կենսամակարդակը, գ) ՏԱ-երին պետք է լիարժեք տեղեկություններ և խորհրդատվություն տրամադրվի ՀՕՏ-ի փոխհատուցման տարբերակների մասին, դ) ՏԱ-երի սոցիալ-մշակութային կառույցներին պետք է հնարավորինս աջակցություն ցուցաբերվի; դրանք պետք է առավելագույնս ներգրավվեն, ե) փոխհատուցումը պետք է իրականացվի կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարության սկզբունքով, զ) իրավական կարգավիճակի բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի գործընթացի իրականացման համար, է) առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանանան կանանց կողմից ղեկավարվող տնտեսությունները և այլ խոցելի խմբերը: Նրանց պետք է համապատասխան աջակցություն ցուցաբերվի իրենց կարգավիճակը բարելավելու համար, ը) ՀՕՏ-ը պետք է ընկալել և իրագործել որպես ծրագրի մաս, և փոխհատուցման ծախսերը պետք է ամբողջությամբ ներառվեն ծրագրի օգուտներ-ծախսեր հաշվարկներում, թ) փոխհատուցումը ու տարաբնակեցման հատկացումները պետք է ամբողջությամբ տրամադրվեն նախքան ճանապարհի օտարման գոտու հողի հարթեցման և քանդման իրավունքի տալը:
9. Ընդհանուր առմամբ, ՀՕՏ-ը վերաբերող ՀՀ օրենքների/կանոնակարգերի և ԱԶԲ քաղաքականության միջև առկա են սկզբունքային շատ քիչ տարբերություններ, որոնք վերացնելու նպատակով ԵՔ-ը մշակել է ՀՕՏՇ սկզբունքներ և իրավունքներ` Ծրագրի ընթացքում կիրառելու համար: ՀՀ օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման պահանջների (ՍՊՔ, 2010 թ.) հիման վրա սույն Ծրագրի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպիսին հետևյալն է), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
10. Սույն ծրագրի շրջանակներում փոխհատուցում ստանալու իրավունք ունեցող կամ իրավունքների վերականգնման/ռեաբելիտացիայի վերաբերյալ դրույթներից օգտվելու իրավունք ունեցող ԱԵԱ ցանկն ընդգրկում է հետևյալը` ա) Իրավական կարգավիճակ ունեցող և չունեցող հողօգտագործողներ, բ) Հաշվառված և լիարժեք գրանցում ունեցողները և վարձակալները; Շինությունների, բերքի, բույսերի կամ հողին ամրացված այլ առարկաների սեփականատերերը; և գ) այն ԱԵԱ, որոնք ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորուստ են կրում, կորցնում են աշխատավարձը և/կամ այլ եկամուտը: Փոխհատուցում ստանալու համար ընտրվելու իրավունքը պետք է սահմանափակվի վերջնաժամկետով, որը սահմանվել է ՄՉՀ-ն ավարտելու օրը` 14 ապրիլի 2010 թ.: Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու համար ընտրվելու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը ներկայացված է ստորև բերված Աղյուսակ Տ.2-ում:
Հանրային խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
11. ԱԶԲ-ի քաղաքականության և ՀՕՏՇ համաձայն` ԱԵԱ կստանան լիարժեք խորհրդատվություն և հնարավորություն կունենան մասնակցելու հողի օտարման և տարաբնակեցման աշխատանքների պլանավորմանը և իրականացմանը: Նրանց նաև ժամանակին և պատշաճ կերպով տեղեկություններ կտրամադրվեն` պլանավորման գործընթացի արդյունքների, ինչպես նաև ՀՕՏԾ իրականացման ժամկետների և ընթացակարգերի վերաբերյալ: ՀՕՏՎ կողմից հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացի բոլոր փուլերում իրականացվում է հանրային տեղեկատվության և խորհրդատվության քարոզարշավ: Բացի այդ, ՀՕՏՎ-ը կազմակերպում է նաև հանրային իրազեկման հանդիպումներ` ԱԵԱ մասնակցությունը ՏԾ-ի ամբողջական ներկայացումը և ԱԵԱ իրազեկումը փոխհատուցման վճարման և վերաբնակեցման ընթացակարգերի վերաբերյալ ապահովելու նպատակով:
12. 27/04/10 թ. նախագծի պաշտոնական հայտարարումից հետո Նախագծի համայնքի տարածքում` Շենգավիթի դպրոցներից մեկում 2010 թ. մայիսի 5-ին 12:00-14:00 ժամանակահատվածում տեղի ունեցավ հանդիպում համայնքի բնակիչների հետ: Հանդիպման նպատակն էր ազդեցության ենթարկվող անձանց տեղեկություններ տրամադրել նախագծի վերաբերյալ և ներկայացնել տվյալ ՀՕՏԾ-ն, քննարկել ծրագրի ազդեցությունները և ստուգել տվյալ ՀՕՏԾ ուսումնասիրության արդյունքները, ինչպես նաև սկսել շահառուների շարունակական ներգրավումը, որը կշարունակվի ՀՕՏԾ իրականացման ողջ ընթացքում: Նախագծի տարբեր փուլերում (պլանավորում, իրականացում և մոնիտորինգ) պլանավորվում է հետևյալ տեղեկությունների տրամադրում` ա) հայերենով Հանրային տեղեկացվածության բրոշյուրի պատրաստում և բաշխում, ինչպես ներկայացված է տվյալ ՀՕՏԾ Հավելված Գ-ում; բ) տարածքային և համայնքային գրասենյակներում ՀՕՏԾ հայերեն տարբերակի տրամադրում; գ) ԱԶԲ կայքի տարաբնակեցման բաժնում ՀՕՏԾ ներբեռնում:
13. Առկա է բողոքների ներկայացման մեխանիզմ, որը հնարավորություն կտա ԱԵԱ բողոքարկել հողամասերի կամ այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցումից բխող ցանկացած անընդունելի որոշում, գործելակերպ կամ գործողություն: Բողոքների բավարարման գործընթացից խուսափելու համար անհրաժեշտ է կանխել բողոքները` աշխատանքների մանրակրկիտ իրականացման, ԱԵԱ լիարժեք մասնակցության և հանգամանալից խորհրդատվության, ինչպես նաև ազդեցության ենթարկվող համայնքների, ՀՕՏՎ, ԾԻԳ և ԵՔ միջև լայնածավալ հաղորդակցման և համագործակցման հաստատման միջոցով: Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար:
Ինստիտուցիոնալ կազմակերպումը
14. Տվյալ ՀՕՏԾ-ում ներկայացված փոխհատուցման/վերականգնման ծրագիրը ներառում է հստակ գործընթացներ, դինամիկա և տարբեր դերակատարներ:
ա. ԵՔ-ը ընդհանուր գործառույթներ է իրականացնում Ծրագրի նկատմամբ`
ներառյալ բոլոր ՀՕՏ աշխատանքների նախապատրաստումը, իրականացումն ու
ֆինանսավորումը, ինչպես նաև տարբեր կառույցների գործողությունների
համակարգումը: ԵՔ-ը իր գործառույթները կիրականացնի ԵԿՆ ԾԻԳ-ի ՀՕՏՎ
միջոցով: ՀՕՏՎ կազմում կաշխատեն սոցիալական և տարաբնակեցման հարցերով
մասնագետներ (ՍՏՄ), որոնք հաշվետու կլինեն ԵԿՆ ԾԻԳ-ի ղեկավարին ՀՕՏ
աշխատանքների պլանավորման և իրականացման ընդհանուր կառավարումն
իրականացնելու համար: Ծրագրի շրջանակներում կարևորագույն որոշումների
կայացման նպատակով (այդ թվում` ԱԵԱ բողոքարկման բացառիկ դեպքերի
քննարկման և որոշումների կայացման` նախքան գործը դատարան հանձնելը)
ձևավորվել է Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ (ԾԿՀԽ), որը
բաղկացած է քաղաքապետարանի համապատասխան վարչությունների և ենթակա
հաստատությունների ղեկավարներից:
բ. Խորհրդատուներ, ներառյալ` ա) ԾՆՏԱ խորհրդատուներ, ովքեր իրականացրել են
տվյալ ՀՕՏԾ նախապատրաստելու համար անհրաժեշտ բոլոր դաշտային
հետազոտությունները; բ) նախագծման խորհրդատուներ, ովքեր կթարմացնեն
տվյալ ՀՕՏԾ այն իրականացնելու համար; գ) վերահսկման խորհրդատուներ,
ովքեր կաջակցեն ՀՕՏԾ իրականացմանը; դ) անկախ մոնիտորինգային
գործակալություն (ԱՄԳ), որին վարձել են ՀՕՏԾ-ի իրականացման արտաքին
մոնիտորինգն ու գնահատումն իրականացնելու համար; և ե) ակտիվների անկախ
գնահատողներ, որոնք հավատարմագրված մասնավոր ընկերություններ են`
վարձված ԾՆՏԱ-ի կամ նախագծման խորհրդատուների կողմից` ազդեցության
ենթարկված ակտիվները գնահատելու համար:
գ. Այլ կառույցներ և հաստատություններ, որոնք ներառում են` ա) ՀՀ
Ֆինանսների նախարարություն, որը կտրամադրի իրականացման համար
նախատեսված բյուջեները; բ) ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի
կադաստրի պետական կոմիտեն պատասխանատու է հողի սեփականությանը
վերաբերող իրավական հարցերի վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրման և
սեփականության հաշվառման համար; գ) Տեղական դատարաններ, որոնք պետք է
դիտարկի սեփականազրկման դեպքերը, դատալսում իրականացնի և վճիռ կայացնի
սեփականազրկման և փոխհատուցման չափերի մասին:
դ. ԱԶԲ. Ծրագրի պարբերական վերահսկում իրականացնելուց բացի` ԱԶԲ-ն
վերանայում է տվյալ ՀՕՏԾ-ն և վերացնում պայմանագրերի կնքման և
շինարարական աշխատանքները սկսելու բոլոր խոչընդոտները:
Իրականացման ժամանակացույցը
15. Հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման բոլոր գործողությունները պետք է ավարտվեն մինչև շինարարական աշխատանքների սկսելը: ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման, իրականացման և ետ-իրականացման աշխատանքների ժամկետները սահմանվել են տվյալ ՀՕՏԾ շրջանակներում իրականացվող տարբեր փուլերին համապատասխան, որոնք ներկայացված են Տ.5 աղյուսակում:
Աղյուսակ S1. Փոխհատուցում ստանալու իրավունք և այլ իրավունքների շրջանակ
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության|Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են գյուղատնտե-| |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |___________|____________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագոր-| |
| | |ծող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց |
| | | |15 տարուց պակաս` տարի |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` տարի |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |տարի փոխհատուցվող գումարի |
| | | |25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան օրինական |
| | |գրանցման/ |կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |վարձակալու-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |թյան/ համա-|նրանք ենթակա չեն |
| | |պատասխան |օրինականացման, ապա պետք է |
| | |փաստաթղթերի|ստանան վերականգնման/ |
| | |ԱԵԱ |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթարկված հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|2. Ոչ գյուղա-|ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ |Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում|գրանցում |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են իրենց |ունեցող |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |առևտրային |սեփականատեր|ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի | | |
| |հողերը | | |
| | |___________|____________________________|
| | |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագոր-| |
| | |ծող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով, կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության դեպքում |
| | |գրանցման/ |պետք է ստանան օրինական |
| | |վարձակալու-|կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |թյան/ համա-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |պատասխան |նրանք ենթակա չեն |
| | |փաստաթղթերի|օրինականացման, ապա պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |ստանան վերականգնման/ |
| | | |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթակա հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ սեփա-|փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |կանության |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |իրավական |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | |գրանցման |և գործարքային ծախսերի: |
| | |կարգավիճա- |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | |կից |և ԱԵՏՏ համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթակա հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|4. Ոչ բնակելի| |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |ԱԵՏՏ |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | | |և գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | | |և ԱԵՏՏ-ի համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթարկված հատվածի, ինչպես |
| | | |նաև շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |գրանցում |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |կամ վարձա- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |կալություն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող | |
| | |ԱԵՏՏ | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության|հասարակական |կառավարու- |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ |թյուն |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների վերականգնում:|
|_____________|______________|___________|____________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական փոխհատուցում |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |հաշվարկված շուկայական |
| |բերքի զանգված |անկախ |գներով` ակնկալվող համախառն |
| | |իրավական |բերքի համար: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |Դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` հիմնված |
| |ծառեր |անկախ |ծառերի տեսակի, տարիքի և |
| | |իրավական |բերքատվության վրա: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ ձեռներեց. |
|տիրության/ |թյուն/գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ա) (մշտական ազդեցություն) |
|գործարարու- |րարություն |անկախ |դրամական միանվագ |
|թյան կորուստ | |իրավական |փոխհատուցում տարեկան զուտ |
| | |գրանցման |եկամտի չափով, |
| | |կարգա- |բ) (ժամանակավոր |
| | |վիճակից |ազդեցություն) զուտ եկամտի |
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի բացակայության |
| | | |դեպքում ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` մինչև |
| | | |1 տարի: Առավելագույն |
| | | |չհարկվող աշխատավարձը հավասար|
| | | |է նվազագույն աշխատավարձին: |
|_____________|______________| |____________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական |
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի |
| | | |տրամադրում, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն աշխատավարձի |
| | | |չափով գումարի տրամադրում` |
| | | |զբաղվածության ընդհատված |
| | | |ամիսների համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|9. Օժանդակու-|> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն-|եկամտի կորուստ|բոլոր ԱԵՏՏ,|տարվա բերքի չափով միանվագ |
|ների դեպքում |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |վերաբնակեցում |կացության |____________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման համար` |
| | |չունեցող |նվազագույն աշխատավարձի |
| | |բնակիչները |չափով: |
| | |և վերաբնա-| |
| | |կեցման | |
| | |ենթակա վար-| |
| | |ձակալները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ ամսվա |
|կեցման |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ,|համար կենսաապահովման ծախսերը|
|նպաստներ |ծախսեր |ներառյալ |հոգալու համար բավարար |
| | |վարձակալ- |գումարների տրամադրում` |
| | |ները |140.000 ՀՀ դրամ: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|11. Խոցելի | |Աղքատության|6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից|աշխատավարձի չափով դրամական |
|դակություն | |ցածր կենսա-|օժանդակության տրամադրում: |
| | |մակարդակ |Ծրագրի իրականացման հետ |
| | |ունեցող և/ |կապված աշխատատեղերի համար |
| | |կամ կանանց |ընտրություն կատարելիս այս |
| | |կողմից |անձանց պետք է |
| | |ղեկավարվող |առաջնայնություն տալ: |
| | |ԱԵՏՏ | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|12. Ժամանա- | |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|կավոր | | |վերականգնման աջակցություն |
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող գույքի/ |
| | | |սեփականության համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|13. Չնախատես-| | |Ծրագրի իրականացման ընթացքում|
|ված ազդեցու- | | |ԵՔ կանդրադառնա չնախատեսված |
|թյուններ, եթե| | |ազդեցություններին և կհոգա |
|այդպիսիք | | |դրանց հետ կապված |
|լինեն | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
16. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է
միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը
համարժեք է ազդեցության հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթարկված հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, < 15 տարի փոխհատուցվող
գումարի 14%, < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, > 25 տարի
փոխհատուցվող գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է
օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթարկված հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած
15%` հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած
տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15
տարի փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի
20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով գումարած 15% օժանդակություն`
անկախ ԱԵԱ գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող
ԱԵԱ պետք է օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու
նպատակով: Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն
մասնահանումների և գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի
հաշվառման կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և
այն դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող
վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ
(Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (նման դեպքերում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
Միավոր արժեքների գնահատում
17. Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող նպաստների միավոր արժեքները ներկայացված են ստորև բերված Տ.2, S.3, S.4 աղյուսակներում:
Աղյուսակ S.2: Նպաստների միավոր արժեքները
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Ազդեցություն/ԱԵԱ |Միավոր արժեք|Արժեքի |Արժեքը ՀՀ|
| |բնորոշ սկզբնական | |սահմանման |դրամ/ամիս|
| |ազդեցություն | |միավորը | |
|_____________|__________________|____________|_____________|_________|
|Ծանր |Վարձակալների |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000 |
|ազդեցության |վերաբնակեցում |նվազագույն |նվազագույն | |
|նպաստ | |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| | | |21.04.10 | |
| | | |դրությամբ | |
|_____________|__________________|____________|_____________|_________|
|Վերաբնակեցման|Վարձակալների |1 ամիս |Տրանսպորտային| 140.000 |
|նպաստ |վերաբնակեցում | |և կենսաապա- | |
| | | |հովման ծախսեր| |
|_____________|__________________|____________|_____________|_________|
|Խոցելի ԱԵԱ |Աղքատության շեմից |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000 |
|նպաստ |ցածր գտնվող, այրի |նվազագույն |նվազագույն | |
| |կանանց կամ ծերերի |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| |կողմից ղեկավարվող | |21.04.10 | |
| |ԱԵՏՏ վերաբնակեցում| |դրությամբ | |
| |(ներառյալ | | | |
| |վարձակալները) | | | |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ S.3: Հողի միավոր արժեք
._____________________________________________.
|Հողօգտագործման տեսակը |Միավոր արժեքը|
| |ՀՀ դրամ/մ2 |
|_______________________________|_____________|
|1-ին տիպի առևտրային հողատարածք| 44.570 |
|_______________________________|_____________|
|2-րդ տիպի առևտրային հողատարածք| 18.430 |
._____________________________________________.
Աղյուսակ S.4: Կառույցների և շինությունների միավոր արժեք
.____________________________________________________________.
|Շինության տեսակը |Շինանյութեր |Միավոր արժեք|
| | |ՀՀ դրամ/մԱ |
|_________________|_____________________________|____________|
|Ավտոտեխսպասարկման|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 120.000 |
|կետ |մետաղյա կտուրով | |
|_________________|_____________________________|____________|
|Սրճարան |Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 120.000 |
| |մետաղյա կտուրով | |
|_________________|_____________________________|____________|
|Կրպակ |Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 120.000 |
| |մետաղյա կտուրով | |
|_________________|_____________________________|____________|
|Չօգտագործվող |Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով և | 120.000 |
|շինություններ |մետաղյա կտուրով | |
.____________________________________________________________.
Աղյուսակ S.5: ՀՕՏԾ իրականացման ժամանակացույց
._____________________________________________________________________.
|No.|Գործողություն |Պատասխանատվություն |Օր |
|_____________________________________________________________________|
| ա) ՀՕՏԾ ՄՇԱԿՈՒՄԸ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Հետազոտություն/ |Խորհրդատու |Փետրվար- |
| |խորհրդատվություն/գնահատում | |ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |ՀՕՏԾ նախնական տարբերակի |Խորհրդատու |Ապրիլ '10 |
| |պատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |ԱԶԲ դիտարկում |ԱԶԲ |Ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |ՀՕՏԾ հաստատումը` ԱԶԲ և |ԱԶԲ/ԳՄ |Հուլիսի վերջ|
| |Կառավարության կողմից | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Տեղեկությունների տրամադրում|Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |Նախագծի գնահատում |ԱԶԲ |Օգոստոսի |
| | | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |Վարկի հաստատում |ԱԶԲ |Սեպտեմբեր |
| | | |'10 |
|_____________________________________________________________________|
| բ) ՀՕՏԾ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄ/ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Վերահսկողության |ԱԶԲ |Սեպտեմբերի |
| |խորհրդատուների վարձում | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Ամփոփիչ ուսումնասիրություն |Խորհրդատու |Հոկտեմբեր |
| | | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Իրավական կարգավիճակի |ԾԻԳ |Հոկտեմբեր - |
| |շնորհում | |նոյեմբեր '10|
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Գնահատման ընդհանուր |Խորհրդատու |Դեկտեմբեր |
| |ամփոփում | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Իրավունքների վերջնական |Խորհրդատու |Հունվար '11 |
| |սահմանում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |ՀՕՏԾ թարմացում |Խորհրդատու |Հունվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |ՀՕՏ ֆոնդերի բաշխում |ԳՄ |Փետրվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 8 |Թարմացված ՀՕՏԾ հաստատում |ԱԶԲ |Փետրվար '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 9 |Թարմացված ՀՕՏԾ ներկայացում |Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|10 |ԱՄԳ վարձում |ԱԶԲ |Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|11 |Պայմանագրի ստորագրում |ԱԶԲ/ԾԻԳ |Մարտ '11 |
|_____________________________________________________________________|
| գ) ՀՕՏԾ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |ՀՕՏԾ իրականացման պլան |Խորհրդատու/ԱԶԲ |Մարտի վերջ |
| | | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Փոխհատուցման գումարների |ՀՕՏՎ/ԵՔ |Ապրիլ - |
| |տրամադրում | |մայիս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Մոնիտորինգ |ԱՄԳ/ԱԶԲ |Հունիս - |
| | | |օգոստոս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Համապատասխանության |ԱՄԳ |Հուլիս '11 |
| |հաշվետվությունների | | |
| |նախապատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Շինարարական աշխատանքների |Շինարարության կապալառու |Օգոստոսից |
| |մեկնարկ | |հետո |
._____________________________________________________________________.
Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
18. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և իրականացման բոլոր ծախսերը, ներառյալ փոխհատուցման և ՀՕՏ-ի վարչարարության արժեքը, կհամարվեն ծրագրի արժեքի անբաժանելի մասը և կտրամադրվեն Հայաստանի կառավարության, մասնավորապես` ԵՔ-ի կողմից` որպես հակառակ կողմի ֆինանսավորում: Արտաքին մոնիտորինգի գործառույթների և ուսումնասիրությունների նախապատրաստման ծախսերը կարող են հատկացվել վարկի շրջանակներում: Լինելով ծրագրի պատասխանատուն` ԵՔ-ը պատասխանատու է ՀՕՏԾ իրականացման համար անհրաժեշտ ֆինանսների ժամանակին հատկացման համար: Հատկացումները պետք է վերանայվեն տարին երկու անգամ` հիմնվելով ՀՕՏԾ-ում նշված բյուջետային պահանջների վրա: Համաձայն ՀՕՏ-ի ֆինանսական հոսքերի` փոխհատուցման և վերականգնման բյուջեն պետք է ԵՔ-ի կողմից վճարվի անմիջապես ԱԵԱ:
19. Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվել է «Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով: Միավորի դիմաց փոխհատուցման դրույքաչափերը գնահատվել են հավաստագրված անկախ գնահատողի կողմից` ԱԶԲ-ի կողմից ընդունելի հստակ և թափանցիկ մեթոդաբանության հիման վրա, որն ընդգծված է ՀՕՏԾ-ում:
20. Խոցելի ԱԵՏՏ համար նախատեսվող վերականգնողական նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 3,02 մլն ՀՀ դրամ` ինչպես ամփոփված է ստորև բերված աղյուսակ S.6-ում:
Աղյուսակ S.6: Նպաստների բյուջեն
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Միավորի սահմանում |Միավոր արժեք|ԱԵՏՏ|Ընդամենը |
| | | |թիվը| |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Վերաբնակեցում|1 ամիս տրանսպորտային և | 140.000 | 9 | 1.260.000|
| |ապրուստի ծախսեր | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Ծանր |6 ամիս նվազագույն | 180.000 | 9 | 1.620.000|
|ազդեցություն |աշխատավարձ` ամսեկան 30.000| | | |
| |ՀՀ դրամ | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
|Խոցելի ՏՏ |1 ամիս տրանսպորտային և | 140.000 | 1 |140.000,00|
| |ապրուստի ծախսեր | | | |
|_____________|__________________________|____________|____|__________|
| | |Ընդամենը` | 19 | 3.020.000|
._____________________________________________________________________.
21. Փոխհատուցման և նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 136.80 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 0.35 միլիոն ԱՄՆ դոլար: Արտաքին մոնիտորինգային գործակալության, վարչական և չնախատեսված ծախսերի ընդգրկման արդյունքում ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն կազմում է 350.35 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 0,98 միլիոն ԱՄՆ դոլար: ՀՕՏԾ բյուջեն ամփոփված է ստորև բերված Աղյուսակ Տ.7-ում:
Աղյուսակ S.7: Բյուջեի ամփոփում
.___________________________________________________________________.
|ՄԻԱՎՈՐ |ԸՆԴԱՄԵՆԸ |
| |_______________________|
| |ՀՀ դրամ |ԱՄՆ դոլար|
|___________________________________________|_____________|_________|
|Հող (Ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների | 57.388.920 | 145.288 |
|փոխհատուցման հաշվարկված գումարը չի ներառում| | |
|ամբողջ հողակտորը): | | |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Կառույցներ և շինություններ | 73.560.000 | 186.228 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ծառեր | 854.000 | 2.162 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ձեռնարկատիրական գործունեություն | 1.980.000 | 5.013 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Ընդամենը` | 133.782.920 | 338.691 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Նպաստներ | 3.020.000 | 7.646 |
|___________________________________________|_____________|_________|
| Ընդամենը (Փոխհատուցում)`| 136.802.920 | 346.337 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Արտաքին մոնիտորինգային գործակալություն | 126.400.000 | 320.000 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Վարչական ծախսեր | 55.300.000 | 140.000 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Փոխհատուցման, կառավարման և մոնիտորինգի | 318.502.920 | 806.337 |
|ընդհանուր ծախսեր` | | |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Չնախատեսված ծախսեր 10% | 31.850.292 | 80.634 |
|___________________________________________|_____________|_________|
|Հողի օտարման և տարաբնակեցման ընդհանուր | 350.353.212 | 886.970 |
|բյուջե` | | |
.___________________________________________________________________.
Մոնիտորինգ և գնահատում
22. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի գործառույթները պետք է ենթարկվեն ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին մոնիտորինգի: Ներքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԵԿՆ ԾԻԳ ՀՕՏՎ կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի իրականացման պարտականությունը պետք է վերապահվի անկախ մոնիտորինգային մարմնին, որը պետք է վարձվի ԵՔ-ի և հաստատվի ԱԶԲ-ի կողմից: ԱՄԳ-ը պետք է ընտրվի հասարակական կազմակերպությունների (ՀԿ), գիտական հաստատությունների կամ խորհրդատվական ընկերությունների շրջանակից: ԱԶԲ-ն ծրագրի իրականացման գործընթացը սկսելուց հետո ԵՔ-ին խորհրդատվություն կտրամադրի ԱՄԳ-ի տեխնիկական առաջադրանքի վերաբերյալ:
1. Նախաբան
1.1 Ընդհանուր տեղեկություն
1. Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ` Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագիրը (այսուհետ` Ծրագիր) ֆինանսավորելու համար: Ծրագիրը, որը պետք է իրականացվի հինգ տարի ժամկետում Երևանի քաղաքապետարանի (որպես գործադիր մարմին) և Երևանի կառուցապատման ԾԻԳ ՊՈԱԿ-ի (որպես իրականացնող գործակալություն) կողմից, ընդգրկում է երեք փուլ, որոնցից յուրաքանչյուրը ներառում է տարբեր նախագծեր, այդ թվում` Երևան քաղաքի ճանապարհների և մայրուղիների վերականգնման և շինարարական աշխատանքներ: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է չորս ենթածրագրեր, որոնցից երեքը վերաբերում են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի բացակայող հանգույցների շինարարությանը, որոնցից յուրաքանչյուրն առաջ կբերի տարաբնակեցման ազդեցություններ և պահանջում է առանձին ՀՕՏԾ: Չորրորդ ենթածրագիրը ներառում է մետրոյի կայարանի նոր մուտքի կառուցում և ինչպես ցույց է տալիս պատշաճ ուսումնասիրության հաշվետվությունը, չի պարունակում տարաբնակեցման ազդեցություններ: Տարաբնակեցման ազդեցություններ պարունակող և առանձին ՀՕՏԾ-ներ պահանջող ենթածրագրերը հետևյալն են`
. Ենթածրագիր 1` 3.1 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Դավթաշենի
կամուրջ-Հալաբյան փող.-Աշտարակի մայրուղի ճանապարհային հատվածի
կառուցում;
. Ենթածրագիր 2` 1.5 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Շիրակի փող.-Արգավանդի
խճուղի ճանապարհային հատվածի, այդ թվում` կամրջի կառուցում;
. Ենթածրագիր 3` 2.8 կմ ընդհանուր երկարությամբ` Արշակունյաց
պողոտա-Արտաշատի մայրուղու կառուցում;
Տարաբնակեցման ազդեցություններ չպարունակող և առանձին ՀՕՏԾ չպահանջող ենթածրագիրը հետևյալն է`
. Ենթածրագիր 4` Օպերայի տան հարևանության մետրոյի մուտքի կառուցում
(Երիտասարդական):
2. 2-րդ ենթածրագրի (Շիրակի փող.-Արգավանդի խճուղի ճանապարհային հատված) այս ՀՕՏԾ-ն նախապատրաստվել է ԳՄ կողմից` որպես ենթածրագրի տեխնիկատնտեսական վերլուծության մի մաս: Այն կազմվել է Ծրագրի` ՄԳ և ԱԶԲ կողմից արդեն իսկ հաստատված ՀՕՏՇ հիման վրա և ԱԶԲ տարաբնակեցման քաղաքականության պահանջների համաձայն, որոնք ընդգրկված են ԱԶԲ Սոցիալական պաշտպանության քաղաքականության մեջ արտացոլված ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջներում:
3. Տվյալ փաստաթղթի նպատակն է բավարարել ԱԶԲ ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջները: Փաստաթղթում մանրամասն կերպով ներկայացվում են ազդեցությունները, փոխհատուցման իրավունքները, ծախսերը, կազմակերպչական համակարգը և տրամադրվում է ՀՕՏ ազդեցությունների իրականացման և Ծրագրի վերականգնման գործողությունների պլանը, որը լիովին օժանդակվում է Երևանի քաղաքապետարանի կողմից:
4. Նախքան Ծրագրի հաստատումը տվյալ ՀՕՏԾ-ն կթարգմանվի հայերեն և հասանելի կլինի ԵՔ կայքում: ՀՕՏԾ անգլերեն տարբերակը կտեղադրվի ԱԶԲ կայքում:
1.2 ՀՕՏԾ մշակման ընթացքը
5. Տվյալ ՀՕՏԾ-ն մշակվել է աշխատանքային նախագծերի հիման վրա: ՀՕՏԾ մշակման ընթացքում իրականացվել են բոլոր ազդեցությունների ՄՉՀ, բոլոր ԱԵՏՏ-ների և ԱԵԱ ամբողջական մարդահամար և ակտիվների մանրամասն գնահատման հետազոտության հիման վրա կատարվել է փոխհատուցման և նպաստների ծախսերի նախնական գնահատում: ՀՕՏԾ նախապատրաստման ամբողջ ընթացքում ազդեցության ենթարկվող բոլոր համայնքներում անց են կացվել մանրամասն տեղեկատվական և խորհրդատվական միջոցառումներ:
6. Նախքան ԱԶԲ ՀՕՏԾ իրականացումը և պայմանագրերի ստորագրումը` ԵՔ փոխհատուցման/վերականգնման ծրագրին և գնահատմանը զուգահեռ անհրաժեշտ է իրականացնել հետևյալը` իրականացման ենթակա ՀՕՏԾ նախապատրաստական աշխատանքներն ավարտելու համար`
. Կվերանայվի ՄՉՀ և ԱԵՏՏ մարդահամարը և անհրաժեշտության դեպքում
կփոփոխվի վերահսկողության խորհրդատուի կողմից` ապահովելու համար, որ
ազդեցությունները և ԱԵՏՏ-ները ճշգրիտ կերպով ընդգրկված են ՀՕՏԾ-ում:
. Կվերանայվեն միավորի փոխհատուցման դրույքաչափերը և ազդեցության
ենթարկվող առարկաների վերջնական գնահատումը` անկախ գնահատողի կողմից
մանրամասն գնահատման հիման վրա. անհրաժեշտության դեպքում
կհամապատասխանեցվի ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն:
. Կվերանայվի իրավական կարգավիճակ ստանալու հնարավորություն ունեցող ԱԵԱ
ցուցակը, որը անհրաժեշտության դեպքում կթարմացվի և կհաստատվի ԾԻԳ-ի և
այլ համապատասխան մարմինների կողմից, որոնք համապատասխան ԱԵԱ-ներին
կտրամադրեն անհրաժեշտ փաստաթղթերը:
. Կվերանայվի ազդեցության ենթարկվող, ձեռնարկատիրական գործունեություն
վարող անձանց ցուցակը` հարկային դեկլարացիաներով և առանց դրանց:
. Կառավարությունը կտրամադրի ՀՕՏԾ բյուջեն:
1.3 ՀՕՏ-ին առնչվող ծրագրերի մշակման պահանջները
7. Հիմնվելով ԱԶԲ ԲՖԳ գործընթացների վրա` Ծրագրի/1-ին փուլի այնպիսի ենթածրագրերի հաստատումը, ինչպիսին Նախագիծ 2-ն է, պայմանագրերի շնորհումը և համապատասխան շինարարական աշխատանքների իրականացումը պետք է ենթարկվեն ՀՕՏ-ին առնչվող հետևյալ պայմաններին`
. ԲՖԳ և այս ենթածրագրի հաստատում. Պայմանավորված է` ա) ԱԶԲ և
կառավարության կողմից տվյալ ՀՕՏԾ-ի հաստատմամբ և բ) հանրությանը այս
ՀՕՏԾ-ի և տեղեկատվական բրոշյուրի ներկայացմամբ, ինչպես նշված է 5-րդ
գլխում:
. Պայմանագրերի ստորագրում. ա) այս ՀՕՏԾ-ի վերանայումը և թարմացումը
որպես իրականացման ենթակա փաստաթուղթ; բ) ԱԶԲ և կառավարության կողմից
վերջնական նախագծի հաստատում; գ) հանրությանը իրականացման ենթակա
փաստաթղթի և համապատասխան բրոշյուրի ներկայացում, ինչպես նշված է
5-րդ գլխում; դ) Անկախ մոնիտորինգային գործակալության վարձում և ե)
ՀՕՏԾ ֆինանսական միջոցների տրամադրում:
. ՀՕՏ ազդեցություններ կրող ճանապարհային հատվածների երկայնքով
աշխատանքներ իրականացնող կապալառուներին ծանուցման ուղարկում.
Պայմանավորված է համապատասխան ենթածրագրի ՀՕՏԾ-ի լրիվ իրականացմամբ
(փոխհատուցման լրիվ տրամադրում և ռեաբելիտացիայի լրիվ իրականացում)`
փաստագրված ԱՄԳ համապատասխանության հաշվետվությամբ: Այսպիսի պայմանը
պարզ կշարադրվի շինարարական աշխատանքների իրականացման պայմանագրում:
1.4 Նախագծի տեղակայությունը և նկարագրությունը
8. Նախագծի տարածքը գտնվում է ՀՀ մայրաքաղաքի` Երևանի հյուսիս-արևելյան հատվածում: ՀՀ-ն չորս կողմից ցամաքով շրջապատված` Սև և Կասպից ծովերի միջև տեղակայված երկիր է, որը հյուսիսից սահմանակցում է Վրաստանին, արևելքից` Ադրբեջանին, հարավից` Իրանին, իսկ արևմուտքից` Թուրքիային` ինչպես երևում է ստորև բերված 1.1 պատկերում:
Պատկեր 1.1: ՀՀ և Երևանի տեղակայությունը
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
9. Երևան քաղաքը ունի 260 կմ2 տարածք, 18 կմ հյուսիս-հարավ և 16 կմ արևելք-արևմուտք ընդարձակմամբ. ընդ որում` քաղաքի կենտրոնական և հարավային հատվածքները գտնվում են համեմատաբար ցածր մակարդակի վրա: Ծրագրի չորս ենթածրագրերի տեղակայությունը ցույց է տրված 1.2 պատկերում:
10. Նախագիծ 2-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի Շենգավիթ համայնքում և Մալաթիա-Սեբաստիա համայնքի Արգավանդ թաղամասում: Ծրագիծը Արգավանդի խճուղին կապում է Շիրակի փողոցին, որը գտնվում է Երևան քաղաքի կենտրոնից մոտ 6 կմ հարավ-արևելք: Ծրագծի մոտ 1.2 կմ հատվածը ներառված է նախկինում սահմանված օտարման հողաշերտի` «կարմիր գծի» սահմաններում` ինչպես նշված է Երևանի 2004 թ. Գլխավոր հատակագծում: Այս տարածքը պատկանում է Երևանի քաղաքապետարանին: Ծրագիծն անցնում է քաղաքային գերեզմանատան և Կարմիր բլուր հնէաբանական տեղանքի կողքով, ապա Հրազդան գետի վրայով: Նախագիծ 2-ի տեղակայման վայրը նշված է ստորև բերված 1.3 պատկերում:
Պատկեր 1.2: Երևան քաղաքի քարտեզը, որը ցույց է տալիս Ծրագրի նախագծերի տեղակայությունը
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
11. Նախագծի 2-ը ընդգրկում է մոտ 1.2 կմ երկարությամբ երթևեկության 6 գոտիներով նոր ճանապարհի կառուցում: Այն ընդգրկում է Արգավանդի խճուղին Շիրակի փողոցի հետ կապող 1.5 կմ ճանապարհ: Նախագիծը նաև ներառում է Արգավանդի խճուղու մոտ ուղեանցի, իսկ Շիրակի փողոցի մոտ շրջանցիկ ճանապարհի կառուցում: Հրազդան գետի վրա կկառուցվի կամուրջ:
Պատկեր 1.3: Նախագիծ 2-ի մայրուղու տեղակայման վայրը
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
2. Ազդեցությունների գնահատում և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.1 Ընդհանուր դիտարկում
12. ՀՕՏ փոխհատուցման վճարումները և կենսամակարդակի վերականգնման միջոցառումները պետք է հիմնված լինեն ԱԵՏՏ և ԱԵԱ վրա Նախագծի ազդեցության ճշգրիտ ըմբռնման վրա: Նախագծի ՀՕՏ ազդեցությունների ծավալը ճշգրիտ գնահատելու համար ԳՄ անունից իրականացվել են ազդեցությունների հետևյալ հետազոտությունները`
. Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)` ազդեցության ենթարկվող
հողի և շինության ընդհանուր տարածքը չափագրելու և մասնավոր և
համայնքային սեփականության ակտիվների թիվը և տեսակները պարզելու
նպատակով:
. ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամար` փոխհատուցման ենթակա հողերի, շինությունների և
ակտիվների բնութագիրը պարզելու և գնահատելու նպատակով, ինչպես նաև
ԱԵԱ, ԱԵՏՏ և ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատերերի սոցիալ-տնտեսական
տվյալները (100% նմուշով) հավաքագրելու համար:
. Փոխհատուցման դրույքաչափերի նախնական գնահատում` ակտիվների, եկամուտի և
կենսաապահովման այլ աղբյուրների կորստի փոխհատուցման ծախսերի,
վերաբնակեցման և ռեաբիլիտացիայի նպաստների հավանական գնահատման
նպատակով` ՀՕՏԾ նախնական բյուջեի մշակման համար:
. Իրավական կարգավիճակ ստանալու հնարավորություն ունեցող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ ցուցակի
կազմում և ձեռնարկատիրական գործունեության հարկերի գրանցում` պարզելու
համար ՀՕՏԾ իրականացման ընթացքում հողի սեփականաշնորհման հարցում
օժանդակության կարիք ունեցող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը և առնչվող ծախսերը, ինչպես
նաև այն ձեռնարկատիրական գործունեությունների թիվը, որոնք հարկային
վկայագրերի միջոցով պաշտոնականացվելու կարիք ունեն:
13. Այս հատվածը ներկայացնում է հետազոտության մոտեցումը և մեթոդոլոգիան, ինչպես նաև ազդեցությունների տեսակների և ծավալների ուսումնասիրության արդյունքները` ներառյալ յուրաքանչյուր դասի ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ/ԱԵԱ թիվը:
2.2 Հետազոտության աշխատանքները և մեթոդոլոգիան
14. Ազդեցության հետազոտությունների աշխատանքներն իրականացվել են ԵՔ կողմից տրամադրված կադաստրային հետազոտության տվյալների հիման վրա: ԾԻԳ-ը Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեից (կադաստրային հետազոտության տվյալները թարմացվում են Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի կողմից 4-5 տարին մեկ: Տվյալ նախագծի համար ձեռք բերված տվյալները վերջին անգամ թարմացվել են 26.01.2010 թ.:) ձեռք է բերել կադաստրային տվյալները և քարտեզները` Ծրագրի ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների/շինությունների կարգավիճակը և դրանց տերերի ցուցակի նախնական կազմման նպատակով:
2.2.1 Մանրամասն չափագրումների հետազոտություն (ՄՉՀ)
15. 2010 թ. փետրվարի 28-ից ապրիլի 14-ը ընկած ժամանակահատվածում իրականացվել է ազդեցության ենթարկվող բոլոր հողատարածքների ՄՉՀ (այս վերջին ամսաթիվը համարվում է փոխհատուցման իրավունքի հաստատման վերջնաժամկետ): ՄՉՀ իրականացվել է երկու թիմի կողմից` յուրաքանչյուրը բաղկացած երկու բարձր որակավորում ունեցող մասնագետներից, որոնք չափել են ազդեցության ենթարկվող տարածքներ` ազդեցության ենթարկվող հողակտորների, շինությունների և համայնքային ռեսուրսների ու ակտիվների բնութագիրը պարզելու համար: ՄՉՀ ընդգրկել է նաև կադաստրային հետազոտությամբ սահմանված անձանց, որոնք ունեն փոխհատուցման իրավունք (իրավական կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ) և իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (վարձակալներ և անօրինական բնակիչներ), որոնք ընդգրկված չեն կադաստրային տվյալներում: Հավաքագրված տվյալները գրանցվել են Հավելված Ա-ում բերված աղյուսակում, որը ցույց է տալիս յուրաքանչյուր ԱԵՏՏ և ակտիվ` ազդեցությունները ցույց տվող համապատասխան քարտեզներով:
16. ՀՄՉ աշխատանքների միջոցով պարզվել են ազդեցության ենթարկվող հետևյալ տարածքների և ակտիվների գտնվելու վայրը, բնութագիրը և օրինական սեփականության կարգավիճակը`
. Բնակելի և առևտրային հողակտորների տարածքներ;
. Բնակելի և ձեռնարկատիրական շինություններ` ըստ շենքի դասի և կառույցի
տեսակի;
. ԱԵԱ զբաղեցրած հողի իրավական կարգավիճակը;
. Մշակաբույսերի տարածքը և տեսակը;
. Ծառերի թիվը և տեսակը;
. Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրություններ և գնահատված կորուստներ;
. Ձեռնարկատիրությունների իրավական կարգավիճակը; և
. Ընդհանուր սեփականություն, համայնքային կամ հանրային ակտիվներ` ըստ
տեսակի:
17. Շինությունների ներքին տարածության մանրամասն չափագրումներ չեն իրականացվել: Ազդեցության ենթարկվող շինության ընդհանուր տարածքը գնահատվել է շինության արտաքին տրամագծի չափման հիման վրա` տրամագծի թիվը բազմապատկելով հարկերի թվով:
2.2.2 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
18. Ըստ չափագրումների տնային տնտեսությունների և անհատների վրա ազդեցությունները պարզելու և գնահատելու համար 2010 թ. մարտի 23-ից ապրիլի 16-ը ընկած ժամանակահատվածում իրականացվել է ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար, որն իրականացվել է ՄՉՀ թիմի հետ սերտ խորհրդատվության միջոցով և ՄՉՀ նախնական արդյունքների հիման վրա` երեք թիմերի կողմից: Վերջիններիցս յուրաքանչյուրը ներառել է մասնագիտական բարձր որակավորմամբ գույքի մեկ գնահատող և համալսարանական որակավորմամբ երկու սոցիոլոգ հետազոտողներ: Թիմերը ղեկավարվել են «Գնահատողների ասոցիացիա» ՓԲԸ տնօրենի կողմից, ով կիրառել է որակի վերահսկողության համակարգ` ապահովելու համար, որ յուրաքանչյուր ԱԵՏՏ կատարվել է այցելություն, անցկացվել է հարցազրույց բոլոր ԱԵՏՏ/ԱԵԱ հետ և լրացվել ԱԵՏՏ/ ԱԵԱ մարդահամարի հարցաթերթիկը:
19. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի հարցաթերթիկը մշակվել և կիրառվել է նրբանկատ ձևով` ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական բնութագիրը և խոցելիությունը գնահատելու նպատակով: Ազդեցության ենթարկվող տնային տնտեսությունների, անհատների և ձեռնարկատիրությունների հետ հարցումները են հետևյալի մասին`
. Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական բնութագիրը (տարիք,
ազգություն, կրթություն, սեռ և այլն);
. Տնային տնտեսության զբաղվածությունը և եկամուտի աղբյուրները;
. Սեփական/զբաղեցրած հողատարածք և գյուղատնտեսական գործունեություն;
. Ձեռնարկատիրական գործունեություն` ներառյալ եկամուտը, ծախսերը և
եկամտաբերության գնահատումը; և
. Փոխհատուցման նախապատվություն և կենսամակարդակի վերականգնման
օժանդակություն:
20. ՄՉՀ և ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամարի իրականացման համապատասխանությունը և ճշգրտությունը վերահսկվել է ԾՆՏԱ խորհրդատուների և ԾԻԳ կողմից: Հետազոտությունների արդյունքում պարզված ազդեցությունների բնույթը ամփոփված և ներկայացված է ստորև:
2.3 Հողատարածքների, ակտիվների, եկամուտի ազդեցություններ
2.3.1 Հողի օտարում
21. Ինչպես ցույց է տալիս 2.1 աղյուսակը, Նախագծի շրջանակներում պետք է օտարվի 2.504 մ2 մասնավոր սեփականության հողատարածքներ, որոնք պատկանում են 11 ԱԵՏՏ-ների և ընդգրկում 5.723 մ2 ընդհանուր տարածք: Այս բոլոր հողերը Կառավարության կողմից դասակարգված են որպես «բնակավայր»` բնակելի համայնքներով և դրանք սպասարկող տեղական ձեռնարկատիրություններով: Իրականում ազդեցության ենթարկվող տարածքներում ոչ ոք չի բնակվում. դրանք օգտագործվում են միայն ձեռնարկատիրական գործունեության նպատակով: Ազդեցության ենթարկվող բոլոր ձեռնարկատիրական տարածքները հանդիսանում են օրինական սեփականություն (սեփականատերերն ունեն հողի սեփականության վկայագիր): Նախագծի ազդեցության ենթարկվող տարածքի մյուս մասը Կառավարությանը պատկանող պետական հողեր են` ընդամենը 55.286 մ2 (մոտ 5,5 հա):
Աղյուսակ 2.1: Հողի կորուստը ըստ կարգի և իրավական կարգավիճակի
.______________________________________________________________.
|Հողի տեսակը |Հողի |Ազդեցության|
| |ընդհանուր|ենթարկվող |
| |տարածքը |տարածք (մ2)|
| |(մ2) | |
|________________________________________|_________|___________|
|Սեփականաշնորհված հող (օրինական) | | |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 1 | 3.619 | 430 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 2 | 1.519 | 1.519 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 3 | 185 | 185 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 4 | 66 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 5 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 6 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 7 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 8 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 9 | 72 | 72 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 10 | 72 | 72 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 11 | 46 | 46 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք, ընդամենը | 5.723 | 2.504 |
|________________________________________|_________|___________|
|Կառավարությանը պատկանող պետական հողեր | | 55.286 |
|________________________________________|_________|___________|
|Ազդեցության ենթարկվող հողեր, ընդհանուրը:| | 57.790 |
.______________________________________________________________.
2.3.1.1 Հողակտորների իրավական կարգավիճակը
22. Այս հողակտորների մեծամասնության տերերը պնդում են, որ հանդիսանում են դրանց օրինական սեփականատերերը: Այնուամենայնիվ, հետազոտության ժամանակ շատ ԱԵՏՏ-ներ չկարողացան ներկայացնել հողի սեփականության վկայագրերը: Հողակտորների իրավական սեփականատիրության կարգավիճակը կճշգրտվի տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում` հողի սեփականության վկայագրերի ուսումնասիրության միջոցով (տե՛ս գլուխ 1)` այն իրականացման ենթակա դարձնելու համար: Այս փուլում հողակտորները կբաժանվեն «օրինականի», «անօրինականի», «օրինական կարգավիճակ ստանալու ենթակա»:
23. Եթե որևէ հողակտոր համարվի անօրինական, ապա հավանաբար դրանք կօրինականացվեն, քանի որ դրանք չեն գտնվում կարմիր գոտում (ՀՀ Կառավարությունը դասակարգում է որոշ հողեր որպես «Կարմիր գոտիներ», որոնք պաշտոնապես պահպանված են պետության կարիքների համար` ռազմական, կրթական կամ առողջապահական նպատակով կիրառվելու համար, կամ պիտանի չեն բնակատեղիի համար, ինչպես օրինակ` գետի հուները, ռադիոակտիվ տեղանքները կամ այլ վտանգավոր կամ էկոլոգիապես անհամապատասխան հողերը): Օրինականացման ենթակա հողերի ԱԵԱ-ների համար օրինականացման գործընթացը կսկսի համապատասխան կանոնակարգի համաձայն: ԳՄ կաջակցի ԱԵԱ-ների հողի օրինականացման գործընթացում և այն առավել դյուրին դարձնել: Օրինականացման գործընթացի ծախսերը կհանվեն փոխհատուցման գումարից:
2.3.2 Ազդեցությունը կառույցների և շինությունների վրա
24. Բնակելի որևէ կառույց կամ շինություն ազդեցության ենթակա չէ: Նախագծի շրջանակներում ազդեցության կենթարկվեն ընդամենը 14 առևտրային շինություն և կառույց (շինարարության մեջ գտնվող գազալցակայանը ներառված չէ), որոնք ընդգրկում են 613 մ2 տարածք` ինչպես ամփոփված է 2.2 աղյուսակում: Կառավարությանը կամ համայնքին պատկանող շինությունները չեն ենթարկվում ազդեցության: Ազդեցության ենթարկվող բոլոր կառույցները տուֆ քարով և մետաղական տանիքներով մեկհարկանի հիմնական շինություններ են: Շինարարության մեջ գտնվող գազի լցակայանից բացի մյուս բոլոր շինությունները պետք է քանդվեն` նախագծի ճանապարհը ազատելու համար:
25. Շինությունների ընդհանուր տարածքը հաշվարկվել է շինության արտաքին տրամագիծը շինության հարկերի թվով բազմապատկելու միջոցով: Տվյալ ՀՕՏԾ իրականացման համար վերջնական տեսքի բերելու ժամանակ (Գլուխ 7-ի համաձայն) կիրականացվի յուրաքանչյուր շինության հարկերի ներքին տարածքի ՄՉ` կորուստի ենթակա շինությունների և կառույցների առավել ճշգրիտ չափագրման համար:
Աղյուսակ 2.2: Ազդեցությունը շինությունների վրա
.___________________________________________________________________.
|Կառույցի տեսակը |No.|Ազդեցության|Մեկնաբանություններ |
| | |ենթակա | |
| | |տարածք մ2 | |
|__________________________|___|___________|________________________|
|Ավտոմեքենաների | 9 | 389 | |
|տեխսպասարկման կետեր | | | |
|__________________________|___|___________|________________________|
|Սրճարան | 1 | 61 | |
|__________________________|___|___________|________________________|
|Կրպակ | 1 | 30 | |
|__________________________|___|___________|________________________|
|Չօգտագործվող շինություններ| 3 | 133 |Կառույցներից երեքը |
| | | |նախկինում եղել են |
| | | |անվտանգության դիտակետեր:|
|__________________________|___|___________|________________________|
|Ընդհանուրը` | 14| 613 | |
.___________________________________________________________________.
2.3.2.1 Շինությունների ազդեցության ծավալը և տարաբնակեցման ռազմավարությունը
26. Լրիվ կամ մասամբ ազդեցության ենթարկվող բոլոր շինությունների փոխհատուցումը կիրականացվի ՀՀ օրենսդրության վերահսկողությամբ` անկախ այն հանգամանքից արդյոք տվյալ շենքում բնակվող կամ աշխատող ԱԵՏՏ-ները վերաբնակեցման ենթակա են, թե ոչ: Այնուամենայնիվ, ազդեցությունից հետո մասամբ ազդեցության ենթարկվող տնային տնտեսության ցանկությամբ այն կարող է մնալ ավելի փոքր հողատարածքում կամ այնտեղ կառուցել ավելի փոքր շինություն և մնալ նույն տարածքում` խուսափելով վերաբնակեցումից: Նախագծի համար ընդունված տարաբնակեցման ռազմավարությունը հիմնված է տարահանման արժեքի առձեռն փոխհատուցման վրա (շինանյութերի շուկայական գին, աշխատուժի և շինանյութերի փոխադրման արժեք)` գումարած 15% վերաբնակեցման աջակցության առձեռն փոխհատուցում: ԱԵԱ-ները իրենք կընտրեն թե ուր տեղափոխվեն և ինչպես կառուցեն իրենց շենքերը:
27. Վերաբնակեցման օժանդակություն կարող են ստանալ միայն գործող ձեռնարկատիրական շինությունների ԱԵՏՏ-ները: Տվյալ ենթածրագրի շրջանակներում ազդեցության ենթակա ընդհանուր թվով 14 շինություններից 11-ը 11 ԱԵԱ կողմից տնօրինվող ձեռնարկատիրություններ են (այս թիվը չի ներառում շինարարության մեջ գտնվող գազի լցակայանը, որը ազդեցության ենթակա չէ): ԱԵՏՏ ընդհանուր թվից 1 ԱԵՏՏ տնօրինում է կրպակը և 1 ավտոտեխսպասարկման կետ, 1 ԱԵՏՏ` 2 ավտոտեխսպասարկման կետ, 1 ԱԵՏՏ` սրճարանը, 1 ԱԵՏՏ` 3 չօգտագործվող անվտանգության դիտակետեր, 6 ԱԵՏՏ` ավտոտեխսպասարկման կետեր: 1 ԱԵՏՏ տնօրինում է շինարարության մեջ գտնվող գազի լցակայանը, որը ենթածրագրի շրջանակներում ազդեցության կենթարկվի միայն հողակտորի շատ նեղ մասով: Բոլոր ԱԵՏՏ-ներից 9-ը ներկայացրել են վերաբնակեցման և այլ նոր շինություններում իրենց գործունեությունը շարունակելու ցանկություն:
2.3.3 Մշակաբույսեր և ծառեր
28. Նախագիծը չի ազդի որևէ գյուղատնտեսական հողի, առևտրային կամ սեփական սպառման բերքերի վրա, բայց այն կազդի մասնավոր սեփականություն հանդիսացող 14 մրգատու ծառերի վրա, ինչպես մանրամասնած է ստորև բերված 2.4 աղյուսակում: Նախագիծը որևէ ազդեցություն չի թողնի մասնավոր դեկորատիվ ծառերի վրա:
Աղյուսակ 2.3: Պտղատու ծառերի կորուստ
.____________________________________________.
|Ծառի տեսակը|Քանակը |Ընդամենը|
| |_______________________| |
| |Տնկի|Դեռևս |Պտղատու| |
| | |ոչ պտղատու| | |
|___________|____|__________|_______|________|
|Խնձորենի | 0 | 0 | 1 | 1 |
|___________|____|__________|_______|________|
|Բալենի | 0 | 0 | 1 | 1 |
|___________|____|__________|_______|________|
|Թթենի | 0 | 4 | 8 | 12 |
|___________|____|__________|_______|________|
|Ընդամենը` | 0 | 4 | 10 | 14 |
.____________________________________________.
2.3.4 Ազդեցություն ձեռնարկատիրությունների և նրանց եկամուտների վրա
29. Ըստ ձեռնարկատիրության գործունեության տեսակի և ծավալի սահմանվել է կորուստի երկու տեսակ`
. Ժամանակավոր կորուստներ`ընդգրկում է այն ժամանակավոր կորուստները, որոնք
կկրեն փոխհատուցման իրավունք ունեցող շարժական ձեռնարկատիրությունները,
որոնց գույքը հնարավոր է տեղափոխել կամ եթե այն տեղակայված է անշարժ
շինության ներսում, աշխատողներին և գործունեությունը կարելի է
հեշտությամբ տեղափոխել մոտակա տարածք և այնտեղ վերսկսել իրենց
գործունեությունը:
. Մշտական կորուստներ` ընդգրկում է փոխհատուցման իրավունք ունեցող
ձեռնարկատիրությունները, որոնք տեղակայված են մշտական ազդեցություն կրող
կամ ոչ շարժական կառույցներում/շինություններում:
30. Շարժական կամ հեշտությամբ տեղափոխվող ձեռնարկատիրությունները ենթակա չեն ժամանակավոր ազդեցության: Այնուամենայնիվ, Նախագծի իրականացման արդյունքում կգրանցվի 11 ձեռնարկատիրության մշտական կորուստ: Շինարարության մեջ գտնվող գազի լցակայանը չի համարվում տվյալ ենթածրագրի ազդեցության ենթակա, քանի որ կկրի միայն հողի կորուստ: Աղյուսակ 2.4-ում ներկայացված են տեղահանման ենթակա բոլոր մշտական ձեռնարկատիրությունները:
Աղյուսակ 2.4: Ազդեցությունները ձեռնարկատիրությունների վրա
.____________________________________________________________________.
|Մշտական կորուստներ |No.|Մեկնաբանություն |
|_____________________|___|__________________________________________|
|Ավտոտեխսպասարկման կետ| 9 |1 ԱԵՏՏ տնօրինում է 2 ավտոտեխսպասարկման կետ|
|_____________________|___|__________________________________________|
|Ծխախոտի/թեթև | 1 |1 ԱԵՏՏ տնօրինում է կրպակը և |
|ուտեստեղենի վաճառք | |ավտոտեխսպասարկման կետ |
|_____________________|___|__________________________________________|
|Սրճարան | 1 | |
|_____________________|___|__________________________________________|
|Ընդամենը` | 11| |
.____________________________________________________________________.
2.3.4.1 Ազդեցություններ աշխատողների վրա
31. Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատիրությունների մշտական աշխատողները նույնպես կստանան փոխհատուցում` ըստ նրանց կրած ազդեցության ծավալի` հետևյալ դասակարգման համաձայն`
. Իրենց աշխատանքը մշտապես կորցնողներ
. Գործատուի կողմից գործունեության կամ ծառայության տեղափոխման ընթացքում
աշխատանքից ժամանակավորապես զրկվողներ
32. Տվյալ ՀՕՏԾ պատրաստման ընթացքում հնարավոր չէր ճշգրտել, թե ինչ ազդեցություն կկրեն աշխատակիցները, քանի որ նրանցից շատերը պաշտոնապես գրանցված չեն և հրաժարվել են հարցումներին մասնակցել: Տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ժամանակ կպահանջվի գործարարների և աշխատողների մանրակրկիտ անհատական գնահատում` ըստ հարկային դեկլարացիայի:
2.4 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մարդահամար
2.4.1 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տեսակը
33. Տվյալ նախագծի հետևանքով ընդհանուր թվով 11 ԱԵՏՏ և 51 ԱԵԱ կենթարկվի ՀՕՏ ազդեցության: Այն ազդեցությունները, որոնք կկրեն ազդեցության ենթակա տարածքների աշխատողները, կորոշվի ՀՕՏԾ թարմացման և վերջնական տեսքի բերելու ժամանակ: ԱԵՏՏ և ԱԵԱ մանրամասն ցուցակը ներկայացված է Հավելված Ա-ում:
2.4.2 Բոլոր տեսակի ազդեցությունների ենթարկվող ԱԵՏՏ և ԱԵԱ
34. Ստորև բերված 2.5 աղյուսակը ամփոփում է տարբեր տեսակի ազդեցությունների ենթարկվող ԱԵՏՏ և ԱԵԱ թիվը: Տվյալները տրամադրված են ազդեցությունների ընդհանուր թվի համար, իսկ ԱԵԱ ազդեցությունների մաքուր թիվը` առանց կրկնակի հաշվարկի:
Աղյուսակ 2.5: ԱԵՏՏ և ԱԵԱ` ըստ մասամբ կորստի տեսակի և բացարձակ
.___________________________________________________________________.
|Ազդեցության տեսակը |ԱԵՏՏ թիվը |ԱԵԱ մաքուր |Մեկնաբանու-|
| |___________________|թիվը ըստ |թյուններ |
| |Ըստ ազդե-|Մաքուր |ազդեցության| |
| |ցության |թիվը |տեսակի | |
| |տեսակի |(առանց | | |
| | |կրկնակի | | |
| | |հաշվարկի)| | |
|_______________________|_________|_________|___________|___________|
|Ա. Առևտրային հողի | 11 | 11 | 54 | |
|կորուստ | | | | |
|_______________________|_________|_________|___________|___________|
|Բ. Մեկհարկանի տուֆից | 10 | 0 | 0 |Ա. տողում |
|(քարե) կառույցի կորուստ| | | | |
|_______________________|_________|_________|___________|___________|
|Գ. Պտղատու ծառի կորուստ| 2 | 0 | 0 |Ա. տողում |
|_______________________|_________|_________|___________|___________|
|Դ. Անշարժ | 9 | 0 | 0 |Ա. տողում |
|ձեռնարկատիրության | | | | |
|կորուստ | | | | |
|_______________________|_________|_________|___________|___________|
|Ընդամենը` | 32 | 11 | 54 | |
.___________________________________________________________________.
2.4.3 Ծանր ազդեցություն կրող ԱԵՏՏ
35. Ոչ մի ԱԵՏՏ չի կորցնի մշակելի հողատարածք կամ ստիպված չի լինի տեղափոխվել իր բնակարանից, սակայն 9 ԱԵՏՏ ստիպված կլինեն տեղափոխել իրենց ձեռնարկատիրությունները, ինչը համարվում է ծանր ազդեցություն:
2.4.4 Խոցելի ԱԵՏՏ
36. 1 ԱԵՏՏ կնոջ կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսություն է: Այն կստանա ռեաբիլիտացիոն նպաստ` նվազագույն աշխատավարձի վեցապատիկի չափով և կընդգրկվի Նախագծի շրջանակներում իրականացվող աշխատանքների համար աշխատատեղերի առաջնահերթության ցուցակում:
37. Թեև Հայաստանում քաղաքային աղքատության շեմը պաշտոնապես սահմանված չէ, ՀՀ վարչապետի 2000 թ. N 267 որոշմամբ ձեռնարկվել է Աղքատության կրճատման ռազմավարության մշակումը (ԱԿՌ-1)` ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի ղեկավարությամբ և սոցիալական ու աղքատության հարցերի հետ առնչություն ունեցող նախարարությունների, ՀՀ Ազգային Ժողովի մշտական հանձնաժողովի, Ազգային վիճակագրական ծառայության, քաղաքական կուսակցությունների, ՀԿ-ների և դոնոր կազմակերպությունների ներկայացուցիչներից կազմված խմբի կողմից: 2008 թ. ԱԿՌ-1 համաձայն յուրաքանչյուր չափահասի համար ամսեկան աղքատության (սննդի) շեմը կազմում է 17.232 ՀՀ դրամ, իսկ յուրաքանչյուր չափահասի համար ամսեկան ընդհանուր աղքատության շեմը` 25.188 ՀՀ դրամ:
2.4.5 ԱԵԱ` ըստ սեռի
38. ԱԵԱ սեռային հարաբերակցությունը հետևյալն է` 1:1.3` 22 արական և 39 իգական` համապատասխանաբար:
2.4.6 ԱԵԱ` ըստ ազգության
39. Բոլոր ԱԵԱ-ները ազգությամբ հայ են, հետևաբար ԱԶԲ տեղաբնիկների քաղաքականությունը տեղ չի գտնի այս Նախագծում:
3. Սոցիալ-տնտեսական հետազոտություն
3.1 Ընդհանուր
40. ՀՕՏԾ տվյալ գլուխը ներկայացնում է սոցիալ-տնտեսական հետազոտության արդյունքները, որն իրականացվել է տեղական համայնքներում` առկա սոցիալ-տնտեսական միջավայրը և այնտեղ ընդգրկվող ԱԵԱ և ԱԵՏՏ խոցելիության մակարդակը պարզելու նպատակով:
3.2 Ընդհանուր թեմաները
3.2.1 Աղքատություն
41. 2003-2007 թթ. ընթացքում ՀՀ իրական ՀՆԱ-ն աճել է 13.1%-ով` Աղքատության կրճատման ռազմավարության պլանից երկու անգամ ավել: Սակայն, անկախ այս աճից, 2009 թ. բնակչության 10.6%-ի ապրուստի միջոցը կազմել է օրական $1.25 ԱՄՆ դոլար (ԱԶԲ 2009 թ. գլխավոր ցուցանիշները Ասիայի և խաղաղօվկիանոսյան երկրների համար, աղբյուրը` www.adb.org, ապրիլ 2010 թ.), իսկ 43.4%-ը ունեցել է 2 դոլար գնողունակության պարիտետ (ԱԶԲ Հայաստանի տվյալների աղյուսակ 2009 թ., աղբյուրը`www.adb.org ապրիլ 2010 թ.):
42. 3.1 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ 2008 թ. բնակչության 23.5%-ը գտնվել է աղքատության ազգային շեմից ցածր մակարդակում, իսկ 3.1%-ը համարվել է «շատ աղքատ»` սննդի լուրջ պակաս զգացող: Այս ցուցանիշը 2004 թ. համեմատ նվազել է 34.6 և 6.4%-ից` համապատասխանաբար:
Աղյուսակ 3.1: Աղքատության ազգային մակարդակի ցուցանիշները 2008 թ.-ին` 2004 թ. համեմատ (%)
.__________________________________________________________________.
|Շրջան |2004 * |2008 # |2004/2008 |
| |_________________|__________________________|___________|
| |Շատ |Աղքատ *2|Շատ |Աղքատ #2|Բնակ- |Շատ |Աղքատ|
| |աղքատ *1| |աղքատ #1| |չության |աղքատ| |
| | | | | |թիվը (%)| | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Քաղաքային| 7.5 | 36.4 | 3.9 | 23.8 | 64.9 |-48.2|-34.5|
|շրջաններ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Երևան | 6.1 | 29.2 | 3.2 | 19.7 | 33.9 |-47.6|-32.5|
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Այլ | 9.2 | 43.9 | 4.6 | 28.3 | 31 |-49.6|-35.5|
|քաղաքներ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Գյուղական| 4.4 | 31.7 | 1.7 | 22.9 | 35.1 | -61 |-27.8|
|շրջաններ | | | | | | | |
|_________|________|________|________|________|________|_____|_____|
|Հայաստան | 6.4 | 34.6 | 3.1 | 23.5 | 100 |-51.2|-32.1|
.__________________________________________________________________.
Տվյալների աղբյուրը` 2008 թ. Ապրուստի ինտեգրված պայմանների հետազոտություն` իրականացված Համաշխարհային բանկի, Հազարամյակի մարտահրավերներ կորպորացիայի և ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության կողմից:
Ծանոթություն`
* Աղքատության ցուցանիշները հաշվարկվել են 2004 թ. տվյալների համաձայն`
սննդի զամբյուղի նվազագույն ցուցանիշի և կենցաղային ապրանքների
մասնաբաժնի հիման վրա:
*1 2004 թ. ծայրահեղ աղքատության (սննդի) շեմը համարվում էր 12,467 ՀՀ
դրամ` մեկ չափահասի համար` մեկ ամսում
*2 2004 թ. ընդհանուր աղքատության շեմը համարվում էր 19,373 ՀՀ դրամ` մեկ
չափահասի համար` մեկ ամսում
# 2008 թ. աղքատության շեմերը` սղաճին համապատասխան
#1 2008 թ. ծայրահեղ աղքատության (սննդի) շեմը համարվում էր 17,232 ՀՀ
դրամ` մեկ չափահասի համար` մեկ ամսում
#2 2008 թ. ընդհանուր աղքատության շեմը համարվում էր 25,188 ՀՀ դրամ` մեկ
չափահասի համար` մեկ ամսում
43. Երևանում աղքատության մակարդակն այնքան բարձր չէ, որքան Հայաստանի այլ քաղաքներում (Մաքս Սփուր, 2009 թ., Գյուղական համայնքների ապրուստի միջոցների քաղաքական տնտեսությունները անցումային երկրներում): Աղյուսակ 3.1 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ քաղաքային բնակչության աղքատության միջին մակարդակը մոտ է աղքատության ազգային ցուցանիշին, սակայն սա քողարկում է Երևանի և այլ քաղաքների աղքատության մակարդակի մինչև առկա մեծ տարբերությունը. 2008 թ. Երևան քաղաքում աղքատության ազգային շեմից ցածր գտնվում էր քաղաքի բնակչության թվից մոտ հինգից մեկը (20%), իսկ մյուս քաղաքներում` երեքից մեկը (28%):
44. Աղքատության շարունակական խնդիրների լուծման նպատակով 2008 թ. ՀՀ Կառավարությունը հաստատել է Կայուն զարգացման ծրագիրը (ԿԶԾ), որը հանդիսանում է ՀՀ Աղքատության կրճատման ռազմավարության երկրորդ փաստաթուղթը (ԱԿՌ-2): ԿԶԾ-ն մշակվել է ԱԿՌ-1-ի նշանակալի ձեռքբերումների հիման վրա և ունի երեք գլխավոր նպատակ, որոնք ընդգրկում է 2009-2021 թթ. ժամանակահատվածը` 2009-2015 թթ. համար հատուկ միջնաժամկետ պլանները ներառյալ: ԱԿՌ-2 երեք գլխավոր նպատակները հետևյալն են` աղքատության կրճատում և ծայրահեղ աղքատության վերացում; բնակիչների զարգացման ապահովում; տնտեսական աճի բարձրացում և հետամնաց շրջանների զարգացում: ԿԶԾ համաձայն ենթակառուցվածքների հնացած միջոցները շարունակում են լուրջ մարտահրավեր հանդիսանալ կայուն զարգացման և աղքատության վերացման համար:
45. Ակնկալվում է, որ տնտեսության զարգացման և արտաքին անմիջական ֆինանսավորման միջոցով բարելավված տրանսպորտային ենթակառուցվածքի ստեղծումը այնպիսի ծրագրերի շրջանակներում, ինչպիսին է տվյալ Նախագծի իրականացումն ու Արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի կառուցումը, անուղղակիորեն կնպաստի սոցիալական զարգացմանը և աղքատության կրճատմանը մակրո մակարդակում: Ծրագրի ՀՕՏ գործողությունները կնպաստեն աղքատության կրճատմանը տնային տնտեսության մակարդակում` նպատակային օգուտների և աղքատության շեմից ցածր գտնվող խոցելի ԱԵԱ-ներին հատկացվող տարաբնակեցման նպաստների միջոցով: Նրանք նվազագույն աշխատավարձի չափով 6 ամիս կստանան նպաստ և Ծրագրի իրականացման հետ կապված աշխատատեղերի համար ընտրություն կատարելիս` այս անձանց առաջնայնություն: Նմանատիպ ուղղվածությամբ աջակցությունը նախատեսված է ԱԵԱ-ների շրջանում աղքատության մակարդակի կրճատման համար:
3.2.2 Սեռային քաղաքականություն
46. ՀՀ օրենսդրությունները և Սահմանադրությունը կանանց և տղամարդկանց շնորհում է հավասար իրավունքներ, այդ թվում` հողի և գույքի սեփականատիրության, կրթության, առողջապահության, աշխատանքի, աշխատանքային պայմանների և աշխատավարձի` ինչպես պետական, այնպես էլ մասնավոր ընկերություններում, հավասար իրավունքներ, ինչպես նաև անհատական և ընտանեկան հավասար իրավունքներ: Կանանց և տղամարդկանց միջև սեփականության, հողատիրության, ժառանգության և ձեռնարկատիրական գործունեության իրավունքների տարբերություն չկա: ՀՀ օրենսդրությունն ընդգրկում է մի շարք հոդվածներ, որոնք վերաբերում են կանանց և սեռային խնդիրներին: Իրականում այդ հոդվածները շատ հազվադեպ են կիրառվում և քիչ են հայտնի իրավաբանների շրջանում: Սեռային հավասարությանն առնչվող օրենքները միշտ չէ, որ իրականացվում են, քանի որ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը, որը պատասխանատու է սեռային խնդիրների լուծման համար, չի տիրապետում օրենսդրության կիրառմանը նպաստող վարչական և ֆինանսական միջոցների:
47. Տվյալ ՀՕՏ գործողությունների սեռային հարցերին առնչվող գլխավոր դրական կողմերից է կանանց կողմից ղեկավարվող տնային տնտեսությունների սեփականաշնորհումը: Նրանք օժանդակություն կստանան հողի և գույքի սեփականության պաշտոնական գրանցման գործում` այդպիսով ապահովելով իրենց և իրենց ընտանիքներին առավել մեծ ֆինանսական ապահովություն և փոխանցելով նրանց կանանց հնարավորությունների ընդլայնման և անկախության զգացողություն:
48. Սոցիալական կյանքում ներկայումս սեռային խտրականություններն առավել ակնհայտ են տեղական աշխատուժի ներգրավման ոլորտում: Մինչև 2007 թ. Աշխատանքին կանանց մասնակցության ցուցանիշը 2000 թ. համեմատ նվազել է` 56.2%-ից 55.2% (տղամարդկանց մասնակցությունը 2007 թ. եղել է 65.5%): 2008 թ. կանայք կազմել են պաշտոնապես գրանցված գործազուրկների 75.5%-ը` անկախ այն հանգամանքից, որ Հայաստանում 2007 թ. կանանց կողմից կառավարվող տնային տնտեսությունների թիվը 2000 թ. համեմատ աճել է 28.9%-ից մինչև 35.9%:
49. Երևանում փոքրածավալ տնտեսական գործունեությունը շահութաբեր և գրավիչ տարբերակ է հատկապես այն կանանց համար, ովքեր դուրս են մնում մասնագիտական ոլորտից: Այս Նախագծի ՀՕՏ վերականգնման միջոցառումները կխթանեն նախկինում մեկուսացած կանանց աշխատուժի մասնակցությունը և կընդլայնեն նրանց իրավունքները. կանանց կողմից կառավարվող տնային տնտեսությունները, որոնք համարվում են խոցելի, նվազագույն աշխատավարձի չափով 6 ամիս կստանան նպաստ և Ծրագրի իրականացման հետ կապված աշխատատեղերի համար ընտրություն կատարելիս` այս անձանց առաջնայնություն:
3.3 ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պատկերը
50. 11 ԱԵՏՏ (ձեռնարկատերեր) սոցիալ-տնտեսական հետազոտությունն իրականացվել է 2010 թ. ապրիլ ամսին, որի արդյունքները ներկայացված են ստորև:
3.3.1 Տնային տնտեսության կառուցվածքը և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը
51. 11 ԱԵՏՏ անդամների ընդհանուր թիվը կազմում է 54 մարդ` 22 արական և 39 իգական սեռի`1:1.3 հարաբերակցությամբ համապատասխանաբար: ԱԵՏՏ անդամների միջին թիվը կազմում է յուրաքանչյուրում 5 մարդ` 2 արական և 3 իգական սեռի: 23 չափահաս ԱԵԱ (65%) ամուսնացած է, 6-ը (18%)` միայնակ, 5-ը (12%)` այրի, 2-ը (5%)` ամուսնալուծված: Աղքատության շեմից ցածր գտնվող ԱԵԱ չկա, սակայն կա այրու կողմից ղեկավարվող մեկ և կնոջ կողմից ղեկավարվող մեկ ԱԵՏՏ, որոնք համարվում են խոցելի: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ-ների սոցիալական կարգավիճակի դասակարգումը ՀՀ Կառավարության համաձայն ներկայացված է ստորև բերված 3.2 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.2: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակ
.____________________________________________________________________.
|Սոցիալական խմբերի դասակարգում |ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհա- |
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|նուր |
| |թիվը |(ՏՏ | |ԱԵԱ %-ը|
| | |ղեկավար) | | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|1-ին կարգի հաշմանդամ | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|2-րդ կարգի հաշմանդամ | 1 | 9 | 2 | 4 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|3-րդ կարգի հաշմանդամ | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Մանկուց հաշմանդամ, մինչև 16 տարեկան| 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միակողմանի, երկկողմանի ծնողազուրկ | 1 | 9 | 5 | 9 |
|երեխա | | | | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միայնակ մայր/հայր | 0 | 0 | 0 | |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Միայնակ թոշակառու | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Փախստական | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Ազգային փոքրամասնություն | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Նշվածներից ոչ մեկը | 9 | 82 | 47 | 87 |
|____________________________________|________|_________|____|_______|
|Ընդամենը` | 11 | 100 | 54 | 100 |
.____________________________________________________________________.
3.3.2 Տարիք
52. Ազդեցության տարածքի բնակիչների միջին տարիքը կազմում է 31 տարեկան: Այս երիտասարդ/ծեր/միջին տարիքի համեմատական տարիքային կառուցվածքը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ 13 ԱԵԱ (ընդհանուրի 24%) գտնվում են 18-35 տարիքային սահմաններում` ինչպես ցույց է տրված հետևյալ 3.3 աղյուսակում:
Աղյուսակ 3.3: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ տարիքային կառուցվածքը
.__________________________.
|Տարիք |ԱԵԱ |Ընդհանուր|
| |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| | | |
|___________|____|_________|
|0-10 | 8 | 15 |
|___________|____|_________|
|11-17 | 10 | 18 |
|___________|____|_________|
|18-35 | 13 | 24 |
|___________|____|_________|
|35-55 | 17 | 31 |
|___________|____|_________|
|56-65 | 3 | 6 |
|___________|____|_________|
|66 և բարձր| 3 | 6 |
|___________|____|_________|
|Ընդամենը` | 54 | 100 |
.__________________________.
3.3.3 Կրթություն
53. 3.4 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ չափահաս բնակիչների մեծամասնությունը` 22-ը (61%), ունի միջնակարգ, իսկ 6 ԱԵԱ` (11%)` բարձրագույն կրթություն:
Աղյուսակ 3.4: Կրթական մակարդակը
._______________________________________________________.
|Կրթության ամենաբարձր|ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|Չափա-|Ընդհանուր|
|մակարդակը |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |հաս |ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |(ՏՏ |ԱԵԱ | |
| | |ղեկավար) |թիվը | |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Բարձրագույն | 2 | 18 | 5 | 14 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Թերի բարձրագույն | 0 | 0 | 4 | 11 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Միջին մասնագիտական | 2 | 18 | 9 | 25 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Միջնակարգ | 7 | 64 | 4 | 11 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Թերի միջնակարգ | 0 | 0 | 6 | 17 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Տարրական | 0 | 0 | 0 | 0 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Անտառաճանաչ | 0 | 0 | 8 | 22 |
|____________________|________|_________|_____|_________|
|Ընդամենը` | 11 | 100 | 36 | 100 |
._______________________________________________________.
3.3.4 Ազգություն
54. Բոլոր ԱԵԱ-ները ազգությամբ հայ են, հետևաբար ԱԶԲ տեղաբնիկների քաղաքականությունը տեղ չի գտնի այս Նախագծում: Սա ևս մեկ անգամ կճշգրտվի տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման և աշխատողների ուսումնասիրության ընթացքում` հնարավորության դեպքում:
3.3.5 Զբաղվածություն և եկամուտի աղբյուրներ
55. Ինչպես ցույց է տրված 3.5 աղյուսակում` ԱԵԱ-ների մեծամասնությունը` 6 ԱԵԱ (30%), գործազուրկ է, իսկ 12-ը (22%)` ուսանող/աշակերտ:
Աղյուսակ 3.5: ԱԵՏՏ/ԱԵԱ զբաղվածության կարգավիճակը
.___________________________________________________________.
|Զբաղվածության կարգավիճակը|ԱԵՏՏ (ՏՏ|Ընդհանուր|ԱԵԱ |Ընդհանուր|
| |ղեկավար)|ԱԵՏՏ %-ը |թիվը|ԱԵԱ %-ը |
| |թիվը |(ՏՏ | | |
| | |ղեկավար) | | |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Աշխատող | 3 | 27 | 6 | 11 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Կենսաթոշակառու | 2 | 18 | 5 | 9 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|ՈՒսանող, աշակերտ | 0 | 0 | 12 | 22 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Տնային տնտեսուհի | 0 | 0 | 5 | 9 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Գործազուրկ | 6 | 55 | 16 | 30 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Զինծառայող | 0 | 0 | 0 | 0 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Չկա/ 5-ի տակ | 0 | 0 | 10 | 19 |
|_________________________|________|_________|____|_________|
|Ընդամենը` | 11 | 100 | 54 | 100 |
.___________________________________________________________.
3.3.6 Սեռը
56. Տվյալ Նախագծի ԱԵԱ բնակչության 60%-ը կանայք են: Կա կնոջ կողմից ղեկավարվող մեկ տնային տնտեսություն, որը ազդեցության կենթարկվի իր ձեռնարկատիրության տեղափոխման հետևանքով: ԳՄ պետք է ապահովի, որ կանայք տղամարդկանց հետ հավասարապես մասնակցեն տվյալ ՀՕՏԾ իրականացմանը:
4. Իրավական և քաղաքական շրջանակ և իրավունքներ
4.1 Իրավական և քաղաքական հիմքեր
4.1.1 Հողի օտարման և տարաբնակեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության օրենքները և կանոնակարգերը
57. ՀՀ Սահմանադրությունը (1995) ճանաչում և պաշտպանում է սեփականատիրության իրավունքը: Միաժամանակ այն հայտարարում է, որ մասնավոր սեփականությունը կարող է սահմանափակվել «հասարակական շահերի գերակայության բացառիկ դեպքերում», հաստատված ընթացակարգի և նախապես տրամադրված համարժեք փոխհատուցման հիմքերով: Հողի օտարման և փոխհատուցման ընդհանուր բնույթի հարցերը քննարկված են ՀՀ Հողային օրենսգրքի (2001 թ) 102, 104, ՀՀ Քաղաքացիական օրենսգրքի (1998 թ.) 218 հոդվածի խմբագրված տարբերակում -, ինչպես նաև ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքում (2006 թ., նոյեմբերի 27):
58. Համաձայն ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքի ՀՀ կառավարությունը որոշում է կայացնում բացառիկ գերակա հանրային և պետական շահի ճանաչման վերաբերյալ` հիմնվելով համապատասխան պետական գործակալության հայցի վրա: Բացառիկ` գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշման մեջ նշվում են`
. այն բացառիկ` գերակա հանրային շահը, որի համար պետք է օտարվի
սեփականությունը;
. օտարվող սեփականության ձեռքբերողը;
. օտարման ենթակա սեփականության իրավունքի օբյեկտները (հասցեները կամ
գտնվելու վայրը կամ այլ տվյալներ, որոնցով տվյալ սեփականությունը
տարբերվում է այլ սեփականությունից); և
. սեփականության օտարման գործընթացն սկսելու վերջնական ժամկետները:
59. ՀՀ Հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականության օտարման մասին օրենքը քննարկում է իրավական կարգավիճակ ունեցող հողօգտագործողների և անշարժ գույքի սեփականատերերի` հասարակական նպատակներով հողի և այլ սեփականության օտարման և փոխհատուցման ընթացակարգային հարցերը: Բացառիկ` գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին կառավարության որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո կառավարության սահմանված կարգով և ժամկետներում լիազոր մարմինը կազմում է օտարվող սեփականության նկարագրության արձանագրությունը, որին իրավունք ունեն մասնակցելու ձեռքբերողը, սեփականատերը և սեփականության նկատմամբ գույքային իրավունքներ ունեցողները, եթե սեփականության նախնական ուսումնասիրության ժամանակ արձանագրությունը չի կազմվել: Օտարվող սեփականության նկարագրության արձանագրության մեկ օրինակը, այն կազմելուց հետո ոչ ուշ քան երեք օրվա ընթացքում, պատշաճ ձևով ուղարկվում է սեփականատիրոջը և սեփականության նկատմամբ գույքային իրավունքներ ունեցող անձանց, որոնք իրավունք ունեն արձանագրությունն ստանալուց հետո` տաս օրվա ընթացքում, այն բողոքարկել լիազոր մարմին կամ դատարան:
60. Օտարման ենթակա հողի/սեփականության փոխհատուցումը հաստատվում է ԵՔ և ԱԵԱ միջև կնքվող պայմանագրով` հաշվի առնելով շուկայական արժեքը և վնասները, ներառյալ հետևանքային վնասները, և կարող է լինել հողի/սեփականության փոխանակման ձևով: Օտարվող սեփականության դիմաց սեփականատիրոջը վճարվում է համարժեք փոխհատուցում: Համարժեք է համարվում օտարվող գույքի շուկայական արժեքից տասնհինգ տոկոս ավելի գումարը: Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվում է Անշարժ գույքի գնահատման գործունեության մասին (Հոկտեմբեր 4, 2005 թ.) Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
4.1.2 Ոչ կամավոր տարաբնակեցման ԱԶԲ պահանջները
61. ԱԶԲ ՍՊՔ ոչ կամավոր տարաբնակեցման պահանջները հիմնված են հետևյալ սկզբունքների վրա`
. Ոչ կամավոր տարաբնակեցումից պետք է հնարավորինս խուսափել կամ առնվազն
այն հասցնել նվազագույնի,
. Փոխհատուցման/ռեաբելիտացիայի չափը պետք է ապահովի ԱԵԱ` ծրագրի
իրականացումից առաջ ունեցած կենսամակարդակը:
. ԱԵԱ պետք է լիարժեք տեղեկություններ և խորհրդատվություն տրամադրվի
ՀՕՏ-ի փոխհատուցման տարբերակների մասին:
. ԱԵԱ սոցիալ-մշակութային կառույցներին պետք է հնարավորինս աջակցություն
ցուցաբերվի: Դրանք պետք է առավելագույնս ներգրավվեն:
. Փոխհատուցումը պետք է իրականացվի կանանց և տղամարդկանց
իրավահավասարության սկզբունքով:
. Իրավական կարգավիճակի բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա
փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի գործընթացի իրականացման համար:
. Առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանանան կանանց կողմից ղեկավարվող
տնտեսությունները և այլ խոցելի խմբերը: Նրանց պետք է համապատասխան
աջակցություն ցուցաբերվի իրենց կարգավիճակը բարելավելու համար:
. ՀՕՏ-ը պետք է ընկալել և իրագործել որպես ծրագրի մաս, և փոխհատուցման
ծախսերը պետք է ամբողջությամբ ներառվեն ծրագրի օգուտներ-ծախսեր
հաշվարկներում:
. Փոխհատուցումը ու տարաբնակեցման հատկացումները պետք է ամբողջությամբ
տրամադրվեն նախքան ճանապարհի օտարման գոտու հողի հարթեցման և քանդման
իրավունքի տալը:
4.1.3 ՀՕՏ-ի վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և կանոնակարգերի համեմատությունը ԱԶԲ-ի տարաբնակեցման պահանջների հետ
62. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և կանոնակարգերի և ԱԶԲ-ի քաղաքականության միջև առկա տարբերությունները ներկայացված են ստորև բերված 4.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 4.1: Տարաբնակեցման վերաբերյալ օրենքների և կանոնակարգերի համեմատությունը
._____________________________________________________________________.
|ՀՀ օրենքներն ու կանոնակարգերը |ԱԶԲ-ի Սոցիալական պաշտպանության |
| |քաղաքականությունը |
|_________________________________|___________________________________|
|Հողի դիմաց փոխհատուցում |Հողի սեփականության վերաբերյալ |
|նախատեսված է միայն հողի` իրավական|իրավական կարգավիճակի |
|կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերի|բացակայությունը չպետք է խոչընդոտի |
|համար: |փոխհատուցման և/կամ ռեաբելիտացիայի |
| |գործընթացի իրականացմանը: Իրավական |
| |կարգավիճակ չունեցող |
| |հողօգտագործողները նույնպես պետք է |
| |ստանան փոխհատուցում: |
|_________________________________|___________________________________|
|Ծրագրով պատճառված վնասի/քանդման |Համաձայն ԱԶԲ քաղաքականության` |
|դիմաց փոխհատուցում է նախատեսվում |գրանցում չունեցող առևտրային |
|միայն անշարժ գույքի պետական |շինություններին ծրագրով պատճառված |
|կադաստրում գրանցված տների/ |վնասի/քանդման դիմաց ևս տրամադրվում|
|շինությունների համար: Չգրանցված |է փոխհատուցում: |
|առևտրային շինությունների համար | |
|փոխհատուցում չի նախատեսվում: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Բերքի կորստի դիմաց փոխհատուցում |Բերքի կորստի դիմաց փոխհատուցում |
|տրամադրվում է միայն հողի |տրամադրվում է բոլոր ԱԵԱ: |
|հաշվառված սեփականատերերին: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Հողի գնահատումը հիմնվում է |Հողի գնահատումը հիմնվում է ընթացիկ |
|ընթացիկ շուկայական արժեքի վրա և |շուկայական դրույքաչափերի/փոխարինման|
|փոխհատուցումն իրականացվում է |արժեքի վրա: |
|շուկայական արժեքի 15 տոկոսի | |
|հավելումով: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Ազդեցության հնարավոր չափի/արժեքի,|Նույնը: |
|փոխհատուցման ու ֆինանսական | |
|աջակցության պայմանների, ինչպես | |
|նաև նրանց իրավունքների | |
|վերաբերյալ տեղեկությունները պետք | |
|է տրամադրվեն ազդեցության | |
|ենթարկված անձանց նախքան գնահատման| |
|իրականացումը: | |
|_________________________________|___________________________________|
|Զգալիորեն ազդեցության ենթարկված |ԱԶԲ-ի քաղաքականությամբ զգալի |
|անձանց և խոցելի խմբերի համար |կորուստների դեպքում պահանջվում է |
|եկամտի/ապրուստի միջոցների |եկամտի/ապրուստի միջոցների |
|վերականգնման միջոցառումներ, |վերականգնում, ինչպես նաև և ԱԵԱ |
|փոխհատուցման կամ տարաբնակեցման |կողմից վերաբնակեցման ընթացքում կրած|
|ծախսեր նախատեսված չեն: |ծախսերի հատուցում: |
._____________________________________________________________________.
63. Ընդհանուր առմամբ, ՀՕՏ-ը վերաբերող ՀՀ օրենքների/կանոնակարգերի և ԱԶԲ պահանջների միջև սկզբունքային տարբերություններ չկան: Այնուամենայնիվ, ՀՀ օրենքները և կանոնակարգերը հստակ չեն սահմանում, թե ինչպես պետք է իրականացվի ԱԵԱ վերականգնումը: Մեկ այլ խնդիր է այն, որ համաձայն ԱԶԲ քաղաքականության փոխհատուցման կամ առնվազն վերականգնման իրավունք ունեն սեփականության իրավունք ունեցող և չունեցող քաղաքացիները, ինչպես նաև գրանցված և չգրանցված բնակիչները: ՀՀ օրենսդրության և ԱԶԲ քաղաքականության այս տարբերությունները վերացնելու նպատակով ԵՔ-ը Ծրագրի համար մշակել է ՀՕՏՇ` ապահովելով բոլոր օբյեկտների համար փոխարինման արժեքին համարժեք փոխհատուցում, իսկ կացության որևէ կարգավիճակ չունեցող բնակիչների, չգրանցված բիզնես ունեցողների համար իրավունքների վերականգնման միջոցառումների ապահովում: ՀՕՏՇ-ը նախատեսում է նաև վերականգնողական փաթեթներ այն ԱԵԱ համար, ովքեր վերաբնակեցվելու են, քանի որ նրանք համարվում են խոցելի և զգալի ազդեցություն կրող ԱԵԱ:
64. Որոշման համաձայն Ծրագիրը սահմանվել է որպես պետական կարիքների ծրագիր: Օրենքի համաձայն հողի օտարումը, այդպիսով, իրականացվում է պետության կողմից հողի հարկադիր օտարման իրավունքի հիման վրա` հետևյալ քառափուլ գործընթացով`
. Առաջին, որպես ծրագրի որոշման սահմանման պայման հողերի կառավարման
գրասենյակը իրականացնում է ազդեցության ենթարկվող հողատարածքների,
հողերի սեփականատերերի և հողերի կադաստրային արժեքի
ուսումնասիրություն;
. Երկրորդ, իրականացվում է ազդեցության ենթարկվող հողակտորների մանրամասն
հետազոտություն և անկախ գնահատողի կողմից գնահատված հետազոտության
հիման վրա սահմանված շուկայական գների հիման վրա փոխհատուցման արժեքի
վերագնահատում;
. Երրորդ, յուրաքանչյուր հողակտորի վերջնական արժեքը վերջնականորեն
ճշգրտվում է յուրաքանչյուր սեփականատիրոջ հետ բանակցությունների
արդյունքում` արտացոլելով յուրաքանչյուր հողակտորի առանձնահատուկ բնորոշ
հատկանիշները:
. Չորրորդ, ԳՄ և ԱԵԱ ստորագրում են համաձայնության պայմանագիր`
հաստատելով ԱԵԱ կողմից հողի հանձնումը և համապատասխան փոխհատուցման
ընդունումը: ԱԵԱ մերժման դեպքում սկսում է օտարման գործընթացը:
65. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և ԱԶԲ տարաբնակեցման պահանջների հիման վրա սույն ԲՖԳ-ի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք է
հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի` ուսումնասիրելով
ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպես տվյալ ՀՕՏԾ-ն), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ կարգավիճակ
չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ զավթած անձինք, կամ
էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ տվյալներ առկա չեն) պետք է
ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն ապրուստի միջոցի նպաստ, և
հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
4.2 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքներ
66. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը համահունչ է ինչպես Հայաստանի օրենքներին և կանոնակարգերին, այնպես էլ ԱԶԲ-ի քաղաքականությանը: Սույն ծրագրի շրջանակներում փոխհատուցում ստանալու իրավունք ունեցող կամ իրավունքների վերականգնման/ռեաբելիտացիայի վերաբերյալ դրույթներից օգտվելու իրավունք ունեցող ԱԵԱ-ները հետևյալն են`
. Իրավական կարգավիճակ ունեցող և չունեցող հողօգտագործողներ
. Հաշվառված և ոչ լիարժեք գրանցում ունեցող և վարձակալները,
. Շինությունների, բերքի, բույսերի կամ հողին ամրացված այլ առարկաների
սեփականատերերը, և
. Այն ԱԵԱ, որոնք ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորուստ են
կրում, կորցնում են աշխատավարձը և/կամ այլ եկամուտը:
67. Փոխհատուցում ստանալու իրավունքը պետք է սահմանափակվում է վերջնաժամկետով, որը համարվում է ՏՉՀ ավարտելու օրը` 14 ապրիլի 2010 թ.: Այն ԱԵԱ-ները, ովքեր բնակություն են հաստատում տուժած տարածքներում կամ ընդլայնում են իրենց շինության տարածքները վերջնաժամկետից հետո, փոխհատուցման իրավունք չունեն: Այնուամենայնիվ, նրանց պետք է նախօրոք ծանուցում ուղարկել` խնդրելով նախքան ծրագրի իրականացումը ազատել տարածքները և քանդել կառույցները: Նրանց քանդած կառույցների շինանյութը չի բռնագրավվում, նրանք որևէ տուգանք չեն վճարում, և նրանց նկատմամբ որևէ պատժամիջոց չի կիրառվում:
4.2.1 Փոխհատուցում ստանալու իրավունքները
68. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի առաջադրանքները պետք է իրականացվեն փոխհատուցում ստանալու իրավունքի և այլ իրավունքների շրջանակին համապատասխան, որը համահունչ է ինչպես Հայաստանի օրենքներին և կանոնակարգերին, այնպես էլ ԱԶԲ-ի քաղաքականությանը: Իրավունքների ամփոփ սխեմայի նկարագիրը ներկայացված է ստորև բերված 4.2 աղյուսակում:
Աղյուսակ 4.2: Իրավունքների սխեմա
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության|Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|1. Գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են գյուղատնտե-| |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության |___________|____________________________|
| |աստիճանից |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա հող-|ստանալուց հետո: |
| | |օգտագործող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթարկված հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի 5%, |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%, |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան օրինական |
| | |գրանցման |կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |(վարձակալու|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |թյան) համա-|նրանք ենթակա չեն |
| | |պատասխան |օրինականացման, ապա պետք է |
| | |փաստաթղթերի|ստանան վերականգնման/ |
| | |ԱԵԱ |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթակա հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|2. Ոչ գյուղա-|ԱԵՏՏ-ներ, |Սեփականատեր|Շուկայական արժեք գումարած |
|տնտեսական |որոնք կորցնում| |15% դրամական փոխհատուցում |
|հողերի |են իրենց | |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
|կորուստ |առևտրային | |ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի | | |
| |հողերը | | |
| | |___________|____________________________|
| | |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագոր-| |
| | |ծող | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում ԱԵՏՏ |
| | | |պետք է ստանա սեփականության |
| | | |իրավունք և ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք է |
| | | |տրվի նոր վարձակալություն: |
| | | |Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա |
| | | |պետք է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած 15% |
| | | |հետևյալ մասնաբաժիններով` |
| | | |ելնելով վարձակալության |
| | | |մնացած տարիների հաշվարկից. |
| | | |1) 1 տարուց պակաս` |
| | | |փոխհատուցվող գումարի` 5%; |
| | | |2) առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 14%; |
| | | |3) առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս` փոխհատուցվող |
| | | |գումարի 20%, |
| | | |4) առնվազն 25 տարի և ավելի`|
| | | |փոխհատուցվող գումարի 25%: |
| | |___________|____________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության դեպքում |
| | |գրանցման |պետք է ստանան օրինական |
| | |(վարձակալու|կարգավիճակ և փոխհատուցվեն |
| | |թյան) համա-|վերոնշյալ սկզբունքով: Եթե |
| | |պատասխան |նրանք ենթակա չեն |
| | |փաստաթղթերի|օրինականացման, ապա պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |ստանան վերականգնման/ |
| | | |աջակցության գումար` |
| | | |ազդեցության ենթարկված հողի |
| | | |կադաստրային արժեքին |
| | | |համապատասխան: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ սեփա-|փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |կանության |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |իրավական |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | |գրանցման |և գործարքային ծախսերի: |
| | |կարգավիճա- |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | |կից |և ԱԵՏՏ համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթարկված հատվածի, ինչպես |
| | | |նաև շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|4. Ոչ բնակելի| |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում` |
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող |գումարած 15%-ի չափով` առանց |
| | |ԱԵՏՏ |ամորտիզացիոն մասնահանումների|
| | | |և գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության դեպքում |
| | | |և ԱԵՏՏ-ի համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում է |
| | | |շինության միայն ազդեցության |
| | | |ենթակա հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |___________|____________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի |
| | |գրանցում |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |կամ վարձա- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |կալություն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող | |
| | |ԱԵՏՏ | |
| | |___________|____________________________|
| | |Վերաբնակեց-|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վող |ազդեցություն կրելու նպաստ` |
| | |վարձակալ |նշված սույն աղյուսակի 9 և |
| | | |10 կետերում: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության|հասարակական |կառավարու- |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ |թյուն |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների վերականգնում:|
|_____________|______________|___________|____________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական փոխհատուցում |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |հաշվարկված շուկայական |
| |բերքի |անկախ |գներով` ակնկալվող համախառն |
| |զանգված |իրավական |բերքի համար: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |Դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` հիմնված |
| |ծառեր |անկախ |ծառերի տեսակի, տարիքի և |
| | |իրավական |բերքատվության վրա: |
| | |գրանցման | |
| | |կարգա- | |
| | |վիճակից | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ ձեռներեց. |
|տիրության/ |թյուն/գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ա) (մշտական ազդեցություն) |
|գործարարու- |րարություն |անկախ |դրամական միանվագ |
|թյան կորուստ | |իրավական |փոխհատուցում տարեկան զուտ |
| | |գրանցման |եկամտի չափով, |
| | |կարգա- |բ) (ժամանակավոր |
| | |վիճակից |ազդեցություն) զուտ եկամտի |
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի բացակայության |
| | | |դեպքում ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` մինչև 1|
| | | |տարի: Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|_____________|______________| |____________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական |
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի |
| | | |տրամադրում, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև վեց |
| | | |ամիս նվազագույն աշխատավարձի |
| | | |չափով գումարի տրամադրում` |
| | | |զբաղվածության ընդհատված |
| | | |ամիսների համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|9. Օժանդա- |> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|կություն |տնտեսական |տուժած |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|էական ազդե- |եկամտի կորուստ|բոլոր ԱԵՏՏ,|տարվա բերքի չափով միանվագ |
|ցություների |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
|դեպքում |վերաբնակեցում |կացության |____________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման համար` |
| | |չունեցող |նվազագույն աշխատավարձի |
| | |բնակիչները |չափով: |
| | |և վերա- | |
| | |բնակեցման | |
| | |ենթակա վար-| |
| | |ձակալները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ ամսվա |
|կեցման |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ,|համար կենսաապահովման ծախսերը|
|նպաստներ |ծախսեր |ներառյալ |հոգալու համար բավարար |
| | |վարձակալ- |գումարների տրամադրում: |
| | |ները | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|11. Խոցելի | |Աղքատության|6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց օժան- | |սահմանագծից|աշխատավարձի չափով դրամական |
|դակություն | |ցածր կենսա-|օժանդակության տրամադրում: |
| | |մակարդակ |Ծրագրի իրականացման հետ |
| | |ունեցող և/ |կապված աշխատատեղերի համար |
| | |կամ կանանց |ընտրություն կատարելիս այս |
| | |կողմից |անձանց պետք է |
| | |ղեկավարվող |առաջնայնություն տալ: |
| | |ԱԵՏՏ | |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|12. Ժամանակա-| |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն |
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող գույքի/ |
| | | |սեփականության համար: |
|_____________|______________|___________|____________________________|
|13. Չնախա- | | |Ծրագրի իրականացման ընթացքում|
|տեսված ազդե- | | |ԵՔ կանդրադառնա չնախատեսված |
|ցություններ, | | |ազդեցություններին և կհոգա |
|եթե այդպիսիք | | |դրանց հետ կապված |
|լինեն | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
69. Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա)դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով
դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված
հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է
ստանա սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում`
վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե
դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթակա հողի
շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ
մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից`
1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող
գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի
փոխհատուցվող գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթարկված հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա
է օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթակա հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%,
4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով գումարած 15% օժանդակություն`
անկախ ԱԵԱ գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող
ԱԵԱ պետք է օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու
նպատակով: Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն
մասնահանումների և գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի
հաշվառման կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և
այն դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող
վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ
(Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորչում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (նման դեպքերում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
4.3 Սեփականության օտարման պայմանները
70. Հողի ձեռքբերումը սեփականության օտարման վարույթով կապված է երկար ընթացակարգերի հետ և հաճախ կարող է դիմադրության հանդիպել: Նախագծի շրջանակներում նման մոտեցմամբ պետք է գործել միայն ծայրահեղ դեպքերում, երբ ԱԵԱ և ԵՔ-ի միջև բանակցությունները ձախողվում են, և չկա մատչելի այլընտրանքային հող: Այնուամենայնիվ, նման դեպքերում, ԵՔ-ը չպետք է զբաղեցնի անհրաժեշտ հողամասերը մինչև ա) օրենքով սահմանված կարգով համապատասխան դատական վարույթ չսկսվի, բ) դատական արգելք չսահմանվի, և դրա մասին ըստ սահմանված կարգի չտեղեկացվի ԱԵԱ և գ) փոխհատուցման/վերականգնման գումարները չմուծվեն պայմանական դեպոզիտային հաշվին:
4.4 Օրինականացման պայմանները և մեխանիզմները
71. Սկզբունքորեն սեփականության իրավունք/գրանցում/փաստաթղթեր չունեցող բոլոր ԱԵԱ կարող են օրինականացնել իրենց գույքը/սեփականությունը, եթե նրանց սեփականությունը չի գտնվում այսպես կոչված «կարմիր գոտում» (վայրեր, որոնք պետականորեն նախատեսված) ճանաչված են հանրային օգտագործման համար` ռազմական նպատակով օգտագործվող տարածքներ, հիվանդանոցներ, դպրոցներ, կամ վայրեր, որոնք նախատեսված չեն բնակության համար (գետի հուն, ռադիոակտիվ նյութերով հարուստ կամ այլ վտանգավոր կամ բնապահպանական տեսանկյունից անհամապատասխան վայրեր): Նույն սկզբունքը գործում է մինչև 300 քառակուսի մետր բնակելի տների սեփականատերերի համար: Ավելի մեծ հողատարածքներ ունեցող ԱԵԱ ևս կարող են օրինականացնել իրենց գույքը/սեփականությունը, բայց նրանք պետք է վճարեն օրենքով սահմանված գումարը: Որպեսզի ԱԵԱ օրինականացնեն իրենց ունեցվածքը, անհրաժեշտ է որպեսզի նրանք նախաձեռնեն այդ գործընթացը` համաձայն գործող կանոնակարգի: ԳՄ կաջակցի այն ԱԵԱ, որոնք կսկսեն օրինականացման գործընթացը:
5. Հասարակական խորհրդատվություն, մասնակցություն և փաստաթղթերի ներկայացում
5.1 Ընդհանուր դրույթներ
72. ԱԶԲ քաղաքականության և հողի օտարման ու տարաբնակեցման շրջանակների (ՀՕՏՇ) համաձայն` ազդեցության ենթարկված անձանց (ԱԵԱ) պետք է լիարժեք խորհրդատվություն տրամադրել և հնարավորություն ընձեռել մասնակցելու հողի օտարման և տարաբնակեցման աշխատանքների պլանավորմանը և իրականացմանը: Նրանց նաև պետք է ժամանակին և պատշաճ կերպով տեղեկություններ տրամադրել պլանավորման գործընթացի արդյունքների, ինչպես նաև ՀՕՏԾ իրականացման ժամկետների և ընթացակարգերի վերաբերյալ. ՀՕՏՎ կողմից հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացի բոլոր փուլերում պետք է իրականացնել հանրային տեղեկատվության և խորհրդատվության քարոզարշավ: Բացի այդ, ՀՕՏՎ-ը պետք է կազմակերպի նաև հանրային իրազեկման հանդիպումներ` ԱԵԱ մասնակցությունը ՏՉՀ-ին, ՏԾ-ի ամբողջական բացահայտումը և ԱԵԱ իրազեկումը փոխհատուցման վճարման և վերաբնակեցման ընթացակարգերի վերաբերյալ ապահովելու նպատակով:
73. Այս գլուխը ներկայացնում է ԱԵԱ-ի հետ հասարակական խորհրդատվական գործընթացի մեխանիզմը, ՀՕՏԾ-ի բացահայտումը տեղեկատվական նյութերի տարածման միջոցով` տեղեկացվածություն ստեղծելու համար ազդեցության ենթարկվածների միջև` իրենց իրավունքների, փոխհատուցման վճարումների գործընթացի և բողոքների բավարարման մեխանիզմների վերաբերյալ:
5.2 Հանրային խորհրդատվություն
74. Ի հավելումն` ԱԵԱ-ի, ԾԻԳ-ի աշխատակազմի և մյուս շահագրգիռ կողմերի միջև ամենօրյա հանդիպումների մասին տեղեկացնելու համար պաշտոնական խորհրդատվության գործընթացը նախագծի տարածքում շարունակում է արդեն մի քանի ամիս և հանձն են առնվել և ԳՄ-ի, և ԾՆՏԱ-ի խորհրդատուների կողմից`
. Համայնքային հանդիպումների և
. ԳՄ-ի պաշտոնյաների բարձր մակարդակի հանրային խորհրդատվության միջոցով:
75. Բոլոր այս մեխանիզմները/մոտեցումները արդյունավետ ձևով օգտագործվել են հիմքային սոցիալ-տնտեսական տեղեկատվությունները նախագծի տարածքի համար հավաքագրելու նպատակով. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստում և բացահայտում ԱԵԱ-ի համար, ինչպես նշված է ստորև:
5.2.1 Համայնքային հանդիպումներ
76. Հաջորդելով 27/04/10 նախագծի պաշտոնական հայտարարությանը` համայնքային հանդիպումները տեղի ունեցան 07/05/10 12:00-ի և 14:00-ի միջև Շենգավիթ համայնքում գտնվող դպրոցում, որը տեղակայված էր նախագծի տարածքին մոտ: Այդ հանդիպման նպատակն էր բացահայտել տեղեկատվություն նախագծի մասին և ՀՕՏԾ-ն ԱԵԱ-ին, քննարկել ազդեցությունը և ստուգել ստացած տեղեկատվությունը ՀՕՏԾ-ի մասին և սկսել կողմերի հանդիպումների գործընթացը, որը կշարունակվի ՀՕՏԾ-ի իրականացման միջոցով:
77. Խորհրդատուների, ԾԻԳ-ի և ԱԵԱ-ի միջև ոչ պաշտոնական համագործակցության միջոցով: Բոլոր ԱԵԱ-ները տեղեկացվել էին մասնակցության մասին, իսկ մասնակիցները ցուցակագրվել են: Այդ ցուցակները բերված են Հավելված Բ-ում:
78. Հանդիպումը նախաձեռնվել էր ԳՄ-ի և ԾՆՏԱ-ի խորհրդատուների կողմից, որոնք ներկայացրել են նախագծի ընդհանուր պատկերը, ՀՕՏԾ-ի սկզբունքները, գործընթացը, նախնական ստացված տվյալները և տեխնիկական մասնագրերը` ոչ տեխնիկական պայմաններում, որոնց հաջորդեցին հարց ու պատասխանները:
79. Այս հանդիպման արձանագրությունը ներկայացված է Հավելված Բ-ում, իսկ հիմնական օրակարգը ու բարձրացված հարցերը հակիրճ ներկայացված են ստորև բերված 5.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 5.1: Նախնական ՀՕՏԾ-ի խորհրդատվական հանդիպման ամփոփ նկարագրությունը
.____________________________________________________________________.
|Օրակարգի կետերը |Հիմնական խնդիրները/ԱԵԱ բարձրացրած հարցերը|
|__________________________|_________________________________________|
|1. Ներկայացում/նախագծի |Հիմնական հարցերից առաջնահերթը ԱԶԲ-ի դերն |
|ընդհանուր նկարագրություն |է և նրա հարաբերակցությունը |
| |Քաղաքապետարանի հետ: |
|__________________________|_________________________________________|
|2. ՀՕՏՇ սկզբունքների, |ԱԵԱ-ի կողմից բարձրացված հիմնական |
|գործընթացի (ժամկետների) |խնդիրներն ու հարցերը վերաբերում էին |
|ամփոփ ներկայացում |նախագծի ժամկետներին և կադաստրային գնի |
| |սահմանմանը: |
|__________________________|_________________________________________|
|3. Նախնական ՀՕՏԾ տվյալների|ԱԵԱ-ի հիմնական հարցերից էին նաև հողի և |
|և տեխնիկական պայմանների |սեփականության օրինականացմանը, որոնցից |
|ամփոփ նկարագրությունը, |շատերը գործընթացում էին, իսկ որոշները |
|ներառյալ |մերժվել էին Քաղաքապետարանի կողմից: |
|__________________________|_________________________________________|
|4. Բողոքարկման գործընթացի |Բողոքարկման գործընթացը ներկայացվել է |
|ամփոփ նկարագրությունը |պրեզենտացիայի ժամանակ: ԱԵԱ-ների մեծ մասը |
| |բողոքեցին, որ գործնականում դա չի գործի, |
| |շատերը ապարդյուն դիմել են Քաղաքապետարան |
| |հողի և ունեցվածքի օրինականացման համար: |
|__________________________|_________________________________________|
|5. Հարց ու պատասխան |Կենտրոնացված հարցերն ու բողոքները-հողի |
| |դիմաց գումար, ունեցվածքի և բիզնեսի |
| |օրինականացում և` Վկայականի բացակայության|
| |դեպքում ինչ անել: |
.____________________________________________________________________.
80. Համայնքային հանդիպումները օգտագործվել են/կօգտագործվեն որպես օժանդակ մեխանիզմ ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և դրա արդյունավետ իրականացման համար` ըստ ցուցակի և նախատեսված բյուջեով: Նախնական ՀՕՏԾ-ն ներկայացվել է և կներկայացվի համայնքային հանդիպումների ժամանակ: ԾԻԳ-ի և ԳՄ-ի անձնակազմը ակտիվորեն հաճախում են այդ հանդիպումներին և բացատրում հողի օտարման և տարաբնակեցման գործընթացը, որը հաստատվել է ԳԱ-ի կողմից այս նախագծի ԱԵԱ-ների համար: ԳԱ-ն կիսում է ԱԵԱ-ների բարձրացրած բողոքներն ու հարցերը և կառաջնորդվի դրանցով` երկկողմանի վստահություն և հարմարավետություն ստեղծելու համար:
5.3 Տեղեկատվություն
81. Նախագծի տարբեր փուլերում (նախագծման, իրականացման և մոնիտորինգ) նախատեսվում է հետևյալ տեղեկությունների տրամադրումը`
. բաժանել հասարակության իրազեկման հայերեն բրոշյուրներ և գրքույկներ,
(ինչպես քննարկվում է 5.3.1. բաժնում ստորև),
. ՀՕՏԾ հայերեն տարբերակները տրամադրել համայնքապետարաններին
. ՀՕՏԾ-ները տեղադրել ԱԶԲ կայքի տարաբնակեցման բաժնում:
82. Ընթացիկ բազմակողմանի տեղեկատվության և խորհրդատվության գործընթացում բոլոր ԱԵԱ-ները տեղեկացվել են փոխհատուցման, ազդեցության և հողի ազատման ժամկետների մասին: Ստեղծվել է ՀՕՏՎ, որը փոխհատուցման կտրոնների վճարման համար մշակել և հաստատել է կանոնակարգ/գործընթաց: Խորհրդատվությունը վերաբնակեցման գործընթացի անբաժանելի մասն է և կշարունակվի ամբողջ նախագծի ընթացքում:
83. ՀՕՏՎ-ն պետք է ապահովի, որ բոլոր ԱԵԱ-ները հասկանան ՀՕՏԾ հետևանքները և փոխհատուցման եղանակները: ԳՄ-ն ԱԵԱ-ին տեղեկացված կպահի և կաջակցի բողոքարկմանը: ԱԵԱ-ն կմասնակցի ՀՕՏԾ շրջանակներում ընդունվող բոլոր որոշումներին և իրականացվող գործողություններին: Բացի այդ, ԱԵԱ-ները կներառվեն Բողոքների բավարարման գործընթացում (ինչպես քննարկվել է ստորև` 5.4 բաժնում), որպեսզի վերանայեն և լուծում տան յուրաքանչյուր վիճարկմանը, ինչը վերաբերում է փոխհատուցումներին և վերաբնակեցմանը վերաբերող այլ հարցերին: Այսպիսով, որպեսզի ԱԵԱ-ները ստանան իրենց համապատասխան փոխհատուցման իրավունքները/առավելությունները, տեղանքում իրականացվող խորհրդատվությունները շարունակական բնույթ կկրեն: Նրանք գրավոր ծանուցում կստանան իրենց հասանելի փոխհատուցման գումարի չափի և վճարման գրաֆիկի մասին` ներառյալ իրենց կտրոնները ներկայացնելու օրը, ժամը և տեղը, ինչպես նաև տարածքը ազատելու/փոխելու ժամկետը:
5.3.1 Հանրային տեղեկատվական բրոշյուր
84. Այս ՀՕՏԾ ամփոփ տարբերակը մշակվել է հատուկ տեղեկատվության նպատակով` հանրային տեղեկատվական բրոշյուրի տեսքով, որը ներկայացված է Հավելված 3-ում: Այն կթարգմանվի հայերեն և կներկայացվի բոլոր ԱԵԱ-ներին, որպեսզի վերջիններս և տեղական համայնքները ինքնուրույն տեղեկանան նախագծի` տարբեր ԱԵԱ-ների համար նախատեսվող առավելությունների/փոխհատուցման մասին, ինչպես ներկայացված է փոխհատուցման իրավունքների սխեմայի մեջ: Բրոշյուրի մեջ ներկայացվում է խորհրդատվական ծրագրի մեխանիզմներն ու գործընթացը և տարաբնակեցման աշխատանքներում ու ընդհանուր գործընթացում ԱԵԱ-ների ներգրավման կարգը: Այն նաև պարունակում է բողոքարկման մեխանիզմի մանրամասներ, որոնք գործածվել են նախագծում:
85. ԳՄ անձնակազմը և ԾՆՏԱ խորհրդատուները բրոշյուրները կբաժանեն համայնքային խորհրդատվական հանդիպումների միջոցով և պատճենները կթողնեն համայնքային տարածքներում, ինչպես օրինակ` Շենգավիթ համայնքի դպրոցը:
5.4 Բողոքարկման մեխանիզմ
86. Առկա է բողոքների ներկայացման մեխանիզմ, որը հնարավորություն կտա ԱԵԱ բողոքարկել հողամասերի կամ այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցումից բխող ցանկացած անընդունելի որոշում, գործելակերպ կամ գործողություն: Բողոքների բավարարման գործընթացից խուսափելու համար անհրաժեշտ է կանխել բողոքները` աշխատանքների մանրակրկիտ իրականացման, ԱԵԱ լիարժեք մասնակցության և հանգամանալից խորհրդատվության, ինչպես նաև ազդեցության ենթարկվող համայնքների, ՀՕՏՎ, ԾԻԳ և ԵՔ միջև լայնածավալ հաղորդակցման և համագործակցման հաստատման միջոցով: Կկազմվի բոլոր շահառուների` ՀՕՏՎ, ԾԻԳ, ԵՔ և ԱԵԱ ներկայացուցիչներից բաղկացած բողոքների բավարարման գործընթացը վարող հանձնաժողով:
87. Նույնիսկ նախազգուշական միջոցների և ճշտակատարության պայմաններում կարող են առաջ գալ տարաձայնություններ: Նման իրավիճակում (օրինակ, երբ ԱԵԱ-ն բավարարված չէ որոշման արդյունքներով կամ փոխհատուցման փաթեթով) լուծում գտնելու նպատակով կիրականացվի բողոքի բավարարման մեխանիզմ: Տարաձայնությունների միջնորդության և բողոքների բավարարման մեխանիզմի առկայության հիմնական նպատակներն են`
. կայացնել երկու կողմերին` Նախագծի ներկայացուցիչներին և ԱԵԱ-ներին
բավարարող փոխհամաձայնեցված որոշում,
. կարճեցնել դատական գործընթացները և
. կանխել նախագծի իրականացման հետաձգումը:
88. Բոլոր ԱԵԱ-ները իրավունք ունեն իրենց բողոքներն ու հարցերը ներկայացնել հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման ցանկացած հարցի վերաբերյալ: Բողոքները ժամանակին և համապատասխան ձևով բավարարելու և հնարավոր եղանակները ԱԵԱ-ների համար հասանելի դարձնելու նպատակով սահմանվել է բողոքարկման հետևյալ մեխանիզմը`
ա) Քայլ 1: ԱԵԱ կամ ԱԵԱ-ները ներկայացնում են իրենց բողոքները ԾԻԳ ՀՕՏՎ
սոցիոլոգներին և տարաբնակեցման մասնագետներին` ոչ պաշտոնական
միջնորդների միջոցով: Բողոքը պետք է ստորագրվի ԱԵԱ կողմից` բացատրելով
բողոքի բնույթը, վայրը և բողոք ներկայացնողի ամբողջական հասցեն:
բ) Քայլ 2: ԾԻԳ-ի կողմից պաշտոնական պատասխանը կստացվի բողոքը
ներկայացնելու հետո` 30 օրվա ընթացքում: Պատասխանը հանդես կգա
փոխհատուցման առաջարկի, առանձին հանդիպման շրջանակներում տվյալ հարցը
կրկին քննարկելու հրավերի կամ բողոքի մերժման պատճառների բացատրության
ձևով:
գ) Քայլ 3: Եթե ԱԵԱ-ն համաձայն չէ ԾԻԳ առաջարկած փոխհատուցման կամ մերժման
պատճառների հետ, ապա նա պետք է բողոքը ներկայացնի Երևանի
Քաղաքապետարան` ԾԻԳ-ից պատասխան ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում
և ներկայացնի պահանջը հաստատող փաստաթղթեր:
դ) Քայլ 4: ԵՔ-ն պետք է խորհրդակցի ԾԿՀԽ հետ` հարցը ինքնուրույն լուծելու
կամ դատարան դիմելու վերաբերյալ: ԾԿՀԽ-ն պետք է պատասխան տա բողոքի
գրանցումից հետո` 15 օրվա ընթացքում: ԾԿՀԽ որոշումը պետք է
համապատասխանի ՀՕՏԾ պայմաններին:
ե) Քայլ 5: Եթե բողոքարկողը դեռ բավարարված չէ ԾԿՀԽ որոշմամբ և ուզում է
շարունակել բողոքարկումը, ապա պետք է այն ներկայացնի դատարան, որի
որոշումը կլինի վերջնական:
89. Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար: Բողոքի բավարարման գործընթացը ամփոփ ներկայացված է ստորև բերված 5.1 պատկերում:
Պատկեր 5.1: Բողոքի բավարարման գործընթաց
.___________. .__________. .____________.
|ԱԵԱ կողմից | |ԱԵԱ կողմից|______________________>|Բողոքարկման |
|բողոքի | |առաջարկի | /|\ |գործի փակում|
|ներկայացում| |ընդունում | ._______________. .____________.
.___________. .__________. |Դատարանի կողմից| /|\
| /|\ /|\ |գործի փակում | ._________.
| .__________|_____|_____> | | |Դատարանի |
\|/ | | | ._______________. |կողմից |
._____________. .__________.| ._________________./|\ |որոշման |
|ԾԻԳ պատասխան | |ԾԻԳ կողմից|| |ԱԵԱ | | |ընդունում|
|(բողոքի | |հարցի || |անհամաձայնություն| | ._________.
|գրանցումից |_>|լուծման ||>|ԾԻԳ որոշման հետ | | /|\
|հետո` 30 օրվա| |առաջարկ || ._________________. | |
|ընթացքում) | .__________.| | | |
._____________. | | | |
\|/ | | .___________________.
.__________. | .__________. |Դատարանի որոշում |
|ԾԻԳ կողմից| | |ԵՔ/ԾԿՀԽ | |(ԾԻԳ պատասխանից |
|բողոքի |_________________|_____>|պատասխան |>|հետո` առավելագույնը|
|մերժում | | |(15 օրվա | |1 ամսվա ընթացքում) |
.__________. .______________. |ընթացքում)| .___________________.
|ԵՔ/ԾԿՀԽ կողմից|<_| | |
|հարցի լուծման | .__________. |
|առաջարկ | \|/ |
.______________. .__________. |
| | ԵՔ/ԾԿՀԽ |____________|
| | կողմից | /|\
| | բողոքի | ._________________.
| | մերժում | |ԱԵԱ |
| .__________. |անհամաձայնություն|
.__________________>|ԵՔ/ԾԿՀԽ որոշման |
|հետ |
._________________.
6. Ինստիտուցիոնալ կազմակերպում
6.1 Ընդհանուր դրույթներ
90. Ծրագիրը կֆինանսավորվի Ասիական Զարգացման Բանկի կողմից: Սույն ՀՕՏԾ-ում նկարագրված փոխհատուցման/վերականգնողական ծրագիրը ներառում է հստակ գործընթացներ, ժամկետներ և տարբեր դերակատարներ:
91. Երևանի քաղաքապետարանը հանդես է գալիս որպես ԳՄ, որը ԾՆՏԱ խորհրդատուների օգնությամբ կազմել է տվյալ ՀՕՏԾ-ն: ԾԻԳ-ը հանդես կգա որպես ԻԳ, որը կիրականացնի տվյալ ՀՕՏԾ-ն` ՀՕՏՎ աջակցությամբ և ՀՕՏՇ-ում ու տվյալ ՀՕՏԾ-ում սահմանված քաղաքականության և ընթացակարգերի համաձայն: Մի շարք պետական մարմիններ և ոչ պետական կազմակերպություններ կարող են աջակցող դեր կատարել ՀՕՏ գործընթացներում: Գործող օրենսդրության համաձայն` ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն պատասխանատու է անշարժ գույքի տիրապետողների, սեփականատերերի վերաբերյալ տեղեկատվության և իրավունքների պետական գրանցման համար: Ծրագրի կազմակերպչական կառուցվածքը ներկայացված է Պատկեր 6.1-ում:
Պատկեր 6.1: ՀՕՏ կազմակերպչական կառուցվածքը և գործողությունները
-------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
6.2 ԵՔ/ԾԻԳ
92. ԵՔ-ը ընդհանուր գործառույթներ է իրականացնում Ծրագրի նկատմամբ` ներառյալ բոլոր ՀՕՏ աշխատանքների նախապատրաստումը, իրականացումն ու ֆինանսավորումը, ինչպես նաև տարբեր կառույցների գործողությունների համակարգումը: ԵՔ-ը իր գործառույթները կիրականացնի ԾԻԳ-ի ՀՕՏՎ միջոցով: ՀՕՏՎ կազմում կաշխատեն սոցիալական և տարաբնակեցման հարցերով մասնագետներ (ՍՏՄ), որոնք հաշվետու կլինեն ԾԻԳ-ի ղեկավարին ՀՕՏ աշխատանքների պլանավորման և իրականացման ընդհանուր կառավարումն իրականացնելու համար: Ծրագրի վերահսկման և կարևորագույն որոշումների կայացման նպատակով (այդ թվում ԱԵԱ բողոքարկման բացառիկ դեպքերի քննարկման և որոշումների կայացման համար` նախքան գործը դատարան հանձնելը) ԵՔ կազմում քաղաքապետի որոշմամբ ձևավորվել է Ծրագրի կառավարման և համակարգման խորհուրդ (ԾԿՀԽ), որը բաղկացած է քաղաքապետարանի համապատասխան վարչությունների և ենթակա հաստատությունների ղեկավարներից:
93. ՍՏՄ կունենան հետևյալ պարտավորությունները` i) համագործակցել Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի հետ; ii) աջակցել խորհրդատուներին քարտեզագրման, ուսումնասիրության և սեփականության կարգավիճակի ստուգման գործում, iii) ՀՕՏԾ-ն ներկայացնել ԱԶԲ վերանայման; iv) տարածել ՀՕՏԾ-ն; v) պլանավորել և կառավարել ՀՕՏԾ-ի իրականացումը և փոխհատուցման տրամադրման գործընթացը; vi) աջակցություն ցուցաբերել բողոքների դեպքում; vii) ապահովել պատշաճ ներքին մոնիտորինգ և viii) ԱԶԲ-ի առաջարկությամբ վարձել արտաքին մոնիտորինգ իրականացնող մարմին: ՍՏՄ նաև պետք է հավաքագրեն և ներկայացնեն բոլոր անհրաժեշտ փաստաթղթերը` ապահովելու համար ՀՕՏ-ի բյուջեների արագ հատկացումը ԱԵԱ, ինչպես նաև համակարգեն ՀՕՏ-ի հետ առնչվող բոլոր գործողությունները:
6.3 Խորհրդատուներ
94. ՀՕՏ-ի գործառույթների իրականացմանը կներգրավվեն տարբեր խորհրդատուներ:
. ԾՆՏԱ խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք իրականացրել են բոլոր դաշտային հետազոտությունները և
նախապատրաստել տվյալ ՀՕՏԾ-ն:
. Նախագծման խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք կթարմացնեն/ավարտին կհասցնեն տվյալ ՀՕՏԾ-ն:
. Վերահսկման խորհրդատուներ. Դրանց թվում կլինեն ՀՕՏ-ի համար անհրաժեշտ
կարողություններ ունեցող միջազգային և տեղական հետազոտական խմբեր,
որոնք կաջակցեն ծրագրերի ընդհանուր վերահսկմանը: Վերահսկման
խորհրդատուները նաև կվերահսկեն ՀՕՏԾ-ի իրականացումը և ծրագրի հետագա
փուլերի համար ՀՕՏԾ-ի արտաքին մոնիտորինգ և գնահատում կիրականացնեն:
. Անկախ մոնիտորինգային գործակալություն (ԱՄԳ). Այս խորհրդատուն կվարձվի
տվյալ ՀՕՏԾ իրականացման արտաքին մոնիտորինգն ու գնահատումն
իրականացնելու համար: Վերահսկման խորհրդատուի բացակայության դեպքում
ԱՄԳ-ը կշարունակի արտաքին մոնիտորինգ և գնահատում իրականացնել բոլոր
փուլերի համար:
. Ակտիվների անկախ գնահատողներ. Սրանք հավատարմագրված մասնավոր
ընկերություններ են, որոնք վարձվել են ԾՆՏԱ-ի կամ նախագծման
խորհրդատուների կողմից` տուժած ակտիվները գնահատելու համար: (ինչպես
բերվում է 2.2.2. բաժնում):
6.4 Այլ կառույցներ և հաստատություններ
95. Մի շարք այլ հաստատություններ նույնպես կմասնակցեն ՀՕՏ աշխատանքներին`
. ՀՀ Ֆինանսների նախարարություն. ՀՕՏԾ վերջնական պաշտոնական հաստատումից
հետո ՀՕՏԾ իրականացման համար նախատեսված բյուջեները ՀՀ Ֆինանսների
նախարարությունը կտրամադրի ԵՔ-ին:
. ՀՀ կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե. ՀՀ
կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն
պատասխանատու է հողի սեփականությանը վերաբերող իրավական հարցերի
վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրման և սեփականության հաշվառման
համար:
. Տեղական դատարաններ. Սեփականազրկման գործում ԵՔ-ը պետք է հիմնվի Երևան
քաղաքի դատարանի վճիռների վրա, որը ըստ սահմանված դատավարության
ընթացակարգի պետք է դիտարկի սեփականազրկման դեպքերը, դատալսում
իրականացնի և վճիռ կայացնի սեփականազրկման և փոխհատուցման չափերի
մասին:
6.5 ԱԶԲ
96. Ծրագրի պարբերական վերահսկում իրականացնելուց բացի` ԱԶԲ-ն կվերանայի տվյալ ՀՕՏԾ-ն և կվերացնի տվյալ Նախագծի շրջանակներում պայմանագրերի կնքման և շինարարական աշխատանքները սկսելու բոլոր խոչընդոտները: ԱԶԲ մշտական առաքելության կազմում կնշանակվի ՀՕՏ գործակից, և ՀՕՏ թիմը խորհրդատուների վերահսկողությամբ կաջակցի ԳՄ և ՀՕՏ աշխատանքներին:
7. ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
7.1 Ընդհանուր դրույթներ
97. Այս գլուխը ներկայացնում է այն քայլերը, որոնք ձեռնարկվել են տվյալ ՀՕՏԾ-ն իրականացնելու համար և այն գործողությունները, որոնք անհրաժեշտ են դրա հաջող իրականացումը երաշխավորելու համար: Ժամկետները և իրականացման գրաֆիկը ներկայացված են այս գլխի վերջում:
7.2 ՀՕՏԾ նախապատրաստման աշխատանքները
98. ԳՄ-ն կսկսի ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը անմիջապես ԱԶԲ կողմից հավանություն ստանալուց հետո: Արդեն ձեռնարկվել են որոշ հիմնական աշխատանքներ, և ավարտվել են ՀՕՏԾ իրականացման հետ կապված որոշ նախապատրաստական աշխատանքներ. մանրամասները բերված են ստորև:
. Ծրագրի իրականացման գրասենյակի (ԾԻԳ) և Հողի օտարման և տարաբնակեցման
վարչության (ՀՕՏՎ) ստեղծում,
. Միջազգային և տեղական խորհրդատուներ-վերաբնակեցման մասնագետների
նշանակում,
. Նախնական ծանուցման հրապարակում, որը արտացոլում է հողի օտարման
մտադրությունը,
. Վերջնաժամկետի (14 Ապրիլի, 2010 թ.) պաշտոնական հրապարակում,
. Հանրային խորհրդատվական հանդիպում ԱԵԱ-ների և տեղական
ներկայացուցիչների հետ և ԱԵԱ ակտիվ մասնակցություն այս ՀՕՏԾ-ի
նախապատրաստմանը,
. ԾԻԳ կողմից տվյալ ՀՕՏԾ հաստատում և հանձնում ԱԶԲ-ի հաստատմանը` տվյալ
փաստաթղթի տեսքով և
. ԳՄ-ի կողմից արդեն հաստատվել է հողի, կառույցների, ծառերի փոխհատուցման
և վերաբնակեցման նպաստների համար նախատեսված բյուջեն:
7.3 ՀՕՏԾ իրականացման գործընթացը
99. ԳՄ-ն նաև պարտավոր է ԱԵԱ-ներին նախապես ծանուցում ուղարկել և վճարել իրենց համապատասխան փոխհատուցումը տվյալ ՀՕՏԾ-ում վերաբնակեցման համար սահմանված չափանիշներին համաձայն` ներառյալ վերաբնակեցման և եկամուտի վերականգնման նպաստները` նախքան շինարարական աշխատանքները սկսելը: ԱԵԱ-ների կառույցների/ակտիվների (խանութներ, տներ) համար փոխհատուցումը կտրամադրվի ամենաուշը կառույցի ապամոնտաժումից 30 օր առաջ: Այս ժամկետը նրանց հնարավորություն կտա տեղափոխել իրենց տների վերակառուցման և բիզնեսի վերականգնման համար պիտանի շինանյութերը: Այնուամենայնիվ, ԳՄ-ն իրավունք ունի ապամոնտաժել կառույցը, եթե ԱԵԱ-ն չի հասցրել սահմանված ժամկետում այդ ամենն իրականացնել:
100. Շինություններից բացի այլ ակտիվների համար նախատեսվող փոխհատուցման վճարները պետք է կատարվեն ԱԵԱ-ների կողմից օգտագործվող տարածքի փաստացի օտարումից առնվազն 15 օր առաջ: Սակայն, տարաձայնության դեպքում փոխհատուցման նշանակված/սահմանված գումարը կպահվի տվյալ ԱԵԱ անունով` մինչև վերջնական որոշման ընդունումը: Նման բացառիկ դեպքերում ԳՄ-ն կարող է տարածքին տիրել առանց փոխհատուցում տրամադրելու: Բողոքների ու առարկությունների դեպքում լուծումը կտրվի տվյալ ՀՕՏԾ-ում ընդունված բողոքարկման գործընթացի նախնական փուլում: Այնուամենայնիվ, հողի օտարմանը և տարաբնակեցմանը վերաբերող բոլոր գործողությունները կավարտվեն նախքան շինարարական աշխատանքների վերաբերյալ պայմանագիր կնքելը:
101. ԱԵԱ փոխհատուցման կտրոններ տրամադրելու համար նախապես իրականացվել է հետևյալը`
ա) ԱԵԱ անձի հավաստումը կիրականացվի տվյալ անձանց անձնագրերի միջոցով:
Փոխհատուցման կտրոնները ստանալու ժամանակ բոլոր ԱԵԱ պետք է իրենց հետ
վերցնեն իրենց անձնագրերի պատճենները: Եթե վերջինս անչափահաս է կամ
կորցրել է անձնագիրը, ապա ծնողը կամ խնամակալը պետք է բերի ծննդյան
վկայականը:
բ) Փոխհատուցման վճարում` ԱԵԱ վճարումը կկատարվի 7-15 օրվա ընթացքում`
հաշվի առնելով ԱԵԱ ընդհանուր վիճակը, որի համար ԱԶԲ հավանությամբ տվյալ
ՀՕՏԾ-ում կմշակվի առանձին գրաֆիկ: Վճարումները կկատարվեն ԱԵԱ իրենց
անունով տրամադրված բանկային հաշիվների կտրոնների միջոցով:
գ) Տարածքի ազատում` Տարածքի ազատման մասին ծանուցումը և իրենց կտրոնները
ստանալու հրավերը` ժամկետի և վայրի հետ միասին, և որոշակի ժամկետում
տարածքը ազատելու վերաբերյալ ծանուցումը ԱԵԱ կուղարկվի գրավոր ձևով:
Եթե ԱԵԱ փոխհատուցումը ստանալուց հետո պայմանավորված ժամկետում չեն
ազատում տարածքը, ապա ԳՄ-ն իրավունք ունի ապամոնտաժել կառույցը:
դ) Բացակա ԱԵԱ` Բացակա ԱԵԱ իրենց փոխհատուցումը կարող են ստանալ սահմանված
ժամկետից հետո` բացակայության մասին հստակ ապացույցներ ներկայացնելու
դեպքում:
102. Փոխհատուցման վճարումները կարվեն առավելագույնը 30 օրվա ընթացքում` նախքան շինության կամ հողի փաստացի օտարումը: Հողատերերին կամ վարձակալներին փոխհատուցման ամբողջական վճարումից հետո միայն ԳՄ-ն իրավունք ունի շինարարական աշխատանքներ սկսել տվյալ տարածքում: Այնուամենայնիվ, տարաձայնությունների դեպքում այդ գումարը պահվում է ԱԵԱ-ի անունով` մինչև հարցը դատական գործընթացի միջոցով լուծվելը: Նման դեպքերում նախագիծը իրականացնողները կարող են տիրել տարածքին նախքան փոխհատուցում տալը, սակայն շինարարական աշխատանքները չեն սկսվի, մինչև փոխհատուցման հետ կապված բոլոր հարցերը չլուծվեն:
103. ԳՄ-ն պատասխանատու է փոխհատուցման, գումարային հատկացումների ֆինանսավորման, ՀՕՏԾ-ի իրականացման ղեկավարման համար, ինչպես նաև բավարար ռեսուրսների ժամանակին տրամադրման համար: Գումարային հատկացումները կդիտարկվեն տվյալ ՀՕՏԾ կողմից սահմանված բյուջեի պահանջների եռամսյակային հիմքի վրա:
104. Ինչ վերաբերում է ՀՕՏ ֆինանսական հոսքերին, ապա սահմանված է, որ հողի և բերքի փոխհատուցման գումարը ԳՄ-ն տրամադրելու է ԾԻԳ-ին, որը իր հերթին այն կտրամադրի ԱԵԱ-ներին: Այլ միավորների` պաշտոնապես գրանցված տների, խանութների և այլնի, տների վերակառուցման, խանութների, աշխատողների եկամտային և այլ կորուստների փոխհատուցումը կիրականացվի գումարը ԳՄ-ից ԾԻԳ-ին, ապա ԱԵԱ-երին փոխանցելու միջոցով:
7.4 ՀՕՏԾ իրականացման գրաֆիկ
105. ՀՕՏԾ նախապատրաստման, իրականացման և ետ-իրականացման ժամկետների գրաֆիկը մշակվել է տվյալ ՀՕՏԾ շրջանակներում իրականացվող տարբեր քայլերին համապատասխան: Գրաֆիկը ներկայացված է հետևյալ 7.1 աղյուսակում և 7.1 սխեմայում:
Աղյուսակ 7.1: ՀՕՏԾ նախապատրաստման և իրականացման ժամանակացույց
._____________________________________________________________________.
|No.|Գործողություն |Պատասխանատվություն |Օր |
|_____________________________________________________________________|
| ա) ՀՕՏԾ ՄՇԱԿՈՒՄԸ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Հետազոտություն/ |Խորհրդատու |Փետրվար- |
| |խորհրդատվություն/գնահատում | |ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |ՀՕՏԾ նախնական տարբերակի |Խորհրդատու |Ապրիլ '10 |
| |պատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |ԱԶԲ դիտարկում |ԱԶԲ |Ապրիլ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |ՀՕՏԾ հաստատումը` ԱԶԲ և |ԱԶԲ/ԳՄ |Հուլիսի վերջ|
| |Կառավարության կողմից | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Տեղեկությունների տրամադրում|Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |Նախագծի գնահատում |ԱԶԲ |Օգոստոս '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |Վարկի հաստատում |ԱԶԲ |Սեպտեմբեր |
| | | |'10 |
|_____________________________________________________________________|
| բ) ՀՕՏԾ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄ/ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |Վերահսկողության |ԱԶԲ |Սեպտեմբերի |
| |խորհրդատուների վարձում | |վերջ '10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Ամփոփիչ ուսումնասիրություն |Խորհրդատու |Հոկտեմբեր |
| | | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Իրավական կարգավիճակի |ԾԻԳ |Հոկտեմբեր - |
| |շնորհում | |նոյեմբեր '10|
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Գնահատման ընդհանուր |Խորհրդատու |Դեկտեմբեր |
| |ամփոփում | |'10 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Իրավունքների վերջնական |Խորհրդատու |Հունվար '10 |
| |սահմանում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 6 |ՀՕՏԾ թարմացում |Խորհրդատու |Հունվ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 7 |ՀՕՏ ֆոնդերի բաշխում |ԳՄ |Փետ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 8 |Թարմացված ՀՕՏԾ հաստատում |ԱԶԲ |Փետ. '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 9 |Թարմացված ՀՕՏԾ ներկայացում |Խորհրդատու /ՀՕՏՎ/ԾԻԳ/ԱԶԲ|Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|10 |ԱՄԳ վարձում |ԱԶԲ |Մարտ '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
|11 |Պայմանագրի ստորագրում |ԱԶԲ/ԾԻԳ |Մարտ '11 |
|_____________________________________________________________________|
| գ) ՀՕՏԾ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
| 1 |ՀՕՏԾ իրականացման պլան |Խորհրդատու /ԱԶԲ |Մարտի վերջ |
| | | |'11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 2 |Փոխհատուցման գումարների |ՀՕՏՎ/ԵՔ |Ապրիլ - |
| |տրամադրում | |մայիս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 3 |Մոնիտորինգ |ԱՄԳ/ԱԶԲ |Հունիս - |
| | | |օգոստոս '11 |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 4 |Համապատասխանության |ԱՄԳ |Հուլիս '11 |
| |հաշվետվությունների | | |
| |նախապատրաստում | | |
|___|___________________________|________________________|____________|
| 5 |Շինարարական աշխատանքների |Շինարարության կապալառու |Օգոստոսից |
| |մեկնարկ | |հետո |
._____________________________________________________________________.
Սխեմա 7.1: ՀՕՏԾ նախապատրաստման և իրականացման ժամանակացույց
._________________________________________________________________________.
| |Փուլեր/ | 2010 թ. | 2011 թ. |
| |Գործողու|___________________________________|_________________________|
| |թյուններ|II|III|IV|V|VI|VII|VIII|IX|X|XI|XII|I|II|III|IV|V|VI|VII|VIII|
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Ա)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՄՇԱԿՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |Հետազո- | _|___|_ | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տություն| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |/խորհըր-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |դատվու- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյուն/ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գնահա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |ՀՕՏԾ | | |__| | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նախնական| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տարբերա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կի պատ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րաստում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |ԱԶԲ դի- | | | -| | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տարկում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |ՀՕՏԾ | | | | | | . | | | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տումը` | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԱԶԲ և | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |Կառավա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կողմից | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Տեղեկու-| | | | | | | - | | | | | | | | | | | | |
| |թյուննե-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րի տրա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մադրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|6 |Նախագծի | | | | | | | . | | | | | | | | | | | |
| |գնա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հատում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|7 |Վարկի | | | | | | | | .| | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Բ)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՎԵՐԱՆԱ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՅՈՒՄ/ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԹԱՐՄԱ- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՑՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |Վերահսկո| | | | | | | | . | | | | | | | | | | |
| |ղության | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |խորհրդա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տուների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վարձում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |Ամփոփիչ | | | | | | | | |_|_ | | | | | | | | | |
| |ուսում- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նասիրու-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյուն | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |Իրավական| | | | | | | | |_|__| | | | | | | | | |
| |կարգա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վիճակի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |շնորհում| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |Գնահատ- | | | | | | | | | | |__ | | | | | | | | |
| |ման ընդ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հանուր | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ամփոփում| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Իրավունք| | | | | | | | | | | |_| | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վերջնա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |կան սահ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մանում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|6 |ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | . | | | | | | |
| |թարմա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ցում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|7 |ՀՕՏ | | | | | | | | | | | | | .| | | | | | |
| |ֆոնդերի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |բաշխում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|8 |Թարմաց- | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |ված ՀՕՏԾ| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հաստա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|9 |Թարմաց- | | | | | | | | | | | | | _|_ | | | | | |
| |ված ՀՕՏԾ| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ներկայա-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ցում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|10|ԱՄԳ | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |վարձում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|11|Պայմա- | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |նագրի | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ստորա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|Գ)|ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ԻՐԱԿԱՆԱ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ՑՈՒՄ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|1 |ՀՕՏԾ | | | | | | | | | | | | | | . | | | | | |
| |իրակա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նացման | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |պլան | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|2 |Փոխհա- | | | | | | | | | | | | | | |__|_| | | |
| |տուցման | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |գումար- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տրամա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |դրում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|3 |Մոնի- | | | | | | | | | | | | | | | | |--| --| -- |
| |տորինգ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|4 |Համապա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | . | |
| |տասխանու| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |թյան | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |հաշվետը-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |վություն| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |ների | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |նախապատ-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |րաստում | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|__|________|__|___|__|_|__|___|____|__|_|__|___|_|__|___|__|_|__|___|____|
|5 |Շինարա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | _|__> |
| |րական | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |աշխա- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |տանքների| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |մեկնարկ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
8. Տարաբնակեցման ֆինանսավորում և բյուջե
8.1 Ընդհանուր նկարագրություն
106. Այս գլուխը ներկայացնում է ՀՕՏ տարբեր բնույթի ազդեցությունների միավոր արժեքը հաշվելու համար ընդունված մեթոդաբանությունը: Այն նաև ներկայացնում է ՀՕՏԾ առնչվող ազդեցությունների հիման վրա ծախսերի գնահատումը, որոնք ներառում են տվյալ ՏԾ-ում ներկայացված տարբեր տեսակի ԱԵԱ-ների համար նախատեսված փոխհատուցման գումարը: Բյուջեն ամփոփ կերպով ներկայացված է այս գլխի վերջում:
8.2 Ֆինանսավորման աղբյուրը և դրա հատկացումը
107. ՀՕՏԾ-ի նախապատրաստման և իրականացման բոլոր ծախսերը, ներառյալ փոխհատուցման և ՀՕՏ-ի վարչարարության արժեքը, կհամարվեն ծրագրի արժեքի անբաժանելի մասը և կտրամադրվեն Հայաստանի կառավարության, մասնավորապես` ԵՔ-ի կողմից` որպես հակառակ կողմի ֆինանսավորում: Արտաքին մոնիտորինգի գործառույթների և ուսումնասիրությունների նախապատրաստման ծախսերը կարող են հատկացվել վարկի շրջանակներում:
108. Լինելով ծրագրի պատասխանատուն` ԵՔ-ը պատասխանատու է ՀՕՏԾ իրականացման համար անհրաժեշտ ֆինանսների ժամանակին հատկացման համար: Հատկացումները պետք է վերանայվեն տարին երկու անգամ` հիմնվելով ՀՕՏԾ-ում նշված բյուջետային պահանջների վրա: Համաձայն ՀՕՏ-ի ֆինանսական հոսքերի` փոխհատուցման և վերականգնման բյուջեն պետք է ԵՔ-ի կողմից վճարվի անմիջապես ԱԵԱ:
8.3 Փոխհատուցման միավոր արժեքի գնահատման մեթոդաբանություն
109. Տվյալ ՀՕՏԾ բյուջեն ինդիկատիվ է, այլ ոչ թե մանրամասն և հիմնված է ընդհանուրի միավոր արժեքի վրա` ըստ ազդեցության տիպի, այլ ոչ թե տարածք առ տարածք գնահատման: Վերջում անհրաժեշտ է իրականացնել տարածք առ տարածք գնահատում` փոխհատուցման ճշգրիտ արժեքը որոշելու համար: Դա կարվի ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում, ինչպես նշված է Գլուխ 1-ում:
110. Միավոր արժեքի փոխհատուցման չափը սահմանվել է հավատարմագրված անկախ գնահատողի կողմից` հիմնված ԱԶԲ կողմից ընդունելի հետևյալ պարզ ու թափանցիկ մեթոդների վրա`
ա) Հողակտորները գնահատվել են առկա շուկայական գների հիման վրա` անկախ
գնահատողի կողմից իրականացրած հողերի գործարքների ուսումնասիրության
համաձայն:
բ) Հողատարածք` Անշարժ գույքի կամ անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային
իրավունքների շուկայական արժեքի գնահատումն իրականացվել է «Անշարժ
գույքի գնահատման գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության
օրենքով սահմանված կարգով: Միավորի դիմաց փոխհատուցման դրույքաչափերը
գնահատվել են հավաստագրված անկախ գնահատողի կողմից:
գ) Շինություններ պետք է գնահատվեն փոխարինման արժեքով` շինության տեսակի,
շինանյութերի արժեքի, շինարարության տեսակի, աշխատուժի, տրանսպորտի և
այլ շինարարական ծախսերի հիման վրա: Ամորտիզացիոն մասհանումներ կամ
գործարքի դիմաց ծախսեր չեն կիրառվում: Եթե ԱԵԱ չի ցանկանում
տեղափոխվել, ապա վճարումները կկատարվեն մասնակի ազդեցությունների`
միայն շինության տուժած մասի կամ վերանորոգման համար:
դ) Ձեռնարկատիրական գործունեությունը/աշխատանքը գնահատվել է ըստ
ազդեցության բնույթի` ժամանակավոր, թե մշտական, առկայության դեպքում
օգտագործելով հարկային հաշվետվությունները, իսկ վերջիններիս
բացակայության դեպքում` մոտավոր մակարդակները:
1) Ձեռնարկատիրական գործունեությունները գնահատվել են ըստ հետևյալի`
ա) շարժական բիզնես և բ) ժամանակավոր ազդեցություն կրող անշարժ
բիզնես (այս երկու դեպքում էլ հնարավոր է դրանք տեղափոխել) կամ
գ) մշտական ազդեցություն կրող անշարժ բիզնես, որն առավել դժվար է
տեղափոխել:
2) Զբաղվածությունը գնահատվել է ըստ աշխատանքի կորստի բնույթի`
մշտական, թե ժամանակավոր:
111. Գնահատված փոխհատուցման չափը վերանայվել և հաստատվել է ԵՔ ՀՕՏՎ կողմից:
8.3.1 Նպաստների միավոր արժեքի գնահատում
112. Նախագծի շրջանակներում հատկացվող նպաստների միավոր արժեքը ներկայացված է 8.1 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.1: Նպաստի միավոր արժեքը
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|ԱԵԱ բնորոշ |Միավոր |Որոշված նորմա |Անվանական|
| |ազդեցության | | |արժեք ՀՀ |
| |բնութագիր | | |դրամ/ |
| | | | |ամսեկան |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Նպաստ` խիստ |ՈՒնեցվածքի |Նվազագույն |Նվազագույն | 30.000 |
|ազդեցության |վարձակալողների |աշխատավարձ`|աշխատավարձ` | |
|դեպքում |տեղափոխում |6 ամիս |21.04.10 թ. | |
| | |շարունակ |դրությամբ | |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Տեղափոխման |ՈՒնեցվածքի |1 ամիս |Կենսաապահովման| 140.000 |
|նպաստ |վարձակալողների | |և տեղափոխման | |
| |տեղափոխում | |ծախսերի | |
| | | |նախահաշիվ | |
|_____________|_________________|___________|______________|_________|
|Խոցելի խմբերի|Աղքատության շեմից|Նվազագույն |Նվազագույն | 30.000 |
|նպաստ |ցածր գտնվող, |աշխատավարձ`|աշխատավարձ` | |
| |այրիի կամ տարեց |6 ամիս |21.04.10 թ. | |
| |ԱԵԱ կողմից |շարունակ |դրությամբ | |
| |ղեկավարվող | | | |
| |ԱԵՏՏ-ների, այդ | | | |
| |թվում` | | | |
| |վարձակալների, | | | |
| |վերաբնակեցում | | | |
.____________________________________________________________________.
8.4 Բյուջե
113. Բյուջեն կազմվել է ազդեցությունների փոխհատուցման և նպաստների ծախսերի համաձայն` ինչպես ներկայացված է Գլուխ 2-ում: Բյուջեն ներկայացված է ստորև:
8.4.1 Հողատարածք
114. Ստորև բերված 8.2 աղյուսակը ցույց է տալիս, որ փոխհատուցման և առևտրային հողերի ամբողջ գումարը կազմում է 57,39 միլիոն ՀՀ դրամ, որը կվճարվի 11 ԱԵՏՏ-ների:
Աղյուսակ 8.2: Հողատարածքների փոխհատուցման բյուջե
._____________________________________________________________________.
|Նշանակությունը |Տարածքը,|Միավոր |Ընդհանուր |Մեկնաբանու- |
| |մ2 |արժեք, |արժեքը, |թյուններ |
| | |ՀՀ դրամ/մ2|ՀՀ դրամ | |
|____________________|________|__________|__________|_________________|
|1-ին տիպի առևտրային | 430 | 44.570 |19.165.100|Հողատարածքը գնվել|
|հողատարածք | | | |է գազալցակայան |
| | | | |կառուցելու |
| | | | |նպատակով. ունի |
| | | | |հատուկ բնութագիր |
|____________________|________|__________|__________|_________________|
|2-րդ տիպի առևտրային | 2.074 | 18.430 |38.223.820| - |
|____________________|________|__________|__________|_________________|
|Ընդամենը` | 2.504 | 63.000 |57.388.920| |
._____________________________________________________________________.
8.4.2 Շենքեր և կառույցներ
115. Կառույցների և շինությունների համար նախատեսված փոխհատուցման բյուջեն ներկայացված է ստորև բերված աղյուսակ 8.3-ում, որը ցույց է տալիս, որ ակնկալվող ամբողջ գումարը կազմում է 73,56 միլիոն ՀՀ դրամ, որը չի ներառում շինարարության մեջ գտնվող գազի լցակայանը, քանի որ այն չի համարվում տվյալ ենթածրագրի ազդեցության ենթակա (այն կկրի միայն շատ փոքր հողակտորի կորուստ, սակայն բիզնեսը կշարունակի գործել):
Աղյուսակ 8.3: Շենքերի և կառույցների փոխհատուցման բյուջե
._____________________________________________________________________.
|Կառույցի տեսակ |Շինանյութ |No.|Ազդեցության|Միավոր |Ընդհանուր |
| | | |ենթարկված |արժեք, |արժեք, |
| | | |տարածք, մ2 |ՀՀ դրամ/|ՀՀ դրամ |
| | | | |մ2 | |
|_________________|_______________|___|___________|________|__________|
|Ավտոտեխսպասարկման|Քարե շինություն| 9 | 389 | 120.000|46.680.000|
|կետ |ցեմենտե շաղախով| | | | |
| |և երկաթյա | | | | |
| |կտուրով | | | | |
|_________________|_______________|___|___________|________|__________|
|Սրճարան |Քարե շինություն| 1 | 61 | 120.000| 7.320.000|
| |ցեմենտե շաղախով| | | | |
| |և երկաթյա | | | | |
| |կտուրով | | | | |
|_________________|_______________|___|___________|________|__________|
|Կրպակ |Քարե շինություն| 1 | 30 | 120.000| 3.600.000|
| |ցեմենտե շաղախով| | | | |
| |և երկաթյա | | | | |
| |կտուրով | | | | |
|_________________|_______________|___|___________|________|__________|
|Չօգտագործված |Քարե շինություն| 3 | 133 | 120.000|15.960.000|
|շենքեր |ցեմենտե շաղախով| | | | |
| |և երկաթյա | | | | |
| |կտուրով | | | | |
|_________________|_______________|___|___________|________|__________|
|Ընդամենը | |14 | 613 | |73.560.000|
._____________________________________________________________________.
8.4.3 Ծառեր
116. 4 դեռ ոչ բերքատու թթենիների համար նախատեսվում է փոխհատուցում` 2.000 ՀՀ դրամի չափով, ինչպես ներկայացված է հետևյալ` 8.4 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.4: Պտղատու ծառերի տնկիների փոխհատուցման բյուջեն
._______________________________________.
|Ծառի |No.|Տարեկան |Ծառերի |Ընդհանուր|
|տեսակ| |աճի |միջին |արժեք |
| | |ներդրում |տարիքը |(ՀՀ դրամ)|
| | |(ՀՀ դրամ)|(տարիներ)| |
|_____|___|_________|_________|_________|
|Թթենի| 4 | 100 | 5 | 2.000 |
._______________________________________.
117. Բերքատու ծառերի համար նախատեսված փոխհատուցման ընդհանուր արժեքը կազմում է 0.85 միլիոն ՀՀ դրամ` ինչպես ներկայացված է ստորև բերված 8.5 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.5 Բերքատու ծառերի փոխհատուցման բյուջեն
.______________________________________________________________.
|Ծառի տեսակ|No.|Տարեկան |Ծառի |Շուկայական|Ընդհանուր|
| | |բերքատվությունը` |վերաճման|գինը (ՀՀ |արժեքը |
| | |ըստ մեկ ծառի (կգ)|տարիները|դրամ/կգ) |(ՀՀ դրամ)|
| | | |(տարի) | | |
|__________|___|_________________|________|__________|_________|
|Խնձոր | 1 | 110 | 6 | 100 | 66.000 |
|__________|___|_________________|________|__________|_________|
|Բալ | 1 | 30 | 4 | 150 | 18.000 |
|__________|___|_________________|________|__________|_________|
|Թութ | 8 | 80 | 4 | 300 | 768.000 |
|__________|___|_________________|________|__________|_________|
|Ընդամենը` | 10| | | | 852.000 |
.______________________________________________________________.
118. 8.6 աղյուսակը ներկայացնում է պտղատու ծառերի ամփոփ բյուջեն: Փոխհատուցման ընդհանուր գումարը կազմում է 0.85 միլիոն ՀՀ դրամ, որի մեծ մասը կհատկացվի թթենիների փոխհատուցման համար` 0.77 միլիոն ՀՀ դրամ:
Աղյուսակ 8.6 Պտղատու ծառերի փոխհատուցման ամփոփ բյուջեն
.____________________________________________________.
|Ծառի տեսակը|Դեռ ոչ պտղատու|Պտղատու |ԸՆԴՀԱՆՈՒՐԸ,|
|___________|______________|_____________|ՀՀ դրամ |
| |No.|Ընդամենը, |No.|Ընդամենը,| |
| | |ՀՀ դրամ | |ՀՀ դրամ | |
|___________|___|__________|___|_________|___________|
|Խնձոր | 0 | 0 | 1 | 66.000 | 66.000 |
|___________|___|__________|___|_________|___________|
|Բալ | 0 | 0 | 1 | 18.000 | 18.000 |
|___________|___|__________|___|_________|___________|
|Թութ | 4 | 2.000 | 8 | 768.000 | 770.000 |
|___________|___|__________|___|_________|___________|
|Ընդամենը` | 4 | 2.000 | 10| 852.000 | 854.000 |
.____________________________________________________.
8.4.4 Ձեռնարկատիրական գործունեություն
119. Անշարժ բիզնեսի վրա մշտական ազդեցության փոխհատուցման գումարը կազմում է 1.98 միլիոն ՀՀ դրամ` ինչպես նշված է ստորև` 8.7 աղյուսակում: Անշարժ բիզնեսի վրա մշտական ազդեցությունը մեծապես կախված է վայրից կամ ֆիզիկական ենթակառուցվածքից և այդ պատճառով հնարավոր չէ այն հեշտությամբ տեղափոխել, և բիզնեսը շարունակել այնպես, ինչպես նախկինում: Նրանց կտրամադրվի դրամական փոխհատուցում` 12 ամսվա զուտ եկամուտի չափով` տվյալ բիզնեսի չհարկվող առավելագույն եկամուտի հիման վրա:
120. Տվյալ ՀՕՏԾ թարմացման ընթացքում նշված բյուջեն պետք է ճշգրտվի բիզնես առ բիզնես` հարկային հաշվետվություններում ներկայացված փաստացի եկամուտների հիման վրա:
Աղյուսակ 8.7: Ձեռնարկատիրական գործունեության փոխհատուցման ծախսերը
.___________________________________________________________.
|Ազդեցության |Ամսեկան|Եկամուտի |Ձեռնարկատի- |Ընդամենը |
|ենթարկվող ձեռնար- |եկամուտ|փոխ- |րությունների|(ՀՀ դրամ)|
|կատիրություններ | |հատուցման|թիվը | |
| | |ամիսների | | |
| | |թիվը | | |
|__________________|_______|_________|____________|_________|
|Ավտոտեխսպասարկման | 15.000| 12 | 9 |1.620.000|
|կետ | | | | |
|__________________|_______|_________|____________|_________|
|Ծխախոտ/ թեթև | 15.000| 12 | 1 | 180.000 |
|ուտեստեղենի վաճառք| | | | |
|__________________|_______|_________|____________|_________|
|Սրճարան | 15.000| 12 | 1 | 180.000 |
|__________________|_______|_________|____________|_________|
|Ընդամենը | | | 11 |1.980.000|
.___________________________________________________________.
8.4.5 Նպաստներ
121. Խոցելի ԱԵՏՏ-ների համար նախատեսվող նպաստի ընդհանուր արժեքը կկազմի 3.02 միլիոն ՀՀ դրամ` ինչպես ներկայացված է ստորև` 8.8 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.8: Նպաստների բյուջեն
._____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակ |Միավոր արժեքի |Միավոր |ԱԵՏՏ-ների|Ընդամենը |
| |սահմանման չափանիշ |արժեք |քանակը | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
|Վերաբնակեցում|Մեկամսյա տրանսպորտային | 140.000 | 9 | 1.260.000|
| |և կենսաապահովման ծախսեր| | | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
|Խիստ |6 ամիս նվազագույն | 180.000 | 9 | 1.620.000|
|ազդեցություն |աշխատավարձ` 30.000 ՀՀ | | | |
| |դրամ ամեն ամսվա համար | | | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
|Խոցելի ԱԵՏՏ |Մեկամսյա տրանսպորտային | 140.000 | 1 |140.000,00|
| |և կենսաապահովման ծախսեր| | | |
|_____________|________________________|_________|_________|__________|
| | |Ընդամենը`| 19 | 3.020.000|
._____________________________________________________________________.
8.5 Ամփոփ բյուջեն
122. Փոխհատուցման և նպաստների ընդհանուր գումարը կազմում է 136,80 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 0.35 միլիոն ԱՄՆ դոլար: Արտաքին մոնիտորինգային գործակալության, վարչական և չնախատեսված ծախսերի ընդգրկման արդյունքում ՀՕՏԾ վերջնական բյուջեն կազմում է 350,35 միլիոն ՀՀ դրամ կամ 0,98 միլիոն ԱՄՆ դոլար: ՀՕՏԾ բյուջեն ամփոփված է ստորև բերված 8.9 աղյուսակում:
Աղյուսակ 8.9: Բյուջեի ամփոփում
._____________________________________________________________________.
|ՄԻԱՎՈՐ | ԸՆԴԱՄԵՆԸ |
| |_____________________|
| |ՀՀ դրամ |ԱՄՆ դոլար|
|_______________________________________________|___________|_________|
|Հող (ազդեցության ենթակա հողի փոխհատուցման նշված| 57.388.920| 145.288 |
|արժեքը չի ներառում ամբողջ տարածքը) | | |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Կառույցներ և շինություններ | 73.560.000| 186.228 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Ծառեր | 854.000 | 2.162 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Ձեռնարկատիրական գործունեություն | 1.980.000 | 5.013 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Ընդամենը` |133.782.920| 338.691 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Նպաստներ | 3.020.000 | 7.646 |
|_______________________________________________|___________|_________|
| Ընդամենը (Փոխհատուցում)`|136.802.920| 346.337 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Արտաքին մոնիտորինգային գործակալություն |126.400.000| 320.000 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Վարչական ծախսեր | 55.300.000| 140.000 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Փոխհատուցման. կառավարման և մոնիտորինգի |318.502.920| 806.337 |
|ընդհանուր ծախսեր` | | |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Չնախատեսված ծախսեր 10% | 31.850.292| 80.634 |
|_______________________________________________|___________|_________|
|Հողի օտարման և տարաբնակեցման ընդհանուր բյուջե`|350.353.212| 886.970 |
._____________________________________________________________________.
9. Մոնիտորինգ և գնահատում
9.1 Ընդհանուր նկարագրություն
123. Ծրագրի շրջանակներում ՀՕՏ-ի գործառույթները պետք է ենթարկվեն ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին մոնիտորինգի: Ներքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԵԿՆ ԾԻԳ ՀՕՏՎ կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի իրականացման պարտականությունը պետք է վերապահվի անկախ մոնիտորինգային մարմնին, որը պետք է վարձվի ԵՔ-ի և հաստատվի ԱԶԲ-ի կողմից: ԱՄԳ-ը պետք է ընտրվի հասարակական կազմակերպությունների (ՀԿ), գիտական հաստատությունների կամ խորհրդատվական ընկերությունների շրջանակից: ԱԶԲ-ն ծրագրի իրականացման գործընթացը սկսելուց հետո ԵՔ-ին խորհրդատվություն կտրամադրի ԱՄԳ-ի տեխնիկական առաջադրանքի վերաբերյալ:
9.2 Ներքին մոնիտորինգ
124. ՀՕՏՎ-ն կիրականացնի ընթացիկ ներքին մոնիտորինգ ինչպես անմիջականորեն, այնպես էլ նախագծման խորհրդատուների ծառայությունների միջոցով: ԱԶԲ-ին արդյունքների մասին կտեղեկացվի` ծրագրի իրականացման վերաբերյալ եռամսյակային հաշվետվությունների միջոցով: Ներքին մոնիտորինգի ցուցանիշները պետք է առնչվեն Ծրագրի գործընթացին և անմիջական արդյունքներին, որոնք թույլ կտան գնահատելու ՀՕՏԾ-ի առաջընթացն ու արդյունքները և անհրաժեշտության դեպքում աշխատանքների ծրագիրը ճշգրտելու համար: Ամսեկան հաշվետվությունները ամփոփվում են վերահսկողության եռամսյակային տիպային հաշվետվություններում և ներկայացվում են ԱԶԲ-ին: Մոնիտորինգի հատուկ չափորոշիչներն հետևյալն են`
ա) ԱԵԱ իրազեկման քարոզարշավ և նրանց տրամադրված խորհրդատվություն,
բ) Հողի օտարման կարգավիճակ և հողի դիմաց փոխհատուցման վճարներ,
գ) Տուժած շինությունների և այլ ակտիվների դիմաց փոխհատուցման
տրամադրում,
դ) ԱԵԱ վերաբնակեցում,
ե) Եկամուտների կորստի դիմաց փոխհատուցում,
զ) Փոխարինող հողատարածքների ընտրություն և բաշխում, և
է) Եկամուտներ վերականգնման ուղղությամբ գործողություններ:
125. ՀՕՏՎ-ն, որը պատասխանատու է ծրագրի տարաբնակեցման գործողությունների ամենօրյա մոնիտորինգի համար, հավաքագրում է վերը նշված տեղեկությունները հետևյալ միջոցառումների միջոցով`
ա) Տուժածների ցուցակագրման տվյալների վերանայում,
բ) ԱԵԱ տրամադրված խորհրդատվություն և ոչ պաշտոնական հարցազրույցներ,
գ) Առանձին դեպքերի մանրամասն ուսումնասիրություն,
դ) ԱԵԱ ընտրանքային հետազոտություն,
ե) Առանցքային տեղեկատուների հետ հարցազրույցներ և
զ) Համայնքային հանրային հանդիպումներ:
9.3 Արտաքին մոնիտորինգ
126. Արտաքին մոնիտորինգը իրականացվում է յուրաքանչյուր ՀՕՏԾ զուգահեռ և ներկայացվում է եռամսյակային կտրվածքով և ապա` վերջնական համապատասխանության հաշվետվությունների տեսքով, որոնք կարտացոլեն փոխհատուցման ծրագրի իրականացման համապատասխանությունը ՀՕՏՇ պայմաններին և ԱԶԲ քաղաքականությանը, ինչպես նաև ի բավարարումն ԱԵԱ: Համապատասխանության հաշվետվությունը կքննարկվի ԵԿՆ ԾԻԳ/ԵՔ-ի և ԱԶԲ-ի հետ և պայման կհանդիսանա շինարարական աշխատանքները սկսելու համար: Առաջին փուլի արտաքին մոնիտորինգը պետք է իրականացվի ԱՄԳ-ի կողմից, որտեղ ընդգրկված կլինեն ՀԿ-ների, ուսումնական հաստատությունների ներկայացուցիչներ կամ ԵԿՆ ԾԻԳ-ի անկախ խորհրդատուներ: Իսկ հետագա փուլերի մասով արտաքին մոնիտորինգը իրականացվելու է վերահսկողության խորհրդատուի կողմից: Արտաքին մոնիտորինգի առաջադրանքների ցուցանիշներն են`
ա) ԾԻԳ/ԵՔ կողմից մշակված ներքին մոնիտորինգի հաշվետվությունների
ուսումնասիրություն և հաստատում,
բ) Նախապես տեղահանված անձանց հաշվառման/ցուցակագրման ելակետային
սոցիալ-տնտեսական տեղեկատվության վերանայում,
գ) Ազդեցության ցուցանիշների բացահայտում և ընտրություն,
դ) Պաշտոնական և ոչ պաշտոնական ուսումնասիրությունների միջոցով
ազդեցության ենթարկված անձանց վրա ազդեցության գնահատում,
ե) Վերանայման հաշվետվություն մշակելիս ԱԵԱ, պաշտոնյաների, համայնքի
ղեկավարների հետ` խորհրդակցություններ,
զ) Տարաբնակեցման գործընթացի արդյունավետության, ազդեցության և
կենսունակության գնահատում` տարաբնակեցման հետագա պահանջների
ձևավորման և պլանավորման համար:
127. Որպես վերջնական հաշվետվության մաս ԱՄԳ-ը նաև պետք է գնահատի ծրագրից տուժած այնպիսի խոցելի խմբերի կարգավիճակը, ինչպիսիք են կանանց կողմից ղեկավարվող տնտեսությունները, հաշմանդամները/տարեցները և այն ընտանիքները, որոնց կենսամակարդակը աղքատության սահմանագծից ցածր է: Ծրագրի մոնիտորինգի և գնահատման ցուցանիշների համար հիմք պետք է ծառայի հետևյալը`
ա) ԱԵԱ սոցիալ-տնտեսական պայմանները տարաբնակեցումից հետո,
բ) ԱԵԱ կողմից հետադարձ կապ իրավունքների, փոխհատուցման տարբերակների,
այլընտրանքային զարգացումների և վերաբնակեցման ժամանակացույցերի և
այլնի վերաբերյալ,
գ) Կացարանով ապահովվածության և եկամտի մակարդակի փոփոխություն,
դ) Կացության որևէ կարգավիճակ չունեցող բնակիչների ռեաբիլիտացիոն
աշխատանքներ,
ե) Գույքի գնահատում,
զ) Բողոքների ներկայացման ընթացակարգեր,
է) Փոխհատուցման վճարումներ և
ը) ԱԵԱ բավարարվածության աստիճանը տարաբնակեցումից հետո:
128. ԱՄԳ-ը ՀՕՏԾ իրականացման ավարտից մոտ մեկ տարի հետո պետք է գնահատում իրականացնի: Այդ ուսումնասիրության նպատակն է` պարզել, թե արդյոք ՀՕՏԾ նպատակներն իրականացվել են, թե ոչ: Զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց շրջանում ՀՕՏԾ նախապատրաստման փուլում կատարված ՍՏՈՒ և Աղքատության ու սոցիալական հարցերի գնահատման (ԱՍՀԳ) ելակետային տվյալները պետք է օգտագործվեն գնահատելու համար ծրագրի իրականացումից առաջ և հետո առկա պայմանները: Եթե ուսումնասիրության արդյունքները ցույց են տալիս, որ ՀՕՏԾ նպատակները չեն իրականացվել, ԱՄԳ-ը ԱԵԱ համար պետք է առաջարկի համապատասխան լրացուցիչ աջակցություն:
Հավելվածներ
Հավելված Ա. ԱԵՏՏ/ԱԵԱ մանրամասն հետազոտություն
.______________________________________________________________________
|ՀՀ|Անուն |Ընտա|Ազդեցության |Ազդեցության |Ազդեցու- |
| | |նիքի|ենթարկվող |ենթարկվող կառույցներ |թյան |
| | |ան- |տարածք | |ենթարկվող|
| | |դամ-| | |ծառեր |
| | |ներ/|_________________|_____________________|_________|
| | |աշխա|Տեսակ |Տա- |Ազդե-|Տեսակ |Հար-|Տա- |Տեսակ|Քա-|
| | |տող-| |րածք|ցու- | |կերի|րածք| |նա-|
| | |ներ | |(մ2)|թյան | |քա- |(մ2)| |կը |
| | | | | |տա- | |նակը| | | |
| | | | | |րածք | | | | | |
| | | | | |(մ2) | | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|1 |«Արգ.Լեվ. | 1 |Առևտ- |3619| 430 |Շինարարու- | | | | |
| |Գազ. ՓԲԸ | |րային | | |թյան մեջ | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|2 |Վարդանյան | 9 |Առևտ- |1519| 1519|Երկրորդ | 1 | 8 |Թութ | 8 |
| |Իդա | |րային | | |կարգի քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(չօգտագործ-| | | | |
| | | | | | |վող) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
| | | | | | |Երկրորդ | 1 | 41 | | |
| | | | | | |կարգի քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(չօգտագործ-| | | | |
| | | | | | |վող) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
| | | | | | |Երկրորդ | 1 | 84 | | |
| | | | | | |կարգի քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(չօգտագործ-| | | | |
| | | | | | |վող) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|3 |Համբարձում-| 7 |Առևտ- | 185| 185 |Հիմնական | 1 | 61 |Խնձոր| 1 |
| |յան Սերգեյ | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
| | | | | | | | | |Բալ | 1 |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
| | | | | | | | | |Թութ | 4 |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|4 |Դավթյան | 4 |Առևտ- | 66 | 36 |Հիմնական | 1 | 30 | | |
| |Նելլա | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|5 |Տեր-Հարու- | 4 |Առևտ- | 36 | 36 |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| |թյունյան | |րային | | |քարե | | | | |
| |Գայանե | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|6 |Համազասպյան| 4 |Առևտ- | 36 | 36 |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| |Մաքսիմ | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|7 |Ավետիսյան | 4 |Առևտ- | 36 | 36 |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| |Հովհաննես | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|8 |Փուսուլյան | 8 |Առևտ- | 36 | 36 |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| |Նաիրա | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|9 |Գասպարյան | 6 |Առևտ- | 72 | 72 |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| |Ռոբերտ | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
| | | | | | |Հիմնական | 1 | 36 | | |
| | | | | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|10|Վարդանյան | 2 |Առևտ- | 72 | 72 |Հիմնական | 1 | 72 | | |
| |Արամայիս | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
|__|___________|____|______|____|_____|___________|____|____|_____|___|
|11|Թագվորյան | 5 |Առևտ- | 46 | 46 |Հիմնական | 1 | 46 | | |
| |Թագվոր | |րային | | |քարե | | | | |
| | | | | | |շինություն`| | | | |
| | | | | | |ցեմենտե | | | | |
| | | | | | |շաղախով և | | | | |
| | | | | | |մետաղյա | | | | |
| | | | | | |կտուրով | | | | |
| | | | | | |(ավտո- | | | | |
| | | | | | |տեխսպասարկ-| | | | |
| | | | | | |ման կետ) | | | | |
.______________________________________________________________________
.______________. _________________________________________________.
|ՀՀ|Անուն | |Ազդեցության ենթարկվող |Տեղա- |Խոցելի|Խիստ |
| | | |կառույցներ |փոխում|ԱԵԱ |ազդե- |
| | | | | |նպաստ |ցության|
| | | | | | |ենթարկ-|
| | | | | | |վողների|
| | | | | | |նպաստ |
| | | |__________________________|______|______|_______|
| | | |Տեսակ |Մշտա-|Ժամա-|Այո|Ոչ|Այո|No|Այո|No |
| | | | |կան |նակա-| | | | | | |
| | | | | |վոր | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|1 |«Արգ.Լեվ. | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| |Գազ. ՓԲԸ | | | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|2 |Վարդանյան | | | | | |Ոչ| |Ոչ| |Ոչ |
| |Իդա | | | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|3 |Համբարձում-| |Սրճարան |Այո | |Այո| | | |Այո| |
| |յան Սերգեյ | | | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|4 |Դավթյան | |Ծխախոտի/ թեթև |Այո | |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |Նելլա | |ուտեստեղենի | | | | | | | | |
| | | |վաճառք | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
| | | |Մեքենայի |Այո | | | | | | | |
| | | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|5 |Տեր-Հարու- | |Մեքենայի |Այո | |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |թյունյան | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
| |Գայանե | | | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|6 |Համազասպյան| |Մեքենայի |Այո |Ոչ |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |Մաքսիմ | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|7 |Ավետիսյան | |Մեքենայի |Այո |Ոչ |Այո| |Այո| |Այո| |
| |Հովհաննես | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|8 |Փուսուլյան | |Մեքենայի |Այո |Ոչ |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |Նաիրա | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|9 |Գասպարյան | |Մեքենայի |Այո |Ոչ |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |Ռոբերտ | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
| | | |Մեքենայի |Այո | | | | | | | |
| | | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|10|Վարդանյան | |Մեքենայի |Այո |Ոչ |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |Արամայիս | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
|__|___________| |______________|_____|_____|___|__|___|__|___|___|
|11|Թագվորյան | |Մեքենայի |Այո |Ոչ |Այո| | |Ոչ|Այո| |
| |Թագվոր | |տեխսպասարկում | | | | | | | | |
._______________ _________________________________________________.
Հավելված Բ. Խորհրդատվական հանդիպումների արձանագրություններ
ԵԿՔՏԾ ՄԱՅՐՈՒՂԻՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԻԾ 2-Ի ՀՕՏԾ - ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Թեման
ԾՆՏԱ խորհրդատուների կողմից նախաձեռնած հանրային խորհրդատվություն` ՀՕՏԾ նախնական տարբերակը Երևանի Շենգավիթ համայնքի ԱԵԱ-ներին ներկայացնելու նպատակով:
Օրը/ժամը
Պրեզենտացիան տեղի ունեցավ 2010 թ. մայիսի 7-ին` ժամը 12:00-14:00:
Վայրը
Երևանի Շենգավիթ համայնքի թիվ 115 դպրոց:
Պրեզենտացիան վարողներ
ԾՆՏԱ խորհրդատուները` Արտաշես Առաքելյան` «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտի տնօրեն, տեղական թիմի ղեկավար; Լիանա Մխիթարյան` սոցիալական և տարաբնակեցման մասնագետ` «ԱդԻնֆոՍիս» կառավարման ինստիտուտ:
Ներկաներ
Արեգ Բարսեղյան, ոլորտի ավագ կորդինատոր, ԱԶԲ;
Գոհար Թադևոսյան, խորհրդատու, ԱԶԲ;
Չաթինյան Արմեն, գլխավոր մասնագետ, ԾԻԳ;
Ներկա էին նախագծի տարածքի 10 բնակիչներ, ԱԶԲ և ՀԿ ներկայացուցիչներ:
Նախապես մշակված կանոնակարգի կետեր
1. Արգավանդի մայրուղի-Շիրակի փողոց նախագծի ամփոփ ներկայացում;
2. Փաստացի պրեզենտացիա` ՀՕՏԾ նախապատրաստման սկզբունքները ներկայացնելու
համար;
3. Հարց ու պատասխան:
Արձանագրություններ
Տեղեկատվության նպատակով պատրաստվել է հայերեն թարգմանված հանրային թռուցիկ, որը բաշխվել է ԱԵԱ-ներին:
Արգավանդի մայրուղի-Շիրակի փողոց նախագծի ամփոփ ներկայացում
Արտաշես Առաքելյանն ու Արեգ Բարսեղյանը հանդիսատեսին համառոտ ներկայացրեցին են նախագիծը` ընդգծելով հանրային խորհրդատվության նախաձեռնման նպատակը:
Փաստացի պրեզենտացիա` ՀՕՏԾ նախապատրաստման սկզբունքները ներկայացնելու համար
Լիանա Մխիթարյանը ներկայացրեց ՀՕՏԾ նախնական տարբերակը և բացատրեց, թե ինչպես են ԳՄ հաստատած ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները և ՀՕՏ գործընթացը նպատակադրված նվազեցնել ծրագրի բացասական ազդեցությունը ԱԵԱ-ների վրա` ժամանակին և պատշաճորեն փոխհատուցելով նրանց վնասները: Ներկայացվեցին նաև նախագծի իրականացման համար սահմանված փոխհատուցման իրավունքները, սեփականության օրինականացման պայմանները, վերականգնման և ռեաբիլիտացիայի դրույթները, ինչպես նաև նախաձեռնվող գործողությունների ժամանակացույցը:
Հարց ու պատասխան
Նախագծի ազդեցության տարածքի բնակիչները և ՀԿ ներկայացուցիչները ուղղել են հետևյալ հարցերը:
Հ1. (Տերտերյան Աբրահամ, Վերին Չարբախ, 5-րդ փողոց, բնակարան 44): Ես առարկում եմ, ես համաձայն չեմ դրամական փոխհատուցմանը: Ես 20 տարի շարունակ կատարում եմ այս աշխատանքը և ցանկանում եմ պահպանել իմ բիզնեսը: Կարո՞ղ եմ դրամական փոխհատուցման փոխարեն հողամաս ստանալ և իմ բիզնեսի համար նոր շենք կառուցել:
Պ1. (Արեգ Բարսեղյան): Դուք պետք է դիմեք քաղաքապետարան, և հողատարածքի առկայության դեպքում կարող եք բանակցության միջոցով այն ձեռք բերել:
Հ2. (Վարդանյան Արամայիս, Շիրակի 4-րդ փողոց, բնակարան 89)
ա) 60-րդ հոդվածի պատճառով լարվածություն է առաջացել: Ես դիմում եմ
ներկայացրել իմ հողատարածքի սեփականաշնորհման համար և մերժում ստացել,
քանի որ իմ հողամասը գտնվում է 60-րդ հոդվածի տակ: Ի՞նչ կարող եմ անել:
բ) Ինչպե՞ս են հաշվում փոխհատուցման արժեքը, ըստ ինչո՞ւ: Իսկ եթե արդյունքը
մեզ չի բավարարո՞ւմ:
Պ2. (Արմեն Չատինյան): Հողերի սեփականաշնորհումը չի իրականացել ոչ միայն այն պատճառով, որ դրանք մտնում են ՀՀ հողային օրենսգրքի 60-րդ հոդվածում, այլ նաև այլ պատճառներով, որոնք կարող եք պարզաբանվել գլխավոր ճարտարապետի գրասենյակում:
Հ3. (Մուրադյան Նորայր Շիրակի 72, բնակարան 36): Որևէ տարբերություն կա՞ սեփականաշնորհած և վարձակալած տարածքների միջև: Իսկ եթե՞ վարձակալման ժամանակը լրացել է:
Պ3. ԱԵԱ-ին կարող է տրամադրվել նոր վարձակալման պայմանագիր: Ձեր դեպքում կհամարվի վարձակալման ժամկետի երկարացում:
Հ4. (Գասպարյան Ռոբերտ): Ես այլևս չեմ զբաղվում իմ բիզնեսով, արդյո՞ք այն կփոխհատուցվի:
Պ4. (Թադևոսյան Գոհար): Եթե դուք ձեր բիզնեսը մեկ տարի առաջ եք դադարեցրել, ապա այն չի փոխհատուցվի:
Հ5. (Թագվորյան Թագվոր, Մակվարտ փողոց, բնակարան 7) հնարավո՞ր է արդյոք, որ պայմանագիրը բոլորս ստորագրենք միանգամից: Մենք ուզում ենք բոլորս միասին մեկ հողատարածք ստանալ, քանի որ մեր բոլորի բիզնեսները միմյանց հետ կապված են:
Պ5. (Արտաշես Առաքելյան): Դուք պետք է դիմեք անհատական հիմքերով:
Հ6. Ես իմ բիզնեսը սկսել եմ վերջերս և չեմ կարող հարկային դեկլարացիա ցույց տալ: Ի՞նչ կարելի է անել: Կարո՞ղ եմ ես իմ բիզնեսն օրինականացնել հիմա:
Պ6. Դուք պետք է ունենաք ձեր հարկային դեկլարացիան, որպեսզի կարողանաք ցույց տալ ձեր վճարումները, այլապես դուք չեք կարող օրինականացնել ձեր բիզնեսը:
ԵԿՀՏԾ մայրուղիների Նախագիծ 2-ի ՀՕՏԾ ներկայացման հանրային
խորհրդատվության մասնակիցների ցուցակ
7 մայիսի, 2010 թ.
.____________________________________________________________________.
|ՀՀ|Անուն |Հասցե |Հեռախոս |
|__|____________________|_______________________________|____________|
|1 |Տերտերյան Աբրահամ |Վերին Չարբախ, 5-րդ փողոց, |077 38 34 36|
| | |բնակարան 44 |091 38 34 36|
|__|____________________|_______________________________|____________|
|2 |Համբարձումյան Սերգեյ|Երևան, Այգեստան, 26-րդ փողոց, |091 05 35 45|
| | |բնակարան 12 | |
|__|____________________|_______________________________|____________|
|3 |Գասպարյան Ռոբերտ |Երևան |091 59 95 69|
|__|____________________|_______________________________|____________|
|4 |Ավետիսյան Հովհաննես |Լենինգրադյան 14, բնակարան 16 |091 83 21 11|
|__|____________________|_______________________________|____________|
|5 |Մուրադյան Նորայր |Շիրակի 72, բնակարան 36 |010 42 39 64|
|__|____________________|_______________________________|____________|
|6 |Մնացականյան Հայկ |Տիմիրյազև, 22 տուն, Շիրակին |091 52 20 80|
| | |միացած տարածք | |
|__|____________________|_______________________________|____________|
|7 |Թագվորյան Թագվոր |Մակվարտ փողոց, բնակարան 7 | |
|__|____________________|_______________________________|____________|
|8 |Համազասպյան Մաքսիմ |Մակվարտ 85/1 շենք, բնակարան 24 | |
|__|____________________|_______________________________|____________|
|9 |Վարդանյան Արամայիս |Շիրակ 4-րդ փողոց, բնակարան 89 | |
|__|____________________|_______________________________|____________|
|10|Ավետիսյան Կարեն |«ԱՇԴ» ՀԿ կորդինատոր, ԱԶԲ ֆորում| 55 69 02 |
.____________________________________________________________________.
Հավելված Գ. Ազդեցությունների փոխհատուցում/Վերականգնում: տեղեկատվական թերթիկ
Նախաբան
3) Ասիական Զարգացման Բանկը (ԱԶԲ) համաձայնել է ՀՀ Կառավարությանը տրամադրել 300 միլիոն ԱՄՆ դոլար բազմափուլ վարկ` Երևանի քաղաքային տրանսպորտի կայուն զարգացման ներդրումային ծրագիրը (այսուհետ` Ծրագիր) ֆինանսավորելու համար: Ծրագրի 1-ին փուլն ընդգրկում է ենթածրագրեր, որոնք վերաբերում են Երևանի արևմտյան շրջանցիկ ճանապարհի բացակայող հանգույցների շինարարությանը: Այս ենթածրագրերի թվին է դասվում Շիրակի փողոցից դեպի Արգավանդի մայրուղի հատվածի կառուցումը, որը ստացել է Նախագիծ 2 անվանումը:
4) Տվյալ ՀՕՏԾ-ն մշակվել է Մայրուղիների Նախագիծ 2-ի շրջանակներում նախատեսվող փոխհատուցման, տարաբնակեցման և վերականգնման պահանջները և կազմակերպման եղանակները սահմանելու նպատակով: ՀՕՏԾ-ն սահմանում է i) կորուստների ծավալը, ii) փոխհատուցման վճարումների և վերաբնակեցման քաղաքականությունը և շրջանակը, iii) մասնակցության և իրականացման ինստիտուցիոնալ շրջանակ և iv) իրականացման միջոցառումների վերահսկողության պարտականություններ:
Նախագծի տեղանքը, նկարագրությունը և հնարավոր ազդեցությունները
5) Նախագիծ 2-ի տարածքը գտնվում է Երևան քաղաքի Շենգավիթ համայնքում և Մալաթիա-Սեբաստիա համայնքի Արգավանդ թաղամասում: Ծրագիծը Արգավանդի խճուղին կապում է Շիրակի փողոցին, որը գտնվում է Երևան քաղաքի կենտրոնից մոտ 6 կմ հարավ-արևելք:
6) Նախագծի 2-ը ընդգրկում է մոտ 1.2 կմ երկարությամբ երթևեկության 6 գոտիներով նոր ճանապարհի կառուցում: Այն ընդգրկում է Արգավանդի խճուղին Շիրակի փողոցի հետ կապող 1.5 կմ ճանապարհ: Նախագիծը նաև ներառում է Արգավանդի խճուղու մոտ ուղեանցի, իսկ Շիրակի փողոցի մոտ շրջանցիկ ճանապարհի կառուցում: Հրազդան գետի վրա կկառուցվի կամուրջ:
7) Նախագիծը չի նախատեսում որևէ բնակելի շինության քանդում: Նախագծի արդյունքում կտեղափոխվի 9 ձեռնարկատիրական գործունեություն: Ազդեցության ենթարկվող ձեռնարկատերերի և նրանց աշխատակիցների ընդհանուր թիվը կազմում է 11 տնային տնտեսություն և 54 անհատ, որոնք նախագծի արդյունքում կենթարկվեն ՀՕՏ ազդեցության: Նախնական արդյունքներով ազդեցության ենթարկվող հետևյալ տարածքները կենթարկվեն օտարման կամ քանդման`
. 2.504 մ2 մասնավոր հողատարածք, որի մեծ մասն օգտագործվում է
առևտրային նշանակությամբ;
. 14 շինություններ և կառույցներ, որոնք պատկանում են 10
ձեռնարկատերերի` բացառությամբ շինարարության մեջ գտնվող գազի
լցակայանի, և չեն ընդգրկում է որևէ բնակելի շինություն; և
. 14 սեփական ծառեր:
8) ՀՕՏԾ-ն սահմանում է նշված ազդեցությունների փոխհատուցման ձևերը` դրամական, վերաբնակեցման և ռեաբիլիտացիոն նպաստի միջոցներով: Ազդեցությունների այս նախնական գնահատումը և տվյալ ծրագրի տեխնիկական մասնագրերը կճշգրտվեն և վերջնական տեսքի կբերվեն ազդեցության ենթարկվող համայնքների հետ խորհրդակցությունների և հետագա հետազոտությունների միջոցով` ոչ ուշ, քան 2011 թ. փետրվար ամսում:
Մայրուղիների Նախագիծ 2-ի տեղակայությունը
--------------------------
ԻՐՏԵԿ - պատկերը չի բերվում
ԱԵՏՏ/ԱԵԱ փոխհատուցման և/կամ ռեաբիլիտացիայի սկզբունքները
9) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և ԱԶԲ ՍՊՌ (2010 թ.) հիման վրա սույն ԲՖԳ-ի համար մշակվել են ոչ կամավոր տարաբնակեցման հիմնական սկզբունքները, որոնք հետևյալն են`
. Հողի օտարումից և ոչ կամավոր տարաբնակեցման այլ հետևանքներից պետք
է հնարավորինս խուսափել կամ դրանք հասցնել նվազագույնի`
ուսումնասիրելով ծրագրի նախագծերի բոլոր այլընտրանքային կենսունակ
տարբերակները,
. Եթե հնարավոր չէ խուսափել այդ հետևանքներից, ապա անհրաժեշտ է
ժամանակացույց ունեցող ՀՕՏԾ (ինչպես տվյալ ՀՕՏԾ-ն), և ԱԵԱ պետք է
աջակցություն ցուցաբերվի, որպեսզի նրանք բարելավեն կամ առնվազն
վերականգնեն ծրագրից առաջ ունեցած կենսամակարդակը,
. Պետք է ապահովել ԱԵԱ փոխհատուցման վերաբերյալ խորհրդատվության և
տարաբնակեցման վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը, ինչպես նաև
ենթածրագրերի պլանավորմանն ու իրականացմանը նրանց մասնակցությունը,
. Խոցելի և զգալիորեն ազդեցության ենթարկված անձանց պետք է ցուցաբերել
հատուկ աջակցություն,
. Իրավական կարգավիճակ չունեցող ԱԵԱ (օրինակ` կացության որևէ
կարգավիճակ չունեցող բնակիչները կամ որևէ ազատ տարածք ինքնակամ
զավթած անձինք, կամ էլ այն ՏԱ-երը, որոնց հաշվառման վերաբերյալ
տվյալներ առկա չեն) պետք է ստանան հողի դիմաց փոխհատուցման փոխարեն
ապրուստի միջոցի նպաստ, և հողից բացի` այլ կորուստների դիմաց
լիարժեք փոխհատուցում,
. Այն ԱԵԱ, ում կարգավիճակը կարելի է օրինականացնել, պետք է օրինական
կարգավիճակ ստանան, և նրանց կորուստները պետք է ամբողջությամբ
փոխհատուցվեն,
. Պետք է տրամադրվի եկամուտը վերականգնելու հնարավորություն,
. ՀՕՏԾ-ն պետք է ԱԵԱ տրամադրվի մայրենի լեզվով,
. Փոխհատուցման վճարումը և տարաբնակեցման աջակցությունը պետք է
ամբողջությամբ տրամադրվեն և վերականգնողական միջոցառումները պետք է
ամբողջությամբ իրականացվեն նախքան կապալառուի կողմից հողի փաստացի
ֆիզիկական տնօրինումը և նախքան որևէ կոնկրետ փաթեթի հիման վրա
շինարարական աշխատանքներ սկսելը, և
. Պետք է լինեն բողոքների քննարկման համապատասխան մեխանիզմներ, որոնցով
կլուծվեն ԱԵԱ բողոքները, եթե այդպիսիք լինեն:
Փոխհատուցման և ռեաբիլիտացիա ստանալու իրավունքները
10) Ազդեցության ենթարկվող տարածքներում բնակվող բոլոր տնային տնտեսությունները և ազդեցության ենթարկվող ակտիվներ կամ եկամուտ տնօրինողները մինչև փոխհատուցման իրավունքի հաստատման վերջնաժամկետը` 14 ապրիլի 2010 թ. (ազդեցությունների հետազոտության ավարտի օրը), կհաստատեն իրենց վնասների փոխհատուցում և/կամ ռեաբիլիտացիա ստանալու իրավունքը` ըստ ստորև ներկայացված փոխհատուցման իրավունքների սխեմայի:
Փոխհատուցման իրավունքների սխեմա
._____________________________________________________________________.
|Կորստի/ |Նկարագրություն|Ազդեցության |Փոխհատուցում ստանալու |
|վերականգնման | |ենթարկված |իրավունքները |
|տեսակը | |անձինք | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|1. Գյուղատնտե-|ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ գրանցում|Շուկայական արժեք գումարած|
|սական հողերի |որոնք կորցնում|ունեցող |15% դրամական փոխհատուցում|
|կորուստ |են գյուղատնտե-|սեփականատեր |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
| |սական հողերը | |ընդունելի մեկ այլ |
| |անկախ | |հողակտորով: |
| |ազդեցության | | |
| |աստիճանից | | |
| | |_____________|_________________________|
| | |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագործող| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ պետք է ստանա |
| | | |սեփականության իրավունք և |
| | | |ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք |
| | | |է տրվի նոր |
| | | |վարձակալություն: Եթե դա |
| | | |հնարավոր չէ, ապա նա պետք |
| | | |է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած |
| | | |15% հետևյալ |
| | | |մասնաբաժիններով` ելնելով |
| | | |վարձակալության մնացած |
| | | |տարիների հաշվարկից. i) 1 |
| | | |տարուց պակաս - 5%; ii) |
| | | |առնվազն մեկ տարի, բայց 15|
| | | |տարուց պակաս - 14%; iii) |
| | | |առնվազն 15 տարի, բայց 25 |
| | | |տարուց պակաս - 20%; |
| | | |iv) առնվազն 25 տարի և |
| | | |ավելի - 25%: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Առանց |ԱԵԱ պետք է ստանան |
| | |գրանցման |օրինական կարգավիճակ և |
| | |(վարձակալու- |փոխհատուցվեն վերոնշյալ |
| | |թյան) համա- |սկզբունքով: Եթե նրանք |
| | |պատասխան |ենթակա չեն օրինականացման,|
| | |փաստաթղթերի |ապա պետք է ստանան |
| | |ԱԵԱ |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|2. Ոչ գյուղա- |ԱԵՏՏ-ներ, |Լրիվ գրանցում|Շուկայական արժեք գումարած|
|տնտեսական |որոնք կորցնում|ունեցող |15% դրամական փոխհատուցում|
|հողերի կորուստ|են իրենց |սեփականատեր |կամ փոխանակում ԱԵԱ համար |
| |առևտրային | |ընդունելի մեկ այլ |
| |նշանակության | |հողակտորով: |
| |կամ բնակելի |_____________|_________________________|
| |հողերը |Իրավական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |կարգավիճակ |վերը նշված ձևով` ԱԵԱ |
| | |ստանալու |Իրավական կարգավիճակ |
| | |ենթակա |ստանալուց հետո: |
| | |հողօգտագործող| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վարձակալ |Հնարավորության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ պետք է ստանա |
| | | |սեփականության իրավունք և |
| | | |ստանա լիարժեք |
| | | |փոխհատուցում` վերոհիշյալ |
| | | |սկզբունքով կամ նրան պետք |
| | | |է տրվի նոր |
| | | |վարձակալություն: Եթե դա |
| | | |հնարավոր չէ, ապա նա պետք |
| | | |է ստանա ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի շուկայական |
| | | |արժեքին համարժեք |
| | | |փոխհատուցում` գումարած |
| | | |15% հետևյալ |
| | | |մասնաբաժիններով` ելնելով |
| | | |վարձակալության մնացած |
| | | |տարիների հաշվարկից. i) 1 |
| | | |տարուց պակաս - 5%; |
| | | |ii) առնվազն մեկ տարի, |
| | | |բայց 15 տարուց պակաս - |
| | | |14%; iii) առնվազն 15 |
| | | |տարի, բայց 25 տարուց |
| | | |պակաս - 20%; iv) առնվազն |
| | | |25 տարի և ավելի - 25%: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Առանց |ԱԵՏՏ հնարավորության |
| | |գրանցման |դեպքում պետք է ստանան |
| | |(վարձակալու- |օրինական կարգավիճակ և |
| | |թյան) համա- |փոխհատուցվեն վերոնշյալ |
| | |պատասխան |սկզբունքով: Եթե նրանք |
| | |փաստաթղթերի |ենթակա չեն օրինականացման,|
| | |ԱԵՏՏ |ապա պետք է ստանան |
| | | |վերականգնման/աջակցության |
| | | |գումար` ազդեցության |
| | | |ենթակա հողի կադաստրային |
| | | |արժեքին համապատասխան: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|3. Բնակելի | |Բոլոր |Շինության կորստի դեպքում`|
|կառույցներ | |ԱԵՏՏ-ները` |դրամական փոխհատուցում |
| | |անկախ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |սեփականության|գումարած 15%-ի չափով` |
| | |իրավական |առանց ամորտիզացիոն |
| | |գրանցման կար-|մասնահանումների և |
| | |գավիճակից |գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության |
| | | |դեպքում և ԱԵՏՏ |
| | | |համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում |
| | | |է շինության միայն |
| | | |ազդեցության ենթակա |
| | | |հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վերաբնակեցվող|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վարձակալ |ազդեցություն կրելու |
| | | |նպաստ` նշված սույն |
| | | |աղյուսակի 9 և 10 |
| | | |կետերում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|4. Ոչ բնակելի | |Օրինական |Շինության կորստի դեպքում`|
|կառույցներ/ | |գրանցման |դրամական փոխհատուցում |
|ակտիվներ | |կարգավիճակ |փոխարինման ողջ արժեքը |
| | |ունեցող ԱԵՏՏ |գումարած 15%-ի չափով` |
| | | |առանց ամորտիզացիոն |
| | | |մասնահանումների և |
| | | |գործարքային ծախսերի: |
| | | |Մասնակի ազդեցության |
| | | |դեպքում և ԱԵՏՏ-ի |
| | | |համաձայնությամբ` |
| | | |փոխհատուցում տրամադրվում |
| | | |է շինության միայն |
| | | |ազդեցության ենթակա |
| | | |հատվածի, ինչպես նաև |
| | | |շինության վերանորոգման |
| | | |համար: |
| | |_____________|_________________________|
| | |Պաշտոնական |Փոխհատուցումը կիրականացվի|
| | |գրանցում կամ |վերոհիշյալ սկզբունքով, |
| | |վարձակալու- |կառույցի օրինականացման/ |
| | |թյուն |գրանցման դեպքում: |
| | |չունեցող ԱԵՏՏ| |
| | |_____________|_________________________|
| | |Վերաբնակեցվող|Վերաբնակեցման և զգալի |
| | |վարձակալ |ազդեցություն կրելու |
| | | |նպաստ` նշված սույն |
| | | |աղյուսակի 9 և 10 |
| | | |կետերում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|5. Ընդհանուր |Համայնքային/ |Համայնք/ կա- |Համայնքի համաձայնությամբ |
|սեփականության |հասարակական |ռավարություն |կորցրած կառույցների |
|միջոցների |ակտիվներ | |վերակառուցում և նրանց |
|կորուստ | | |գործառույթների |
| | | |վերականգնում: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|6. Բերքի |Ազդեցության |Բոլոր |Բերքի դրամական |
|կորուստ |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |փոխհատուցում հաշվարկված |
| |բերքի զանգված |անկախ |շուկայական գներով` |
| | |իրավական |ակնկալվող համախառն բերքի |
| | |գրանցման |համար: |
| | |կարգավիճակից | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|7. Ծառեր |Ազդեցության |Բոլոր |դրամական փոխհատուցում |
| |ենթարկված |ԱԵՏՏ-ները` |շուկայական արժեքով` |
| |ծառեր |անկախ |հիմնված ծառերի տեսակի, |
| | |իրավական |տարիքի և բերքատվության |
| | |գրանցման |վրա: |
| | |կարգավիճակից | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|8. Ձեռնարկա- |Ձեռնարկատիրու-|Բոլոր |Ձեռնարկատեր/անհատ |
|տիրության/ |թյուն/ գործա- |ԱԵՏՏ-ները` |ձեռներեց. ա) (մշտական |
|գործարարության|րարություն |անկախ |ազդեցություն) դրամական |
|կորուստ | |իրավական |միանվագ փոխհատուցում |
| | |գրանցման |տարեկան զուտ եկամտի |
| | |կարգավիճակից |չափով, բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) զուտ եկամտի|
| | | |դրամական փոխհատուցում |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատման |
| | | |մինչև 1 տարի |
| | | |ժամանակահատվածի համար: |
| | | |Շարժական |
| | | |ձեռնարկատիրությունները |
| | | |կստանան 1 ամսվա զուտ |
| | | |եկամուտ: Փոխհատուցումը |
| | | |հիմնված է հարկային |
| | | |հայտարարագրի վրա: |
| | | |Հայտարարագրի |
| | | |բացակայության դեպքում |
| | | |ԱԵՏՏ-ը կստանա |
| | | |վերականգնման նպաստ |
| | | |առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձի չափով` |
| | | |ձեռնարկատիրական |
| | | |գործունեության ընդհատվող |
| | | |ամիսների հաշվարկով` |
| | | |մինչև 1 տարի: |
| | | |Առավելագույն չհարկվող |
| | | |աշխատավարձը հավասար է |
| | | |նվազագույն աշխատավարձին: |
|______________|______________| |_________________________|
|Աշխատանքի | | |Մշտական աշխատողներ/ |
|կորուստ | | |աշխատակիցներ. ա) (մշտական|
| | | |ազդեցություն) վեց ամսվա |
| | | |կորցրած նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի|
| | | |տրամադրում; |
| | | |բ) (ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն) մինչև |
| | | |վեց ամիս նվազագույն |
| | | |աշխատավարձի չափով գումարի|
| | | |տրամադրում` զբաղվածության|
| | | |ընդհատված ամիսների համար:|
|______________|______________|_____________|_________________________|
|9. Օժանդակու- |> 10% գյուղա- |Զգալիորեն |1) Ազդեցության ենթարկված |
|թյուն էական |տնտեսական |տուժած բոլոր |գյուղատնտեսական հողի մեկ |
|ազդեցություն- |եկամտի կորուստ|ԱԵՏՏ, |տարվա բերքի չափով միանվագ|
|ների դեպքում |և |ներառյալ |փոխհատուցում: |
| |վերաբնակեցում |կացության |_________________________|
| | |որևէ |2) 6 ամսվա վերաբնակեցման |
| | |կարգավիճակ |նպաստ վերաբնակեցման |
| | |չունեցող |համար` նվազագույն |
| | |բնակիչները և |աշխատավարձի չափով: |
| | |վերաբնակեցման| |
| | |ենթակա | |
| | |վարձակալները | |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|10. Վերաբնա- |Տրանսպորտի և |Տեղահանված |Տրանսպորտային և մեկ |
|կեցման նպաստ |տեղափոխումների|բոլոր ԱԵՏՏ, |ամսվա համար |
| |ծախսեր |ներառյալ |կենսաապահովման ծախսերը |
| | |վարձակալները |հոգալու համար բավարար |
| | | |գումարների տրամադրում` |
| | | |140.000 ՀՀ դրամ: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|11. Խոցելի | |Աղքատության |6 ամսվա նվազագույն |
|անձանց | |սահմանագծից |աշխատավարձի չափով |
|օժանդակություն| |ցածր |դրամական օժանդակության |
| | |կենսամակարդակ|տրամադրում: Ծրագրի |
| | |ունեցող և/ |իրականացման հետ կապված |
| | |կամ կանանց |աշխատատեղերի համար |
| | |կողմից |ընտրություն կատարելիս այս|
| | |ղեկավարվող |անձանց պետք է |
| | |ԱԵՏՏ |առաջնայնություն տալ: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|12. Ժամանակա- | |Բոլոր ԱԵՏՏ |Պատշաճ վարձակալություն և |
|վոր | | |վերականգնման աջակցություն|
|ազդեցություն | | |կտրամադրվի ժամանակավոր |
| | | |ազդեցություն կրող գույքի/|
| | | |սեփականության համար: |
|______________|______________|_____________|_________________________|
|13. Չնախատես- | | |Ծրագրի իրականացման |
|ված ազդեցու- | | |ընթացքում ԵՔ կանդրադառնա |
|թյուններ, եթե | | |չնախատեսված |
|այդպիսիք լինեն| | |ազդեցություններին և |
| | | |կհոգա դրանց հետ կապված |
| | | |փոխհատուցումը, ըստ |
| | | |վերոհիշյալ պայմանների: |
._____________________________________________________________________.
11) Հողի, տան և եկամտի կորուստ կրող ԱԵԱ վերաբերող իրավունքի դրույթները և վերականգնման լրահատկացումները պետք է ներառեն հողի, շինությունների, բերքի և ծառերի մշտական և ժամանակավոր կորստի վերաբերյալ դրույթներ, վերաբնակեցման լրահատկացում, ինչպես նաև ձեռնարկատիրական գործունեության առումով կորստի նպաստ` հարկերի մասին հայտարարագրերի և/կամ միանվագ գումարների հիման վրա: Այս իրավունքները մանրամասնեցված են ստորև`
ա) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վրա ազդեցությունը կփոխհատուցվի
շուկայական արժեքով` ա) դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած
15% օժանդակություն կամ բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի կորցրած հողամասին
համարժեք բերքատվություն ունեցող հողով փոխարինելու միջոցով: Հողի
անուղղակի ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից
հետո դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն
հողի ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Եթե տուժել է ԱԵԱ
գյուղատնտեսական նշանակության հողի ավելի քան 10%-ն, ԱԵԱ
(սեփականատերերը և վարձակալները) պետք է էական ազդեցության համար
լրացուցիչ նպաստ ստանան, որը համարժեք է կորցրած հողից ստացված տարեկան
համախառն եկամտի շուկայական արժեքին: Գործարքի հարկերը և վճարները
պետք է վճարվեն ԳՄ-ի կողմից, կամ էլ դրանց վճարում ընդհանրապես չպետք է
պահանջվի: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է օրինականացման,
օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց կորուստները
ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես իրավական կարգավիճակ
ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա չէ
օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման նպաստի տեսքով դրամական
փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է ազդեցության ենթարկված հողի
կադաստրային արժեքին: Հնարավորության դեպքում վարձակալը պետք է ստանա
սեփականության իրավունք և ստանա լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ
սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր
չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության ենթակա հողի շուկայական արժեքին
համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%` հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով
վարձակալության մնացած տարիների հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող
գումարի 5%, 2) < 15 տարի փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի
փոխհատուցվող գումարի 20%, 4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
բ) Ոչ գյուղատնտեսական (բնակելի/առևտրային նշանակության) հողեր. Իրավական
կարգավիճակ ունեցող ԱԵԱ կփոխհատուցվեն փոխարինման դրույքաչափով` ա)
դրամական, ընթացիկ շուկայական արժեք` գումարած 15% օժանդակություն կամ
բ) ԱԵԱ կողմից ընդունելի հողակտորի տեսքով: Հողի անուղղակի
ազդեցություն կրող հատվածները, որոնք Ծրագրի ազդեցությունից հետո
դարձել են դժվարամատչելի կամ մշակման համար անպիտան ևս կներառվեն հողի
ազդեցության ենթակա հատվածի մեջ: Այն ԱԵԱ, որոնց կարգավիճակը ենթակա է
օրինականացման, օրինական կարգավիճակ պետք է ստանան, և նրանց
կորուստները ամբողջությամբ պետք է փոխհատուցվեն այնպես, ինչպես
իրավական կարգավիճակ ունեցող սեփականատերերինը: Այն ԱԵԱ, որոնց
կարգավիճակը ենթակա չէ օրինականացման, պետք է միանվագ վերաբնակեցման
նպաստի տեսքով դրամական փոխհատուցում ստանան, որը համարժեք է
ազդեցության ենթարկված հողի կադաստրային արժեքին: Հնարավորության
դեպքում վարձակալը պետք է ստանա սեփականության իրավունք և ստանա
լիարժեք փոխհատուցում` վերոհիշյալ սկզբունքով կամ նրան պետք է տրվի նոր
վարձակալություն: Եթե դա հնարավոր չէ, ապա նա պետք է ստանա ազդեցության
ենթակա հողի շուկայական արժեքին համարժեք փոխհատուցում գումարած 15%`
հետևյալ մասնաբաժիններով, ելնելով վարձակալության մնացած տարիների
հաշվարկից` 1) < 1 տարի փոխհատուցվող գումարի 5%, 2) < 15 տարի
փոխհատուցվող գումարի 14%, 3) < 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 20%,
4) > 25 տարի փոխհատուցվող գումարի 25%:
գ) Բնակելի շինությունների և կառույցների համար դրամական փոխհատուցում
պետք է տրամադրվի փոխարինման արժեքով + 15% օժանդակություն` անկախ ԱԵԱ
գրանցման կարգավիճակից: Այնուամենայնիվ, գրանցում չունեցող ԱԵԱ պետք է
օրինականացնեն իրենց շինությունը` փոխհատուցում ստանալու նպատակով:
Փոխհատուցումը տրամադրվելու է առանց ամորտիզացիոն մասնահանումների և
գործարքի համար ծախսերի` անկախ տուժած առարկայի հաշվառման
կարգավիճակից: Մասնակիորեն ազդեցություն կրելու դեպքում և այն
դեպքում, երբ սեփականատերը չի ցանկանում տեղափոխել շինությունը,
ազդեցությունները կընդգրկեն միայն շինության տուժած մասը և այդ մասի
լիարժեք վերականգնումը շահագործման համար պիտանիության նախկին վիճակին:
Վերաբնակեցվող վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի
ազդեցություն կրելու նպաստ (Տես ստորև):
դ) Ոչ բնակելի շինությունների և կառույցների համար ևս դրամական
փոխհատուցում կտրամադրվի վերոհիշյալ ձևով միայն այն ազդեցության
ենթարկված անձանց, ովքեր օրինական կարգով գրանցել են իրենց
սեփականությունը (տես նախորդ կետը): Ազդեցության ենթարկված անձինք,
ովքեր չունեն շինության/կառույցի գրանցում նույնպես կփոխհատուցվեն,
բայց միայն դրանց օրինականացումից և գրանցումից հետ: Գրանցում
չունեցող ԱԵԱ իրենց շինությունն օրինականացնելու համար պետք է վճարեն
օրինականացման համար պահանջվող գումարները: Վերաբնակեցվող
վարձակալներին կտրվի վերաբնակեցման և զգալի ազդեցություն կրելու նպաստ
(Տես ստորև):
ե) Բերք. Մեկ տարվա բերքի համախառն արժեքի շուկայական ընթացիկ
դրույքաչափերին համապատասխան սահմանված պարտադիր փոխհատուցում: Բերքի
դիմաց փոխհատուցում պետք է ստանան ինչպես սեփականատերերը, այնպես էլ
կենվորները` իրենց վարձակալության պայմանագրերի հիման վրա:
զ) Ծառեր. Շուկայական դրույքաչափերին համապատասխան դրամական փոխհատուցում`
հիմնվելով ծառերի տեսակի, տարիքի և բերքատվության վրա:
է) Ձեռնարկատիրական գործունեություն. Եթե ձեռնարկատիրական գործունեության
տվյալ հնարավորությունը կորում է մշտապես (մինչև 1 տարի), դրա դիմաց
տրամադրվում է մեկ տարվա զուտ եկամտին համարժեք դրամական փոխհատուցում`
հարկերի մասին հայտարարագրերի հիման վրա: Ձեռնարկատիրական
գործունեության տվյալ հնարավորության ժամանակավոր կորստի դեպքում
դրամական փոխհատուցում տրամադրվում է ամսեկան եկամտի չափով, հարկերի
մասին հայտարարագրի հիման վրա` ձեռնարկատիրական գործունեության
ընդհատված ամիսների հաշվարկով (այս դեպքում ենթադրվում է, որ
ազդեցությունը կտևի երեք ամիս): Շարժական ձեռնարկատիրությունները
կստանան մեկամսյա բիզնես նպաստ: Հարկերի մասին հայտարարագրի
բացակայության դեպքում ԱԵԱ կփոխհատուցվի վերոնշյալ սկզբունքով`
առավելագույն չհարկվող աշխատավարձի գումարի չափով (նվազագույն
աշխատավարձ):
ը) Մշտական ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ներգրավված աշխատողներ.
Ձեռնարկատիրական գործունեության ընդհատման ժամանակահատվածում
առավելագույնը վեց ամսվա կորցրած աշխատավարձերի փոխհատուցում:
թ) Վերաբնակեցման լրահատկացում. Այն ԱԵԱ, որոնք հարկադրված են
վերաբնակեցվել, պետք է ստանան տրանսպորտային և մեկ ամսվա ապրուստի
ծախսերի համար բավարար վերաբնակեցման լրահատկացում:
ժ) Համայնքային կառույցներ և կենցաղային ծառայություններ. Ամբողջությամբ
պետք է փոխարինվեն կամ վերականգնվեն այնպես, որ կարողանան իրականացնել
ծրագրից առաջ ունեցած գործառույթները:
ի) Օժանդակություն զգալի ազդեցությունների դեպքում. Այս օժանդակությունը
տրամադրվում է այն ԱԵՏՏ, որոնք կորցնում են գյուղատնտեսական եկամտի
> 10% (Տես վերևում), կամ վերաբնակեցվող ԱԵՏՏ (ներառյալ
վարձակալներին):
լ) Խոցելի անձանց կենսապահովում. Խոցելի անձանց (աղքատության սահմանագծից
ցածր կենսամակարդակ ունեցող ԱԵՏՏ, այրիների կամ տարեց մարդկանց կողմից
ղեկավարվող տնտեսություններ) կտրվի նվազագույն աշխատավարձի չափով վեց
ամսվա օժանդակություն, ինչպես նաև Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող
աշխատատեղերում աշխատելու համար գերակայություն:
Նպաստների միավոր արժեքների գնահատում
1) Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվող նպաստների միավոր արժեքները ներկայացված են ստորև բերված աղյուսակում:
Նպաստների միավոր արժեքները
.____________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Ազդեցություն/ԱԵԱ |Միավոր արժեք|Արժեքի |Արժեքը |
| |բնորոշ սկզբնական | |սահմանման |ՀՀ դրամ|
| |ազդեցություն | |միավորը |/ամիս |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Ծանր |Վարձակալների |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000|
|ազդեցության |վերաբնակեցում |նվազագույն |նվազագույն | |
|նպաստ | |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| | | |21.04.10 | |
| | | |դրությամբ | |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Վերաբնակեցման|Վարձակալների |1 ամիս |Տրանսպորտային |140.000|
|նպաստ |վերաբնակեցում | |և | |
| | | |կենսաապահովման| |
| | | |ծախսեր | |
|_____________|__________________|____________|______________|_______|
|Խոցելի ԱԵԱ |Աղքատության շեմից |6 ամիս |Ամսեկան | 30.000|
|նպաստ |ցածր գտնվող, այրի |նվազագույն |նվազագույն | |
| |կանանց կամ ծերերի |աշխատավարձ |աշխատավարձը | |
| |կողմից ղեկավարվող | |21.04.10 | |
| |ԱԵՏՏ վերաբնակեցում| |դրությամբ | |
| |(ներառյալ | | | |
| |վարձակալները) | | | |
.____________________________________________________________________.
Հողի միավոր արժեք
.______________________________________________.
|Հողօգտագործման տեսակը|Միավոր արժեքը ՀՀ դրամ/մ2|
|_____________________|________________________|
|1-ին տիպի առևտրային | 44.570 |
|հողատարածք | |
|_____________________|________________________|
|2-րդ տիպի առևտրային | 18.430 |
|հողատարածք | |
.______________________________________________.
Կառույցների և շինությունների միավոր արժեք
._________________________________________________________.
|Շինության տեսակը |Շինանյութեր |Միավոր արժեք|
| | |ՀՀ դրամ/մԱ |
|_________________|__________________________|____________|
|Ավտոտեխսպասարկման|Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով| 120.000 |
|կետ |և մետաղյա կտուրով | |
|_________________|__________________________|____________|
|Սրճարան |Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով| 120.000 |
| |և մետաղյա կտուրով | |
|_________________|__________________________|____________|
|Կրպակ |Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով| 120.000 |
| |և մետաղյա կտուրով | |
|_________________|__________________________|____________|
|Չօգտագործվող |Քարե շենք` ցեմենտի շաղախով| 120.000 |
|շինություններ |և մետաղյա կտուրով | |
._________________________________________________________.
Վերականգնման և վերաբնակեցման նպաստներ
2) Ծրագրի շրջանակներում ազդեցության ենթարկվող ԱԵՏՏ-ները իրավունք կստանան վերականգնման, տարաբնակեցման փոխհատուցման, իսկ ծանր ազդեցություն կրող և խոցելի ԱԵՏՏ-ները` նպաստի իրավունք: Ստորև ներկայացված աղյուսակը ցույց է տալիս նպաստների չափսը` ըստ ազդեցության տեսակի:
Նպաստների բյուջեն
.__________________________________________________________________.
|Նպաստի տեսակը|Միավորի սահմանում |Միավոր արժեք|
|_____________|_______________________________________|____________|
|Վերաբնակեցում|1 ամիս տրանսպորտային և ապրուստի ծախսեր| 140.000 |
|_____________|_______________________________________|____________|
|Ծանր |6 ամիս նվազագույն աշխատավարձ` ամսեկան | 180.000 |
|ազդեցություն |30.000 ՀՀ դրամ | |
|_____________|_______________________________________|____________|
|Խոցելի ՏՏ |1 ամիս տրանսպորտային և ապրուստի ծախսեր| 140.000 |
.__________________________________________________________________.
Հողի կորուստը ըստ կարգի և իրավական կարգավիճակի
.______________________________________________________________.
|Հողի տեսակը |Հողի |Ազդեցության|
| |ընդհանուր|ենթարկվող |
| |տարածքը |տարածք (մ2)|
| |(մ2) | |
|________________________________________|_________|___________|
|Սեփականաշնորհված հող (օրինական) | | |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 1 | 3.619 | 430 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 2 | 1.519 | 1.519 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 3 | 185 | 185 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 4 | 66 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 5 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 6 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 7 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 8 | 36 | 36 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 9 | 72 | 72 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 10 | 72 | 72 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք 11 | 46 | 46 |
|________________________________________|_________|___________|
|Առևտրային հողատարածք, ընդամենը | 5.723 | 2.504 |
|________________________________________|_________|___________|
|Կառավարությանը պատկանող պետական հողեր | | 55.286 |
|________________________________________|_________|___________|
|Ազդեցության ենթարկվող հողեր, ընդհանուրը:| | 57.790 |
.______________________________________________________________.
Բողոքների ներկայացման և բավարարման գործընթացը
3) Բոլոր ԱԵԱ-ները իրավունք ունեն իրենց բողոքներն ու հարցերը ներկայացնել հողի օտարման, տարաբնակեցման և փոխհատուցման ցանկացած հարցի վերաբերյալ: Բողոքները ժամանակին և համապատասխան ձևով բավարարելու և հնարավոր եղանակները ԱԵԱ-ների համար հասանելի դարձնելու նպատակով սահմանվել է բողոքարկման հետևյալ մեխանիզմը`
ա) Քայլ 1: ԱԵԱ կամ ԱԵԱ-ները ներկայացնում են իրենց բողոքները ԾԻԳ ՀՕՏՎ
սոցիոլոգներին և տարաբնակեցման մասնագետներին` ոչ պաշտոնական
միջնորդների միջոցով: Բողոքը պետք է ստորագրվի ԱԵԱ կողմից` բացատրելով
բողոքի բնույթը, վայրը և բողոք ներկայացնողի ամբողջական հասցեն:
բ) Քայլ 2: ԾԻԳ-ի կողմից պաշտոնական պատասխանը կստացվի բողոքը
ներկայացնելու հետո` 30 օրվա ընթացքում: Պատասխանը հանդես կգա
փոխհատուցման առաջարկի, առանձին հանդիպման շրջանակներում տվյալ հարցը
կրկին քննարկելու հրավերի կամ բողոքի մերժման պատճառների բացատրության
ձևով:
գ) Քայլ 3: Եթե ԱԵԱ-ն համաձայն չէ ԾԻԳ առաջարկած փոխհատուցման կամ մերժման
պատճառների հետ, ապա նա պետք է բողոքը ներկայացնի Երևանի
Քաղաքապետարան` ԾԻԳ-ից պատասխան ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում
և ներկայացնի պահանջը հաստատող փաստաթղթեր:
դ) Քայլ 4: ԵՔ-ն պետք է խորհրդակցի ԾԿՀԽ հետ` հարցը ինքնուրույն լուծելու
կամ դատարան դիմելու վերաբերյալ: ԾԿՀԽ-ն պետք է պատասխան տա բողոքի
գրանցումից հետո` 15 օրվա ընթացքում: ԾԿՀԽ որոշումը պետք է
համապատասխանի ՀՕՏԾ պայմաններին:
ե) Քայլ 5: Եթե բողոքարկողը դեռ բավարարված չէ ԾԿՀԽ որոշմամբ և ուզում է
շարունակել բողոքարկումը, ապա պետք է այն ներկայացնի դատարան, որի
որոշումը կլինի վերջնական:
4) Բոլոր ջանքերը պետք է ուղղված լինեն յուրաքանչյուր խնդիր ՀՕՏՎ/ԾԻԳ մակարդակում համայնքային խորհրդատվության միջոցով լուծելու համար: Դա հնարավոր չլինելու դեպքում պետք է փորձել խնդիրները լուծել ԾԿՀԽ մակարդակում` դատավարություններից խուսափելու և դատական գործընթացները հնարավորինս կրճատելու նպատակով: Բոլոր բողոքները և դրանց լուծումները պատշաճ կերպով կգրանցվեն փաստաթղթերում ՀՕՏՎ/ԾԻԳ-ի կողմից և հասանելի կլինեն վերանայման, մոնիտորինգի և գնահատման համար: