ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԻՍՏԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՔԱՂՎԱԾՔ
17 հունիսի 2011 թվականի N 23
14. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ 2011-2015 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԻՆ ԵՎ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿԱՑՈՒՅՑԻՆ ՀԱՎԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
1. Հավանություն տալ`
1) Հայաստանի Հանրապետության գիտության ոլորտի զարգացման 2011-2015 թվականների ռազմավարական ծրագրին` համաձայն N 1 հավելվածի.
2) Հայաստանի Հանրապետության գիտության ոլորտի զարգացման 2011-2015 թվականների ռազմավարական ծրագրի միջոցառումների ժամանակացույցին` համաձայն N 2 հավելվածի:
ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ
2011 ԹՎԱԿԱՆԻ ՀՈՒԼԻՍԻ 1-ԻՆ
Հավելված N 1
ՀՀ կառավարության
2011 թվականի հունիսի 17-ի
նիստի N 23 արձանագրային
որոշման
ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ 2011-2015 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ
I. ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ
1. Հայաստանի Հանրապետության գիտության ոլորտի զարգացման 2011-2015 թվականների ռազմավարական ծրագիրը (այսուհետ` ծրագիր) ոլորտի զարգացման թիրախային նպատակակետերի, դրանց ձեռքբերմանն ուղղված միջոցառումների և այդ միջոցառումների իրականացման արդյունավետության գնահատման չափորոշիչների վերաբերյալ դրույթների ամբողջություն է: Ծրագիրը մշակվել է Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի 2007 թ. փետրվարի 7-ի ՆՀ-37-Ն հրամանագրով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության ազգային անվտանգության ռազմավարության» և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2010 թ. մայիսի 27-ի նիստի N 20 արձանագրային որոշմամբ հավանության արժանացած «Գիտության ոլորտի զարգացման ռազմավարության» հիմնադրույթներին համապատասխան:
II. ԾՐԱԳՐԻ ՆՊԱՏԱԿԸ ԵՎ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԹԻՐԱԽՆԵՐԸ
2. Ծրագրի նպատակը ՀՀ գիտության ոլորտի հետագա զարգացման ապահովումն է` ՀՀ կառավարության, մասնավոր բիզնեսի, քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտների և սփյուռքի ջանքերի զուգակցմամբ:
3. Ծրագրի իրականացման հիմնական թիրախներն են`
1) գիտության և առաջատար տեխնոլոգիաների ոլորտի կառավարման ու աշխատանքների կազմակերպման համակարգի կատարելագործումը, ոլորտի կայուն զարգացման պայմանների ստեղծումը.
2) գիտության, կրթության և տեխնիկայի բնագավառի բարձր որակավորում ունեցող երիտասարդ կադրերի թվաքանակի աճի ապահովումը, գիտության ոլորտի ենթակառուցվածքների և նյութատեխնիկական բազայի արդիականացումը.
3) հիմնարար և կիրառական բնույթի` ներառյալ տնտեսության մեջ օգտագործվող գիտելիքի ձեռքբերմանն ուղղված հետազոտությունների խթանումը.
4) կրթության, գիտության, տեխնոլոգիաների և ինովացիայի ներդաշնակ համակարգի ձևավորման նախադրյալների ստեղծումը.
5) հայագիտության ոլորտի առաջնային զարգացումը.
6) միջազգային գիտական և գիտատեխնիկական համագործակցության զարգացումը:
III. ԾՐԱԳՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԸ
4. Թիրախ 1: Գիտության և առաջատար տեխնոլոգիաների ոլորտի կառավարման ու աշխատանքների կազմակերպման համակարգի կատարելագործում, ոլորտի կայուն զարգացման պայմանների ստեղծում.
1) ներկա վիճակը.
ա. գիտության ոլորտում պետական քաղաքականության հիմնական սկզբունքները ձևակերպվել են ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից 2000 թ. դեկտեմբերի 5-ին ընդունած «Գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության մասին» ՀՀ օրենքում և ՀՀ կառավարության 2010 թ. մայիսի 27-ի նիստի N 20 արձանագրային որոշմամբ հավանության արժանացած «Գիտության ոլորտի զարգացման ռազմավարությունում».
բ. ՀՀ 2010 թ. պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացվող գիտական ծրագրերը և թեմաները կատարվում էին 115 գիտական կազմակերպություններում և բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում (այսուհետ` բուհ), որոնք ներկայացնում են ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիան (այսուհետ` ՀՀ ԳԱԱ), 11 նախարարություն, Քաղաքացիական ծառայության խորհուրդը, Երևանի քաղաքապետարանը և ընդհանուր թվով 19 այլ կազմակերպություն` 2 ՊՈԱԿ, 1 ԲԲԸ, 3 ՓԲԸ, 10 ՍՊԸ և 3 ՀԿ: Այդ 115 կազմակերպություններից 66-ը ՊՈԱԿ է, 30-ը` ՓԲԸ, 11-ը` ՍՊԸ, 1-ը` ՊՓԲԸ, 4-ը` ԲԲԸ և 3-ը` ՀԿ: 2 պայմանագրային (թեմատիկ) թեմա կատարվում էին անհատ կատարողների կողմից.
գ. 2008-2010 թթ. ՀՀ պետական բյուջեից գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառին հատկացված ֆինանսական ծավալները կազմել են ՀՆԱ-ի 0.19, 0.27 և 0.24 տոկոսը, ինչը զգալիորեն զիջում է զարգացած կամ զարգացող մի շարք երկրների ցուցանիշներին: Մասնավորապես, ըստ «Եվրոստատի» տվյալների, 2008 թ. հետազոտությունների և մշակումների համախառն ներքին ծախսերը Եվրամիության 27 պետություններում միջինը կազմել են ՀՆԱ-ի 1.77 տոկոս, Բալթյան պետություններում` 0.6-1.3, Ռուսաստանի Դաշնությունում` 1, իսկ ամենաբարձրը եղել է Իսրայելում` 4.9 տոկոս (տե՛ս Գծապատկեր 1): Միևնույն ժամանակ ի տարբերություն զարգացած կամ զարգացող մի շարք երկրների`, գիտության ոլորտի բյուջեի ներքին կառուցվածքում չնչին է տնտեսության մասնավոր հատվածի մասնակցությունը. գիտական կազմակերպությունների արտաբյուջետային միջոցները հիմնականում ձևավորվում են միջազգային դրամաշնորհների և նվիրատվությունների հաշվին.
Գծապատկեր 1. 2008 թ. հանրապետությունում և մի շարք օտարերկրյա պետություններում հետազոտությունների և մշակումների համախառն ներքին ծախսերը որպես ՀՆԱ-ի տոկոս` ըստ «Եվրոստատի» ու Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության տվյալների: Վրաստանի, Իրանի և Ադրբեջանի դեպքում տվյալները բերված են համապատասխանաբար 2005 թ., 2006 թ. և 2007 թ. համար:
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - Գծապատկերը չի բերվում
2) առկա հիմնական խնդիրները.
ա. գիտության ոլորտը կանոնակարգող իրավական ակտերը, այդ թվում` «Գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության մասին» ՀՀ օրենքը, գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության ֆինանսավորման կարգերը, ինչպես նաև գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության արդյունավետության գնահատման մեխանիզմները չեն համապատասխանում արդի ժամանակների պահանջներին.
բ. գիտության ոլորտի կազմակերպման և կառավարման գերատեսչական տարանջատվածության պայմաններում հստակեցված չեն պետական մարմինների դերն ու պատասխանատվությունը գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում պետական միասնական քաղաքականության մշակման ու իրականացման, պետական պատվերի ձևավորման ու տեղադրման, գիտական արդյունքի առևտրայնացման մեխանիզմների ստեղծման ու ներդրման հարցերում.
գ. գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում դանդաղ են իրականացվում կառուցվածքային բարեփոխումները, գիտական կազմակերպություններում ներդրված չի աշխատանքների կազմակերպման ու ղեկավարման ժամանակակից համակարգը.
դ. բացակայում է գիտական կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատման ժամանակակից համակարգը.
ե. ցածր է պետական բյուջեից գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառին հատկացվող ֆինանսական ծավալների մակարդակը, անբավարար է ոլորտի բյուջեի ներքին կառուցվածքում տնտեսության մասնավոր հատվածի մասնակցության աստիճանը, և բացակայում են այդ մասնակցությունը խթանող բարենպաստ ներդրումային պայմաններն ու մեխանիզմները.
3) առկա խնդիրների հիմնական լուծումները.
ա. գիտության ոլորտը կանոնակարգող իրավական ակտերի, այդ թվում` «Գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի համապատասխանեցում ներկա իրավիճակին, գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության ֆինանսավորման նոր կարգերի ընդունում, գիտական անկախ փորձագիտական համակարգի ներդրում, համակարգի աշխատանքի իրավական, կազմակերպչական և ֆինանսական հիմքերի ապահովում` մասնավորապես, «Գիտական և գիտատեխնիկական փորձաքննության մասին» ՀՀ օրենքի և դրանից բխող ենթաօրենսդրական ակտերի ընդունում.
բ. պետական մարմինների դերի և պատասխանատվության հստակեցում` գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում պետական միասնական քաղաքականության մշակման և իրականացման հարցերում: Մասնավորապես անհրաժեշտ է գիտության ոլորտում կառավարության քաղաքականությունը մշակող և իրականացնող պետական մարմնին վերապահել պետական բյուջեի ֆինանսական միջոցների օգտագործման և գիտական կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատման լիազորությունները` անկախ դրանց գերատեսչական պատկանելիությունից` բուհական, ակադեմիական կամ ճյուղային.
գ. գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառի օպտիմալացում և կառուցվածքային բարեփոխումների իրականացում` անհրաժեշտության դեպքում անկախ գերատեսչական պատկանելության միավորելով միևնույն գիտական ուղղության պետական գիտական կազմակերպությունները: Գիտական կազմակերպություններում պետք է ներդնել աշխատանքների կազմակերպման ու ղեկավարման ժամանակակից համակարգ, հստակեցնել տնօրենի և գիտական խորհրդի իրավասություններն ու պարտականությունները (արժևորելով տնօրենի պաշտոնը և վարչական ազդեցությունից հանելով գիտական որոշումների ընդունման գործառույթները), սահմանափակել գիտական ստորաբաժանումների ղեկավարների և տնօրենի պաշտոններն անընդմեջ զբաղեցնելու ժամանակահատվածը (երկու անգամ չորս տարի), ապահովել առանձին ֆինանսատնտեսական և կազմակերպչական ինքնուրույնություն ունեցող ստորաբաժանումների գործունեությունը: Անհրաժեշտ է նաև հստակեցնել բուհերում գիտական ստորաբաժանումների կազմակերպաիրավական կարգավիճակը` ապահովելով ֆինանսատնտեսական գործունեության որոշակի ինքնուրույնություն և խրախուսելով բուհերի մասնակցությունը գիտահետազոտական աշխատանքների ֆինանսավորմանը (համաֆինանսավորման սկզբունքով ծրագրերի իրականացում, համատեղ լաբորատորիաների ստեղծում և այլն).
դ. գիտական կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատման ժամանակակից մեխանիզմների մշակում և ներդրում` ապահովելով գիտական կազմակերպությունների պետական ֆինանսավորման ծավալների ուղղակի կախվածությունը ստացվող արդյունքներով և ներդնելով բարձր արդյունավետությամբ աշխատող գիտական կազմակերպությունների խրախուսման մեխանիզմներ.
ե. պետական բյուջեից և տնտեսության մասնավոր հատվածից գիտության ոլորտին հատկացվող ֆինանսական ծավալների ավելացում:
5. Թիրախ 2: Գիտության, կրթության և տեխնիկայի բնագավառի բարձր որակավորում ունեցող երիտասարդ կադրերի թվաքանակի աճի ապահովում, գիտության ոլորտի ենթակառուցվածքների և նյութատեխնիկական բազայի արդիականացում.
1) ներկա վիճակը.
ա. 2000-2009 թթ. ընթացքում հանրապետությունում գիտական աստիճանի վկայագիր են ստացել 4567 հոգի, որոնցից 452-ը` գիտության դոկտորի և 4075-ը` գիտության թեկնածուի: Դրանցից 1247-ը (258 գիտության դոկտոր և 989 գիտության թեկնածու) կամ 27.3 տոկոսն ընդգրկված է 2010 թ. պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացվող գիտական ծրագրերում և թեմաներում (հուլիսի 1-ի դրությամբ).
բ. 2010 թ. հուլիսի 1-ի դրությամբ պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացվող գիտական ծրագրերում և թեմաներում ընդգրկված գիտական աստիճան ունեցողների թվաքանակը 3127 է, որոնցից 720-ը ունեն գիտության դոկտորի գիտական աստիճան, իսկ 2407-ը` գիտության թեկնածուի: Այդ ծրագրերում և թեմաներում ընդգրկված գիտական աստիճան ունեցողների միջին տարիքը կազմում է 56 տ.` գիտությունների թեկնածուներինը` 52 տ., դոկտորներինը` 66 տ.: Ընդ որում, զգալի է միջին սերնդի պակասը` 27-35 տարեկանները կազմում են ընդհանուրի 15 տոկոսը, 36-50 տարեկանները` 16 տոկոսը, իսկ 60 և բարձր տարիք ունեցողները` 47 տոկոսը (տե՛ս Գծապատկեր 2): Նմանատիպ պատկեր է նաև գիտական կազմակերպությունների ճարտարագիտատեխնիկական անձնակազմի համար, եթե մինչև 35 տարեկանները կազմում են ընդհանուրի 40 տոկոսը, ապա 36-55 տարեկանները` 24 տոկոսը, իսկ 60 և բարձր տարիք ունեցողները` 28 տոկոսը:
Գծապատկեր 2. Պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացվող գիտական ծրագրերում և թեմաներում ընդգրկված գիտական աստիճան ունեցողների տարիքային բաշխումը 2010 թ. հուլիսի 1-ի դրությամբ:
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - Գծապատկերը չի բերվում
գ. գիտական սարքավորումների բացարձակ մեծամասնությունը հնացած է` ըստ գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության մեջ ընդգրկված պետական գիտական կազմակերպությունների և բուհերի անձնագրավորման տվյալների, գիտական սարքերի և սարքավորումների շուրջ 70 տոկոսը հնացած է` դրանք ավելի քան 5 տարվա վաղեմության են.
դ. գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության արդի գիտատեղեկատվական համակարգի ձևավորման նպատակով ստեղծվել է Հայկական ազգային ԳՐԻԴ միջավայրը, պետական բյուջեից հատկացումներ են կատարվում գիտության ոլորտում տեղեկատվական ցանցերի պահպանման և զարգացման համար, կնքվել է պայմանագիր ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության գիտության պետական կոմիտեի և «Springer Science and Media BV» ընկերության միջև` «Springer» ինֆորմացիոն համակարգի լիցենզիայի տրամադրման մասին.
ե. 2011 թ. հունվարի 1-ի դրությամբ ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի հանրապետական պարբերական գիտական հրատարակությունների ցանկն ընդգրկում է 68 անվանում: Ցանկի գիտական պարբերականներից միայն չորսն են ընդգրկված «Թոմսոն Ռոյթերս» գործակալության «Journal ciatation reports for 2009»-ում (հրատարակության տարեթիվ` 2010 թ.)` «Աստղաֆիզիկա» (Astrophysics), «Նեյրոքիմիա» (Neurochemical Journal), «ՀՀ ԳԱԱ տեղեկագիր, Ֆիզիկա» (Journal of Contemporary Physics-Armenian Academy of Sciences) և «ՀՀ ԳԱՄ տեղեկագիր, Մաթեմատիկա» (Journal of Contemporary Mathematical Analysis-Armenian Academy of Sciences): Այդ չորս ամսագրերից միայն երկուսն ունեն այսպես կոչված «ազդեցության գործակից»` «Աստղաֆիզիկան» և «Նեյրոքիմիան»` համապատասխանաբար 0.486 և 0.064 (2009 թ. համար), իսկ մյուս երկուսի համար դեռևս չի լրացել «ազդեցության գործակիցը» որոշելու համար անհրաժեշտ վիճակագրական տվյալների կուտակման ժամանակահատվածը: Նշված գիտական պարբերականներից հանրապետությունում հրատարակվում են երեքը` «Աստղաֆիզիկա», «ՀՀ ԳԱԱ տեղեկագիր, Ֆիզիկա» և «ՀՀ ԳԱԱ տեղեկագիր, Մաթեմատիկա» ամսագրերը, իսկ «Նեյրոքիմիան» ՀՀ ԳԱԱ և Ռուսաստանի Դաշնության գիտությունների ակադեմիայի համատեղ ամսագիր է և հրատարակվում է Մոսկվայում.
2) առկա հիմնական խնդիրները.
ա. գիտական կադրերի պատրաստման պետական պատվերի ձևավորումը կատարվում է տարերայնորեն` չունի լուրջ գիտական հիմնավորում և հաշվի չի առնվում պահանջարկ-առաջարկ կապը: Ասպիրանտական ուսուցումը բովանդակային առումով չի համապատասխանում միջազգային չափանիշներին.
բ. շարունակվում է բարձր որակավորում ունեցող կադրերի արտահոսքը գիտության ոլորտից: Բացակայում է երիտասարդ կադրերի ներգրավման և հաստատման պետական նպատակային քաղաքականությունը.
գ. գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառի նյութատեխնիկական բազան և ենթակառուցվածքները չեն համապատասխանում ժամանակակից գիտության պահանջներին.
դ. անբավարար մակարդակի վրա է հետազոտությունների գիտատեղեկատվական հենքը, բացակայում է ներհանրապետական գիտատեղեկատվական միասնական համակարգը` ներառյալ էլեկտրոնային գրադարանների ցանցը: Գիտահրատարակչական գործունեությունը չի բավարարում միջազգային չափանիշներին, բարձր վարկանիշ ունեցող միջազգային գիտատեղեկատվական շտեմարաններում փոքր թիվ են կազմում հանրապետական գիտական պարբերականները.
3) առկա խնդիրների հիմնական լուծումները.
ա. գիտական կադրերի պատրաստման պետական պատվերի ձևավորման մեխանիզմի մշակում և ներդրում: Գիտական և ընդհանրապես բարձր մասնագիտական որակավորում ունեցող կադրերի պատրաստման նոր եղանակների կիրառում, մասնավորապես` հետազոտական համալսարանների ստեղծում: Զուգահեռաբար հարկավոր է իրականացնել միջոցառումներ` ուղղված ասպիրանտական ուսուցման բովանդակային բարեփոխումներին ու ատենախոսությունների գիտական մակարդակի բարձրացմանը: Պետք է անցում կատարել ասպիրանտուրայում ուսուցման քառամյա (առկա) և հնգամյա (հեռակա) ժամկետների ու ներդնել եվրոպական գիտակրթական չափանիշներին համադրելի գիտական աստիճանաշնորհման ժամանակակից համակարգ.
բ. գիտության ոլորտում երիտասարդ կադրերի ներգրավման և հաստատման ծրագրի մշակում և ներդրում: Պետք է իրականացնել երիտասարդ գիտական աշխատողների աջակցության դրամաշնորհային ծրագրեր, երիտասարդ գիտնականների սոցիալական պայմանների բարելավմանն ուղղված միջոցառումներ: Գիտության ոլորտում երիտասարդ կադրերի հաստատման համար կարևորագույն նշանակություն ունի գիտական աշխատողի կարիերայի գրավչության մակարդակի բարձրացումը, որի համար հարկավոր է մշակել և ներդնել բարձր արդյունավետությամբ աշխատող գիտական աշխատողների խրախուսման մեխանիզմներ, բարելավել գիտական աշխատողների աշխատանքային ու սոցիալական պայմանները: Բացի այդ անհրաժեշտ է ձևավորել գիտական աշխատողի մասնագիտական կարիերայի հստակ մեխանիզմ` ասպիրանտուրա, հետդոկտորանտուրա, ժամանակավոր աշխատանք, մշտական աշխատանք և խորհրդատվական աշխատանքի իրավունք` կենսաթոշակի անցնելուց հետո.
գ. գիտության ոլորտի առկա ենթակառուցվածքների և նյութատեխնիկական բազայի տեխնիկական վիճակի գնահատում, դրանց արդիականացման ծրագրի մշակում և իրականացում: Անհրաժեշտ է գնահատել առկա ենթակառուցվածքների և նյութատեխնիկական բազայի տեխնիկական վիճակը, ստեղծել համապատասխան տվյալների շտեմարան, ինչը հնարավորություն կտա բարձրացնելու դրանց շահագործման արդյունավետությունը, օպտիմալացնելու պահպանման ու զարգացման համար հատկացվող ֆինանսական ծախսերը: Արդի վիճակի և հետազոտությունների հեռանկարների վերլուծության հիման վրա պետք է մշակել ու իրականացնել ենթակառուցվածքների արդիականացման, որոշ դեպքերում նաև նորերի ստեղծման, հետազոտական սարքավորումների համատեղ օգտագործման կենտրոնների ձևավորման ծրագրեր.
դ. ներհանրապետական միասնական գիտատեղեկատվական ցանցի ստեղծում, միջազգային գիտատեղեկատվական ցանցն ազատորեն օգտագործելու պայմանների ապահովում: Զուգահեռաբար պետք է իրականացնել նաև միջոցառումներ` ուղղված ինչպես հանրապետական գիտական ամսագրերի մասնագիտական մակարդակի բարձրացմանը, այնպես էլ դրանց ընդգրկմանը միջազգային առաջատար գիտատեղեկատվական շտեմարաններում: Մասնավորապես, հարկավոր է հանրապետական ամսագրերի խմբագրական խորհուրդները համալրել բարձր վարկանիշ ունեցող գիտնականներով, ավելացնել անգլերեն լեզվով հրատարակվող ամսագրերի քանակը, խրախուսել դրանցում հրապարակումները, կնքել համապատասխան համաձայնագրեր միջազգային առաջատար գիտատեղեկատվական շտեմարաններում հանրապետական գիտական պարբերականների ընդգրկման վերաբերյալ և այլն:
6. Թիրախ 3: Հիմնարար և կիրառական բնույթի` ներառյալ տնտեսության մեջ օգտագործվող գիտելիքի ձեռքբերմանն ուղղված հետազոտությունների խթանում.
1) ներկա վիճակը.
ա. 2010 թ. պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացվել են գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության ենթակառուցվածքների պահպանման ու զարգացման 158 ծրագրեր (որոնցում ընդգրկված են նաև հիմնարար և կարևորագույն նշանակություն ունեցող կիրառական հետազոտությունները), ինչպես նաև ազգային արժեք ներկայացնող օբյեկտների պահպանության 3, պետական-նպատակային 6 ծրագրեր և պայմանագրային (թեմատիկ) ֆինանսավորման 710 թեմա.
բ. ըստ պետական գիտական ծրագրերի և թեմաների հաշվետվությունների, հանրապետության գիտնականների հեղինակությամբ կամ համահեղինակությամբ գրախոսվող ամսագրերում 2009 թ. հրատարակվել է շուրջ 3900 գիտական աշխատություն: 2008-2010 թթ. ընթացքում «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանում ընդգրկված ամսագրերում հրատարակվել է 1615 գիտական հոդված` 514, 558 և 543 հոդված` համապատասխանաբար 2008 թ., 2009 թ. և 2010 թ. համար (պատկանելիության որոնումը` Հայաստան, տե՛ս Գծապատկեր 3).
Գծապատկեր 3. 2000-2010 թթ. ընթացքում հանրապետության գիտնականների հեղինակությամբ կամ համահեղինակությամբ հրատարակված և «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանում ընդգրկված գիտական հոդվածների թվաքանակն ըստ տարիների:
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - Գծապատկերը չի բերվում
գ. ըստ գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության մեջ ընդգրկված պետական գիտական կազմակերպությունների և բուհերի անձնագրավորման տվյալների, կիրառական բնույթի հետազոտությունների իրականացման համար 2008-2009 թթ. ընթացքում օգտագործվել է գիտական կազմակերպությունների տարեկան ընդհանուր ֆինանսավորման մոտ 15 տոկոսը: 2010 թ. ՀՀ մտավոր սեփականության գործակալության կողմից ազգային հայտատուներին տրված գյուտերի, օգտակար մոդելների և արդյունաբերական նմուշների արտոնագրերը (այսուհետ` արտոնագրեր) եղել են համապատասխանաբար 115, 41 և 10: Նույն տարվա ընթացքում Միացյալ ազգերի կազմակերպության Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպության (այսուհետ` ՄՍՀԿ), Եվրոպական արտոնագրային գրասենյակի (այսուհետ` ԵԱԳ) և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Արտոնագրային և ապրանքանիշային գրասենյակում (այսուհետ` ԱՄՆ ԱԱԳ) գրանցված արտոնագրերի քանակը եղել է համապատասխանաբար 4, 1 և 4 (ըստ «Սկոպուսի» տվյալների, տե՛ս Աղյուսակ 1).
._____________________________________________________________________.
| Արտոնագրերի քանակ |
|_____________________________________________________________________|
|Քանակ/տարեթիվ |2000|2001|2002|2003|2004|2005|2006|2007|2008|2009|2010|
|______________|____|____|____|____|____|____|____|____|____|____|____|
|ՀՀ մտավոր | 104| 182| 157| 161| 159| 159| 244| 179| 137| 187| 166|
|սեփականության | | | | | | | | | | | |
|գործակալության| | | | | | | | | | | |
|արտոնագրեր | | | | | | | | | | | |
|______________|____|____|____|____|____|____|____|____|____|____|____|
|ՄՍՀԿ, ԵԱԳ և | 11| 11| 29| 20| 9| 10| 22| 24| 20| 10| 9|
|ԱՄՆ ԱԱԳ | | | | | | | | | | | |
|արտոնագրեր | | | | | | | | | | | |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ 1: 2000-2010 թթ. ընթացքում ՀՀ մտավոր սեփականության գործակալության կողմից ազգային հայտատուներին տրված և հանրապետության մասնագետների հեղինակությամբ ՄՍՀԿ, ԵԱԳ և ԱՄՆ ԱԱԳ գրանցված արտոնագրերի քանակն ըստ տարիների:
դ. հիմնարար գիտական հետազոտությունների մի շարք ուղղություններ, ինչպիսիք են օրինակ` ֆիզիկայի բնագավառում բարձր էներգիաների և տարրական մասնիկների ֆիզիկան, աստղաֆիզիկան, լազերային ֆիզիկան, քիմիայի բնագավառում օրգանական քիմիան, կառուցվածքային քիմիան, քվանտային քիմիան, կենսաբանության բնագավառում միկրոկենսաբանությունը, կենսատեխնոլոգիան, բիոքիմիան, մոլեկուլային գենետիկան, մոլեկուլային կենսաբանությունը կարողացել են պահպանել գիտական ներուժը, նյութատեխնիկական բազան ու ենթակառուցվածքները, միջազգային ասպարեզում ունեցած բարձր դիրքերը: Արդյունքում` նշված բնագավառներում ե՛ւ հանրապետությունում են իրականացվում միջազգային մակարդակին համապատասխանող գիտահետազոտական աշխատանքներ, ե՛ւ հանրապետության գիտական կազմակերպություններն ու բուհերը մասնակցում են առաջատար միջազգային համագործակցությունների ծրագրերի իրականացմանը: Օրինակ, 2000-2010 թթ. ընթացքում հանրապետության գիտնականների հեղինակությամբ կամ համահեղինակությամբ հրատարակված և «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանում ընդգրկված գիտական աշխատություններն ըստ հետազոտությունների բնագավառի դասակարգելիս ֆիզիկան, աստղագիտությունը, կենսաբանությունն և քիմիան միասին կազմում են ընդհանուրի շուրջ 64 տոկոսը` ֆիզիկա և աստղագիտություն` 39, կենսաբանություն` 14, քիմիա` 11 տոկոս (տե՛ս Գծապատկեր 4).
Գծապատկեր 4. 2000-2010 թթ. ընթացքում հանրապետության գիտնականների հեղինակությամբ կամ համահեղինակությամբ հրատարակված և «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանում ընդգրկված գիտական հոդվածների դասակարգումն ըստ հետազոտության բնագավառների:
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - Գծապատկերը չի բերվում
ե. ՀՀ կառավարության 2010 թ. մայիսի 27-ի N 640-Ն որոշմամբ սահմանվել են հանրապետության գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2011-2014 թվականների գերակայությունները` 1) հայագիտություն, հումանիտար և սոցիալ-տնտեսագիտական գիտություններ, 2) գիտություններ կյանքի մասին, 3) վերականգնողական էներգետիկա, էներգիայի նոր աղբյուրներ, 4) առաջատար տեխնոլոգիաներ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, 5) տիեզերքի ուսումնասիրություն, երկրի մասին գիտություններ, խնայողական բնօգտագործում, 6) կարևորագույն կիրառական հետազոտությունները խթանող հիմնարար գիտություններ.
2) առկա հիմնական խնդիրները.
ա. անբավարար է ե՛ւ հանրապետությունում, ե՛ւ միջազգային համագործակցությունների շրջանակներում իրականացվող հիմնարար գիտական հետազոտությունների պետական աջակցությունը, հանրապետությունում չի իրականացվում միջազգային մակարդակին համապատասխանող որևէ մի խոշորամասշտաբ ծրագիր.
բ. անբավարար է կիրառական հետազոտությունների պետական օժանդակության մակարդակը, կիրառական հետազոտությունների ենթակառուցվածքները չեն համապատասխանում միջազգային չափանիշների.
գ. ձևավորված չէ տնտեսության մեջ գիտական հետազոտությունների և մշակումների արդյունքների ներդրման համակարգը.
3) առկա խնդիրների հիմնական լուծումները.
ա. հիմնարար հետազոտությունների խթանում ու պետական աջակցության ապահովում` որպես կիրառական հետազոտությունների և մշակումների հիմք: Հիմնարար հետազոտությունների աջակցությունը պետք է իրականացվի ինչպես դրամաշնորհային, այնպես էլ խոշորամասշտաբ ծրագրերի մրցութային ընտրության հիման վրա` ըստ հանրապետության գիտության և տեխնիկայի զարգացման գերակայությունների.
բ. կիրառական բնույթի` ներառյալ տնտեսության մեջ օգտագործվող գիտելիքի ձեռքբերմանն ուղղված հետազոտությունների պետական օժանդակության ապահովում: Անհրաժեշտ է պետական և ոչ պետական ռեսուրսները կենտրոնացնել տնտեսության առաջադրած գիտատեխնիկական խնդիրների լուծման վրա, հետազոտությունների և մշակումների բնագավառում մշակել և իրականացնել պետական ծրագրեր, ընդլայնել պետական-մասնավոր գործակցությունը, տնտեսության մասնավոր հատվածի հետ համաֆինանսավորման սկզբունքով իրականացնել ծրագրեր: Պետական ծրագրերը պետք է ուղղված լինեն տնտեսության այս կամ այն ոլորտի կոնկրետ խնդիրների լուծմանը և կազմվեն գիտության ոլորտում պետական քաղաքականությունը մշակող ու իրականացնող պետական մարմնի, ՀՀ ԳԱԱ և շահագրգիռ պետական մարմինների կողմից.
գ. տնտեսության մեջ գիտական հետազոտությունների և մշակումների արդյունքների ներդրման համակարգի ձևավորում, հետազոտությունների և մշակումների ոլորտում վենչուրային կապիտալի ներգրավում, անհրաժեշտ է ստեղծել գիտաարտադրական կենտրոններ, գիտական կազմակերպություններում և բուհերում` բիզնես ինկուբատորներ կամ տեխնոպարկեր: Բացի այդ, հարկավոր է իրականացնել կիրառական հետազոտությունների արդյունքների ներդրման մակարդակի բարձրացմանն ուղղված միջոցառումներ, ինչպիսիք են, օրինակ` ոլորտի ենթակառուցվածքների և նյութատեխնիկական բազայի արդիականացումը և համապատասխան գիտակրթական միջավայրի ձևավորումը:
7. Թիրախ 4: Կրթության, գիտության, տեխնոլոգիաների և ինովացիայի ներդաշնակ համակարգի ձևավորման նախադրյալների ստեղծում.
1) ներկա վիճակը.
ա. 2010 թ. պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացված գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության ենթակառուցվածքների պահպանման ու զարգացման 158 ծրագրերից 59-ը կատարվել է ՀՀ ԳԱԱ կազմակերպություններում, 74-ը բուհերում և 25-ը` ճյուղային նախարարությունների գիտական կազմակերպություններում: Ըստ ֆինանսավորման ծավալների, նշված ծրագրերի ընդհանուր ֆինանսական միջոցների 59.6 տոկոսը հատկացվել է ՀՀ ԳԱԱ կազմակերպություններին, 24.3 տոկոսը` բուհերին, 15.1 տոկոսը` ընդհանուր թվով 6 նախարարությունների կազմակերպություններին, 0.2 տոկոսը` Երևանի քաղաքապետարանի կազմակերպություններին և 0.8 տոկոսը` ընդհանուր թվով 2 այլ կազմակերպության.
բ. 2010 թ. իրականացվել է ակադեմիական գիտական կազմակերպությունների և բուհերի համագործակցության շուրջ 50 ծրագրեր, որոնց ճնշող մեծամասնության կատարման ժամկետը 3-5 տարի է.
2) առկա հիմնական խնդիրները.
ա. խզվել է հիմնարար հետազոտություններ-կիրառական հետազոտություններ-ինովացիոն գործունեություն կապը: Ակադեմիական գիտական կազմակերպություններում և բուհերում գրեթե բացակայում են ինովացիոն ենթակառուցվածքներ, քիչ թիվ են կազմում կոնկրետ արդյունքի ձեռքբերմանն ու ներդրմանը պատրաստ կիրառական հետազոտությունները.
բ. անբավարար է ակադեմիական գիտական կազմակերպությունների և բուհերի համագործակցության ու ինտեգրման մակարդակը.
գ. ինովացիայի բնագավառում պետական քաղաքականության մշակման և իրականացման մեջ ընդգրկված չէ գիտության ոլորտում պետական քաղաքականությունը մշակող պետական մարմինը.
դ. ձևավորված չէ կրթության, գիտության, տեխնոլոգիաների և ինովացիայի սիներգետիկ համակարգը: Տնտեսական և հասարակական զարգացումներում նպատակների նախանշումը և ձեռքբերումը չի իրականացվում գիտական քննարկումների հիման վրա.
3) առկա խնդիրների հիմնական լուծումները.
ա. գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում կառուցվածքային բարեփոխումների ծրագրի մշակում և իրականացում, բնագավառի կազմակերպման ու կառավարման ուղղահայաց և խիստ կենտրոնացված համակարգից անցում հորիզոնական կապերով ապահովված, ոչ կայուն տարրերից բաղկացած կայուն համակարգի.
բ. գիտական կազմակերպությունների համար նպաստավոր տնտեսական միջավայրի ձևավորում, դրանց ձեռնարկատիրական գործունեության հնարավորությունների ընդլայնում.
գ. ակադեմիական գիտական կազմակերպությունների և բուհերի ինտեգրման ծրագրերի մշակում և իրականացում, գիտական նորամուծությունների կենտրոնների ստեղծում, այդ թվում` նաև պետական և ոչ պետական գիտահետազոտական կազմակերպությունների հիմքի վրա, գիտական կազմակերպությունների մի մասի վերակազմակերպում ինովացիոն կազմակերպությունների` զարգացած մարքեթինգային և կոմերցիոն կառույցներով.
դ. ինովացիայի բնագավառում պետական քաղաքականության մշակման և իրականացման մեջ գիտության ոլորտում պետական քաղաքականությունը մշակող մարմնի, ՀՀ ԳԱԱ ընդգրկում: Տնտեսական և հասարակական զարգացումներում նպատակների նախանշման և դրանց ձեռքբերման հաջողության գնահատման գիտական հենքի ապահովման մեխանիզմների մշակում և ներդրում:
8. Թիրախ 5: Հայագիտության ոլորտի առաջնային զարգացում.
1) ներկա վիճակը.
ա. 2010 թ. պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ իրականացվել են հայագիտության բնագավառի հետազոտություններ գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության ենթակառուցվածքի պահպանման ու զարգացման 15 ծրագրերի և պայմանագրային (թեմատիկ) 93 գիտական թեմաների շրջանակներում, որի արդյունքում հրատարակվել է 1022 աշխատություն` համապատասխանաբար 682 և 340.
բ. ըստ գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության մեջ ընդգրկված պետական գիտական կազմակերպությունների և բուհերի անձնագրավորման տվյալների, 2008-2009 թթ. ընթացքում պատմագիտության, լեզվաբանության, գրականագիտության, արվեստի, փիլիսոփայության և հնագիտության բնագավառներում հրատարակվել են 1105 գիտական հոդվածներ (500-ը` 2008 թ. և 605-ը` 2009 թ.), որոնց բացարձակ մեծամասնությունը վերաբերվում են հայագիտության ոլորտին: Այդ հոդվածներից 854-ը հրատարակվել է հայերեն լեզվով, 179-ը` ռուսերեն և 72-ը` այլ օտար լեզուներով.
2) առկա հիմնական խնդիրները.
ա. բացակայում է հայագիտության ոլորտի զարգացման ռազմավարությունը, ընտրված չեն ոլորտի գերակա ուղղությունները.
բ. նկատվում է հայագիտության ոլորտի ատենախոսությունների և գիտական աշխատությունների որակական ու բովանդակային անկում.
գ. հայագիտության ոլորտի գիտական աշխատանքները հիմնականում տպագրվում են հայերեն լեզվով, շատ քիչ են օտարալեզու լսարանին հասու աշխատանքները.
դ. բացակայում է միասնական հայագիտական ցանցը, միջազգային չափանիշներին համապատասխանող գիտական հանդես.
ե. երիտասարդ կադրերի պատրաստումն ու վերապատրաստումը չի իրականացվում համակարգային ծրագրի շրջանակներում` հայաստանյան և օտարերկրյա պետությունների, առաջին հերթին սփյուռքի հայագետների ներգրավմամբ.
զ. համակարգված չի հայագիտության ոլորտում ներգրավված գիտական կազմակերպությունների և բուհերի աշխատանքը, ցածր է առկա մարդկային և ֆինանսական ռեսուրսների օգտագործման արդյունավետությունը.
3) առկա խնդիրների հիմնական լուծումները.
ա. հանրապետությունում հայագիտական աշխատանքները համակարգելու, հայագիտության ասպարեզում նկատվող տեղաշարժերը ժամանակին արձանագրելու և կանոնակարգելու, նրա արդյունավետ և հեռանկարային զարգացման օրինաչափությունները նախանշելու նպատակով ՀՀ վարչապետի 2010 թ. սեպտեմբերի 29-ի N 790-Ա որոշմամբ ստեղծվել է Հայագիտության հարցերով խորհուրդ, որի աշխատակարգը հաստատվել է ՀՀ վարչապետի 2010 թ. նոյեմբերի 18-ի N 984-Ա որոշմամբ.
բ. ՀՀ վարչապետի 2010 թ. հոկտեմբերի 27-ի N 907-Ա որոշմամբ ստեղծվել է Աշխատանքային խումբ, որին հանձնարարվել է մինչև 2011 թ. մարտի 1-ը ՀՀ վարչապետին ներկայացնել հայագիտության հայեցակարգի և հայագիտության ոլորտի զարգացման ռազմավարության նախագծերը:
9. Թիրախ 6: Միջազգային գիտական և գիտատեխնիկական համագործակցության զարգացում.
1) ներկա վիճակը.
ա. 2008-2010 թթ. ընդլայնվել է գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում միջազգային համագործակցությունը` ստորագրվել են համագործակցության հուշագրեր և համաձայնագրեր Ռուսաստանի Դաշնության հիմնարար հետազոտությունների հիմնադրամի, Ֆրանսիայի Հանրապետության գիտական հետազոտությունների ազգային կենտրոնի, Բելառուսի Հանրապետության գիտության և տեխնոլոգիաների պետական կոմիտեի, Հիմնարար հետազոտությունների բելառուսական հիմնադրամի և Միջազգային գիտատեխնիկական կենտրոնի հետ.
բ. օտարերկրյա պետությունների մասնագետների հետ համատեղ կամ միջազգային համագործակցությունների շրջանակներում իրականացվող աշխատանքները կազմում են հանրապետության գիտնականների հեղինակությամբ կամ համահեղինակությամբ հրատարակված և միջազգային գիտատեղեկատվական շտեմարաններում ընդգրկված գիտական աշխատությունների շուրջ կեսը: Այդ ցուցանիշն ըստ «Սկոպուսի» տվյալների, 2000 թ. եղել է 41 տոկոս, 2010 թ.` մոտ 51 տոկոս (տե՛ս Գծապատկեր 5).
Գծապատկեր 5. 2000-2010 թթ. ընթացքում հանրապետության և օտարերկրյա պետությունների գիտնականների համահեղինակությամբ հրատարակված և «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանում ընդգրկված գիտական հոդվածների տոկոսն ընդհանուրի մեջ` ըստ տարիների:
------------------------------
ԻՐՏԵԿ - Գծապատկերը չի բերվում
գ. սկսած 2010 թ. Ֆրանսիայի Հանրապետության գիտական հետազոտությունների ազգային կենտրոնի հետ համաֆինանսավորման սկզբունքով իրականացվում են համատեղ 11 ծրագրեր, որոնցից 8-ը գիտնականների փոխանակման ծրագրեր են, 2-ը` միացյալ միջազգային լաբորատորիաների (մեկը` ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտի, մյուսը` ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ու ՀՀ ԳԱԱ երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտների մասնակցությամբ), իսկ 1-ը` Հարավկովկասյան երկրների համագործակցության հետազոտական խումբ է (ՀՀ ԳԱԱ երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտի մասնակցությամբ): Սկսած 2011 թ. իրականացվելու են նաև փոխգործակցության ծրագրեր Հիմնարար հետազոտությունների բելառուսական հիմնադրամի, Ռուսաստանի Դաշնության հիմնարար հետազոտությունների հիմնադրամի, Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարության հետ.
2) առկա հիմնական խնդիրները.
ա. մշակված չի գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում միջազգային համագործակցության զարգացման պետական միասնական ծրագիրը.
բ. գրեթե չեն իրականացվում կիրառական բնույթ ունեցող միջազգային ծրագրեր, որոնք մեծ հավանականությամբ կարող են հանգեցնել առևտրայնացման ենթակա արդյունքների: Դանդաղ է ընթանում համաֆինանսավորման սկզբունքով համատեղ միջազգային գիտական կենտրոնների, լաբորատորիաների, գիտակրթական և գիտաարտադրական կառույցների ստեղծումը.
գ. չի մշակվել միջազգային առաջատար կենտրոններում մասնագետների պատրաստման և վերապատրաստման ծրագիր.
դ. չի ձևավորվել օտարերկրյա պետություններում աշխատող հայազգի գիտնականների գիտելիքների, փորձի և հնարավորությունների օգտագործման գործուն համակարգ.
3) առկա խնդիրների հիմնական լուծումները.
ա. գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բնագավառում միջազգային համագործակցության զարգացման պետական միասնական ծրագրի մշակում, որի նպատակը պետք է լինի բնագավառում միջազգային համագործակցության առաջնահերթությունների որոշումը և իրավահավասար ու փոխշահավետ գործակցության համար բարենպաստ պայմանների և մեխանիզմների (կառույցների) ստեղծումը: Ծրագրի մշակման համար հիմք է հանդիսանալու ինչպես միջազգային համագործակցության ներկա վիճակը, այնպես էլ գիտության և տեխնիկայի զարգացման համաշխարհային կանխատեսումների համատեքստում հանրապետության գիտական և գիտատեխնիկական զարգացման հեռանկարների գնահատումը.
բ. հանրապետությունում առկա կամ ձևավորվող հեռանկարային ուղղությունները արտերկրի նմանօրինակ ուղղություններին ինտեգրելուն ուղղված ծրագրերի իրականացում.
գ. միջազգային կամ օտարերկրյա առաջատար կենտրոններում կադրերի պատրաստման և վերապատրաստման ծրագրի մշակում և իրականացում.
դ. օտարերկրյա պետություններում աշխատող հայազգի գիտնականների ներգրավմամբ ծրագրերի մշակում և իրականացում:
IV. ԾՐԱԳՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉՆԵՐԸ
10. Ծրագրի իրականացման արդյունավետության գնահատման չափորոշիչներն են`
1) հրապարակումները`
ա. գրախոսվող ամսագրերում հրատարակված գիտական աշխատությունների ընդհանուր քանակը.
բ. միջազգային գիտատեղեկատվական շտեմարաններում ընդգրկված ամսագրերում հրատարակված գիտական աշխատությունների քանակը.
2) արտոնագրերը`
ա. հանրապետությունում գրանցված արտոնագրերի քանակը.
բ. ՄՍՀԿ-ում գրանցված արտոնագրերի քանակը.
գ. ԵԱԳ-ում գրանցված արտոնագրերի քանակը.
դ. ԱՄՆ ԱԱԳ-ում գրանցված արտոնագրերի քանակը.
3) մշակումները և տեխնոլոգիաները`
ա. ներդրված տեխնոլոգիաների մասն ընդհանուր մշակումների և տեխնոլոգիաների մեջ:
V. ԾՐԱԳՐԻ ԿԱՏԱՐՈՂԱԿԱՆԻ ՄՈՆԻԹՈՐԻՆԳԸ
11. Ծրագրի կատարողականի մոնիթորինգը հիմնվելու է ծրագրի իրականացման արդյունավետության պարբերական գնահատումների վրա` ըստ Աղյուսակ 2-ում ներկայացված գնահատման չափորոշիչների քանակական արժեքների: Մոնիթորինգն իրականացվելու է երկամյա պարբերականությամբ` 2013 և 2015 թվականներին:
12. Առաջին մոնիթորինգի արդյունքների հիման վրա երկրորդ մոնիթորինգի գնահատման չափորոշիչների արժեքները ենթակա են փոփոխության:
._____________________________________________________________________.
|Հ/հ| Չափորոշիչ | Արժեք |
| | |_______________________|
| | |2010 թ.|2013 թ.|2015 թ.|
|___|_________________________________________|_______|_______|_______|
|1. |Հրապարակումներ | | | |
| |_________________________________________|_______|_______|_______|
| |1.1|գրախոսվող ամսագրերում հրատարակված | 4000 | 4300 | 4500 |
| | |գիտական աշխատությունների ընդհանուր | | | |
| | |քանակը * | | | |
| |___|_____________________________________|_______|_______|_______|
| |1.2|միջազգային գիտատեղեկատվական | 543 | 700 | 850 |
| | |շտեմարաններում ընդգրկված ամսագրերում | | | |
| | |հրատարակված գիտական աշխատությունների | | | |
| | |քանակը ** | | | |
|___|_________________________________________|_______|_______|_______|
|2. |Արտոնագրեր *** | | | |
| |_________________________________________|_______|_______|_______|
| |2.1|ՀՀ-ում գրանցված արտոնագրերի քանակը | 166 | 192 | 212 |
| |___|_____________________________________|_______|_______|_______|
| |2.2|ՄՍՀԿ-ում գրանցված արտոնագրերի քանակը | 4 | 6 | 8 |
| |___|_____________________________________|_______|_______|_______|
| |2.3|ԵԱԳ-ում գրանցված արտոնագրերի քանակը | 1 | 2 | 4 |
| |___|_____________________________________|_______|_______|_______|
| |2.4|ԱՄՆ ԱԱԳ-ում գրանցված արտոնագրերի | 4 | 6 | 8 |
| | |քանակը | | | |
|___|_________________________________________|_______|_______|_______|
|3. |Մշակումներ և տեխնոլոգիաներ | | | |
| |_________________________________________|_______|_______|_______|
| |3.1|ներդրված տեխնոլոգիաների մասն | <1% | 10% | 15% |
| | |ընդհանուր մշակումների և | | | |
| | |տեխնոլոգիաների մեջ (վերջին հինգ | | | |
| | |տարիների կտրվածքով) | | | |
|_____________________________________________________________________|
|*) որպես հիմք ընդունվել է հանրապետության պետական գիտական |
|կազմակերպությունների և բուհերի 2009 թ. անձնագրավորման տվյալները և |
|նախատեսվել է տարեկան 2.5 տոկոս աճ. |
|**) որպես հիմք ընդունվել է «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանի |
|տվյալները և նախատեսվել է տարեկան 10 տոկոս աճ. |
|***) որպես հիմք ընդունվել են 2010թ. տվյալները և նախատեսվել է տարեկան|
|5 և 15 տոկոս աճ համապատասխանաբար ՀՀ-ում և ՄԱՀԿ ում ու ԱՄՆ ԱԱԳ-ում |
|գրանցված արտոնագրերի համար ե 30 տոկոս աճ` ԵԱԳ-ում գրանցվածների |
|համար: |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ 2. Ծրագրի կատարողականի ընթացքի գնահատման չափորոշիչների քանակական արժեքները:
VI. ԾՐԱԳՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԸ
13. Ծրագրի ֆինանսավորման աղբյուրներն են`
1) ՀՀ պետական բյուջեն.
2) արտաբյուջետային միջոցները, այդ թվում` դրամաշնորհները, ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց, օտարերկրյա պետությունների գիտական և (կամ) գիտակրթական կազմակերպությունների, ինչպես նաև միջազգային գիտական կազմակերպությունների կողմից տրամադրվող միջոցները.
3) ՀՀ օրենսդրությամբ չարգելված այլ աղբյուրները:
Հավելված N 2
ՀՀ կառավարության
2011 թվականի հունիսի 17-ի
նիստի N 23 արձանագրային
որոշման
ԺԱՄԱՆԱԿԱՑՈՒՅՑ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ 2011-2015 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ՕՐԱԳՐԻ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ
._____________________________________________________________________.
|Հ/հ|Միջոցառման |Ակնկալվող |Ֆինանսա-|Պատասխանատու |Կատարման|
| |անվանումը |արդյունքը |վորման |կատարողները |ժամկետը |
| | | |աղբյուրը| | |
|___|____________________|____________|________|_____________|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|___|_________________________________________________________________|
|1. |Գիտության առաջատար տեխնոլոգիաների ոլորտի կառավարման ու |
| |աշխատանքների կազմակերպման համակարգի կատարելագործում, ոլորտի |
| |կայուն զարգացման պայմանների ստեղծում |
| |_________________________________________________________________|
| |1.1 |Գիտության |Գիտության | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |ոլորտում ՀՀ |ոլորտի | |և գիտության |2012 թթ.|
| | |օրենսդրության |գործառույթ- | |նախարարության| |
| | |կատարելագործում|ների | |գիտության | |
| | |այդ թվում` |ճշգրտում և | |պետական | |
| | |գիտական և |հստակեցում, | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |գիտատեխնիկական |ոլորտը | |էկոնոմիկայի | |
| | |գործունեության |կանոնակարգող| |նախարարու- | |
| | |ֆինանսավորման |նորմատիվ | |թյուն` ՀՀ | |
| | |նոր կարգերի, |իրավական | |գիտություն- | |
| | |«Գիտական և |ակտերի | |ների ազգային | |
| | |գիտատեխնիկական |համապատասխա-| |ակադեմիայի | |
| | |գործունեության |նեցում ներկա| |հետ համատեղ | |
| | |մասին» նոր |իրավիճակին, | |(համաձայ- | |
| | |օրենքի և |անկախ | |նությամբ) | |
| | |«Գիտական և |գիտական | | | |
| | |գիտատեխնիկական |փորձագիտական| | | |
| | |փորձաքննության |համակարգի | | | |
| | |մասին» օրենքի |ներդրում | | | |
| | |ընդունում | | | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |1.2 |Գիտական կազմա- |Գիտական | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |կերպությունների|կազմակերպու-| |և գիտության |2012 թթ.|
| | |գործունեության |թյունների | |նախարարու- | |
| | |արդյունավետու- |պետական ֆի- | |թյուն, ՀՀ | |
| | |թյան գնահատման |նանսավորման | |կրթության և | |
| | |մեխանիզմների |ծավալների | |գիտության | |
| | |մշակում և |համապատասխա-| |նախարարության| |
| | |ներդրում |նեցում | |գիտության | |
| | | |իրականացվող | |պետական | |
| | | |գիտահետազո- | |կոմիտե` ՀՀ | |
| | | |տական | |գիտություննե-| |
| | | |աշխատանքների| |րի ազգային | |
| | | |արդյունավե- | |ակադեմիայի | |
| | | |տությանը | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |1.3 |Գիտական հետազո-|Գիտության | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |տությունների և |ոլորտի | |և գիտության |2012 թթ.|
| | |մշակումների |գնահատման | |նախարարության| |
| | |ոլորտում |մեթոդների | |գիտության | |
| | |գործունեության |արդիականա- | |պետական | |
| | |գնահատման |ցում, | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |ժամանակակից |միջազգային | |էկոնոմիկայի | |
| | |վիճակագրական |չափանիշների | |նախարարու- | |
| | |համակարգի |հետ | |թյուն, ՀՀ | |
| | |մշակում և |համադրելի | |ազգային | |
| | |ներդրում |գնահատման | |վիճակագրական | |
| | | |համակարգի | |ծառայություն | |
| | | |ներդրում | | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |1.4 |Գիտական հետազո-|Գիտության |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |տությունների և |ոլորտի ֆի- |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |մշակումների |նանսավորման |բյուջե, |նախարարության| |
| | |ոլորտի |ծավալների |արտա- |գիտության | |
| | |ֆինանսավորման |ավելացում, |բյուջե- |պետական | |
| | |ծավալների |գիտական |տային |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |ավելացման |հետազոտու- |միջոցներ|ֆինանսների | |
| | |մեխանիզմների |թյունների և | |նախարարու- | |
| | |մշակում և |մշակումների | |թյուն` ՀՀ | |
| | |ներդրում |բյուջեի կա- | |գիտություն- | |
| | | |ռուցվածքում | |ների ազգային | |
| | | |տնտեսության | |ակադեմիայի | |
| | | |մասնավոր | |հետ համատեղ | |
| | | |հատվածի | |(համաձայնու- | |
| | | |մասնաբաժնի | |թյամբ) | |
| | | |զգալի | | | |
| | | |ավելացում | | | |
|___|_________________________________________________________________|
|2. |Գիտության, կրթության և տեխնիկայի բնագավառի բարձր որակավորում |
| |ունեցող երիտասարդ կադրերի թվաքանակի աճի ապահովում, գիտության |
| |ոլորտի ենթակառուցվածքների և նյութատեխնիկական բազայի |
| |արդիականացում |
| |_________________________________________________________________|
| |2.1 |Գիտական կադրերի|Գիտական | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |պատրաստման |կադրերի | |և գիտության |2015 թթ.|
| | |պետական պատվերի|պատրաստման | |նախարարու- | |
| | |ձևավորման |գիտականորեն | |թյուն, ՀՀ | |
| | |մեխանիզմի |հիմնավորված | |կրթության և | |
| | |մշակում, |պետական | |գիտության | |
| | |գիտական աստիճա-|պատվերի | |նախարարության| |
| | |նաշնորհման |ձևավորում, | |գիտության | |
| | |ժամանակակից |միջազգային | |պետական | |
| | |համակարգի |չափանիշներին| |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |ձևավորում և |համապատասխա-| |էկոնոմիկայի | |
| | |ներդրում |նող գիտական | |նախարարու- | |
| | | |աստիճանա- | |թյուն` ՀՀ | |
| | | |շնորհման | |գիտություն- | |
| | | |համակարգի | |ների ազգային | |
| | | |ներդրում | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.2 |Գիտության |Գիտության | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |ոլորտում |ոլորտում | |և գիտության |2012 թթ.|
| | |երիտասարդ |երիտասարդ | |նախարարու- | |
| | |կադրերի |կադրերի | |թյուն, ՀՀ | |
| | |ներգրավման և |ամրապնդում, | |կրթության և | |
| | |հաստատման |ոլորտից | |գիտության | |
| | |ծրագրի մշակում |կադրերի | |նախարարության| |
| | | |արտահոսքի | |գիտության | |
| | | |նվազեցում | |պետական | |
| | | | | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | | | | |էկոնոմիկայի | |
| | | | | |նախարարու- | |
| | | | | |թյուն` ՀՀ | |
| | | | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայ- | |
| | | | | |նությամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.3 |ՀՀ գիտության և |Երիտասարդ |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |տեխնիկայի |գիտնականների|պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |զարգացման գերա-|աշխատանքային|բյուջե, |նախարարության| |
| | |կայությունների |և |արտա- |գիտության | |
| | |շրջանակներում |սոցիալական |բյուջե- |պետական | |
| | |երիտասարդ |պայմանների |տային |կոմիտե | |
| | |գիտնականների |բարելավում, |միջոցներ| | |
| | |(մինչև 35 |գիտահետազո- | | | |
| | |տարեկան) համար |տական | | | |
| | |ամենամյա |խմբերի, | | | |
| | |դրամաշնորհային |լաբորատորիա-| | | |
| | |մրցույթների |ների և այլ | | | |
| | |իրականացում |ստորաբաժա- | | | |
| | | |նումների | | | |
| | | |ղեկավարների | | | |
| | | |պատրաստում | | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.4 |Հետազոտական |Կրթության և |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2013- |
| | |համալսարանի |գիտության |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |ստեղծման մեկ |ինտեգրում, |բյուջե, |նախարարու- | |
| | |ծրագրի |բարձրագույն |արտա- |թյուն, ՀՀ | |
| | |իրականացում |մասնագիտական|բյուջե- |կրթության և | |
| | | |կրթության |տային |գիտության | |
| | | |ժամանակակից |միջոցներ|նախարարության| |
| | | |եղանակների | |գիտության | |
| | | |ներդրում | |պետական | |
| | | | | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | | | | |էկոնոմիկայի | |
| | | | | |նախարարու- | |
| | | | | |թյուն` ՀՀ | |
| | | | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.5 |Գիտական |Գիտական | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |աշխատողների նոր|աշխատողների | |և գիտության |2012 թթ.|
| | |տարակարգերի և |աշխատավարձե-| |նախարարության| |
| | |աշխատավարձերի |րի համապա- | |գիտության | |
| | |սանդղակի |տասխանեցում | |պետական | |
| | |սահմանում |գիտական | |կոմիտե` ՀՀ | |
| | | |գործունեու- | |գիտություն- | |
| | | |թյան արդյու-| |ների ազգային | |
| | | |նավետությանը| |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.6 |Բարձր արդյունա-|Գիտական |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |վետությամբ |աշխատողի |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |աշխատող գիտական|սոցիալական |բյուջե |նախարարության| |
| | |աշխատողների |պայմանների | |գիտության | |
| | |խրախուսման |բարելավում, | |պետական | |
| | |ծրագրերի |գիտնականի | |կոմիտե` ՀՀ | |
| | |իրականացում |կարիերայի | |գիտություն- | |
| | | |գրավչության | |ների ազգային | |
| | | |բարձրացում | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.7 |Գիտության |Գիտության | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |ոլորտի ենթակա- |ոլորտի | |և գիտության |2012 թթ.|
| | |ռուցվածքների |ենթակառուց- | |նախարարության| |
| | |արդի վիճակի |վածքների | |գիտության | |
| | |վերլուծություն,|ներկա վիճակի| |պետական | |
| | |համապատասխան |գնահատում, | |կոմիտե | |
| | |շտեմարանների |հետազոտական | | | |
| | |ստեղծում |սարքավորում-| | | |
| | | |ների | | | |
| | | |օգտագործման | | | |
| | | |արդյունավե- | | | |
| | | |տության | | | |
| | | |բարձրացում | | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.8 |Համատեղ |Գիտության |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |օգտագործման |ոլորտի |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |հետազոտական |ենթակառուց- |բյուջե |նախարարության| |
| | |սարքավորումների|վածքների |արտա- |գիտության | |
| | |ձեռքբերման |արդիականա- |բյուջե- |պետական | |
| | |ծրագրերի |ցում, |տային |կոմիտե | |
| | |իրականացում |հետազոտական |միջոցներ| | |
| | | |սարքավորում-| | | |
| | | |ների | | | |
| | | |ձեռքբերմանն | | | |
| | | |ուղղված | | | |
| | | |ֆինանսական | | | |
| | | |ծախսերի | | | |
| | | |օպտիմալացում| | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.9 |Ներհանրապետական|Գիտական |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |միասնական |հետազոտու- |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |գիտատեղեկատվա- |թյունների և |բյուջե, |նախարարու- | |
| | |կան ցանցի |մշակումների |արտա- |թյուն, ՀՀ | |
| | |ստեղծում, |ոլորտի |բյուջե- |կրթության և | |
| | |միջազգային |ժամանակակից |տային |գիտության | |
| | |գիտատեղեկատվա- |գիտատեղեկա- |միջոցներ|նախարարության| |
| | |կան ցանցի ազատ |տվական հենքի| |գիտության | |
| | |օգտագործման |ապահովում | |պետական | |
| | |պայմանների | | |կոմիտե` ՀՀ | |
| | |ապահովում | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |2.10|Հանրապետական |Միջազգային |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |գիտական |առաջատար |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |ամսագրերի |գիտատեղեկա- |բյուջե |նախարարության| |
| | |մասնագիտական |տվական շտե- | |գիտության | |
| | |մակարդակի |մարաններում | |պետական | |
| | |բարձրացման |հանրապետական| |կոմիտե` ՀՀ | |
| | |ծրագրերի |գիտական | |գիտություն- | |
| | |իրականացում, |ամսագրերի | |ների ազգային | |
| | |այդ թվում` |ընդգրկում, | |ակադեմիայի | |
| | |ամսագրերի օտար |հանրապետու- | |հետ համատեղ | |
| | |լեզուներով |թյունում | |(համաձայնու- | |
| | |հրատարակում |իրականացվող | |թյամբ) | |
| | | |գիտահետազո- | | | |
| | | |տական | | | |
| | | |աշխատանքների| | | |
| | | |վարկանիշի | | | |
| | | |բարձրացում | | | |
|___|_________________________________________________________________|
|3. |Հիմնարար և կիրառական բնույթի` ներառյալ տնտեսության մեջ |
| |օգտագործվող գիտելիքի ձեռքբերմանն ուղղված հետազոտությունների |
| |խթանում |
| |_________________________________________________________________|
| |3.1 |ՀՀ գիտության և |Հիմնարար |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |տեխնիկայի |գիտական |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |զարգացման գերա-|հետազոտու- |բյուջե, |նախարարության| |
| | |կայությունների |թյունների |արտա- |գիտության | |
| | |շրջանակներում |պետական |բյուջե- |պետական | |
| | |հիմնարար |աջակցության |տային |կոմիտե` ՀՀ | |
| | |գիտական հետազո-|ապահովում |միջոցներ|գիտություն- | |
| | |տությունների | | |ների ազգային | |
| | |դրամաշնորհային | | |ակադեմիայի | |
| | |ծրագրերի | | |հետ համատեղ | |
| | |իրականացում | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |3.2 |Գիտական հետազո-|Տնտեսության |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |տությունների և |զարգացման |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |մշակումների |պահանջներից |բյուջե, |նախարարության| |
| | |բնագավառում |բխող, |արտա- |գիտության | |
| | |հանրային- |հասցեագրված |բյուջե- |պետական | |
| | |մասնավոր համա- |հետազոտու- |տային |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |գործակցության |թյունների |միջոցներ|էկոնոմիկայի | |
| | |մեխանիզմների |իրականացում,| |նախարարու- | |
| | |մշակում և | | |թյուն` ՀՀ | |
| | |ներդրում | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |3.3 |Կիրառական |Գիտական |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |բնույթի |հետազոտու- |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |ծրագրերի |թյունների և |բյուջե, |նախարարության| |
| | |իրականացում, |մշակումների |արտա- |գիտության | |
| | |այդ թվում` |բնագավառում |բյուջե- |պետական | |
| | |տնտեսության |խնդիրների |տային |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |մասնավոր |ձևակերպման |միջոցներ|էկոնոմիկայի | |
| | |հատվածի հետ |և լուծման | |նախարարու- | |
| | |համաֆինանսա- |մեջ | |թյուն` ՀՀ | |
| | |վորման |տնտեսության | |գիտություն- | |
| | |սկզբունքով |մասնավոր | |ների ազգային | |
| | | |հատվածի | |ակադեմիայի | |
| | | |ներգրավում | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |3.4 |Բիզնես |Ինքնօրինակ |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |ինկուբատորների,|գիտատեխնի- |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |տեխնոպարկերի |կական |բյուջե, |նախարարության| |
| | |ստեղծում |գաղափարներն |արտա- |գիտության | |
| | | |իրագործող |բյուջե- |պետական | |
| | | |փոքր |տային |կոմիտե, ՀՀ | |
| | | |ինովացիոն |միջոցներ|էկոնոմիկայի | |
| | | |ձեռնարկու- | |նախարարու- | |
| | | |թյունների | |թյուն | |
| | | |ստեղծման և | | | |
| | | |արդյունավետ | | | |
| | | |գործունեու- | | | |
| | | |թյան համար | | | |
| | | |նպաստավոր | | | |
| | | |պայմանների | | | |
| | | |ստեղծում | | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |3.5 |Տնտեսության |Գիտական | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |մասնավոր |հետազոտու- | |և գիտության |2012 թթ.|
| | |հատվածում |թյունների և | |նախարարության| |
| | |գիտական հետազո-|մշակումների | |գիտության | |
| | |տությունների և |բնագավառում | |պետական | |
| | |մշակումների |տնտեսության | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |իրականացումը |մասնավոր | |էկոնոմիկայի | |
| | |խրախուսող |հատվածի | |նախարարու- | |
| | |մեխանիզմների |մասնակցու- | |թյուն | |
| | |մշակում և |թյան համար | | | |
| | |ներդրում |նպաստավոր | | | |
| | | |պայմանների | | | |
| | | |ստեղծում | | | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |3.6 |Գիտական |Գիտատար |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |արդյունքի |արտադրանքի |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |առևտրայնացման |տարածում, |բյուջե, |նախարարության| |
| | |աջակցության |դրանց |արտա- |գիտության | |
| | |ծրագրերի |նկատմամբ |բյուջե- |պետական | |
| | |իրականացում, |պահանջարկի |տային |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |այդ թվում` |առաջացմանն |միջոցներ|էկոնոմիկայի | |
| | |գիտաժողովների, |ուղղված | |նախարարու- | |
| | |գիտատար |միջոցառում- | |թյուն | |
| | |արտադրանքի |ների | | | |
| | |ցուցահանդեսների|իրականացում | | | |
| | |կազմակերպում | | | | |
|___|_________________________________________________________________|
|4. |Կրթության, գիտության, տեխնոլոգիաների և ինովացիայի ներդաշնակ |
| |համակարգի ձևավորման նախադրյալների ստեղծում |
| |_________________________________________________________________|
| |4.1 |Գիտական և |Գիտական և | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |գիտատեխնիկական |գիտատեխնիկա-| |և գիտության |2013 թթ.|
| | |գործունեության |կան գործու- | |նախարարության| |
| | |ոլորտում |նեության | |գիտության | |
| | |կառուցվածքային |ոլորտի | |պետական | |
| | |բարեփոխումների |կառավարման | |կոմիտե, | |
| | |ծրագրի մշակում |ու | |ճյուղային | |
| | |և իրականացում |աշխատանքների| |նախարարու- | |
| | | |կազմակերպման| |թյուններ` ՀՀ | |
| | | |ժամանակակից | |գիտություն- | |
| | | |համակարգի | |ների ազգային | |
| | | |ներդրում | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |4.2 |Գիտական կազմա- |Գիտական | |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |կերպությունների|արդյունքի | |և գիտության |2014 թթ.|
| | |համար նպաստավոր|ներդրման | |նախարարությա-| |
| | |տնտեսական |պայմանների | |գիտության | |
| | |միջավայրի |ստեղծում, | |պետական | |
| | |ձևավորման |գիտատար | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |մեխանիզմների |արտադրանքի | |էկոնոմիկայի | |
| | |մշակում և |տարածում | |նախարարու- | |
| | |ներդրում | | |թյուն | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |4.3 |Գիտաինովացիոն |Գիտատար և |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |ենթակառույցների|նորարարական |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |ստեղծման ծրագրի|արտադրու- |բյուջե, |նախարարության| |
| | |մշակում և |թյունների |արտա- |գիտության | |
| | |իրականացում |աջակցման |բյուջե- |պետական | |
| | | |համար |տային |կոմիտե, ՀՀ | |
| | | |նպաստավոր |միջոցներ|էկոնոմիկայի | |
| | | |պայմանների | |նախարարու- | |
| | | |ձևավորում | |թյուն` ՀՀ | |
| | | | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |4.4 |Գիտահետազոտական|Գիտատար | |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |կազմակերպու- |արտադրանքի | |և գիտության |2015 թթ.|
| | |թյունների մի |և տեխնոլո- | |նախարարության| |
| | |մասի վերակազմա-|գիաների | |գիտության | |
| | |կերպում |փոխանցման | |պետական | |
| | |ինովացիոնի |կենտրոնների | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | | |ձևավորում | |էկոնոմիկայի | |
| | | | | |նախարարու- | |
| | | | | |թյուն` ՀՀ | |
| | | | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |4.5 |Հանրային- |Գիտության, |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |մասնավոր համա- |կրթության և |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |գործակցության |արտադրության|բյուջե, |նախարարու- | |
| | |շրջանակներում |ինտեգրում |արտա- |թյուն, | |
| | |համատեղ | |բյուջե- |ՀՀ կրթության | |
| | |գիտական, | |տային |և գիտության | |
| | |գիտակրթական կամ| |միջոցներ|նախարարության| |
| | |գիտաարտադրական | | |գիտության | |
| | |կենտրոնների | | |պետական | |
| | |ստեղծում | | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | | | | |էկոնոմիկայի | |
| | | | | |նախարարու- | |
| | | | | |թյուն, ՀՀ | |
| | | | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
|___|_________________________________________________________________|
|5. |Հայագիտության ոլորտի առաջնային զարգացում |
| |_________________________________________________________________|
| |5.1 |Հայագիտության |Հանրապետու- |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |հայեցակարգի և |թյունում |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |հայագիտության |իրականացվող |բյուջե, |նախարարու- | |
| | |ոլորտի |հայագիտական |արտա- |թյուն, | |
| | |զարգացման |աշխատանքների|բյուջե- |ՀՀ կրթության | |
| | |ռազմավարության |համակարգում,|տային |և գիտության | |
| | |մշակում և |ոլորտի |միջոցներ|նախարարության| |
| | |իրականացում |արդյունավետ | |գիտության | |
| | | |և | |պետական | |
| | | |հեռանկարային| |կոմիտե` | |
| | | |զարգացման | |ՀՀ գիտու- | |
| | | |օրինաչափու- | |թյունների | |
| | | |թյունների | |ազգային | |
| | | |նախանշում, | |ակադեմիայի | |
| | | |առաջընթաց | |հետ համատեղ | |
| | | |զարգացման | |(համաձայնու- | |
| | | |ապահովում | |թյամբ) | |
|___|_________________________________________________________________|
|6. |Միջազգային գիտական և գիտատեխնիկական համագործակցության զարգացում |
| |_________________________________________________________________|
| |6.1 |Հանրապետության |Հանրապետու- | |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |գիտական և |թյան | |և գիտության |2013 թթ.|
| | |գիտատեխնիկական |տնտեսության | |նախարարության| |
| | |զարգացման |զարգացման | |գիտության | |
| | |հեռանկարների |վրա մեծ | |պետական | |
| | |գնահատում և |ազդեցություն| |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |ճշգրտում |ունեցող | |էկոնոմիկայի | |
| | | |գիտական և | |նախարարու- | |
| | | |տեխնոլոգիա- | |թյուն` ՀՀ | |
| | | |կան ուղղու- | |գիտություն- | |
| | | |թյունների | |ների ազգային | |
| | | |որոշում | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |6.2 |Միջազգային |Միջազգային | |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |գիտական և |գիտական և | |և գիտության |2015 թթ.|
| | |գիտատեխնիկական |գիտատեխնիկա-| |նախարարության| |
| | |համագործակցու- |կան համագոր-| |գիտության | |
| | |թյան պետական |ծակցության | |պետական | |
| | |միասնական |առաջնահեր- | |կոմիտե, ՀՀ | |
| | |ծրագրի մշակում |թությունների| |էկոնոմիկայի | |
| | |և իրականացում |որոշում, | |նախարարու- | |
| | | |համապատասխան| |թյուն` ՀՀ | |
| | | |ծրագրերի | |գիտություն- | |
| | | |իրականացում | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |6.3 |Համատեղ |Հանրապետու- |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2011- |
| | |միջազգային |թյունում |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |գիտական, |միջազգային |բյուջե, |նախարարու- | |
| | |գիտակրթական |չափանիշներին|արտա- |թյուն, | |
| | |կենտրոնների և |համապատասխա-|բյուջե- |ՀՀ կրթության | |
| | |լաբորատորիաների|նող գիտա- |տային |և գիտության | |
| | |ստեղծում |հետազոտական |միջոցներ|նախարարության| |
| | | |կառույցների | |գիտության | |
| | | |ստեղծում | |պետական | |
| | | | | |կոմիտե` ՀՀ | |
| | | | | |գիտություն- | |
| | | | | |ների ազգային | |
| | | | | |ակադեմիայի | |
| | | | | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |6.4 |Միջազգային կամ |Գիտական և |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |օտարերկրյա |գիտամանկա- |պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |պետությունների |վարժական |բյուջե, |նախարարու- | |
| | |առաջատար |կադրերի |արտա- |թյուն, | |
| | |կենտրոններում |պատրաստման |բյուջե- |ՀՀ կրթության | |
| | |մասնագետների |արդի |տային |և գիտության | |
| | |պատրաստման |մեթոդների |միջոցներ|նախարարության| |
| | |ծրագրերի |ներդրում, | |գիտության | |
| | |իրականացում |ասպիրանտների| |պետական | |
| | | |և երիտասարդ| |կոմիտե` ՀՀ | |
| | | |գիտնականների| |գիտություն- | |
| | | |շարժունու- | |ների ազգային | |
| | | |թյան | |ակադեմիայի | |
| | | |ապահովում | |հետ համատեղ | |
| | | | | |(համաձայնու- | |
| | | | | |թյամբ) | |
| |____|_______________|____________|________|_____________|________|
| |6.5 |Օտարերկրյա պե- |Գիտական և |ՀՀ |ՀՀ կրթության |2012- |
| | |տություններում |գիտատեխնիկա-|պետական |և գիտության |2015 թթ.|
| | |աշխատող հայազգի|կան ծրագրերի|բյուջե, |նախարարության| |
| | |գիտնականների |իրականացման |արտա- |գիտության | |
| | |հետ համագործակ-|մեջ |բյուջե- |պետական | |
| | |ցության |օտարերկրյա |տային |կոմիտե, | |
| | |ծրագրերի |պետություն- |միջոցներ|ՀՀ սփյուռքի | |
| | |իրականացում |ներում | |նախարարու- | |
| | | |աշխատող | |թյուն` | |
| | | |հայազգի | |ՀՀ գիտու- | |
| | | |գիտնականների| |թյունների | |
| | | |գիտելիքի, | |ազգային | |
| | | |փորձի և | |ակադեմիայի | |
| | | |հնարավորու- | |հետ համատեղ | |
| | | |թյունների | |(համաձայնու- | |
| | | |օգտագործման | |թյամբ) | |
| | | |հնարավորու- | | | |
| | | |թյունների | | | |
| | | |ապահովում | | | |
._____________________________________________________________________.