ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԻՍՏԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՔԱՂՎԱԾՔ
16 սեպտեմբերի 1999 թվականի N 48
10. ՌՈՒՍԱՑ ԼԵԶՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ-ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔՈՒՄ
Հավանություն տալ «Ռուսաց լեզուն Հայաստանի Հանրապետության կրթության համակարգում և մշակութային-հասարակական կյանքում» հայեցակարգին (կցվում է):
ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳ
ռուսաց լեզուն Հայաստանի Հանրապետության կրթության համակարգում
և մշակութային-հասարակական կյանքում
Ժամանակակից աշխարհի հիմնական միտումն ինտեգրացման ձգտումն է: Ռուսաց լեզուն ԱՊՀ մասնակից պետությունների ժողովուրդների միջև հաղորդակցության միջոց է և ՄԱԿ-ի աշխատանքային լեզուն: Ռուսաց լեզվի ուսուցման ինտենսիվացման արդիականությունը նշված է Եվրախորհրդի նյութերում. «Ժամանակն է վերականգնել և կենդանացնել ռուսաց լեզվի ուսուցումը և ուսումնասիրությունը ոչ միայն Ռուսաստանում և հարևան երկրներում, այլև Եվրախորհրդի բոլոր անդամ երկրներում» («Շեմային մակարդակ», հատոր I, Եվրախորհուրդ 1996 թ. էջ 3) Հայաստանի Հանրապետության , Ռուսաստանի Դաշնության և ԱՊՀ մասնակից պետությունների միջև քաղաքական, տնտեսական և մշակութային կապերի ընդլայնումը բարձրացնում է ռուսաց լեզվի ինտեգրացման դերը:
Ռուսաց լեզվի դերի և նշանակության մասին նշված ` 1997 թվականի օգոստոսի 29-ին Մոսկվայում ստորագրված` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության միջև կնքված բարեկամության, համագործակցության և փոխօգնության մասին պայմանագրի 16 հոդվածում, որում նշվում է, որ հայկական կողմը Հայաստանի Հանրապետության կրթության համակարգում պայմաններ կստեղծի ռուսաց լեզվի խորացված համար:
Վերը նշվածը վկայում է Հայաստանի Հանրապետությունում ռուսաց լեզվի ուսուցման ինտենսիվացման անհրաժեշտության մասին, որի նպատակն է`
ա) հարուստ լեզվական և մշակութային փորձի պահպանումն ու ընդլայնումը.
բ) տեխնիկական և գիտական տեղեկատվության, մշակույթի բնագավառների նվաճումների ինտենսիվ փոխանակումը:
Տվյալ դրույթները բազմիցս քննարկվել են միջկառավարական մակարդակով և նշվել համապատասխան փաստաթղթերում:
Կրթության և մշակույթի զարգացման ուղղությամբ երկու երկրների հետագա համագործակցության համար առավել բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու նպատակով անհրաժեշտ է`
1. Հանրակրթական ոլորտում`
ա) մշակել ռուսաց լեզվի պետական կրթական չափորոշիչ` սահմանելով ռուսաց լեզվի կրթական ծրագրերի բովանդակության պարտադիր նվազագույնը, ուսումնական բեռնվածության ծավալը, շրջանավարտներին ներկայացվող որակական պահանջները` ըստ հանրակրթական դպրոցի հաջորդական աստիճանների (տարրական, միջին, ավագ).
բ) համապատասխան մասնագիտական կադրերով ապահովված լինելու դեպքում ռուսաց լեզվով խորացված ուսուցման փորձ և պայմաններ ունեցող դպրոցներին հնարավորություն տալ կազմակերպել ռուսաց լեզվով խորացված (տարբերակված, հոսքային) ուսուցում` չխախտելով «Լեզվի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը.
գ) ռուսաց լեզվի խորացված ուսուցմամբ դպրոցների ծրագրում ավելացնել նոր առարկա` «Ռուսաստանի երկրագիտություն» (ռուսերեն), որի նպատակն է բարձրացնել ռուսերենի ուսուցման արդյունավետությունը, պլանաչափ կերպով ուսուցման յուրաքանչյուր փուլում իրականացնել միջառարկայական կապերը, ինչպես նաև զարգացնել աշակերտների խոսքը.
դ) ռուսաց լեզվի խորացված ուսուցմամբ դպրոցների համար մշակել ռուսաց գրականության ծրագրեր, դասագրքեր և նշված դպրոցների ավագ դասարաններում ավելացնել «Ռուս գրականություն» առարկան:
2. Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարության կրթական բարեփոխումների կենտրոնում, առաջատար բուհերին կից (Երևանի պետական համալսարան, Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան օտար լեզուների ինստիտուտ, Երևանի Խ. Աբովյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտ) կազմակերպել ուսուցիչների որակավորման բարձրացման դասընթացներ:
3. Հայ-Ռուսական (Սլավոնական) համալսարանում, Երևանի պետական համալսարանի, Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան օտար լեզուների ինստիտուտի, Երևանի Խ. Աբովյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի համապատասխան ֆակուլտետներում և Ռուսաստանի Դաշնության առաջատար բուհերում պայմաններ ստեղծել ռուսաց լեզվով կրթությունը շարունակելու համար (մագիստրատուրա, ասպիրանտուրա, դոկտորանտուրա):
4. Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարությանն աշխատանքներ ծավալել ռուսաց լեզվի և ռուս գրականության գծով մասնագիտացված խորհուրդ ստեղծելու ուղղությամբ:
5. Երևանի պետական համալսարանի, Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան օտար լեզուների ինստիտուտի, Երևանի Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտի բանասիրական ֆակուլտետներում ավելացնել նոր մասնագիտություն` «Ռուս լեզվաբանություն և միջմշակութային հաղորդակցություն»:
6. Պատրաստել ռուսաց լեզվի և գրականության ուսուցիչներ` հեռավոր և սահմանամերձ գյուղական վայրերի համար:
7. Աշխատանքներ ծավալել ռուսագետ դասախոսների որակավորումը Ռուսաստանի Դաշնությունում ստաժավորման միջոցով բարձրացնելու կամ Ռուսաստանի Դաշնությունից բարձրակարգ մասնագետներ հրավիրելու ուղղությամբ:
8. Ռուսաստանի Դաշնության համապատասխան պետական մարմինների հետ համատեղ աշխատանքներ ծավալել Հայաստանի Հանրապետությունում ռուսական մշակութային-կրթական կենտրոն ստեղծելու ուղղությամբ:
9. Կազմակերպել ռուսաց լեզվի կարճաժամկետ և երկարաժամկետ (երկրորդ մասնագիտություն ստանալու հնարավորությամբ) դասընթացներ: