ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԻՍՏԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՔԱՂՎԱԾՔ
2 փետրվարի 2017 թվականի N 4
10. ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՍՊՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԻՆ ՀԱՎԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
1. Հավանություն տալ մանկապատանեկան սպորտի զարգացման հայեցակարգին` համաձայն հավելվածի:
2. Հայաստանի Հանրապետության սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարին` վեցամսյա ժամկետում Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն ներկայացնել մանկապատանեկան սպորտի զարգացման հայեցակարգի կատարումն ապահովող միջոցառումների ծրագիր:
ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ
2017 ԹՎԱԿԱՆԻ ՓԵՏՐՎԱՐԻ 3-ԻՆ
Հավելված
ՀՀ կառավարության
2017 թ. փետրվարի 2-ի նիստի
N 4 արձանագրային որոշման
ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳ ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՍՊՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ
I. ՄՇԱԿՈՂ ՄԱՐՄԻՆԸ
1. Մանկապատանեկան սպորտի զարգացման հայեցակարգը (այսուհետ` Հայեցակարգ) մշակվել է Հայաստանի Հանրապետության սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարության նախաձեռնությամբ` հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2016 թվականի հունվարի 14-ի N 131-Ն որոշման N 2 հավելվածի 34-րդ կետի պահանջները:
II. ԱՄՓՈՓ ՀԱՄԱՌՈՏԱԳԻՐ
2. Հայեցակարգը պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների համար ծառայում է որպես ուղղորդիչ միջոց` մանուկների և պատանիների ֆիզիկական դաստիարակությանը, մանկապատանեկան սպորտի զարգացմանը վերաբերող հարցերի լուծման համար:
3. Հայեցակարգի շրջանակներում կարող է ծագել մանկապատանեկան սպորտի զարգացմանն ուղղված մի շարք ծրագրային փաստաթղթերի ընդունման անհրաժեշտություն:
III. ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅԱՆ ԺԱՄԿԵՏԸ
4. 2017-ից մինչև 2022 թվականներն ընկած ժամանակահատված:
IV. ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ
5. Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի ոլորտում պետական քաղաքականության իրականացումը ենթադրում է մի շարք հիմնախնդիրների լուծում, որոնք են` զանգվածային ֆիզկուլտուրային-առողջարարական համայնքային, տարածաշրջանային, մարզային և հանրապետական միջոցառումների, փառատոների անցկացումը, հաշմանդամների տարբեր խմբերի շրջանում ֆիզկուլտուրային-առողջարարական աշխատանքների հետագա բարելավումը, ֆիզիկական կուլտուրայի, սպորտի և առողջ ապրելակերպի արմատավորման քարոզչությանն ուղղված համալիր միջոցառումների և ծրագրերի իրականացումը, ոլորտը կարգավորող իրավական ակտերի մշակման գործընթացի կազմակերպումը, բնակչության, մասնավորապես` ուսումնական հաստատություններում ֆիզիկական դաստիարակության անընդհատությանը, հայրենիքի պաշտպանությանը պատրաստ երիտասարդության դաստիարակությանը նպաստող միջոցառումների անցկացումը, մարզական հերթափոխի պատրաստման աշխատանքների համակարգումը:
V. ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՍՊՈՐՏԻ ՆԵՐԿԱՅԻՍ ՎԻՃԱԿԻ ՆԿԱՐԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
6. Մատաղ սերնդի առողջության պահպանման ու ամրապնդման հետ կապված խնդիրներն ունեն ռազմավարական նշանակություն և պետք է լուծվեն պետական մակարդակով: Առողջության ամրապնդման և առողջ ապրելակերպի ձևավորման ամենաարդյունավետ միջոցը անընդմեջ և հետաքրքիր կերպով կազմակերպված մարզումներն են:
7. Հայաստանի Հանրապետությունում մարզական հերթափոխի պատրաստման հիմնական ծանրությունը 2016 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ կրում են տարբեր գերատեսչական պատկանելության 175 մանկապատանեկան մարզադպրոցները և Երևանի ու Գյումրու օլիմպիական հերթափոխի պետական մարզական քոլեջները: Նշված մարզադպրոցների մարզական խմբերում 1950 մարզիչ-մանկավարժների ղեկավարությամբ 42 մարզաձևերով մարզվում են շուրջ 41000 պարապողներ: Մարզադպրոցները տեղաբաշխված են հանրապետության 10 մարզերում և Երևանում: Առկա է մարզադպրոցների կենտրոնացվածություն Երևանում (33 մարզադպրոց, 8633 պարապող) և մյուս մեծ քաղաքներում` Գյումրիում (16 մարզադպրոց, 2712 պարապող) ու Վանաձորում (12 մարզադպրոց, 3006 պարապող):
8. Ստորև ներկայացվում է մարզադպրոցների և պարապողների թիվը` ըստ մարզերի
Աղյուսակ
._________________________________________.
|No| Մարզը |Մարզադպրոցը|Պարապողը|
|__|_________________|___________|________|
|1 |Երևան |60 |18227 |
|__|_________________|___________|________|
|2 |Արագածոտնի մարզ |5 |736 |
|__|_________________|___________|________|
|3 |Արարատի մարզ |7 |1447 |
|__|_________________|___________|________|
|4 |Արմավիրի մարզ |9 |1765 |
|__|_________________|___________|________|
|5 |Գեղարքունիքի մարզ|9 |1554 |
|__|_________________|___________|________|
|6 |Կոտայքի մարզ |15 |3910 |
|__|_________________|___________|________|
|7 |Լոռու մարզ |18 |3918 |
|__|_________________|___________|________|
|8 |Շիրակի մարզ |34 |6665 |
|__|_________________|___________|________|
|9 |Սյունիքի մարզ |9 |1787 |
|__|_________________|___________|________|
|10|Տավուշի մարզ |5 |703 |
|__|_________________|___________|________|
|11|Վայոց ձորի մարզ |4 |289 |
|____________________|___________|________|
| Ընդամենը |175 |41001 |
._________________________________________.
9. Մարզական 2 քոլեջներում սովորում են տարեկան միջին հաշվարկով 877 պատանի և աղջիկ: Քոլեջները գտնվում են Երևանում և Գյումրիում:
10. Մարզադպրոցների և քոլեջների հիմնական խնդիրներն են մատաղ սերնդի առողջության պահպանումն ու ամրապնդումը, ընտրած մարզաձևում մարզական հերթափոխի պատրաստումը, պարապողների մարզական ունակությունների կատարելագործումը, Հայաստանի Հանրապետության հավաքական թիմերի համալրումը, միջազգային ասպարեզներում վերջիններիս արդյունավետ մրցունակության ապահովումը:
11. Տարբեր վիճակագրական տվյալների հիման վրա կատարվել են եզրակացություններ առ այն, որ սպորտով զբաղվողները սպորտով չզբաղվողների համեմատությամբ երկու անգամ ավելի քիչ են հիվանդանում ոչ վարակիչ հիվանդություններով: Ֆիզիկական պատրաստվածությունը ոչ միայն սպորտի և ֆիզիկական դաստիարակության, այլև առողջության և առողջապահության կարևորագույն բաղկացուցիչ մասն է և անհրաժեշտ է ընդհանուր բարեկեցության համար:
12. Հայաստանի Հանրապետության բնակչության (ըստ 2011 թվականի մարդահամարի` 2.871.771 մարդ) շուրջ 11%-ը (330.000 հոգի) կազմում են դպրոցահասակ երեխաները, որոնցից միայն շուրջ 41000-ը կամ նրանց 12%-ն են զբաղվում սպորտով: Մինչդեռ, օրինակ, Ռուսաստանի Դաշնությունում այն կազմում է 37.5%: Թվերն ինքնին խոսում են Հայաստանի Հանրապետությունում մանկապատանեկան սպորտով զբաղվողների փոքր թվի մասին:
13. Աճող սերնդի առողջական վիճակը հասարակության և պետության բարեկեցության կարևոր ցուցանիշն է, որն արտացոլում է ոչ միայն իրական վիճակը, այլև տալիս է հատուկ կանխատեսումներ ապագայի համար: Երկրի աշխատանքային ռեսուրսները, նրա անվտանգությունը, քաղաքական կայունությունը, տնտեսական բարեկեցությունը և բնակչության բարոյական մակարդակը անմիջականորեն կախված են երեխաների, դեռահասների և երիտասարդների առողջական վիճակից: Սրա հետ կապված` հասարակության առջև ծառացած են մարդու առողջ ապրելակերպի դաստիարակման խնդիրները: Խնդիրների լուծմամբ է պայմանավորված վնասակար սովորությունների, այդ թվում` ծխելու, ալկոհոլի և թմրանյութերի օգտագործման և այլնի կանխարգելումը: Այսինքն` մարդու օրգանիզմի վրա վնասակար սովորությունների ազդեցության կանխարգելումը և կանխարգելման հնարավորությունները շատ արդիական են ժամանակակից հասարակության համար: Հարկ է նշել Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության այն հանձնարարականը, համաձայն որի 5-17 տարեկան երեխաներին ցուցված է ապահովել օրական առնվազն 60 րոպե միջինից բարձր ինտենսիվության ֆիզիկական ակտիվություն, ընդ որում` օրական 60 րոպեից ավելի ֆիզիկական ակտիվությունը լրացուցիչ առավելություն ունի երեխայի առողջության համար: Անհրաժեշտ պայմանների և համապատասխան մարզագույքի բացակայությամբ պայմանավորված` հանրակրթական դպրոցներում շատ հաճախ ֆիզկուլտուրայի դասերը անցնում են թերբեռնված և ուսումնական նյութից շեղումներով:
14. Ըստ «Արաբկիր» Բժշկական համալիր-Երեխաների և դեռահասների առողջության ինստիտուտի Հայաստանի դպրոցահասակ երեխաների առողջության վարքագծի 2013-2014 թվականների ազգային հետազոտության վերլուծության` «Շաբաթվա ընթացքում քանի՞ օր ես եղել ֆիզիկապես ակտիվ` առնվազն 60 րոպեների ընթացքում» հարցման արդյունքում 2009-2010 թվականների համեմատությամբ նկատվում է որոշ դրական տեղաշարժ:
15. Գծապատկեր. Շաբաթական կտրվածքով օրական առնվազն 60 րոպե ֆիզիկապես ակտիվ դեռահասների տոկոսը` ըստ տարիքի և սեռի
_______________________
ԻՐՏԵԿ - գծապատկերը չի բերվում
16. Ֆիզկուլտուրայի դասերից բացի` տղաների և աղջիկների շուրջ 60%-ը, հատկապես 15 տարեկանները, որևէ մարզաձևով չեն զբաղվում:
17. Սույն հետազոտության շրջանակներում ծխախոտի օգտագործման հաճախականությունը նշանակալիորեն ավելանում է տարիքի հետ:
18. Հետազոտությունը փաստում է, որ հայ դեռահասները, հատկապես աղջիկները, ավելի քիչ են ծխախոտ օգտագործում, քան հարցմանը մասնակցած այլ երկրների իրենց հասակակիցները: Այնուամենայնիվ, հաշվի առնելով 15-ից մինչև 17 տարեկան տղաների շրջանում ծխախոտի օգտագործման կտրուկ աճը, մեծահասակ տղամարդկանց շրջանում ծխախոտամոլության բարձր տարածվածությունը և ծխախոտի ազատ հասանելիությունը` դեռահասների շրջանում ակտիվ կանխարգելիչ միջոցները պարտադիր են: Այդ միջոցներից է ֆիզիկական կուլտուրայով և սպորտով զբաղվելը:
19. Հայաստանի Հանրապետությունում բնակչության առողջության և ֆիզիկական պատրաստվածության ցուցանիշները խոսում են մասսայական սպորտի զարգացման, բնակչության ֆիզիկական ակտիվությունը խթանելու խնդիրների լրջության և լուծման անհրաժեշտության մասին: Այս խնդիրները կանխելու և դրանցից խուսափելու լավագույն ու արդյունավետ միջոցը երեխաների ընդգրկումն է մարզական պարապմունքների մեջ:
20. Ֆիզիկական կուլտուրայի պարապմունքները անհատի համար դառնալով սովորական` հասուն տարիքում վերածվում են առողջության և աշխատունակության պահպանման արդյունավետ միջոցի, և սկզբնական շրջանում ձևավորված անհատի օգտակար կամային որակները ամրապնդվում են այդ պարապմունքների ընթացքում ու հետագայում փոխադրվում գործունեության այլ ձևերի մեջ:
21. Այսպիսով, կարևոր է երեխաների շրջանում առողջ ապրելակերպի ձևավորմանը նպաստելը, ինչը թույլ կտա դիմակայել վնասակար սովորություններին: Եթե դեռահասն ունի իր մեջ դրական որակներ ձևավորելու ձգտում, ապա շատ կարևոր է այդ հարցում նրան օգնելը:
VI. ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՍՊՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
22. Մանկապատանեկան սպորտի զարգացման հիմնական նպատակներից են հոգեպես և ֆիզիկապես զարգացած Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացու դաստիարակումը, ուսումնական հաստատություններում ֆիզիկական կուլտուրայի համակարգի կատարելագործման միջոցով մանուկների առողջության ամրապնդումը, մարզման գործընթացին նրանց ընդգրկումը, տաղանդավոր և շնորհալի երեխաների ինքնադրսևորման համար անհրաժեշտ պայմանների ստեղծումը, մարզական հերթափոխի, բարձրակարգ մարզիկների պատրաստումը, հայրենիքի պաշտպանությանը պատրաստ առողջ, ֆիզիկապես ուժեղ ու կամային բարձր որակներով օժտված երիտասարդության ֆիզիկական պատրաստականության ապահովումը:
23. Մեծ է տեղական ինքնակառավարման մարմինների դերը մանուկների և պատանիների շրջանում ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի հանդեպ հետաքրքրություն սերմանելու գործում: Սակայն ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ համայնքային ենթակայության մարզադպրոցներում կան խնդիրներ, որոնք լուծում են պահանջում:
24. Համայնքային մարզադպրոցներում շատ ցածր է երեխաների ընդգրկվածությունը: Եթե Նախարարության ենթակայության մեկ մարզադպրոցում միջին հաշվարկով մարզվում են 291 պարապողներ, ապա համայնքային ենթակայության մարզադպրոցում միջին հաշվարկով մարզվում են 173-ը: ՈՒսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ համայնքային շատ մարզադպրոցների ուսումնամարզական խմբերում չի ապահովվում կանոնադրությամբ պահանջվող սաների նվազագույն թվաքանակը: Հարկ է նշել, որ համայնքային ենթակայության մարզադպրոցների գերակշիռ մասում ֆինանսական միջոցների սղությամբ պայմանավորված` մարզչա-մանկավարժական դրույքաչափերը բավականին ցածր են:
25. Մանկապատանեկան սպորտի անբաժանելի մասը կազմող մասսայական սպորտի զարգացման խնդիրների շարքում անհրաժեշտ է կարևորել դպրոցահասակ երեխաների ներգրավումը ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի պարապմունքների մեջ, մասնավորապես` հանրակրթական դպրոցներում կազմակերպվող արտադասարանական խմբերում:
26. Հանրապետության մարզերի միայն 56 համայնքում է գործում մարզադպրոց: Մնացած համայնքների մանուկներն ու պատանիները զրկված են ֆիզիկական կուլտուրայով և սպորտով զբաղվելու հնարավորությունից: Սա ևս խնդիր է, որը հնարավոր է լուծել հարևանությամբ գտնվող համայնքների համար միջհամայնքային մարզադպրոցներ ստեղծելով: Այն է` կոոպերացիայի սկզբունքով ստեղծել մարզադպրոց, որը կսպասարկի մոտակա մի քանի համայնքների երեխաներին: Համայնքների ղեկավարները իրենց հայեցողությամբ կկնքեն պայմանագիր, և յուրաքանչյուր համայնք պարտավորված կլինի կատարել պայմանագրով նախատեսված իր պարտականությունները: Հայաստանի Հանրապետության սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարությունը պատրաստ է ցուցաբերել մասնագիտական և մեթոդական օգնություն, ինչպես նաև նոր ստեղծված մարզադպրոցները առաջնահերթ ընդգրկել գույքային ծրագրերում:
27. Հանրապետության շատ մարզակառույցներ կառուցվել են` առանց հաշվի առնելու Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի սեպտեմբերի 1-ի N 1428 որոշման պահանջները: Անհրաժեշտ է հնարավորինս դրանք համապատասխանեցնել, իսկ նորերը կառուցել նշված որոշմամբ պահանջվող չափորոշիչներին համապատասխան:
VII. ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՍՊՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
28. Մանկապատանեկան սպորտի զարգացման հիմնական խնդիրներից են`
1) նյութատեխնիկական բազայի կատարելագործումը.
2) անհրաժեշտ մարզագույքով ապահովումը.
3) որակյալ մանկավարժական կադրերով ապահովումը.
4) մարզական հերթափոխի պատրաստման համակարգի արդիականացումը. ուսուցման նոր` ժամանակի պահանջներին համահունչ ծրագրերի մշակումը.
5) բնակության վայրերում մանկապատանեկան սպորտի զարգացման համար անհրաժեշտ պայմանների ստեղծումը.
6) գյուղական համայնքներում մանուկների և պատանիների ֆիզիկական կուլտուրայով և սպորտով զբաղվելու համար պայմանների ստեղծումը.
7) մասսայական սպորտի ենթակառուցվածքների զարգացումը ինչպես կրթական համալիրներում, այնպես էլ բնակելի վայրերում:
29. Բնակչության բոլոր խմբերի համար ֆիզիկական կուլտուրայով և սպորտով զբաղվելու հավասար պայմաններ ստեղծելու նպատակով անհրաժեշտ է հատուկ ուշադրության արժանացնել`
1) նախադպրոցական տարիքի երեխաներին` հաշվի առնելով, որ նրանցից ոչ բոլորն են հաճախում նախադպրոցական հիմնարկներ.
2) առողջական և զարգացման շեղումներ ունեցող երեխաներին:
VIII. ՄԱՐԶԱԿԱՆ ՀԵՐԹԱՓՈԽԻ ՊԱՏՐԱՍՏՄԱՆ ԱՌԱՋՆԱՀԵՐԹՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՄԱՐԶԱԴՊՐՈՑՆԵՐՈՒՄ
30. Մանկապատանեկան մարզադպրոցներում առկա են մարզական հերթափոխի պատրաստման հետևյալ առաջնահերթությունները`
1) մարզական հերթափոխի պատրաստման որակի բարելավման համար պայմանների ստեղծում.
2) ուսումնամարզական գործընթացի իրականացման համար անհրաժեշտ նորմատիվ-իրավական և ծրագրային փաստաթղթերով ապահովում.
3) մարզական հերթափոխի պատրաստման համար պետական բյուջեից ֆինանսավորման չափի ավելացում:
IX. ՄԱՆԿԱՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՍՊՈՐՏԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԱՌԱՋՆԱՀԵՐԹՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԲՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՎԱՅՐՈՒՄ
31. Բնակության վայրերում առկա են մանկապատանեկան սպորտի զարգացման հետևյալ առաջնահերթությունները`
1) բնակության վայրերում մանուկների և պատանիների համար ֆիզկուլտուրայով և սպորտով զբաղվելու համար հավասար պայմանների ստեղծում` անկախ նրանց սոցիալական վիճակից և սեռից.
2) ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի բնագավառում գործունեություն իրականացնող բոլոր կազմակերպությունների համար բարենպաստ պայմանների ստեղծում` անկախ նրանց կազմակերպաիրավական ձևից:
32. Ֆիզկուլտուրային-մարզական աշխատանքներ իրականացնող համայնքային կազմակերպությունների հիմնական նպատակը մարզումային և մրցումային գործընթացի նկատմամբ երեխաների մեջ հետաքրքրություն ձևավորելն է: Շատ կարևոր է տեղական ինքնակառավարման մարմինների գործունեությունը մասսայական և մանկապատանեկան սպորտի զարգացման ուղղությամբ, որը պետք է առաջին հերթին ուղղված լինի`
1) ֆիզկուլտուրայի և սպորտի զարգացման ծրագրերի ընդունմանը և իրականացմանը.
2) արագ կառուցվող և քիչ ծախսեր պահանջող մարզակառույցների կառուցմանը:
X. ԱՌԱՋԱՐԿՎՈՂ ԼՈՒԾՈՒՄՆԵՐԸ
33. Առաջարկվող լուծումներն են`
1) ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի, տարածքային կառավարման և զարգացման, կրթության, քաղաքաշինության պետական կառավարման լիազորված մարմնի, մարզպետարանների, քաղաքապետարանների և տեղական ինքնակառավարման մարմինների սերտ համագործակցություն.
2) մանկապատանեկան մարզադպրոցների ցանցի պահպանում և ընդլայնում` առաջնահերթությունը տալով այն համայնքներին, որտեղ կարող են պարապել նաև մոտակա համայնքների բնակիչները.
3) մարզական միջոցառումների քանակի ավելացում.
4) կրթական հաստատություններում ֆիզկուլտուրային-մանկավարժական կադրերի ուժերի կենտրոնացում` երեխաների մեջ սպորտով զբաղվելու նկատմամբ գիտակցական մոտեցում ձևավորելու ուղղությամբ, ինչպես նաև կրթական հաստատության մարզադահլիճների գույքով հագեցում` արտադասարանական սպորտային պարապմունքներ կազմակերպելու համար.
5) հանրապետության մարզադպրոցների մարզակառույցների վերանորոգում և նորերի կառուցում` հաշվի առնելով աշխարհագրական դիրքը և բնակլիմայական պայմանները.
6) խաղային և ջրային մարզաձևերի զարգացման համար պայմանների ստեղծում.
7) միջհամայնքային մարզադպրոցների ստեղծում.
8) ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի քարոզչության միջոցով առավել շատ պարապողների ընդգրկում մարզադպրոցներում:
9) մարզչական կադրերի վերապատրաստման գործընթացի կատարելագործում` ներգրավելով նաև այլ երկրներից հրավիրված առաջավոր փորձ ունեցող մասնագետներին:
XI. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԸ
34. Սույն հայեցակարգով առաջարկվող լուծումների ֆինանսական գնահատականը հնարավոր կլինի տալ այդ լուծումների իրագործմանն ուղղվող ծրագրերի (այսուհետ` Ծրագրեր) մշակման արդյունքներով: Ծրագրերի ֆինանսավորման աղբյուրներ կարող են լինել պետական և համայնքների բյուջեները, մասնավոր հատվածի ներդրումները և նպատակային նվիրատվությունները, օրենքով չարգելված այլ աղբյուրները: Ծրագրերի միջոցառումների իրականացման համար պետական աջակցության մասով ֆինանսավորումը կարող է նախատեսվել համապատասխան բյուջետային տարիների համար կրթության և սպորտի ոլորտների գծով պետական միջնաժամկետ ծախսային ծրագրերով և պետական բյուջեներով սահմանվող ծախսերի սահմանաչափերի շրջանակներում` ելնելով այդ ոլորտների ծախսային առաջնահերթություններից:
XII. ԱՄՓՈՓ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
35. Հայեցակարգի ընդունումը և դրանով պայմանավորված` հանրապետությունում մանկապատանեկան սպորտի զարգացումը կնպաստեն մատաղ սերնդի առողջության պահպանմանն ու ամրապնդմանը, մասսայական սպորտի զարգացմանը (հատկապես` գյուղական համայնքներում), ընտրած մարզաձևերում մարզական հերթափոխի պատրաստմանը, պարապողների մարզական ունակությունների կատարելագործմանը, Հայաստանի Հանրապետության հավաքական թիմերի համալրմանը, միջազգային ասպարեզներում վերջիններիս արդյունավետ մրցունակության ապահովմանը, հայրենիքի պաշտպանությանը պատրաստ ֆիզիկապես առողջ և կամքով ուժեղ երիտասարդության ֆիզիկական պատրաստականության ապահովմանը:
36. Մանկապատանեկան սպորտի զարգացմանն ուղղված խնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ է ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի, տարածքային կառավարման և զարգացման, կրթության, քաղաքաշինության պետական կառավարման լիազորված մարմինների, մարզպետարանների, քաղաքապետարանների և տեղական ինքնակառավարման մարմինների աջակցությունը: