ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՎԱՐՉԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԾՐԱԳՐԻՆ ԵՎ ՄԻՋՈՑԱՌ ...

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԻՍՏԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՔԱՂՎԱԾՔ

 

6 հոկտեմբերի 2016 թվականի N 39

 

25. ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՎԱՐՉԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԾՐԱԳՐԻՆ ԵՎ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ՑԱՆԿԻՆ ՀԱՎԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Հավանություն տալ հարկային եկամուտների վարչարարության բարելավման միջոցառումների ծրագրին և միջոցառումների ցանկին` համաձայն NN 1 և 2 հավելվածների:

 

ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ

2017 ԹՎԱԿԱՆԻ ՓԵՏՐՎԱՐԻ 22-ԻՆ

 

Հավելված N 1

ՀՀ կառավարության

2016 թ. հոկտեմբերի 6-ի նիստի

N 39 արձանագրային որոշման

 

ԾՐԱԳԻՐ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՎԱՐՉԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ

 

I. ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ

 

Տնտեսական զարգացումներին և կատարվող օրենսդրական փոփոխություններին զուգընթաց` ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ-ը շարունակաբար վերանայում և կատարելագործում է եկամուտների վարչարարության բարեփոխումների քայլերն այն իմաստով, որ դրանք համահունչ լինեն ՀՀ կառավարության գործունեության սկզբունքներին, բխեն ՀՀ տնտեսության զարգացման միտումներից: Զարգացման ներկա փուլում կարևորվում է ստվերային տնտեսության կրճատմանն ու հարկային կարգապահության բարձրացմանն ուղղված արդյունավետ, հետևողական հարկային վարչարարության իրականացումը և դրանց արդյունքում հարկային եկամուտների ցուցանիշի բարելավումն ու հարկային եկամուտների ծրագրային ցուցանիշների ապահովումը:

Սույն ուղենիշային փաստաթղթով սահմանվում են այն հիմնական ուղղությունները և միջոցառումները, որոնց հիման վրա առաջիկայում պետք է իրականացվեն եկամուտների ապահովման վարչարարական աշխատանքները:

Եկամուտների վարչարարության բարելավման միջոցառումները կոչված են լինելու ընդլայնել հարկային և մաքսային մարմինների կարողությունները, ինչպես նաև առկա կարողությունների շրջանակներում գործուն մեխանիզմներ ներդնել արդյունավետ հարկային վարչարարություն իրականացնելու համար, որոնք առաջնահերթ կերպով կուղղվեն ստվերային շրջանառությունների բացահայտմանը, վերլուծությունների արդյունքում բացահայտված ռիսկային տնտեսավարող սուբյեկտների մոտ հարկային հսկողական ողջ գործիքակազմի կիրառմանը, մաքսային հսկողության խստացմանը: Նշված աշխատանքներին զուգահեռ կիրականացվեն համապատասխան միջոցառումներ հարկային և մաքսային իրավախախտումների կանխարգելման, դրանց խափանման և բացահայտման ցուցանիշների, ինչպես նաև պատասխանատվության կիրառման թափանցիկության բարձրացման ուղղությամբ:

Ծրագրի իրականացման արդյունքում ակնկալվում է կրճատել տնտեսության ստվերային հատվածը` ամրապնդելով երկրի տնտեսական անվտանգությունը, հետևողականորեն ավելացնել պետական բյուջեի հարկային եկամուտները, ինչպես նաև բարձրացնել հարկային և մաքսային վարչարարության արդյունավետությունը և ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության թափանցիկությունը:

Սույն փաստաթղթում եկամուտների վարչարարության բարելավմանն ուղղված միջոցառումներն, ըստ իրենց նպատակային նշանակության, առաջին մակարդակում դասակարգված են 7 հիմնական բաժիններում, որտեղ բացահայտված են նաև այդ բաժիններում ներառված միջոցառումների կապը կամ ազդեցությունը հարկային եկամուտների հավաքագրումների վրա: Բաժինները ներկայացված են ըստ հարկային և մաքսային վարչարարության հիմնական գործառութային ուղղությունների, որտեղ նկարագրվում են իրականացվող հիմնական միջոցառումները, իսկ ուղղություններում ներառված կոնկրետ միջոցառումները և դրանց կատարման արդյունքները (վերստուգելի չափանիշները) առավել մանրամասն ներկայացված են առանձին հավելվածի տեսքով:

 

II. ԾՐԱԳՐԻ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ

 

Առկա պայմաններում ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ հիմնական խնդիրներից առաջնային նշանակություն է տրվում հարկային եկամուտների վճարման մակարդակի բարելավմանը, պետական բյուջեի ծրագրային ցուցանիշների ու հավաքագրվող հարկային եկամուտների կայունության ապահովմանը, ստվերի կրճատմանը: Այս առումով խնդիր է դրվում վերլուծական կարողությունների և էլեկտրոնային կառավարման համակարգի էական բարելավմամբ առավել ճշգրիտ բացահայտել ռիսկային հարկ վճարողներին ու կատարված իրավախախտումները, հարկային պոտենցիալը, իրականացվող վարչական հսկողության սլաքն ուղղել դեպի իրապես ռիսկային հարկ վճարողներ կամ ոլորտներ: Միաժամանակ, վերլուծական աշխատանքներում դիտարկումների կենտրոնում են լինելու և աննկատ հսկողություն է իրականացվելու այն ոլորտներում, որտեղ հարկման դրույքաչափերի նվազման կամ այլ արտոնությունների տրամադրման ուղղությամբ հարկային քաղաքականության փոփոխություններ են տեղի ունեցել` այդ ոլորտներում աշխատանքները կենտրոնացնելով ստվերային շրջանառությունների բացահայտման, բիզնեսի տրոհման և սահմանված արտոնությունները չարաշահելու դեպքերի բացահայտման վրա:

Վերը նշված խնդիրների լուծման նպատակով, սույն փաստաթղթով նախատեսվում են վարչարարական այն հիմնական միջոցառումները, որոնք կարճաժամկետ հատվածում ուղղված կլինեն ստվերի կրճատմանը, հարկային եկամուտների գծով լրացուցիչ մուտքերի ապահովմանը, ռիսկերի կառավարման համակարգի կատարելագործմանն ու վարչարարության արդյունավետության բարձրացմանը: Նախատեսվում է, որ ստվերի կրճատմանն ուղղված հարկային և մաքսային վարչարարական, այդ թվում` հսկողական միջոցառումներն առաջնահերթ կկիրառվեն բացառապես այն հարկ վճարողների նկատմամբ, որոնք կդրսևորեն հարկային պարտավորությունները կանխամտածված կերպով չկատարելու վարքագիծ: Սույն փաստաթուղթը օրինապահ հարկ վճարողների նկատմամբ լրացուցիչ հարկային կամ վարչարարական բեռ չի նախատեսում:

Ակնկալվում է, որ ծրագրված աշխատանքների հետևողական իրականացման հետևանքով երկարաժամկետ հատվածում կամրապնդվի հարկ վճարողների ինքնագնահատման համակարգը, կաշխուժանա հանրային հսկողությունը և կբարձրանա վստահությունը ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության նկատմամբ, օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հարկեր չվճարելը կդառնա ոչ շահավետ:

 

III. ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՎԱՐՉԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԸ

 

1. Վերլուծությունների ընդլայնում և ռիսկերի բացահայտում

Ռիսկերի կառավարման համակարգի կատարելագործման տեսանկյունից արդյունավետ գործիքներ են համարվում տարբեր մակարդակներում և ուղղություններով իրականացվող վերլուծական աշխատանքները: Այդ նպատակով, հարկային մարմինը որդեգրել է վերլուծական կարողությունների ընդլայնմանն ու բարելավմանն ուղղված քաղաքականություն` ապահովելով անհրաժեշտ փոխկապվածությունը վերլուծական աշխատանքների արդյունքների, ռիսկերի կառավարման համակարգերի և հսկողական միջոցառումների արդյունքների միջև: Հիմնական մոտեցումն այն է, որ հարկային հսկողության գործիքները կիրառվեն բացառապես այն հարկ վճարողների նկատմամբ, որոնք վերլուծությունների արդյունքներով, հարկային պարտավորությունների կատարման առումով կհամարվեն ռիսկային, ինչը կհանգեցնի վարչական ռեսուրսների ծախսման արդյունավետության բարձրացմանը և քողարկված հարկային եկամուտների վերհանմանը: Օրինապահ հարկ վճարողների նկատմամբ հարկային և մաքսային հսկողությունը կհասցվի նվազագույնի, իսկ արտաքին ներգործություն ունեցող հսկողական համապատասխան գործիքակազմը կկիրառվի խիստ անհրաժեշտության դեպքում:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

1.1 Ռիսկերի կառավարման և ստուգման ենթակա հարկ վճարողների ընտրողականության էլեկտրոնային ավտոմատ կառավարման համակարգի ռիսկային չափանիշների վերանայում

Կվերանայվեն ռիսկային չափանիշների հիման վրա ստուգման ենթակա հարկ վճարողների ընտրության չափանիշները` համակարգը հարկ վճարողների իրական ռիսկը բնութագրող նոր չափանիշներով համալրելու և ոչ արդյունավետ կիրառվող ռիսկային չափանիշները հանելու նպատակով` դրանով իսկ ապահովելով պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգումների առավել հասցեականությունը: Չափանիշների վերանայումը կարող է պայմանավորված լինել ինչպես օրենսդրական, վարչարարական, այնպես էլ տնտեսական գործոններով: Ռիսկային չափանիշների վերանայման արդյունքում` ռիսկային չափանիշների ընդհանուր նկարագրի փոփոխությունները կհաստատվեն ՀՀ կառավարության համապատասխան որոշմամբ` ապահովելով հրապարակայնությունը:

1.2 Ռիսկեր բացահայտող վերլուծական գործիքակազմի ընդլայնում

Արդիական է շարունակում մնալ հարկերի վճարումից խուսափելու և հարկային իրավախախտումների դեմ պայքարի շրջանակներում ռիսկերի արագ բացահայտման և արդյունավետ կառավարման համակարգերի կիրառությունն ու դրա հիման վրա թիրախավորված ընթացիկ հարկային հսկողության իրականացումը: Այս տեսանկյունից, նախատեսվում է ընդլայնել և ավտոմատացնել վերլուծական գործիքակազմը` ստվերային շրջանառությունների բացահայտման նպատակով: Առաջիկայում, ներդրվող անհրաժեշտ նվազագույն էլեկտրոնային գործիքակազմի միջոցով վերլուծություններ կիրականացվեն բոլոր հարկային (տարածքային) տեսչությունների կողմից: Մասնավորապես, վերլուծական գործիքները կուղղվեն առաջնահերթ շարունակաբար հարկային վնասներ, կորուստներ, պայմանագրային չկատարված պարտավորություններ հայտարարագրած ռիսկային տնտեսավարող սուբյեկտների բացահայտմանը, միաժամանակ աշխատանքներ կտարվեն գործունեության ոլորտի միջինից ցածր շահութաբերություն, աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող միջոցներ, հարկային բեռ հայտարարագրած ռիսկային սուբյեկտների բացահայտման ուղղությամբ:

Իրական շրջանառությունների թերհայտարարագրման ռիսկերից ելնելով` դուրս կբերվեն հաշվարկային փաստաթղթերը պարբերաբար չեղարկող, հիմնականում մեկ գնորդի կամ մեկ մատակարարի հետ գործարքներ իրականացնող անձանց ցանկերը, որոնց նկատմամբ կկիրառվեն գործարքների իրական ծավալների եզների, կամ անձանց փոխկապակցվածությունը բացահայտելուն ուղղված համապատասխան հսկողական գործիքներ:

Առանձնակի կարևորվում է երրորդ անձանցից ստացվող տեղեկությունների օգտագործման հնարավորությունների ընդլայնման և ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ տեղեկատվական բազայում առկա տեղեկատվության համադրությունների միջոցով կամերալ ուսումնասիրությունների կարողությունների զարգացումը և էլեկտրոնային եղանակով համատարած կամերալ ուսումնասիրությունների իրականացումը` ծանուցելով հարկ վճարողներին առկա անհամապատասխանությունների և դրանց հետևանքով հարկային պարտավորությունները ճշտելու հնարավորության վերաբերյալ: Միաժամանակ, կսահմանվեն կամերալ ուսումնասիրությունների իրականացման, տեղեկությունների վերլուծության միասնական ձևաչափեր և կներդրվեն էլեկտրոնային համակարգեր` հարկային (տարածքային) տեսչությունների կողմից միակողմանի և կամայական վերլուծությունների իրականացման պրակտիկան բացառելու նպատակով:

Նշված աշխատանքներին զուգահեռ` նախատեսվում է գործարկել հարկային և մաքսային մարմինների տեխնիկապես հագեցած նոր մոնիտորինգային կենտրոնը, ինչի արդյունքում որակապես կբարելավվեն իրականացվող վերլուծական և ռիսկերի բացահայտման գործընթացները: Կենտրոնի կողմից էլեկտրոնային եղանակով կիրականացվեն համատարած և անընդհատ կենտրոնացված վերլուծություններ, կիրականացվի ապրանքների ներմուծում-տեղափոխում-իրացում ողջ հետագծի մշտադիտարկում:

Մոնիտորինգային կենտրոնի աշխատանքներն ուղղված կլինեն նաև հարկ վճարողների գործունեության նկատմամբ իրականացվող տեսչական ընթացիկ հսկողությունը էլեկտրոնային հսկողությամբ փոխարինելուն: Մասնավորապես, նախապես կսահմանվեն հստակ չափանիշներ, որի հիման վրա մոնիտորինգային կենտրոնի միջոցով կիրականացվեն ՀԴՄ-ի ֆիսկալ շրջանառությունների, հաշվարկային փաստաթղթերի դուրսգրման մշտադիտարկումներ, որից հետո նաև ապրանքային շարժերի վերլուծություն: Կատարված աշխատանքների արդյունքում կկանխվեն ռիսկային հարկ վճարողների կողմից իրացման շրջանառությունների նվազեցման ռիսկերը:

Համապատասխան ցուցանիշների և ռիսկային չափանիշների անընդհատ և համատարած մոնիտորինգ իրականացնելով` կենտրոնը կհանդիսանա առանցքային օղակ ռիսկերի արագ բացահայտման և օպերատիվ արձագանքման գործընթացում:

2. Հարկային հսկողական ողջ գործիքակազմի կիրառում` ոչ օրինապահ հարկ վճարողների նկատմամբ

Հաշվի առնելով, որ ստուգման ենթակա հարկ վճարողների ընտրողականության էլեկտրոնային ավտոմատ կառավարման համակարգը ծառայում է բացառապես պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգումներին, հարկային մարմնի առաջնահերթ խնդիրներից է հանդիսանում ընթացիկ հարկային հսկողության աշխատանքների կազմակերպումը բացահայտված իրական ռիսկերի հիման վրա: Ընթացիկ հարկային հսկողական գործիքները ևս կիրառվելու են միայն հարկային մարմնի կողմից նախապես իրականացված վերլուծությունների արդյունքում բացահայտված և հիմնավորված ռիսկեր առաջանալու դեպքերում: Հարկային հսկողական գործիքակազմի կիրառումը բացառապես ռիսկային հարկ վճարողների նկատմամբ կհանգեցնի հարկման արդարացիության և հավասարության, իրավախախտումների դեպքում պատասխանատվության անխուսափելիության սկզբունքների կենսագործմանը, ինչպես նաև բարեխիղճ հարկ վճարողների գործունեությանն անհարկի միջամտությունների սահմանափակմանը և տնտեսական գործունեության ծավալման բարենպաստ միջավայրի ձևավորմանը:

Միաժամանակ, հարկային մարմինը օրենքով սահմանված կարգով կապահովի նաև ռիսկային սուբյեկտների մոտ հսկողական գործիքակազմի կիրառության արդյունքների հրապարակայնությունը:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

2.1 Ռիսկային հարկ վճարողների մոտ օպերատիվ հետախուզական միջոցառումների ընդլայնում

Հաշվի առնելով, որ հարկ վճարողների կողմից կատարվող գործարքների մեջ դեռևս զգալի ծավալ են կազմում առանց հաշվարկային փաստաթղթերի, կամ գործարքների իրական գներից էականորեն տարբերվող գներով կազմված փաստաթղթերով, կամ գործարքները կատարվելուց հետո դրանց մասով դուրս գրված հաշվարկային փաստաթղթերն անվավեր համարելու, ինչպես նաև հարկային պարտավորությունների նվազեցման նպատակով անապրանք փաստաթղթեր դուրս գրելու դեպքերը, նախատեսվում է խստացնել ռիսկային հարկ վճարողների մոտ` մատակարարվող ապրանքների գծով հաշվարկային փաստաթղթերի դուրսգրման խախտումների բացահայտմանն ուղղված օպերատիվ հետախուզական միջոցառումների իրականացումը:

Բազմաթիվ են նաև այն դեպքերը, երբ արտադրող կամ ներմուծող հանդիսացող հարկ վճարողներն իրացման շրջանառությունները թաքցնելու նպատակով ապրանքների իրացումը ցույց են տալիս հիմնականում հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների միջոցով` առանց հանդիպակաց կողմի տվյալների կամ դա իրականացնում են փոխկապակցված անձանց միջոցով: Արդյունքում, տնտեսավարող սուբյեկտների իրական շրջանառություններն ու ապրանքների (ծառայությունների) իրական գները հարկային հաշվառման մեջ չեն արտացոլվում: Օպերատիվ հետախուզական միջոցառումներն ուղղված են լինելու նշված երևույթների բացահայտմանը և ստվերի կրճատմանը, որպես շրջանառությունների «լվացման գործիք» ծառայող ՀԴՄ-ների շահագործման դադարեցմանը: Աշխատանքներ են տարվելու նաև փոխկապակցված անձանց հայտնաբերման, բիզնեսի տրոհման դեպքերի բացահայտման և այդ երևույթների ապացուցողական հիմքի ձևավորման ուղղությամբ:

Առանձնակի կարևորվում է նաև Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրներից ներմուծում իրականացնող հարկ վճարողների նկատմամբ հսկողության ուժեղացումը` վերջիններիս կողմից իրականացված գործարքների վերաբերյալ տեղեկությունների փոխանակման արդյունավետ համակարգերի կիրառման միջոցով:

2.2 Վերլուծությունների արդյունքներով բացահայտված ռիսկերի հիման վրա` հարկային ընթացիկ հսկողական միջոցառումների ընտրություն և կիրառում

Իրացման շրջանառությունների թերհայտարարագրման, ծախսերի ուռճացման, չհիմնավորված ֆիսկալային շրջանառությունների օգտագործման, անհիմն կորուստների հայտարարագրման և ապրանքային մնացորդների թաքցման ռիսկեր պարունակող հարկ վճարողների մոտ հետևողականորեն' առնվազն տարեկան 2 անգամ, կիրականացվեն չափագրումներ: Ստուգման ենթակա հարկ վճարողների ցանկերում ընդգրկված տնտեսավարող սուբյեկտների մոտ, նախքան ստուգման գործընթացը սկսելը, կիրականացվեն հսկիչ գնումներ և չափագրումներ, որոնց արդյունքները ևս կօգտագործվեն պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգման ընթացքում:

Իրացման շրջանառությունների թերհայտարարագրման ռիսկերի բացահայտման դեպքերում` առևտրի խոշոր օբյեկտներում և բրենդային խանութներում, տարեկան առնվազն 4 անգամ, կիրականացվեն հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կիրառության ճշտության ստուգումներ' նպատակ ունենալով այս գործիքակազմի կիրառմամբ բարձրացնել հարկ վճարողների կարգապահության մակարդակը: Պետք է նկատի ունենալ, որ հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների գրանցման կարգի և շահագործման կանոնների խախտման կրկնության դեպքում` պատասխանատվությունը կիրառվում է տնտեսավարող սուբյեկտի մոտ նախորդ եռամսյակի ընթացքում արձանագրված շրջանառության 0.7%-ի չափով:

Վերլուծությունների արդյունքներով` չձևակերպված աշխատողների և ստվերային աշխատավարձերի գծով ռիսկային տնտեսավարող սուբյեկտների մոտ առաջնահերթ և անխտիր կիրականացվեն աշխատողի աշխատանքի ընդունումը ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ձևակերպելու ճշտության ստուգումներ` հաշվի առնելով, որ թաքցված աշխատանքի վարձատրության միջոցների բացահայտումն իր հերթին հանգեցնելու է իրացման շրջանառությունների աճին:

2.3 Պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգումների իրականացում և հրապարակված ցանկերում ներառված բոլոր սուբյեկտների մոտ

Ռիսկերի կառավարման և ստուգման ենթակա հարկ վճարողների ընտրողականության համակարգի միջոցով դուրս բերված և հրապարակված ռիսկային բոլոր հարկ վճարողների մոտ կիրականացվեն պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգումներ` ստուգման ընթացքում պարտադիր անդրադառնալով ստուգման հիմք հանդիսացած ռիսկերին, դրանց առաջացման պատճառներին և հետևանքներին: Ներկայումս, համակարգի միջոցով դուրս բերված և հրապարակված ցանկում ընդգրկված հարկ վճարողների շուրջ 20%-ը գործնականում չի ստուգվում` հաշվի առնելով տարվա ընթացքում հարկ վճարողների վարքագծի փոփոխությունները, կատարված ճշգրտումները և դրանց արդյունքում բացահայտված ռիսկերի վերանայումն ու դրանց հարաբերական նվազումը: Նախատեսվում է առաջիկայում տարեկան կտրվածքով ստուգման ենթակա հարկ վճարողների քանակը նվազեցնել շուրջ 15%-ով` միաժամանակ ցանկում ներառված բոլոր հարկ վճարողների մոտ ստուգում իրականացնելու պայմանով: Համակարգի կատարելագործման, այդ թվում` չափանիշների վերանայման արդյունքում նվազեցնելով ցանկում ընդգրկվող սուբյեկտների քանակը` կապահովվի ստուգումների առավել հասցեականությունը և դրանց արդյունավետության բարձրացումը:

Պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգումների ընթացքում, հարկ վճարողների կողմից ոչ արժանահավատ տեղեկությունների ներկայացման, կամ համապատասխան տվյալների բացակայության բոլոր դեպքերում` հարկային մարմնում առկա տեղեկությունների հիման վրա օրենքով սահմանված կարգով կիրականացվեն հարկային պարտավորությունների անուղղակի եղանակով հաշվարկներ և պարտավորությունների առաջադրումներ:

3. Մաքսային հսկողության գործիքակազմի ընդլայնում

Առաջիկայում ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ մաքսային մարմնի գործողություններն ուղղված կլինեն մաքսային սահմանով տեղափոխվող ապրանքների նկատմամբ օրենսդրությամբ սահմանված պահանջների վերահսկման, ինչպես նաև մաքսային գործի բնագավառում կատարվող հանցագործությունների և մաքսային կանոնների խախտումների բացահայտման մեխանիզմների կատարելագործմանը, որը կհանգեցնի ինչպես մաքսային սահմանին գանձվող, այնպես էլ ՀՀ, ներքին տարածքում հավաքագրվող հարկային եկամուտների ավելացմանը:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

3.1 Փոխադրման ամփոփագրերի համակարգի փոխարինում տարանցիկ հայտարարագրի ներկայացման համակարգով

Տարանցման մաքսային ընթացակարգի համար ներկայումս կիրառվող փոխադրման ամփոփագրերի համակարգը կփոխարինվի տարանցման հայտարարագրի ներկայացման էլեկտրոնային համակարգով, ինչը թույլ կտա ՀՀ սահմանից սկսված ներքին տարանցման ընթացակարգի կիրառման արդյունքում տեղափոխվող ապրանքների, դրանց ստացողների վերաբերյալ մանրամասն տեղեկատվության հաշվառման գործընթացի հետ մեկտեղ բարելավել մաքսային հսկողությունը:

3.2 Առանձին երկրներից ներմուծման և տարանցման դեպքում մաքսային հսկողության ուժեղացում

Թիրախավորված հսկողություն կիրականացվի այն երկրներից ներմուծումների (այդ թվում` հաշիվ ապրանքագրերում ներկայացված տեղեկությունների) նկատմամբ, որոնք մաքսային հսկողության տեսանկյունից համարվում են առավել ռիսկային:

3.3 Նախնական տեղեկատվության համակարգի ներդրում

Կներդրվի փոխադրողի կամ ստացողի կողմից մաքսային մարմիններին նախնական տեղեկատվության ներկայացման համակարգը, ինչի արդյունքում կապահովվի մաքսային հսկողության առավելագույն հասցեականություն և մաքսային ձևակերպումների ժամանակի կրճատում: Այս համակարգն ապրանքներ ներմուծող տնտեսավարող սուբյեկտների համար մաքսային սահմանահատման գործընթացը կդարձնի դյուրին և պակաս ժամանակատար` մաքսային հսկողությունը տեղափոխելով հետբացթողումային հսկողության դաշտ:

3.4 Հետբացթողումային հսկողության համակարգի կատարելագործում

Առաջիկայում ուշադրության կենտրոնում կլինեն մաքսային սահմանին հսկողության թեթևացմանն ուղղված աշխատանքները` նպատակ ունենալով ապահովել տնտեսավարող սուբյեկտների համար մաքսային ձևակերպումների` հնարավորինս արագ և առանց ժամանակային կորուստների իրականացումը: Միաժամանակ, մինչև ապրանքների բացթողումն իրականացվող հսկողության նվազմանը զուգահեռ` կուժեղացվի հետբացթողումային հսկողությունը` մաքսային հայտարարագրերի և ապրանքների դասակարգման արժանահավատության ստուգման, արտաքին տնտեսական գործունեության վերաբերյալ առկա տեղեկատվության վերլուծության միջոցով` այն դարձնելով առավել հասցեական: Այդ աշխատանքների շրջանակում նախատեսվում է հետբացթողումային հսկողական միջոցառումներն առաջիկա 6 ամսում ավելացնել մինչև 20%-ով:

4. Հարկային և մաքսային իրավախախտումների և հանցագործությունների դեմ պայքարի արդյունավետության բարձրացում

Հաշվի առնելով տարբեր տեսակի հարկային և մաքսային իրավախախտումների, հարկերի վճարումից խուսափելու տարբեր սխեմաների կիրառման պրակտիկան` հարկերի վճարումից խուսափելու դեմ պայքարը շարունակական և համակարգային լուծում պահանջող խնդիր է և շարունակելու է հանդիսանալ հարկային մարմնի առաջնահերթություններից: Իրավախախտումների համար պատասխանատվության անխուսափելիության սկզբունքի հետևողականորեն իրացումը կհանգեցնի իրավախախտումների նվազմանը, հետևաբար նաև ստվերային շրջանառությունների կրճատմանն ու հարկային եկամուտների ավելացմանը:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

4.1 Հարկային և մաքսային օրենսդրության խախտումների բացահայտում

Հարկային և մաքսային իրավախախտումների վերաբերյալ առկա տեղեկությունների հավաքագրման, ուսումնասիրության, հանցագործության հատկանիշների բացակայության դեպքում` վարչական վարույթի իրականացման գործընթացները կիրականացվեն կատարելագործված ներքին կանոնակարգերի համաձայն, որի արդյունքում կամրապնդվի իրավախախտումների ապացուցողական բազան, կերաշխավորվի դատարաններում պետության շահերի պաշտպանությունը:

Միաժամանակ, կխստացվի հսկողությունը` ուղղված ֆիզիկական անձանց կողմից հարկային պարտավորությունների կատարման ապահովմանը, և հարկային իրավախախտումների դեպքում` անհապաղ կհարուցվեն վարչական վարույթներ, կձեռնարկվեն միջոցներ եկամուտների գանձման ուղղությամբ:

Սնանկության վարույթների ընթացքում` պետության հանդեպ 200,000 դրամից ավել հարկային պարտավորությունների առկայության բոլոր դեպքերում` կիրականացվեն համակարգված ուսումնասիրություններ` կեղծ կամ կանխամտածված սնանկության դեպքերի բացահայտման նպատակով և հանցագործության հատկանիշների առկայության դեպքում կապահովվի դրանց հետագա ընթացքը:

5. Հարկային և մաքսային պարտավորությունների կատարման ապահովման միջոցների իրականացում

ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ-ի կողմից իրականացվող արտաքին հսկողական աշխատանքներին զուգահեռ` կարևորվում է չկատարված հարկային պարտավորությունների կրճատմանն ուղղված քայլերի իրականացումը, մասնավորապես` հարկային պարտավորությունների գանձման ապահովման միջոցների արդյունավետ կիրառման, ապառքների կառավարման աշխատանքների բարելավման և պարտավորությունների կատարմանը հարկադրելու առումով: Իրավախախտումների բացահայտմանն ուղղված վարչական ռեսուրսների ծախսումները կլինեն անարդյունավետ, եթե դրանք չշարունակվեն և չեզրափակվեն դրանց հետևանքով պետությանը պատճառված վնասների հնարավորինս արագ վերականգնմամբ և թերակատարված հարկային պարտավորությունների լրավճարմամբ, ինչի ապահովումը պետության տնտեսական անվտանգության առումով անհրաժեշտություն է:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

5.1 Հարկային հաշվետվություններ չներկայացրած և վճարումներ չկատարած հարկ վճարողների նկատմամբ վարչարարության խստացում

Յուրաքանչյուր ամսվա համար էլեկտրոնային համակարգի միջոցով պարբերաբար համատարած կկազմվեն ցանկեր` սահմանված ժամկետներում հաշվետվություններ չներկայացրած կամ հարկային պարտավորությունները չկատարած բոլոր հարկ վճարողների վերաբերյալ, որից հետո առաջնահերթ կիրականացվեն ծանուցումների տրամադրման, վարչական պատասխանատվության կիրառման, պարտավորությունների հարկադիր կատարման, օպերատիվ հետախուզական, հետաքննչական և քննչական միջոցառումներ, իսկ սնանկության հատկանիշների դեպքում` օրենսդրությամբ սահմանված կարգով անհապաղ կհարուցվեն սնանկության վարույթներ:

Մասնավորապես, կներդրվի կատարելագործված էլեկտրոնային ծրագրային մոդուլ, որը ավտոմատ եղանակով և համատարած դուրս կբերի հաշվետվություններ չներկայացրած և վճարումներ չկատարած հարկ վճարողների ցանկերը` խնայելով հարկային մարմնի ժամանակը և մարդկային ռեսուրսները: Էլեկտրոնային համակարգի ներդրմամբ պայմանավորված, միաժամանակ, կլրամշակվեն հարկային մարմնի ներքին գործառույթները` հաշվետվություններ չներկայացրած և վճարումներ չկատարած հարկ վճարողների նկատմամբ համապատասխան վարչարարության իրականացման արդյունավետության բարձրացման ուղղությամբ:

5.2 Կուտակված ապառքների դասակարգում և դրանց հետ տարվող աշխատանքների բարելավում

Ապառքները կդասակարգվեն` ըստ գումարների մեծության, պարտավորությունների առաջացման ժամկետների վաղեմության և գանձելիության: Կուտակված պարտավորությունների գանձման նպատակով' կընդլայնվի հարկ վճարողների հետ հարկային պարտավորությունների աստիճանական մարման ժամանակացույցերի կնքման գործընթացը` հնարավորություն ընձեռելով հարկային պարտավորությունների կատարման ժամանակավոր դժվարություններ ունեցող հարկ վճարողներին կնքված ժամանակացույցի համաձայն վճարել հարկերը:

500 000 դրամից ավել հարկային պարտավորությունների կատարման հետ կապված ռիսկերի դեպքում, նախապես կիրառելով ծանուցումների ինստիտուտը, կիրականացվեն արգելադրումներ և պարտավորությունների ապահովման այլ միջոցներ, կձեռնարկվեն օպերատիվ հետախուզական միջոցների գանձման առումով անհուսալի ճանաչված պարտավորությունների կատարման նպատակով անհրաժեշտ գույք կամ եկամուտներ հայտնաբերելու ուղղությամբ:

6. Մարդկային ռեսուրսների կառավարման համակարգի բարելավում, ներքին հսկողության խստացում

Հարկային և մաքսային վարչարարության գործընթացների պատշաճ կազմակերպման նպատակով` առաջիկայում ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ աշխատանքները կուղղվեն նաև մարդկային ռեսուրսների կառավարման համակարգի բարելավմանը, ինչպես նաև ներքին հսկողության և վերահսկողության խստացմանը: Մարդկային ռեսուրսների կառավարման համակարգի բարելավումը կհանգեցնի եկամուտներ հավաքագրող վարչական մարմնի մասնագիտական կարողությունների և մոտիվացիայի բարձրացմանը, ինչն իր հերթին կնպաստի այդ մարմինների կողմից վարչարարության արդյունավետության բարձրացմանն ու հավաքագրվող եկամուտների ավելացմանը:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

6.1 Հարկային և մաքսային ծառայողների մասնագիտական կարողությունների բարձրացում

Անձնակազմի մասնագիտական կարողությունների բարձրացման նպատակով` առաջիկայում կվերանայվեն հարկային և մաքսային ծառայողների վերապատրաստման և ատեստավորման չափանիշները: Վերանայված չափանիշներին համապատասխան` կիրականացվեն հարկային և մաքսային ծառայողների վերապատրաստումներ և ատեստավորումներ շեշտը դնելով վերլուծություններ, հարկային ստուգումներ, ընթացիկ հսկողություն և օպերատիվ հետախուզական միջոցառումներ իրականացնող աշխատակիցների վերապատրաստման վրա: Ընղ որում, ատեստավորման ենթակա կլինեն վերապատրաստման արդյունքների նվազագույն շեմը չապահովված հարկային և մաքսային ծառայողները: Սահմանված չափանիշներին չհամապատասխանող աշխատակիցները կազատվեն զբաղեցրած պաշտոններից:

Ստուգում և վերլուծություններ իրականացնող աշխատակիցներին օժանդակելու նպատակով կմշակվեն վերլուծությունների, ստուգումների և ընթացիկ հսկողության այլ գործիքների իրականացմանն օժանդակող ուղեցույցներ և կանոններ, այդ թվում` անուղղակի եղանակով հարկային պարտավորությունների հաշվարկման և չափագրումների իրականացման միասնական ընթացակարգի կիրառման վերաբերյալ:

6.2 Ներքին վերահսկողության խստացում` ուղղված կոռուպցիոն դեպքերի և ռիսկերի բացահայտմանը

Կխստացվի ներքին վերահսկողությունը կոռուպցիոն և հովանավորչության դեպքերի բացահայտման ուղղությամբ: Կոռուպցիոն ռիսկերի նվազեցման նպատակով պարբերաբար կիրականացվեն հարկային և մաքսային ծառայողների մասշտաբային ռոտացիաներ, կխստացվի վերահսկողությունը հարկային և մաքսային ծառայողների գործունեության նկատմամբ, նրանց վերաբերյալ բողոքները կամ նրանց կողմից ընդունված վարչական ակտերի անվավեր ճանաչման բոլոր դեպքերը կդարձվեն ծառայողական քննության առարկա: Միջոցներ կձեռնարկվեն համակարգում «վարչական մարմնի պաշտոնատար անձ-հարկ վճարող» անմիջական շփումների նվազեցման, ոչ իրավաչափ վարչարարության արդյունքում հարկ վճարողներին և պետությանը պատճառված վնասների լրիվ ծավալով հատուցման ուղղությամբ: Հարկային և մաքսային ծառայողների վերաբերյալ բացահայտված հովանավորչության և կոռուպցիոն դեպքերի մասին հանրությանը պարբերաբար կիրազեկվի:

7. Տնտեսավարող սուբյեկտներին մատուցվող ծառայությունների ընդլայնում և ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության թափանցիկության ապահովում

Հարկային և մաքսային վարչարարության բարելավման համալիր միջոցառումների շարքում առանձնակի կարևորվում է տնտեսավարող սուբյեկտներին մատուցվող ծառայությունների ընդլայնմանը, դրանց որակի բարելավմանը, ինչպես նաև հարկային և մաքսային մարմինների գործունեության թափանցիկության ապահովմանն ուղղված լայնածավալ աշխատանքների իրականացումը: Տնտեսավարող սուբյեկտներին մատուցվող ծառայությունների ընդլայնումը և որակի բարելավումը, նրանց իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ իրազեկվածության մակարդակի բարձրացումը, ինչպես նաև ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության թափանցիկության ապահովումը կհանգեցնեն հարկային կարգապահության բարձրացմանը և վարչական մարմնի հանդեպ վստահության մթնոլորտի ձևավորմանը, ինչն իր հերթին կնպաստի տնտեսավարող սուբյեկտների կողմից հարկային պարտավորությունների պատշաճ կատարմանը, անզգուշությամբ կատարվող իրավախախտումների կանխարգելմանը և հարկային եկամուտների սահուն ու կանխատեսելի հավաքագրմանը:

Այս տեսանկյունից նախատեսվում է աշխատանքներն իրականացնել` ըստ հետևյալ հիմնական ուղղությունների.

7.1 Հարկ վճարողների իրազեկում

Հարկային մարմինը շարունակելու է օրենքով սահմանված դեպքերում և կարգով ապահովել հարկ վճարողների զանգվածային իրազեկումը` նպատակ ունենալով առավելագույնս ապահովել հարկային օրենսդրության դրույթների, նոր ընդունված հարկային օրենսգրքի և վարչարարության ընթացակարգերի, ինչպես նաև դրանց կիրառման առանձնահատկությունների վերաբերյալ տեղեկացվածությունը:

Միաժամանակ, հարկային մարմնի ինտերնետային կայքում պարբերաբար հրապարակվելու են հարկային և մաքսային օրենսդրության կիրարկմանը վերաբերող պաշտոնական պարզաբանումները և հրահանգները` այդ թվում եռամսյակային պարբերականությամբ հրապարակվող համառոտագրի միջոցով:

Հարկ վճարողների իրազեկվածության բարձրացման նպատակով` ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ «ՈՒսումնական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի կողմից կմշակվեն ուսուցման ծրագրեր` ըստ հարկ վճարողների առանձին թիրախային խմբերի: ՈՒսուցման ծրագրերի միջոցով հարկ վճարողները կտեղեկանան հարկային օրենսդրության և վարչարարության հիմնական փոփոխություններին, ստուգման ընթացքում իրենց իրավունքներին և պարտականություններին, հարկային մարմնի գործողությունները բողոքարկելու ընթացակարգերին: Բացի այդ, հարկային (տարածքային) տեսչությունների կողմից հարկ վճարողների համար կկազմակերպվեն առանձին սեմինարներ, նախապես մշակված ծրագրին համապատասխան` նպատակ ունենալով ապահովել հարկային հարաբերությունները կարգավորող իրավական ակտերի վերաբերյալ համատարած իրազեկումը:

7.2 Հարկ վճարողներին մատուցվող էլեկտրոնային ծառայությունների շրջանակի ընդլայնում

Հարկ վճարողներին մատուցվող էլեկտրոնային ծառայությունների շրջանակի ընդլայնման նպատակով` կշարունակվեն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի բարեփոխումները` ուղղված հարկ վճարողներին մատուցվող էլեկտրոնային ծառայությունների շրջանակի ընդլայնմանը: Մասնավորապես, կընդլայնվեն հարկային մարմին էլեկտրոնային եղանակով ներկայացվող հաշվետվությունների ցանկը և այդ համակարգից օգտվելու հարկ վճարողի հնարավորությունները: Միաժամանակ, կկատարելագործվեն հարկային հաշիվների և հաշվարկային փաստաթղթերի էլեկտրոնային եղանակով դուրսգրման էլեկտրոնային համակարգը, ծրագրային խափանումների դեպքում կամրապնդվի հարկ վճարողներին ծանուցելու և համապատասխան հաղորդագրություններ հրապարակելու պրակտիկան:

7.3 ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության թափանցիկության ապահովում

Ներդրվելու են հարկային մարմնի գործունեության արդյունքների վերաբերյալ հանրությանը պարբերաբար իրազեկման գործիքներ: Հանրությանը պարբերաբար կներկայացվեն հարկային և մաքսային մարմինների կողմից իրականացրած վարչարարության արդյունքները, հարկային և մաքսային մարմինների պաշտոնական ինտերնետային կայք էջերում պարբերաբար կհրապարակվեն համակարգի վարչարարության արդյունավետությունը բնութագրող հիմնական ցուցանիշների վերաբերյալ տեղեկությունները և ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության վերաբերյալ տարեկան հաշվետվությունները: Միաժամանակ, նախատեսվում է հարկային և մաքսային իրավախախտումների կանխարգելման, իրավախախտների նկատմամբ հանրային բացասական վերաբերմունքի ձևավորման և այդ ոլորտներում վարչարարություն իրականացնող մարմնի նկատմամբ վստահության բարձրացման նպատակով կազմակերպել հարկային կարգապահության թեմայով ամսական պարբերականությամբ հեռարձակվող հեռուստահաղորդաշար, որի միջոցով հանրությանը պարբերաբար կիրազեկվի բացահայտված հարկային իրավախախտումների, կիրառված պատասխանատվության միջոցների, ձեռք բերված արդյունքների, ինչպես նաև հարկային և մաքսային բնագավառներում միջազգային նորությունների վերաբերյալ:

 

IV. ԾՐԱԳՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

 

Ծրագիրը կիրականացվի ՀՀ պետական բյուջեի և ՀՀ օրենսդրությամբ չարգելված այլ միջոցների հաշվին:

 

Հավելված N 2

ՀՀ կառավարության

2016 թ. հոկտեմբերի 6-ի նիստի

N 39 արձանագրային որոշման

 

ՑԱՆԿ

 

ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՎԱՐՉԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ

 

._____________________________________________________________________.

|Հ/Հ|Միջոցառում                |Ակնկալվող արդյունք    |Կատարման       |

|   |                          |(վերստուգելի չափանիշ) |ժամկետ         |

|_____________________________________________________________________|

|1. Վերլուծությունների ընդլայնում և  ռիսկերի բացահայտում              |

|_____________________________________________________________________|

|1. Ռիսկերի կառավարման և  ստուգման ենթակա հարկ վճարողների             |

|ընտրողականության էլեկտրոնային ավտոմատ կառավարման համակարգի ռիսկային  |

|չափանիշների վերանայում                                               |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Ռիսկերի կառավարման և      |Պետական բյուջեի հետ   |01.04.2017 թ.  |

|   |ստուգման ենթակա հարկ      |փոխհարաբերությունների |               |

|   |վճարողների                |ճշտության ստուգումների|               |

|   |ընտրողականության          |իրականացմանն ուղղված  |               |

|   |էլեկտրոնային ավտոմատ      |հասցեական ռիսկերի     |               |

|   |կառավարման համակարգի      |վերհանում, վարչական   |               |

|   |ռիսկային չափանիշների      |ռեսուրսների ծախսման   |               |

|   |վերանայում:               |արդյունավետության     |               |

|   |                          |բարձրացում:           |               |

|_____________________________________________________________________|

|2. Ռիսկեր բացահայտող վերլուծական գործիքակազմի ընդլայնում             |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Գործունեության կոնկրետ    |Ոլորտային միջինից ցածր|Շարունակական   |

|   |ոլորտի                    |հարկային բեռ ունեցող  |               |

|   |համար միջինից ցածր        |սուբյեկտների          |               |

|   |հարկային բեռ ունեցող      |բացահայտում,          |               |

|   |ռիսկային հարկ վճարողների  |շրջանառությունների    |               |

|   |ցանկերի կազմում` բացառելով|հնարավոր              |               |

|   |մեկ տարվանից պակաս        |թերհայտարարագրման     |               |

|   |հարկային հաշվառում և      |ռիսկերի բացահայտում:  |               |

|   |ամսական մինչև  հինգ մլն.  |                      |               |

|   |դրամ համախառն եկամուտ     |                      |               |

|   |ունեցող հարկ վճարողներին: |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Գործունեության կոնկրետ    |ԱՎՈՒՄ և               |Շարունակական   |

|   |ոլորտի համար միջինից ցածր |շրջանառությունների    |               |

|   |ԱՎՈՒՄ հայտարարագրած       |հնարավոր              |               |

|   |ռիսկային հարկ վճարողների  |թերհայտարարագրման     |               |

|   |ցանկերի կազմում`          |ռիսկերի բացահայտում:  |               |

|   |բացառելով մեկ տարվանից    |                      |               |

|   |պակաս հարկային հաշվառում  |                      |               |

|   |և  ամսական մինչև  հինգ    |                      |               |

|   |մլն. դրամ համախառն        |                      |               |

|   |եկամուտ ունեցող հարկ      |                      |               |

|   |վճարողներին:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |«Ավելացված արժեքի հարկի   |Հետաձգված ԱԱՀ-ի       |01.07.2017 թ.  |

|   |մասին» ՀՀ օրենքի 6.1-ին   |պարտավորությունների   |               |

|   |հոդվածով սահմանված` ԱԱՀ-ի |չկատարման դեպքերի     |               |

|   |բյուջե վճարման ժամկետի    |բացահայտում:          |               |

|   |հետաձգման արտոնությունների|                      |               |

|   |մասով հետագա հարկային     |                      |               |

|   |պարտավորությունների       |                      |               |

|   |կատարման հաշվառման        |                      |               |

|   |էլեկտրոնային              |                      |               |

|   |ենթահամակարգի ստեղծում և  |                      |               |

|   |դրա հիման վրա ռիսկային    |                      |               |

|   |հարկ վճարողների ցանկերի   |                      |               |

|   |կազմում:                  |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|4) |Հարկ վճարողների կողմից    |Ոչ արժանահավատ վնասներ|01.07.2017 թ.  |

|   |շարունակաբար              |հայտարարագրած         |               |

|   |հայտարարագրած վնասների    |սուբյեկտների          |               |

|   |արժանահավատության         |բացահայտում,          |               |

|   |ուղղությամբ               |շրջանառությունների    |               |

|   |վերլուծությունների        |հնարավոր              |               |

|   |իրականացում և  ռիսկային   |թերհայտարարագրման կամ |               |

|   |համարվող սուբյեկտների     |ծախսերի հավելագրման   |               |

|   |ցանկերի կազմում:          |ռիսկերի բացահայտում:  |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|5) |5 տոկոսից ցածր            |Շրջանառությունների    |01.07.2017 թ.  |

|   |շահութաբերություն, իսկ    |հնարավոր              |               |

|   |տնտեսության 5 տոկոսից     |թերհայտարարագրման կամ |               |

|   |ցածր շահութաբերություն    |ծախսերի հավելագրման   |               |

|   |ունեցող ոլորտներում այդ   |ռիսկերի բացահայտում:  |               |

|   |ոլորտների միջինից ցածր    |                      |               |

|   |շահութաբերություն ունեցող |                      |               |

|   |ռիսկային հարկ վճարողների  |                      |               |

|   |ցանկերի կազմում:          |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|6) |Հիմնականում մեկ գնորդի կամ|Գործարքների իրական    |Շարունակական   |

|   |մեկ մատակարարի հետ        |ծավալների, գների      |               |

|   |գործարքներ իրականացնող    |հնարավոր              |               |

|   |անձանց ցանկերի կազմում:   |թերհայտարարագրման     |               |

|   |                          |ռիսկերի,              |               |

|   |                          |փոխկապակցվածության    |               |

|   |                          |դեպքերի բացահայտում:  |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|7) |Հարկ վճարողների կողմից    |Չհիմնավորված          |01.07.2017 թ.  |

|   |հայտարարագրած կորուստների |կորուստներ            |               |

|   |(բացառությամբ             |հայտարարագրած         |               |

|   |օրենսդրությամբ կամ հարկ   |սուբյեկտների          |               |

|   |վճարողի կողմից հաստատված  |բացահայտում, հարկվող  |               |

|   |նորմաների սահմաններում    |շրջանառությունների    |               |

|   |նյութածախսի կորուստների)  |թերհայտարարագրման,    |               |

|   |ուսումնասիրություն և      |ծախսերի ավելացման     |               |

|   |չհիմնավորված կորուստների  |դեպքերի բացահայտում,  |               |

|   |մասով` ռիսկային համարվող  |թափոնների մասով`      |               |

|   |սուբյեկտների ցանկերի      |բնապահպանական վճարի   |               |

|   |կազմում:                  |պարտավորությունների ոչ|               |

|   |                          |պատշաճ կատարման       |               |

|   |                          |բացահայտում:          |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|8) |Պարբերաբար հարկային       |Հարկային հաշիվները    |Շարունակական   |

|   |հաշիվները չեղյալ համարող  |չեղարկող ռիսկային     |               |

|   |սուբյեկտների              |տնտեսավարողների       |               |

|   |ուսումնասիրություն և      |բացահայտում, թաքցվող  |               |

|   |ռիսկային հարկ վճարողների  |ստվերային             |               |

|   |ցանկերի կազմում:          |շրջանառությունների կամ|               |

|   |                          |գործարքների           |               |

|   |                          |բացահայտում:          |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|9) |Անշարժ և  շարժական գույքի |Գույքի օտարման        |Շարունակական   |

|   |օտարման (ձեռքբերման) և    |(ձեռքբերման),         |               |

|   |վարձակալությամբ տրամադրման|վարձակալության        |               |

|   |(ստացման) գործարքների     |գործարքների գծով`     |               |

|   |ուսումնասիրություն և      |հարկային              |               |

|   |տվյալ գործարքներից բխող   |պարտավորությունների   |               |

|   |հարկային                  |ամբողջական կատարման   |               |

|   |պարտավորությունները       |ռիսկերի բացահայտում:  |               |

|   |չհայտարարագրած (կամ       |                      |               |

|   |թերհայտարարագրած)         |                      |               |

|   |ռիսկային հարկ վճարողների  |                      |               |

|   |ցանկերի կազմում:          |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|10)|Զգալի հիմնական միջոցներ   |Հիմնական միջոցների    |01.07.2017 թ.  |

|   |ունեցող, շրջանառություններ|վարձակալության        |               |

|   |չհայտարարագրող ռիսկային   |տրամադրման դեպքերի    |               |

|   |հարկ վճարողների ցանկերի   |բացահայտում:          |               |

|   |կազմում:                  |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|11)|Հարկային                  |Շրջանառությունների    |Շարունակական   |

|   |պարտավորություններից ավելի|թերհայտարարագրման     |               |

|   |վճարված գումարների        |ռիսկերի բացահայտում:  |               |

|   |(գերավճարների) աճ, և      |                      |               |

|   |միաժամանակ                |                      |               |

|   |շրջանառությունների անկում |                      |               |

|   |հայտարարագրած ռիսկային    |                      |               |

|   |սուբյեկտների ցանկերի      |                      |               |

|   |կազմում:                  |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|12)|Դեբիտորական և             |Դեբիտորական,          |01.07.2017 թ.  |

|   |կրեդիտորական պարտքերի     |կրեդիտորական պարտքերի |               |

|   |առաջացման, դրանց          |հաշվառման             |               |

|   |դուրսգրման վերաբերյալ     |ուսումնասիրում`       |               |

|   |տվյալների վերլուծություն  |եկամուտների նվազեցման |               |

|   |և  ռիսկային հարկ          |և  ծախսերի            |               |

|   |վճարողների վերաբերյալ     |հավելագրումների       |               |

|   |ցանկերի կազմում:          |բացահայտման,          |               |

|   |                          |կրեդիտորական պարտքերի |               |

|   |                          |մարման դեպքերում` ոչ  |               |

|   |                          |ռեզիդենտի և  ֆիզիկական|               |

|   |                          |անձանց մասով հարկային |               |

|   |                          |գործակալի             |               |

|   |                          |պարտավորությունների   |               |

|   |                          |ապահովման, ֆիզիկական  |               |

|   |                          |անձանց պասիվ          |               |

|   |                          |եկամուտների չվճարման  |               |

|   |                          |դեպքում` եկամտային    |               |

|   |                          |հարկի գումարի գանձման |               |

|   |                          |ուղղություններով:     |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|13)|Երրորդ անձանցից ստացվող   |Հարկ վճարողների կողմից|Շարունակական   |

|   |տեղեկությունների          |ներկայացված           |               |

|   |ընդլայնման և  ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ   |հաշվարկների, երրորդ   |               |

|   |տեղեկատվական բազայում     |անձանցից ստացված      |               |

|   |առկա տեղեկատվության       |տվյալների օգտագործման |               |

|   |համադրությունների միջոցով |արդյունքում` հարկային |               |

|   |կամերալ                   |հաշվարկներում         |               |

|   |ուսումնասիրությունների    |արտացոլված տվյալների  |               |

|   |կարողությունների          |անճշտությունների      |               |

|   |զարգացում, կամերալ        |բացահայտում և         |               |

|   |ուսումնասիրությունների    |արդյունքում` պակաս    |               |

|   |իրականացման միասնական     |հայտաբերված հարկային  |               |

|   |ձևաչափի  սահմանում և      |եկամուտների ճշգրտում: |               |

|   |էլեկտրոնային համակարգի    |                      |               |

|   |ներդրում:                 |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|14)|էլեկտրոնային եղանակով     |Հարկ վճարողների կողմից|Շարունակական   |

|   |կամերալ                   |հարկային հաշվարկների  |               |

|   |ուսումնասիրությունների    |և  պարտավորությունների|               |

|   |համատարած իրականացում`    |ճշգրտում:             |               |

|   |ծանուցելով հարկ           |                      |               |

|   |վճարողներին առկա          |                      |               |

|   |անհամապատասխանությունների |                      |               |

|   |և  դրանց հետևանքով        |                      |               |

|   |հարկային                  |                      |               |

|   |պարտավորությունները       |                      |               |

|   |ճշտելու հնարավորության    |                      |               |

|   |վերաբերյալ:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|15)|Հարկային և  մաքսային      |Համապատասխան          |01.03.2017 թ.  |

|   |մարմինների տեխնիկապես     |տեղեկությունների      |               |

|   |հագեցած նոր մոնիտորինգային|համընդհանուր և        |               |

|   |կենտրոնի գործարկման       |անընդհատ մոնիտորինգի  |               |

|   |մեկնարկ:                  |արդյունքում` ռիսկերի  |               |

|   |                          |արագ բացահայտում:     |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|16)|Մոնիտորինգային կենտրոնի   |Համապատասխան          |01.05.2017 թ.  |

|   |ֆունկցիոնալության         |տեղեկությունների      |               |

|   |ապահովում` բիզնես         |համընդհանուր և        |               |

|   |գործընթացներով հստակ      |անընդհատ մոնիտորինգի  |               |

|   |սահմանված                 |արդյունքում` ռիսկերի  |               |

|   |վերլուծություններով և     |արագ բացահայտում և    |               |

|   |հաշվետվությունների        |օպերատիվ արձագանք:    |               |

|   |ձևերով:                   |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|II. Հարկային հսկողական ողջ գործիքակազմի կիրառում` ոչ օրինապահ հարկ   |

|վճարողների նկատմամբ                                                  |

|_____________________________________________________________________|

|1. Ռիսկային հարկ վճարողների մոտ օպերատիվ հետախուզական միջոցառումների |

|ընդլայնում                                                           |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Առանց հաշվարկային         |Փաստաթղթաշրջանառության|31.12.2017 թ.  |

|   |փաստաթղթերի` ապրանքների   |կանոնների ապահովում:  |               |

|   |տեղափոխման կամ առաքման    |                      |               |

|   |դեպքերի բացահայտմանն      |                      |               |

|   |ուղղված օպերատիվ          |                      |               |

|   |հետախուզական              |                      |               |

|   |միջոցառումների խստացում   |                      |               |

|   |և  արդյունավետության      |                      |               |

|   |բարձրացում:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Անապրանք փաստաթղթեր դուրս |Հաշվեգրված ծախսերի և  |Շարունակական   |

|   |գրած և  ձեռք բերած        |դեբետագրումների       |               |

|   |սուբյեկտների բացահայտում  |վերականգնում, այդ     |               |

|   |և  դրանց օրինախախտ        |գործողություններում`  |               |

|   |գործողությունների         |հանցագործության       |               |

|   |խափանում:                 |հատկանիշների          |               |

|   |                          |բացահայտում:          |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Ներմուծում-իրացում,       |Ստվերի բացահայտմանն   |Շարունակական   |

|   |արտադրություն-իրացում     |ուղղված հարկային      |               |

|   |շղթայում փոխկապակցված     |պլանավորման սխեմաների |               |

|   |անձանց դեպքերի, բիզնեսի   |բացահայտում:          |               |

|   |տրոհման դեպքերի           |                      |               |

|   |բացահայտում` իրական       |                      |               |

|   |շրջանառությունների        |                      |               |

|   |հայտարարագրման նպատակով,  |                      |               |

|   |շրջանառության հարկ        |                      |               |

|   |վճարողների դեպքում`       |                      |               |

|   |հարկման ընդհանուր դաշտի   |                      |               |

|   |տեղափոխում:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|4) |Ներմուծում-իրացում,       |Ստվերի բացահայտմանն   |Շարունակական   |

|   |արտադրություն-իրացում     |ուղղված հարկային      |               |

|   |շղթայում իրական           |պլանավորման սխեմաների |               |

|   |շրջանառությունների        |բացահայտում` սկզբնական|               |

|   |հայտարարագրման նպատակով`  |շրջանում ընդհանուր    |               |

|   |ՀԴՄ կտրոնների միջոցով     |դաշտում աշխատող       |               |

|   |շրջանառությունների        |տնտեսավարող           |               |

|   |ձևակերպման  դեպքերի       |սուբյեկտների մոտ:     |               |

|   |բացահայտում, այդ թվում'   |                      |               |

|   |բացառապես ՀԴՄ-ների        |                      |               |

|   |միջոցով արտադրական հումքի |                      |               |

|   |իրացման ձևակերպումների    |                      |               |

|   |մասով:                    |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|5) |ԵԱՏՄ անդամ պետություններից|ԵԱՏՄ անդամ            |Շարունակական   |

|   |ներմուծումներ իրականացնող |պետություններից       |               |

|   |հարկ վճարողների կողմից    |ներմուծված ապրանքների |               |

|   |փաստացի ներմուծված        |ստվերային             |               |

|   |ապրանքների, ուղեկցող      |շրջանառությունների    |               |

|   |փաստաթղթերում նշված       |բացահայտում:          |               |

|   |քանակների, գների          |                      |               |

|   |անհամապատասխանությունների |                      |               |

|   |բացահայտում:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|6) |ԵԱՏՄ անդամ երկրներից      |ԵԱՏՄ անդամ            |Շարունակական   |

|   |ներմուծում իրականացրած    |պետություններից       |               |

|   |հարկ վճարողների կողմից    |ներմուծված ապրանքների |               |

|   |գործարքների վերաբերյալ    |ստվերային             |               |

|   |տեղեկությունների          |շրջանառությունների    |               |

|   |փոխանակման արդյունավետ    |բացահայտում:          |               |

|   |համակարգերի կիրառում:     |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|2. Վերլուծությունների արդյունքներով բացահայտված ռիսկերի հիման վրա`   |

|հարկային ընթացիկ հսկողական միջոցառումների ընտրություն և  կիրառում    |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Իրացման շրջանառությունների|Ստվերային             |Շարունակական   |

|   |թերհայտարարագրման, ծախսերի|շրջանառությունների    |               |

|   |ուռճացման, չհիմնավորված   |կրճատում, ռիսկային    |               |

|   |ֆիսկալային                |հարկ վճարողների մոտ   |               |

|   |շրջանառությունների        |տարեկան առնվազն 2     |               |

|   |օգտագործման, անհիմն       |անգամ չափագրումների   |               |

|   |կորուստների               |իրականացում:          |               |

|   |հայտարարագրման և          |                      |               |

|   |ապրանքային մնացորդների    |                      |               |

|   |թաքցման ռիսկեր արձանագրած |                      |               |

|   |հարկ վճարողների մոտ       |                      |               |

|   |հետևողականորեն            |                      |               |

|   |չափագրումների             |                      |               |

|   |իրականացում' հաշվի առնելով|                      |               |

|   |ոլորտի գործունեության     |                      |               |

|   |տեսակի համար դիտարկվող    |                      |               |

|   |համադրելի (համարժեք)      |                      |               |

|   |ժամանակահատվածի հիմնական  |                      |               |

|   |գործոնների ազդեցությունը` |                      |               |

|   |խելամիտ աստիճանի ջանքերի  |                      |               |

|   |ներդրմամբ իրականացված     |                      |               |

|   |ուսումնասիրությունների    |                      |               |

|   |շնորհիվ:                  |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Իրացման շրջանառությունների|Առևտրի  իրականացման   |Շարունակական   |

|   |թերհայտարարագրման ռիսկերի |խոշոր օբյեկտներում    |               |

|   |բացահայտման դեպքերում`    |իրական                |               |

|   |առևտրի  խոշոր օբյեկտներում|շրջանառությունների    |               |

|   |(սուպերմարկետներ) և       |թերհայտարարագրման     |               |

|   |հանրահայտ բրենդային       |դեպքերի բացահայտում,  |               |

|   |խանութներում              |ռիսկային հարկ         |               |

|   |հսկիչ-դրամարկղային        |վճարողների մոտ        |               |

|   |մեքենաների կիրառության    |տարեկան առնվազն 4     |               |

|   |ճշտության ստուգումների    |անգամ ՀԴՄ-ների        |               |

|   |իրականացում:              |ստուգումների          |               |

|   |                          |իրականացում:          |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Առևտրի  իրականացման վայրի |Ստվերային             |Շարունակական   |

|   |կազմակերպիչներին վճարվող  |շրջանառությունների    |               |

|   |իրական վարձավճարների,     |բացահայտում:          |               |

|   |գործող սուբյեկտներում     |                      |               |

|   |շրջանառությունների        |                      |               |

|   |հայտարարագրման նկատմամբ   |                      |               |

|   |հսկողության խստացում:     |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|4) |Վերլուծությունների        |Չձևակերպված  վարձու   |Շարունակական   |

|   |արդյունքներով` ռիսկային   |աշխատողների           |               |

|   |տնտեսավարող սուբյեկտների  |հայտնաբերում,         |               |

|   |մոտ ՀՀ օրենսդրությամբ     |ստվերային             |               |

|   |սահմանված կարգով          |աշխատավարձերի         |               |

|   |չձևակերպված  վարձու       |բացահայտում:          |               |

|   |աշխատողների, ստվերային    |                      |               |

|   |աշխատանքի վարձատրությանն  |                      |               |

|   |ուղղվող միջոցների         |                      |               |

|   |հայտնաբերման, ինչպես նաև  |                      |               |

|   |աշխատանքային ռեժիմների,   |                      |               |

|   |օրենսդրությամբ նախատեսված |                      |               |

|   |հավելավճարների տրամադրման |                      |               |

|   |ուղղությամբ հսկողության   |                      |               |

|   |խստացում:                 |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|5) |Ավտոտրանսպորտային         |Շրջանառությունների    |Շարունակական   |

|   |միջոցների գազալիցքավորման |ամրագրում, ակցիզային  |               |

|   |կայաններում հայտարարագրած |հարկի գծող մուտքերի   |               |

|   |կորուստների               |ավելացում:            |               |

|   |արժանահավատության         |                      |               |

|   |ուսումնասիրմանը,          |                      |               |

|   |շրջանառությունների        |                      |               |

|   |ամրագրմանն ուղղված        |                      |               |

|   |չափագրումների             |                      |               |

|   |իրականացում:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|6) |Ակցիզային դրոշմանիշերով,  |Ստվերային             |Շարունակական   |

|   |դրոշմապիտակներով          |շրջանառությունների    |               |

|   |դրոշմավորվող ապրանքների   |բացահայտում:          |               |

|   |իրացման նկատմամբ          |                      |               |

|   |հսկողության խստացում:     |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|7) |Հարկային հաշիվները        |Ստվերային             |Շարունակական   |

|   |պարբերաբար չեղյալ համարող |շրջանառությունների    |               |

|   |ռիսկային բոլոր            |բացահայտում:          |               |

|   |սուբյեկտների մոտ          |                      |               |

|   |չափագրումների իրականացում,|                      |               |

|   |ապրանքային մնացորդի       |                      |               |

|   |ամրագրում:                |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|8) |Թանկարժեք ապրանքների      |Արժութային և  կանխիկ  |Շարունակական   |

|   |իրացման, խաղատների,       |դրամաշրջանառության    |               |

|   |շահումով խաղային          |ոլորտներում           |               |

|   |գործունեություն           |կարգապահության        |               |

|   |իրականացնող սուբյեկտների  |բարձրացում:           |               |

|   |մոտ արտարժույթով          |                      |               |

|   |գործառնությունների        |                      |               |

|   |իրականացման, դրամարկղային |                      |               |

|   |կանոնների պահպանման       |                      |               |

|   |նկատմամբ հսկողության      |                      |               |

|   |խստացում:                 |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|9) |ԵԱՏՄ երկրներից տարանցման  |ԵԱՏՄ երկրներից        |Շարունակական   |

|   |եղանակով ՀՀ ներկրվող      |ներմուծում իրականացնող|               |

|   |ապրանքների ներմուծման և   |տնտեսավարող           |               |

|   |իրացման նկատմամբ          |սուբյեկտների հարկային |               |

|   |հսկողության համակարգի     |կարգապահության        |               |

|   |արդյունավետության         |բարձրացում:           |               |

|   |բարձրացում:               |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|3. Պետական բյուջեի հետ փոխհարաբերությունների ճշտության ստուգումների  |

|իրականացում` հրապարակված ցանկերում ներառված բոլոր սուբյեկտների մոտ   |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Ռիսկային չափանիշների վրա  |Ստուգումների ցանկի    |01.07.2017 թ.  |

|   |հիմնած ստուգման ենթակա    |կրճատում 15%-ով և     |               |

|   |հարկ վճարողների           |ստուգումների          |               |

|   |ընտրողականության          |արդյունավետության     |               |

|   |էլեկտրոնային ավտոմատ      |բարձրացում (1         |               |

|   |համակարգով դուրս բերված   |ստուգմամբ             |               |

|   |ցանկում ընդգրկված բոլոր   |հայտնաբերված          |               |

|   |սուբյեկտների մոտ          |պարտավորության        |               |

|   |ստուգումների իրականացում` |գումարների աճ):       |               |

|   |ստուգման ընթացքում        |                      |               |

|   |անդրադառնալով ստուգման    |                      |               |

|   |հիմք հանդիսացած ռիսկերին, |                      |               |

|   |դրանց պատճառներին և       |                      |               |

|   |հետևանքներին:             |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Հարկ վճարողների կողմից    |Անուղղակի եղանակով    |Շարունակական   |

|   |հարկային մարմին ոչ        |հարկային              |               |

|   |արժանահավատ տվյալների     |պարտավորությունների   |               |

|   |ներկայացման կամ տվյալների |հաշվարկման մեթոդների  |               |

|   |բացակայության դեպքերում`  |կիրառության           |               |

|   |օրենքով սահմանված կարգով  |ընդլայնում:           |               |

|   |անուղղակի եղանակով        |                      |               |

|   |հարկային                  |                      |               |

|   |պարտավորությունների       |                      |               |

|   |հաշվարկման պրակտիկայի     |                      |               |

|   |ընդլայնում:               |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|III. Մաքսային հսկողության գործիքակազմի ընդլայնում                    |

|_____________________________________________________________________|

|1. Փոխադրման ամփոփագրերի համակարգի փոխարինում` տարանցիկ հայտարարագրի |

|ներկայացման համակարգով                                               |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Տարանցման մաքսային        |Էլեկտրոնային համակարգի|Շարունակական   |

|   |ընթացակարգի համար         |ներդրում              |               |

|   |փոխադրման ամփոփագրի       |մաքսային հսկողության  |               |

|   |համակարգի փոխարինում      |կատարելագործում:      |               |

|   |տարանցման հայտարարագրի    |                      |               |

|   |ներկայացման               |                      |               |

|   |և  մաքսային հսկողության   |                      |               |

|   |էլեկտրոնային համակարգով և |                      |               |

|   |մաքսային հսկողության      |                      |               |

|   |բարելավում:               |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|2. Առանձին երկրներից ներմուծման և  տարանցման դեպքում մաքսային        |

|հսկողության ուժեղացում                                               |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Մաքսային հսկողության      |Մաքսային հսկողության  |Շարունակական   |

|   |առումով ռիսկային համարվող |առումով ռիսկային      |               |

|   |երկրներից ներմուծվող      |համարվող երկրներից    |               |

|   |ապրանքները ուղեկցող       |ապրանքների ներմուծման |               |

|   |փաստաթղթերում ներկայացված |դեպքերում` մաքսային   |               |

|   |տեղեկությունների նկատմամբ |արժեքի և              |               |

|   |հսկողության համակարգի     |մաքսասակագնային       |               |

|   |խստացում:                 |կանոնների ճշգրիտ      |               |

|   |                          |կիրառում:             |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |ՀՀ մաքսային սահմանով      |Ապրանքների            |Շարունակական   |

|   |տեղափոխվող ապրանքների, այդ|տեղափոխման և          |               |

|   |թվում` օդային             |իրացման պատշաճ        |               |

|   |փոխադրումներով, դրանց     |հաշվառում:            |               |

|   |ստացողների վերաբերյալ     |                      |               |

|   |մանրակրկիտ տեղեկատվության |                      |               |

|   |գրանցում և  հաշվառում:    |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|3. Նախնական տեղեկատվության համակարգի ներդրում                        |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Փոխադրողի կամ ստացողի     |Մաքսային հսկողության  |31.12.2017 թ.  |

|   |կողմից մաքսային           |պատշաճ ապահովում,     |               |

|   |մարմիններին նախնական      |մաքսային              |               |

|   |տեղեկատվության            |ձևակերպումների  համար |               |

|   |ներկայացման համակարգի     |անհրաժեշտ ռեալ        |               |

|   |ներդրում:                 |ժամանակի կրճատում:    |               |

|_____________________________________________________________________|

|4. Հետբացթողումային հսկողության համակարգի կատարելագործում            |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Մաքսային հսկողության      |Մաքսային սահմանին     |31.12.2017 թ.  |

|   |ընդհանուր համակարգում     |գանձվող և  ՀՀ ներքին  |               |

|   |մինչև  ապրանքների         |տարածքում հավաքագրվող |               |

|   |բացթողումն իրականացվող    |հարկային եկամուտների  |               |

|   |հսկողության նվազմանը      |ավելացում, մինչև      |               |

|   |զուգահեռ`                 |01.07.2017 թ.         |               |

|   |հետբացթողումային          |նախաբացթողումային     |               |

|   |հսկողության ուժեղացում:   |հսկողության նվազմանը  |               |

|   |                          |զուգահեռ              |               |

|   |                          |հետբացթողումային      |               |

|   |                          |հսկողական             |               |

|   |                          |միջոցառումների        |               |

|   |                          |ավելացում 20%-ով:     |               |

|_____________________________________________________________________|

|IV. Հարկային և  մաքսային իրավախախտումների և  հանցագործությունների    |

|դեմ պայքարի արդյունավետության բարձրացում                             |

|_____________________________________________________________________|

|1. Հարկային և  մաքսային օրենսդրության խախտումների բացահայտում        |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Կատարելագործված ներքին    |Իրավախախտումների      |Շարունակական   |

|   |կանոնակարգերի համաձայն`   |հայտնաբերում,         |               |

|   |հարկային և  մաքսային      |պետությանը պատճառված  |               |

|   |իրավախախտումների          |վնասի վերականգնում:   |               |

|   |վերաբերյալ նյութերի       |                      |               |

|   |հավաքագրում,              |                      |               |

|   |ուսումնասիրություն,       |                      |               |

|   |հանցագործության           |                      |               |

|   |հատկանիշների              |                      |               |

|   |բացակայության դեպքում`    |                      |               |

|   |վարչական վարույթի         |                      |               |

|   |իրականացում:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Ֆիզիկական անձանց հարկային |Ֆիզիկական անձանց      |Շարունակական   |

|   |պարտավորությունների       |կողմից հարկային       |               |

|   |կատարման ապահովման        |պարտավորությունների   |               |

|   |նպատակով հսկողության      |կատարման ապահովում:   |               |

|   |խստացում, նրանց կողմից    |                      |               |

|   |կատարված հարկային         |                      |               |

|   |իրավախախտումների դեպքում` |                      |               |

|   |անհապաղ վարչական վարույթի |                      |               |

|   |իրականացում և  եկամուտների|                      |               |

|   |գանձման ապահովում:        |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Սնանկության վարույթների   |Իրավախախտ             |Շարունակական   |

|   |ընթացքում պետության հանդեպ|գործունեության        |               |

|   |200 000 դրամից ավել       |դադարեցում,           |               |

|   |հարկային                  |պետությանը պատճառված  |               |

|   |պարտավորությունների       |վնասի վերականգնում:   |               |

|   |առկայության բոլոր         |                      |               |

|   |դեպքերում կեղծ կամ        |                      |               |

|   |կանխամտածված սնանկության  |                      |               |

|   |դեպքերի բացահայտման       |                      |               |

|   |նպատակով                  |                      |               |

|   |ուսումնասիրությունների    |                      |               |

|   |իրականացում և             |                      |               |

|   |հանցագործության           |                      |               |

|   |հատկանիշների առկայության  |                      |               |

|   |դեպքում դրանց հետագա      |                      |               |

|   |ընթացքի ապահովում:        |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|4) |Հարուցված վարչական        |Պետության պատճառած    |Շարունակական   |

|   |վարույթի ընթացքում        |վնասի վերականգնում:   |               |

|   |պետության պատճառած վնասի  |                      |               |

|   |վերականգնման մասով ռիսկերի|                      |               |

|   |գնահատում և  ռիսկային հարկ|                      |               |

|   |վճարողների մոտ            |                      |               |

|   |արգելադրումների ու        |                      |               |

|   |պարտավորությունների       |                      |               |

|   |գանձման ապահովման այլ     |                      |               |

|   |միջոցների կիրառման        |                      |               |

|   |ապահովում:                |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|V. Հարկային և  մաքսային պարտավորությունների կատարման ապահովման       |

|միջոցների իրականացում                                                |

|_____________________________________________________________________|

|1. Հարկային հաշվետվություններ չներկայացրած հարկ վճարողների նկատմամբ  |

|վարչարարության խստացում                                              |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հաշվետու ժամանակաշրջանի   |Հաշվետվություններ     |Յուրաքանչյուր  |

|   |ավարտից հետո              |չներկայացրած հարկ     |հաշվետու       |

|   |հաշվետվություններ         |վճարողների մոտ        |ժամանակաշրջանի |

|   |չներկայացրած հարկ         |հարկային              |համար հաշվետ-  |

|   |վճարողների ցանկերի        |կարգապահության        |վությունների   |

|   |դուրսբերում` էլեկտրոնային |բարձրացում:           |ներկայացման    |

|   |համակարգի միջոցով և       |                      |վերջնաժամկետից |

|   |ծանուցումների տրամադրում  |                      |հետո 10-օրյա   |

|   |սեղմ ժամկետներում,        |                      |ժամկետում      |

|   |վարչական                  |                      |               |

|   |պատասխանատվության         |                      |               |

|   |կիրառում:                 |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Ծանուցումներից հետո       |Հաշվետվություններ     |Շարունակական   |

|   |հաշվետվություններ         |չներկայացրած հարկ     |               |

|   |չներկայացրած հարկ         |վճարողների մոտ        |               |

|   |վճարողների ցանկերի        |հարկային              |               |

|   |դուրսբերում և  օպերատիվ   |կարգապահության        |               |

|   |հետախուզական,             |բարձրացում:           |               |

|   |հետաքննչական              |                      |               |

|   |միջոցառումների ձեռնարկում:|                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|2. Վճարումներ չկատարած հարկ վճարողների հետ վարչարարության խստացում   |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հարկային                  |Վճարումներ չկատարած   |Պարտավորու-    |

|   |պարտավորությունների       |հարկ վճարողների մոտ   |թյունների      |

|   |կատարման վերջնաժամկետից   |հարկային              |կատարման       |

|   |հետո` հարկային            |կարգապահության        |վերջնաժամկետից |

|   |պարտավորությունները       |բարձրացում:           |հետո 15-օրյա   |

|   |չկատարած սուբյեկտների     |                      |ժամկետում      |

|   |ցանկի դուրսբերում`        |                      |               |

|   |էլեկտրոնային համակարգի    |                      |               |

|   |միջոցով և  համատարած      |                      |               |

|   |ծանուցումների տրամադրում  |                      |               |

|   |սեղմ ժամկետներում,        |                      |               |

|   |վերջիններիս նկատմամբ      |                      |               |

|   |հարկային և  վարչական      |                      |               |

|   |պատասխանատվության կիրառում|                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Ծանուցումներից հետո,      |Վճարումներ չկատարած   |Շարունակական   |

|   |հարկային                  |հարկ վճարողների մոտ   |               |

|   |պարտավորությունները       |հարկային              |               |

|   |չկատարած հարկ վճարողների  |կարգապահության        |               |

|   |նկատմամբ վարչական         |բարձրացում:           |               |

|   |որոշումների կայացում, ԴԱՀԿ|                      |               |

|   |տրամադրում:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Սնանկության հատկանիշների  |Պետությանը պատճառված  |Շարունակական   |

|   |դեպքում` անհապաղ          |վնասի վերականգնում:   |               |

|   |սնանկության վարույթի      |                      |               |

|   |հարուցում:                |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|3. Կուտակված ապառքների դասակարգում և  դրանց հետ տարվող աշխատանքների  |

|բարելավում                                                           |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Ապառքների դասակարգում` ըստ|Ապառքների նվազում,    |Շարունակական   |

|   |գումարների մեծության,     |ապառքների կառավարման  |               |

|   |գանձելիության և           |գործընթացի բարելավում:|               |

|   |պարտավորությունների       |                      |               |

|   |առաջացման վաղեմության     |                      |               |

|   |ժամկետների, այդ թվում`    |                      |               |

|   |խոշոր կամ նոր առաջացած    |                      |               |

|   |ապառքների նկատմամբ        |                      |               |

|   |առաջնահերթ                |                      |               |

|   |գործողությունների         |                      |               |

|   |իրականացում:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Հարկ վճարողների հետ       |Ապառքների նվազում,    |Շարունակական   |

|   |հարկային                  |հարկային եկամուտների  |               |

|   |պարտավորությունների       |ավելացում:            |               |

|   |աստիճանական մարման        |                      |               |

|   |ժամանակացույցերի կնքման   |                      |               |

|   |գործընթացի ընդունում:     |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |500 000 դրամից ավել       |Ապառքների նվազում,    |Շարունակական   |

|   |հարկային                  |հարկային եկամուտների  |               |

|   |պարտավորությունների       |ավելացում:            |               |

|   |կատարման հետ կապված       |                      |               |

|   |ռիսկերի դեպքում           |                      |               |

|   |արգելադրումների և         |                      |               |

|   |պարտավորությունների       |                      |               |

|   |ապահովման այլ միջոցների   |                      |               |

|   |իրականացում` նախապես      |                      |               |

|   |կիրառելով ծանուցումների   |                      |               |

|   |ինստիտուտը:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|4) |Պարտավորությունների       |Ապառքների կառավարման  |Շարունակական   |

|   |գանձման ուղղությամբ       |գործընթացի բարելավում |               |

|   |համագործակցության խորացում|                      |               |

|   |ԴԱՀԿ-ի հետ, աշխատանքների  |                      |               |

|   |մոնիտորինգ:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|5) |Պարտավորությունների       |Հանցագործության       |Շարունակական   |

|   |կատարումից խուսափելու     |դեպքերի բացահայտում և |               |

|   |դեպքերում` տվյալ հարկ     |պետությանը պատճառված  |               |

|   |վճարողների ցանկի          |վնասի վերականգնում:   |               |

|   |դուրսբերում`              |                      |               |

|   |հանցագործության           |                      |               |

|   |հատկանիշների ստուգման     |                      |               |

|   |նպատակով:                 |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|VI. Մարդկային ռեսուրսների կառավարման համակարգի բարելավում, ներքին    |

|հսկողության խստացում                                                 |

|_____________________________________________________________________|

|1. Վարկային և  մաքսային ծառայողների մասնագիտական կարողությունների    |

|բարձրացում                                                           |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հարկային և  մաքսային      |Հարկային և  մաքսային  |15.12.2017 թ.  |

|   |ծառայողների վերապատրաստման|ծառայողների           |               |

|   |և  ատեստավորման           |մասնագիտական          |               |

|   |չափանիշների վերանայում:   |կարողությունների      |               |

|   |Վերանայված չափանիշների    |բարելավում:           |               |

|   |հիման վրա                 |                      |               |

|   |վերապատրաստումների        |                      |               |

|   |իրականացում` շեշտը դնելով |                      |               |

|   |վերլուծություններ, պետական|                      |               |

|   |բյուջեի հետ               |                      |               |

|   |փոխհարաբերությունների     |                      |               |

|   |ճշտության ստուգում,       |                      |               |

|   |ընթացիկ հսկողություն,     |                      |               |

|   |օպերատիվ հետախուզական     |                      |               |

|   |միջոցառում իրականացնող    |                      |               |

|   |աշխատակիցների             |                      |               |

|   |վերապատրաստման վրա:       |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Հարկային և  մաքսային      |Հարկային և  մաքսային  |01.12.2017 թ.  |

|   |ծառայողների ատեստավորման  |ծառայողների` իրենց    |               |

|   |գործընթացի իրականացում:   |պաշտոնին              |               |

|   |                          |համապատասխանության    |               |

|   |                          |ստուգում:             |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Վերլուծությունների,       |Վերլուծությունների,   |01.06.2017 թ.  |

|   |ստուգումների և  ընթացիկ   |ստուգումների          |               |

|   |հսկողության այլ գործիքների|իրականացման միատեսակ  |               |

|   |իրականացմանն օժանդակող    |կանոնների կիրառման    |               |

|   |ուղեցույցերի և  կանոնների |ապահովում և           |               |

|   |մշակում, այդ թվում`       |ստուգումների          |               |

|   |անուղղակի եղանակով        |իրականացման լավագույն |               |

|   |հարկային                  |փորձի տարածում:       |               |

|   |պարտավորությունների       |                      |               |

|   |հաշվարկման և              |                      |               |

|   |չափագրումների իրականացման |                      |               |

|   |միասնական ընթացակարգի     |                      |               |

|   |կիրառման վերաբերյալ:      |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|2. Ներքին վերահսկողության խստացում` ուղղված կոռուպցիոն դեպքերի և     |

|ռիսկերի բացահայտմանը                                                 |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հարկային և  մաքսային      |Կոռուպցիոն ռիսկերի    |Շարունակական   |

|   |ծառայողների               |նվազեցում:            |               |

|   |գործողությունների նկատմամբ|                      |               |

|   |վերահսկողության խստացում` |                      |               |

|   |կոռուպցիոն և              |                      |               |

|   |հովանավորչության դեպքերի  |                      |               |

|   |բացահայտման ուղղությամբ:  |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Կոռուպցիոն ռիսկերի        |Կոռուպցիոն ռիսկերի    |Շարունակական`  |

|   |նվազեցման նպատակով`       |նվազեցում:            |կիսամյակային   |

|   |առնվազն յուրաքանչյուր     |                      |պարբերականու-  |

|   |կիսամյակի ավարտից հետո    |                      |թյամբ          |

|   |հարկային ծառայողների      |                      |               |

|   |մասշտաբային ռոտացիաների   |                      |               |

|   |իրականացում:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Կոռուպցիոն ռիսկերի        |Ծառայողական           |Շարունակական   |

|   |առկայության դեպքերում`    |քննությունների        |               |

|   |ծառայողական               |իրականացման համակարգի |               |

|   |քննությունների պատշաճ և   |կատարելագործում:      |               |

|   |անաչառ իրականացում,       |                      |               |

|   |արդյունքների հրապարակում: |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|4) |Ներքին վերահսկողության    |Հարկային և  մաքսային  |Շարունակական   |

|   |արդյունքում բացահայտված   |ծառայողների           |               |

|   |խախտումների, գանգատարկման |պարտականությունների   |               |

|   |հանձնաժողովի որոշումների  |պատշաճ կատարում:      |               |

|   |հիման վրա` հարկային և     |                      |               |

|   |մաքսային ծառայողներին     |                      |               |

|   |կարգապահական, վարչական,   |                      |               |

|   |քրեական պատասխանատվության |                      |               |

|   |ենթարկում:                |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|5) |Վարչական մարմնի պաշտոնատար|Կոռուպցիոն ռիսկերի    |Շարունակական   |

|   |անձ-հարկ վճարող           |նվազեցում, պետությանը |               |

|   |անմիջական շփումների       |պատճառված վնասի       |               |

|   |նվազեցման, ոչ իրավաչափ    |վերականգնում և        |               |

|   |վարչարարության արդյունքում|վարչական մարմնի       |               |

|   |հարկ վճարողներին և        |հանդեպ վստահության    |               |

|   |պետությանը պատճառված      |մթնոլորտի ձևավորում:  |               |

|   |վնասների լրիվ ծավալով     |                      |               |

|   |հատուցման, ինչպես նաև  այդ|                      |               |

|   |երևույթների  վերաբերյալ   |                      |               |

|   |հանրությանը պարբերաբար    |                      |               |

|   |իրազեկելու ուղղությամբ    |                      |               |

|   |միջոցառումների իրականացում|                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|VII. Տնտեսավարող սուբյեկտներին մատուցվող ծառայությունների ընդլայնում |

|և  ՊԵԿ գործունեության թափանցիկության ապահովում                       |

|_____________________________________________________________________|

|1. Հարկ վճարողների իրազեկում                                         |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հարկ վճարողների իրազեկման |Կանխատեսելի հարկային  |Շարունակական   |

|   |ապահովում:                |վարչարարության        |               |

|   |                          |իրականացում:          |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Հարկ վճարողների ուսուցման |Հարկային              |15.12.2017 թ.  |

|   |գործընթացի կազմակերպում:  |կարգապահության        |               |

|   |                          |բարձրացում:           |               |

|   |                          |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Հեռախոսազանգերի սպասարկման|Հարկ վճարողների       |01.06.2017 թ.  |

|   |կենտրոնի կարողությունների |իրազեկվածության       |               |

|   |ընդլայնում:               |մակարդակի բարձրացում, |               |

|   |                          |կանխատեսելի           |               |

|   |                          |վարչարարության        |               |

|   |                          |իրականացում:          |               |

|_____________________________________________________________________|

|2. Հարկ վճարողներին մատուցվող էլեկտրոնային ծառայությունների շրջանակի |

|ընդլայնում                                                           |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հարկային մարմին           |Տեղեկատվական          |Շարունակական   |

|   |էլեկտրոնային եղանակով     |տեխնոլոգիաների        |               |

|   |ներկայացվող               |կարողությունների      |               |

|   |հաշվետվությունների ցանկի  |բարելավում            |               |

|   |և  այդ համակարգից օգտվելու|                      |               |

|   |հարկ վճարողի              |                      |               |

|   |հնարավորությունների       |                      |               |

|   |ընդլայնում:               |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Հարկային հաշիվների և      |Տեղեկատվական          |Շարունակական   |

|   |հաշվարկային փաստաթղթերի   |տեխնոլոգիաների        |               |

|   |էլեկտրոնային եղանակով     |կարողությունների      |               |

|   |դուրսգրման համակարգի      |բարելավում            |               |

|   |կատարելագործում:          |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Էլեկտրոնային              |Հարկ վճարողների հետ   |Շարունակական   |

|   |ծառայությունների          |հետադարձ կապի         |               |

|   |ծրագրային խափանումների    |ապահովում:            |               |

|   |դեպքում` հարկ             |                      |               |

|   |վճարողներին ծանուցելու և  |                      |               |

|   |համապատասխան              |                      |               |

|   |հաղորդագրություններ       |                      |               |

|   |հրապարակելու պրակտիկայի   |                      |               |

|   |ամրապնդում:               |                      |               |

|_____________________________________________________________________|

|3. ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ գործունեության թափանցիկության ապահովում                 |

|_____________________________________________________________________|

|1) |Հաշվետու տարվա            |Հարկ վճարողների       |Շարունակական   |

|   |արդյունքներով հարկային    |հարկային              |               |

|   |վնասներ հայտարարագրած,    |պարտավորությունների   |               |

|   |ապառքներ կուտակած, առանց  |կատարման վերաբերյալ   |               |

|   |ուղեկցող փաստաթղթերի      |հանրային              |               |

|   |ապրանքների առաքման կամ    |իրազեկվածության       |               |

|   |տեղափոխման խախտումներ     |ապահովում, հարկային   |               |

|   |արձանագրած հարկ           |կարգապահության        |               |

|   |վճարողների ցանկերի        |բարձրացում:           |               |

|   |հրապարակում, հարկային     |                      |               |

|   |հանցագործության դեպքերի,  |                      |               |

|   |իրավախախտումների          |                      |               |

|   |վիճակագրության            |                      |               |

|   |հրապարակում:              |                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|2) |Հարկային կարգապահության   |Հարկային              |01.03.2017թ.-ից|

|   |թեմայով ամսական           |իրավախախտումներ       |սկսած          |

|   |պարբերականությամբ         |կատարած սուբյեկտների  |շարունակական   |

|   |հեռուստահաղորդաշարի       |վերաբերյալ հանրության |               |

|   |հեռարձակում, որի միջոցով  |իրազեկվածության       |               |

|   |հանրությանը պարբերաբար    |ապահովում, հարկային   |               |

|   |կիրազեկվի բացահայտված     |կարգապահության        |               |

|   |հարկային իրավախախտումների,|բարձրացում և  հարկային|               |

|   |կիրառված պատասխանատվության|մարմնի գործունեության |               |

|   |միջոցների, ձեռքբերված     |նկատմամբ վստահության  |               |

|   |արդյունքների, ինչպես նաև  |մթնոլորտի ձևավորում:  |               |

|   |հարկային և  մաքսային      |                      |               |

|   |բնագավառներում միջազգային |                      |               |

|   |նորությունների վերաբերյալ:|                      |               |

|___|__________________________|______________________|_______________|

|3) |Համակարգի վարչարարության  |Հարկ վճարողների       |Շարունակական   |

|   |արդյունավետությունը       |իրազեկվածության       |               |

|   |բնութագրող հիմնական       |մակարդակի բարձրացում, |               |

|   |ցուցանիշների, ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ   |հարկային մարմնի       |               |

|   |գործունեության տարեկան    |գործունեության        |               |

|   |հաշվետվության հրապարակում |նկատմամբ վստահության  |               |

|   |ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ ինտերնետային    |մթնոլորտի ձևավորում:  |               |

|   |կայքում:                  |                      |               |

._____________________________________________________________________.