i
(ուժը կորցրել է 23.03.06 թիվ 458-Ն որոշում)
i
«ՎԱՎԵՐԱՑՆՈՒՄ ԵՄ»
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՆԱԽԱԳԱՀ Լ. ՏԵՐ-ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ
25 ապրիլի 1996թ.
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՐՈՇՈՒՄ
25 ապրիլի 1996 թ. թիվ 121
ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՑԱՆԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Ի կատարումն «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների պետական կենսաթոշակային ապահովության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 19 հոդվածի, Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Հաստատել մասնագիտական հիվանդությունների ցանկը (կցվում է):
2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում 1996 թվականի ապրիլի 25-ից:
Հաստատված է
ՀՀ կառավարության 1996 թվականի
ապրիլի 26-ի թիվ 121 որոշմամբ
ՑԱՆԿ
ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
--------------------------------------------------------------------------
Հիվանդությունների անվանումն * Վտանգավոր ու վնասակար Մասնագիտություն-
ըստ հիվանդածին գործոնների նյութերը և աշխատանքա- ների ու բնագավառ-
յին գործոնները, որոնց ների օրինակները
ազդեցությունը կարող է
հանգեցնել մասնագիտական
հիվանդությունների
առաջացման
--------------------------------------------------------------------------
1 2 3
--------------------------------------------------------------------------
1. ՔԻՄԻԱԿԱՆ ԹՈՒՆԱՎՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ -----------------------------
Սուր և քրոնիկական Թունավոր նյութեր` նախ- Թունավոր նյութերի
թունավորումներ ու դրանց նական հումք, միջանկյալ, վերամշակման,
հետևանքները կողմնակի և վերջնական ստացման, կիրառման
արդյունքներ (ներառյալ
լաբորատոր) հետ
կապված ցանկացած
աշխատատանքներ
Շնչառական օրգանների թունային Ազոտական թթու, ամոնիակ, 2-րդ սյունակում ախտահարում` քթաըմպանակոկորդա- ազոտի օքսիդներ, իզոցիա- նշված նյութերի
բորբ (ռինոֆարինգոլարինգիտ), նատներ, սիլիցիումի վերամշակման,
էռոզիա, քթի միջնապատի թափա- օրվանական միացություններ, ստացման, կիրառման
ծակում, շնչափողաբորբ (տրախեիտ), սելեն, ֆորմալդեհիդ, (ներառյալ
բրոնխաբորբ (բրոնխիտ), ֆթալային անհիդրիդ: լաբորատոր) հետ
թոքակարծրախտ (պնևմոսկլերոզ) Ծծումբ, ֆտոր, քրոմ ու կապված ցանկացած
և այլն դրանց միացություններ և աշխատանքներ
այլն
Թունային սակավարյունություն Արոմատիկ շարքի ամինո-, 2-րդ սյունակում
(անեմիա) նիտրո- և քլոր- միացու- նշված նյութերի
թյուններ, բենզոլ և դրա վերամշակման,
ածանցյալներ, բենզոլային ստացման, կիրառման
հոմոլոգներ, հեքսամեթիլե- (ներառյալ լաբորա-
նդիամին, քլորօրգանական տոր) հետ կապված
պեստիցիդներ, կապար ու ցանկացած
դրա ոչ օրգանական միացու- աշխատանքներ
թյուններ և այլն
Թունային լյարդաբորբ Արոմատիկ շարքի, ամինո-, 2-րդ սյունակում
(հեպատիտ) նիտրո- և քլոր- միացու- նշված նյութերի
թյուններ, բենզոլ և դրա վերամշակման,
ածանցյալներ (ստիրոլ), ստացման, կիրառման
ճարպային շարքի ածխաջրա- (ներառյալ լաբորա-
ծինների հալոիդաածանցյալ- տոր) հետ կապված
ներ, հիդրազին և դրա միա- ցանկացած
ցություններ, պեստիցիդներ աշխատանքներ
(քլորօրգանական), ֆտոր և
դրա միացություններ,
քլորոպրեն
Թունային երիկամապաթիաներ Բետա-նաֆտոլ, կադմիում, 2-րդ սյունակում
(նեֆրոպաթիաներ) քառաքլորային ածխածին նշված նյութերի
վերամշակման,
ստացման, կիրառման
(ներառյալ լաբորա-
տոր) հետ կապված
ցանկացած
աշխատանքներ
Նյարդային համակարգի թունային Արոմատիկ շարքի ամինո-, 2-րդ սյունակում
ախտահարում` բազմանյարդապաթիա նիտրո և քլորմիացու- նշված նյութերի
(պոլինևրոպաթիա), ուղեղապաթիա թյուններ, հեքսամեթիլեն- վերամշակման,
(էնցեֆալոպաթիա), նևրոզնման դիամին, բենզոլ և դրա ստացման, կիրառման
զանման վիճակներ ածանցյալներ (բենզոլի (ներառյալ լաբորա-
հոմոլոգներ, ստիրոլ), տոր) հետ կապված
ճարպային շարքի հալոիդա- ցանկացած
ածանցյալ ածխաջրածիններ, աշխատանքներ
հիդրազին և դրա
միացություններ, մանգան,
պեստիցիդներ, սնդիկ և դրա
միացություններ,
ծծմբածխածին, տետրաէթիլկատար,
քլորոպրեն և այլն
Աչքի թունային ախտահարում` Տրինիտրոտոլուոլ 2-րդ սյունակում
ա/ ոսպնյակի պղտորում նշված նյութի
(կատարակտ) վերամշակման,
ստացման, կիրառման
(ներառյալ լաբորա-
տոր) հետ կապված
ցանկացած
աշխատանքներ
բ/ շաղկապենաբորբ (կոնյունկտի- Ազոտական թթու, ամո- 2-րդ սյունակում
վիտ), եղջերաշաղկապենաբորբ նիակ, ազոտի օքսիդներ, նշված նյութերի
(կերատոկոնյունկտիվիտ) իզոցիանատներ, ծծումբ և վերամշակման,
դրա միացություններ, ստացման, կիրառ-
ֆորմալդեհիդ, ֆտոր ու դրա ման (ներառյալ
միացություններ և այլն լաբորատոր) հետ
կապված ցանկացած
աշխատանքներ
Ոսկրերի թունային ախտահարում` Դեղին ֆոսֆոր, ֆտոր և 2-րդ սյունակում
ոսկրանոսրացում (օստեոպորոզ), դրանց միացություններ նշված նյութերի
ոսկրակրծախտ (օստեոսկլերոզ), վերամշակման,
ծնոտների մեռուկացում ստացման, կիրառ-
ման (ներառյալ
լաբորատոր) հետ
կապված ցանկացած
աշխատանքներ
Մաշկային հիվանդություններ` Նավթի, քարածխի և թերթա- Քիմիական նավթա-
հպումային մաշկաբորբ քարերի թորման արդյունքներ վերամշակման,
(դերմատիտ), ֆոտոմաշկաբորբ (բենզին, կերոսին, քսայուղեր,մեքենաշինական,
(ֆոտոդերմատիտ), եղնգախտ կրեզոլ, լիզոլ, գուդրոն, մետալուրգիական,
(օնիխիա), հարեղգնախտ մազութ, ասֆալտ, կուպր և կահույքի, կաշե-
(պարօնիխիա), մելանոմաշկախտ դրա թորուկներ), քլորացված հումքի, կաշվի,
(մելանոդերմիա), բշտիկաբորբ նավթալիններ, թթուներ, սննդամթերքի
(ֆոլիկուլիտներ), վերնամաշկախտ հիմքեր, օրգանական վերամշակման
(էպիդերմիա) լուծիչներ, հիդրոսուլֆիդ, արտադրություններ:
քլորակիր, ծանր մետաղների Նավթաբեռնանավերի
աղեր, մկնդեղ, ֆորմալին, մաքրում, թունե-
սոսինձ, ծարիր ու դրա լագործություն,
միացություններ և այլն շինբարեկարգման
և այլ
աշխատանքներ
Մետաղական տենդ, ֆտորոպլաս- Գունավոր մետաղների (ցինկ, Գունավոր
տային (տեֆլոնային) տենդ պղինձ, նիկել, կոբալտ, մետաղների,
մոլիբդեն և այլն), ծարիրի պլաստմասաների
խտացման արեոզոլներ, (ֆտորոպլաստների)
երկրորդային պոլիմերիզացման արտադրության և
(ֆտորոպլաստներ) աերոզոլներ դրանց
վերամշակում
II. ԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐԱԿԱՆ ԱԵՐՈԶՈԼՆԵՐԻ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԱՌԱՋԱՑԱԾ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ -------------------------
Թոքափոշախտեր (պնևմոկոնիոզներ)` Ազատ կամ կապված վիճակում Հանքերում,
սիլիցիումախտ (սիլիկոզ), սիլիկատ- սիլիցիումի երկթթվուկ հանքահորերում,
ախտեր (սիլիկատոզներ), մետաղակո- պարունակող փոշու, ածխային լեռնահանքային և
նիոզներ, ածխափոշախտեր փոշու (բազալտ, տուֆ, ածխային
(կարբոկոնիոզներ) և ածուխ, կոքս, մուր, արդյունաբերության
թոքափոշախտեր (պնևմոկոնիոզներ)` գրաֆիտ և այլն), խառը հարստացուցիչ և
օրգանական ու խառը փոշուց փոշիների, մետաղների և վերամշակող
դրանց օքսիդների փոշիների, ֆաբրիկաներում
եռակցման աերոզոլի, կատարվող
պլաստմասսաների, օրգանական աշխատանքներ, ոչ
և արհեստական հանքային հանքային
թելերի փոշու երկարատև ապրանքների և
ներշնչում նյութերի
(ասբեստի և այլ
սիլիկատների)
հանույթ ու
վերամշակում:
Ազբեստ, ազբոցե-
ազբոցեմենտ
պարունակող
նյութերի,
հրակայուն, հղկող,
ապակյա,
ճենապակյա,
հախճապակյա իրերի,
մրի, գրաֆիտի
արտադրություն և
կիրառություն:
Մետաղների
ձուլման,
մշակման և
պլաստմասսաների
արտադրություն:
Սորուն նյութերի
աղացման,
եռակցման և այլ
տեսակի աշխատանք-
աշխատանքներ,
որոնք հանգեցնում
են փոշու
արտազատման:
Բիսինոզ Բուսական` բամբակի, վուշի և Տեքստիլ
ջուտի փոշու երկարատև արտադրությունում
ներշնչում բամբակի, վուշի,
ջուտի վերամշակում
Քրոնիկական (փոշային, «Պնևմոկոնիոզներ» և «Բիսի- 2-րդ սյունակում
թունափոշային) նոզ» հիվանդությունների 2-րդ նշված գործոնների
բրոնխաբորբ (բրոնխիտ) սյունակում նշված փոշիների, հետ կապված բոլոր
ինչպես նաև հացահատիկի տեսակի
ալյուրի, բրդի, մազի, ծխախոտի, աշխատանքները
թղթի, շաքարի և այլ փոշիների
երկարատև ներշնչում:
Գոլորշիացված վիճակում թունավոր
նյութերի երկարատև ներշնչում
III. ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆՆԵՐԻ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԱՌԱՋԱՑԱԾ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ --------------------------
Իոնիզացնող ճառագայթումից Արտաքին իոնիզացնող Ռադիոակտիվ նյութերի
առաջացած հիվանդություններ ճառագայթման միանվագ, կարճատև և իոնիզացնող
ընդհանուր ազդեցություն ճառագայթման
կամ ռադիոակտիվ նյութերի աղբյուրների հետ
և դրանց միացությունների կապված ցանկացած
նշանակալի քանակությունների աշխատանքներ
ներթափանցում օրգանիզմ
Սուր կամ քրոնիկական Մասնագիտական ճառագայթման Ռադիոակտիվ նյութերի
ճառագայթային համար թույլատրելի և իոնիզացնող
հիվանդություն քանակությունները գերազանցող ճառագայթման
իոնիզացնող ճառագայթման աղբյուրների հետ
ազդեցություն ամբողջ կապված աշխատանքներ
օրգանիզմի վրա
Սուր կամ քրոնիկական Ներթափանցող ճառագայթման Ռադիոակտիվ նյութերի
տեղական ճառագայթային արտաքին տեղական և իոնիզացնող
ախտահարումներ ազդեցություն, ռադիոակտիվ ճառագայթման
նյութերի ազդեցություն աղբյուրների հետ
կապված աշխատանքներ
Ոչ իոնիզացնող ճառագայթման Գերբարձր հաճախականության ԳԲՀ ռադիոընդգրկ-
ազդեցությունից առաջացած /ԳԲՀ/, կոգերենտ, մոնոքրո- ույթի էլեկտրամագ-
(վեգետատիվ-անոթային մատիկ, ռադիոընդգրկույթի նիսային ճառագայթ-
դիստոնիա, ասթետիկ, էլեկտրամագնիսային ման աղբյուրների,
ասթենավեգետատիվ և հիպո- ճառագայթումների երկարատև օպտիկական քվանտային
թալամիկ համախտանիշներ) ազդեցություն գեներատորների
հիվանդություններ ուսումնասիրման հետ
կապված ցանկացած
աշխատանքներ
Լազերային ճառագայթումից Լազերային ճառագայթման Օպտիկական քվանտային
առաջացած մաշկի տեղական տեղական ազդեցություն գեներատորների
այրվածքներ և աչքի ուսումնասիրման հետ
եղջերաթաղանթի, ցանցաթաղանթի կապված աշխատանք
ախտահարումներ
Թրթռումային (վիբրացիոն) Երկարատև և պարբերաբար Թրթռում առաջացնող
հիվանդություն ազդող արտադրական թրթռումներ, ձեռքի մեքենաներով
որոնք ազդում են ամբողջ կատարվող աշխատանքներ
օրգանիզմի վրա, կամ ձեռքերի և աշխատատեղեր
վրա` անմիջական շփումից ուր գործում են
թրթռում առաջացնող
հզոր մեքենաներ
Կոխլեար նևրիտ Արտադրական աղմուկի Արտադրական և այլ
երկարատև ազդեցություն բնագավառների
ուժգին աղմուկի
ազդեցության հետ
կապված աշխատանքներ
Ձեռքերի անգիոնևրոզ կամ Գերձայնի անմիջական Գերձայնային
զգայաշարժական (սենսոմո- հաղորդում ձեռքերին դեֆեկտոսկոպների,
տոր), բազմանյարդապաթիա բժշկական և այլ
(պոլինևրոպաթիա) սարքավորումների հետ
կապված աշխատանքներ
Էլեկտրաակնաբորբ Ինտենսիվ Ուլտրամանուշակագույն
(էլեկտրոօֆտալամիա) ուլտրամանուշակագույն ուժգին ճառագայթման
ճառագայթում պայմաններում
գազաեռակցման
և էլեկտրաեռակցման
հետ կապված
աշխատանքներ
Ոսպնյակի պղտորում Ինֆրակարմիր, ուլտրամանու- Դարբնամամլոցային,
(կատարակտ) շակագույն ԳԲՀ, ռենտգենյան, էլեկտրաեռակցման,
պրոտոնային, նեյտրոնային և թերմիկ ապակյա իրերի
գամմա-ճառագայթների պատրաստման
ամբողջական ազդեցություն աշխատանքներ:
օրգանիզմի վրա Մետալուրգիայում
ինֆրակարմիր
ճառագայթման հետ
կապված
աշխատանքներ և այլն
Ապաճնշական (կեսոնային) Բարձր մթնոլորտային ճնշում, Ջրասուզակային և
հիվանդություն և դրա դեկոմպրեսիայի ընթացքում ուրիշ աշխատանքներ
հետևանքներ մթնոլորտային բարձր
ճնշման պայմաննե-
րում` կեսոններում,
բարոխցիկներում և
այլն
Գերտաքացում (ջերմային Բարձր ջերմություն և Խորը հանքերում,
հարված, ջրաղային ինտենսիվ ջերմային ձուլման, մարտենային,
փոխանակության ճառագայթում աշխատանքային թերթագլանման,
խանգարումներ) վայրում խողովակագլանման
արտադրամասերում
կատարվող աշխատանք-
ներ, արտադրական
վառարանների
վերանորոգում,
կրակարանների ու
հնոցների մաքրում,
բարձր ջերմաստիճանի
պայմաններում ապակու
եփում և այլ
աշխատանքներ
Սերտաճող ներզարկերակաբորբ Ցածր ջերմության Խոնավ, ճահճահոտ
(էնդրատերիիտ), վեգետատիվ- աշխատանքային վայրում միջավայրի ցածր
սենսոր բազմանյարդապաթիա ջերմաստիճանի
(պոլինևրոպաթիա), անոթապաթիա պայմաններում հանքաքարի,
(անգիոպաթիա), նավթի հանույթի,
բազմանյարդարմատապաթիա փայտամթերման,
(պոլիռադիկուլոնևրոպաթիա) տորֆավերամշակման,
երկրաբանական
աշխատանքներ
(ձկնորսական նավերի վրա,
ձկնամսակոմբինատներում,
սառցարաններում և
հավերժական
սառցակալումների
վայրերում)
Եղեգնասնուցախանգարում Մորթափառի մշակում, Ձկնեղենի վերամշակման
(օնիխոդիստրոֆիա), ջերմաստիճանային աշխատանքներ նավերում
մեխանիկական վերնամաշկախտներ օդերևութաբանական և առափնյա
(էպիդերմոսներ) և այլն գործոններ ձեռնարկություններում,
կաշվի և մորթու մշակման
արտադրություն:
Գյուղատնտեսական,
դաշտային աշխատանքներ
IV. ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ` ԿԱՊՎԱԾ ԱՌԱՆՁԻՆ ՕՐԳԱՆՆԵՐԻ ԵՎ ՀԱՄԱ- ԿԱՐԳԵՐԻ ԳԵՐԼԱՐՎԱԾ ԱՇԽԱՏԱՆ- ՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԵՏ ------------------------------ Կորդինատորային նևրոզներ, այդ Շարժումների բարձր հա- Ստեղնավոր սարքերի
թվում` գրելասպազմ համաձայնեցում պահանջող և երաժշտական
և բարձր տեմպով գործիքների վրա
կատարվող աշխատանքներ կատարվող
աշխատանքներ,
սղագրություն,
ձեռագրային,
մեքենագրական,
գծագրական,
փորագրման,
պատճենահանման
աշխատանքներ և այլն
Ծայրամասային նյարդային համակարգի Տեղական (լոկալ) Ստեղնավոր մեքենաների
և հենաշարժական ապարատի մկանային լարվածության, և երաժշտական
հիվանդություններ, մենանյարդա- բարձր տեմպով կատարվող գործիքների
պաթիաներ (մոնոնյարդապաթիաներ), շարժումների, վրա կատարվող
բազմանյարդապաթիաներ (պոլինյար- ներվաբների, մկանների, աշխատանքներ:
դապաթիաներ), այդ թվում` կոմ- կապանների, ջլերի վրա Ձեռքերով կթելու,
պրեսիոն և վեգետասենսոր նյարդա- ճնշելու, դրանց հղկման, հորատման,
պաթիաներ (նևրոպաթիաներ), պարա- տրավմատիզացիայի, դարբնոցային,
նոցային և գոտկասրբոսկրային տեղափոխման ջանքերի գակալման, կնտման,
նյարդարմատաբորբեր (ռադիկուլիտ- գործադրմամբ` ձեռքերով կաղապարման,
ներ), քրոնիկական մկանաթելքախտեր ծանրություն պահելու, ներկման, կրկեսային
(միոֆիբրոզներ) մկանափակեղբորբեր բարձրացնելու, և մեծ բեռնատարու-
(միոֆասցիտներ), ջլաբնոցաբորբեր տեղափոխելու հետ թյան (այդ թվում`
(տենդովագինիտներ), նեղացնող կա- կապված աշխատանքներ: գյուղատնտեսական)
պանաախտեր (ստենոզացնող լիգամեն- Մարմնի հաճախակի մեքենաների
տոզներ), ստիլիոիդոզներ, սողնակ- թեքումների, վարորդական
վող մատ և այլն, ուսի էպիկոնդի- հարկադրական աշխատանքներ:
լյոզնր, ուսաթիակային հարհոդախտեր աշխատանքային դիրքում Թունելագործական
(պերիարթրոզներ) բարձիկաբորբեր գտնվելու (ծնկած, և հանքահորային
(բուրսիտներ), ձևախախտող պպզած, պառկած, առաջ աշխատանքներ`
ոսկրախտեր (դեֆորմացնող օստեոար- թեքված, կախված) հետ միկրոկլիմայական
թրոզներ), այդ թվում` ողահոդախտեր կապված աշխատանքներ անբարենպաստ
(սպոնդիլոարթրոզ), ասեպտիկ պայմաններում
ոսկրամեռուկացում (օստեոնեկրոզներ)
Արգանդի և հեշտոցի պատերի Երկարամյա (10 տարուց Բեռների
իջեցում և արտանկում ավելի), հերթափոխում` տեղափոխման
ժամանակի 50 տոկոսից ժամանակ ջանքերի
ավելի ծանրության գործադրմամբ
բարձրացում և տեղափոխում, ձեռքերով
զուգորդված հարկադրական կատարվող
աշխատանքային դիրքի հետ, աշխատանքներ
միայն մինչև 40 տարեկան
կանանց մոտ, եթե
ծննդաբերություններից
կոնքի հատակի մկանների
վնասվածությունը բացակայում է
Ոտքերի երակների արտահայտված Կանգնած հարկադրական Երկարատև
վարիկոզային լայնացում աշխատանքային դիրքում կանգնելու` ստատիկ
երկարատև գտնվելը լարվածության,
կամ ծանր բեռներ
տեղափոխելու հետ
կապված
աշխատանքներ
Ձայնային ապարատների գերլար- Ձայնալարերի երկարատև Մանկավարժական,
վածությունից առաջացած լարվածություն ռադիոհեռուստահա-
հիվանդություններ` ղորդավարական,
քրոնիկական կոկորդաբորբեր վոկալ-խոսակցական և
(լարինգիտներ), անոթաշարժիչ նմանատիպ այլ
մենաաճարաբորբ (վազոմոտոր աշխատանքներ
մոնոխոնդրիտ), ձայնային ծալքերի «հանգույցներ», ձայնային ծալքերի հպումային խոցեր, ձայնաղավաղում (ֆոնասթենիա)
Զարգացող կարճատեսություն Տեսողական գերլարվածու- Քարտեզագրություն,
թյուն` կապված մոտ ժամագործություն,
տարածությունից մանր թանկարժեք և
առարկաների և տարբեր կիսաթանկարժեք
նիշերի զանազանման հետ քարերի երեսակում և
որակի հսկողություն,
սրբագրական
աշխատանքներ`
օպտիկական
գործիքներով
և այլն
Թոքափքանք (թոքերի էմֆիզեմա) Արտաշնչման համակարգա- Փողային գործիքներով
յին լարվածություն նվագելու հետ կապված
աշխատանքի ընթացքում աշխատանքներ, ապակե
իրերի մեխանիկական
փչում
Նևրոզներ Հոգեկան հիվանդ Հոգեբուժական
մարդկանց երկարատև հիմնարկների բուժական
անմիջական սպասարկում անձնակազմի և
հոգեկան ոչ լիարժեք
երեխաների հատուկ
դպրոցների
մանկավարժական և
սպասարկող անձնակազմի
աշխատանքներ
V. ԿԵՆՍԱԲԱՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆՆԵՐԻ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԱՌԱՋԱՑԱԾ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ -------------------------
Վարակային և մակաբույծ Շփում վարակիչ հիվանդների, 2-րդ սյունակում
հիվանդություններ, որոնք իրերի կամ հիվանդու- նշված գործոնների
համապատասխանում են այն թյունների տարածիչների հետ կապված
վարակին, որի հետ աշխատողը հետ, հիվանդ կենդանիների, աշխատանքներ
շփվում է աշխատանքի ժամանակ կենդանական և բուսական
(տուբերկուլյոզ, բրուցելյոզ, ծագման նյութերի (կաշի, խլախտ, սիբիրյան խոց, տզային բուրդ, ցցամազ, ձիու մազ,
ուղեղաբորբ (էնցեֆալիտ), միս, կաշվի ու մորթու
թռչնավարակ (օրնիթոզ), հումքի օգտաթափոնք,
տոքսոպլազմոզ, վիրուսային հացահատիկ, բամբակ և այլն)
լյարդաբորբ (հեպատիտ), մաշկի հետ, կրծողների և նրանցից
միկրոզներ, Ռոզենբախի վարակված մակերեսնրի հետ`
էրիզիպիլոիդ, քոս, սիֆիլիս ստորգետնյա պայմաններում
և այլն
Դիսբակտերիոզ, մաշկի և Հակաբիոտիկներ, սնկափառեր, 2-րդ սյունակում
լորձաթաղանթների սպիտակուցավիտամինային նշված գործոնների
կանդիդոմիկոզ, ընդերային խտանյութեր, կերային հետ կապված
կանդիդոզ խմորիչներ, համակցված կերեր աշխատանքներ
VI. ԱԼԵՐԳԻԿ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
-------------------------
Անաֆիլակտիկ շոկ, շաղկապենա- Ալերգներ. Ցանկացած բնույթի
բորբ (կոնյունիկտիվիտ), ա/ քիմիական` սինթետիկ աշխատանքներ,
քթաբորբ (ռինիտ), պոլիմերներ, խեժեր, լաքեր, որոնք առնչվում են
քթաըմպանաբորբ (ռինոֆարինգիտ), ներկեր, լվացող միջոցներ, օրգանիզմում
քթաըմպանակոկորդաբորբ մետաղներ և դրանց միացու- ալերգիացում
(ռինոֆարինգոլարինգիտ), թյուններ (քրոմ, նիկել, առաջացնող նյութերի
բրոնխային հեղձուկ (բրոնխիալ կոբալտ, մանգան, բերիլիում, հետ
ասթմա), արտածին ալվեոլիտ, պլատին, ցիրկոնիում, արծաթ,
մաշկախտեր (դերմատոզներ), ոսկի, մոլիբդեն և այլն),
թունաալերգիկ լյարդաբորբ ֆորմալդեհիդ, էպիքլորհիդրին,
(հեպատիտ) և այլ սկիպիդար, եթերային յուղեր,
օրգան-համակարգերի ալերգիկ քլորամին, ֆթալային և
ախտահարումներ մալերային անհիդրիդներ,
հեքսամեթիլենդիամին,
դինիտրոքլորբենզոլ, ցիանիդներ,
յուղատոգորիչներ, կապտաքս,
թիուրամ, նիազոն Դ. քլորացված
նավթալիններ, ֆուրաններ,
ամիններ, ակրիլոնիտրիլ,
էթիլեմիններ, դիամներ,
պեստիցիդներ և այլն).
բ/ դեղորայքային` վիտամիններ,
հակաբիոտիկներ, նովոկային,
նեյրոլեպտիկներ,
բրոմի ֆուրացիլինային շարքի
պատրաստուկներ,
սուլֆանիլամիդներ և այլն.
գ/ կենսաբանական` շիճուկներ,
վակցինաներ, հորմոններ,
ֆերմենտներ, միկրոբային, սնկային
կուլտուրաներ,
սպիտակուցավիտամինային
խտանյութեր, համակցված
կերեր, միջատների և որդերի
թույներ, կենդանական և
բուսական ծագման փոշիներ և այլն
VII. ՆՈՐԱԳՈՅԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
-------------------------
Մաշկի ուռուցքներ` հիպերկերա- Քարածխի, նավթի, թերթաքարերի Նշված նյութերի տոզներ, էպիթելային ուռուցքներ թորման նյութեր, (խեժ, կուպր, և իոնիզացնող
(էպիթելիոմաներ), պտկանման ֆենանտրեն, անտրացեն, ամինոան- ճառագայթումների
ուռուցքներ (պապիլոմաներ), տրացենային յուղ, ազոմիացու- ազդեցության
քաղցկեղ, լեյկոկերատոզներ թյունների ածանցյալներ, հետ կապված
գուդրոն, պարաֆին և այլն), ամեն տեսակի
իոնիզացնող ճառագայթում աշխատանքներ
Բերանի խոռոչի և շնչառական Նիկելի, քրոմի, մկնդեղի Նիկելի, մկնդեղի,
օրգանների ուռուցքներ միացություններ, քարածխային քրոմի
խեժեր, ազբեստ, ասֆալտ, միացությունների
ռադիոակտիվ հանքերի փոշու ստացման և
և մակերեսին ածխաջրածիններ կիրառության հետ
կլանած փոշու ներշնչում կապված
աշխատանքներ,
ռադիոակտիվ
հանքերի, ազբեստի,
ասբեստ պարունակող
նյութերի
հետախուզում,
արդյունահանում
և մշակում,
արհեստական
նռնաքարերի
ստացման և դրանից
առարկաներ
պատրաստման հետ
կապված
աշխատանքներ,
ասֆալտապատում
Լյարդի ուռուցքներ Վինիլ-քլորիդ, երկարատև Ռադիոքիմիական և
շփում լյարդն ախտահարող այլ արտադրություն-
ռադիոակտիվ նյութերի ներում կատարվող
(պոլոնիում, թորիում, աշխատանքներ
պլուտոնիում) հետ
Ստամոքսի քաղցկեղ Քրոմի 6-արժեք միացու- Քրոմի արտադրության
թյուններ հետ կապված
աշխատանքներ
Լեյկոզներ Բենզոլ, տարբեր տեսակի Բենզոլի և իոնիզաց-
իոնիզացնող ճառագայթում- նող ճառագայթումների
ների ազդեցություն աղբյուրների հետ
կատարվող աշխատանք-
ներ
Միզապարկի ուռուցքներ` Ոսկրերն ախտահարող 2-րդ սյունակում նշված
պտկանման ուռուցքներ ռադիոակտիվ նյութերի նյութերի հետ`
(պապիլոմա), քաղցկեղ (ռադիում, ստրոնցիում, արդյունաբերության
պլուտոնիում) հետ տարբեր բնագավառներում
երկարատև շփում կատարվող աշխատանքներ
Ոսկրերի ուռուցքներ Ոսկրերն ախտահարող ռադիո- Ռադիոքիմիական
ակտիվ նյութերի (ռադիում, արտադրություններում,
ստրոնցիում, պլուտոնիում) ռադիոլոգիական և
հետ երկարատև շփում ռադիոքիմիական
լաբորատորիաներում
կատարվող աշխատանքներ
-------------------------
* Ծանոթագրություն: Հիվանդությունների հայերեն անվանումներից հետո փակագծերում
բերված են դրանց լատիներեն անվանումները: