100.0420.020701
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«02» 07 2001 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 10001112
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ՀՐԱՄԱՆ
19 հունիսի 2001 թվականի N 420
«ԵՐԵԽԱՅԻՆ ՀԱՇՄԱՆԴԱՄ ՃԱՆԱՉԵԼՈՒ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ»
i
Ի կատարումն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 03.11.1998թ. «Բժշկասոցիալական փորձաքննական հանձնաժողովների կանոնադրությունը և անձին հաշմանդամ ճանաչելու կարգը հաստատելու մասին» N 684 որոշման 17 կետի, համաձայն Հայաստան Հանրապետության վարչապետի 2000թ. հունիսի 19-ի N 362 որոշմամբ հաստատված ՀՀ առողջապահության նախարարության կանոնադրության (4-րդ, 7-րդ, 8-րդ կետեր), երեխաների (մինչև 16 տարեկան) հաշմանդամության որոշման բժշկական չափորոշիչների սահմանման և ներդրման գործընթացն ապահովելու նպատակով
ՀԱՍՏԱՏՈՒՄ ԵՄ `
1. Մինչև 16 տարեկան երեխային հաշմանդամ ճանաչելու բժշկական ցուցումների ցանկը (կցվում է):
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ `
2. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության մոր և մանկան առողջության պահպանման վարչության պետ Կ. Սարիբեկյանին`
համակարգի առողջապահական մարմինների ղեկավարներին և բուժհաստատությունների տնօրեններին ապահովել «Մինչև 16 տարեկան երեխային հաշմանդամ ճանաչելու բժշկական ցուցումների հաստատելու մասին» սույն հրամանի վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկատվությամբ:
3. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության գործերի կառավարիչ Գ. Ստեփանյանին`
կազմակերպել սույն հրամանի տպագրումը Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության «Առողջապահության լրատու» պաշտոնաթերթում:
4. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի տեղակալ Հ. Դարբինյանին`
ստանձնել սույն հրամանի կատարման հսկողությունը:
Հաստատված է`
ՀՀ առողջապահության նախարարության
«19» հունիսի 2001թ
N 420 հրամանով
ՑԱՆԿ
ՄԻՆՉԵՎ 16 ՏԱՐԵԿԱՆ ԵՐԵԽԱՅԻՆ ՀԱՇՄԱՆԴԱՄ ՃԱՆԱՉԵԼՈՒ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԻ
Ա. Երկամյա ժամկետով հաշմանդամություն սահմանելու իրավունք ընձեռող հիվանդություններ և ախտաբանական վիճակներ
._________________________________________________________________________.
| Հիվանդություններ և |Հաշմանդամությանը հանգեցնող ֆունկցիոնալ |
| ախտաբանական վիճակներ | վիճակի բնութագիր և/կամ ժամկետային |
| | չափանիշներ |
|_________________________________________________________________________|
| I. Նյարդա-հոգեկան հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Նյարդային համակարգի |Արտահայտված կայուն շարժողական |
| ախտահարումների հետևանքներ |խանգարումներ (առնվազն մեկ վերջույթի |
| |պարալիզ, գեներալիզացված հիպերկինեզներ, |
| |կոորդինացիայի խանգարումներ): |
| | |
| |Չափավոր արտահայտված կայուն շարժողական |
| |խանգարումներ (մեկ կամ ավելի վերջույթների |
| |պարեզ, կոորդինացիայի խանգարումներ), |
| |որոնք ուղեկցվում են խոսքի, լսողության կամ |
| |տեսողության խանգարումներով: |
| | |
| |Կոնքի խոռոչի օրգանների ֆունկցիայի |
| |արտահայտված կայուն խանգարումներ: |
| | |
| |Խոսքի արտահայտված կայուն խանգարումներ` |
| |ալալիա, աֆազիա, դիզարթրիա, ծանր |
| |կակազություն: |
| | |
| 2. Էպիլեպսիա |Ախտորոշման պահից մինչև հակաԷպիլեպտիկ |
| |բուժման անհրաժեշտության վերացումը |
| |(լավացումը): |
| 3. Փսիխոտիկ վիճակներ, |Ձգձգվող` 6 ամիս և ավելի տևողությամբ: |
| պսիխոպաթիաներ, այդ թվում | |
| ձևավորվող | |
| | |
| 4. Մտավոր հետամնացություն |Թեթև աստիճանի մտավոր հետամնացություն` |
| |զուգակցված ինտելեկտի ֆունկցիոնալ-դինամիկ |
| |նախադրյալներից որևէ մեկի (տեսողություն, |
| |լսողություն, խոսք, հենաշարժողական |
| |ֆունկցիա, վարքագիծ) խանգարման հետ: |
|_________________________________________________________________________|
| II. Աչքի ախտահանումներ և հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Տեսողության օրգանի |Տեսողության սրության կայուն իջեցում մինչև |
| երկկողմանի ախտահարումներ |0.2 (կորեկցիայով) առավել լավ տեսնող |
| |աչքում, կամ տեսողության դաշտի նեղացում |
| |ֆիքսման կետից մինչև 25 աստիճան բոլոր |
| |ուղղություններով` առավել լավ տեսնող |
| |աչքում |
| | |
| 2. Տեսողության օրգանի |Տեսողության սրության կայուն իջեցում մինչև |
| միակողմանի ախտահարումներ |0.03 (կորեկցիայով) և ցածր |
|_________________________________________________________________________|
| III. Քիթ-կոկորդ-ականջ օրգանների ախտահարումներ և հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Կոկորդի և շնչափողի |Շնչառության ապահովում շնչափողահատման |
| հիվանդություններ |(տրախեոստոմիկ) փողրակով |
| | |
| 2. Կոկորդի |Դժվարացած շնչառություն` ձայնային |
| նորագոյացություններ |ֆունկցիայի կայուն խանգարումով |
| (նախքան վիրահատական | |
| միջամտությունը և դրանից | |
| հետո) | |
| | |
| 3. Լսողության օրգանների |Ծանրալսողություն 3-4 աստիճան` խոսքի |
| երկկողմանի ախտահարումներ |արտահայտված խանգարումով |
|_________________________________________________________________________|
| IV. Օրգան-համակարգերի հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Շնչական օրգանների |Կայուն շնչական անբավարարություն 2-րդ և |
| հիվանդություններ, |ավելի աստիճանի կամ բրոնխիալ ասթմա |
| ախտաբանական վիճակներ, |(ասթմայի ցերեկային նոպաներ` առնվազն |
| զարգացման արատներ |շաբաթական մեկ անգամ կամ գիշերային |
| |նոպաներ` առնվազն ամիսը 3 անգամ) |
| | |
| 2. Տուբերկուլյոզ |Ախտորոշման պահից մինչև բուժման |
| (պալարախտ) |անհրաժեշտության վերացումը և լիարժեք |
| |վերականգնումը: |
| | |
| 3. Երիկամների ախտաբանական |Բուժման նկատմամբ կայուն (ռեզիստենտ) |
| վիճակներ, |նեֆրոտիկ համախտանիշ և/կամ զարկերակային |
| հիվանդություններ |հիպերտենզիա: |
| | |
| 4. Միակ երիկամի |Հաստատված կլինիկական-լաբորատոր |
| ախտահարում |հետազոտությունների միջոցով (անկախ |
| |արտահայտվածության աստիճանից): |
| | |
| 5. Աղեստամոքսային ուղու, |Մարսողության և/կամ լյարդային ֆունկցիայի |
| լյարդի, լեղուղիների |կայուն արտահայտված խանգարումներ` |
| հիվանդություններ, |ուղեկցվող քաշի անկումով և/կամ ընթացող |
| ախտաբանական վիճակներ, |տարեկան 2 և ավելի սրացումներով: |
| զարգացման արատներ | |
| | |
| 6. Սիրտ-անոթային |Երկարատև բուժում պահանջող (առնվազն 3 ամիս)|
| համակարգի |արյան շրջանառության 2-րդ և ավելի |
| հիվանդություններ, |աստիճանի խանգարումներ: |
| ախտաբանական վիճակներ, |Թոքային հիպերտենզիա` զուգակցված արյան |
| սրտի և խոշոր անոթների |շրջանառության 1-ին և ավելի աստիճանի |
| արատներ, սրտի ռիթմի |խանգարումով: Արտահայտված քրոնիկ |
| խանգարումներ: |հիպօքսեմիա (զարկերակային |
| |արյան հեմոգլոբինի թթվածնով |
| |հագեցվածությունը պուլսօքսիմետրիայով |
| |75%-ից) և/կամ պոլիցիտեմիա (հեմատոկրիտը |
| |50%-ից): |
| |Հաճախակի կրկնվող, բուժման տեսանկյունից |
| |կայուն պարոքսիզմալ տախիկարդիայի նոպաներ |
| |(միջին հաշվով ամիսը մեկ և ավելի անգամ): |
| | |
| 7. Արյունաստեղծ համակարգի | |
| հիվանդություններ, | |
| ախտաբանական վիճակներ, | |
| զարգացման արատներ | |
| ա) Բնածին և ժառանգական |Հաճախակի անեմիկ կրիզներ (առնվազն` տարեկան |
| սակավարյունություններ |մեկ անգամ), որոնք բերում են հեմոգլոբինի |
| (բացառությամբ |իջեցման` ցածր 90 գ/լ-ից: |
| թալասեմիաների), կամ | |
| ձեռքբերովի հիպո- կամ | |
| ապլաստիկ | |
| սակավարյունություններ | |
| բ) Թրոմբոցիտոպենիկ |Երկարատև (6 ամիս և ավելի տևողությամբ) |
| ծիրանացան |արտահայտված թրոմբոցիտոպենիայով ընթացող |
| |(35000 բջիջ 1 խորանարդ մմ-ում): |
| 8. Հենաշարժական ապարատի |Ոսկրային հյուսվածքի արտահայտված տարածուն |
| հիվանդություններ, |դեստրուկցիաներ և/կամ մաշկի և մկանների |
| ախտաբանական վիճակներ |կայուն և տարածված ախտահարումներ, որոնք |
| (պոլիարթրիտ` անկախ |հանգեցնում են ոսկրերի և մկանների |
| էթիոլոգիայից, օստեոմիելիտ |դեֆորմացիաների կամ ախտաբանական |
| և այլն) |կոտրվածքների, կամ հոդերի առնվազն 2-րդ |
| |աստիճանի ֆունկցիոնալ անբավարարության: |
| |Ողնաշարի և կրծքավանդակի դեֆորմացիաներ, |
| |որոնք բերում են հենաշարժական ֆունկցիայի |
| |արտահայտված խանգարման կամ շնչական |
| |ֆունկցիայի առնվազն I-ին կամ արյան |
| |շրջանառության առնվազն I-ին աստիճանի |
| |խանգարման: |
| |Սկոլիոզ` առնվազն 3-րդ աստիճանի: |
| |Առնվազն մեկ խոշոր հոդի (կոնք-ազդրային, |
| |ծնկային, սրունք-թաթային, ուսային, |
| |արմնկային) կոնտրակտուրա` վերջույթի |
| |ֆունկցիոնալ անբարենպաստ վիճակում, կամ |
| |անկիլոզ: |
| 9. Շարակցական հյուսվածքի |3 ամիս և ավելի տևողությամբ բարձր աստիճանի|
| դիֆուզ հիվանդություններ |ակտիվությունով ընթացող ախտաբանական |
| (կոլլագենոզներ, Սթիլի |վիճակներ` պայմանավորված շարակցական |
| հիվանդություն, Վիսլեր- |հյուսվածքի համակարգային ախտահարումով: |
| Ֆանկոնի ենթասեպսիս և | |
| այլն) | |
| | |
| 10. Պարբերական |Հաճախակի նոպաներով` ամիսը երկու և ավելի |
| հիվանդություն |անգամ |
|_________________________________________________________________________|
| V. Ուռուցքային հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Չարորակ ուռուցքներ, |Ախտորոշման պահից մինչև բուժման ավարտը և |
| այդ թվում նաև |դիսպանսեր հսկողության անհրաժեշտության |
| լիմֆոգրանուլեմատոզ |վերացումը (առողջացումը) |
|_________________________________________________________________________|
| VI. Վիրաբուժական հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Հիվանդություններ, |Առնվազն 6 ամիս ժամանակահատվածում հատուկ |
| վնասվածքներ և զարգացման |խնամքի և հսկողության կարիքով էտապային |
| արատներ` անկախ |վիրաբուժական շտկումներ պահանջող վիճակներ: |
| տեղակայումից | |
| | |
| 2. Կերակրափողի, |Չվիրահատված (այդ թվում ըստ ժամկետի |
| աղեստամոքսային տրակտի և |վիրահատական բուժման ոչ ենթակա) կամ |
| միզարձակման համակարգի |հետվիրահատական մարսողության կամ |
| ախտահարումներ |միզարձակման ֆունկցիայի կայուն, |
| |արտահայտված խանգարումներ. |
| |- կղանքի և/կամ մեզի անպահելիություն |
| |- կղանքային կամ միզային, կամ միզասեռական |
| |խուղակներ |
| |- կերակրափողի կամ աղիքային |
| |անանցանելիություն |
| |- բարակ աղու 2/3-ի հետռեզեկցիոն վիճակ |
| | |
| 3. Դեմքի զարգացման |Ծամելու կամ կլման, կամ խոսքի, կամ |
| արատներ` օրգանների |շնչառության ֆունկցիայի արտահայտված |
| մասնակի կամ լրիվ |խանգարումներ: |
| ապլազիայով, դեմքի փափուկ |Դեմքը տձևացնող (այլանդակող) |
| հյուսվածքների և կմախքի |փոփոխություններ |
| ձեռքբերովի դեֆեկտներ և | |
| դեֆորմացիաներ: | |
|_________________________________________________________________________|
| VII. Մաշկային հիվանդություններ |
|_________________________________________________________________________|
| 1. Բշտիկային էպիդերմոլիզ, | Մաշկի և լորձաթաղանթների տարածուն |
| դիստրոֆիկ ձև, ատոպիկ | ախտահարումներ (այդ թվում հաճախակի |
| դերմատիտ (նեյրոդերմիտ), | սրացումներով խոցոտումներ, սպիներ և |
| կարմիր տափակ որքին, պսորիազ,| այլն), որոնք բերում են ծամելու կամ |
| Դևերժի մազարմատի որքին, այլ| կլման ֆունկցիայի խանգարումների, |
| հիվանդություններ: | ֆիզիկական ակտիվության և |
| | ինքնասպասարկման կայուն սահմանափակման: |
._________________________________________________________________________.
Բ. Մինչև 16 տարեկան երեխաներին հաշմանդամություն սահմանելու իրավունք
ընձեռող հիվանդություններ և ախտաբանական վիճակներ
I. ՆՅԱՐԴԱ-ՀՈԳԵԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1. Մեկ կամ ավելի վերջույթների անդարձելի պարալիզ կամ արտահայտված պարեզ, հիպերկինեզների արտահայտված անդարձելի ձևեր (կրկնակի աթետոզի, խորեոաթետոզի տիպի):
2. Մտավոր հետամնացություն` միջին կամ ծանր աստիճանի:
3. Շիզոֆրենիա, այլ էնդոգեն փսիխոզներ, զարգացման պերվազիվ խանգարումներ (աուտիզմ և այլն):
II. ԱՆԱԼԻԶԱՏՈՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԻ ԱԽՏԱՀԱՐՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1. Տեսության օրգանի երկկողմանի, անդարձելի բնածին և ձեռքբերովի ախտահարումներ` տեսողության սրության իջեցումով մինչև 0.2 (կորեկցիայով) առավել լավ տեսնող աչքում, կամ տեսողության դաշտի նեղացումով ֆիքսման կետից մինչև 25 աստիճան բոլոր ուղղություններով` առավել լավ տեսնող աչքում:
2. Մեկ աչքի բացակայություն կամ անդարձելի կուրություն:
3. Երկկողմանի խլություն:
III. ՆԵՐՔԻՆ ՕՐԳԱՆՆԵՐԻ ԵՎ ՆՅՈՒԹԱՓՈԽԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1. Շնչական օրգանների հիվանդություններ, ախտաբանական վիճակներ և զարգացման արատներ` 2-րդ և ավելի աստիճանի շնչական անբավարարությամբ` զուգակցված սրտային անբավարարության երևույթներով: *
Բնածին և ժառանգական բնույթի թոքերի դիսեմինացված հիվանդություններ (մուկովիսցիդոզ, խրոնիկական ընթացքով ալվեոլիտներ և այլն):
2. Երիկամների և միզարձակման օրգանների հիվանդություններ, ախտաբանական վիճակներ, զարգացման արատներ` խրոնիկական երիկամային անբավարարությամբ:
Երիկամների ամիլոիդոզ, հաստատված նեֆրոբիոպսիայով:
3. Լյարդի ֆունկցիայի կայուն արտահայտված, անդարձելի խանգարումներ (ցիռոզներ, քրոնիկական ակտիվ հեպատիտ, լյարդային պորտալ հիպերտենզիա և այլն):
4. Կրոնի հիվանդություն (Տերմինալ իլեիտ):
5. Բուժման չենթարկվող սիրտ-անոթային հիվանդություններ, ախտաբանական վիճակներ, այդ թվում`
ա) 2-րդ և բարձր աստիճանի արյան շրջանառության խանգարումներով ընթացող անվիրահատելի սրտի արատ
բ) իդիոպաթիկ կարդիոմիոպաթիա (դիլատացիոն, հիպերտրոֆիկ, ռեստրիկտիվ) *
գ) միակ փորոք տիպի սրտի բնածին արատներ` չվիրահատված կամ օգնական (պալիատիվ) վիրահատության ենթարկված
դ) սրտի բնածին բարդ արատով պայմանավորված (այդ թվում օգնական վիրահատությունից հետո) անբուժելի քրոնիկական հիպօքսեմիա և/կամ պոլիցիտեմիա:
Անբուժելի թոքային հիպերտենզիա` պայմանավորված թոքային անոթների անվերադարձ փոփոխություններով և հաստատված քրոնիկական հիպօքսեմիայի առկայությամբ կամ ներսրտային հետազոտությամբ:
Պրոթեզավորված սրտի կափույր:
Իմպլանտացված սրտախթանիչ (կարդիոստիմուլյատոր):
6. Չարորակ հիպերտենզիա: *
7. Ժառանգական հեմոլիտիկ սակավարյունություն (թալասեմիաներ):
8. Ժառանգական կոագուլոպաթիաներ` հեմոֆիլիաներ, Վիլեբրանտի հիվանդություն, Գլանցմանի թրոմբասթենիա:
Այլ կոագուլոպաթիաներ, որոնք բերում են հեմոռագիկ համախտանիշի` տարեկան ոչ պակաս քան երկու անգամ: *
9. Բնածին հիպո-/ապլաստիկ անեմիաներ:
10. Թրոմբոցիտոպենիկ ծիրանացան, անընդմեջ կրկնվող ընթացքով` սպլենէկտոմիայից հետո արտահայտված հեմոռագիկ համախտանիշով և թրոմբոցիտոպենիայով`
35 000-ից սակավ բջիջ մեկ խորանարդ մլ-ում: *
11. Սուր լեյկոզ: Քրոնիկական միելոլեյկոզ: Հիստիոցիտոզ:
12. Առաջնային իմունոլոգիական անբավարարություն (Բնածին իմունոդեֆիցիտային վիճակներ):
13. Բնածին, ժառանգական նյութափոխանակության (ամինաթթուների, ածխաջրերի և ճարպերի` բացառությամբ ասիմպտոմատիկ հիպերլիպիդեմիաները) հիվանդություններ:
14. Ժառանգական, քրոմոսոմային հիվանդություններ և համախտանիշներ, որոնք բերում են կենսագործունեության սահմանափակման:
15. Պատվաստված օրգան:
IV. ՈՒՌՈՒՑՔԱՅԻՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1. Անբուժելի (ինկուրաբիլ) չարորակ նորագոյացություններ:
V. ՎԻՐԱԲՈՒԺԱԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԱՆԱՏՈՄԻԱԿԱՆ ԴԵՖԵԿՏՆԵՐ ԵՎ ԴԵՖՈՐՄԱՑԻԱՆԵՐ
1. Կղանքի և մեզի արտահայտված, անվերականգնելի անպահելիություն, այդ թվում պայմանավորված կղանքային և միզասեռական բուժման չենթարկվող խուղակներով: *
2. Բուժման չենթարկվող արտալյարդային պորտալ հիպերտենզիա: *
3. Ախտաբանական վիճակներ` պայմանավորված օրգանների բացակայությամբ կամ արտահայտված թերզարգացմամբ, որոնք հանգեցնում են օրգանիզմի հիմնական ֆունկցիայի զգալի խանգարման:
4. Կմախքի անուղղելի դեֆորմացիաների, ախտաբանական կոտրվածքների, անկիլոզների և կոնտրակտուրաների հանգեցնող կմախքի բնածին սիստեմային հիվանդություններ:
5. Վերջույթների ֆունկցիայի անվերականգնելի, արտահայտված խանգարումներ`
ա/ առնվազն մեկ վերջույթի բնածին թերզարգացում` ֆունկցիայի արտահայտված կայուն խանգարումով:
բ/ ստորին վերջույթի ծայրատ` Շոպարի հոդի մակարդակից:
գ/ վերին վերջույթի` առնվազն չորս մատի, կամ երեք մատի` ներառյալ առաջին մատի բացակայություն:
դ/ ազդրի անուղղելի տեռատոգեն բնածին հոդախախտ` ֆունկցիայի արտահայտված խանգարումով:
6. Կոկորդի և շնչափողի հիվանդություններ` շնչառության ապահովում շնչափողահատման (տրախեոտոմիկ) փողրակով, ռեկոնստրուկտիվ վիրահատության անհնարինության դեպքում:
VI. ԷՆԴՈԿՐԻՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1. Ծանր և դեկոմպենսացված բնածին և ձեռքբերովի հիպոթիրեոզ:
2. Հիպերպարաթիրեոդիզմ` հենաշարժական ֆունկցիայի խիստ խանգարումներ առաջացնող կմախքի դեֆորմացիայով:
3. Հիպոպարաթիրեոիդիզմ` բուժման նկատմամբ ռեզիստենտ, հաճախակի
կրկնվող ցնցումներով:
4. Ոչ շաքարային դիաբետ` վազոպրեսինի նկատմամբ ռեզիստենտ երիկամային ձև:
5. Ոչ շաքարային դիաբետ` իդիոպաթիկ ձև (վազոպրեսին-կախյալ)` միջին և ծանր ընթացքով:
6. Շաքարային դիաբետ:
7. Հիպոֆիզի ադենոմաներ`
ա) Իցենկո-Քուշինգի հիվանդություն` արտահայտված զարկերակային հիպերտենզիայով և/կամ ոսկրերի կոտրվածք առաջացնող օստեոպորոզով:
բ/ Ակրոմեգալիա` զուգակցված բոլոր էնդոկրին գեղձերի հիպոֆունկցիայով, փոխարինական թերապիայի անհրաժեշտությամբ:
8. Քրոնիկական մակերիկամային անբավարարություն, որն ընթանում է փոխարինական թերապիայի ֆոնի վրա զարգացող Ադիսոնյան կրիզներով:
9. Հիպոգոնադիզմ` առաջնային (Կլայնֆելտերի համախտանիշ, Շերեշևսկի-Թերների համախտանիշ) կամ երկրորդային (հետվիրահատական կամ վնասվածքային), որը հանգեցնում է օրգանիզմի որևէ հիմնական ֆունկցիայի խախտման` բերելով կենսագործունեության որևէ կատեգորիայի զգալի խանգարման:
10. Ցերեբրալ - հիպոֆիզար նանիզմ:
* Բժշկական եզրակացությունը կարող է տրվել մինչև 16 տարեկան հասակը`
առնվազն երկամյա հսկողություն և/կամ հաշմանդամություն սահմանելուց
հետո: