ՖԻՐՄԱՅԻՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

(ուժը կորցրել է 25.07.12 թվականից 19.03.12 ՀՕ-130-Ն օրենք)

010.0114.280608

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

Ընդունված է 2008 թվականի հունիսի 10-ին

ՖԻՐՄԱՅԻՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

ԳԼՈՒԽ 1
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Սույն օրենքով կարգավորվում են իրավաբանական անձանց ֆիրմային անվանումների գրանցման, իրավական պահպանության և օգտագործման հետ կապված հարաբերությունները:

1. Ֆիրմային անվանումների մասին օրենսդրությունը բաղկացած է Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերից, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքից, սույն օրենքից և այլ իրավական ակտերից:

2. Եթե Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով սահմանված են այլ նորմեր, քան նախատեսված են սույն օրենքով, ապա կիրառվում են միջազգային պայմանագրի նորմերը:

Սույն օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացություններն են`

ֆիրմային անվանման գրանցման հայտ` սույն օրենքով նախատեսված փաստաթղթերի փաթեթ, որն անհրաժեշտ է ֆիրմային անվանման գրանցման համար.

հայտատու` գրանցվող իրավաբանական անձի հիմնադիրներին ներկայացնող լիազորված անձ կամ գրանցված իրավաբանական անձ, որը հայտ է ներկայացնում պետական ռեգիստր, իսկ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-րդ մասով սահմանված դեպքերի համար` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ.

փորձաքննություն` ֆիրմային անվանման համապատասխանության ստուգումը ֆիրմային անվանման գրանցման համար սույն օրենքով սահմանված պահանջներին.

փորձաքննության եզրակացություն` ֆիրմային անվանման գրանցման կամ գրանցումը մերժելու մասին մտավոր սեփականության հարցերով պետական լիազոր մարմնի համապատասխան փորձագիտական եզրակացությունը.

փորձաքննության մարմին` մտավոր սեփականության հարցերով լիազորված գործադիր իշխանության հանրապետական մարմին, որը, սույն օրենքի համաձայն, իրականացնում է ֆիրմային անվանումների փորձաքննություն.

ապրանքային նշան` ապրանքային և (կամ) սպասարկման նշան:

(3-րդ հոդվածը փոփ. 08.06.09 ՀՕ-140-Ն օրենք)

ԳԼՈՒԽ 2
ՖԻՐՄԱՅԻՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

1. Ֆիրմային անվանումն այն անվանումն է, որի ներքո առևտրային իրավաբանական անձը (այսուհետ` իրավաբանական անձ) իրականացնում է իր գործունեությունը և տարբերվում այլ իրավաբանական անձանցից:

2. Ֆիրմային անվանումը պետք է բովանդակի իրավաբանական անձի կազմակերպական - իրավական ձևը բնորոշող բառեր և տարբերակող նշանակության առնվազն մեկ անուն` հատուկ անուն (անձնանուն, տեղանքի կամ խորհրդանշական անվանում), հասարակ կամ մտացածին անուն:

3. Ֆիրմային անվանումը կարող է բովանդակել նաև իրավաբանական անձի գտնվելու վայրի անվանումը, նրա գործունեության բնույթը բնորոշող բառեր, ինչպես նաև այլ տվյալներ, որոնք նրա հիմնադիրները կամ մասնակիցները համարում են անհրաժեշտ:

4. Տնտեսական ընկերակցության ֆիրմային անվանումը պետք է պարունակի «լիակատար ընկերակցություն» կամ «վստահության վրա հիմնված ընկերակցություն» բառերը և ընկերակցության բոլոր մասնակիցների (լիակատար ընկերների) անունները (անվանումները) կամ ընկերակցության մասնակիցներից (լիակատար ընկերներից) առնվազն մեկի անունը (անվանումը)` ավելացրած «և ընկերներ» ու «լիակատար ընկերակցություն» կամ «վստահության վրա հիմնված ընկերակցություն» բառերը:

5. Առևտրային կոոպերատիվի ֆիրմային անվանումը պետք է ցուցում պարունակի նրա գործունեության հիմնական նպատակի մասին:

1. Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված իրավաբանական անձանց ֆիրմային անվանումների իրավական պահպանությունն իրականացվում է սույն օրենքով սահմանված կարգով դրանց գրանցման հիման վրա:

2. Օտարերկրյա պետությունում գրանցված իրավաբանական անձի ֆիրմային անվանմանը տրամադրվում է սույն օրենքով նախատեսված իրավական պահպանություն, եթե այն տվյալ ֆիրմային անվանման կամ ապրանքային նշանի լայնածավալ օգտագործման հետևանքով համընդհանուր ճանաչում է ստացել Հայաստանի Հանրապետությունում:

1. Ֆիրմային անվանման մեջ հանրահայտ (հայտնի, հռչակավոր) անձի անունը (լրիվ, կրճատ կամ կեղծանուն) կարող է օգտագործվել միայն այդ անձի, իսկ նրա մահվան դեպքում` նրա ժառանգների համաձայնությամբ:

2. Եթե հանրահայտ անձը կամ նրա անվան օգտագործման համաձայնություն տվող ժառանգները գտնում են, որ իրավաբանական անձի գործունեությունը ստվերում է հանրահայտ անձի հեղինակությունը (վարկը, համբավը, արժանապատվությունը), ապա նա կարող է դիմել դատարան` այդ անունը ֆիրմային անվանման մեջ օգտագործելու իրավունքից իրավաբանական անձին զրկելու և (կամ) պատճառած վնասները փոխհատուցելու պահանջով:

3. Ֆիրմային անվանումների մեջ տարբերակող նշանակության անուններում «Հայ», «Հայաստան», «հայկական» բառերը և դրանց թարգմանությունները, Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների անվանումները, ինչպես նաև ֆիրմային անվանումների մեջ հանրահայտ անձի լրիվ կամ կրճատ անունը` նրա մահվան և ժառանգներ չունենալու դեպքում, կարող են օգտագործվել միայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

ԳԼՈՒԽ 3
ՖԻՐՄԱՅԻՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ ԵՎ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ

1. Ֆիրմային անվանման գրանցման հայտը ներկայացվում է պետական ռեգիստր:

1.1. Բանկերը, վարկային կազմակերպությունները, ներդրումային ընկերությունները, կարգավորվող շուկայի օպերատորները, Կենտրոնական դեպոզիտարիան, ապահովագրական ընկերությունները կամ այդպիսի իրավաբանական անձանց հիմնադիրներին ներկայացնող լիազորված անձը ֆիրմային անվանման գրանցման հայտը ներկայացնում են Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ:

2. Ֆիրմային անվանման գրանցման հայտում նշվում են`

1) գրանցման ներկայացված ֆիրմային անվանումը, դրա հապավումը կամ կրճատ ձևը (եթե այդպիսին կա), հայտատուի անունը կամ անվանումը, գտնվելու վայրը (հասցեն).

2) գրանցման ներկայացված ֆիրմային անվանման բացատրությունը, եթե այն հայերեն հասկանալի չէ:

3. Հայտին կցվում են`

1) սույն օրենքի 6-րդ հոդվածով նախատեսված դեպքերում` համապատասխան համաձայնությունը կամ թույլտվությունը.

2) լիազորագիր, եթե հայտը ներկայացվում է հայտատուի կողմից լիազորված անձի միջոցով.

3) օրենքով սահմանված պետական տուրքի վճարման անդորրագիրը:

4. Հայտը ներկայացվում է հայերեն:

5. Հայտի ձևը, դրա լրացման և ներկայացման կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարությունը, իսկ սույն հոդվածի 1.1-րդ մասով սահմանված դեպքում` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկը:

(7-րդ հոդվածը փոփ. 08.06.09 ՀՕ-140-Ն օրենք)

1. Սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 2-4-րդ մասերով սահմանված պահանջներին համապատասխանող հայտն ստանալու օրվանից հետո` մեկօրյա ժամկետում, պետական ռեգիստրը, իսկ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-րդ մասում նշված դեպքերում` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկը տվյալ հայտն էլեկտրոնային եղանակով ներկայացնում է փորձաքննության մարմին` ներկայացված ֆիրմային անվանման գրանցման հնարավորության վերաբերյալ փորձագիտական եզրակացություն ստանալու համար: Հայտն էլեկտրոնային եղանակով ներկայացնելու կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարությունը, իսկ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-րդ մասով սահմանված դեպքերի համար` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկը:

2. Հայտն ստանալու օրվանից հետո` մեկօրյա ժամկետում, փորձաքննության մարմինն անցկացնում է փորձաքննություն` որոշելու համար գրանցման ներկայացված ֆիրմային անվանման համապատասխանությունը սույն օրենքի 6-րդ և 9-րդ հոդվածներով սահմանված պահանջներին: Փորձաքննության մարմինը փորձաքննությունն անցկացնում է մտավոր սեփականության հարցերով պետական կառավարման մարմնի սահմանած կարգով:

3. Եթե փորձաքննության ընթացքում պարզվում է, որ բավարարված են սույն օրենքի 6-րդ հոդվածով սահմանված պահանջները, և առկա չեն սույն օրենքի 9-րդ հոդվածով նախատեսված հիմքերը, ապա եզրակացություն է արվում ֆիրմային անվանման գրանցման հնարավորության մասին, որն էլեկտրոնային եղանակով մեկօրյա ժամկետում ներկայացվում է Պետական ռեգիստր, իսկ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-րդ մասում նշված դեպքերում` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկը:

4. Եթե փորձաքննության ընթացքում պարզվում է, որ բավարարված չեն սույն օրենքի 6-րդ հոդվածով սահմանված պահանջները, կամ առկա են սույն օրենքի 9-րդ հոդվածով նախատեսված հիմքերը, ապա եզրակացություն է արվում ֆիրմային անվանման գրանցման անհնարինության մասին, որն էլեկտրոնային եղանակով մեկօրյա ժամկետում ներկայացվում է Պետական ռեգիստր, իսկ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-րդ մասում նշված դեպքերում` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ:

5. Ֆիրմային անվանումը համարվում է գրանցված, եթե Պետական ռեգիստրի, իսկ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-րդ մասում նշված դեպքերում` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից կատարվում է տվյալ ֆիրմային անվանումով իրավաբանական անձի կամ նրա կանոնադրությանը համապատասխան` փոփոխության պետական գրանցում:

(8-րդ հոդվածը փոփ. 08.06.09 ՀՕ-140-Ն օրենք)

1. Որպես ֆիրմային անվանում` գրանցման ենթակա չէ այն անվանումը, որի տարբերակող նշանակության անունը`

1) համընդհանուր օգտագործման մեջ է մտել որպես որոշակի տեսակի ապրանքի, ծառայության կամ հաստատության անվանում.

2) համընդհանուր ճանաչում ստացած խորհրդանիշ կամ տերմին է.

3) նշում է ապրանքի կամ ծառայության տեսակը, որակը, քանակը, հատկությունը, արժեքը, ստեղծման նպատակը կամ գովազդում է դա.

4) վերարտադրում է Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերին համապատասխան պահպանվող միջազգային կազմակերպությունների լրիվ կամ կրճատ անվանումը կամ շփոթելու աստիճան նման է դրան: Միջազգային կազմակերպության լրիվ կամ կրճատ անվանմանը շփոթելու աստիճան նման անվանումը կարող է գրանցվել որպես ֆիրմային անվանում միայն տվյալ կազմակերպության համաձայնությամբ.

5) հանդիսանում կամ պարունակում է կեղծ կամ մոլորության մեջ գցող տեղեկություն.

6) հակասում է հասարակության շահերին, մարդասիրության և բարոյականության սկզբունքներին, անհարիր է ազգային կամ հոգևոր արժեքներին, առաջացնում կամ կարող է առաջացնել անբարեխիղճ մրցակցության գործողություն:

2. Որպես ֆիրմային անվանում` չեն կարող գրանցվել այն անվանումները, որոնք նույնական կամ շփոթելու աստիճան նման են`

1) սույն օրենքի համաձայն` Հայաստանի Հանրապետությունում պահպանվող այլ իրավաբանական անձի ֆիրմային անվանմանը.

2) Հայաստանի Հանրապետությունում պահպանվող ավելի վաղ առաջնությամբ որևէ ապրանքային նշանի, պայմանով, որ նշված ֆիրմային անվանման օգտագործումը կարող է սպառողին մոլորության մեջ գցել և պատճառ դառնալ դրանց միջև կապ ենթադրելու` հաշվի առնելով, որ դա կարող է վնաս հասցնել ապրանքային նշանի իրավատիրոջը:

3. Ֆիրմային անվանումները համարվում են շփոթելու աստիճան նման, եթե նրանց տարբերակող անունները նույնական կամ շփոթելու աստիճան նման են:

4. Ֆիրմային անվանումը համարվում է ապրանքային նշանին շփոթելու աստիճան նման, եթե նրա տարբերակող անունը համընկնում կամ շփոթելու աստիճան նման է ապրանքային նշանին:

5. Հայաստանի Հանրապետությունում պահպանվող ֆիրմային անվանմանը, ապրանքային նշանին շփոթելու աստիճան նման անվանումները կարող են գրանցվել միայն համապատասխանաբար` պահպանվող ֆիրմային անվանման, ապրանքային նշանի իրավատիրոջ համաձայնությամբ:

1. Ֆիրմային անվանումների փորձաքննության անցկացման տվյալների բազան (փորձաքննության բազա), որը վարում է փորձաքննության մարմինը, ներառում է Հայաստանի Հանրապետությունում պահպանվող ֆիրմային անվանումներին, ինչպես նաև ապրանքային նշաններին վերաբերող տվյալներ:

2. Պետական ռեգիստրը եռամսյակը մեկ, մինչև դրան հաջորդող ամսվա 15-ը, տեղեկություններ է տրամադրում փորձաքննության մարմնին` տվյալ եռամսյակում գրանցված իրավաբանական անձանց, դրանց լուծարման, ինչպես նաև դրանց ֆիրմային անվանումների փոփոխությունների մասին կատարված գրառումների վերաբերյալ:

3. Տրամադրվող տեղեկությունները պետք է պարունակեն իրավաբանական անձի պետական գրանցման համարը և թվականը, գտնվելու վայրը (հասցեն), իսկ լուծարման դեպքում` նաև իրավաբանական անձանց գրանցամատյանում այդ մասին գրառում կատարելու թվականը, ինչպես նաև նրա ֆիրմային անվանումն ու դրա գրանցման համարը, որը տվյալ ֆիրմային անվանման գրանցման հնարավորության մասին եզրակացության համարն է:

4. Ստացված տեղեկությունների հիման վրա փորձաքննության անցկացման մարմինը համապատասխան գրառումներ է կատարում փորձաքննության բազայում:

1. Ֆիրմային անվանումների գրանցման վերաբերյալ տեղեկությունները հրապարակվում են պետական ռեգիստրի և Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից` որպես գրանցված իրավաբանական անձանց մասին հրապարակվող տեղեկությունների մաս:

(11-րդ հոդվածը փոփ. 08.06.09 ՀՕ-140-Ն օրենք)

ԳԼՈՒԽ 4
ՖԻՐՄԱՅԻՆ ԱՆՎԱՆՄԱՆ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ

1. Ֆիրմային անվանման օգտագործում է համարվում իրավաբանական անձի կողմից այդ անվանման ներքո իրավունքներ և պարտավորություններ ձեռք բերելը, ապրանքներ արտադրելը, ծառայություններ մատուցելը և ֆինանսական գործառնություններ կատարելը:

2. Ֆիրմային անվանման օգտագործում է համարվում նաև տվյալ իրավաբանական անձը նշելու նպատակով ֆիրմային անվանման կիրառումը ցուցանակների ձևաթղթերի, ազդագրերի, ապրանքների, դրանց փաթեթավորման, իրավաբանական անձի (արտադրողի կատարողի, վաճառողի) կողմից տեղեկատվություն զետեղելու ցուցանակի վրա և իր կողմից արտադրվող ապրանքների և մատուցվող ծառայությունների գովազդներում, ինչպես նաև օրենքով չարգելված այլ կիրառումները:

3. Իրավաբանական անձի առանձնացված ստորաբաժանումներն օգտագործում են իրավաբանական անձի ֆիրմային անվանումը` ավելացնելով ստորաբաժանման գործունեության բնույթը բնորոշող բառեր կամ գտնվելու վայրի անվանումը:

4. Ֆիրմային անվանումն օգտագործվում է միայն այնպես, ինչպես այն գրանցված է, պայմանով որ սպառողի կողմից այն չընկալվի որպես ապրանքային նշան:

5. Ֆիրմային անվանման հետ կարող են օգտագործվել նաև դրա օտարալեզու թարգմանությունները: Այդ դեպքում ֆիրմային անվանման մեջ պարունակվող տարբերակող նշանակության անունը չի թարգմանվում:

(12-րդ հոդվածը փոփ. 19.03.12 ՀՕ-56-Ն օրենք)

1. Ֆիրմային անվանման նկատմամբ բացառիկ իրավունքը ծագում է տվյալ անվանումով իրավաբանական անձի պետական գրանցման օրվանից կամ գրանցված իրավաբանական անձի ֆիրմային անվանման փոփոխության մասին իրավաբանական անձանց գրանցամատյանում գրառում կատարելու օրվանից, պատկանում է տվյալ իրավաբանական անձին (այսուհետ նաև` ֆիրմային անվանման իրավատեր) և գործում է Հայաստանի Հանրապետությունում նրա գործունեության ողջ ընթացքում:

2. Սույն օրենքին համապատասխան գրանցված ֆիրմային անվանման նկատմամբ տվյալ իրավաբանական անձը բացառիկ իրավունք ունի`

1) օգտագործելու իր ֆիրմային անվանումը սույն օրենքի 12-րդ հոդվածում նշված ձևով.

2) արգելելու երրորդ անձանց` օգտագործել իր ֆիրմային անվանումը կամ դրան շփոթելու աստիճան նման անվանում կամ իր ֆիրմային անվանմանը շփոթելու աստիճան նման ապրանքային նշան, եթե դա կարող է սպառողին մոլորության մեջ գցել և պատճառ դառնալ դրանց միջև կապ ենթադրելու, հաշվի առնելով, որ դա կարող է վնաս հասցնել ֆիրմային անվանման իրավատիրոջը:

3. Ֆիրմային անվանումն այլ իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց կողմից ապօրինի օգտագործելու, այդ թվում` տվյալ ֆիրմային անվանմամբ նրանց կողմից իրավունքներ և պարտականություններ ձեռք բերելու դեպքում իրավաբանական անձն իր իրավունքները կարող է պաշտպանել դատական կարգով:

4. Ֆիրմային անվանման օգտագործման բացառիկ իրավունքը կարող է փոխանցվել միայն նրա վերակազմակերպման դեպքում:

1. Ֆիրմային անվանման գրանցման գործողությունը դադարեցվում է, և իրավաբանական անձը զրկվում է գործունեության որոշակի ոլորտում ֆիրմային անվանման օգտագործման բացառիկ իրավունքից, եթե`

1) օրենքով սահմանված դեպքերում դատարանի որոշմամբ նրան արգելվել է օգտագործել տվյալ ֆիրմային անվանումը.

2) օրենքով սահմանված դեպքերում դատարանն անվավեր է ճանաչել ֆիրմային անվանման գրանցումը.

3) իրավաբանական անձը փոխել է իր ֆիրմային անվանումը.

4) իրավաբանական անձը լուծարվել է:

ԳԼՈՒԽ 5
ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Ֆիրմային անվանումների գրանցման և օգտագործման հետ կապված վեճերը լուծվում են օրենքով սահմանված կարգով:

1. Ֆիրմային անվանման օգտագործման` իրավաբանական անձի բացառիկ իրավունքը խախտելու դեպքում նրան պատճառված վնասը պետք է հատուցի խախտողը.

2. Վնաս կրած իրավաբանական անձի պահանջով, նրա հեղինակությունը (վարկը) վերականգնելու նպատակով, խախտողի հաշվին, դատարանի համապատասխան որոշման մասին տեղեկություն է հրապարակվում Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված որևէ լրատվամիջոցում` նշելով նաև, թե ում է պատկանում խախտված իրավունքը:

3. Ֆիրմային անվանման օգտագործման բացառիկ իրավունքը խախտելու դեպքում խախտողի պատրաստած ֆիրմային անվանմամբ ցուցանակները, ձևաթղթերը, ազդագրերը և այլ տպագրական հրատարակություններ ենթակա են ոչնչացման:

(16-րդ հոդվածը փոփ. 19.03.12 ՀՕ-56-Ն օրենք)

1. Մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը Հայաստանի Հանրապետությունում իրավական պահպանություն ստացած ֆիրմային անվանումները շարունակում են պահպանվել սույն օրենքով:

2. ՈՒժը կորցրած ճանաչել «Ֆիրմային անվանումների մասին» Հայաստանի Հանրապետության 1999 թվականի նոյեմբերի 11-ին ընդունված ՀՕ-20 օրենքը:

Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2009 թվականի հունվարի 1-ից:

28 հունիսի 2008 թվականի

ՀՕ-114-Ն