ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական Քաղաքացիական գործ թիվ 08-514
դատարանի որոշում 2011 թ.
Քաղաքացիական գործ թիվ 08-514
Նախագահող դատավոր` Ս. Միքայելյան
Դատավորներ` Ն. Տավարացյան
Դ. Խաչատրյան
ՈՐՈՇՈՒՄ ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական
պալատը (այսուհետ` Վճռաբեկ դատարան)
նախագահությամբ Ե. Խունդկարյանի
մասնակցությամբ դատավորներ Ա. Բարսեղյանի
Վ. Աբելյանի
Ս. Անտոնյանի
Վ. Ավանեսյանի
Մ. Դրմեյանի
Գ. Հակոբյանի
Է. Հայրիյանի
Ե. Սողոմոնյանի
2011 թվականի մարտի 4-ին
դռնբաց դատական նիստում, քննելով Անդրանիկ Այվազյանի վճռաբեկ բողոքը` ըստ հայցի Դավիթ Փոլադյանի ընդդեմ ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի Վաղարշապատի տարածքային ստորաբաժանման (այսուհետ` Կադաստր), Անդրանիկ Այվազյանի, Անահիտ Առաքելյանի` անշարժ գույքի նվիրատվության կեղծ պայմանագրերի` որպես առոչինչ գործարքների անվավերության հետևանքների կիրառման, իրավունքի պետական գրանցումներն անվավեր ճանաչելու, գույքը հրապարակային սակարկություններով վաճառելու և ստացված գումարը բաշխելու պահանջների մասին քաղաքացիական գործով ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի` 27.03.2008 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած թիվ 08-514 որոշումը նոր երևան եկած հանգամանքով վերանայելու պահանջի մասին,
ՊԱՐԶԵՑ
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը
Դիմելով դատարան` Դավիթ Փոլադյանը պահանջել է 14.07.2006 թվականի և 18.07.2006 թվականի թվով երկու անշարժ գույքերի կեղծ նվիրատվության պայմանագրերի նկատմամբ` որպես առոչինչ գործարքներ, կիրառել անվավերության հետևանքներ, այն է` անվավեր ճանաչել Արմավիրի մարզի Փարաքար-Թաիրով համայնքի 155-005, 155-006 և 155-007 ծածկագրերով բնակելի տների 1/2-ական բաժինների նկատմամբ Անահիտ Առաքելյանի սեփականության իրավունքի պետական գրանցումները և բռնագանձում տարածելու նպատակով բնակելի տները վաճառել հրապարակային սակարկություններով` ստացված գումարի 1/2-ական բաժինները տրամադրելով Դավիթ Փոլադյանին:
Արմավիրի մարզի առաջին ատյանի դատարանի (այսուհետ` Դատարան) 21.12.2007 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է:
ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 27.03.2008 թվականի որոշմամբ Անահիտ Առաքելյանի վերաքննիչ բողոքը մերժվել է, և Դատարանի 21.12.2007 թվականի վճիռը թողնվել է անփոփոխ:
ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 13.08.2008 թվականի թիվ 3-596(ՎԴ) որոշմամբ Անահիտ Առաքելյանի վճռաբեկ բողոքը վերադարձվել է:
Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Անդրանիկ Այվազյանը:
Վճռաբեկ բողոքի պատասխան է ներկայացրել Դավիթ Փոլադյանը:
2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը
Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
Սույն գործով առկա է նոր երևան եկած հանգամանք:
Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանել է հետևյալ փաստարկով.
Վերաքննիչ դատարանը սույն գործով Անահիտ Առաքելյանի վերաքննիչ բողոքը մերժելու և Դատարանի 21.12.2007 թվականի վճիռն անփոփոխ թողնելու հիմքում դրել է ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` 31.08.2007 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած վճիռը: Իսկ ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` 31.08.2007 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած վճռի հիմքում դրվել է Դավիթ Փոլադյանի, Վլադիմիր Ադամյանի և Անդրանիկ Այվազյանի միջև 13.06.2002 թվականին կնքված համաձայնագիրը:
ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` 07.07.2009 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած որոշմամբ Անդրանիկ Այվազյանին և Դավիթ Փոլադյանին վերաբերող մասով Դավիթ Փոլադյանի, Վլադիմիր Ադամյանի և Անդրանիկ Այվազյանի միջև 13.06.2002 թվականին կնքված համաձայնագիրը ճանաչվել է անվավեր, որն օրինական ուժի մեջ է մտել 18.09.2009 թվականին:
ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 10.09.2010 թվականի թիվ 3-248(ՎԴ) որոշմամբ բեկանվել է ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 31.08.2007 թվականի վճիռը, և գործն ուղարկվել է Երևանի Ավան և Նոր Նորք վարչական շրջանների առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան` նոր քննության:
Նշված որոշմամբ ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 31.08.2007 թվականի վճիռը բեկանելու հանգամանքը նոր երևան եկած հանգամանք է, որն էական նշանակություն ունի Վերաքննիչ դատարանի 27.03.2008 թվականի որոշումը վերանայելու և այն բեկանելու համար:
Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 27.03.2008 թվականի որոշումը և գործն ուղարկել նոր քննության:
2.1 Վճռաբեկ բողոքի պատասխանի հիմնավորումները
Անդրանիկ Այվազյանը Դատարանի վճռի դեմ վերաքննիչ բողոք չի բերել, իսկ Վերաքննիչ դատարանն Անահիտ Առաքելյանի վերաքննիչ բողոքը մերժել է, և Դատարանի վճիռը թողել է անփոփոխ: Հետևաբար Անդրանիկ Այվազյանը Վերաքննիչ դատարանի որոշման դեմ չէր կարող վճռաբեկ բողոք ներկայացնել, քանի որ ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգիրքը նման հնարավորություն չի ընձեռում:
Բացի այդ, տվյալ դեպքում Վերաքննիչ դատարանի որոշումը ենթակա չէ բողոքարկման, քանի որ առոչինչ գործարքի անվավերության հետևանքների կիրառման և իրավունքների պետական գրանցումներն անվավեր ճանաչելու մասով, որպես` շահագրգիռ անձ, Դավիթ Փոլադյանը կարող էր դիմել դատարան, անկախ այն հանգամանքից, թե Անդրանիկ Այվազյանից հօգուտ Դավիթ Փոլադյանի գումար բռնագանձելու վերաբերյալ վճիռ առկա է, թե գործը քննության փուլում է: Այսինքն` կարևորն այն հանգամանքն է, որ Անդրանիկ Այվազյանը կեղծ գործարքով չազատվի պարտավորությունների կատարումից:
3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը
Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը`
1) ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած 31.08.2007 թվականի վճռով Անդրանիկ Այվազյանից հօգուտ Դավիթ Փոլադյանի բռնագանձվել է 138.663 ԱՄՆ դոլարին համարժեք ՀՀ դրամ գումարը, այդ թվում` 102.500 ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ` հիմնական պարտքի և 36.663 ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ` տոկոսների գումարները, ինչպես նաև դադարած է ճանաչվել Դավիթ Փոլադյանի կողմից Անդրանիկ Այվազյանին 28.04.2002 թվականին տրված ստացականում նշված պարտավորությունը: Նշված վճռի հիմքում դրվել է Դավիթ Փոլադյանի, Վլադիմիր Ադամյանի և Անդրանիկ Այվազյանի միջև 13.06.2002 թվականին կնքված համաձայնագիրը (հատոր 1-ին, գ.թ. 15-22):
2) ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած 07.07.2009 թվականի որոշմամբ Անդրանիկ Այվազյանի հայցն ընդդեմ Դավիթ Փոլադյանի` էական նշանակության ազդեցության տակ կնքված գործարքն անվավեր ճանաչելու պահանջի մասին բավարարվել է մասնակիորեն: Որոշվել է Դավիթ Փոլադյանի, Վլադիմիր Ադամյանի և Անդրանիկ Այվազյանի միջև 13.06.2002 թվականին կնքված համաձայնագիրը «այլևս մեզանից յուրաքանչյուրս մեկս մյուսի նկատմամբ որևէ պարտք ու պահանջ չունենք և չենք ներկայացնելու» մասով` Անդրանիկ Այվազյանին և Դավիթ Փոլադյանին վերաբերող մասով, ճանաչել անվավեր, իսկ հայցը մնացած մասով` մերժել:
3) ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 10.09.2010 թվականի թիվ 3-248(ՎԴ) որոշմամբ բեկանվել է ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած 31.08.2007 թվականի վճիռը, և գործն ուղարկվել է Երևանի Ավան և Նոր Նորք վարչական շրջանների առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան` նոր քննության:
4) Սույն գործով Վերաքննիչ դատարանը 27.03.2008 թվականի որոշմամբ Անահիտ Առաքելյանի վերաքննիչ բողոքը մերժելու և Դատարանի 21.12.2007 թվականի վճիռն անփոփոխ թողնելու հիմքում դրել է նաև ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած 31.08.2007 թվականի վճիռը (հատոր 1-ին, գ.թ. 237-242):
4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը.
Քննելով վճռաբեկ բողոքը վերը նշված հիմքի սահմաններում` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ այն հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.
i
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 204.32-րդ հոդվածի 4-րդ կետի համաձայն` նոր երևան եկած հանգամանքները հիմք են դատական ակտի վերանայման համար, եթե վերացվել է այն դատական ակտը, դատավճիռը, վարչական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմնի որոշումը, որը հիմք է ծառայել տվյալ վճռի կայացման համար:
Սույն գործով Վերաքննիչ դատարանը 27.03.2008 թվականի թիվ 08-514 որոշմամբ Անահիտ Առաքելյանի վերաքննիչ բողոքը մերժելու և Դատարանի 21.12.2007 թվականի թիվ 2-928 վճիռն անփոփոխ թողնելու հիմքում դրել է նաև ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` 31.08.2007 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած թիվ 07-2920 վճիռը:
Սույն գործով Անդրանիկ Այվազյանը, որպես նոր երևան եկած հանգամանք, ներկայացրել է ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 10.09.2010 թվականի թիվ 3-248(ՎԴ) որոշումը, որով բեկանվել է ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` 31.08.2007 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած թիվ 07-2920 վճիռը:
Նման պայմաններում Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 10.09.2010 թվականի թիվ 3-248(ՎԴ) որոշումը սույն գործով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 204.32-րդ հոդվածի 4-րդ կետի ուժով նոր երևան եկած հանգամանք է, քանի որ տվյալ վճռով վերացվել է ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի` 31.08.2007 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած թիվ 07-2920 վճիռը, այսինքն` այն դատական ակտը, որը դրվել է Վերաքննիչ դատարանի 27.03.2008 թվականի թիվ 08-514 որոշման հիմքում:
Վճռաբեկ բողոքի պատասխանում բերված փաստարկները հերքվում են վերոնշյալ պատճառաբանություններով:
Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի հիմքի առկայությունը Վճռաբեկ դատարանը դիտում է բավարար` ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 204.32-րդ հոդվածի 4-րդ կետի ուժով Վերաքննիչ դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած 27.03.2008 թվականի թիվ 08-514 որոշումը բեկանելու համար:
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 204.32-րդ և 240-241.2-րդ հոդվածներով` Վճռաբեկ դատարանը
ՈՐՈՇԵՑ
1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 27.03.2008 թվականի թիվ 08-514 որոշումը և գործն ուղարկել ՀՀ Արմավիրի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան` նոր քննության:
2. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման:
Նախագահող` Ե. Խունդկարյան
Դատավորներ` Ա. Բարսեղյան
Վ. Աբելյան
Ս. Անտոնյան
Վ. Ավանեսյան
Մ. Դրմեյան
Գ. Հակոբյան
Է. Հայրիյան
Ե. Սողոմոնյան