ԱՆԿԱՆԽԻԿ ԵՂԱՆԱԿՈՎ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻՑ ԿԵՆՍԱԹՈՇԱԿԱՌՈՒՆԵՐԻՆ ...

(ուժը կորցրել է 28.12.2023 թիվ 2006-Լ որոշում)

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

ՈՐՈՇՈՒՄ

19 մայիսի 2022 թվականի N 723-Լ

ԱՆԿԱՆԽԻԿ ԵՂԱՆԱԿՈՎ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻՑ ԿԵՆՍԱԹՈՇԱԿԱՌՈՒՆԵՐԻՆ ՀԵՏՎՃԱՐ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼՈՒ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ-ՄԱՍՆԱՎՈՐ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՓՈԽԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 4-րդ մասը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել անկանխիկ եղանակով վճարումներից կենսաթոշակառուներին հետվճար տրամադրելու պետություն-մասնավոր սոցիալական փոխգործակցության միջոցառումը` համաձայն հավելվածի:

2. Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարին`

1) մինչև 2022 թվականի հունիսի 20-ը, համագործակցելով Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի հետ, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության հաստատմանը ներկայացնել կենսաթոշակառուներին անկանխիկ եղանակով վճարումներից հետվճար տրամադրելու պետություն-մասնավոր սոցիալական փոխգործակցության միջոցառման իրականացման կարգը.

2) սույն որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո մեկամսյա ժամկետում հաստատել սույն որոշման հավելվածի 5-րդ կետով նախատեսված միջոցառման կարճ անվանումը և տարբերանշանը (լոգոն) (տեսքը, ձևը).

3) սույն որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո երկօրյա ժամկետում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2020 թվականի մարտի 12-ի N 284-Ն որոշման համաձայն Սոցիալական ապահովության հաշվի պայմանագիր կնքած բանկերին ներկայացնել առաջարկություն` սույն որոշման հավելվածով հաստատված միջոցառման շրջանակներում և սահմանված պայմաններով գործընկերություն հաստատելու վերաբերյալ.

4) 2022 թվականի մայիսի 31-ին Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության պաշտոնական կայքէջում հրապարակել սույն կետի 3-րդ ենթակետով նախատեսված առաջարկն ընդունած գործընկեր բանկերի ցանկը և պարբերաբար թարմացնել այն` ըստ գործընկեր բանկերի ցանկում տեղի ունեցող փոփոխությունների.

5) սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում հրապարակմանը հաջորդող օրվանից, իսկ որոշման 1-ին կետով հաստատված միջոցառումը գործարկվում է 2022 թվականի հուլիսի 1-ից և գործում է մինչև 2023 թվականի դեկտեմբերի 31-ը:

(2-րդ կետը փոփ. 29.12.2022 թիվ 2092-Լ, 22.06.2023 թիվ 987-Լ որոշումներ)

Հայաստանի Հանրապետության

    վարչապետ                     Ն. Փաշինյան

2022 թ. մայիսի

Երևան

Հավելված

ՀՀ կառավարության

2022 թվականի մայիսի 19-ի

N 723-Լ որոշման

ԱՆԿԱՆԽԻԿ ԵՂԱՆԱԿՈՎ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻՑ ԿԵՆՍԱԹՈՇԱԿԱՌՈՒՆԵՐԻՆ ՀԵՏՎՃԱՐ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼՈՒ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ-ՄԱՍՆԱՎՈՐ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՓՈԽԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄԸ

1. ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ

1. Ներկայումս պետության կողմից կենսաթոշակ կամ սոցիալական պաշտպանության (ապահովության) ծրագրերով նախատեսված` պարբերական բնույթ կրող (որոշակի կամ անորոշ ժամկետով տրվող) նպաստ կամ դրամական այլ վճար ստացող շահառուները, ինչպես և Հայաստանի Հանրապետության և համաշխարհային տնտեսությունը, ուղղակիորեն առնչվում են բարձր գնաճային երևույթների հետ, ինչի հետևանքով նվազում է սպառողների գնողունակությունը, իսկ խոցելի խմբերի շահառուների համար խնդիրն ավելի է սրվում, մասնավորապես, առաջին անհրաժեշտության ապրանքների և սննդամթերքի ձեռքբերման մասով:

2. Տնտեսության ներկայիս պայմաններում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2021-2026 թվականների հնգամյա ծրագրով նախատեսված` կենսաթոշակների, նպաստների կամ դրամական այլ վճարների նպատակային ավելացումներին զուգընթաց անհրաժեշտություն է առաջանում իրականացնել պետությունից կենսաթոշակ ստացող շահառուների գնողունակության բարձրացմանն ուղղված միջոցառումներ` նաև այլ գործիքներով:

3. Անկանխիկ եղանակով պետությունից դրամական պարբերական վճարներ ստացող շահառուները, որոշ դեպքերում, չեն կիրառում անկանխիկ գործառնությունների ամբողջ գործիքակազմը, ինչի ամբողջական կիրառումն իր հերթին ունենում է մուլտիպլիկատիվ էֆեկտ տնտեսության համար, և սույն միջոցառումը նպատակ ունի նաև անկանխիկ եղանակով դրամական վճար ստացող կենսաթոշակառուների շրջանում ներդնել խթանող գործոններ` ընդլայնելու անկանխիկ գործառնությունների ծավալը` այդպիսով նպաստելով նաև շահառուների ֆինանսական գիտելիքների մակարդակի բարձրացմանը:

2. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

4. Անկանխիկ եղանակով վճարումներից կենսաթոշակառուներին հետվճար տրամադրելու պետություն-մասնավոր սոցիալական փոխգործակցության միջոցառման (այսուհետ` միջոցառում) մեջ կիրառվող հասկացություններն ունեն հետևյալ իմաստները`

1) կենսաթոշակ` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2020 թվականի մարտի 12-ի N 284-Ն որոշման 3-րդ կետում նշված գումար` սոցիալական պաշտպանության (ապահովության) ծրագրերով նախատեսված կենսաթոշակներ, պարբերական բնույթ կրող (որոշակի կամ անորոշ ժամկետով տրվող) նպաստներ և դրամական այլ վճարներ.

2) կենսաթոշակառուի բանկային հաշիվ` Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 928.9-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված կարգով բանկում բացված սոցիալական ապահովության հաշիվ.

3) ծառայություն` Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության միասնական սոցիալական ծառայություն.

4) կենսաթոշակառու (նաև շահառու)` անձ, ում անվամբ բացվել է կենսաթոշակառուի բանկային հաշիվը (ում նշանակվել է սույն կետի 1-ին ենթակետով սահմանված կենսաթոշակ), կամ անչափահաս կամ խնամակալության տակ գտնվող կենսաթոշակառուի օրինական ներկայացուցիչ` ծնող, որդեգրող, խնամակալ).

5) գործընկեր բանկ` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2020 թվականի մարտի 12-ի N 284-Ն որոշման համաձայն ծառայության հետ սոցիալական ապահովության հաշվի պայմանագիր կնքած և միջոցառմամբ սահմանված պայմաններին համապատասխան իր միջոցների հաշվին կենսաթոշակառուներին հետվճար վճարող բանկ.

6) ՊՈՍ-տերմինալ` Հայաստանի Հանրապետության տարածքում օրենքով սահմանված կարգով գործող մանրածախ առևտուր իրականացնող և (կամ) ծառայություններ մատուցող սուբյեկտի մոտ տեղադրված` վճարային քարտերով վճարումներ ընդունող (ավտոմատ գանձող) սարք.

7) հետվճար` հաշվետու ժամանակահատվածում կենսաթոշակառուի կողմից կենսաթոշակային քարտի միջոցով ապրանքների և (կամ) ծառայությունների ձեռքբերման դիմաց ՊՈՍ-տերմինալներով կատարված անկանխիկ վճարումներից, ինչպես նաև կենսաթոշակային քարտը թողարկած բանկի բանկոմատներում և նույն բանկի էլեկտրոնային հավելվածի միջոցով կոմունալ ծառայությունների (գազի, էլեկտրաէներգիայի, խմելու ջրի, ֆիքսված և բջջային հեռախոսի մատակարարման ծառայություններ) դիմաց կատարված վճարումներից հաշվարկվող գումար, որը սահմանված ժամկետում ենթակա է փոխանցման կենսաթոշակառուի բանկային հաշվին:

(4-րդ կետը փոփ. 23.06.2022 թիվ 932-Լ, 29.12.2022 թիվ 2092-Լ որոշումներ)

5. Միջոցառումը պետք է ունենա կարճ անվանում և տարբերանշան (լոգո), որը սահմանված կարգով կիրառվում է միջոցառման իրականացման ժամանակահատվածում:

3. ՄԻՋՈՑԱՌՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿԸ ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ

6. Միջոցառման իրականացման հիմնական նպատակն է բարձրացնել կենսաթոշակառուների գնողունակությունը` հատկապես առաջին անհրաժեշտության ապրանքներ և ծառայություններ ձեռք բերելիս:

7. Միջոցառման իրականացումը նպատակ ունի նաև խթանելու անկանխիկ եղանակով գործարքների կատարումը Հայաստանի Հանրապետությունում, ավելացնել սպառողների, մասնավորապես, կենսաթոշակառուների և սոցիալական խոցելի խմբերի կողմից ֆինանսական ժամանակակից գործիքների և տեխնոլոգիաների վերաբերյալ գիտելիքները, մեծացնել նշված գործիքների կիրառելիության տարածվածությունը:

8. Հանրապետությունում ներկայումս կենսաթոշակ է ստանում ավելի քան 560 հազար քաղաքացի, որից շուրջ 420 հազարը կենսաթոշակներն ստանում են անկանխիկ եղանակով, իսկ բանկերի միջոցով ստացողների թիվը կազմում է շուրջ 390 հազար, կամ կենսաթոշակ ստացողների մոտ 70%-ը, ինչը նշանակում է, որ միջոցառումը կունենա էական ազդեցություն կենսաթոշակառուների գնողունակության բարձրացման վրա:

9. Հաշվի առնելով վերը նշվածը` սույն միջոցառմամբ առաջարկվում է իրականացնել կենսաթոշակառուների կողմից անկանխիկ գնումների և վճարումների գործարքներից պետություն-մասնավոր սոցիալական փոխգործակցության ձևաչափով կենսաթոշակառուներին հետվճար տրամադրելը:

4. ՄԻՋՈՑԱՌՄԱՆ ՇԱՀԱՌՈՒՆԵՐԸ

10. Միջոցառման պոտենցիալ շահառու են հանդիսանում կենսաթոշակ ստացող անձինք, ովքեր կենսաթոշակն ստանում են անկանխիկ եղանակով` կենսաթոշակի գումարը կենսաթոշակառուի բանկային հաշվին փոխանցվելու միջոցով:

11. Միջոցառման փաստացի շահառու են հանդիսանում միջոցառման գործողության ընթացքում ապրանքների և (կամ) ծառայությունների ձեռքբերման դիմաց կենսաթոշակային քարտի միջոցով ՊՈՍ-տերմինալներով, ինչպես նաև կենսաթոշակային քարտը թողարկած բանկի բանկոմատներում և նույն բանկի էլեկտրոնային հավելվածի միջոցով կոմունալ ծառայությունների (գազի, էլեկտրաէներգիայի, խմելու ջրի, ֆիքսված և բջջային հեռախոսի մատակարարման ծառայություններ) դիմաց վճարում կատարած կենսաթոշակառուները, բացառությամբ այն շահառուների, որոնց կենսաթոշակ ստանալու իրավունքը ծառայության կողմից հետվճարի վճարման ցուցակը ձևավորելու օրվա դրությամբ դադարեցված է մահվան հիմքով:

(11-րդ կետը փոփ. 23.06.2022 թիվ 932-Լ, 29.12.2022 թիվ 2092-Լ որոշումներ)

5. ՄԻՋՈՑԱՌՄԱՆ ՆԿԱՐԱԳԻՐԸ

12. Սույն միջոցառմամբ նախատեսված` անկանխիկ եղանակով կատարված վճարումների հետվճարները հաշվարկվում են բանկերի կողմից յուրաքանչյուր ամիս` նախորդ ամսվա ընթացքում ՊՈՍ-տերմինալների միջոցով և տվյալ բանկի բանկոմատներում և նույն բանկի էլեկտրոնային հավելվածի միջոցով կոմունալ ծառայությունների (գազի, էլեկտրաէներգիայի, խմելու ջրի, ֆիքսված և բջջային հեռախոսի մատակարարման ծառայություններ) դիմաց կենսաթոշակային քարտերով իրականացված գործարքներից (կատարված վճարումներից)` բացառությամբ այն շահառուների, որոնց կենսաթոշակ ստանալու իրավունքը ծառայության կողմից հետվճարի վճարման ցուցակը ձևավորելու օրվա դրությամբ դադարեցված է մահվան հիմքով:

(12-րդ կետը փոփ. 23.06.2022 թիվ 932-Լ, 29.12.2022 թիվ 2092-Լ որոշումներ)

13. Միջոցառմամբ նախատեսված` անկանխիկ գործարքի գումարի հետվճարի չափը կազմում է 10%, որը ձևավորվում է միջոցառման մասնակիցների հատկացումներից` հետևյալ համամասնությամբ`

1) պետություն` 5%.

2) գործընկեր բանկ` 5%:

Ընդ որում, գործընկեր բանկի կողմից յուրաքանչյուր շահառուի հետվճարից հաշվարկված եկամտային հարկի գումարին համապատասխան չափով ավելացվում է պետության կողմից տրամադրվող հետվճարի չափն այնպես, որ շահառուին փոխանցվող զուտ հետվճարը կազմի 10%:

14. Հետվճարի` մեկ ամսվա համար հաշվեգրվող և սույն միջոցառման 13-րդ կետով նախատեսված գումարի ընդհանուր չափը չի կարող գերազանցել 5000 դրամը` անկախ կատարված անկանխիկ գործարքների մեծությունից:

6. ՄԻՋՈՑԱՌՄԱՆ ՄՈՆԻԹՈՐԻՆԳԸ

15. Միջոցառման մոնիթորինգն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը` հիմք ընդունելով միջոցառման ընթացքի վերաբերյալ ֆինանսական և ոչ ֆինանսական ցուցանիշները:

16. Նախարարությունն ամենամսյա պարբերականությամբ պաշտոնական կայքէջում հրապարակում է վիճակագրական տեղեկատվություն առնվազն միջոցառման շահառու դարձած (օգտված) կենսաթոշակառուների թվի, նրանց տրամադրված ընդհանուր և միջին հետվճարների ցուցանիշները:

7. ՄԻՋՈՑԱՌՄԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԻՑ ԱԿՆԿԱԼՎՈՂ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ

17. Միջոցառման իրականացման արդյունքում ակնկալվում է, որ միջոցառման փաստացի շահառու կդառնա գործընկեր բանկի բանկային քարտով կենսաթոշակ ստացող կենսաթոշակառուների 80%-ը` մինչև 2023 թվականի դեկտեմբերի 31-ը:

(17-րդ կետը փոփ. 29.12.2022 թիվ 2092-Լ, 22.06.2023 թիվ 987-Լ որոշումներ)

(հավելվածը փոփ. 23.06.2022 թիվ 932-Լ որոշում)

_______________

ԻՐՏԵԿ - Ընդունող մարմնի կայքէջում (www.e-gov.am հրապարակման ամսաթիվ տրված չէ («Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենք, հոդ. 23, մաս 7):