ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՐՈՇՈՒՄ
12 սեպտեմբերի 2019 թվականի N 1302-Ն
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 2012 ԹՎԱԿԱՆԻ ՄԱՐՏԻ 1-Ի N 241-Ն ՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵՋ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
i
Հիմք ընդունելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 34-րդ հոդվածը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
i
1. Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2012 թվականի մարտի 1-ի «Հայաստանի Հանրապետության մշակութային տարածքների ճանաչման չափորոշիչները և մշակութային տարածքների ցանկը հաստատելու մասին» N 241-Ն որոշման N 2 հավելվածը լրացնել 3-7-րդ կետերով.
«._____________________________________________________________________.
|3. |Մեղրի քաղաք, Մեղրի|Չրագործությունն ավանդաբար |Հայաստանի |
| |համայնք, |եղել և շարունակում է մնալ |հարավային |
| |ՀՀ Սյունիքի մարզ, |Մեղրու տարածաշրջանի ոչ |դարպաս համարվող|
| |նախկին անվանումը` |նյութական մշակութային |Մեղրին երկու |
| |Արևիք գավառ |ժառանգության հիմնական |կողմից |
| | |բնագավառը, որը գնալով |սահմանակից է |
| | |զարգացման նոր միտումներ է |Ադրբեջանի |
| | |դրսևորում: Մերձարևադարձային |Հանրապետությանը|
| | |չոր կլիմայի և աշխարհագրական |իսկ մեկ կողմից |
| | |դիրքի, ինչպես նաև բնակչության|Իրանի Իսլամական|
| | |սերնդեսերունդ փոխանցված |Հանրապետու- |
| | |ժողովրդական հմտության |թյանը, որից |
| | |շնորհիվ` Մեղրիում աճող |բաժանվում է |
| | |բազմատեսակ մրգերն առանձնանում |Արաքս գետով: |
| | |են յուրահատուկ համային |Մեղրի համայնքը |
| | |հատկանիշներով: Դրանցից |զբաղեցնում է |
| | |պատրաստվող չրերը, հատկապես |664 քառ.մ. |
| | |թուզն ու արքայանարինջը, |տարածք, որն իր |
| | |վերամշակումից հետո պատվում են |մեջ ընդգրկում է|
| | |մրգի քաղցրությունից առաջացած |բնակլիմայական |
| | |բնական շղարշով: Յուրահատուկ |վեց հիմնական |
| | |համի ու շուկայական տեսքի |գոտիներ` |
| | |շնորհիվ` Մեղրիում պատրաստված |անապատ, կիսա- |
| | |չրերն ամենուրեք մեծ պահանջարկ |նաապատայինից |
| | |ունեն: Չրագործությունը եղել |մինչև |
| | |ու մնում է Մեղրու բնակիչների |լեռնաձնային |
| | |ավանդական զբաղմունքներից: |տարածքներ` ծովի|
| | |Դրանով զբաղվում է |մակերևույթից |
| | |տնտեսությունների մեծ մասը: |320-ից մինչև |
| | |Աշնանը արքայանարնջի 2-3 |3735 մ |
| | |մետրանոց շարանները վարագույրի |բարձրություն: |
| | |նման կախվում են գրեթե բոլոր |Մեղրի |
| | |մեղրեցիների բակերում, իսկ |համայնքում են |
| | |մյուս բոլոր մրգերը չորացվում |գտնվում Մեղրի |
| | |են ուռենուց հյուսված խսիրների |և Ագարակ |
| | |վրա: Արտադրանքը էկոլոգիապես |քաղաքները և 11|
| | |մաքուր է, հավելումներից զերծ: |գյուղական |
| | |Չրերը և բազմատեսակ |բնակավայրեր: |
| | |անուշեղենը` ալանին, սուջուխը, |Հնամենի Մեղրի |
| | |մուրաբաները եղել են մեղրեցու |քաղաքը բաղկացած|
| | |ավանդական ուտեստի անբաժանելի |է 2 թաղից` Մեծ |
| | |մասը: Սպառողների շրջանում մեծ |թաղ և Փոքր |
| | |պահանջարկ ունեն 1930 թ. |թաղ: |
| | |գործող Մեղրու պահածոների և |Վերջինս |
| | |1955 թ. գործող գինու |հարուստ է |
| | |գործարանների արտադրանքները: |ճարտարապետական |
| | |Տասնամյակներ առաջ ոսկե մեդալի |ինքնատիպ |
| | |արժանացած «Արևիք», |լուծումներ |
| | |«Մեղրաձոր», «Նեկտարենի» |ունեցող |
| | |խաղողի գինիներին վերջին |ժողովրդական |
| | |տարիներին ավելացել են նռան, |տներով: Մեղրու |
| | |մոշի, մուշմուլայի |տները |
| | |տեսականիները: |հիմնականում |
| | | Մեղրու տարածքում կա |կառուցվել են |
| | |պատմամշակութային շուրջ 100 |լեռների |
| | |հուշարձան` եկեղեցիներ, |ստորոտներում` |
| | |ամրոցներ, կամուրջներ, |խնայելով |
| | |խաչքարեր, ջրացույցներ |բարեբեր հողը: |
| | |(քյահրիզ), ժողովրդական |Բնակչությունը |
| | |ճարտարապետության եզակի |զբաղվում է |
| | |նմուշներ հանդիսացող բնակելի |այգեգործու- |
| | |տներ: |թյամբ, անասնա- |
| | |Մետաքսի ճանապարհին գտնվող |պահությամբ, մի |
| | |Մեղրին ի վերուստ հայտնի է |մասը ընդգրկված |
| | |եղել նաև որպես կրթության |է հանքարդյունա-|
| | |կենտրոն: 1881 թ. Մեղրիում |բերության |
| | |բացվել է երկսեռ դպրոց, որտեղ |ոլորտում: |
| | |ֆրանսերեն է դասավանդվել: 1882 |Մեղրիով է |
| | |թ. բացվել է հանրային առաջին |անցնում |
| | |գրադարանը, որը ամսագրեր է |Իրան-Հայաստան |
| | |ստացել Պետերբուրգից: 1901 թ. |ավտոմայրուղին: |
| | |արտերկրում ուսանող | |
| | |մեղրեցիների ջանքերով Մեղրիում | |
| | |բացվել է Հայաստանում առաջին | |
| | |առևտրի սպառողական | |
| | |կոոպերացիան: | |
|___|__________________|______________________________|_______________|
|4. |Աշնակ գյուղ, ՀՀ |Պատմական Աշնակ գյուղը եղել է |Աշնակ գյուղը |
| |Արագածոտնի մարզ |Այրարատ աշխարհի Արագածոտն |գտնվում է ծովի |
| | |գավառի խոշոր բնակավայրերից |մակերևույթից |
| | |(նախկինում` նույնպես Աշնակ): |1420 մ |
| | |Աշնակի վերաբերյալ առաջին |բարձրության |
| | |գրավոր հիշատակությունը |վրա` Արագած |
| | |վերաբերում է 5-րդ դարին: |լեռան ստորոտին,|
| | |Պատմիչ Եղիշեն հիշատակում է, որ|մայրաքաղաքից |
| | |այն եղել է մեծ բնակավայր, |մոտ 60 կմ |
| | |արքունի ձմեռանոց և զորակայան:|հեռու: 2016 թ. |
| | |Գյուղում կա 4-5-րդ դարերի |տվյալներով |
| | |եկեղեցի, որը նորոգվել է վերջին|Աշնակն ունի |
| | |տարիներին: Գյուղից հարավ |շուրջ 3000 |
| | |գտնվում է մ. թ. ա. 2-1 |բնակիչ: |
| | |հազարամյակի ամրոցը: Գյուղի |Աշնակում են |
| | |տարածքում պահպանվել են հայոց |ծնվել մշակույթի|
| | |Արշակ 2-րդ արքայի ամրոց- |և պետական շատ |
| | |ամառանոցի բեկորները և |գործիչներ, |
| | |բազմաթիվ այլ հնավայրեր: |գիտնականներ, |
| | |Աշնակում հայտնաբերվել են վաղ |գրողներ: |
| | |քարեդարյան գործիքներ, որոնք |Գյուղն ունի |
| | |հնագետների կարծիքով շուրջ |շուրջ 4000 հա |
| | |15-17 հազար տարեկան են: |հողատարածք, |
| | |1918-1920 թթ. Աշնակը |որից 400-ը |
| | |վերաբնակեցվել է Մեծ եղեռնից |վարելահող է, |
| | |փրկված` Արևմտյան Հայաստանի |120 հեկտարը` |
| | |Սասուն գավառի տասնյակ գյուղերի|տնամերձ, իսկ |
| | |գաղթականներով (հիմնականում |մնացածը` |
| | |Փիրշենք, Մշգեղ, Մկտենք, |արոտավայրեր: |
| | |Ճրթնիկ, Խաբլջոզ, Բալոենք, |Բնակչությունը |
| | |Հոսնուտ, Տալհոր, Գոմք, Գոշակ, |զբաղվում է |
| | |Քաճռենք և այլ բնակավայրերից):|անասնապահու- |
| | |Վերաբնակներն իրենց հետ Աշնակ |թյամբ և այգե- |
| | |բերեցին Տարոն աշխարհի |գործությամբ: |
| | |մշակույթը` հատկապես Սասնո և |Աշնակի տնտե- |
| | |Մշո պարերն ու երգերը, որոնք |սության հեռա- |
| | |ստեղծվել են դեռևս |նկարային ու |
| | |նախաքրիստոնեական |գերակա ճյուղը |
| | |ժամանակներում: «Աշնակցիների |ծիրանի |
| | |պարը» հայկական ոչ նյութական |մշակությունն է:|
| | |մշակութային ժառանգության |Գյուղը բարեկարգ|
| | |բացառիկ արժեքներից է: 1926 թ. |է, գազաֆիկաց- |
| | |Աշնակում կազմավորվել է |ված, ունի |
| | |«Սասուն» ազգագրական |ոռոգման և |
| | |պարախումբը, որը 1957 թ. |խմելու ջրի |
| | |ճանաչվել է Մոսկվայում տեղի |նորոգված ցանց: |
| | |ունեցած երիտասարդական |Աշնակում |
| | |միջազգային փառատոնի հաղթող և |գործում է ավագ |
| | |արժանացել ոսկե մեդալի: |դպրոց, |
| | |Աշնակցիները ոչ միայն |մանկապարտեզ, |
| | |ավանդական երգ ու պարի, այլև |մշակույթի տուն,|
| | |էպոսասացության, բարբառի, |հանդիսություն- |
| | |ավանդական նյութական և հոգևոր |ների սրահ, |
| | |մշակույթի կրողներն են: Աշնակցի|բուժկետ և |
| | |ասացողների պատումները տեղ են |նորակառույց |
| | |գտել «Սասնա ծռեր» էպոսում: |մատուռ: |
| | |Աշնակում գործում է Գևորգ | |
| | |Չաուշի տուն-թանգարանը, ուր | |
| | |ամեն տարի մայիսի 27-ին մեծ | |
| | |շուքով նշվում է հայդուկապետ | |
| | |Գևորգ Չաուշի նահատակության | |
| | |օրը: | |
| | |Գտնվելով նախալեռնային գոտում | |
| | |և ունենալով Արագածի կենարար | |
| | |ջուրը` Աշնակում աճում է | |
| | |աշխարհի լավագույն ծիրանը, որի | |
| | |մասին ողջ հայությունը գիտի | |
| | |Գևորգ էմինի «Աշնակցիների | |
| | |պարը» հայտնի | |
| | |բանաստեղծությունից: | |
|___|__________________|______________________________|_______________|
|5. |Աշնակ գյուղ, |Գորիսի հին անվանումներից են` |Գորիս քաղաքը |
| |ՀՀ Սյունիքի մարզ |Գերյուսի, Գերուսի, Գորայք, |գտնվում է ծովի |
| | |Գորես, Գորիս, Հին Կյորես, |մակերևույթից |
| | |Կյուրիս, Կորոս, Կորու, Կուրիս,|1250-1520 մ |
| | |Զանգիզուր, Զանկյազուր, |բարձրության |
| | |Կյուրյուս: Ենթադրվում է, որ |վրա: Նոր Գորիս |
| | |տեղանվան հիմքում ընկած են |քաղաքը |
| | |հնդեվրոպական նախալեզվի |կառուցվել է |
| | |«գուոռ»` «ժայռ» և «էս»` |19-րդ դարի |
| | |«լինել» բառերը, այսինքն` |70-ական |
| | |Գորիս-Կյորես նշանակում է |թվականներին |
| | |ժայռոտ տեղանք: Քաղաքի տեղում |գերմանացի |
| | |հնագույն ժամանակներից |ճարտարապետի |
| | |բնակավայր է եղել: Գորիսի մասին|նախագծով` |
| | |հնագույն հիշատակումը գալիս է |գավառապետ, |
| | |ուրարտական թագավորության |գեներալ |
| | |ժամանակաշրջանից: Ռուսա I |Ստարացկու |
| | |թագավորը մ. թ. ա. 8-րդ դարում |հանձնարարու- |
| | |թողել է մի սեպագիր, որտեղ իր |թյամբ: Քաղաքի |
| | |նվաճած 23 երկրների մեջ նշում է|արևելյան |
| | |Գորիսցա երկիրը: Գիտնականները |մասում է |
| | |գտնում են, որ դա Գորիսն է: |գտնվում Հին |
| | |Գորիսում գտնվել է նաև Արտաշես|Գորիսը (Կյորես)|
| | |II թագավորի (189-160 մ. թ. ա.)|կամ Գորիս |
| | |արամեերեն արձանագրության |գյուղը` |
| | |սահմանաքար: Բնակավայրը միջին |քարանձավային |
| | |դարերում գտնվել է ներկայիս |բնակավայրերի մի|
| | |Գորիսից արևելք` համանուն գետի|ամբողջ շարք, |
| | |ձախ ափին, կոչվել է հին Գորիս |որբ տեղացիներն |
| | |և համապատասխանում է Ստեփանոս |անվանում են |
| | |Օրբելյանի հիշատակած (13-րդ դ.)|«Լաստի Խութ»: |
| | |Գորու և Գորայք գյուղերից |Քաղաքը |
| | |մեկին: Գորիսն առանձնահատուկ է |հյուսիսից հարավ|
| | |ժողովրդական ճարտարապետության |հատում է |
| | |լավագույն նմուշներ հանդիսացող |Վարարակն գետը: |
| | |բնակելի տներով: Դարերի |Գետահովտի |
| | |ընթացքում տեղացիները հմտացել |աջակողմյան |
| | |են քարերը շարելու յուրովի |հատվածում |
| | |ոճով` իրար մեջ ագուցված, |բարձրանում է |
| | |ծեփիչով (մալա) քաշել են շաղախը|«Քարե անտառը», |
| | |և այդպես խճանկարի տեսք տվել |որը գտնվում է |
| | |պատերին (տեղի բարբառով ասում |անտառապատ |
| | |են բարքաշ): Այդ տները |հովտում և |
| | |առանձնահատուկ են նաև |շրջապատված է |
| | |պատշգամբներով, դարպասներով, |քարայրների |
| | |ճաղապատ պատուհանների զարդանախշ|շարքերով: |
| | |հորինվածքներով, որոնք |Տարածքում |
| | |յուրահատուկ հմայք են տալիս |առանձնահատուկ |
| | |քաղաքին: Հայկական ավանդական |են |
| | |այնպիսի արհեստների |քարանձավները, |
| | |կենցաղավարումը, ինչպիսիք են` |որոնցում |
| | |մետաղագործությունը, բրդի |ներկայում |
| | |մշակումը, կարպետագործությունը,|իրականացվող |
| | |ինքնատիպություն են հաղորդում |մշակութային |
| | |Գորիս քաղաքին, ինչպես նաև` |փոխակերպումները|
| | |Գորիսում ավանդաբար նշվող |նպաստավոր խթան |
| | |«Բակունցյան օրեր» |են մշակութային |
| | |համաքաղաքային |զբոսաշրջության |
| | |տոնակատարությունը, Սյունյաց |զարգացման |
| | |ավանդույթների և թթի |համար: |
| | |փառատոները: Գորիսի մշակութային| |
| | |կառույցներից են` Գուսան Աշոտի | |
| | |անվան մշակութային կենտրոնը, | |
| | |Երկրագիտական թանգարանը, | |
| | |քաղաքային պատկերասրահը, | |
| | |գրադարանների կենտրոնացված | |
| | |համակարգը, ֆիլմադարանը, Վ. | |
| | |Վաղարշյանի անվան պետական | |
| | |դրամատիկական թատրոնը, | |
| | |Ա. Բակունցի տուն-թանգարանը, | |
| | |Երևանի գեղագիտական | |
| | |դաստիարակության կենտրոնի | |
| | |Գորիսի մասնաճյուղը, | |
| | |Ս. Խանզադյանի տուն-թանգարանը: | |
| | |Գորիսը հարուստ է | |
| | |պատմամշակութային արժեք ունեցող| |
| | |շուրջ 290 հուշարձաններով, այդ | |
| | |թվում են բնակելի տներ ու | |
| | |բնակելի քարայրներ, եկեղեցիներ,| |
| | |խաչքարեր, տապանաքարեր, | |
| | |արհեստագործական արտադրության | |
| | |վայրեր` ձիթհան (սրանոց) և | |
| | |բրուտանոց, ջրաղացներ, հին | |
| | |գյուղատեղիներ, քարավանատուն, | |
| | |ամրոց և այլն: | |
|___|__________________|______________________________|_______________|
|6. |Խաչիկ գյուղ, ՀՀ |Խաչիկ գյուղը Վայոց ձորում |Խաչիկ գյուղը |
| |Վայոց ձորի մարզ |առանձնանում է գյուղի ավանդական|գտնվում է Վայոց|
| | |տնտեսական զբաղմունքների |ձորի մարզում` |
| | |պահպանվածությամբ: Միակ գյուղն |Եղեգնաձորից 40 |
| | |է ողջ տարածաշրջանում և շատ |կմ դեպի |
| | |եզակիներից ամբողջ Հայաստանում,|արևմուտք, ծովի|
| | |որտեղ դեռևս կարելի է հանդիպել|մակարդակից |
| | |ճախարակով թել մանելուց մինչև |1800-1900 մետր |
| | |գորգ գործելու տեխնոլոգիական |բարձրության վրա|
| | |ողջ շղթայի իրականացմանը: |գտնվող բարձր |
| | |Խաչիկցի Սոնա Մակարյանը այսօր |լեռնային |
| | |էլ իր տանը պահպանում և |գոտում: |
| | |բանեցնում է ավանդական |Հարավ-արևելքից |
| | |սանդերքը, ճախարակը, |և արևմուտքից |
| | |գորգագործական տորքը և մնացած |սահմանակից է |
| | |բոլոր անհրաժեշտ գործիքները: |Ադրբեջանի |
| | |Գյուղում պահպանված են նաև |Հանրապետու- |
| | |ավանդական հայկական գլխատան |թյանը` |
| | |նմուշներ, որոնք նույնպես |Նախիջևանին: |
| | |հազվադեպ հանդիպող մշակութային |Տարածքում լավ |
| | |արժեքներ են ողջ Հայաստանի |աճում են |
| | |տարածքում: |ընկույզ, խաղող,|
| | |Կենցաղավարում են ավանդական |խնձոր, սալոր և |
| | |երգային և նվագարանային |հացահատիկային |
| | |մշակույթի տարբեր ժանրեր` |մշակույթներ: |
| | |աշխատանքային երգեր, օրորներ, |Բնակչությունը |
| | |տոնական ծիսական երգեր և այլն:|զբաղվում է |
| | |Պահպանվել է նաև թոնրում |հացահատիկային, |
| | |ավանդական եղանակով գաթա թխելու|կերային |
| | |սովորույթը: Գյուղը հայտնի է իր|մշակույթների |
| | |գաթայի փառատոնով, որը նշվում է|մշակությամբ, |
| | |որպես համահայկական միջոցառում,|այգեգործությամբ|
| | |որի ժամանակ թխվում և |և անասնաբու- |
| | |ներկաներին է մատուցվում |ծությամբ: |
| | |Հայաստանի ամենամեծ գաթան |Ներկայում |
| | |(տրամագիծը շուրջ 2 մետր): |գյուղն ունի մոտ|
| | |Գյուղում պահպանվել են նաև |250 ընտանիք: |
| | |ավանդական հայկական | |
| | |գինեգործության, մրգօղիների | |
| | |պատրաստման, մեղվապահության, | |
| | |այգեգործության, | |
| | |պանրագործության ավանդույթները:| |
| | |Խաչիկ գյուղի տարածքում և | |
| | |շրջակայքում են գտնվում ՀՀ | |
| | |պատմության և մշակույթի անշարժ| |
| | |հուշարձանների պետական | |
| | |ցուցակում գրանցված 22 | |
| | |հուշարձաններ` խաչքարեր, | |
| | |հնավայրեր, հին գյուղատեղիներ, | |
| | |այդ թվում` նաև նշանավոր | |
| | |պատմական Ամաղու գյուղատեղին, | |
| | |միջնադարյան եկեղեցիներ ու | |
| | |մատուռներ: | |
| | |Գտնվել է գյուղի կառուցումը | |
| | |վկայող միջնադարյան | |
| | |արձանագրություն, ինչը փաստում | |
| | |է գյուղի շատ հին լինելը: | |
| | |Այստեղ է գտնվում միջնադարյան | |
| | |նշանավոր վանական համալիրներից | |
| | |մեկը` Քարկոփի Ս. Աստվածածին | |
| | |վանքը` կառուցված 910 | |
| | |թվականին: Գյուղից վանք տանող | |
| | |հին ճանապարհով կարելի է հասնել| |
| | |նշանավոր Նորավանք վանական | |
| | |համալիր: | |
|___|__________________|______________________________|_______________|
|7. |Վերին Դվին գյուղ, |Արարատի մարզում գտնվող Վերին |Վերին Դվինը |
| |ՀՀ Արարատի մարզ |Դվին գյուղը մոտ 200 տարվա |գտնվում է |
| | |պատմություն ունի: Այն |Արարատ |
| | |հիմնադրվել է 1831 թ.` |մարզկենտրոնից |
| | |Ռուսաստանի և Իրանի միջև |9 կմ դեպի |
| | |1828թ. կնքված Թուրքմենչայի |հյուսիս- |
| | |պայմանագրից հետո Պարսկահայքի |արևելք, |
| | |Խոյ քաղաքից Արևելյան Հայաստան|բարձրությունը |
| | |ներգաղթած ասորի բնակչության |ծովի մակերե- |
| | |կողմից: Վերին Դվին գյուղում |վույթից` 925 մ:|
| | |այժմ ապրում է 2000 ասորի և |Գյուղը |
| | |շուրջ 700 հայ: |հիմնադրվել է |
| | |Շատ են խառն ամուսնությունները:|1831 թ.: |
| | |Գյուղի դպրոցում, ընտանիքներում|Գտնվում է |
| | |և բնակավայրի ներսում գործող |հայկական |
| | |լեզուն գլխավորապես ասորերենն |հինավուրց |
| | |է: Վերին Դվինը համարվում է |մայրաքաղաք |
| | |Հայաստանի ասորի ազգային |Դվինի մոտ, ոչ |
| | |փոքրամասնության էթնիկ |հեռու հայաբնակ |
| | |մշակութային նկարագիր ունեցող |Ներքին Դվին |
| | |բնակավայր: Ասորիների մշակույթի|գյուղից: |
| | |ցայտուն դրսևորումներ են նրանց|Բնակչությունը |
| | |ազգային խոհանոցը, տոնական |զբաղվում է |
| | |արարողությունները, պարերը, |այգեգործու- |
| | |հարսանեկան և կրոնական ծեսերը:|թյամբ, պտղա- |
| | |Այստեղի` Արևելքի ասորական |բուծությամբ, |
| | |կաթողիկոսության սուրբ |բանջարաբոստա- |
| | |Առաքելական եկեղեցին կառուցվել |նային |
| | |է 1831-1840 թթ. ընթացքում և |մշակույթների |
| | |կրում է Առաքյալ Մար Թումայի |մշակությամբ, |
| | |անունը: Գյուղում եկեղեցին |թռչնաբուծու- |
| | |անվանում են նաև Շառա: |թյամբ և անաս- |
| | |Եկեղեցու քահանան Արևելքի |նապահությամբ: |
| | |ասորական ընդհանրական սուրբ |Գյուղում |
| | |առաքելական եկեղեցու հոգևոր |մշակվող |
| | |հայր Տեր Նիկադիմ Յուխանաևն է`|ամենահայտնի |
| | |ծնունդով Վերին Դվին գյուղից: |բանջարեղենը |
| | |Սովորել է ԵՊՀ աստվածաբանության|լոլիկն է, որին |
| | |ֆակուլտետում, ապա` Իրաքում, |հատկացվում է |
| | |որտեղ էլ քահանա է ձեռնադրվել: |300 հեկտարից |
| | |Եկեղեցական ժամերգության և |ավելի տարածք: |
| | |ծեսերի լեզուն ասորերենն է: |Վերին Դվինում |
| | |Եկեղեցի այցելելը ոչ միայն |աճեցված լոլիկը |
| | |հոգևոր-կրոնական, այլև էթնիկ |հայտնի է իր |
| | |ինքնահաստատման գործառույթ |որակով, որը |
| | |ունի: Այնուամենայնիվ, Մար |գնելու համար |
| | |Թումայի անունը կրող ասորական |հարևան հանրա- |
| | |եկեղեցի այցելում են նաև Վերին|պետությունից` |
| | |Դվինի և հարևանությամբ գտնվող|Վրաստանից Վերին|
| | |Ներքին Դվին գյուղի հայերը: |Դվին են |
| | |Եկեղեցու մոտ` ասորի Լյուսյա |հասնում: |
| | |Եդիգարովայի տան բակում, կա | |
| | |նաև «Մարեզ» անունով հայտնի | |
| | |մատուռ-սրբատեղի: Այս մատուռն | |
| | |աշխարհի տարբեր անկյուններից | |
| | |շատ ասորիներ են այցելում, մոմ | |
| | |վառում, աղոթում, հաճախ նաև մի| |
| | |բուռ հող տանում իրենց հետ: Ըստ| |
| | |ավանդության` Մարեզը հիմնադրել | |
| | |է Իրաքից Հայաստան ներգաղթած | |
| | |ասորիների մի ընտանիք, որն իր | |
| | |հետ հայրենիքից հող է բերել, | |
| | |«էդ հողից մի կտոր ընկնում է | |
| | |հենց այստեղ, որտեղ էլ | |
| | |կառուցում են Մարեզը, ինչը | |
| | |նշանակում է Մարիամ Աստվածածին:| |
| | |Ով գալիս է, ինձ ասում է. | |
| | |«Մայրիկ ջան, մի կտոր հող | |
| | |տանենք սրբից հետներս», - ասում| |
| | |է այդ ընտանիքի ժառանգ Լյուսյա | |
| | |Եդիգարովան: Մարեզի | |
| | |տոնակատարության օրը հունիսի | |
| | |14-ն է, որին համայնքը | |
| | |պատրաստվում է հանգանակությամբ:| |
| | |Գլխավոր արարողությունը այդ | |
| | |գիշեր երաժշտության տակ մեծ | |
| | |կաթսաներում յուղով, ալյուրով, | |
| | |կաթով և ձվով հալվա` | |
| | |(մորթուխան) եփելն է: Գիշերը | |
| | |եփված մորթուխան առավոտյան փոքր| |
| | |չափաբաժիններով փաթաթում են | |
| | |լավաշի մեջ ու բաժանում | |
| | |համայնքի բոլոր անդամներին, որը| |
| | |զոհաբերություն` (մատաղ) է | |
| | |համարվում: | |
| | |Վերին Դվինի բնակիչները | |
| | |օրացուցային Նոր տարուց զատ` | |
| | |ապրիլի 1-ին նշում են նաև | |
| | |ասորական Նոր տարին, որի | |
| | |ընթացքում ընտանեկան | |
| | |տոնական խնջույքից զատ` նաև | |
| | |համայնքային մեծ մատաղ և | |
| | |ազգային երգ ու պարի մեծ | |
| | |միջոցառում է տեղի ունենում: | |
| | |Վերին Դվին գյուղում երկու | |
| | |ասորական պարային խմբեր են | |
| | |գործում` մեծահասակների | |
| | |«Նինևիա» և դպրոցական` | |
| | |«Արբելա»: Տոներին, սովորաբար, | |
| | |լուսնի լույսի ներքո ու | |
| | |շարականների կատարմամբ` ցուլ է | |
| | |մորթվում, որի միսը բաժանվում | |
| | |գյուղացիներին: Վերին Դվին | |
| | |գյուղը էթնիկ մշակույթի | |
| | |պահպանվածության և զարգացման, | |
| | |ինչպես նաև տարբեր մշակույթ- | |
| | |ների դրական սինթեզի լավ | |
| | |օրինակ է: | |
| | |Գյուղի երկու` ասորական և | |
| | |հայկական համայնքները միասնական| |
| | |են և բոլոր` նույնիսկ էթնիկ | |
| | |համարվող ծեսերն ընդունվում և | |
| | |համահավասար են կատարվում: Թե՛ | |
| | |ասորիների և թե՛ հայերի համար | |
| | |հավասարապես սիրելի է ասորական | |
| | |բյուշալան` հայկական թանապուրի | |
| | |մի տարբերակը: | |
._____________________________________________________________________.
«:
2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:
Հայաստանի Հանրապետության
վարչապետ Ն. Փաշինյան
2019 թ. հոկտեմբերի 3
Երևան