ՀԱՍՏԱՏՎԱԾ Է
ՀՀ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ
«22» 05 1996 Թ.
ԹԻՎ 198 ՀՐԱՄԱՆՈՎ
ՀՀ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
«29» ՄԱՐՏԻ 1996 Թ.
ԹԻՎ 17 - 5 / 23
ԼԵՌՆԱՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՎԱՐՄԱՆ ԲԱՑ ԵՂԱՆԱԿԻ ԴԵՊՔՈՒՄ ՀԱՆՔԱՀԱՆՄԱՆ ՃՅՈՒՂԵՐՈՒՄ ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏՄԱՆ ԵՎ ՅՈՒՐԱՑՄԱՆ ԾԱԽՍԵՐԸ ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԻ ԻՆՔՆԱՐԺԵՔԻ ՄԵՋ ՄՏՑՆԵԼՈՒ
Կ Ա Ր Գ
i
1. Սույնը մշակվել է ի կատարումն ՀՀ կառավարության 1993 թ. հունիսի 3-ի «Հաշվապահական հաշվառման և հաշվետվության մասին կանոնադրությունը հաստատելու մասին» թիվ 292 որոշմամբ հաստատված հաշվապահական հաշվառման և հաշվետվության մասին կանոնադրության 3-րդ կետի համաձայն և կանոնակարգում է հանքահանման ճյուղերում արտադրանքի ինքնարժեքի մեջ մտցվող /մարվող/ լեռնանախապատրաստական /մակաբացման/ աշխատանքների վրա կատարված ծախսերի հաշվառման մեթոդը:
2. Լեռնանախապատրաստական /մակաբացման/ աշխատանքների վրա կատարված ծախսերը, ներառյալ ոչ կապիտալ բնույթի լեռնատեխնիկական շենքերի ու շինությունների և շահագործողական հետախուզման ծախսերը, մարվում են գործակցով, որը որոշվում է հանույթի կատարողականի մեջ ներառվող 1 տ. հանքանյութին ընկնող մակաբացման աշխատանքներով` արտահայտված խորանարդ մետրերով:
3. Բաց հանքի մարման գործակիցը որոշվում է տարեսկզբի դրությամբ չմարված մակաբացման աշխատանքների մնացորդի և մինչև բաց հանքի նախագծային ուրվագծով նախատեսված հանքանյութի լրիվ մշակման ավարտը մնացած մակաբացման աշխատանքների ծավալի մնացորդի գումարը այդ նույն ժամանակաշրջանի բաց հանքի հանքանյութի հաշվեկշռային պաշարների ծավալի /որը նվազեցվում կամ ավելացվում է համապատասխանաբար պլանավորվող տարում նախատեսված կորուստի և հանքանյութի աղքատացման տոկոսներով/ վրա հարաբերելու միջոցով:
4. Մարվող մակաբացման աշխատանքների ծավալը /խոր. մ./ որոշվում է տվյալ ամսում հանույթի կատարողականի մեջ ներառված հանքաքարի քանակը մարման գործակցով բազմապատկելու միջոցով:
5. Մակաբացման աշխատանքների ծախսերի դուրս գրման ճշտությունը ապահովելու նպատակով սահմանված մարման գործակիցը պետք է ճշգրտվի հանքանյութի հաշվեկշռային պաշարների, մակաբացման աշխատանքների ծավալի ու ժամկետների, հանքատեղի մշակման կարգի փոփոխման հետ միաժամանակ:
6. Արտադրանքի ինքնարժեքի մեջ մտցվող լեռնանախապատրաստական աշխատանքների գումարը որոշվում է հետևյալ ձևով.
ա/ Եթե լեռնանախապատրաստական աշխատանքների ամսական մարվող ծավալը գերազանցում է հաշվետու ամսում կատարված մակաբացման աշխատանքների փաստացի ծավալին, ապա այդ ամսում մակաբացման աշխատանքների վրա կատարված փաստացի ծախսերն ամբողջությամբ դուրս են գրվում հանքանյութի արդյունահանման ինքնարժեքով, իսկ դրանց տարբերությունը արտադրանքի ինքնարժեքով դուրս է գրվում «գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի ամսվա սկզբի մնացորդից /գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերով հաշվառված չմարված լեռնանախապատրաստման աշխատանքների մեկ խոր. մ.-ի ինքնարժեքով/:
բ/ Եթե հաշվետու ամսում կատարած մակաբացման աշխատանքների ծավալը գերազանցում է տվյալ ամսում լեռնանախապատրաստական աշխատանքների մարվող ծավալին, ապա մակաբացման աշխատանքների վրա կատարված փաստացի ծախսերը մարվող ծավալի չափով դուրս են գրվում հանքանյութի արդյունահանման ինքնարժեքով, իսկ տարբերությունն ուղղվում է գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերին:
Օրինակ`
1. Չմարված լեռնանախապատրաստական աշխատանքների
ծավալը տարվա սկզբին հազար խոր. մ - 10000
2. Լեռնանախապատրաստական աշխատանքների ծավալը մինչև
հանքավայրի վերջնական շահագործումը հազար խոր.մ - 12000
3. Հանքի հանքանյութի հաշվեկշռային պահուստը հաշվետու
տարվա սկզբին հազար տոննա - 9850
4. Հաշվետու տարվա կորուստի տոկոսը - 4
5. Հաշվետու տարվա աղքատացման տոկոսը - 12
6. Հանքանյութի ծավալը հանքում ելնելով աղքատացման
և կորուստի չափից հազար տոննա - 10750
/9850 x 0,96/ : /100 - 12/ /100
7. Մարման գործակիցը ընթացիկ տարվա համար խոր. մ/տ - 2,05
/10000 + 12000/ / 10750
8. Չմարված լեռնանախապատրաստական աշխատանքների
ծավալը հաշվետու ամսվա սկզբին հազար խոր. մ - 11000
9. Չմարված լեռնանախապատրաստական աշխատանքների ծախսերը
հաշվետու տարվա սկզբին հազար դրամ - 16500
10. Չմարված լեռնանախապատրաստական աշխատանքների մեկ
խոր. մ-ի ինքնարժեքը հազար դրամ - 1,5
/16500 : 11000 /
11. Հաշվետու ամսում արդյունահանված հանքանյութի
ծավալը հազար տոննա - 1400
12. Հաշվետու ամսում լեռնանախապատրաստական աշխատանքների
մարվող ծավալը հազար խոր. մ - 2870
/1400 x 2,05 /
13. Հաշվետու ամսում փաստացի կատարված մակաբացման
աշխատանքների ծավալը հազար խոր. մ
1-ին տարբերակ - 2500
2-րդ տարբերակ - 3000
14. Հաշվետու ամսում փաստացի կատարված մակաբացման
աշխատանքների ծախսերը հազար դրամ
1-ին տարբերակ - 10000
2-րդ տարբերակ - 12000
15. Հաշվետու ամսում մակաբացման աշխատանքների մեկ
խոր. մ ինքնարժեքը հազար դրամ
1-ին տարբերակ - 4 /10000 : 2500/
2-րդ տարբերակ - 4 /12000 : 3000/
16. Հաշվետու ամսում հանքանյութի արդյունահանման
ինքնարժեքին դուրս գրվող լեռնանախապատրաստման
աշխատանքների գումարը հազար դրամ
1-ին տարբերակ - 10555 [4x2500 + /2870-2500/ x 1,5]
2-րդ տարբերակ - 11480
/4 x 2870/
Սույն կարգը ուժի մեջ է մտնում 1996 թ. հունվարի 1-ից:
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԿՈՂՄԻՑ
04.06.1996թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 20960025