(ուժը կորցրել է 09.12.04 թիվ 1938-Ն որոշում)
i
040.0260.300498
«ՎԱՎԵՐԱՑՆՈՒՄ ԵՄ»
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՆԱԽԱԳԱՀ Ռ. ՔՈՉԱՐՅԱՆ
«30» ապրիլի 1998թ.
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՐՈՇՈՒՄ
30 ապրիլի 1998 թ. թիվ 260
i
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ, ԴՐԱՆՑ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ՊԱՅՄԱՆԱՆՇԱՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
«Հայաստանի Հանրապետությունում չափումների միասնականության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 12 հոդվածին համապատասխան Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Սահմանել, որ Հայաստանի Հանրապետությունում կիրառվում են մեծությունների հետևյալ միավորները` անվանումներով և պայմանանշաններով`
ա) չափի ու կշռի միջազգային գլխավոր համաժողովի ընդունած միավորների միջազգային համակարգի միավորները` համաձայն թիվ 1 հավելվածի.
բ) միավորների միջազգային համակարգի միավորների հետ հավասարապես կիրառելի մեծությունների արտահամակարգային միավորները` համաձայն թիվ 2 հավելվածի.
գ) կիրառման համար ժամանակավորապես թույլատրելի արտահամակարգային միավորները` համաձայն թիվ 3 հավելվածի.
դ) մինչև 2000 թվականի դեկտեմբերի 31-ը կիրառումից հանելու ենթակա արտահամակարգային միավորները` համաձայն թիվ 4 հավելվածի.
ե) պայմանական սանդղակներով գնահատվող մեծությունների պայմանական միավորները:
i
2. Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր ստանդարտացման, չափագիտության և սերտիֆիկացման վարչությանը` 6-ամսյա ժամկետում Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն ներկայացնել առաջարկություն մեծությունների միավորների և չափումների սանդղակների կիրառման կանոնների վերաբերյալ:
ՀԱՎԵԼՎԱԾ ԹԻՎ 1
ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 1998 ԹՎԱԿԱՆԻ
ԱՊՐԻԼԻ 30-Ի ԹԻՎ 260 ՈՐՈՇՄԱՆ
ՉԱՓԻ ՈՒ ԿՇՌԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԼԽԱՎՈՐ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԻ ԸՆԴՈՒՆԱԾ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ
ԱՂՅՈՒՍԱԿ 1
__________
ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ
._______________________________________________________________________.
| ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԵԾՈՒԹՅՈՒՆԸ | ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻԱՎՈՐԸ |
| |_______________________________________|
| | ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ | ՊԱՅՄԱՆԱՆՇԱՆԸ |
|_______________________________| |________________________|
| անվանումը |չափայնությունը | | միջազգային | հայերեն |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
| | | | | |
| Երկարություն | L | մետր | m | մ |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
| Զանգված | M | կիլոգրամ | kq | կգ |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
| Ժամանակ | T | վայրկյան | s | վ |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
| Էլեկտրական | I | ամպեր | A | Ա |
| հոսանք | | | | |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
|Թերմոդինամիկա- | O | կելվին | K | Կ |
|կան ջերմաստիճան| | | | |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
|Նյութի | N | մոլ | mol | մոլ |
|քանակություն | | | | |
|_______________|_______________|______________|____________|___________|
|Լույսի ուժ | J | կանդելա | cd | կդ |
._______________________________________________________________________.
ԱՂՅՈՒՍԱԿ 2
___________
ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՀԱՏՈՒԿ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐ ՈՒՆԵՑՈՂ ԱԾԱՆՑՅԱԼ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ
.________________________________________________________________________.
| ԱԾԱՆՑՅԱԼԻ | |
| ՄԵԾՈՒԹՅՈՒՆԸ | ԱԾԱՆՑՅԱԼԻ ՄԻԱՎՈՐԸ |
|______________________________|_________________________________________|
| ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ | ՉԱՓԱՅՆՈՒ-|ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ| ՊԱՅՄԱՆԱՆՇԱՆԸ |ԱՐՏԱՀԱՅՏՈՒՄՆ|
| | ԹՅՈՒՆԸ | |__________________|ԱԾԱՆՑՅԱԼ ԵՎ |
| | | |միջազգային|հայերեն| ՀԻՄՆԱԿԱՆ |
| | | | | |ՄԻԱՎՈՐՆԵՐՈՎ |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | | | | | |
| Հարթ անկյուն | l |ռադիան | rad | ռադ | - |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| Մարմնային անկյուն | l |ստեռադիան| cr | սռ | - |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | 1 | | | | -1 |
| Հաճախականություն | T | հերց | Hz | Հց | s |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | -2 | | | | -2 |
| ՈՒժ | LMT |նյուտոն | N | Ն |m.kq.s |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | _1 2 |պասկալ | Pa | Պա | _1 _2 |
| Ճնշում |L MT | | | |m .kq.s |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | 2 2 | | | | _2 _2 |
|Էներգիա, աշխատանք, |L MT |ջոուլ | J | Ջ |m .kq.s |
|ջերմության քանակ | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | 2 _3 | | | | _2 _3 |
|Հզորություն |L MT |վատտ | W | Վտ |m .kq.s |
| | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Էլեկտրական լիցք, | TI | կուլոն | C | Կլ | s.A |
|էլեկտրականության | | | | | |
|քանակ | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Էլեկտրական լարում, | | | | | 2 _4 _1|
|Էլեկտրական | _2 _1 4 2| վոլտ | V | Վ |m .kd.s .A |
|պոտենցիալ, |L M T I | | | | |
|պոտենցիալների | | | | | |
|տարբերություն, | | | | | |
|էլեկտրաշարժիչ ուժ | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | | | | | |
|Էլեկտրական | _2 _1 4 2| | | | _2 _1 4 2|
|ունակություն |L M T I | ֆարադ | F | Ֆ |m .kd .s. A |
| | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Էլեկտրական | 2 _3 _2 | | | | 2 _3 _2|
|դիմադրություն |L MT I | օմ | G | օմ |m .kd .s. A |
| | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Էլեկտրական | _2 _1_3 2| | | | _2 _1_3 2|
|հաղորդականություն |L M T I | սիմենս | S | Սմ |m .kd .s. A |
| | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Մագնիսական | 2 _2 1 | | | | 2 _2 _1|
|ինդուկցիայի հոսք, |L MT I | վեբեր | Wb | Վբ |m .kd .s. A |
|մագնիսական հոսք | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Մագնիսական հոսքի | 2 1 | | | | _2 _1|
|խտություն, | MT I | տեսալ | T | Տլ | kd .s. A |
|մագնիսական | | | | | |
|ինդուկցիա | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Ինդուկտիվություն, | 2 _2 1 | | | | 2 _2 _2|
|փոխինդուկտիվություն|L MT I | հենրի | H | Հն |m .kd .s. A |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | | | | | |
|Ցելսիուսի | 0 |Ցելսիուսի| օ |օ օ | |
|ջերմաստիճան | |աստիճան | C | C( Ց) | K |
| | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
|Լուսային հոսք | J | լյումեն | lm | լմ | cd - sr |
| | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | _2 | | | | _2 |
|Լուսավորվածություն | L J | լյուքս | lx | լք |m .cd.sr |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | | | | | |
|Ճառագայթաակտիվ | _1 | | | | _1 |
|աղբյուրում նուկլիդի| T |բեքերել | Bq | Բք | s |
|ակտիվությունը | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | 2 _2 | | | | 2 _2 |
|Ճառագայթման կլանված| L T | գրեյ | Gy | Գր | m . s |
|բաժնեչափ, կերմա | | | | | |
|___________________|__________|_________|__________|_______|____________|
| | 2 _2 | | | | 2 _2 |
|Ճառագայթման | L T | զիվերտ | Sy | Զվ | m . s |
|համարժեք բաժնեչափ | | | | | |
.________________________________________________________________________.
ԱՂՅՈՒՍԱԿ 3
__________
ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՆԱԽԱԾԱՆՑՆԵՐԸ
._______________________________________________________________________.
| ԲԱԶՄԱՊԱՏԿԻՉԸ | ՆԱԽԱԾԱՆՑԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ | ՆԱԽԱԾԱՆՑԻ ՊԱՅՄԱՆԱՆՇԱՆԸ |
| | |_____________________________|
| | | միջազգային | հայերեն |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 24 | | | |
| 10 | իոտտա | Y | Ի |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 21 | | | |
| 10 | զետտա | Z | Զ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 18 | | | |
| 10 | էքսա | E | Է |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 15 | | | |
| 10 | պետա | P | Պ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 12 | | | |
| 10 | տերա | T | Տ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 9 | | | |
| 10 | գիգա | G | Գ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 6 | | | |
| 10 | մեգա | M | Մ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 3 | | | |
| 10 | կիլո | k | կ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 2 | | | |
| 10 | հեկտո | h | հ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| 1 | | | |
| 10 | դեկա | da | դա |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _1 | | | |
| 10 | դեցի | d | դ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _2 | | | |
| 10 | սանտի | c | ս |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _3 | | | |
| 10 | միլի | m | մ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _6 | | | |
| 10 | միկրո | u | մկ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _9 | | | |
| 10 | նանո | n | Ն |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _12 | | | |
| 10 | պիկո | p | պ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _15 | | | |
| 10 | ֆեմտո | f | ֆ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _18 | | | |
| 10 | ատտո | a | ա |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _21 | | | |
| 10 | զեպտո | z | զ |
|______________|__________________________|_____________|_______________|
| _24 | | | |
| 10 | իոկտո | y | ի |
._______________________________________________________________________.
ՀԱՎԵԼՎԱԾ ԹԻՎ 2
ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 1998 ԹՎԱԿԱՆԻ
ԱՊՐԻԼԻ 30-Ի ԹԻՎ 260 ՈՐՈՇՄԱՆ
ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՀԵՏ ՀԱՎԱՍԱՐԱՊԵՍ ԿԻՐԱՌԵԼԻ ՄԵԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՐՏԱՀԱՄԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ
.________________________________________________________________________.
| | ԱՐՏԱՀԱՄԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՄԻԱՎՈՐԸ |
| ՄԵԾՈՒԹՅԱՆ | |
| ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ |_________________________________________________________|
| | Միավորի | պայմանանշանը | արտահայտումը` | կիրառման |
| | անվանումը |_______________| միավորների | ոլորտը |
| | |միջազգ-|հայերեն| միջազգային | |
| | |գային | | համակարգի | |
| | | | | միավորներով | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | 3 | |
| Զանգված | տոննա | t | տ | 1.10 kq | Ատոմային |
| | զանգվածի | | | _27| ֆիզիկա |
| | ատոմային | | |1,6605402-10 kq| |
| | միավոր* | u |գ.ա.մ. | (մոտավոր) | |
| | | | | | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | | |
|Ժամանակ ** | րոպե* | min | րոպե | 60 s | |
| | ժամ* | h | ժ |3600 s | |
| | օր* | d | օր |86400 s | |
| | | | | | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | օ | օ |(l/180) r ad = |Երկրաբաշխու-|
|Հարթ անկյուն | աստիճան | **** |**** |=1,745329*** . |թյուն |
| | | | | _2 | |
| | | | |.10 rad | |
| | | | | | |
| | | ' | ' |(l/10800) rad =| |
| | րոպե | **** |**** |=2,908882*** . | |
| | | | | _4 | |
| | | | |.10 rad | |
| | | | | | |
| | | | | | |
| | | «| » |(l/648000)rad =| |
| | վայրկյան | **** |**** |=4,848137*** . | |
| | | | | _6 | |
| | | | |.10 rad | |
| | | | | | |
| | գոն | qon | գոն |(l/200) rad = | |
| | | | |=1,57080*** . | |
| | | | | _2 | |
| | | | |.10 rad | |
| | | | | | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | _3 3 | |
|Ծավալ, | լիտր | l | լ | 1 . 10 m | |
|տարողություն | | | | | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | 11 | |
|Երկարություն |աստղագիտական| | | 1,49598 .10 m|Աստղագիտու- |
| | միավոր * | AU | ա.մ. | (մոտավոր) |թյուն |
| | | | | | |
| | | | | 15 | |
| | լուսնային | ly | լտ | 9,4605 . 10 m| |
| | տարի * | | | (մոտավոր) | |
| | | | | | |
| | | | | 16 | |
| | պարսեկ | pc | պս | 3,0857 . 10 m| |
| | | | | (մոտավոր) | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | | |
|Օպտիկական | | | | _1 | Օպտիկա |
| ուժ |դիօպտրիա * | - | դպտր | 1 .m | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | 4 2 |Անտառտնտե- |
|Մակերես | հեկտար | ha | հա | 1 . 10 m |սություն և |
| | | | | |գյուղատնտե- |
| | | | | |սություն |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | -19 | |
| Էներգիա |էլեկտրոն- | eV | ԷՎ |1,60218 .10 J| Ֆիզիկա |
| | վոլտ | | | (մոտավոր) | |
| | | | | | |
| | | | | 6 | |
| |կիլովատտ- | hw.h |կՎտ.ժ | 3,6 10 J |Էլեկտրաէներ-|
| | ժամ | | | |գիայի |
| | | | | |հաշվիչների |
| | | | | |համար |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | | |
|Լրիվ | | | | | Էլեկտրատեխ-|
|հզորություն | վոլտ-ամպեր | V - A | Վ - Ա | | նիկա |
|Ռեակտիվ | | | | | |
|հզորություն | վար | var | վար | | |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | | |
|Հարաբերական | | | | |Հարաբերական |
|մեծություն |միավոր(1թիվ)| 1 | 1 | 1 |մեծություն- |
| | | | | -2 |ներ` օ.գ.գ.,|
|(մեծության | տոկոս | % | % | 1 - 10 |հարաբերական |
| չափազուրկ | | | | _3 |երկարացում, |
|հարաբերությու-| պրոմիլլե | % 0 | % 0 | 1 - 10 |խտություն, |
|նը | | | | | |
|ելակետային | միլիոներորդ| | _1 | _6 |հարաբերական |
|համանուն | մաս | ppm |մլն | 1 - 10 |մագնիսական |
|մեծությանը) | | | | |և |
| | | | | |դիէլեկտրիկ |
| | | | | |թափանցելիու-|
| | | | | |թյուն, |
| | | | | |մագնիսական |
| | | | | |ընկալունա- |
| | | | | |կություն, |
| | | | | |զանգվածային |
| | | | | |մաս, մոլյար |
| | | | | |մաս և այլն |
|______________|____________|_______|_______|_______________|____________|
| | | | | | |
|Լոգարիթմական | բել | B | Բ | lB=lq(P2/P1), |P2,P1- |
|մեծություն | | | | |համանուն |
|(համանուն | | | | եթե P2=lOP1 |էներգիական |
|մեծությունների| | | | |մեծություն- |
|չափազուրկ | | | | lB=2lq(F2/F1),|ներ |
|հարաբերության | | | | /____ |(հզորություն|
|տասնորդական | | | | եթե F2 =v 10F,|էներգիա, |
|լոգարիթմը), | | | | |էներգիայի |
| | | | | |խտություն**)|
| | | | | | |
| | | | | | F1, F2 - |
| | | | | | համանուն |
| | | | | 0,1 B | ուժային |
|ձայնային | դեցիբել | dB | դԲ | |մեծություն- |
|ճնշման | | | | |ներ |
|մակարդակը, | | | | |(լարումներ, |
|ուժեղացում, | | | | |հոսանքներ, |
|թուլացում և | | | | |դաշտի |
|այլն | | | | |լարվածու- |
| | | | | |թյուններ և |
| | | | | |այլն) |
.________________________________________________________________________.
* Զանգվածի ատոմային միավորը, ժամանակի միավորները (րոպե, ժամ, օր)
հարթ անկյան միավորները (աստիճան, րոպե, վայրկյան), աստղագիտական
միավորը, լուսային տարի և դիօպտրիա միավորները նախածանցների հետ
կիրառել չի թույլատրվում:
** Թույլատրվում է կիրառել նաև այլ միավորներ, որոնք լայն տարածում
ունեն, օրինակ. շաբաթ, ամիս, դար, հնգամյակ և այլն:
ՀԱՎԵԼՎԱԾ ԹԻՎ 3
ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 1998 ԹՎԱԿԱՆԻ
ԱՊՐԻԼԻ 30-Ի ԹԻՎ 260 ՈՐՈՇՄԱՆ
i
ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՀԱՄԱՐ ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՈՐԱՊԵՍ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԱՐՏԱՀԱՄԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ
(հավելված 3 խմբ. 20.03.00 թիվ 127 որոշում)
.__________________________________________________________________________.
| | Արտահամակարգային միավորը |
| |_____________________________________________________________|
| | | պայմանանշանը | արտահայտումը | կիրառման |
|Մեծության |միավորի |______________| միավորների | ոլորտը |
|անվանումը |անվանումը |միջազ-|հայերեն| միջազգային | |
| | |գային | | համակարգի | |
| | | | | միավորներով | |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Երկարություն|ծովային մղոն|n mail| մղ |1852 m (ճշգրիտ) |ծովային նավա-|
| | | | | |գնացություն |
| | | | | |և օդագնացու-|
| | | | | |թյուն |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Երկարություն| ֆունտ |ft |ֆուտ |0.3048 m |օդագնացու- |
|(ուղղաձիգ) | | | | |թյուն |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Զանգված | կարատ |- |կար |2x10(exp-4) kg |թանկարժեք |
| | | | |(ճշգրիտ) |քարերի և |
| | | | | |մարգարիտների |
| | | | | |համար |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Գծային | տեքս |tex |տեքս |1x10(exp-6) kg/m |մանածագոր- |
|խտություն | | | |(ճշգրիտ) |ծական արդյու-|
| | | | | |նաբերություն |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Արագություն | հանգույց |kn |հնգց |0.514(4) m/s |ծովային նավա-|
| | | | | |գնացություն |
| | | | | |և օդագնացու-|
| | | | | |թյուն |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Արագացում | գալ |Gal |Գալ |0.01 m/s(2) |ծանրաչափու- |
| | | | | |թյուն |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Պտտման | պտույտ |r/s |պտ/վ |1 s (exp-1) | |
|հաճախակա- |վայրկյանում | | | | |
|նություն | պտույտ |r/min |պտ/րոպ.|1/60s(exp-1)= | |
| | րոպեում | | |=0.016(6)s(exp-1) | |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Ճնշում | բար |bar |բար |1x10(exp5) Pa | |
| | | | | | |
| |սնդիկի սյան |mm Hg |սնդ. ս.|133.332 Pa | |
| | միլիմետր | |մմ | | |
|____________|____________|______|_______|___________________|_____________|
|Լոգարիթմական| նեպեր |Np |Նպ |1Np=0.868... |Կապի գծերում |
|մեծություն | | | |B=8.686...dB |էլեկտրական |
|(համանուն | | | | |ազդանշանների |
|մեծություն- | | | | |մարումը |
|ների | | | | |չափելու |
|չափազուրկ | | | | |ժամանակ |
|հարաբերու- | | | | | |
|թյան բնական | | | | | |
|լոգարիթմը) | | | | | |
.__________________________________________________________________________.
ՀԱՎԵԼՎԱԾ ԹԻՎ 4
ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 1998 ԹՎԱԿԱՆԻ
ԱՊՐԻԼԻ 30-Ի ԹԻՎ 260 ՈՐՈՇՄԱՆ
i
ՄԻՆՉԵՎ 2000 ԹՎԱԿԱՆԻ ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ 31-Ը ԿԻՐԱՌՈՒՄԻՑ ՀԱՆԵԼՈՒ ԵՆԹԱԿԱ ԱՐՏԱՀԱՄԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ
(հավելված 4 փոփ. 20.03.00 թիվ 127 որոշում)
.________________________________________________________________________.
| Մեծության | Արտահամակարգային միավորը |
| անվանումը |__________________________________________________|
| | անվանումը | պայմանանշանը |արտահայտումը |
| | |_________________|միավորների |
| | | միջազ-|հայերեն |միջազգային |
| | | գային | |համակարգի |
| | | | |միավորներով |
|_____________________|_________________|_______|_________|______________|
| | | | | _10 |
| Երկարություն | անգստրեմ | | |1 . 10 m |
| | | | | |
| | | | | _13 |
| | իքս միավոր | x | x |1,00206.10 m|
| | | | | (մոտավոր) |
| | | | | |
| | | | | _6 |
| | միկրոն | u | մկ | 1 . 10 m |
| | | | | |
| | | | | _28 2 |
| Մակերես | բառն | b | բ | 1 . 10 m |
| | | | | |
| | | | | 2 |
| | ար | a | ար | 100 m |
| | | | | |
| Զանգված | ցենտներ | q | ց | 100kq |
| | | | | |
| | | ._.օ | ._.օ | _4 |
| Մարմնային անկյուն |քառակուսի աստիճան| ._. | ._. |3,0462 .10 sr|
| | | | | |
| | | | | _5 |
| Ուժ. կշիռ | դին | dyn | դին | 1 . 10 N |
| | | | | |
| | կիլոգրամ-ուժ | kqf | կգ.ուժ | 9,80665 N |
| | | | | (ճշգրիտ) |
| | | | | |
| | կիլոպոնդ | kp | - | 9,80665 N |
| | | | | (ճշգրիտ) |
| | | | | |
| | | | | _3 |
| | գրամ-ուժ | qf | գ. ուժ | 9,80665-10 N|
| | | | | (ճշգրիտ) |
| | | | | |
| | | | | _3 |
| | պոնդ | p | - |9,800665-10 N|
| | | | | |
| | | | | |
| | տոննա-ուժ | tf | տ. ուժ | 9806,65 N |
| | | | | (ճշգրիտ) |
| | | | | |
| | | 2| 2| |
|Ճնշում | մեկ քառակուսի |kqf/cm |կգ.ուժ/սմ| 98066,5 Pa |
| | սանտիմետրի վրա | | | (ճշգրիտ) |
| | կիլոգրամ-ուժ | | | |
| | | | | |
| | | 2| | |
| | մեկ քառակուսի |kp/cm | - | 98066,5 Pa |
| | սանտիմետրի վրա | | | (ճշգրիտ) |
| | կիլոպոնդ | | | |
| | | | | |
| |ջրային սյան |mmH2O |ջր.ս.մմ | 9,80665 Pa |
| | միավոր | | | (ճշգրիտ) |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | տոր |Torr | տոր | 133,332 Pa |
| | | | | |
| | | | | |
| | | 2| 2| _6 |
| | կիլոգրամ-ուժը |kqf/mm |կգ.ուժ/մմ|9,80665-10 Pa|
| Լարում | մեկ քառակուսի | | | (ճշգրիտ) |
| (մեխանիկական) | միլիմետրի վրա | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | 2 | | _6 |
| | կիլոպոնդը մեկ |kp/mm | - |9,80665-10 Pa|
| | քառակուսի | | | (ճշգրիտ) |
| | միլիմետրի վրա | | | |
| | | | | |
| | | | | _7 |
| Աշխատանք, էներգիա | Էրգ | erg | Էրգ | 1 . 10 J |
| | | | | |
| | | | | |
| Հզորություն | ձիաուժ |MP;PS; | ձ.ու. | 735,499 W |
| | | CV | | |
| | | | | |
| Դինամիկական | պուազ | P | Պ | 0,1Pa . s |
| մածուցիկություն | | | | |
| | | | | |
| | | | | _4 2 |
| Կինեմատիկական | ստոքս | St | Ստ | 1 . 10 m /s |
| մածուցիկություն | | | | |
| | | | | |
| | | 2 | 2 | _6 |
| Տեսակարար | քառակուսի |G-mm /m|Օմ.մմ /մ | 1 . 10 G . m|
| էլեկտրական | միլիմետր | | | |
| դիմադրություն | օմ-մետրի վրա | | | |
| | | | | |
| | | | | _8 |
| Մագնիսական հոսք | մաքսվել | Mx | Մքս |1 . 10 Wb |
| | | | | |
| | | | | _4 |
| Մագնիսական ինդուկցիա| գաուս | Gs | Գս | 1 . 10 T |
| | | | | |
| | | | | |
| Մագնիսաշարժիչ ուժ, | գիլբերտ | Gb | Գբ | (10/4l) A= |
| մագնիսական | | | |=0,795775*** A|
| պոտենցիալների | | | | |
| տարբերություն | ամպերգալար | At | Ագ | lA |
| | | | | |
| | | | | 3 |
| Մագնիսական դաշտի | էրստեդ | Oe | Էր | (10 /4l) A/m=|
| լարվածություն | | | |= 795775***A/m|
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| Ջերմության | կալորիա | cal | կալ | 4,1868 J |
| քանակություն, | (միջազգային) | | | (ճշգրիտ) |
| ջերմադինամիկական | | | | |
| պոտենցիալ (ներքին | | | | |
| էներգիա, էնտրոպիա, | ջերմաքիմիական | cal | կալ | 4,1840 J |
| իզոքորային- | կալորիա | th | ջք | (մոտավոր) |
| -իզոթերմային | | | | |
| պոտենցիալ), | 15-աստիճանանոց | cal | կալ | 4,1855 J |
| ֆազային փոխակերպման | կալորիա | 15 | 15 | (մոտավոր) |
| ջերմություն, | | | | |
| քիմիական ռեակցիայի | | | | |
| ջերմություն | | | | |
| | | | | |
| | | | | 0,01 Gy |
| Ճառագայթման | ռադ |rad,rd | ռադ | |
| կլանված բաժնեչափ | | | | |
| | | | | 0,01 Sy |
| | | | | |
| Ճառագայթման | բեռ | rem | ռկհ | |
| համարժեք բաժնեչափ | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | _4 |
| Ֆոտոնային | ռենտգեն | R | Ռ | 2.58.10 C/kg|
| ճառագայթման | | | | (ճշգրիտ) |
| պահաժամային | | | | |
| բաժնեչափ | | | | |
| (գամմա-ռենտգենային | | | | |
| ճառագայթումների | | | | |
| պահաժամային | | | | |
| բաժնեչափ) | | | | |
| | | | | |
| | | | | 10 |
| Ճառագայթաակտիվ | կյուրի | Ci | Կի | 3,7 . 10 Bq |
| աղբյուրի նուկլիդի | | | | (ճշգրիտ) |
| ակտիվություն | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| Պտույտի անկյուն | պտույտ | r | պտ | 2 L rad = |
| | | | | = 6,28 ***rad|
| | | | | |
| | | | | 2 |
|Պայծառություն | նիտ | nt | նտ | lcd/m |
| | | | | |
.________________________________________________________________________.